Prezenca e ish strukturave të LKJ-së në institucionet e Kosovës,është rrezik dhe kërcënim për demokracinë!

AKADEMIK Isuf B.Bajrami Kohët e fundit,diskutimet mbi të kaluarën,kanë marrë tone të nxehta,me gjithë që debati mbi këtë temë,nuk është i ri! Debate imponuese,me të cilat tentohet të mjegullohet e kaluara dhe testohet opinioni shqiptarë për periudhën sundimit të jugo-komunistëve! Për “demokracinë” pluri-par-titiste që kemi, populli nuk ka menduar se duhet ta kishte sot! Se ku është motivi,shkaqet e këtij përfundimi,nuk janë të pakët ata që do të përgjigjeshin,pa u menduar gjatë:gjendja e mjerueshme në vend,pasiguria për jetën,për punën e për pronën! Kjo,parregullsi sigurisht nuk u krijua sot,por është e trashëguar dhe si pasojë vazhdimësie e ish sistemit jugo-komunist! Pasojat e keq-qeverisjes së tyre,vendi po i ndjenë e do t`i vuajë gjatë. Njerëzit e thjeshtë,nuk dinë të bëjnë teorizime,por dinë të bëjnë krahasime. Këtu duhen kërkuar zhgënjimi i njerëzve,lëkundja e besimit në demokraci dhe kthimi i shikimit tek e kaluara e hidhur,e cila,ishte siç ishte,por fenomenet që do të shihte në demokraci,nuk i kishte parë e nuk i kishte njohur. Kjo është vështirë të thuhet. Por, ajo që mund të thuhet pa frikë është se keq qeverisja e jugo-komunistëve dhe “demokratëve”,një grupi të përzierë hibrid e të sajuar,nga bashkimi i ish jugo-komunistëve,të kthyer brenda natës në “demokratë”,të cilët janë pjesa më e keqe e më e rrezikshme për demokracinë e mirëfilltë,me ish jugo-komunistët dhe bashkëpunëtorët e Beogradit,apo trashëgimtarët e tyre,që menduan se ka ardhur,më në fund koha,për hakmarrje,për revansh e luftë të re klasash,e dëmtuan dhe e komprometuan,që në nisje,demokracinë, imazhin dhe të ardhmen e saj. Sulmet që nisën menjëherë pas Luftës Çlirimtare,përpjekjet për të mohuar e nxirë gjithçka nga e kaluara pozitive kombëtare,u ndërmorën,mesa duket për të justifikuar e për të mbuluar të bëmat e tyre me korruptime e grabitjen e pasurive kombëtare. Krijuan diferencimet,që realisht e privuan shumicën e shqiptarëve nga integrimi në një shoqëri demokratike dhe e zhytën në pesimizëm,duke i detyruar rininë të largohen nga vendi! Me këto veprime, menduan se do t`u sigurohej jugo-komunistëve e “demokratëve” prapë, një qeverisje e gjatë dhe pa telashe!? Mirëpo,para-llogaritë i kanë bërë gabim! Sulmi ndaj Luftës Çlirimtare,shumë shpejt do t’u kthehet në bumerang,në formën e zemërimit e të kundërshtimit,në raport e në përgjigje të akteve të pa matura të pushtetarëve jugo-komunistë e pa kulturë të mirëfilltë demokratike! Populli,i gjunjëzuar nga varfëria,mund të justifikonte e të duronte vështirësitë e momentit që kalonte vendi,me ndërrimin e sistemit,por jo edhe “gjuetinë e dhompirave” që e nisen jugo-komunistët “demokratë” me Isa-Titën në krye! Këta përmbysën historinë e mirëfilltë kombëtare,mohuan Luftën Çlirimtare,gjakun e derdhur të dëshmorëve e sakrificave që u bënë,në emër të lirisë e të pavarësisë së atdheut! Këto veprime u bënë me paramendimin