Sarkofagu emblematik i Lezhës

Të shumtë janë vizitorët dhe turistët që ndërsa kanë vizituar vendvarrimin e Skënderbeut në Lezhë, nuk e kanë ditur se poshtë këmbëve të tyre fshihet edhe një tjetër thesar i çmuar. Madje, as ciceronët nuk e përmendin një fakt të tillë.

Kapaku në mes të katedrales së Shën Nikollit nuk hapet prej vitesh duke mbajtur të fshehur pjesë të historisë. As lezhjanët nuk e dinë se çfarë ndodhet dy metër poshtë vendit ku janë vendosur imitimet e përkrenares dhe shpatës së Skenderbeut.


Këtë e thotë specialisti i monumenteve të kulturës, Dedë Margjoni. Ai shpjegon se ekzistojnë dyshime se krahas strukturës që është e punuar me një nivel të lartë artistik, i fshehur mund të jetë edhe një sarkofag. Hapja dhe ekspozimi i këtij zbulimi të madh do të ishte një tjetër tërheqje për vizitorët dhe turistët.

Margjoni ka edhe sugjerimet e tij sesi mund te realizohet ky qëllim. Burime nga Bashkia e Lezhës kanë bërë të ditur se do të kërkohet bashkëpunimi me institutin e arkeologjisë që ky vend të hapet dhe të jetë i vizitueshëm.

Për këtë veçori që fsheh vendvarrimi i Skënderbeut në Lezhë flet edhe ish-çërgjegjësi i Kulturës Kombëtarë në Lezhë, historiani Paulin Zefi. Sipas tij, në vitet 1978-1981, gjatë procesit të punimeve që u zhvilluan tek Katedralja e Shën Nikollit (cendvarrimi i Skënderbeut) nga ana e specialistëve të “Ateliesë së Monumenteve të Kulturës” në Tiranë, përveç zbulimit të themeleve të mureve perimetrale të këtij objekti, stratigrafia e pasur antike dhe mesjetare, heqja e suvatimit, zbulimi i rrugës antike Iliro-Romake dhe të tjera gjetje, është zbuluar edhe një Kriptë (varr i nëndheshëm). Gërmimet arkeologjike dhe ndërhyrjet e tjera strukturore nxorën në dritë muraturën origjinale që i përket fazave të para ndërtimore deri në shekullit XV-të.

Gjatë gërmimeve në hapësirën e brendshme të Katedrales së Shën Nikollit, pranë vendit ku ndodhej altari (i shkatërruar nga osmanët), u zbulua varri i fshehte dhe një sarkofag prej guri gëlqeror i punuar sipas tipologjisë së sarkofagëve të periudhës së mesjetës. Ky sarkofag ishte i mbuluar nga një material me trashësi rreth 1.8 metra në raport me nivelin e dyshemesë së Kishës. Ai rezultoi të ishte bosh, pra pa asnjë fragment kocke apo relike të tjera. Pozicionimi i sarkofagut nuk ishte sipas aksit të Kishës, lindje-perëndim, por pak i devijuar në aksin veriperëndim-juglindje. Mendohet se gjatë gërmimit brutal (1478) ka pësuar edhe dëmtime të ndryshme.

Specialistët vendosen që pikërisht mbi vendin ku u zbulua ky sarkofag, të vendosej pllaka prej mermeri, përkrenarja dhe shpata ceremoniale prej bronzi (sipas modelit origjinal). Struktura që shohim sot përfaqëson varrin e heroit kombëtar Gjergj Kastrioti, por realisht ndodhet dy metra mbi sarkofagun e zbrazët dhe kriptën e këtij objekti religjioz.

Rikonceptimi i këtij varri simbolik, rihapja e kriptës së Kishës dhe ekspozimi i sarkofagut duke nxjerrë në pah varrin e vërtetë që vazhdon të qëndrojë i fshehur poshtë një kapaku prej betoni, do t’i jepte edhe më shumë vlera këtij vendi të shenjtë për shqiptarët.

***

Një dhomë e fshehtë poshtë dyshemesë së vendvarrimit të Skënderbeut ka 40 vjet që shoqërohet me mister. Me ndërhyrjet më të fundit për restaurimin e këtij vendvarrimi, kapaku u hap përsëri dhe aty u gjet një sarkofag që nuk dihet kujt i përket. Megjithatë ende mbetet enigmë pse zbulimi i shumë viteve më parë u mbyll dhe u vendos që të mos flitej për të.

Kapaku mbi dyshemene e vendvarrimit të Skënderbeut në Lezhë u hap. Poshtë tij thuhej se kishte gjetje të rëndësishme, por që asnjëherë nuk u publikuan. ABC News e ka përcjellë edhe më herët emblematikën mbi zbulimet e 40 viteve më parë nga arkeologët Frano Prendi, Loro Gjeçi dhe Ndue Përleka.

