Shkollat fillore dhe të mesme si dhe kopshtet e fëmijëve nesër nuk do të punojnë në Kumanovë

“Sot në Kumanove, qytetin historik shqiptar me shumë absolute shqiptare është rrethuar nga forca të shumta ushtarake sllave.

Skena ishte tipike sllave e një fillimi konflikti të ri. Bombardimi i shtëpive civile është një dëshmi e gjallë dhe reale se Maqedonia është lufte.

Skena e sotme me shqiptarë të vrarë, me një vajzë tetë vjeç të vrarë e sipas shtypit me shfarosjen e një familje të tërë dëshmon të njëjtën skenë që bënë serbet me familjen Jashari. Si me Jasharet, sot sllavo-maqedonasit kanë vendosur që heshtjen e shqiptarëve për drejtësi ta realizojnë me tytën e armeve.

Shqiptaret në Maqedoni ka kohë që parlajmërojnë Evropën për kushtet e tyre të vështira e bashkëjetesën e pamundur. Por Evropa nuk i ka dëgjuar. Më në fund shqiptarët të pakënaqur deri në fyt kanë vendosur të reagojnë për ekzistencën.

Ngjarja e sotme në Kumanovë, një luftë e mirëfilltë ju bën thirrje gjithë shqiptarëve për ekzistence dhe rezistence. Sot më shumë se kurrë shqiptarët duhet të lënë politiken bajate e të mirë organizohen për sfidat e reja.

*****

Pavarësisht ngjarjeve dramatike, po e vazhdon fushatën zgjedhore, sikurse nuk ka sy të shoh e vesh të dëgjoj së qfarë po ndodh në të vërtetë atje. Edi Rama ka publikuar disa nga aktivitetet e tij të sotme nga fushata zgjedhore, por nuk ka kujtuar edhe trazirat në Maqedoni.

Kryeministri i Kosovës, Isa Mustafa shpreh brengosjen e thellë për dhunën që dje shpërtheu në Kumanovë të Maqedonisë.

Por, reagimin e tij e ka bërë vetëm përmes rrjetit social facebook.

Thotë se ka besim thellë se evitimi i dhunës është në dobi të të gjitha palëve dhe të stabilitetit në Maqedoni, për çfarë Kosova është shumë e interesuar.

Lëvizja Vetëvendosje përmes një komunikate për media po kritikon Qeverinë e Kosovës për neglizhencën ndaj situatës së krijuar në Kumanovë.

Kjo lëvizje ka mbledhur në pesë pika situatën në Kumanovë duke thënë se shqiptarët atje kanë nevojë për ndihmë institucionale të Kosovës dhe të Shqipërisë.

Vetëvendosje thotë se dy qeveritë, edhe ajo e Shqipërisë por edhe e Kosovës nuk do duhej të kenë sot ditë pushimi, se pikërisht në këto ditë edhe Serbia i ka bërë masakrat në Kosovë.

"1. Shqiptarët në Kumanovë kanë nevojë për ndihmë institucionale të Kosovës e të Shqipërisë. Qeveria e Republikës së Kosovës dhe Qeveria e Republikës së Shqipërisë nuk mund ta kenë ditë pushimi këtë fundjavë. Serbia e Milosheviqit shumicën e masakrave në Kosovë në vitet ’98 e ’99 i ka kryer pikërisht në fundjavë kur njerëzit pushojnë. Presidenti i Maqedonisë Ivanov u kthye nga Moska dhe po e mbledh sonte Këshillin e Lartë të Sigurisë. Madje edhe Kryeministri i Serbisë Vuçiq i ka thirrur në mbledhje koordinuese sektorët e sigurisë. Qeveritë në Tiranë e Prishtinë nuk guxojnë të bëjnë sehir e të njoftohen me dromca lajmesh televizive që kapërcejnë terrin informativ të imponuar nga Gruevski.

2. Ndërkohë kemi parë mobilizim të madh të Qeverisë së Serbisë, duke dërguar qindra policë, në kufi me Maqedoninë dhe Kosovën. Kumanova e lidh Luginën e Preshevës me Shkupin, prandaj Gruevski e Vuçiqi duan ta zbrazin atë e ta lënë pa shqiptarë. Tashmë dhjetëra familje shqiptare nga Kumanova janë shpërngulur në Preshevë e në Shkup. Qeveria e Shqipërisë dhe ajo e Kosovës duhet të reagojnë kundër shtetrrethimit të shqiptarëve në Kumanovë nga Gruevski dhe kundër kërcënimeve dhe luftënxitjes së Vuçiqit dhe Ministrisë së Brendshme të Serbisë. Anekënd kufirit Kosovë-Serbi-Maqedoni janë vendbanime me shqiptarë. Asnjë fjalë nuk e thanë e asnjë veprim nuk e bënë Qeveria e Shqipërisë dhe ajo e Kosovës për këtë.

3. Politikanë e krerë të ndryshëm shqiptarë të institucioneve e partive politike po bëjnë thirrje për qetësi e durim të shqiptarëve. Prishtina dhe Tirana zyrtare kanë reaguar sikur të ishin në pozicionin e neutralitetit të diplomatëve të huaj, duke mos ndjerë kurrfarë përgjegjësie për mbrojtjen e shqiptarëve prej terrorit policor që po ushtrohet ndaj tyre në Maqedoni. Ata ose kanë harruar ose nuk duan ta kujtojnë që qetësia dhe durimi i shqiptarëve kurrë nuk ua ka ndërruar mendjen armiqve të tyre. Shqiptarët nuk mund të jenë të qetë e të durueshëm teksa shtypen politikisht, shfrytëzohen ekonomikisht, diskriminohen kulturalisht dhe tash edhe rrethohen nga policia e armatosur rëndë që bastis shtëpitë shqiptare e arreston edhe fëmijë e pleq.

