RROK BERISHA :“NENE TEREZA –SHPIRTI I DRITES SE AMSHUAR”

SHQIPJA JONË

Simbol mirësie

Dashurisë njerëzore kuptim i dhe

Simbol qëndrese

Ti

Nga vetmia njeriun e shpëtove nga përbuzja

  

Je dashuri

Humanizmin e gjenit tënd

Tej botës përçove

Zotin tënd

Kudo kurdo shqip

Rrënja ime Ti

Shenjtëreshë Nënë e botës

Ti

Nënë e Dashurisë, Nënë e Dashurisë

 

OUR EAGLE

Symbol of goodness

To the humankind love you gave a meaning

Symbol of resistance

You

Saved the human from loneliness and contempt

You are love

The humanism of your gene

You carried all over the world

Your God

Anywhere anytime in Albanian

You my root
A sanctuary Mother of the world

You
Mother of Love, Mother of Love

 II (SHPRESË DRITE)

Ti shpresë drite plot

Që pastron mendjen dhe zemrën nga e keqja

Ku je Ti

Aty

Nuk ka vend Urrejtja,

Aty

Nuk ka vend  mëria

Aty

Lulëzon shpresa për jetë

Ringjalljen e kërkove përmes lutjes

Edhe për  ne kur kishim humbur rrugën

Edhe atëherë kur  fjalën Zot

Tentuam ta zëvendësojmë me  idhuj të rrejshëm

Ti ishe më ne, bashkë me uratën

Edhe pse të mohuam

Asnjëherë nuk ndale lutjet

As dashurinë për gjenin tënd

I qëndrove besnike rrënjës

Shqipja jonë,

Pushtove kaltërsitë e gjithësisë

Ti drita e botës vetë

Sofër plot dashuri

II (LIGHT’S HOPE)

You are a full light’s hope

Who cleans up the mind and the heart from the Evil                                                                           

Where you are

There

Hatred has not a place

There

Grudge has not a place

There

Hope for life blossoms

Through prayer you asked for revival
Even for us when we lost the way
Even then when we tried

To replace the word God with the false idols

You was with us, and with the benediction

Although we have denied you

You never stop your prayers
Nor the love for your gene

You stayed loyal to your roots

Our Eagle

You conquest the blue colors of the universe

You the light of the world itself

A table full of love

TOKË KATEDRALESH

E shndërruar në rërë

Epe lavdie të robëruarve u thure

S’ka më formulë pagëzimi

Renegatët shkruajnë biografinë tonë

Sot

Asgjë reale

Pos vdekjes

Tokë katedralesh

Uni im

 A LAND OF CATHEDRALS

Transformed into sand

The epic poems of glory you knitted to the enslaved

There is not more a formula of baptism

The renegades write our biography

Today

Nothing real
Except death

A land of the cathedrals

My ego

 II (RIKTHIM NGA VETVETJA)

Madhështia

Ndërtuar mbi themelet e rrënuara

Rikthim nga vetvetja

Gjithë në mund arkeologu

Në kërkime të rrënjës

Pas gjumit të rëndë

U zgjuam më pastaj

Të gjithë përnjëherë filluam

Ta flasim e kuptojmë formulën e pagëzimit

Të vjellim groshën e ardhacakëve

Ta kërkojmë e çmojmë

Identitetin tonë

Në themele të tempujve

E katedraleve të rrënuara

Me lutje, prarove

Gjithë ata që u mashtruan nga lajka, fama dhe pasuria 

Duke e pasur të përdhunuar identitetin e vet...

Urata ishte  fuqia

Për rikthim në grigjën e dashurisë

II (A RETURN TOWARDONESELF)

The grandiosity

Built on the ruined foundations

A return toward oneself

Always at difficulty the archeologist

In the searchings of the root

After a sound sleep

We woke up then

We started all at once

To speak and understand the formula of baptism

To vomit the money of the newcomers

To search and evaluate

Our identity

On the foundations of the temples

And of the ruined cathedrals

With prayers, you glow a golden light

To everyone who was deceived by the flatter, fame and

                                                                    the wealth

Having violated their identity...