e qëllimin e vetëm, që t’ju hapej rruga e rehabilitimit dhe rikthimit në pushtet të jugo-komunistëve,që populli i njih mirë. Sulmet ndaj çlirimtarëve nxiten e mbështeten dhe nga disa ndërkombëtarë të pandërgjegjshëm,nga kjo “valle e dreqit”,nuk mund të bëhet përjashtim as një grupim destruktiv nga Shqipëria! Bile këtu,jugo-komunistët e gjeten terrenin e brishtë,një kontingjent të përbërë nga kolaboracionistë,apo pasardhës e trashëgimtarë të tyre,dhe,ashtu, të mënjanuar e të pezmatuar,jashtë rrjedhave të demokracisë bashkëkohore,nuk arritën t`u qasen proceseve të mirëfillta demokratike dhe emancipuese,që do të përparonin shoqërinë shqiptare,por e shkatërruan çdo gjë që u ndërtua me shumë mundi e sakrificë! E mbetën në luftën e klasave,të zhytur në botën e mediokritetit e të thash e themeve,që ushqejnë e mbajnë gjallë ndjenjën e hasmërisë e hakmarrjes! Këta “demokratë’,ish-komunistë tani “anti-antikomunistë”,akoma s`e kanë kuptuar,se kjo s’do të thotë asgjë. Të qenit në njërën parti apo tjetrën,është çështje personale e secilit,por kjo nuk të bën automatikisht as patriot e as njeri të ndershëm. Demokracia e mirëfilltë,në parim,është mënyra më tërheqëse për të organizuar pushtetin në një shoqëri demokratike. Pa demokraci të mirëfilltë gjithçka duket ndryshe! Dyshimi,i lindur me ish struktura jugo-komuniste,me shkaktimin e krizës në përfaqësimin e metodave dhe praktikave nga e kaluara e kanë rraskapit punën produktive,ndër të tjera,i kanë lënë vendit mosbesim dhe zemërim me pretendimet e tyre djallëzuse! Ky kompleks faktorësh e bënin atë agresive e të papërmbajtur, në përpjekjet për të përmbysur e shkatërruar gjithçka e çdo gjë nga e kaluara, duke mos kursyer dhe disa arritje të rëndësishme në fusha të caktuara të jetës shoqërore dhe ekonomike, pasi qenkan krijuar në komunizëm. Injoranca dhe egërsia, që do të shfaqnin sapo nisi hedhja e hapave të parë në rrugën e demokracisë, prirjet për të shkatërruar e rrënuar çdo gjë nga e kaluara, të kujtonin Lëvizjen Çartiste në Angli, që urrejtjen ndaj kapitalizmit e shprehu në shkatërrimin e makinerive, shpikjeve më të fundit teknike, që kishin revolucionarizuar prodhimin. Sulmet ndaj të kaluarës këtu, synonin paraqitjen e vendit pa jetë, pa punë, pa kurrfarë progresi, një ferr të zhytur në krime e dënime, të mbushur me burgje! Qytetari kudo,duhet ta shpreh qartë e hapur mospajtimin ndaj të kaluarës,ndaj diktaturës sllavo-komuniste. Natyrisht,duhet kuptuar drejt kërkesat për rishikimin e të kaluarës,si një kërkesë e nevojë objektive,që saktëson e pasuron mbi bazën e të dhënave e dokumenteve! Realizimi i kësaj,nuk do të ishte i lehtë e pa probleme,jo vetëm për shkak të vështirësive të këtij procesi,por dhe të faktorëve kompleks,që ende ekzistojnë në vende udhëheqëse! U bëj thirrje specialistëve në fusha të caktuara profesionale,të përcaktojnë atë që është bërë nga ky sistem politik dhe shkaktimin e shumë krizave të mëdha që ka hasur në vitet e fundit vendi. Aspiratat demokratike,të shprehura në të