U desh ndërhyrja për restaurimin e vendvarrimit që të guxohej për të parë se çfarë fshihej poshtë dyshemesë, në dhomën katrore. Përgjegjësi i muze-memorialit në Bashkinë e Lezhës, Paulin Zefi thotë se zbulimi i shumë viteve më parë u mbyll në mënyrë misterioze dhe në mënyrë të pashpjegueshme u vendos që të mos flitej më për të. Por ai afron disa të dhëna se çfare dyshohet.

“Historianët dhe arkeologët janë të ndarë në dy mendime të ndryshme. Një pjesë ka thënë se mund të jetë një basament i shekullit të dytë antik. Pjesa tjetër ishte e mendimit se blloqet janë antike, por të ripërdorura për vendosjen e një sarkofagu”, tha ai.

Zefi thotë se pavarësisht se çfarë do të nxjerrin studimet, ky sarkofag duhet të ekspozohet, ndaj edhe do të hartohet një projekt për këtë qëllim që do t’i dërgohet edhe Ministrisë së Kulturës.



Ekzistenca e një objekti tjetër poshtë vendvarrimit të Skënderbeut u soll për herë të parë nga ABC News rreth 1 vit më parë dhe tashmë sarkofagu emblematik pret që të ekspozohet

Alice Taylor : Vend legjendash, një parajsë e veçuar nga bota plot mrekulli dhe mister

Alice Taylor, blogerja, shkrimtarja, editorja dhe specialistja e PR ka vizituar veriun e Shqipërisë. Britanikja duket se është e dashuruar me Ballkanin pasi ka braktisuar vendlindjen e saj për të jetuar në Maltë. Në blogun Balkanista, Taylor ka publikuar të përkthyer reportazhin e saj mbi udhëtimin në Shqipëri.

Shkrimi i blogeres për Thethin:

Në qoftë se dikush do të më kishte thënë një vit më parë, se unë sot do të isha duke udhëtuar përmes maleve të Shqipërisë veriore, majë një Harley Davidson-i, do ta quaja të çmendur. Por ia tek isha, me ajrin e nxehtë aromë manushaqe që më rreh fytyrën, diellin që godet lëkurën time të përskuqur, dhe vibrimet e motorrit që dallgëzojnë deri në thelb të qënies time.

“Kjo është ndjesia e lirisë”-mendova më vete ndërsa tërhoqa duart nga gjoksi i tij duke i hapur anash për ti shtriqur, me sytë e mbyllur e kokën e tërhequr prapa, ndërsa bota nxitimthi mbetej pas.
Hapa sytë dhe bota përreth vërshoi brenda meje; shtëpi shumëngjyrëshe me çati të qeramiketa, male të kadifenjta që dallgëzonin në horizont me butësinë e kolme të ijeve të një gruaje, e lumenj që çanin përdredhimthi mes gjelbërimit, si plagë të hapura nga derdheshin ujërat me kaltërsinë e tyre të argjendtë.

Me zemrën në grykë, e me një buzëqeshje që më shtrihej në gjithë fytyrën, ndihesha e lirë dhe e lumtur. E ndjeja se i përkisja këtij vendi, këtij vendi që më bëntë të ndihesha kaq e vogël, këtij vendi me këta qiej të hapur të pamatë, male me lartësi marramendëse, dhe ujëra që rrjedhin pambarimithi. Natyra duket më madhështore këtu dhe ka fuqinë që të të bëjë të ndihesh fare i parëndësishëm para saj, por në një mënyrë të mrekullueshme.

Ishim në rrethin e Shkodrës, që shtrihet në veri të kryeqytetit Tiranë e shkon deri në kufi të Malit të Zi e Kosovës. Është një vend me një bukuri natyrore të mahnitshme, dhe unë e quajta “vendi i përrallave”, për shkak të cilësive gati mistike dhe natyrës së egër e të paprekur që shtrihet ngado. Vitet kalojnë, ushtritë vijnë e shkojnë, diktatore ngrihen e bien, por ky vend qëndron i njëjti. Është vetë rrahja e pulsimi i parreshtur i natyrës që nuk mund të ndalet.

Ka gjëra në jetë të cilat njeriu nuk mund t’i shkatërrojë, dhe këto male, liqene, e lumenj kanë fuqinë e mahnitshme që të mbijetojnë, të gjallojnë, e mrekullojnë përtej gjithçkaje njerëzimi mund të ëndërrojë.

Pikëmbërritja jonë ishte Thethi, një fshat i vogël strukur në mes maleve të Shalës. Të shkosh atje është e mundur vetëm nëpërmjet një rrugë të gurtë prej 25 kilometrash që përqafon shpatet e malit, e gjarpëron lart e poshtë majash kërcënuese që paralajmërojnë vdekjen e kujtdo që nuk i përmbahet shtegut të ngushtë malor.