The benediction was the power

For a return to the flock of love

III (GJITHÇKA MUND TË JETË E BUKUR)

Do të jetë kënaqësi

Kur do të fillojmë

Ta shkruajmë biografinë tonë

Pa paragjykime

Gjithçka sërish mund të jetë  e bukur,

Në këtë tokë Katedralesh të rrënuara

Në këtë tokë dhembjesh e varresh

Në këtë tokë lashtësie – fisnikërie e dashurie

Në këtë tokë Dardane-të shpirtit tënd të Madh,

Nënë e Madhe

III (EVERYTHING CAN BE BEAUTIFUL)

It will be a pleasure

When we will start

To write our biography

Without prejudices

Everything again can be beautiful,

In this land of the ruined Cathedrals

In this land of graves and pain

In this ancient land – of generosity and love

In this land of Dardania – of your great soul,

Great Mother

VLERËSUAN MADHËSHTINË TËNDE

/ Nënës Terezë, me rastin e ndarjes së Çmimit  Nobel për Paqe, Osllo, 10 dhjetor 1979 /

Përkushtimi Yt për njeriun

Mundi sëmundjet e kohës: botën e sëmurë mundi

Dhe trupin e shpirtin tënd të ndarë

Në hartë urate - dashurie bashkove

“Një është gjaku im,” the

E dashuruar në Dashurinë

Shpresën për rilindje

Sërish ndeze në ne

Ti

Engjëll roje e qytetërimit të dashurisë

YOUR MAJESTY IS PRAISED

/To the Mother Teresa in the case of giving her Nobel Prize award for Peace, Oslo, 10 December 1979)/

Your commitment to human
Turn down the diseases of time: the ill world

Your separated soul and body
You united in a love-benediction map

           

“One is my blood,” you said

Beloved in Love

You awakened in us again

The hope for renaissance

You

Angel guard of civilization of love

II ( RINGJALLJA)

Lutjet e  tua  më të fuqishme se diktaturat

Rikthejnë besimin e njeriut të humbur

Vepra jote hyjnore

Besimin e humbur në njeriun e ringjall

Në dashuri

II (THE REVIVAL)

Your prayers more powerful than dictatorships

Reinstate human’s lost faith

Your divine work

Revives the lost faith in the human being

In love

II (VASHA E DARDANISË)

Ti je virgjëresha e paqes

Kombet e botës përkulen para mirësisë Sate

Ja Sot

Nga froni, i të nderuarve në Osllo

Nderohesh me Çmimin Nobel

Nga ky fron i laureatëve

Vashë e Dardanisë së Madhe

Nënë e Paqes, e Dashurisë së Botës së Madhe

Botërisht kumbuan fjalët

“Jam shqiptare,

Pjesë e vlerave te rrënjës

Të një kombi të lashtë,

Të copëtuar e  ndarë në disa harta...

Jam shqiptare!”

III (THE MAIDEN OF DARDANIA)

You are the virgin of peace

Nations of the world bow down before Thy grace

Here Today

From the throne of the most honored persons in Oslo

Honored you are with the Nobel Prize

From this throne, of the honored ones in Oslo

Lass of the Dardania Kingdom

Mother of Peace and Love, of the Great World

The words sounded publicly:

"I am Albanian,
Part of the root values
Of an ancient nation,
Chopped and divided into several maps ...

I'm Albanian! "

IV (NGUSHËLLIMI DHE SHPRESA)

Vepra jote

Bashkë me lutjen

Janë më të fuqishme se diktatura

Shpartallojnë perden e hekurt

Rikthejnë besimin e  ndaluar në Zot

Dhe gjithë madhështia

Është një lidhje e ngushtë

Në mes të tokës dhe hyjnores

Dhe u bëre e fuqishme, ndaj së keqes e së mirës

Me lehtësi përballon sfidat e kohës së vrarë

Duke u bërë më e fuqishme se armatat

Se qeveritë, se armët që vrasin

Se  atomi

Ngase lutja jote nuk vret, nuk mallkon

Por forcon shpresën, jep forcë

Ringjall, shëron.

Nënë e dashurisë

Në çdo sekondë

Ke miliona dhurata, mirënjohje

Paqja je vetë

Je dashuria

Kënga dhe loti

Je ngushëllimi dhe shpresa

Drita e lirisë

Të përkulemi me  respekt-Nënë Tereze

S’ na përbuze, na fale

Edhe pse të urrejtëm dhe të mohuam.

