“Armagedoni” hap konkurs për botim të dorëshkrimeve

Shtëpia Botuese “Armagedoni”, në mbështetje të Statutit të vet, ka shpallur sot konkurs për mbështetjen e botimit të dorëshkrimeve të tezave të masterit, të magjistraturave dhe të doktoraturave të të gjitha zhanreve.


Në një njoftim të publikuar në profilin e kësaj shtëpie botuese në “Facebook”

  (https://www.facebook.com/Sht%C3%ABpia-Botuese-Armagedoni-459833727397460/)

është bërë me dije se të drejtë konkurrimi kanë të gjithë autorët nga Kosova, Shqipëria, Maqedonia etj., të cilët këto nivele të studimeve i kanë kryer në Universitetin e Prishtinës “Hasan Prishtina”, në universitetet dhe në kolegjet private në Kosovë, në Shqipëri, në Maqedoni etj.
Po ashtu, në njoftim thuhet se Shtëpia Botuese “Armagedoni” ndihmon botimin e këtyre dorëshkrimeve me financim të plotë dhe me financim të pjesshëm, por në asnjërin rast nuk do t’i heqë shpenzimet financiare për lekturim.
Sipas drejtorit të Shtëpisë Botuese “Armagedoni”, Berat Armagedoni (Dakaj), kriteret e konkurrimit janë këto: dorëshkrimi i tezës së masterit, i magjistraturës apo i doktoraturës duhet të jetë origjinal dhe i pabotuar më parë, të ketë vlera shkencore, të jetë i shkruar në bazë të rregulloreve të fakulteteve përkatëse dhe të ketë kulturë shkrimi. Ndërkaq, procedura e dorëzimit të dorëshkrimeve është: aplikacioni, me jetëshkrimin e autorit, dërgohen në postën elektronike shbarmagedoni@gmail.com nga sot e deri në mbyllje të konkursit, më datë 17. 12. 2017.
Në njoftim është bërë me dije secili dorëshkrim do t’i nënshtrohet procedurave të vlerësimit profesional dhe për secilin dorëshkrim, me rastin e përzgjedhjes për botim, me autorin e tekstit do të nënshkruhet një kontratë para botimit të librit. Po ashtu, është thënë se të gjithë dorëshkrimet do të mbrohen në bazë të Ligjit për të drejtën e autorit. Në rast të keqpërdorimit të tyre, Shtëpia Botuese “Armagedoni” do të përgjigjet penalisht në gjykatën kompetente për këto lëndë.

Një leksion me biografinë e 168 autorëve

Shkruan: Biser Mehmeti

(Isa Baftiaj, “Autorë nga rajoni i Ferizajt (1893-2016)”, 2017)