I kërkova shoferit tonë të më tregonte për Thethin, dhe me një anglishtë të çale m’u pergjigj:
“Në të gjithë e kemi prejardhjen nga një njeri, Dedë Nika, dhe u vendosëm këtu rreth 350 vjet më parë. Ata donin të mbronin besimin e tyre katolik nga Otomanët, kështu që u vendosën në një nga zonat më të largëta të vendit”.
Por ky nuk është një vend i sunduar nga krahu i gjatë i Vatikanit, duke qënë se Kanuni i Lekë Dukagjinit pat’ qënë gjithashtu zotërues këtu. Një bashkësi ligjesh tradicionale shqiptare, qeveriste çdo aspekt të shoqërisë nga familja, e deri tek mosmarrëveshjet midis palësh ndërluftuese.

Nga ky kod sjelljeje e kanë origjinën edhe gjaqet, bazuar në konceptin “gjak për gjak”, i cili i mëson ndjekësit e tij të hyjnë në një rreth vrasjesh për hakmarrje, deri në pikën që në disa fshatëra të Shqipërisë burrat gati janë zhdukur duke lënë vetëm gratë të trashëgojnë emrin e familjes.

Ndërkohë gjaqet u zhdukën në Theth gjatë periudhës së komunizmit, kujtime të largëta të kësaj kohë të përgjakur mbijetojnë. Një dëshmitar i kësaj kohe është një nga të fundit “kulla të ngujimit”, që gjendet në fund të luginës. Ka shërbyer për shumë vjet si një formë historike mbrojtjeje për familjet që ishin “në gjak”. Këtu mund të gjenin strehë nga gjakësi, ndërkohë që prisnin për një falje gjaku, ose mendonin për një plan arratisjeje.

Tek përparonim e zvarriteshim rrugëve të pjerrëta, një ndjesi e fortë e diçkaje të papritur që po vinte me pushtoi, e cila rritej me çdo hap që bënim ndërsa ngjiteshim. Çfarë po na priste? Nuk dija se çfarë të prisja, por u ndjeva sikur po udhëtoja drejt një vendi legjendash, një parajsë të veçuar nga bota plot mrekullira dhe mister.

Këtu lart ajri ishte kaq më i pastër dhe unë mbusha me sa munda mushkëritë me freskinë e tij, ndërsa përpiqesha të mos shihja humnerën që thellohej disa qindra këmbë poshtë nesh. Vështrova shoferët tanë në vendet e përparme të makinës; dy të rinj jo më tepër se 25 vjeç, që më sterion në maksimum dëgjonin gangsta rrep. Jeta ime ishte praktikisht në duart e tyre dhe ky fakt nuk është se me mbushte me besim.
Më në fund arritëm majën dhe filluam të zbresim në luginën poshtë.

Çatitë e shtëpive kuqëlonin mes gjelbërimit dhe shkëmbinj të thepisur i bënin korrnizë vendmbërritjes sonë. Më dukej sikur po zbrisja në një krater madhështor të gjelbëruar që të çonte drejt e në zemër të tokës. Ky ishte një vend i mbetur gati i paprekur nga duart e botës, plotësisht i padepërtueshëm gjatë muajve të dimrit; një ndjenjë tronditëse ngazëllimi më pushtoi, tek mendova këtë veçim gati të plotë nga bota që më priste.

Vendmbërritja jonë ishte një kompleks i vjetër komunist pushimesh që ishte kthyer në një shtëpi pritjeje. Ishte një bllok i madh në formë drejtkëndshi ngjyrë portokalli, i cili do të dukej frikëndjellës sikur të mos ishte për pulat që çukisnin e gërrmonin në hyrje të godinës. U regjistruam në dhomat tona dhe duke dashur të çlodhesha pak u sorollata në kopështin që po e mbysnin barërat deri tek një pikë nga ku dukej poshtë lugina.

Ulur në atë ç’kish mbetur nga një ndërtesë e vjetër, thitha ajrin e ftohtë e të lagësht, e mrekulluar nga ndjesia e çlirimit që më pushtoi trupin e lodhur. Heshtja thyhej vetëm nga ndonjë tingëllimë e rastësishme e ziles së ndonjë lope, ose bisedat e deleve në fushën poshtë. Mes degëve e gjetheve dukeshin shtëpitë si njolla shumëngjyrëshe dhe unë nisa të mendoj se si do ishte të jetoje këtu.

Nuk mund ta imagjinoj atë lloj paqeje që mund t’i sjellë ky vend shpirtit të një njeriu; një jetë e thjeshtë, me ushqim të thjeshtë e gjëra teë thjeshta, një botë larg dritave të shkëlqyeshme e zhurmave të Tiranës. E ndjeva veten të dëshpëruar për këtë lloj paqeje, të aftë të shkëputem e të largohem nga stërmundimi i të jetuarit në një botë kaq të vrrullshme dhe të pamëshirëshme. E gjeta veten të mrekulluar dhe shpirtin tim të etur për paqen që jepte ky vend, dhe ndjeva si dalëngadalë po zinte vend brenda meje duke larguar egërsinë dhe ndjesinë e të qënit e paplotë që më mundonte.