  IV (THE CONDOLENCE AND THE HOPE)

Your work
Along with prayer
Are stronger than dictatorship
Shatters the iron curtain
Reinstates forbidden faith in God

And all the greatness
It is a close relationship
In between the earth and the divine

And it made you strong, against the evil, or the good

Easy confronting with challenges of the wounded time

By becoming more powerful than armies

Governments, the weapons that kill

Stronger than the atom

Because your prayer does not kill, does not curse

But strengthens hope, gives power

Revives, heals

Mother of love

At each second

You have the millions of gifts, of gratitude

You are the peace itself

You are the love

The song and the tear

You are the condolence and the hope

The freedom’s light

We bend down with respect in front of you

      Mother Teresa

You didn’t scorn us, you forgave us

Even though we hated you and denied you

V (PROFECIA)

Je profecia

As pushtete

As qeveri

Rruga e vetme Ti

                                          

V (THE PROPHECY)

You are a prophesy

Neither a political power

Nor a government

The only right way you are

IDENTITETI

Gjergji, Bogdani, Naimi, Fishta, Gjeçovi

Nënë Tereza...

Farkuar në zjarre dhimbjesh dashurie

Përbaltur nga të çmendur urrejtës të Dashurisë përgjakur

Lashtësia...

Na beko Nënë

Agimi ynë i përjetshëm

THE IDENTITY

Gjergji, Bogdani, Naimi, Fishta, Gjeçovi

Mother Teresa...

Forged in the fires of love pain

Soiled with mud by the crazy beings filled with hate of

        the blooded Love

Antiquity...

Bless us Mother

Our eternal dawn

Pëllumb Kulla : GOMARI NË FILM....DHE “Rrëfenja nga Amerika”

Pëllumb Kulla ,ka lind në Zëmblak, Korçë në 1940 U diplomua aktor nga Shkolla e Lartë “Aleksandër Moisiu” (sot Fakulteti i Artit Skenik të Akademisë së Arteve, Tiranë) më 1964 dhe u emërua regjisor i Estradës së Vlorës. Një vit më pas i bashkohet trupës së aktorëve të Teatrin të atij qyteti.
Më 1967 bëhet papritmas viktimë e luftës së klasave, për “shkaqe biografie” dhe detyrohet të bëjë punë të ndryshme, në gurore, minierë e më pas në ofiçinë.
Ky “stazh” zgjat plot katër vjet, derisa kalon me sukses një test, si regjisor i Estradës së Fierit.
Më 1972 emërohet aktor në Teatrin “Bylis” të Fierit, por për 18 vjet me rradhë punoi si regjisor i Estradës dhe Teatrit atje.
Nën drejtimin e Kullës, Estrada e Fierit bëhet shpejt një nga më të suksesshmet në vend, duke fituar çmimet më të larta në festivalet kombëtare. Firmos libretin dhe regjinë në pesëmbëdhjetë spektakle, ndër të cilët “Çobo Rrapushi me shokë” (1980) bëhet një sukses kombëtar afatgjatë. Gjatë kësaj kohe shkruan më se 300 skeçe dhe komedi një aktëshe, 40 kuplete dhe 23 monologje, shumica e të cilëve shfaqen në TV. Një pjesë e kësaj krijimtarie voluminoze botohet nga Shtëpia Botuese “Naim Frashëri” nën titujt “Lipe Shtogu në listë” (1979), “Shoku Niqifor” (1981), “Portrete pa makiazh” (1983), “Po martojmë Malon” (1984), “Këshilla për fëmijët e moshave nga 5 deri 55 vjeç” (1988), si edhe në buletinin “Teatër”. Nga 1977 deri më 1990 është bashkëpunëtor i përhershëm i TVSH për spektaklin e Vitit të Ri.
Më 1987 i jepet Çmimi “Naim Frashëri”.
Paralelisht me punën në Estradë, realizon dhjetë produksione dramatike, të gjitha drama ose komedi të shkruara prej tij, nga të cilat shquhen “Shoku Niqifor”, “Dy krismat në Paris”, “E bukur shtëpi e vjetër”. Produksionet shfaqen me sukses në të gjithë vendin, si edhe në festivalet kombëtare, por nuk arrijnë kurrë më lart se çmimi i dytë. Përjashtimin e bën komedia “Sa shumë gjethe të thata atë vjeshtë”, vënë në skenë nga S. Duni në Teatrin “Skampa” të Elbasanit, që fitoi çmimin e parë në Festivalin Kombëtar të vitit 1989. Po këtë vit, Kulla nderohet me Çmimin i Republikës, në fushën e satirës dhe humorit.
Në vitet ’80, humori i Kullës bëhet i kërkuar edhe në kinema. Me skenar të tij xhirohen kinokomeditë “Telat për violinë” dhe “Stolat në park” si dhe autor e regjisor i skenarit me metrazh të mesëm televiziv
Ndërsa në fushën e letrave, një tjetër ndihmesë e Kullës është përkthimi i autorëve të njohur si Pirandello, Çehov, Gogol, De Mysse, Buzzatti etj.
Më 1990 largohet nga Fieri, për të nisur punën si pedagog, e më pas Dekan i Fakultetit të Artit Skenik, në Tiranë.
Karriera e tij pedagogjike nuk zgjat shumë, pasi zëvendësohet nga ajo diplomatike. Më 1992 emërohet Sekretar për Kulturën dhe Shtypin në Ambasadën e Shqipërisë në Bon, Gjermani dhe një vit më pas Ambasador në Misionin Shqiptar pranë OKB, në Nju Jork (1993-1997).
Gjatë qëndrimit në SHBA botoi essenë e gjatë me një studim të gjithanshëm të humorit nën diktaturë, “Si qeshnim nën diktaturë” dhe vëllimin me tregime “Rrëfenja nga Amerika”.
Më 2003 u kthye përkohësisht nga SHBA, për të vënë në skenë të Teatrin “Bylis” komedinë e tij “Kërcuri”.
Aktualisht jeton në SHBA.