Isa Baftiaj në letërsinë bashkëkohore shqiptare kryesisht njihet si poet i frytshëm për fëmijë e për të rritur. Këtë e dëshmon më së miri fakti se poezitë e tij janë publikuar nëpër të gjitha gazetat dhe revistat e kohës që janë botuar në trojet shqiptare, kurse një pjesë e tyre edhe janë shpërblyer nëpër konkurse të ndryshme letrare. Isa Baftiaj është autor i disa veprave me poezi, të cilat kritika letrare i ka vlerësuar mjaft mirë.
Para disa ditëve ky shkrimtar para lexuesve është paraqitet me veprën mjaft të rëndësishme me titull “Autorë nga rajoni i Ferizajt (1893-2016)”. Sapo lexuesi i vëmendshëm fillon ta shfletojë këtë vepër atëherë do të kuptojë se në të vërtetë kjo vepër është një leksikon biografik. Brenda 232 faqeve sa ka ky libër, hartuesi i saj ka arritur t’i përshijë biografinë e 168 autorëve, pjesa dërrmuese e të cilët kanë së paku një vepër të botuar nga fusha të ndryshme. Shikuar nga përfshirja e zhanreve të përfshirë të këtyre 168 autorëve më së shumti ka krijues nga fusha e letërsisë artistike, pasi dihet se shumica e krijuesve kryesisht merren me letërsi. Në këtë aspekt duhet përmendur disa shkrimtarë të cilët me veprat e tyre janë bërë mjaft të njohur, jo vetëm në rajonin për të cilin shkruan Isa Baftiaj, po edhe në Kosovë, siç është Rrahim Sadiku, Bardh Frangu, Dije Demiri-Frangu, Biser Mehmeti e disa të tjerë. Megjithatë, autori Isa Baftiaj nuk i ka lënë anash as krijuesit që kanë botuar vepra të ndryshme nga fusha të tjera të jetës, siç janë veprat me vlera të mirëfillta nga sociologjia (ku dallohen veprat e sociologut të njohur ferizajas Enver Zhinipotoku), pastaj vepra të rëndësishme nga fusha e mjekësisë (ku dallohen veprat e mjekes së njohur Zyrafere Shala). Një pjesë tjetër e autorëve që janë përshirë në këtë vepër u takojnë edhe zhanrit të publicistikës (siç janë veprat e Ramadan Asllanit e të Rrahim Sadikut), të cilët kanë dhënë kontribut të rëndësishëm në këtë fushë. Nuk duhet harruar edhe autorët nga fusha e folklorit, të cilët me fanatizëm e ruajnë të kaluarën tonë të lavdishme dhe të cilët kanë dhënë një kontribut të rëndësishëm në ruajtjen e traditës sonë. Në këtë drejtim nuk duhet harruar as disa autorë që i përkasin fushës së muzikës, të cilët natyrisht se kanë lënë gjurmë të pashlyeshme jo vetëm në këtë pjesë të Kosovës, po edhe më gjerë, siç është grupi “Trix”. Me një fjalë, në këtë vepër të rëndësishme Isa Baftia ka arritur me mjaft sukses t’i përfshijë pjesën më të madhe të autorë nga të gjitha fushave jetësore, gjë që e ngrit në masë të madhe vlerën e saj jo vetëm estetike, po edhe historike. Thënë kështu nga fakti se shumë prej krijuesve që janë përfshirë në këtë vepër në masë të madhe sikur i ka “mbuluar” pluhuri i harresës. Në këtë mënyrë mund të themi se qëllimi i autorit të kësaj vepre ka qenë edhe ruajtja nga harresa e disa krijuesve të rëndësishëm, të cilët për kohën kur kanë jetuar e kanë vepruar kanë lënë gjurmë të mëdha të një kohës. Vështruar nga ky aspekt mund të themi se libri u dedikohet të gjitha shtresave, po edhe të gjitha moshave të lexuesve. Në këtë aspekt duhet shtuar faktin se në këtë vepër janë përfshirë edhe krijues të rinj, të cilët sapo i kanë bërë hapat e parë në fushën e letërsisë e të cilët ende nuk kanë dalë nga bankat e shkollës fillore. Kjo për ta është edhe një nxitje për t’iu përkushtuar letërsisë në të ardhmen.
Përfshirja kohore e më shumë se një shekulli duhet të ketë qenë një sfidë mjaft e madhe për hartuesin e kësaj vepre, ngase ka qenë e vështirë, sidomos për autorët e hershëm, të gjendën shënime biografike. Në këtë aspekt më i vështirë del edhe fakti tjetër, ai i sigurimit të fotografive për secilin autor. Duke shfletuar veprën shohim se për disa autorë Isa Batiaj ka arritur të sigurojë, edhe pse me vështirësi të konsiderueshme, shënime biografike, po nuk ka mundur të sigurojë fotografi për të gjithë autorët, prandaj edhe disa autorëve u mungojnë fotografitë.
Megjithatë, mendojmë se shumë më e rëndësishme ka qenë prezantimi i biografisë së autorëve në mënyrë që ata të mos mbesin në humnerën e harresës kolektive, pasi që edhe ata kanë dhënë një kontribut në fushën sferën e tyre ku kanë vepruar. Ndoshta ky ka qenë edhe qëllimi që autorit për botimin e kësaj vepre.
Një çështje tjetër sfiduese me të cilën është përballur Isa Baftiaj gjatë hartimit të këtij libri, është edhe përfshirja gjeografike e rajonit të Ferizajt, i cili është mjaft i madh në aspektin e hapësirës. Në këtë libër, përveç autorëve nga Ferizaj, janë përfshirë edhe krijuesit që kanë vepruar, përkatësisht që veprojnë në Kaçanik, Shtime, Shtërpcë e Han të Elezit. Kjo dëshmon se autori në fjalë është dashur të sakrifikojë shumë nga koha e tij, po edhe të shpenzojë shumë mund për të arritur deri te qëllimi përfundimtar që ia ka parashtruar vetes. Autorit për të mbledhur shënime biografike për autorët, që i ka përfshirë në këtë libër, i është dashur të udhëtojë sa në një vend, sa në një vend tjetër, madje duket sikur këtë gjë e ka bërë jo një herë, po disa herë. Megjithë, një angazhim kaq i madh e kaq i mundimshëm dëshmon jo vetëm vullnetin, po edhe dëshirën e tij të madhe që brenda kopertinave të një libri t’i bëjë bashkë të gjithë autorët e rajonit të Ferizajt, të cilët kanë botuar vepra të fushave të ndryshme. Një vepër e këtillë, më sa kam njohuri, është e para e këtij lloji në rajonin e Ferizajt, prandaj edhe duhet përgëzuar autorin Isa Baftiaj për një vepër kaq të rëndësishme, e cila mund të quhet edhe monumentale. Jam më se i bindur që kjo vepër do t’u shërbejë, sidomos gjeneratave të reja, për t’u njohur me shumë autorë e personalitete të rëndësishme të rajonit të Ferizajt, jo vetëm të atyre të dikurshëm, po edhe të këtyre të sotëm, disa nga të cilët kanë lënë gjurmë të thella me veprat e tyre. Në anën tjetër kjo vepër mund t’u shërbejë si udhërrëfyes studiuesve sidomos të letërsisë për të parë sa është shkruar e sa është botuar në një periudhë të caktuar kohore nga ky rajon.