4. Po ashtu, konsiderojmë që është i papranueshëm qëndrimi i faktorit shqiptar në Qeverinë maqedone, ku BDI-ja u bën thirrje shqiptarëve që të mos bien pre e provokimeve ndërkohë që vetë BDI-ja është në këtë Qeveri antishqiptare që po bën kërdi mbi lagjet shqiptare në Kumanovë.

Deri më tani kemi parë deklaratat e Ministrisë së Punëve të Brendshme të Maqedonisë ku nuk përmenden fare të arrestuarit shqiptarë nga Kumanova e as emrat e të lënduarve. Nga familjarët dimë se të paktën tre familje gjenden në Shkup të arrestuar ku përfshihen të moshuar 80 vjeçar deri tek fëmijët 3 vjeçar. Ata duhet të lirohen sa më parë dhe emrat e numrat e viktimave shqiptare duhet të bëhen publike.

5. Në kohën kur Qeverisë së Gruevskit po i konvenon lufta e armatosur kundër shqiptarëve të paarmatosur, e vetmja zgjidhje politike për shqiptarët e Maqedonisë është organizimi qytetar masiv që në sheshet e Shkupit të rrëzohet Qeveria shtypëse e Gruevskit:, thuhet në komunikatën e Vetëvendojes.

Partia Alternativa Demokratike e Kosovës e udhëhequr nga Edita Tahiri shpreh shqetësimin e thellë për zhvillimet dramatike në Kumanovë dhe dënon ashpër përdorimin e dhunës ndaj qytetarëve shqiptarë nga ana e autoriteteve të Maqedonisë.

Zhvillimet dramatike në Kumanovë ku dhuna u bë mjetë për të trajtuar problemet e krijuara e cila shkaktoi humbjen e jetëve të njerëzve, janë një dështim në qeverisjen e pretenduar demokratike të autoriteteve të shtetit maqedonas. Dhuna është e pajustifikueshme nga cilado palë, duhet ti hapet rrugë menjëherë mjeteve politike dhe demokratike për të zgjidhur problemet dhe shqetësimet e qytetarëve në Maqedoni. Kriza politike në Maqedoni e cila po vazhdon sa kohë ndërmjet pozitës dhe opozitës të mos përdoret në dëmë të shqiptarëve të Maqedonisë.



Ftojmë shqiptarët në Maqedoni që me urtësi dhe vizion të adresojnë situatën e krijuar, dhe kërkesat e tyre politike, zbatimin e plotë të Marrëveshjes së Ohrit dhe statusin shtetëformues të tyre ta realizojnë në rrugë demokratike.

Ftojmë autoritet e Maqedonisë që seriozisht të angazhohen për respektimin e plotë dhe të shpejtë të marrëveshjes së Ohrit dhe barazinë mes shqiptarëve dhe maqedonasve, për të krijuar një stabilitet demokratik dhe një shtet për të gjithë, duke mposhtur konceptet monoetnike dhe përjashtuese.

Në situatën e krijuar dhe me qëllim të ndaljes së rrezikut për eskalimin e dhunës, vlerësojmë se ndërhyrja e bashkësisë ndërkombëtare është e domosdoshme për të ruajtur stabilitetin dhe për ti hapur rrugë arsyes politike në trajtimin e problemeve.

Vetëpërmbajtja dhe shmangja nga dhuna dhe provokimet që mund të çojnë në dhunë i takon të gjithëve, ndërkohë që shprehim ngushëllime për të gjithë ata që humbën jetën, qytetarët shqiptarë dhe pjesëtaret e policisë së Maqedonisë.

Partia e Drejtësisë dënon dhunën e pushtetit maqedonas të ushtruar ndaj qytetarëve në qytetin e Kumanovës, duke e vlerësuar si dhunë të papërgjegjshme dhe të papranueshme ndaj popollatës civile, pavarësisht nga preteksti në të cilin mund të thirret Qeveria.

PD vlerëson se zhvillimet e fundit dramatike në qytetin e Kumanovës janë shprehje e paaftësisë institucionale për t’u ballafaquar me problemet e akumuluara politike në Maqedoni si dhe demonstrim i forcës represive shtetërore në dëm të arsyes politike për ruajtjen e marrëdhënieve ndërnacionale për paqen dhe stabilitetin ne rajon.

PD i bënë thirrje faktorit ndërkombëtar që të bëjë trysni mbi qeverinë maqedonase në mënyrë që menjëherë të ndalet dhuna shtetërore mbi popullatën civile.

PD gjithashtu apelon tek të gjithë qytetarët qytetit të Kumanovës që të mos bien pre e probokimeve të orkestruara nga pushteti maqedon, të ruajnë qetësinë dhe të zgjedhin rrugën politike dhe institucionale për zgjidhjen e problemit.

Ministria e Punëve të Brendshme e ka shpallur të përfunduar aksionin policor në Kumanovë që, sipas saj, ka përfunduar me së paku 8 pjesëtarë të saj të vrarë dhe së paku 14 pjesëtarë të grupit të armatosur që prezantohej si Ushtria Çlirimtare Kombëtare.

Nga Ministra e Punëve të Brendshme njoftuan se gjatë aksionit dy ditor “është eliminuar një nga grupet më të rrezikshme terroriste në Ballkan”.

Zëdhënësi Ivo Kotevski deklaroi se grupi i armatosur udhëhiqej nga disa shtetas të Kosovës, të cilët janë dorëzuar pa kushte, si Muhamet Krasniqi - komandant Malisheva, Sami Ukshini - komandant Sokoli, Mirdat Ndrecaj - komandant NATO, Beki Rizaj, Dem Shehu-Juniku e të tjerë.

Numri i të arrestuar është mbi 30, sipas zëdhënësi të policisë maqedonase, Ivo Kotevski.