gjithë Kosovën,nuk kanë qenë kurrë kaq të forta,por përveç që shtypen ashpër nga ish pushtetarët, ato bashkëjetojnë me një rritje të kërkesës autoritare,që konstatohet veçanërisht nga suksesi elektoral i të ashtuquajturave parti “pluri-par-titiste”! Reflektimi mbi zhvillimet e ngjarjeve nga e kaluara,kërkojnë që,Institucion profesional e i besueshëm dhe i pavarur,të merret me seriozitetin e duhur,në qetësi,e jo në panik. Sepse qytetarët që e kanë jetuar këtë periudhë,nuk i pranojnë reagimet jo të sakta dhe pa kulturë demokratike,nuk duhet të ketë hezitim,që në raste të caktuara të shprehen vlerësime të pa matura,për të kaluarën! Njeriu i ndershëm mbetet i ndershëm dhe,në asnjë rrethanë,nuk del jashtë vetes e jashtë realitetit të jetuar. Dhe të tillë,që në një mënyrë a një tjetër,e shprehin mospajtimin me revanshin ndaj të kaluarës! Sot duhet të jemi të kthjellët për të bërë vlerësimin e duhur. Prandaj,nuk ka vend,nuk u shkon për shtat,të paktën historianëve e studiuesve,që të vënë gishtin tek njëri apo,cilado qoftë ai, pa shikuar njëherë saktë çdo veprim. Propaganda e anti-komunizmit nuk mund të përdoret,në mënyrë spekulative,si çertifikatë shfajësimi,për krimet e tradhtitë ndaj vendit! Për llogari të tyre,ata kryen akte, që dënohen në çdo vend demokratik e në çdo kohë. Në rrethanat e krijuara,është imperativ i kohës rishikimi i të kaluarës më se i nevojshëm,njëherësh edhe i mundur juridikisht,duke u mbështetur në Dokumentet e Këshilli i Europës,dhe më vonë Bashkimi Europian, të cilët ndërmorën një sërë iniciativash dhe rezolutash në ndihmën e procesit të ndarjes nga totalitarizmat-komuniste. Këto dokumente duhet të jen bazë edhe për Kuvendin e Republikës së Kosovës,si; - Rezoluta e Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Europës për “Masat për të çrrënjosur trashëgiminë e sistemeve totalitare komuniste”(1996); - Deklarata e Pragës “Mbi ndërgjegjen europiane dhe komunizmin”(2008),që përcakton angazhimin për të dënuar krimet e komunizmit,sipas praktikës së Gjyqit të Nyrenbergut,si krime kundër njerëzimit; - Dëgjesa Publike Europiane mbi “Krimet e Kryera nga Regjimet Totalitare”(2008), dhe të; - Asamblesë Parlamentare të KE mbi “Domosdoshmërinë për dënimin ndërkombëtar të krimeve të regjimeve totalitare komuniste”(2006), etj. Përmes këtyre rezolutave,u bëhet thirrje që të distancohen qartësisht nga krimet e regjimeve komuniste totalitare dhe t’i dënonin ato pa asnjë ambiguitet. Madje,më 2 prill 2009,Parlamenti Europian duke apeluar në një rezolutë të re “Mbi ndërgjegjen europiane dhe totalitarizmin” dhe rëndësinë e mbajtjes gjallë të kujtesës mbi të shkuarën sepse “nuk mund të ketë pajtim pa të vërtetën dhe përkujtimin”. Populli nuk është aq injorant e indiferent, sa të mos i shikojë, të mos bëjë krahasime e të mos nxjerrë përfundime. Në vazhdën e këtij procesi, Kuvendi i Kosovës duhet të miratojë një Rezolutë “Për dënimin e krimeve të kryera nga regjimi serbo-jugosllav komunist në Kosovë”. Pas miratimit të kësaj Rezolute, do hapen e dhe arkivat, do të flasin qytetarët më lirshëm për vuajtjet dhe pasojat e së kaluarës diskriminuese,historianët e studiuesit në radhë të parë do të merren në mënyrë profesionale për pasqyrimin e të vërtetës, duke ikur nga censura e auto censura,shfrytëzimi i arkivave dhe duke krijuar premisat e duhura për kryerjen e kësaj detyre. Vendi i Lekës;11.07.2020