Libri “Blood Libel” edhe në bibliotekën kombëtare të Sofjes

Libri “Blood Libel” i autorit Bardhyl Mahmuti tani gjendet edhe në bibliotekën kombëtare të Sofjes.
Me ftesë të Universitetit të Sofjes, profesori dhe senatori i Universitetit të Prizrenit, prof. asoc. dr. Shkelqim Millaku është duke qëndruar dhe ligjëruar në këtë Universitet.

Qëllimi i ftesës së Universitetit të Sofjes është ligjërimi dhe mësimi i gjuhës shqipe për studentet e huaj.

Mësimi i gjuhës shqipe në një Universitet që ka mbi 125 vite traditë, mendojmë është nder dhe respekt për gjithë shoqërinë shqiptare.

Prandaj, përveç ligjëratave kontributdhënëse në mësimdhënie dhe asaj shkencore, profesor Millaku ka dhuruar edhe disa tekste me interes për mësimin e gjuhës shqipe.

Kurse, librin “BloodLibel”, versioni në gjuhën angleze të autorit Bardhyl Mahmuti e ka dhuruar në bibliotekën kombëtare të Sofjes. Studiuesit dhe hulumtuesit, të cilët dëshirojnë të informohen me përmbajtjen e librit në fjalë mund ta gjejnë në bibliotekën kombëtare të Sofjes.

Dushko Lopandiq : Lidhjet dinastike serbo-shqiptare në Mesjetë

Dinastitë serbe dhe familjet fisnike shqiptare

Familjet e njohura sunduese dhe fisnike serbe dhe shqiptare, gjatë Mesjetës kanë vendosur lidhje të ndryshme familjare. Në pajtim me zakonet mesjetare, mënyra më efikase për të siguruar raporte të ngushta prej aleatëve ka qenë lidhja e martesave politike, shkruan Dushko Lopandiq për Kohën Ditore.

Kjo ishte mënyra që të garantohet paqja dhe të mbahet siguria e shtetit, si dhe një bashkëpunim i mirë mes fqinjëve dhe mes sovranit e vasalëve të tij. Lidhjet mes familjeve sunduese dhe fisnike serbe dhe shqiptare krijoheshin qysh në kohën e sundimtarëve të parë serbë nga shtëpia e Nemanjiqëve, ndërsa u bënë shumë intensive dhe të afërta në kohën e pushtimit nga turqit, kur të dy popujt u gjetën në rrugën e një fuqie shumë më të madhe dhe të një kërcënimi më të madh. Familjet e njohura shqiptare nga Mesjeta ishin: Topijajt, Muzakajt, Arianitët, Dukagjinët, Kastriotët.

Një princeshë nga shtëpia e Nemanjiqëve ka qenë e martuar në shekullin XIII për një udhëheqës fisnik shqiptar. Bëhet fjalë për Komnenën, të bijën e Stefanit të Kurorëzuarit të Parë që njëherësh ishte dhe motra e mbretit Radoslav, nëna e të cilëve ishte princesha bizantine Eudokia, e bija e perandorit Aleksit II Engjullit. Princesha Konina në martesën e parë ishte gruaja e fisnikut shqiptar Dhimitrit, të birit të Proganit (ka vdekur rreth vitit 1215). Në një kartë të dubrovnikasve, Dhimitri përmend titullin e tij bizantin “panipersevast”, të cilin me gjasë e ka fituar si dhëndër i sundimtarit serb. Ai quhet edhe “arhont i arbanasve“ dhe është i pari fisnik që ka tentuar (pa sukses) të pavarësojë tokat shqiptare në rajonin e Krujës. Në martesën e dytë, Komnina u martua rreth vitit 1217 me “sevastin” Gregor Kopmonin, po ashtu shqiptar, zot i Krujës dhe Elbasanit, me të cilin ajo kishte një vajzë. Supozohet se nga martesa e kësaj vajze së cilës nuk i dihet emri (mbesa e Stefanit të Kurorëzuarit të Parë) me princin shqiptar Golemin rrjedh edhe familja e Arianit Komnenit.