Sipas të dhënave të MPB-së, grupi i armatosur kishte hyrë në Maqedoni në fillim të majit me qëllim që nga mesi i muajit të nisnin me “aksione terroriste“ ndaj institucioneve shtetërore dhe objekteve civile.

Nga Ministria e Punëve Brendshme, njoftuan se dy policë janë vrarë gjatë të shtënave që kanë ndodhur në orët e para të mëngjesit të së dielës.

Nga policët e vrarë, një është shqiptar.

Sipas MPB-së, janë më shumë se 30 pjesëtarë që kanë marrë lëndime në konfliktin që ka nisur një ditë më parë. Të dhënat mbi përleshjet me grupin e armatosur mbrëmë vonë i kumtoi ministrja e Punëve të Brendshme, Gordana Jankullovska.

“Të gjithë ata treguan vullnet të paparë dhe përkushtim për mbrojtjen e sovranitetit dhe integritetit territorial të Maqedonisë. Cak i sulmeve të grupit terrorist ishin institucionet shtetërore. Se sa është i fuqishëm ky grup dëshmon edhe rezistenca e tyre që ka zgjatur mbi 16 orë. Një pjesë e grupit të armatosur janë nga Maqedonia dhe një pjesë kanë hyrë nga një shtet fqinj“,deklaroi Jankullovska.

Ajo nuk kishte të dhëna as për viktima eventuale në radhët e civilëve, përveç njoftimit për shoqërimin e dhjetëra prej tyre në stacionet policore. Sipas informacioneve nga terreni disa prej tyre janë liruar pas marrjes pas konstatimit se nuk kanë pasur asnjë lidhshmëri me grupin e armatosur.

Ndryshe, pas njoftimit për vrasjen e policëve, Qeveria e Maqedonisë ka shpallur dy ditë zie, ndërsa lidhur me gjendjen konfliktuoze në Kumanovë, presidenti Gjorgje Ivanov, për të dielën në mbrëmje ka thirrur mbledhjen e Këshillit të sigurisë kombëtare.

Nga ana tjetër, partitë politike vazhdojnë me thirrjet për qetësi dhe përmbajtje nga provokimet që, sipas tyre, kanë për qëllim destabilizimin e vendit me pasoja të paparashikueshme për qytetarët e saj.

Thirrje për qetësi kanë drejtuar edhe ambasadat e SHBA-së, BE-së dhe misionit të OSBE-së.

Ndryshe, përleshjeve në Kumanovë, iu paraprinë sulmi ndaj stacionit polici në Goshincë, në kufirin Maqedoni-Kosovë, akt ky të cilin Ministria e Punëve të Brendshme e ndërlidh me konfliktin në Kumanovë.

****

Katër vetura me pjesëtarë të OSBE-së, sapo kanë hyrë në Lagjen e Trimave në Kumanovë.

Ekipet monitoruese të OSBE-së pritet të mbikëqyrin se çfarë ka ndodhur këto 24 orë të fundit në këtë vend.

Alsat, raporton se pas kësaj pritet që situate të normalizohet dhe banorëve të Kumanovës të ju lejohet të kthehen në shtëpitë e tyre.

****

Kryeministri i Maqedonisë, Nikolla Gruevski ka konfirmuar informacionet e MPB-së për 8 policë të cilët kanë humbur jetën dhe 37 të tjerë që janë plagosur. Ai ka thënë se të plagosurit shumë shpejt do të kthehen në shtëpitë e tyre.

“I falënderoj të gjithë policët të cilët kanë marrë pjesë në këtë operacion më të komplikuar deri më tani. Gjatë ditës së djeshme kishte media që të tërhiqet urrejtje te shqiptarët, kurse grupi nuk gjeti mbështetjen e popullatës. Kjo s’është përleshje mes shqiptarëve she maqedonasve, por i atyre që e ruajtën kushtetutën dhe shtetin dhe atyre që e sulmuan atë”, tha Gruevski.

Gruevski tha se do t’iu ndërtohen shtëpitë dhe ndihma financiare atyre që iu janë dëmtuar shtëpitë.

“Rreth 30 terroristë, pas luftës disaorëshe janë dorëzuar. Të njëjtët janë arrestuar dhe do të gjykohen në Maqedoni. 14 trupa të personave të grupit janë gjetur të vdekur dhe po mësohet identiteti i tyre. Një numër i konsiderueshëm prej tyre janë pjesë e sulmit në Gushincë”.

“Qëllimi tyre do të hetohet më tutje. Qëllimi i tyre ishte destabilizimi i Maqedonisë. ka pasur koordinim ndërmjet institucioneve të shtetit, ndërmjet policisë dhe ushtrisë. Koha e veprimit ishte bërë në momentin e duhur”, tha Gruevski.

****

Në mbledhjen e Këshillit të Sigurisë që mbahet sot në ora 17:00 në përbërje të gjerë të cilën e ka thirrur presidenti Ivanov “Zhurnal” mëson se BDI-në do ta përfaqësojë Talat Xhaferri ish ministër i mbrojtjes.

Presideti Ivanov për këtë mbledhje kishte ftuar kryetarin e BDI-së, Ali Ahmeti.

Përveç anëtarëve të rregullt siç janë kryeministri Gruevski, ministri i mbrojtjes, Jolevski, ajo e brendshme Jankullovska, ai i jashtëm Poposki, kryetari i Kuvendit, Veljanovski si dhe anëtarët e rregullt Veli Kreci, Flora Kadriu dhe gjenerali Naser Sejdini.

Ivanov kishte ftuar edhe kryetarin e PDSH-së, Menduh Thaçi dhe atë të LSDM-së, Zoran Zaev.

****

Në redaksinë tonë erdhën shumë informacione se ka ende familje të ngujume në rrugët ku kanë ndodhur luftime.