SHKRIME NË WEB FAQËN SHQIPTARO -ITALIANE DRITARE INFO NGA FLORI BRUQI

Prof.Dr.Flori Bruqi https://dritare.info/?s=FLORI+BRUQI Maxhun Bruqi ( 25 dhjetor 1928 - 2 prill 2016). Maxhun (Rexhep) Bruqi , lindi në fshatin Isniq të Deçanit , më 25 dhjetor 1928.... Enciklopedia e urrejtjes serbe, libri “Shtëpia e Verdhë” i Flori Bruqit, si një dëshmi... 22 Tetor 2020 Akademik Prof.dr. Eshref Ymeri,Ph.D Enciklopedia e urrejtjes serbe Në vitin 2018, Shtëpia Botuese “Klubi i Poezisë” Tiranë, nxori nga shtypi dhe hodhi në qarkullim librin e... Flori Bruqi 12 Tetor 2020 Flori Bruqi · Përurim libri nga Akademia e. shkencave Amerikane Të shtunën, më 10 tetor 2020, në ambientet e Biblotekës Kombëtare të Prishtinës, u përurua libri im... Prof.Dr.Flori Bruqi 1 Tetor 2020 Pas pandemisë, së shpejti përurohet libri akademik "Leksikon enciklopedik" Nga Flori Bruqi. Për herë të parë në trojet tona shqiptare, me një punë të palodhshme... Prof.Dr.Akademik Flori Bruqi 26 Shtator 2020 I dërguari i posaçëm i administratës Trump për dialogun Kosovë-Serbi, Richard Grenell e ka quajtur “të mahnitshme” mbrëmjen që e ka kaluar në Beograd,... Prof.Dr.Akademik FLORI BRUQI: 18 Shtator 2020 AKADEMIK DIBRAN FYLLI,RiBOTOI LIBRIN MONOGRAFIK HASAN PRISHTINA STËRNIP I ABDULLAH VELiQIT, SHB ''PROKULT'' PRISHTINË, 202 FLORI BRUQI: Hasan Prishtina tha: Na luftojmë e ndoshta nuk e gëzojmë (lirinë),... Nga Flori Bruqi 3 Shtator 2020 Së shpejti përurohet libri akademik “Leksikon enciklopedik” – Për herë të parë në trojet shqiptare, me një punë të palodhshme në fushën e shkencës,... Shkruare Akademik Prof.Dr. FLORI BRUQI: 18 Gusht 2020 AKADEMIK PROF.GJIN KOL MUSA FLORI BRUQI AKADEMIK PROF.GJIN KOL MUSA Gjin Kol Musa ka lindur me 15.06.1952, në fshatin Nanmavriq të Bajrakut të Shalës, Dukagjin,Republika e... Akademik,Prof.Dr. Flori Bruqi 24 Maj 2020 A PULIC LETTER FOR MRS MELANIE TRUMP, THE FIRST LADY OF THE USA! ... Prof.Dr.Flori Bruqi 4 Maj 2020 Cilat janë shenjat dhe simptomat e depresionit? Nga Flori Bruqi Çfarë duhet të dini për depresionin Depresioni është sëmundje reale. Depresioni është gjendje serioze. Depresioni nuk është thjesht një...

ESKALON PRESIDENTI META NDAJ EDI RAMËS: QEN BIR QENI, KËLYSH BLLOKU, UNË JAM NGA SKRAPARI