Dy personalitetet më të rëndësishme me prejardhje shqiptare që lidhin dinastitë serbe dhe shqiptare, si dhe historinë e këtyre dy popujve fqinjë, janë, pa dyshim, despotja serbe Angjelina, si dhe heroi shqiptar Gjergj Kastrioti - Skënderbeu.

Shqiptarja - shenjtore serbe

Angjelina ka qenë vajza e fisnikut shqiptar Gjergj Arianit Komnenit, i cili, ndoshta, siç e thamë, rridhte nga familja që mes pararendësve kishte edhe mbretin Stefan Nemanjiqin, të Kurorëzuarin e Parë. Gjergj Arianiti ka qenë udhëheqës i luftës kundër turqve. Ka udhëhequr shqiptarët mes Vlorës dhe Shkodrës, dhe ka fituar në tri beteja në periudhën 1433-1436. Rreth vitit 1456 Venediku e shpalli “Dukë i Madh” dhe ai sundoi mes Durrësit dhe Shkodrës. Kishte të birin Konstandinin, i cili më vonë u bë edhe regjent i Kontesë Monferato, në Itali. Prej tri bijave të njohura, dy (Angjelina dhe Gojisllava) i martoi për princ serbë (despotin Stefan Brankoviqin dhe Ivan Crnojeviqin, të zotin e Zetës).

Angjelina u martua më 1460 për despotin e dëbuar dhe të verbër serb Stefan Brankoviqin (rreth 1425-1476). Të dy bashkëshortët, pra, në vija të ndryshme, ishin pasardhës të sundimtarit të madh Stefan Nemanjës. Despot Stefani i verbër ishte i biri i Gjuragj Brankoviqit. Turqit i kishin verbuar Stefanin dhe vëllanë e tij Gergurin qysh kur ishin të rinj, si dënim për të atin e tyre. Nga fundi i despotatit serb, Stefani shkurt u shpall për despot (1458), por pas vetëm disa muajsh iu desh të ikë në Smederevë (1459). Dubrovnikasi Mavro Orbin, në librin e tij “Mbretëria e sllavëve”, shkroi se “Stefani iku në Shqipëri, ku i bindur nga të vetët, për grua e mori Angjelinën, apo siç e quajnë të tjerët, Teodorën, një grua e virtytshme, të bijën e vjehrrit të Skënderbeut, Arianitit, që shtëpia të mos mbetet pa pasardhës”. Mbase në realizimin e kësaj martese një rol domethënës kishte Gjergj Kastrioti, i cili Angjelinën e kishte kunatë.

Angjelina vërtet u tregua si grua e virtytshme dhe besnike, e cila me burrin dhe fëmijët e saj ndante të gjitha të këqijat e shtëpisë së dëbuar të Brankonviqëve, dhe popullit të shkapërderdhur serb. Nga fillimi i vitit 1461 çifti bashkëshortor e braktis Shqipërinë dhe shkon në Venedik, ku Stefani e kishte titullin e patricit. Prej kontit të Goricës blenë një pronë në Furlani, me kështjellën që e quajtën Beograd. Këtu Stefani edhe vdiq më 1471, ndërsa despotja Angjelina mbeti si një vejushë e varfër me tre fëmijë: Gjorgjin, Jovanin dhe Marën (Marijën). Para se të vdiste, Stefani u shkroi dubrovnikasve, duke i lutur që të ndihmojnë gruan dhe fëmijët e tij: “U rekomandoj të imen Angjelinë, dhe fëmijët e mi Gjurën dhe Marën dhe Jovanin, dhe para Zotit e para Bashkësisë, e para gjithë botës: Ç‘të bëni me ta, bëftë Zoti me ju…” Diku rreth vitit 1485, Stefani u shpall shenjtor.

E bija e Stefanit dhe Angjelinës, Mara (apo Marija), me ndërmjetësimin e perandorit gjerman, u martua në vitin 1493 për Bonifacin V, markontin e Monferatit dhe pasardhësin e drejtpërdrejtë të familjes bizantine Paleologu (sipas vijës anësore, më të re, që sundonte në Itali), me të cilin kishte dy djem. Pinjollë nga kjo martesë në vijën femërore janë edhe pjesëtarët e disa prej dinastive më të njohura sundimtare të Evropës (p.sh. perandorët austriakë Habsburg-Loren, e të tjerë).