Policia nuk po i lëshon ato familje, por në anën tjetër ata kanë nevoja të ndryshme.

Ata po kërkojnë ndihmë që bile së paku të furnizohen me ushqime deri në kalimin e procedurave të hetuesisë.

Kërkuan ndihmë nga ne që të apelohet deri te opinioni publik, por dhe të organet kompetente që të furnizohen me ushqime.

Në fshatin Studeniçan sot pas namazit të drekës është varrosur polici Isamedin Osmani i cili humbi jetën në luftimet e djeshme në Kumanovë.

Varrimi u bë me rituale fetare, kurse kanë marrë pjesë mbi një mijë persona, njofton “Lajm”. 32 vjeçari ishte pjesëtar i njësitit të forcave speciale EBR dhe baba i dy fëmijëve.

****

Zëdhënësi i policisë së Maqedonisë, Ivo Kotevski në konferencë për media ka deklaruar se aksioni policor në Kumanovë ka përfudnuar dhe në vazhdim pritet të shkojnë në vendin e ngjarjes organet hetuese.

Sipas policisë, grupi është udhëhequr nga 5 persona kryesor, tre prej të cilëve janë dorëzuar. Në mesin e të dorëzuarve nuk bën pjesë Mirsad Ndrecaj – NATO, ndërsa të gjithë pjesëtarët e përfshirë në këtë konflikt kanë qenë pjesë e Brigadës 113 të Ushtrisë Clirimtare Kombëtare.

“Janë dorëzuar rreth 30 persona të tjerë, kurse në vendin e ngjarjes janë gjetur shumë armë. Duke pasur parasysh se gjatë kohë e kanë sulmuar policinë kanë pasur snajper, bomba dhe topa dore”.

“Në mesin e muajit maj kanë planifikuar të bëjnë aksione të ndryshme. Në momentin kur u vërtetua lokacioni i kemi sulmuar. Në fillim të muajit maj ata kanë hy. Nëse ka bashkëpunëtor të tjerë do të shifet. Operacioni në terren ka përfunduar, qytetarët të tregojnë edhe pak durim. Duhet të sigurohen provat materiale. Të merren trupat”.

“Është eliminuar një prej grupeve më të rrezikshme në Ballkan. Aksioni ka përfunduar”, tha Kotevski.

Shkollat fillore dhe të mesme si dhe kopshtet e fëmijëve nesër nuk do të punojnë, për shkak të gjendjes së sigurisë në komunë.

Vendimi I këtillë është sjell në seancën e sotme të Shtabit të krizës të Komunës së Kumanovës, ndërsa duhet ta miratoj Këshilli I komunës në seancën e sotme.

“Të hënën e caktuam si ditë jo pune, pasi që në disa shkolla nuk ka kushte për vijimin e mësimit, ndërsa ka edhe nxënës të cilët udhëtojnë nga njëri skaj I qytetit e në skajin tjetër. Ky vendim vlen derisa të marrim sugjerime prej Ministrisë së arsimit dhe derisa të përmirësohet gjendja e sigurisë”, deklaroi kryetari I komunës Zoran Damjanovski, transmeton zhurnal.

Në seancë të jashtëzakonshme Qeveria e Maqedonisë ka sjell vendimin që 10 dhe 11 maj, e diell dhe e hënë, të jetë ditë zie me rastin e vdekjes së pjesëtarëve të MPB-së për zbulimin dhe shkatërrimin e një grupi të armatosur në Kumanovë.

Në ditët e zisë, flamuri i Republikës së Maqedonisë do të jetë në gjysmështizë.

Përse Serbisë “i dogji” Kumanova ?

nga Dionis Xhafa

Nuk kaluan shumë orë nga ngjarja e rëndë në Kumanovë dhe menjëherë reaguan mediat në Serbi.

Mediumet kryesore serbe, janë hapur ditën e dielë, më datë 10 maj 2015 me tituj bombastikë për atë që ndodhi dhe po ndodh në Kumanovë.

Gazeta “Blic” ka patur kryetitull “Shqipëria e Madhe po troket në derë”, ndërkaq që edhe media të tjera kanë patur tituj të ngjashëm, e ndërsa nuk është ngurruar të cilësohen shqiptarët “terroristë”.

Ajo që të vjen paksa çudi është se ç’i shtyn mediat serbe të shkruajnë në mënyrë kaq të ashpër dhe deri fantastiko-shkencore, për një ngjarje që nuk ka ndodhur në shtetin e tyre?

Si ka mundësi, që kjo ngjarje shërbeu, që të dalin në sfond edhe politikanë serbë, të cilët thanë se po ruhet kufiri, që “terroristët shqiptarë mos të kalojnë në Serbi”?

Si mundet, që si policia e Maqedonisë, ashtu edhe ajo e Serbisë, të thonë fjalë kaq të ashpra dhe me ngjyrime të thella etnike, duke patur vetëm informacione hipotetike se mund të ketë grupe të armatosura dhe jo se ata kanë kryer diçka konkrete?!

Gjithë ajo masakër e kryer në Kumanovë nga se nisi? Pse u ndërhy në mënyrë të menjëhershme, pa patur një fakt konkret se ata njerëz që u sulmuan nga policia kanë kryer veprime që bien ndesh me ligjin?

Nëse ata persona kanë patur ndërmend të kryejnë veprime kundër policisë, atëherë fare mirë mund të negociohej. Aq e rëndë qenka situata sa duhej menjëherë ndërhyrje dhe gjakderdhje, sikur të ishte ndonjë vend i Lindjes së Mesme dhe jo Maqedonia, që ndodhet në Europë?

Edhe informacionet që transmetohen nga policia e Maqedonisë janë tepër të mangëta, lidhur me atë se ky “grup i rrezikshëm” është sulmuar se ka patur diçka në mendje për të kryer apo se ka kryer diçka, para se të sulmohej?