Një pjesë nga fjala e Ramës në parlament, ku kryeministri i thotë Metës, nëse do të bëhet mbret apo dëshmor, ka provokuar një reagim të fortë nga kreu i shtetit në emisionin Zonë e Lirë në TvKlan. Meta nuk është kursyer kur e ka quajtur Ramën “qen bir qeni” dhe e ka akuzuar se punon për serbët, duke bërë lojëra me Shqipërinë në bashkëpunim me Sorosin. “Rama bën si i fortë me shqiptarët duke grabitur dhe pushtetet. Ky ësh këlysh blloku që ka të bëjë me një president nga Skrapari. Mos guxo të provokosh trazira në Shqipëri për llogari të Sorosit dhe të miqve të tuaj serb. Prandaj nuk del në studio cuni i Kristaqit, që i thotë shqipatëreve jam krenar për babain tim. Pse partizan e kishte babain ai që të jetë krenar? Babai i tij ishte 10 vjeç kur ishte lufta. Të ketë kujdes se provokon popullin me këto lojëra, për kufijtë e Kosovës, që e fut si sanduiç gjithandej për ato lojëra. Do ketë ndarje ndaj shqiptarëve dhe shqipfolësve. Kjo është gabim që thotë ai. E kam paralajmëruar në Pogradec. Kam bërë një paralele me Kilin, që për shkak të politikave të majta e futi vendin në kaos. Ai u tregua burrë ai Aliende dhe qëndroi deri në fund. Por po të them nuk je Pinocet, ti je Pinok. Të më thotë mua ai dëshmor? Ai qen bir qeni. Ta dish ti dhe ato diplomatët e tu, Kim Filbi. I thuaji Sorosit të vijë në Shqipëri për investime se keni 10 vjet e mbani peng vendin” u shpreh Meta. https://www.youtube.com/watch?v=CGj-6a9JJSI&feature=emb_title

CETNIKU IVICA DAÇIQ I LUMTUR QË THAÇI, VESELI, KRASNIQI E SELIMI JANË NË HAGË: “UÇK KA KRYER KRIME”

Kryetari i Kuvendit të Serbisë, Ivica Daçiq, tha se është mirë që Dhomat e Specializuara të Kosovës, me seli në Hagë, kanë nisur të punojnë. Daçiq foli në një konferencë për media në Beograd, ku u pyet për aktakuzën e Dhomave të Specializuara për krime lufte kundër ish-presidentit të Kosovës, Hashim Thaçi, ish-kryetarit të Partisë Demokratike të Kosovës, Kadri Veseli, shefit të Grupit Parlamentar të Lëvizjes Vetëvendosje, Rexhep Selimi, dhe ish-kryetarit të Kuvendit të Kosovës, Jakup Krasniqi. Aktakuza u bë publike të enjten. Daçiq tha se Dhomat e Specializuara janë themeluar nga nevoja për një hetim ndërkombëtar të krimeve “të kryera nga Ushtria Çlirimtare e Kosovës, jo vetëm kundër popullit serb, por edhe kundër qytetarëve të kombësive të tjera, përfshirë shqiptarët e Kosovës, kështu që të gjithë që kanë kryer krime, duhet të mbajnë përgjegjësi”. Ai shtoi se “krimet kundër serbëve në Kosovë nuk janë sanksionuar deri më tani”. Por, “ka një rrugë të gjatë nga aktakuza deri te vendimi”, tha Daçiq, duke theksuar nevojën për mbrojtjen e dëshmitarëve. Thaçi, Veseli dhe Selimi janë transferuar në qendrën e paraburgimit të Dhomave të Specializuara në Hagë, më 5 nëntor, ndërsa Krasniqi është transferuar atje një ditë përpara tyre. Dhomat e Specializuara dhe Zyra e Prokurorit të Specializuar – që ndryshe njihen edhe si Gjykata Speciale – hetojnë krimet e pretenduara të pjesëtarëve të ish-Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, të kryera kundër pakicave etnike dhe rivalëve politikë që nga janari i vitit 1998 e deri në dhjetor të vitit 2000. Këto krime të pretenduara përmenden në një raport të Këshillit të Evropës, të vitit 2011, autor i të cilit është senatori zviceran, Dick Marty.

Sektori i librit i botuar në https://www.sa-kra.ch/ : Flori Bruqi (20 libra të botuar në web faqën www.sa-kra.ch.)