Angjelina me familje është shpërngulur prej maleve shqiptare, përmes Italisë deri në Frushka Gorë, në Srem. Tri herë ka bartur eshtrat e burrit (Shën Stefanit) dhe dy herë të të birit – dhe atë, në varfëri të madhe. Në Srem ka ndërtuar manastirin Sretenje, ku edhe u bë murgeshë dhe vdiq më 1520. Shpejt pas vdekjes së saj u shpall për shenjtore. Përmes shërbimit të Angjelinës u shfaqën edhe virtytet e saja të krishtere: pastërtia e jetës vigane, bamirësia, durimi dhe mençuria, lojaliteti i gruas, sakrifica e nënës. Dita e Shën Angjelinës është 30 korriku. Krahas Stefanit dhe Angjelinës, Kisha Ortodokse i ka shpallur për shenjtorë edhe bijtë e tyre, despotin Jovan (ka vdekur më 1502) dhe vladikën Maksim (despot Gjorgje, ka vdekur më 1516). Kur turqit, më 1716, e dogjën manastirin në Krushedoll, nga eshtrat e Angjelinës mbeti vetëm dora e majtë. Eshtrat e saj, pra dora, edhe sot gjenden në manastirin e rinovuar në Krushedoll, në Srem.

Skënderbeu - hero ballkanik

Dhëndri i Angjelinës, burri i motrës së saj Andronikës, ishte fisniku i madh shqiptar dhe heroi ballkanik Gjergj Kastrioti - Skënderbeu. Atdheu i Gjergj Kastriotit Skënderbeut është Epiri.

Familja e Skënderbeut ka qenë në marrëdhënie shumë të ngushta me fisnikët serbë-sllavë. E ëma e Gjergjit, Voisava (Vojislava Tripalda) ishte e bija e një fisnikut serb nga Pollogu i poshtëm në Maqedoni. Stërgjyshi i Skënderbeut kishte emër sllav, Brailo (apo Branilo). Brailo ka qenë kefal në Janinë (Epir) në kohën e sundimit të Nemanjiqëve të fundit. I biri i Brailos, Pali, ka mbajtur rajonin e Dibrës, ndërsa i biri i Palit, Gjon Kastrioti, zgjeroi pronat në Epir.

Duhet pasur parasysh edhe faktin se, tek popujt ballkanas, pra edhe te serbët, ka pasur një shumëllojshmëri të madhe në traditën e dhënies së emrave personalë. Kështu ndodhte që i ati të ketë emër serb, ndërsa i biri një të huaj. Pastaj, ka pasur raste kur babai ka emër serb, i biri të huaj dhe nipi të huaj. Por, askund në burimet mesjetare nuk shfaqet kjo simbiozë e qartë e shqiptarëve ortodoksë dhe sllavëve, në dhënien e emrave personalë, sikur që është rasti në familjen e Gjergj Kastriotit-Skënderbeut.

I ati i Skënderbeut, Gjoni (serbisht Ivan) Kastrioti (1407-1437) me djemtë e tij Stanishin, Reposhin, Kostadinin dhe Gjergjin, bëri një dhuratë të madhe për manastirin Hilendar në Malin e Shenjtë (Mali Atos) duke ua dhuruar fshatrat Radostushë dhe Trebishtë, afër Dibrës, gjë që është shënuar në një kartë e cila edhe sot ruhet në manastir. Në vitin 1430, Gjon Kastrioti me tre djemtë e tij arriti një marrëveshje me manastirin Hilendar, sipas së cilës u është dhënë një pirg (kullë), e cila edhe sot e ka emrin “Pirgu arbanas”. Karta për dhuratën nis me këtë fjali: “Me bamirësinë e patregueshme të sundimtarit tim Krishtit, unë, mëkatar dhe i padenjë, që nuk guxoj të quhem rob i Krishtit Zotit tim, Gjon Kastrioti, me djemtë e mi Stanishin dhe Reposhin, Kostandinin dhe Gjergjin, u përpoqa që, sipas Zotit tim të gjithmbajtës dhe me ndihmën e Zojës Lavri të Hilendarit…” I biri i Gjonit, Reposhi, vdiq më 1431 në manastirin Hilendar, ku edhe sot mund t’i shihet varri. Supozohet se edhe vet Gjon Kastrioti është varrosur në Hilendar.