Atë natë darkuam me mish të freskët, perime dhe djathë. Elektriciteti vinte e ikte ndërsa uleshim rrotull tavolinës të ndriçuar nga qirinjtë, por unë nuk mundesha të përqëndrohesha në bisedën mbi politikën botërore ose rrezikshmërine e ulqërve dhe arinjve të zonës. Në vend që të merrja pjesë në bisedë e shkëputa mendjen tek dëgjoja trokitjen e shiut malor dhe dehesha nga atmosfera rrotull meje, me shpresën se do të mund ta ruaja këtë ndjesi kur të vinte koha të kthehesha në realitetin e ekzistencës sime.

Për një çast, realiteti u përplas mbi mua ndërsa ai kërkonte vëmendjen time me një prekje të butë tek gjuri im.
“A je mirë shpirt”?
“Sigurisht”- iu pergjigja me nje buzeqeshje të gëzuar, një nga ato buzëqeshje që t’i bëjnë sytë të ndihen të vegjël.
Një nga pjesëmarrësit e festës po na dhuronte historitë e tij mbi telashet e ngatërresat që kishte pasur në Lindjen e Mesme përpara se të më pyeste se cilat preferoja, rrugët e jugut apo të veriut të Shqipërisë.

“Të veriut pa dyshim”!- thërrita unë me zërin plot entuziazëm të amplifikuar nga një verë e kuqe e fortë me aromë frutash që e kisha rrëkëllyer ashtu siç vetëm një grua angleze mundet.
“Çfarë”?- thirri miku im. Duke qënë me origjinë nga Vlora, atij fjalët time iu duken fyese dhe nuk mundej të kuptonte sesi unë mund të preferoja këto rrugë të rrezikshme përpara atyre rrugëve gjarpëruese të rivierës shqiptare.

“Shiko”!- i thashë. “Vërtet ju keni male edhe det në jug, por malet këtu janë një milion herë më të mirë. Ata duken të lashtë e të paprekur, të gjelbër e pjellore, dhe unë ndihem sikur fluturoj duke udhëtuar përmes tyre. Po, Vlora është e bukur por këtu ka shije lirije”.
“Këtë natë nuk duhet të kesh kujdes nga ujqit e arinjtë”- tha ai duke mbërthyer thikën e tij ndërsa një buzëqeshje e madhe shkëlqente në fytyrë,- “është nga unë që duhet të kesh kujdes pas atij komenti që bërë”.

Pas shumë të qeshurave, ushqimi, dhe vere, u tërhoqëm në dhomat tona dhe unë rashë në një gjumë të thellë, përkëdhelur nga drita e zbehtë e qirinjve dhe zhurmat nanuritëse të ujërave pranverore në tokën poshtë nesh.

“Letrat që kurrë s’i lexove”, shkrim që nuk duhet humbur

Nga Çun Lajçi 

Eh moj miloshe, sa plakë t’u ka baba!