Flori Bruqi "NESE KAM DITUR TË GUXOJ" https://www.sa-kra.ch/literatur_8.htm Flori Bruqi - "SHTËPIA E VERDHË" https://www.sa-kra.ch/literatur_8.htm Flori Bruqi - "VRASËSIT E LIRIDONËVE" https://www.sa-kra.ch/pdf/vrasesit%20e%20liridoneve%20f%20bruqi.pdfFlori Bruqi Flori Bruqi ; DIADEMË LETRARE IV https://www.sa-kra.ch/pdf/Flori%20Bruqi%20Diademe%20%20%20IV%20final.pdf Flori Bruqi : MODERNITETI NË LETRAT SHQIPE https://www.sa-kra.ch/literatur_8.htm Flori Bruqi : SFIDAT SHKENCORE TË 39 LIBRAVE TË GUXIMSHËM TË FLORI BRUQIT https://www.sa-kra.ch/literatur_8.htm FLORI BRUQI NË SHËNIMET E BASHKËKOËSVE Flori Bruqi : DËSHMI TË KRIMIT TË PANDËSHKUAR https://www.sa-kra.ch/literatur_8.htm Flori Bruqi : SHTËPIA E VERDHË https://www.sa-kra.ch/literatur_8.htm Flori Bruqi : DIADEMË LETRARE II https://www.sa-kra.ch/literatur_7.htm Flori Bruqi: ATDHEU IM S'ME VRET https://www.sa-kra.ch/literatur_7.htm Flori Bruqi; DIADEMË LETRARE 1. https://www.sa-kra.ch/literatur_7.htm Flori Bruqi :DIADEMË LETRARE III https://www.sa-kra.ch/literatur_7.htm Flori Bruqi: MARSI I PËRFLAKUR https://www.sa-kra.ch/literatur_7.htm Flori Bruqi:TRIUMFI SHQIPTAR https://www.sa-kra.ch/literatur_6.htm Flori Bruqi ;NËSE KAM DITUR TË GUXOJ https://www.sa-kra.ch/literatur_6.htm Flori Bruqi:POLEMIKA SHQIP https://www.sa-kra.ch/literatur3.htm Flori Bruqi :OLIMPI SHQIPTAR https://www.sa-kra.ch/literatur3.htm Flori Bruqi : GUXIM SHQIPTAR https://www.sa-kra.ch/literatur2.htm Leksikoni enciklopedik i Akadmisë shkenacave dh Arteve Shqiptaro-Amerikane boothët shpejti në web faqen elektronike të www.sa-kra.ch

Shyqyri Shabani ,nënkolonel : Adem Avdia : 'USHTRIA – Gjurmë përjetimesh"

Titulli i librit: USHTRIA – Gjurmë përjetimesh Faqosja në kompjuter: Adem Avdia Redaktor gjuhësor: Besjona Dunga (Avdia) Kopertina: Besnik Hallaçi Gjithë të drejtat i takojnë autorit Formati : 148 x 210mm. Katalogimi në botim – (CIP) Shtypur në shtypshkronjën“Blendidixhital” USHTRIA – Gjurmë përjetimesh PARATHËNIE Ish- ushtaraku, shoku e kolegu ynë, Major(R) Adem Avdia vjen para lexuesve dhe dashamirësve të librit me botimin me skica e tregime “USHTRIA – Gjurmë përjetimesh”. Ndryshe nga dy librat e parë, ai vjen para nesh me profesionalizmin e një ushtaraku me karrierë të kompletuar, duke sjellë ushtrinë dhe ushtarakun pas shumë vitesh midis nesh. E kam lexuar me shumë vëmendje e kureshtje. Secili nga ne ka kujtimet e veta e kujtimet e një ushtaraku janë të bukura e të veçanta. Bukurinë ia shtojnë edhe vështirësitë e shërbimit. Një shkrim i tillë, si në këtë libër, nuk është thjesht një çështje kurioziteti për ushtrinë tonë të dikurshme, por edhe një detyrim për t’i pasqyruar ato vlera, të cilat i gjejmë duke shfletuar faqet e këtij libri. Ashtu si vuri në dispozicion të ushtrisë jetën, karrierën dhe njohuritë e tij ushtarake, në specialitetin e komunikimit, ashtu vuri para nesh një libër mbi jetën dhe karrierën e tij e të mbarë ushtarakëve me të cilët punoi, sakrifikoi dhe iu përkushtuan mbrojtjes së Atdheut tonë të shtrenjtë. Në të vërtetë Ademi ka shërbyer në detyra të rëndësishme në shtabin e Divizionit, por pak është në libër ai dhe veprimtaria e shtabit. Më ne dukje del oficeri i trupës, nënoficeri dhe ushtari në gjithë veprimtarinë e aktivitetin e përditshëm. Këtu takojmë ushtarin dhe oficerin në stërvitje, në shërbim dhe në kohën e lirë. E gjejmë të përkushtuar në postin