Nëse është e para, që ka patur vetëm planifikime, edhe nëse kjo është e vërtetë, atëherë rrjedhimisht do të thotë se gjakderdhja nuk ka qenë e nevojshme dhe as traumatizimi i njerëzve në Kumanovë.

Githsesi, le të ndalemi pak tek mediat serbe dhe deklaratat e politikanëve serbë, çfarë folën ata dhe ç’u shkruajt për ngjarjen.

Deklaratat e politikanëve serbë për ngjarjen në Kumanovë

Kryeministri i Serbisë, Aleksandër Vuçiç do të thoshte se ushtria e vendit të tij është e mobilizuar dhe do të dalë në kufi, për të ruajtur kufirin mes Serbisë dhe Maqedonisë, me qëllim që “të mos ketë kalim të grupeve terroriste shqiptare”.

Në të njëjtën vijë logjike, ministri i Brendshëm i Serbisë, Nebojsha Stefanoviç do të aludonte, sikur të fliste për ndonjë skenar për filma të Hollywoodit, se ka shqiptarë që po i mësyjnë kufirit me Serbinë.
Ajo që lëxohet në deklaratat e Vuçiçit dhe të Stefanoviçit është se ata kanë jo pak tendenca që në deklarata, fjalët drejtohen kundrejt një etnie, asaj shqiptare.

Paçka asaj, se çfarë informacionesh mund të ketë patur Stefanoviç apo Vuçiç, nuk kishte ndonjë veprim konkret se vërtetë shqiptarët e kërcënonkan Republikën e Serbisë.
Në deklarata vihet re edhe ajo, se përmes fjalëve kundër shqiptarëve, mund të fitohet fare lehtë kredit politik.

Duket se arsyeja kryesore e fjalëve të Vuçiç dhe të Stefanoviçit është pikërisht se në ngjarje u përfshinë shqiptarët dhe se shans më të mirë për të përfituar politikisht nga kjo ngjarje, me siguri që nuk kishte.
Të përdorësh politikisht një ngjarje,ku u vranë njerëz, paçka etnisë, nuk është aspak njerëzore.


Titujt e mediave serbe

Mediat kryesore serbe, me një tendencë të jashtëzakonshme, të dukshme për atë që ndodhi në Kumanovë, u hapën me tituj antishqiptar dhe me një fryrje në raportim.

Ngjan se përfshirja e shqiptarëve në ngjarje dhe për më tepër cilësimi i tyre, me tendencë etnike nga Shkupi zyrtar si “terroristë”, ka bërë që mediat serbe ta marrin këtë tezë dhe ti nxijnë sa më shumë që të munden shqiptarët.

Mediat serbe raportuan se në Kumanovë “terroristët shqiptarë u përplasën me policinë e Maqedonisë për Shqipërinë e Madhe”.

Ajo që të vjen çudi është se vetëm mediat serbe paskan arritur në përfundimin se ata që luftuan policinë e Maqedonisë, paskan luftuar për “Shqipërinë e Madhe”, pa patur asnjë fakt për këtë.

Për të mos folur pastaj për atë se ç’ne në mediat serbe të jetë në ballinë një ngjarje që ndodh në Maqedoni, apo preteksti se në këtë qytet na paska edhe disa serbë?
Vetëm “mendjet e serbëve”, edhe keqadashëse në këtë rast, paskan nxjerrë përfundimin se në Kumanovë u luftua për “Shqipërinë e Madhe”.

Ky është vetëm hamendësim, që tek serbët ka qenë dhe mbetet edhe makth dhe këtë e ka thënë edhe Vuçiç.
Ajo që mund të thuhet, me shumë mundësi, është se mediat serbe kanë vendosur në ballinë tituj për ngjarjen në Kumanovë, për shkak se aty u përfshinë shqiptarë.
Ngjyrimi politik dhe përcaktimi etnik që kanë bërë mediat serbe, është tejet i ulët.

A është ndokush tiu thotë këtyre mediave, se sa u raportua, në ngjarje kishte dy palë që u konfliktuan, pra policë dhe një grup personash, për të cilët ka deri tani pak informacion dhe se konflikti nuk ishte mes shqiptarëve dhe maqedonasve?

A është ndokush që tiu thotë këtyre mediave se në mesin e policëve u raportua edhe një polic i vrarë dhe se ky ishte shqiptar dhe vdiq duke mbrojtur shtetin, që quhej Isamedin Osmani?!

Politizimi dhe raportimi i targetuar etnikisht nga mediat serbe, duke vendosur në ballinë edhe “Shqipërinë e Madhe”, është tejkalim i çdo kufiri racionaliteti.

Në ata tituj vihej re vetëm emocionalitet etnik serb, urrejtje kundër shqiptarëve dhe pse jo, makth për “Shqipërinë e Madhe”.

Pasi renditëm të gjitha këto fakte, mund të thuhet se reagimi serb dhe i Serbisë erdhi më së shumti edhe për shkak se në ngjarje u përfshinë shqiptarë.

Propagandimi se si e si të nxihet emri i shqiptarëve, del nga gojët e politikanëve serbë dhe nga makinat e shtypit në Beograd.

Shqiptarët! Me siguri, ishin arsyeja se përse Serbisë “i dogji” Kumanova

Kush është Skender Bruçaj?

Skënder Bruçaj  është  kreu  i KMSH-së .Është  lindur në rrethin e Malësisë së Madhe më 22 qershor 1976.

Pasi mbaroi arsimin 8-vjeçar në vendlindje, ai u bë pjesë e kontingjentit të parë të studentëve që u nisën nga KMSH drejt Turqisë në vitin 1992.