Shumë muej para e kam shkrue këtë letër e çue s’e kam. Pse e qysh, nuk di, por udhë s’i paskam dhanë!
Si duket xhamat e syzave m’u paskan pasë mjegullua, kur loti nga malli hajnisht paska pas pikë mbi to, tue mos m’lanë me nisë! Sot po i jap udhë kah Zhlebi, e për Qafën e Qyqes e Majën e Nik Dedës le t’zbret n’Drelaj.
Ti lexoje kur t’ikin dritat e t’del hana natën vonë!
Bubë!
Unë vazhdoj t’heshti n’qoshe, kur rreth e rrotull zbrazen filxhanat e digjen cigaret tue u lakua e përdredhë me krenari emna hajnash e pushtetarësh, t’atyne që shkretinë e banë dhe e mjeruen Kosovën edhe ma shumë seç e ke lanë.
Posi miloshe, mbasi pinë kafe sade i bien gjanë e gjatë qarshisë shqiptarët e mi t’papunë. Bile harrojnë kush janë e kacafyten edhe me pashallarë e bajraktarë.
Hashimit i thonë: Ky Çikllopi! Po pra, pse jo?!
Pema, kur bahet kalavesh prej frutave, po s’i vune çatrra, ajo çkyhet. Bile edhe rrëzohet e rrajtë i dalin përmbi dhe.
E ky Hashimi ynë, trim mbi trima si Çikllopi, n’shpinë e merr Kosovën (pa çatrra), e shkon n’Bruksel me folë me Vuçiqin e Serbisë, e hiç s’frigohet se mundet me fry era e me ia nxjerrë rrajtë. Me çua me krejtë pemët e Burojës përpjetë!
Medet për Kosovën moj Bubë, se me ba me mbet pa kët trim, kafet e idhta asht dro m’u ba t’amla e me na mbet n’fyt!
Se mos t’folim për Ramushin. Kurkush s’po e din çka asht ba me kryet e tij. S’po i rrinë kapuçat kurrsesi! Veç po i ndrron! Bile Hashimi shajkaçën s’pe hjek hiç, se po m’shkon me ftyrë po thot! E ky s’po din a asht Rambo njishi a dyshi, apo treshi! E ka marrë n’krah Çakorrin e çua e ka n’Podogricë. Pe baj kurban për Plavën e Gucinë, ka thanë trimi!
– Kështu kanë thanë se atje s’jam kanë, – kështu përfundojnë të gjitha kangët n’lahutë miloshe!
Bile po tutna se këta të dy do t’ia bajnë si Mark Milani. Ai n’luftën e Nokshiqit kish pas thanë:
– Rugovë, po e bajmë luftën me mejdanxhi dhe cili t’fiton e ka fitue luftën.
Po kur Demë Isufi ia preu ma trimin, u idhnue e tha:
– Edhe nji herë Rugovë po i qesim mejdanxhijtë.
Kur Dema ia preu edhe të dytin, Marku e qiti edhe të tretin. e kur ia preu kryet edhe atij, me ndihmën e Rexhë Avdisë, i çmendun Marku briti:
– Futuni n’luftë sokolat e mi!
Marku shpëtoi tue u mbajtë për bishtin e kalit, se ushtarët pa krena Limi ia çoi në Vishegrad!
Ne, vetëm me mejdanxhiun e parë jemi takua n’Çakorr. Priteni tash të dytin n’Mitrovicë e të tretin n’Karaçevë. Kadria e Ramushi me Hashimin po e luejnë babën e fortë (si unë dikur para teje), por këta s’janë as Demë Isuf, as Avdyl Povatë, por as Ukshin Kovaçicë m’u pre me Malin e Zi e Sërbinë.
Këta sot janë pashallartë tonë, e bajraktarët e rrejshëm Bubulaqe që na i lidhën duer e kambë n’oborr! Qe dhetë vjet i lshuen pllumbat havasë e ata n’kafaz se n’kafaz! Medet kjo lëvizja e lirë…
Ti flej, e unë po pi kafe e fjalë t’thata e po mbyllna n’lëvozhgën e vorfnisë sime. S’po merrem ma me ta. Se kur ti mjekoheshe spitaleve, asnjeni nga mullarët e lamës vet, nji tfurk sanë për ty s’ma dhanë.
Eh, fukaraja tutet mos po e humb ftyrën, kurse i pasuni…?
Natën e mirë, Bubë.

Lufta Nacionalçlirimtare, këshilla e Dritëroit: E shenjtë mbi të shenjtat, ai që mundohet ta rrëzojë bie në lumë dhe bëhet ushqim për zhabat

Teksa ditët e fundit debati publik për Luftën Nacional Çlirimtare është intensifikuar ndjeshëm, vlen të kujtohen këshillat e mençura të shkrimtarit të madh Dritëro Agolli.

Në një intervistë të radhë të vitit 1993, Dritëro Agolli e konsideron këtë ngjarje historike si të “shenjtë mbi të shenjtat” ku kritikon individët që tentojnë të zbehin rëndësinë e saj.


“Për mua Lufta Antifashiste Nacionalçlirimtare është e shenjtë mbi të shenjtat .

Është ndër luftërat më të mëdha dhe me ideale humane më të larta nga të gjitha luftërat.

Çdo popull do të krenohej me të, pasi është harku me qemer i urës më të madhe dhe më të qëndrueshme të historisë së Shqipërisë, që lidhin dy brigje: bregun e traditës së shkuar dhe bregun e kohëve moderne.

Pa këtë urë, demokracia e sotme do ta kishte të vështirë.

Ai që mundohet ta rrëzojë këtë hark madhështor me qemer, rrëzon gjithë urën, bie në lumë bashkë me mbeturinat e urës, mbytet dhe bëhet ushqim i mirë për zhabat dhe qeniet e tjera të lumit”, ka nënvizuar Agolli i cili ka qenë edhe dëshmitar i kësaj ngjarje historike ku që në fëmijëri ka mbajtur detyrën si korrier i çetave partizane".

Shqiptarët po shfrytëzojnë internetin dhe rrjetet sociale për të nxjerrë të ardhura: Ja si të bësh para nga shtëpia

Edhe pse vendi jonë nuk ofron mjaftueshëm mundësi, të gjithë që kanë hulumtuar e kanë gjetur një rrugë apo më shumë se si të fitojnë para, sidomos të rinjtë.

-Ka persona në vendin tonë që e kanë nisur si formë argëtimi, apo thjesht si eksperiment dhe kanë arritur 800 mijë deri 2 milionë subscriber duke fituar mesatarisht 180- 600 mijë dollarë në vit.