I biri më i ri i Gjonit, Gjergj Kastrioti, si i ri ishte marrë rob nga turqit, ku edhe e mori fenë islame dhe emrin Skënder (d.m.th. Aleksandër). Pas kthimit në Shqipëri, rreth vitit 1444, Skënderbeu - Gjergji heq dorë nga islami dhe vihet në krye të rezistencës përballë osmanlinjve që vinin. Ai liroi pothuaj gjithë hapësirën e Shqipërisë së Mesme. Në kështjellën e padepërtueshme të Krujës, Skënderbeu për dy dekada do t’i bëjë rezistencë heroike turqve. Edhe pse kishte forca të pakta (12.000 luftëtarë), Gjergj Kastrioti me sukses luftoi kundër ushtrisë dhjetëfish më të madhe turke. Vdiq i pamposhtur, më 1468 në Lezhë, ndërsa emri i tij edhe sa ishte gjallë u bë legjendë, për të cilën rrëfehej në gjithë vendet ballkanike, po edhe në selinë e Papës dhe në gjithë Evropën. Në fillim të “Kurorës së maleve”, Petar Petroviq Njegoshi këndon: “Skënderbeu ka zemër Obiliqi…” Shkrimtari i njohur serb Jovan Sterja Popoviq ka shkruar dramën “Skënderbeu”.

I biri i Skënderbeut, Gjoni (apo Jani, Ivani, Gjovani) Kastrioti, pas rënies së tokave shqiptare nën turqit, iku në kështjellën e mbretit të Napolit, ku, falë meritave të të atit, fitoi edhe titullin e dukës së “San Pietro di Galantina”. Gjoni ishte martuar me të bijën e despotit serb Lazar Brankoviqit (1421-1458) – Irinën. Marrë parasysh që e ëma e Irinës ishte Jelena Paleologu, e bija e despotit të Moresë Tomës, vëllait të perandorit të fundit bizantin (Konstantinit XI) – pasardhësit italianë nga kjo martesë shqiptaro-serbe janë njëkohësisht edhe pasardhës të dinastisë së fundit perandorake të krishterë nga Konstantinopoja. Pasardhësit e tyre në aristokracinë italiane mund të përcillen deri në ditët e sotme. Në fakt, nga martesa e Gjon Kastriotit me Irina Brankoviqin u lind djali me emrin Ferante, që ka bartur mbiemrin “Kastriota Skenderbeg”. Ferante nuk ka pasur djem “në martesë ligjore”, por prapa vetes la të bijën Irina (Marija), e cila u martua me Pietro Antonion, princin e Bisignanit, nga familja Sanseverino. Pasardhësit nga kjo martesë janë në familje fisnike italiane dhe gjermane: Bisignano-Sanseverino, di Capua, Pignatelli, d’Arenberg, Windisch-Graetz, Ursel dhe de Lin, etj. I përmenduri Ferante Kastrioti ka lënë pas edhe fëmijë jashtëmartesorë, pasardhësit e të cilëve kanë mbijetuar deri më sot (kjo është familja “prej Kastriot-Skenderbegut”)

Lidhje të shumta

Përveç të përmendurve, janë të njohura edhe shumë lidhje të tjera mes familjeve fisnike serbe dhe shqiptare. Familja Kastrioti edhe në vija të tjera ka qenë e lidhur me dinastitë serbe. Kështu, motra e Skënderbeut, Marija, ka qenë e martuar për sundimtarin e Zetës (d.m.th. të Malit të Zi) – Stefanit Crnojeviqin (ka vdekur më 1465). Nga kjo martesë rrjedh i njohuri Ivan Crnojeviqi (në popull i njohur si Ivan-Begu, që sundoi në vitet 1464-1490), i cili selinë e Zetës, si dhe mitropolinë, e kaloi në Cetinë dhe e ndërtoi manastirin e njohur të Cetinës. Siç u përmend, ky Ivan në martesën e parë kishte për grua Gojisllavën, të bijën e Gjergj Arianit Komnenit, motrën e shenjtores Angjelina Brakoviqit, si dhe të Andronikës, gruas së Skënderbeut.

Ekzistojnë edhe lidhje të shumta mes familjes sundimtare serbe Brankoviq dhe familjes fisnike shqiptare Topia: motra e Vuk Brankoviqit, pjesëmarrësit të Betejës së Kosovës dhe sundimtarit të rajonit të Kosovës, e cila quhej Teodora (apo Vojislava) ishte e martuar për sundimtarin e Durrësit, Gjergj Topinë (1388-1392). E ëma e këtij Gjergji, ishte Vojisava Balshiq, e martuar rreth viti 1370 për sundimtarin e Durrësit, “princin e Arbërisë”, Karl Topinë (1359-1388). Karl Topia më 1381 e rinovoi kishën e Shën Gjonit (serbisht “Shën Jovanit”) te Elbasani në Shqipërinë e Mesme, të themeluar për nder të Shën Gjonit të Vladimirit, sundimtarit serb (duklan) dhe shenjtor. Njëra vajzë e Karl Topisë u quajt Voisava (sipas së ëmës). Tjetra, Elena, ishte martuar me Konstantin Balshajn, të zotin e Krujës dhe vasalin turk, i cili rridhte nga familja e sundimtarëve të Zetës, Balshiqëve, dhe të cilin në vitin 1402 e ekzekutuan venedikasit në Durrës.