Kështu më 1996 ai kreu Medresenë Bejkoz në Stamboll, Turqi. Më pas ai ndoqi studimet në Institutin e Gjuhëve të Huaja pranë Universitetit të Bosforit, ku pasi mbrojti gjuhën angleze, vazhdoi studimet në Fakultetin e Shkencave Sociale, dega Psikologji.

Gjatë viteve 2000-2011 kreu studimet pasuniversitare, ndërsa aktualisht është duke ndjekur studimet për doktoraturë me temë: “Menaxhimi i Cilësisë në Arsim”. Për disa vite ka punuar si konsulent për disa kompani të huaja.

Në vitin 2008 është emëruar Drejtor i Qendrës së Planifikimit të Karrierës në Universitetin Epoka.

Në shtator 2008 është emëruar nga Komuniteti Mysliman si Kryetar i Komisionit të Hartimit të Dosjes për hapjen e Universitetit “Hëna e Plotë-Bedër”. Me hapjen e universitetit ai fillon të japë leksione si pedagog në Fakultetin e Shkencave Humane në Departamentin e Shkencave Islame dhe atë të Drejtësisë në tre gjuhë: shqip, anglisht dhe turqisht.

Në periudhat shtator 2011-dhjetor 2013, krahas lektorit në lëndët Psikologji Sociale dhe Psikologji Islame në universitet, ai ka qenë gjithashtu përgjegjës i Departamentit të Drejtësisë dhe zv/dekan i fakultetit të Shkencave Humane në Universitetin Bedër.

Skender Bruçaj ka qenë gjithashtu Drejtor i Qendrës për Edukim të Vazhduar dhe Formim Profesional në Universitetin Bedër.

Duke parë përgatitjen e tij të gjerë akademike, Kryesia e KMSH-së, në dhjetor 2013 e emëron atë nënkryetar të KMSH-së.

Z. Bruçaj ka disa marrë pjesë në shumë konferenca kombëtare dhe ndërkombëtare, si referues në emër të Universitetit Bedër dhe Komunitetit Mysliman të Shqipërisë.

Ai njeh në nivel të avancuar anglishten, turqishten dhe italishten.

Z. Bruçaj është i martuar dhe ka dy fëmijë (djem).

****

Skënder Bruçaj (also called Skander Brucaj, born June 22, 1976 in Malësi e Madhe District) is an Albanian Muslim scholar who has been serving as the Grand Mufti (Albanian: Kryemyftiu) of Albania since March 2014. He is also the current head of the Sunni Muslim Community of Albania . His predecessor was Haxhi Selim Muça.

Bruçaj is from the Albanian Alps in the North of the country and had been Director of the Epoka University and Professor at the Bedër University .

Joe DioGuardi : Asgjë nuk do të arrihet në Ballkanin Perëndimor pa përfshirjen e fortë të Shteteve të Bashkuara.

Xhozef DioGuardi apo Joseph J.DioGuardi lindi më 20 shtator të vitit 1940, është politikan amerikan me origjinë arbëresh-shqiptare nga Italia (Katundi, Kampanja ).DioGuardi është kongresmen në kongresin e Shteteve Bashkuara të Amerikës.

Sipas DioGuardit ai vjen nga një familje e ushtarëve të Skënderbeut të cilët kishin ndihmuar Mbretërinë e Napolit më 1461.



Në nëntor 1984, ai u zgjodh në Kongresin Amerikan.U ri-zgjodh në vitin 1986, duke qenë kështu anëtar i Kongresit në periudhën 1985-1989.

Ne 1986 sëbashku me Kongresmenin Demokrat Mickey Leland, DioGuardi inicioi legjislacionin për t'i dhëne Medaljen e Nderit heronjve ushtarake zezake të Luftës së Parë dhe të Dyte Botërore, gjë që u ishte mohuar për arsye raciale.

DioGuardi është avokat i çështjes shqiptare. Pasi la Kongresin në 1989 ai ka bërë të paktën 20 vizita në Shqipëri, Kosovë dhe Maqedoni. Si president i Lidhja Qytetare Shqiptaro-Amerikane (Albanian American Civic League), ai dhe Kongresmeni Tom Lantosh në Maj 1990 bënë një vizite historike në Kosovë dhe në Shqipërinë që akoma nuk kishte dalë nga komunizmi..

Gjatë takimit me presidentin e atëhershëm Ramiz Alia, ky i fundit i dorëzoi Tom Lantosh-it një dosje të trashë me dokumente sesi shqiptarët shpëtuan qindra hebrenj gjate luftës së Dytë Botërore. Tom Lantosh (vetë me origjinë hebraikë) dhe DioGuardi i dërguan dokumentet në Izrael, ku u certifikua vërtetesa e tyre.

Dhjetëra shqiptare kanë marrë titullin Righteous Among the Nations nga shteti izraelit që u jepet atyre që shpëtuan hebrenjtë gjatë luftës së dytë botërore. Një film dokumentar për shqiptaret që shpëtuan hebrenjtë është realizuar nga Norman Gershman. Në gusht 1990 DioGuardi ishte iniciatori i vizitës së Bob Doll (Bob Dole), (kandidat për President i SHBA në 1996) dhe gjashtë senatorëve të tjerë të senatit të ShBA në Kosovë.

Në Qershor 1997, DioGuardi kryesoi një delegacion për monitorimin e zgjedhjeve në Shqipëri. Me kërkese të Kongresmenit Dana Rohrabacher në Gusht 1998 ai udhëtoi në viset veriore të Shqipërisë për të vlerësuar krizën humanitare si rezultat i luftës në Kosovë.


*******

Ish-kongresmeni Joseph DioGuardi mendon se Maqedonia do të zhbëhet si shtet nëse nuk u jep pushtetin e duhur shqiptarëve.

“Nëse shqiptarët në Maqedoni nuk marrin më shumë pushtet politik Maqedonia nuk do të ekzistojë më si shtet”, ka thënë DioGuardi.