-Shumë blogerë që janë dhe personazhe publike në Shqipëri, e kanë profesion me kohë të plotë daljen vetë në instagramin e tyre duke reklamuar produkte, biznese e kompani të ndryshme duke marrë përfitime tepër të larta krahasuar me pagat në vendin tonë.

Për shumë njerëz në vendin tonë, të bësh para nga shtëpia do të ishte si një ëndërr e bërë realitet. Nëse ata mund të gjejnë një mënyrë për të fituar para me një faqe interneti ose ndonjë ndërmarrje tjetër në internet, njerëzit mund të lënë punën e tyre për t’u përqendruar në sipërmarrjet online, të cilat të fusin në një botë sa që mund t’u marrë aq shumë kohë sa mund të mos keni më mundësi të shpenzoni kohë me familjen tuaj. Shumë njerëz në Shqipëri në ditët e sotme po angazhohen dhe po investojnë shumë online.

Edhe pse vendi jonë nuk ofron mjaftueshëm mundësi, të gjithë që kanë hulumtuar e kanë gjetur një rrugë apo më shumë se si të fitojnë para, sidomos të rinjtë. Teknologjia është një fushë e cila përditësohet shumë shpejt dhe gjëja më e rëndësishme është të kapësh trendet. Mundësia më e mirë që kjo fushë ofron është ‘si të bëni para nga shtëpia’ e cila është një ndër punët më komode që kushdo mund të gjejë. Tani, këtu është lajmi i mirë.

Shumica e strategjive të të ardhurave online nuk janë aq të komplikuara. Ashtu si çdo sipërmarrje biznesi, të ardhurat tuaja online kërkojnë kohë për t’u rritur. Duhet të jeni të gatshëm të kushtoni kohën dhe energjinë e nevojshme, nëse ju nuk hiqni dorë kollaj probabiliteti që ju të dilni të fituar është shumë i lartë. Një gjë është e sigurt të gjithë duan të fitojnë para online, por nuk kanë informacion të sigurt se si të fillojnë, personalisht nga hulumtimet e bëra dhe eksperienca personale këto janë mundësitë më të mira dhe realiste për tu marrë parasysh:

Google Adsense

Nëse keni vizituar ndonjë faqe interneti, keni parë reklama nga Google. Këto reklama janë kudo, dhe për arsye të mirë. Jo vetëm që ato janë të lehta për t’u vendosur në çdo faqe interneti bazë, por mund të jenë fitimprurëse kur faqja juaj fillon të sjellë një sasi të qëndrueshme vizitorësh. Në Shqipëri ka shumë të rinj të cilët fitojnë para nëpërmjet ‘Adsensit’ pasi ka plot njerëz, video, apo tutoriale të cilat ta shpjegojnë metodën e punës. Facebook është aktualisht rrjeti ku gjenden më kollaj mënyrat e fitimit. Personalisht kur e kam nisur mendoja se pak shqipëtarë e dinin por pasi gjëja më shumë grupe pune kam njohur aq shumë sa që ndanim edhe eksperiencat apo format më të lehta dhe të sigurta të fitimit. Google AdSense është një ndër opsionet më të thjeshta të punës online. Nëse keni një blog ose faqe interneti, mund të regjistroheni për një llogari e cila është falas në Google AdSense. Prej atje, Google do t’ju japë një kod unik që ju do të ngjitni në faqen tuaj te internetit. Google e merr atë nga atje, duke ndjekur shikimet tuaja të faqeve, trafikun dhe fitimet në emrin tuaj. Puna më e vështirë në ‘AdSense’ është tërheqja e vizitorëve pasi shumë kollaj mund të krijosh një website apo të bësh postime. Por nga eksperienca të mësosh ‘truket’ e Google AdSense të cilat mësohen hap pas hapi por gjithmonë duke hulumtuar, mund t’ju sjellin fitime më të larta dhe pa u lodhur shumë. “Truket” do iu mësojnë gjithçka duke nisur nga krijimi i një profili me vendodhje në SHBA apo Europë pasi fitimet janë më të larta për këto vende, gjithashtu më e rëndësishmja, grupet e punës ku mund të shkëmbesh klikime të konvertuara në para me persona të ndryshëm nga e gjithë bota. Pjesa përfundimtare e punës është shpërblimi, i vetmi problem është se pagesa e cila merret nëpërmjet një karte krediti të porositur online, del 21 ditë pasi përmbushet muaji. Fitimet janë tepër të larta në qoftë se punoni me seriozitet, madje mund të kapni shifrat e rreth 1 mijë dollarë në muaj duke punuar 4-6 orë në ditë. Është një punë tepër e mirë pasi bota e reklamave online po merr gjithmonë e më shumë investime.