luftarak, por edhe të vetmuar në majën e malit. Atë oficer që sakrifikoi vitet më të bukura të jetës për çështjen për të cilën ishte betuar. Kur lexojmë librin të gjithëve na kujtohet vetja jonë si ushtarakë. Marrëdhëniet e mira dhe vëllazërore me njëritjetrin dhe solidariteti i sinqertë. Na kalojnë parasysh ditët e stërvitjes me ushtarin, fushimet e panumërta dhe ato kohë që kemi kaluar bashkë, megjithëse larg familjes, por brenda “familjes” sonë të madhe të shumëpërkushtuar, ushtrisë. Në faqet e librit shfaqet edhe viti i mbrapshtë ’97, viti me të vërtetë si thuhet në libër, u “përfshimë në marrëzi”. Këtu nuk ka fajtor e të ndershëm, por ka situatë kaotike, në të cilën u gjendën oficerët, situatë amullie ku më e vështirë ndër të gjitha ishte rrugëdalja nga kaosi. Këtu gjejmë brengën e fajësisë së të pafajshmit. Ka dhe një dritare ku mund të hedhim një vështrim, “Luftën e Kosovës”. Kontributin që kanë dhënë ushtarakët tanë gjatë dhe pas lufte, për sakrificat që i kanë shoqëruar dhe solidaritetin vëllazëror me oficerët, kolegët shqiptarë të Kosovës, për të ngritur Ushtrinë e Republikës së Kosovës. Libri mbyllet me humor, me të qeshur, ashtu si kemi kaluar mes gëzimit dhe harmonisë ne ushtarakët, ne shokët që nuk e harrojmë kurrë njëri-tjetrin, ne që edhe sot gëzojmë e qeshim, qeshim e gëzojmë kështu si jemi dhe me këto që kemi. Urime shokut tonë Ademit! Ta kemi midis nesh, ushtarakëve, kurdoherë me shkrime e kujtime të tilla. Nënkolonel(R) Shyqyri Shabani

Ankthi dhe depresioni, problemet më të shpeshta në pandemi

Ariana Kasapolli - Selani Në Qendrën për shëndetin mendor në Prishtinë, puna gjatë pandemisë COVID-19 ka ndryshuar. Neuropsikiatri Sami Rexhepi, drejtor i kësaj qendre, tha për Radion Evropa e Lirë se gjatë gjithë kohës u kanë ofruar ndihmë njerëzve përmes telefonit, ku janë angazhuar gjashtë ekipe psikiatrish, të cilët kanë punuar nga katër orë çdo ditë. Në secilën ekip, ndihmë kanë kërkuar rreth 15 persona. Edhe sot, thotë Rexhepi, nevoja për ndihmë sa i përket shëndetit mendor, po vazhdon të jetë e lartë. “Kemi punuar dhe po vazhdojmë të punojmë çdo ditë. Çrregullimi i gjumit, ankthi, depresioni, mungesa e ilaçeve të klientëve tonë, kanë disa prej telasheve më të shpeshta që ne i kemi identifikuar që nga muaji mars”, thotë Rexhepi. “Pastaj frika nga virusi, për shkak të informatave të shumta që i kanë marrë e që nuk kanë mund që t’i përballojnë njerëzit, e që rrjedhimisht iu ka shkaktuar ankth e depresion”, shton ai. Më shumë se 1,200 kosovarë kërkuan ndihmë psikologjike gjatë pandemisë T Genta një qytetare nga Prishtina, studente e Fakultetit të Edukimit në Universitetin e Prishtinës, tha se pasojat e pandemisë po i vëren si te vetja po ashtu edhe te familjarët e saj. Ajo thotë se i është shfaqur pagjumësia, problem të cilin nuk e kishte pasur më parë. “Kohëve të fundit jam rënduar shumë sa i përket gjendjes emocionale, psikologjike. Ndoshta ka bërë që dëgjimi i lajmeve, por edhe situata ekonomike e financiare ka ndikuar që shëndeti mendor në këtë rast të luhatet”. “Ajo çka unë po vërej te vetja është një pagjumësia e cila më është shfaqur. Gjithashtu përveç pagjumësisë, edhe niveli i lumturisë ka rënë jashtëzakonisht shumë. Kam edhe të afërm që kanë rënë në depresion gjatë kësaj kohe, sepse ka të tillë që i kanë humbur punën. Pra efektet e pandemisë po shihen çdo ditë e më shumë në popullatë, sa