*****

Gomari në film 

-Ç'më tregoi një kinoregjisor që xhiroi një film në fshatin tim-

Filmi kishte temën e fshatit.
Një natë u kthyem të lodhur nga sheshi i xhirimit dhe u shtruam të hanim darkë në çadrat, që kishim ngritur në afërsi te Gollokamjes. Kishim mbaruar së filmuari një episod, në të cilin heroi i filmit tonë lexonte gazetën, teksa ecte shaluar mbi gomarin e tij. Gomari, i lënë me kapistër zvarrë e nga ta hiqnin këmbët, duhet ta shpinte heroin tonë drejt e në mbledhjen e organizatës së grave. Me një fjalë, kërkohej diçka bufe, gazmore e tepër e thjeshtë, por gomari i pamësuar na e pat bërë atë ditë, punën ferr...

Nejse, në mbrëmje, pa pritur, na u shfaq në çadër kryetari i Këshillit të fshatit... E njeh?
- Jo. Më duket se është një i ri, - iu përgjigja.
- ... Ai e gjeti grupin tonë rreth tryezës. Hanim e flisnim për punën e asaj dite. E ftuam kryetarin të ulej me ne, por ai nuk pranoi. U interesua për hallet që kishim, a ishim të kënaqur nga furnizimet, që fshati na i sillte aty në çadër, e tjera... Si vajti puna sot, na pyeti më në fund. Mirë, i thamë. Pastaj na pyeti se ku dhe çfarë kishim filmuar e kur ne ia treguam, ai nuk dinte se qysh të na e bënte vërejtjen, për të cilën edhe ish munduar deri aty.
- Shikoni si është puna! - tha. - Mua më vjen zor, bile shumë zor, se ky që do t'ju them, është një budallallëk, por ju nuk duhet të bëni gjëra pa na pyetur ne të Këshillit.
Ne nuk po ia kuptonim hallin.
- Gomari që keni përdorur ju për filmin, nuk bën... Ai gomar, i përket një njeriu,
që ka qënë shtatë vjet në burg... Ne, të zotin e asaj kafshe, e trajtojmë si një njeri të padëshiruar, të deklasuar, që ta kuptoni më mirë.
Ne në fillim shqyem sytë, pastaj ia plasëm gazit. Atij nuk i erdhi mirë.
- E di që është për të qeshur, por këto punë janë me bela, - na tha. - Na pyesni ne, dreqi e mori! Përse jemi ne këtu?!