Një anë tjetër e mirë e Adsense është që mund të fitosh edhe nëpërmjet YouTube, ku në vendin tonë për një farë kohe ‘vidhnin’ video humoristike, ‘vines’ nga personat publik amerikanë të cilët postonin video të tilla pothuajse përditë në Instagram. Por fitimet nga Adsense ishin plotësuese pasi YouTube ka platformën e vet të reklamave dhe të sponsorizimeve. Puna për YouTube ndryshe nga Adsense ishte më e vështirë pasi duhen selektuar videot, duhen montuar, problem mund të kishte dhe ‘Copyright’ i cili nuk të lejonte të merrje videot e të tjerëve duhet të punoje mirë me ndjekësit ose “subscribers”. Pranimi në YouTube në kategorinë ku mund të fitoje para kishte kërkesat në numër ndjekësish dhe në orë shikimi. Sikurse në Adsense edhe këtu të duhet të mësosh hilet, ku ndër të parat është vendosja e vendodhjes në SHBA pasi fitimet ishin shumë të larta nëse kishe ecuri pune dhe trafiku. Personat që bëjnë para online në vendin tonë nuk njihen publikisht ose preferojnë kështu. Janë disa persona të cilët e kanë nisur si formë argëtimi në vendin tonë apo thjesht diçka që duhej eksperimentuar dhe kanë arritur deri në 800 mijë subscriber (të regjistruar) apo rreth 2 milionë subscriber dhe kanë fitime mesatarisht deri në 180 mijë dollarë në vit por që në periudhat më të mira kanë fituar deri në 600 mijë dollarë.

Faqet në rrjetet sociale

Shit-Blerja e Facebook page apo Instagram është një tjetër mënyrë e bërjes së parave në vendin tonë. Faqet në Facebook u bënë shumë të njohura në një periudhë deri para 5 viteve. Duke qenë se rrjeti social në atë periudhe ishte më i përdoruri, nisën dhe krijimet e faqeve të cilat mund të bëheshin edhe shumë shpejt virale dhe personi që e kishte krijonte faqe të tjera dhe niste reklamimi i faqeve me njëra tjetrën dhe rritja e ndjekësve në to. Më pas faqet që kishin rreth 50 mijë ndjekës shiteshin në bazë të aktivitetit vendodhjes së ndjekësve dhe çmimet vendoseshin nga vetë shitësit. Faqet më të mira kanë kapur ndjekës deri në 1 milion apo edhe më shumë ku kryesisht synoheshin ndjekësit amerikanë dhe kanë kapur shifrat deri në 20 mijë apo 50 mijë euro në vit. Por rënia e aktivitetit të Facebook dhe ndryshimi i politikave bëri që këto faqe mos ecnin më pra nuk rriteshin vetëm në qoftë se ti paguaje lekë për sponsorizime dhe gjithashtu disa faqe u mbyllen nga rrjeti pasi kontenti i tyre nuk ishte shumë i përshtatshëm dhe për shkak të opsionit ‘block’ apo ‘report’ që mund të merrnin nga ndjekësit.

Forma e shit-blerjes u transferua në Instagram. Pasi ishte forma e vetme në fillimet e saj për të bërë para. Por këtu nuk kishte kategorizime dhe e vetmja mënyrë ishte që ti të rrisje ndjekësit në një profil që mund ta përdorje edhe si faqe. Gjithmonë përmbajtja që zgjidhej vlerësohej shumë gjithashtu gjetja e një ndonjë produkti ekskluziv mund të bënte viral një profil instagrami brenda ditës, dhe kishin të njëjtën procedurë pune si në Facebook. Në Instagram rritja e trafikut ishte më e vështirë pasi popullimi i tepërt rriti profilet të kthyera në faqe. Por që në bazë të aktivitetit dhe ndjekësve një faqe me 50 mijë followers mund të shitej deri në 2 mijë dollarë. Më pas Instagram kaloi në një fazë tjetër ajo e reklamimit të bizneseve nga profilet e cila vijon edhe tani dhe është një mënyrë e mirë për të fituar, ku në faqet me të njohura duhet të paguash 50 $ deri në 200 $ në ditë për t’i siguruar biznesit tuaj një numër klientësh të tërhequr nga reklama në Instagram. Shumë blogerë të cilët janë edhe personazhe publik në vendin tonë e kanë profesion me kohë të plotë duke dalë vetë në instagramin e tyre dhe reklamojnë produkte , biznese, kompani të ndryshme duke marrë përfitime tepër të larta krahasuar me pagat në vendin tonë

Agim Doçi: Rrugë pa rrugë në Shqipëri, Benza, k*rva , vijnë e shkojnë...

O SHQIPTARË…

Ej, shqiptarë ju thafshin kraht’

Ju shkoj jeta, kot së koti.

Ju që s’vleni as sa gratë

Kush s’ju don, veç ju dashtë Zoti!…

E shkutë jetën veç me pshtyma

Tre herë n’ditë kërkoni sherr.

“Bijt e shqipes” rritë me kryma

farën tuej Dreqi s’e merr!…

Shkuan shekuj e shkuan mote

endé sot nuk din nga shkon.