Në fund, Mara, e bija e Niketë Topisë (sipas të gjitha gjasave i biri i Karl Topisë), u martua më 1407 për Balshën (III) Balshiqin, sundimtarin e Zetës nga viti 1403 deri më 1421. E ëma e Balshës ishte e njohura Elena Hrebljanoviq, bija e princit Lazar. Balsha nuk ka pasur fëmijë, andaj para vdekjes të gjitha të drejtat e trashëgimisë në tokat e Zetës ia la dajës së tij – despotit serb Stefan Lazareviqit.

Fakti që dy familje udhëheqëse serbe dhe shqiptare – despotit Brankoviq dhe Kastriotit – ishin të lidhur ngushtë me lidhje martesore, tërthorazi tregon edhe për intensitetin e lidhjeve të përgjithshme mes dy popujve nga fundi i Mesjetës.

Dushko Lopandiq 

(Dushko Lopandiq është diplomat profesional dhe ekspert për studime evropiane. Me dekada merret me gjenealogji dhe shkruan libra nga fusha e historisë së popullarizuar. Ky shkrim është shkruar në kuadër të projektit “Tejkalimi i Armiqësisë: ndërrimi i perceptimeve serbo-shqiptare”, i realizuar nga Qendra “Multimedia” nga Prishtina në bashkëpunim me Institutin për filozofi dhe teori shoqërore nga Beogradi, me përkrahjen e Ambasadës së Zvicrës në Kosovë, dhe nga Iniciativa PERFORM për përkrahje të shkencave shoqërore në Ballkanin Perëndimor)

http://www.mfa.gov.rs/sr/index.php/d-a/da-arhiva-novosti/2012-/8649-pomocnik-lopandic?lang=lat


*****

Amaneti i albanologut Robert Elsie të varroset në Theth

Albanologu i shquar Robert Elsie prehet në Shqipëri. Shteti shqiptar ka përmbushur amanetin e albanologut të shquar Robert Elsie. Ai u varros në Theth, Malësi e Madhe të zonës së Shkodrës. Varrimi u bë , të mërkurën, në orën 14:00.

Ministria për Evropën dhe Punët e Jashtme së bashku me Ambasadën shqiptare në Gjermani ndoqën të gjitha procedurat e nevojshme për transportin e trupit të Robert Elsie në Shqipëri.

“MEPJ-ja në bashkëpunim me strukturat lokale kanë bërë të mundur që Robert Elsie të prehet në Theth, atje ku ishin dëshira dhe amaneti i tij”.

Natasha Lako: Robert Elsie në paqen e përjetshme në Theth

Në përjetësinë e Thethit, vjen për t’u prehur Robert Elsie, albanologu dhe përkthyesi që i dha botës diçka prej shpirtit shqiptar dhe ne shqiptarëve na ka lenë çelsat për të hapur dhomat e kulturës që na ka lindur. Mik i mirë me të gjithë autorët shqiptarë, të politikës, letrave dhe gjithë rrugëtimeve të tjera të gjata.

Mik i largësive të mëdha shqiptare, deri në thellësi. Për herë të parë, ende i ri, zbriti në Tiranë për të kumtuar mbi letërsinë e ditës dhe ky qytetar i botës, herë i kujdesshëm, herë i vendosur në mendime, na tregoi se asnjëherë nuk do ta kenë të lehtë mendimet e zyrtarizuara. Sa më shumë u bë mik me gjuhën dhe me botën shqiptare, aq më shumë do të na çudiste Robert Elsie me zbulimet dhe kërkimet e tij të pafund.

Ndoshta mund të quhet edhe lexuesi më i etshëm i letërsisë shqipe. Ndoshta mund të quhet bashkudhëtar i palodhur me fatet shqiptare.

Personalisht e kam njohur nga pranë dhe nga larg. E kam parë të ecë mendueshëm në qytetin Studenti, si për të begatuar me vargjet e shumta të poeteve shqiptar që i kishte në mendje, sheshin ku studentë nga e gjithë Shqipëria dhe qindra mijëra banorë të Tiranës, u mblodhën të vendosur për të ndryshuar jetën. Priste i lumtur të shfaqej çdo ekstravagancë e re lirie dhe gëzohej për çdo gjë të re, njeriu që nuk u lodh se udhëtuari nëpër lashtësinë shqiptare.