Ai ka deklaruar se nëse nuk ndërmerren veprimet e duhura për 800 mijë shqiptarët që jetojnë atje, harroni shtetin që quhet Maqedoni.

Ish-kongresisti amerikan me prejardhje shqiptare thotë se nuk planifikon ta vizitojë Kosovën në një të ardhme të afërt, pasi që, siç thotë ai, jeta e tij do të ishte në rrezik.

“Nuk ka siguri për mua më në Kosovë. Jeta ime do të ishte në rrezik. Edhe Millosheviqi më ka fajësuar mua që e kam dërguar në Hagë. A nuk mendoni se disa serbë apo disa shqiptarë të çmendur mund të marrin disa para dhe të bëjnë ndonjë çmenduri”, shprehet mes tjerash ai...

******

Asgjë nuk do të arrihet në Ballkanin Perëndimor pa përfshirjen e fortë të Shteteve të Bashkuara, thotë Joseph DioGuardi, presidenti i Lidhjes Qytetare Shqiptaro – Amerikane (AACL)

“Historia e rajonit ka treguar që kjo është e vërtetë”, është shprehur ai, në fjalimin e tij më 29 prill 2015, para Komitetit të Kongresit të SHBA-së, për Punë të Jashtme, me temën ‘Progresi dhe sfidat në Balllkanin Perëndimor’

Ai shpreh shqetësimin se e ardhmja e integrimit të Evropës Juglindore në Bashkimin Evropian është në rrezik.

Për Kosovën thotë, se për shkak të Planit të Ahtisaarit dhe për shkak të refuzimit të Serbisë për ta njohur sovranitetin e Kosovës, Kosova është e pavarur vetëm në emër.

Kërkon nga Departamenti amerikan i Shtetit, që të marrë përgjegjësinë për përkrahjen që i ka dhënë Qeverisë Thaçi, e cila siç thotë ai ‘është shndërruar në një ndërmarrje haraçi’.

Kur është fjala për Maqedoninë, DioGuardi thotë se, 'realiteti kyç është se Marrëveshja Kornizë e Ohrit e vitit 2001, e cila i dha fund konfliktit të armatosur ndërmjet maqedonasëve dhe shqiptarëve atë vit dhe parashtroi një numër ndryshimesh kushtetuese dhe ligjore të hartuara për të përmbysur një dekadë diskriminimi kundër shqiptarëve, ende nuk është zbatuar plotësisht'.

Më poshtë lexoni fjalimin e plotë të tij, për Kosovën dhe Maqedoninë

Politika e jashtme amerikane në Ballkan po dështon edhe një herë. Pa një zgjidhje të drejtë për marrëdhëniet mes kundërshtarësh, të cilat ende janë evidente ndërmjet Serbisë dhe Kosovës gjashtëmbëdhjetë vjet pasi sulmet ajrore të NATO-së kundër Serbisë i dhanë fund luftës, nuk do të ketë paqe dhe stabilitet në Ballkan. E ardhmja e integrimit të Evropës Juglindore në Bashkimin Evropian është në rrezik.



Kosova

Kanë kaluar dy vjet që nga nënshkrimi i Marrëveshjes Prishtinë-Beograd nga Kryeministri i Kosovës, Hashim Thaçi, dhe kryeministri i Serbisë, Ivica Daçiq, dhe ky komision ka mbajtur një seancë dëgjimore në lidhje me këtë. Atëherë Përfaqësuesja e Lartë për Politikë të Jashtme e BE-së, Catherine Ashton, e cila kishte ndërmjetësuar marrëveshjen dhe e kishte quajtur historike, priste që zbatimi i saj të ndodhte disa javë pas nënshkrimit që iu bë në datën 19 prill 2013. Në vend të kjo të ndodhte, pak nga marrëveshja 15-pikëshe është zbatuar. Çka është më e rëndësishmja, ndarja de facto e Kosovës veriore me Serbinë është ende e pazgjidhur, dhe Serbia ende nuk i ka shpërbërë strukturat e veta paralele atje.

Serbia ende është duke kërkuar të drejta që shkojnë përtej Planit të Ahtisaarit (formalisht të njohur si “Propozimi Gjithëpërfshirës për Zgjidhjen e Statusit të Kosovës”) – në bazë të të cilit Parlamenti i Kosovës e shpalli pavarësinë e Kosovës më 17 shkurt 2008, dhe pranoi mbikëqyrjen
ndërkombëtare. Plani i Ahtisaarit, i cili përqëndrohet kryesisht në mbrojtjen e të drejtave të pakicave në Kosovë, përfaqësonte koncesionin maksimal nga shumica, e përbërë nga 92 përqind shqiptarë kosovarë, për zgjidhjen e statusit final të Kosovës. Ndërkohë, shumica shqiptare në Serbinë jugore në Preshevë, Medvegjë, dhe Bujanoc, nuk gëzon asnjë të drejtë të ngashme më ato që gëzon pakica serbe e Kosovës.

Për shkak të Planit të Ahtisaarit dhe për shkak të refuzimit të Serbisë për ta njohur sovranitetin e Kosovës, Kosova është e pavarur vetëm në emër. Kosova ende nuk ka një ulëse në Kombet e Bashkuara ose në organet e tjera ndërkombëtare, çka gjithashtu do të thotë sa ka pasur pak investime të huaja. Ajo është gjithashtu i vetmi vend në Ballkanin Perëndimor që s’e ka mundësinë për të udhëtuar pa viza. Kjo ka çuar në papunësi masive, sidomos për të rinjtë (niveli është 60 përqind ose më shumë), shumë prej të cilëve janë me arsim të nivelit të lartë, por të papunë dhe pa një rrugë me një të ardhme në Kosovë. Për pasojë, që nga dhjetori disa mijëra janë larguar në mënyrë të paligjshme nga Kosova drejt Evropës Perëndimore. Shumë komentues kanë vënë në pah lehtësimin e kufizimeve kufitare nga Serbia në Hungari.