Fatkeqsitë e kësaj Bote

Në Shqypni veç i takon.

Rrugë pa rrugë në Shqipëri

Benza, kurva, vijnë e shkojnë

Veç hajduta në Qeveri

pensionista që mallkojnë…

veteranë me prostat truri

lekët bukës i blejn gazetë(!)

era shurrë vjen pas çdo muri

Era mut posht e përpjetë.

Kisha, tyrbe e xhami

Priftër, dhjako e hoxhallarë

Mut me lule Shqipëri!

Mut mbi mut kombi shqiptarë!

Ngrihen çmimet, ulen brekët!

Lart, më lart se Mali i Dajtit

Nuk t’u sosën kurr fishekët!

qytetarët’ nën hyqëm t’fshatit(!)

vend ku vritet Deputeti

sikur t’ishte qen rrugaç…

Vrasësi merr Medalje Shteti(!)

Sa hap gojën të thonë: – plaç!

Vend që s’ka Ligje dhe Norma

(nga Athina erdh’ Kushtetuta)…

Vit për vit shpikin reforma(!)

“Dje m’a fute,…sot t’a futa!…”

Futja kot, me bazë hakmarrjen!

Bini Toskë e bini Gegë!

karakurvë ke gazetaren

Bandë me rrogë në çdo gazetë…

Vend ku vidhet historija

Origjina e kombit tim!

Vend ku ngrihet qeverija

Të rrëzojë…Shqipërinë(?)

Ndër ministra, shtat janë grekër

gjysh stërgjysh e baballarë

Bajnë orgji e hanë si mbretër

Ku një komb rron si lypsarë(!)…

Ku pëllcet kërrcet dyfeku

Shkollat plot me… heroinë

Ku hedh valle sërbi e greku

Që “mendojnë” për Shqipërinë(!)…

Vend ku çezma e pallatit

Nuk nxjerr ujë por lang fekalesh…

Vend ku vjen hajduti i fshatit

Dhe blegrin me jehon malesh.

Vend ku vjen Cjapi me Zile

Dhe mbush rrugët me kakërdhi

Vend ku shitet krimi me kile

Ku nuk thuret një poezi…

Ku gjëmojnë kangët jevgjite

Herë me dajre herë me buzuq

“Moj rrospi sa shpejt m’u rrite!

Pse m’i lyve thonjt e kuq?…”

Pse je veshun zhele – zhele?

Dhe dyshoj s’do bahesh kurrë!

Prap me gisht në gojë ti ngele,

“Ballëlarta me Flamurë?”

Ja kaluan 100 vite

Kur në Vlonë ngritën Flamurin

Sot ku je, dhe ku arrite!?

Là më là po ngre ushkurin…

Shtrirë përmbys lëngon mbi glob

Gjakun po t’a thith “shushunja”.

Ke marrë vrapin me galop

Kërmë që qelbesh nëpër plumba…

Vend ku gjen baltë e batak

drogë, alkool, Euro, dollarë,…

vend që vritesh veç për Gjak!

Shurragjaksit tanë shqyptarë!

Dil e shit dëshmorët e Kombit!

Dil, moho Martirët e tu.

Sot të thonë “putana” e Globit

Dhe “lavire” gjithashtu…

Ku asht shpirti i Naimit?

Ku asht fryma e At Fishtës?

Ku janë trimat e çlirimit?

Ku janë mendt e F.Konicës?

Janë tek plagët e Kosovës!

Janë tek varret në Çamëri!

Janë tek Fushë e Domosdovës!

Hot e Grudë, Plavë e Guci!

Janë tek britmat e Gjo Lulit!

Huta e gjatë e Boletinit!

Salari dhe djemt e Sulit

Janë tek gjoksi i Azem Trimit.

Njeqind vite shkunë sa ora.

Kujt t’i them: – Të qofsha falë?

Ku janë djemt që kishte Vlora?

Shqipëri moj rrënjëdalë!?..

Zemra ime nis merr vrapin

Don me puth në gjunj Flamurin.

Hajnat rrugën nuk m’a hapin

Hajnat fort shtërngojn ushkurin…

Ia hyp Atit të Inatit

Kaloj male si i marrë

Veç të shkoj tek Guri i Cakut

T’a puth Flamurin Shqiptarë!

Bubazhelë dhe buburreca

Jargë e qurra atdhetare

Para Flamurit seç ngeca

S’pashë anji fytyrë shqyptare!

Hipokritë me dhambë ckërmitur

Njerz që flisnin çuditërisht

Në mes sheshit të uritur

Iso burrash labërisht:

“Po ku je Ismail Vlora?

Ngrihu, zgjohu ti nga gjumi!

Ngrihu burrë e bëja fora.

Shqipërinë e morri lumi!…”

…Dhe u zgjova i trumhasur

ishte andërr… mos e zgjat!

Mosha plakë m’a kishte rrasur…

Kisha pshurrun në krevat!…