- Gomari është gomar! - ia kthyem ne. - Nuk ka as emër, as lidhje me luftën dhe socializmin. Ç'na duhet ne i zoti?!!
- Dakord. Tërësisht dakord, por ja... nuk bën.
Dhe na shpjegoi, që ai as do të na shqetësonte fare, por në fshat kishin plasur grindje dhe puna qe trashur. I zoti i gomarit po çmëndej nga lumturia, që ia kishin marrë kafshën në film. Ai e quante këtë një nder të madh e prapa kësaj shihte një të ardhme të qetë. Gjoja nga qeveria kishte ardhur udhëzimi që ta trajtonim më mirë.... Ja, së pari, kish thënë ai, filluan me gomarin e tij! Ia kishin marrë në film!... Kaqë ishte, pat thënë ai, mbaruan kusuret e mia! E përpjeta filloi!

Në çastin që kryetari po na qortonte, i zoti i gomarit ndodhej akoma në klubin e fshatit dhe qeraste me raki të gjithë sa afroheshin në banak. Kjo pat shkaktuar zili dhe shumë bashkëfshatarë kishin trokitur në Këshill. Ata e ndjenin veten të fyer dhe kishin thënë se nuk do të shihnin kurrë një film, ku zinte vënd gomari i një armiku të pushtetit. Ata ndjenin për të urrejtje klasore. Më kishin sharë mua regjisorin dhe operatorin tim, që, me sa dukej, kërkonim të zbutnim luftën e klasave në Gollokamje.

Ndërsa kryetari na vinte në dijeni për zhurmën e ngritur, ne qeshnim e qeshnim. Por edhe i pari i fshatit u fye.
- Ju mund të qeshni sa të doni, - na tha, - por ne me këta njerëz kemi të bëjmë. Ju nuk keni të bëni vetëm me mua. Iku, vërtet, koha e Rako Barutit me shokë. Ne që drejtojmë tani, kemi mentalitete të reja. Unë jam agronom i lartë dhe më vjen t'ju bashkohem e të qesh me ju deri në mëngjes. Por fshati, të dashurit e mi, është po ai. Nuk ka vajtur në shkollë të lartë fshati. Më besoni: nuk kthehem dot në shtëpi, se tërë më janë mbledhur aty para oborrit, kanë rreshtuar gomarët e tyre, si për të thënë, shoku kryetar ja ku i ke këta që mbajnë drutë e shkarpat. Kur është puna për qef, për filma e bilmemera, thirren gomarë të tjerë, ëh?!. Dhe këto punë janë me telashe. Të më pyesnit mua, e kisha zgjidhur këtë punë për bukuri. Gomarë të pashëm dhe me përbërje të mirë, ne kemi plot në Gollokamje!
I thamë se ne kishim udhëzime të përpikta, që kryetarët e këshillave duhet t'i pyesnim vetëm kur bëhej fjala për të angazhuar figurantë.
- Po gomari, a nuk është, si i thoni ju, figurant?! Zjarrin na keni futur, zjarrin!
Dhe kryetari u nda me ne i zemëruar. Sa pa u larguar ai, ne i mbytëm të qeshurat, pastaj nuk i mbajtëm dot më. Qesh e qesh e qesh, na u lodhën brinjët atë natë!
Pas dy ditësh, ne mbaruam xhirimet, shkulëm çadrat dhe u kthyem në Kinostudio. Materialet e filmuara i kishim në laborator dhe të gjithë këtë histori ia treguam Drejtorit të Përgjithshëm, teksa po na gostiste me kafe. Ai desh ra përmbys mbi filxhanët e kafesë. Thirri shefin e kuadrit dhe na shtërngoi ta nisnim tregimin nga e para. Të dy fshinin lotët dhe mbanin brinjët me duar.
- Hej, sa prapa kanë ngelur atje, në fshat! Edhe gomarëve duan t'u kufizojnë të drejtat... Ç'faj ka e gjora kafshë?! E po deri këtu?!!
- Sa herë të shikoj filmin tuaj, - na tha drejtori, - unë me siguri nuk do ta mbaj dot gazin.
Por nuk qe e thënë ta shikonte. Ca ditë më pas, ndërsa po bënim montazhin, drejtori hyri në laborator, hundë e buzë.
- Dëgjoni këtu! -tha. - Nuk do të bëni asgjë, pa pyetur autoritetet! Kudo ka njerëz gjithfarë... Të papërshtatshëm... Ka shtëpi famëkeqe të eksponentëve të reaksionit...