i përket shëndetit mendor”, tha ajo. Si të përballeni me stresin gjatë shpërthimit të koronavirusit? Gjatë muajit mars, kur në Kosovë u aplikuan masa të izolimit, 200 psikologë nga e gjithë Kosova u lajmëruan për të ofruar kontributin e tyre vullnetarë, për të ndihmuar qytetarët, përmes një linje telefonike falas. Kjo linjë e ndihmës është mundësuar falë bashkëpunimit të Ministrisë së Shëndetësisë dhe Departamentit të Psikologjisë në Universitetin e Prishtinës, e që po vazhdon edhe sot. Aty ndihmë psikologjike po del të kenë kërkuar mbi 2 mijë persona të moshave të ndryshme, kryesisht për shkak të ankthit, stresit dhe problemeve emocionale e familjare që kanë kaluar që nga shfaqja e pandemisë. Fitim Uka, psikolog klinik, i tha Radios Evropa e Lirë, se sfida e ankthit si dhe e depresionit, po vazhdon te jetë e pranishme në masë të madhe, ndonëse tashmë njerëzit nuk janë të izoluar totalisht. “Ka pasur rritje të numrit të rasteve që kanë përjetuar shqetësime të ankthit, depresionit dhe kjo ka qenë e shprehur më shumë në kohën e izolimit. Por, edhe tash pas disa muajsh njerëzit po tregojnë simptoma të ankthit në veçanti, pasi që rriten shqetësimet në lidhje me atë se kur ka do të përfundojë pandemia, gjithashtu rriten shqetësimet te familjarët e tjerë gjithashtu, andaj është sfiduese”, tha ai. OBSH-ja kërkon rritjen e buxhetit për shëndetin mendor Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) ka kërkuar nga shtetet që të shpenzojnë më shumë nga buxhetet e tyre për shëndetësi, sa i takon shëndetit mendor. Më 31 gusht, OBSH-ja ka publikuar rezultatet e një hulumtimi mbi ndikimin e pandemisë në sistemet shëndetësore në 105 shtete të botës. “Nga të dhënat nga pesë rajone për periudhën mars-qershor 2020, dëshmohet se thuajse çdo shtet (90 për qind) kanë përjetuar ndërprerje të shërbimeve të tyre shëndetësore, më të prekurat kanë qenë shtetet me të ardhura të ulëta dhe mesatare”, thuhet në të gjeturat e këtij hulumtimi të OBSH-së. Sipas rezultateve të hulumtimit, shërbimet shëndetësore për shëndetin mendor kanë qenë më të prekurat që nga fillimi i pandemisë, pasi si pasojë e izolimit, shumë njerëz e kanë pasur të pamundur që të marrin trajtime për shëndetin mendor. Ministria e Shëndetësisë pa buxhet shtesë për shëndetin mendor Ndërkohë në Ministrinë e Shëndetësisë në Qeverinë e Kosovës thonë se nuk ka pasur buxhet shtesë për shërbimet e shëndetit mendor. Faik Hoti, zëdhënës në këtë ministri thotë se për këtë çështje kanë funksionuar sikurse më parë, pasi buxheti për shëndetin mendor ekziston. Frika dhe ankthi, pjesë të pandashme të COVID-19 “Në kuadër të buxhetit të Shërbimit Spitalor dhe Klinik Universitar të Kosovës (SHSKUK) ekziston edhe programi i shëndetit mendor, e që ofrohen shërbime terciare, pra reparti i psikiatrisë. Aty përmbushen nevojat e personave me barna dhe program të caktuar për shëndetin mendor. Programi buxhetor është pjesë e buxhetit të përgjithshëm që e ka SHSKUK-ja”, tha Hoti. Sidoqoftë, koha e izolimit dhe frika nga përkeqësimi i gjendjes shëndetësore e ekonomike gjatë pandemisë së shkaktuar nga koronavirusi i ri, ka ndikuar më shumë në shëndetin mendor të burrave në Kosovë sesa të grave. Kjo sipas të dhënave të regjistruara në linjën falas për ndihmë psikologjike në Kosovë (038-200-80-890), ka dalë se mbi 52 për qind e personave që kanë telefonuar në këtë linjë kanë qenë burra.