Dhe bëhej më serioz ndër seriozët në përkthimet e tij të politikës. Ishte njeriu që mbante në një thes, si Shën Nikolasi, në ndërrimin e viteve, lirikën e mrekullueshme shqipe, së bashku me faqe të përkthyera për krime të mëdha.

Edhe tani më kujtohet se m’u duk sikur i pashë fytyrën atje në bibliotekën e Akademisë Suedeze, ku përveç një bibliografie të tij në anglisht mbi letërsinë shqipe, nuk ekzistonte asnjë lloj informacioni tjetër, madje as veprat e Kadaresë nuk ishin ende në shqip, megjithë depozitimin e gjithë gjuhëve të tjera të botës. Që atëherë dhe deri sot, të gjithë falënderimet për Robert Elsie, janë shumëfishuar. Në Theth, pranë kishës ku në vitin 1918 ka predikuar Shtjefen Gjecovi, atë po e falënderon sot edhe balta më e ëmbël se mjalta. Shqipëria po i dhuron paqen e përjetshme një njeriu që e deshi me jetën e tij. Peng Robert Elsie, më mbet pa nisur libri im i fundit. Paqja e letërsisë shqipe, vetëm bekon.

Kryetari i kërcënuar i OSHP-së, Blerim Dina,tregon kush e kërcënoi dhe sa vonoi Policia për t’i shkuar në mbrojtje

Kryetari i kërcënuar i OSHP-së, Blerim Dina, thotë se është i vendosur të mos bie pre e kërcënimeve dhe shantazheve, dhe se nuk i frikohet askujt nga politika, raporton KTV.

Gjykimi i tenderit 21-milionësh, për të cilin u kërcënua ai, është shtyrë për javën tjetër. Kompania “Sallahu”, që u përfshi në këtë skandal, tash kërkon të jetë pjesëmarrëse në gjykimin e LOT-it të 5-të, në të cilin edhe ishte shpallur fitues, pavarësisht se ishte e 13-a kompani në listë për nga çmimi.

Organi Shqyrtues i Prokurimit, do të duhej të mblidhej nesër, për të shqyrtuar njërën nga 12 ankesat për Autostradën A7, Prishtinë- Gjilan.

Në mesin e ankesave ishte edhe ajo për Lotit- 5, ku Autoriteti Kontraktues i Ministrisë së Infrastrukturës kishte përzgjedhur si fituese kompaninë “Sallahu”, e cila kishte ofertuar me çmimin prej 21 milionë eurosh, apo 10 milionë euro më shumë se sa çmimi më i lirë.

Ankesë në OSHP, për këtë Lot ushtroi edhe “Riviera dhe MANE TCI”, oferta e së cilës ishte 16 milionë euro.


Blerim Dina, kryetari i OSHP-së, ka shtyrë të gjitha seancat që lidhen me Autostradën, pasi të hënën u kërcënua me jetë.

Dina po kthehej në shtëpi, kur në këtë rrugicë, dy burra ia zunë pritën. Njëri nga ta, sipas Dinës, ishte Naim Sallahu. Ata i dhanë një ultimatum që brenda 30 minutave të takonte Sami Lushtakun, në një lokal në periferi të qytetit.

I bënë me dije se në lojë ishin hiç më pak se 21 milionë euro, dhe ky do të duhej të nënshkruante në favor të tyre, ose do t’i shkonte koka.

Kur Dina, nuk shkoi në Grand Store, te banesa e tij erdhi, Shaban Lushtaku.

Mbrëmjen e së hënës, ai shkoi në Polici.

Dina rrëfen për KTV-në, se kërcënime e shantazhe ka pasur që kur erdhi në krye të Gjykatës së Tenderëve, por që të gjitha i ka tejkaluar dhe në asnjërën prej tyre nuk ishte ndier kaq i rrezikuar.

Policia e Kosovës tashmë ka arrestuar njërin nga të dyshuarit, Shaban Lushtaku, të cilit i është caktuar masa prej 48 orë ndalimi.

Policia bën të ditur se i ka ofruar siguri kreut të OSHP-së.

Por, Dina thotë se ata erdhën 24 orë pasi e raportoi rastin.

Kohavisioni ka tentuar të thërrasë zyrtarët e kompanisë Sallahu, por nuk janë përgjigjur në telefon, njëjtë siç nuk është përgjigjur as Sami Lushtaku.

Sidoqoftë, kompania “Sallahu” ka dorëzuar një kërkesë në zyrat e OSHP-së, për lejimin e pjesëmarrjes në seancën e ankesave meqë një gjë e tillë iu mundësohet me ligj.