I thamë se udhëzimet i dinim përmendësh dhe se i zbatonim ato gjithmonë.
- Mos m'u shitni si ëngjëj! - uluriti ai. - Nuk më treguat ju për atë gomarin? Kështu i zbatoni udhëzimet?!
Unë dhe asistenti im u pamë sy ndër sy.
- Po ju shoku drejtor... qeshët!

- Qesha, tamam qesha!... Se edhe unë i marr lehtë ca gjëra. Por më kanë zbrazur sot një dush të ftohtë në Komitetin Qëndror të Partisë! Që ta mbaj mend!...Zënkat në Gollokamje ishin bërë të përditëshme. Ai i zoti i gomarit, - më gomar se gomari!... Në vend që ta linte me aq, ishte bërë i padurueshëm. Vërtitej kakapër nëpër fshat, sikur kishte pushtuar Hollivudin! U ngrinte nervat bashkëfshatarëve... Kur ata kalonin përpara tij, me gomarët e tyre, ai ua shihte kafshët e gjora me përçmim dhe u nxirrte gjuhën. Ata nuk e kishin duruar dot dhe gomarin e tij ia kanë hedhur nga shkëmbi. Që ta dini, ai artisti juaj, ju la shëndetin, i ktheu potkonjtë nga dielli!

Dhe kish një kënaqësi të egër në dhënien e këtij lajmi!
- E po, për besë, kjo është poshtërsi! -nuk u përmbajta unë.
- Thua ti! -m'u përvesh drejtori. - Në fshat, kishin nxjerrë thikat. Fis me fis. Një plenum i Partisë në rreth, u mblodh vetëm për këtë problem!
- Për... për një gomar???!!!
- Jo për gomarin! Jo për gomarin!.. Nuk ka komitet që të mblidhet për një gomar! Në rend të ditës kishin vënë format e spërdredhura të shfaqjeve të luftës së ashpër klasore. Por ama, në fakt, ai gomari juaj, ja, mblodhi një plenum! Pastaj, varda problemet: kishin trajtuar unitetin; kishin përmendur një për një format e stërholluara të lëshimeve, që kërkon armiku; kishin rikujtuar se armiku kërkon të futet atje ku duket se, gjoja, nuk ka asnjë të keqe, se ne rrezikojmë lirinë, e tjera, e tjera... E në fakt, nuk diskutohet, që ajo e gjora liri e shqiptarëve është në valle!

Dhe drejtori u mat të ikte. Kur arriti tek dera, unë guxova:
- Sidoqoftë, ne e bëmë. Ai episod...
- Episodin hiqeni! - na urdhëroi prerë. - Atë gomar, nuk dua ta shoh në film!
Dhe ai episod u hoq. Mëkat! Gomari i gjorë, që luante në të, vërtet nuk i plotësonte kushtet politike, por diçka mund të kishim bërë. Duhej në fakt të tregoheshim më të matur. Por dukej bukur. Ishte vërtet një gomar me nur. Phë!

1988

*****

Personazhet e tij, qëmtuar në jetën e rrëmujshme e plot zhurmë të Amerikës, Pëllumb Kulla i sjell edhe njëherë në vëmendje. I ribotuar nga “Toena”, "Rrëfenja nga Amerika" i shkrimtarit dhe regjisorit Pëllumb Kulla është promovuar në Teatrin e Metropolit në Tiranë.

Në këtë cikël rrëfimesh, ku spikat stili me humor e satirë, autori ka sjellë personazhe tipikë që rrëfejnë jetën e emigrantëve apo komunitetit shqiptar në Amerikë përgjatë një dekade. Por jo vetëm kaq. Në një udhëtim të vazhdueshëm mes Amerikës e Shqipërisë, Kulla nuk ka qenë kurrë i shkëputur nga realiteti shqiptar. Madje ka qenë i pranishëm me publicistikën e tij. Duke treguar për Amerikën autori nuk shmanget pa satirizuar jetën postdiktatoriale shqiptare.

“Autori nuk na rrëfen krejt Amerikën. Atij i kanë interesuar vetëm ato copëra Amerike, ajri i të cilave rrethon kolonët shqiptarë të atjeshëm, personazhe të vërtetë që i ka zili çdo letërsi, të cilët si miu kungullin, kanë tërhequr e ndryrë nëpër kontinentin e largët të djeshmen e përbashkët me mëhallët e fshatrat e tyre ballkanomesdhetarë, kulinarinë, heronjtë variabël, parullat e socializmit, të folmet e veta me erëza pikante e beharna të vjetra orientale, përfytyrimet e tyre italo-televizive mbi të sotmen”, ka shkruar për këtë libër poeti Ervin Hatibi.

Për një vezë moj lum bardha.... Gjith ditën tundet mëhalla....

Poet, prozator, fabulist, publicist e përkthyes, ky është portreti i Pilo Zybës. Antar i lidhjes së shkrimtarëve të shqipërisë që nga viti 1982.Në vitin 1990 emigron në Greqi ku jeton edhe sot.Pjesmarrës në Anthologjinë e parë në emigracion “Balada e largësive” Athinë1995.

Bashkepuntor i  të gjitha gazetave që  dalin në Athinë, bashkepuntor special i kolegjiumit të revistës letraro-artistike “Pegasi” që boton zoti Griigor Jovani.Ka botuar disa  libra....

                             

PULA DHE PARLAMENTARI                 

Kur pa pulën te furriku

Një mëngjas të nxehtë korriku

Foli një parlamentar:

“Nuk më thua moj kumbar.

Për një vezë moj lum bardha

Gjith ditën tundet mëhalla.

Ne, kakarisim në qeveri,

Por nuk na vë veshin njeri”.

Ka, ka, ka, pula serbes:

“Unë i këndoj veprës çdo mëngjes.

Ju vërtet kakarisni pa prerë

Por vezës që s’do bëni asnjëherë.

VESHËT  E  GOMARIT

Veshët të mëdhenj i ka gomari

Me ta parë kjo kuptohet lehtë.

Pse atherë nuk dëgjon qyqari,

Kur njëri e kshillon a tjetri i bërtet?

Qeshi gomari i ngarkuar due i djersirë:

- I dëgjoj, por nuk më vjen mirë!

   LIGJËRIMI I DETIT

                   -Për njerzit-

Para meje zhvishen si pemët ballë stuhisë,

Apo si dashnorët në krah të dashurisë.

Heqin rrobat e kapelet gjithë kulturë,

Si mishi i pjekur kur utet në furrë.

Due piqen nën saçin e diellit për ditë,

Due futen te unë e bëhen me kripë.

Kripë me vete marrin ngado shkojnë,

E fjalë pa kripë prapë kudo lëshojnë.

Më të çudiçëm nga të gjitha qëniet,

Nuk përkufizohen me proverbat due thëniet.

Rrobat veshin kur ryjnë thëllimet,

Por, kurrë nën rroba s’u lexohen mendimet.

KARRIKIA E NJË ZYRE

I thanë karrikes një zyrë:

Ç’mban përsipër atë fytyrë.

Natë e ditë vetëm i vrenjtur,

Si një kungull i pa pjekur.

- Ah, moj motra, tha karrikja,

Ç’t’u thotë motër vërsnikja.

Mbi mua të gjithë e dinë,

Bythë ikin, bythë vinë.

GOMARI  DHE  PATAT

Kur ditës po ja zinte vëndin nata

Dhe er luante sonete ndër fletë,

Gomari bisedonte me dy pata,

Që sqepin lugë e fusnin në kënetë.

“Eh, fisi ynë i ndritur i gomarëve

Botën me punë e çoi përpara,

Me forcën, bukurinë e samarëve,

Luginave, maleve, rrugëve e arave.

Derisa ngarkesat i kemi për fis

E mallrat i çojmë nga një vënd te tetri,

Unë nga mendimi im nuk lëviz,

Mbajmë dhe peshën e drejtimit të një shteti.

Kokën ngritën patat dhe panë hënën

Që dritën e artë hidhte mbi tokë:

“Gomar, pesha e politikës,- i thanë,

Nuk rëndon mbi samarë, por në kokë.

M U S H K A

Dëgjoi mushka në fushatën elektorale

Fjalë të çudiçme, diku dhe banale,

Dhe u tha shoqeve në mëhallë:

“Së shpejti motra mbetem me barrë”.

Nga gazi stallës iu tundën themelet,

Fluturuan të trëmbur zogjtë nga çerdhet.

Lopa përtypej me nge nën hije:

“Erdhi epoka e madhe e çudirave!

Nuk më thua mushkë, vërtet,

Fjalën si do ta bësh realitet?

 Tha shoqeve mushka te mëhalla,

Duke hedhur sytë në dritare te stalla:

“Viçi ka vënë kandidaturë për deputet,

Çdo ditë në fjalimin e vet, thotë:

Po fituam këtëherë,

Do bëjmë dhe mushkën të pjellë”.

MONOLOGU  I  UJKUT  PLAK

Që nga koha e lashtë e Ezopit,

Deri më sot luftrat ende vazhdojnë.

Ndonse mijra rrotullime iu shtuan globit,

Fabulat për fisin tonë nuk mbarojnë.

Ndërsa fisi ynë u çfaros e humbi,

E si përfqësues kam mbetur vetëm unë,

Bëmave e fabulave s’po u dihet fundi

Por librave derdhen lumë.

Në “vatha e stane” ditë për ditë

Çfarosen ftujka, shqerra e kecër,

Bilancet shpesh thonë, çdo vit

Më shumë se në kohën e vjetër.

A nuk më lind pra e drejta,

Të protejsoj me fjalë e letës,

Se këto bëma e këto vepra,

Nuk i bëjmë ne, por dikush tjetër?

MENDIMET E GOMARIT

               - e shkuar –

Gomari krejt i djersirë

ndërsa ngjiste një rrëpirë

me librat e diktatorit në shpinë,

bënte vetë këngën dhe melodinë:

- Shpina ime kur s’i mbaka,

Si i mbaka koka jote?

Si kërcuri si s’u thaka

Por i rëndet kësaj bote.

Përgjigjen lehtë mund ta gjesh

Kur veprat rëndojnë, vare.

Deri sa mban këtë peshë,

Qënke më gomar nga ne.

NDRYSHIME  DIALEKTIKE

Dikur zonjë, i thanë dhelprës,

Kotecit i vije rreth me net e orë.

Këtu diçka i fshihet së vërtetës,

Mos më së fund ng pulat hoqe dorë?

Qeshi dhelpra si në fabulat e La Fontenit

Dhe pa fshehur ironinë trumbetoi:

“Ju njerzit gjithnjë i bini legenit,

Kafsha i përshtatet ambjentit ku jeton.

Dikur vërtet bridhnim nëpër skëterrë

E ng koteci ktheheshim si të vdekura,

Qëkur ngjitëm shkallët në karjerë,

Pulat vinë vetë, shpesh herë të pjekura.

UJKU  DHE  QËNGJI

Kur nata po binte mbi ara dhe pisha

E heshtja prehej mbi gjethe e fletë,

Kur për gjumë përgatitej engjëlli e bisha,

Ujku dëgjoi një blegërimë të lehtë.

Diku në një pllajë ishte një sheleg

Që blegërinte me vaj e ngashërime:

“I mjeri unë, si do gjëj një shteg

Për të gjetur rrugën dhe shtëpinë.

I tha ujku: “Ah, ogëlush i shkretë,

Pasi e puthi e nxori në një ledh.

Kujdes t’i ruaju nga çakenjtë

Që sillen natën këtej rreth”.

“Ujku hoqi dorë nga qingjat,

Cicëruan zogjtë pa fshehur harenë.”

Hungëriu ujku: “Dëgjoni ç’thonë derrat,

Pas gjurmëve të tij unë kërkoj kopenë”.