Por arsyeja e vërtetë për ikjen është humbja e besimit tek Perëndimi, që siç ka thënë Këshilltarja për Çështje Ballkanike e AACL-së, Shirley Cloyes DioGuardi, në shkrimin e saj të dhjetorit 2014, te titulluar Confronting the Roots of Kosova’s Doënëarrd Spiral (Përballja me zanafillën e spirales që po e çon Kosovën poshtë) – që unë po e dorëzoj për t’u dokumentuar si pjesë e kësaj seance të Kongresit –, i cili ka lehtësuar kthimin në pushtet të elitës politike që “ka penguar lulëzimin dhe zhvillimin e Kosovës në dekadën e fundit." Me përfundimin e bllokadës gjashtëmujore pas zgjedhjeve të përgjithshme të Kosovës të 8 qershorit 2014, me shpërbërjen e koalicionit që kundërshtonte kthimin e Hashim Thaçit si kryeministër dhe të Partisë së tij (PDK-së) në pushtet, humbja e shpresës në Kosovë është bërë tronditëse.

Elita politike shqiptare në Kosovë është bërë gjithnjë e më e pasur, ndërsa shumica e popullit shqiptar është bërë gjithnjë e më e varfër. Departamenti i Shtetit duhet të marrë përgjegjësinë për përkrahjen që i ka dhënë Qeverisë Thaçi, e cila është shndërruar në një ndërmarrje haraçi. Humbja e shpresës nga ana e shqiptarëve, që historikisht kanë qenë populli më pro-perëndimor, më pro-amerikan, në Evropë, është e lidhur gjithashtu me përfshirjen e BE-së dhe të Shteteve të Bashkuara në disa nga shembujt më flagrantë të korrupsionit që ka pllakosur Kosovën. (Një punonjës i BE-së, shtetas gjerman, është dënuar për vjedhjen e 4.3 milionë Euro nga Kosova.) Tani ka ardhur edhe koha që Administrata të pranojë rolin që ish-ambasadori i saj në Kosovë, Christopher Dell (2009-2012), ka luajtur duke shtyrë për arritjen e një marrëveshjeje me Korporatën Bechtel për të ndërtuar një autostradë 1 miliardëshe nga Kosova në Shqipëri (kostoja e së cilës u rrit në 2 miliardë dollarë, dhe që mund të ishte ndërtuar për shumë më pak para nga kontraktorët vendas), dhe pastaj duke marrë një pozicion pune të lartë me Bechtel-in në Afrikë kur mbaroi mandati i postit të tij në Kosovë. Ndërtimi dhe kostoja e saj e tepruar ndodhi kur Kosova ishte (dhe ende është) një vend që s’mundet të krijojë vende pune dhe stabilitet politik. Kjo është krejtësisht e papranueshme dhe duhet të hetohet nga Inspektori i Përgjithshëm i Departamentit Amerikan të Shtetit.

Maqedonia

Në Maqedoni, përkeqësimi i situatës politike dhe i marrëdhënieve ndërmjet grupeve etnike – në të vetmin vend në Ballkanin Perëndimor ku asnjë etni e vetme nuk e ka shumicën – është bërë akute, megjithatë qeveria e SHBA-së dhe Bashkimi Evropian janë duke dështuar në zgjidhjen e kësaj krize në rritje e sipër. Siç ka thënë Erëan Fouere, ish-Përfaqësuesi Special i BE-së në Maqedoni gjatë viteve 2005-2011, në shkrimin e tij të datës 23 mars 2015, në Balkan Insight, të titulluar “Gruevski Must Resign and Make Ëay for Transition Process” (Gruevski duhet të japë dorëheqjen dhe të hapë rrugën për procesin e tranzicionit", që unë po e dorëzoj për t’u dokumentuar si pjesë e kësaj seance të Kongresit, “shkalla e korrupsionit të dyshuar dhe veprimeve kërcënuese nga kryeministri Nikolla Gruevski dhe partia e tij në pushtet VMRO-DPMNE, ka dalë në shesh falë zbulimeve tronditëse që janë vënë në dispozicion për publikun nga lideri i opozitës maqedonase Zoran Zaev, në lidhje me operacionin e gjerë të përgjimit që ka drejtuar Gruevski. Në një tjetër artikull të muajit prill, 2015, Fouere doli në përfundimin se sot Maqedonia “është një vend i qeverisur nga frika dhe kërcënimi, me një parti në pushtet që ka një agjendë etno-nacionaliste dhe populiste që ka krijuar çarje të reja në një mjedis tashmë të brishtë,” më alarmuesja prej të cilave është rihapja e tensioneve të thella ndërmjet komunitetit etnik shqipëtar dhe atij maqedonas.

Ndërkohë, Ali Ahmeti, lideri i Bashkimit Demokratik për Integrim (BDI), partia shqiptare e të cilit është partnerja e vogël në koalicionin qeverisës, ka përdorur kartën nacionaliste kurdo që e gjen atë politikisht të përshtatshme dhe ka heshtur për skandalin e përgjimit, që me sa duket është rezultat i përfshirjes së parties së tij në korrupsion me partnerin e tyre të madh të koalicionit, VMRO-DPMNE, kryesuar nga kryeministri Gruevski, i cili tani akuzohet publikisht nga opozita maqedonase, Bashkimi Social Demokratik i Maqedonisë, për një agjendë politike dhe ekonomike kriminale masive, veçanërisht kundër popullsisë së madhe shqiptare në Maqedoni.

Kur është fjala për Maqedoninë, realiteti kyç është se Marrëveshja Kornizë e Ohrit e vitit 2001, e cila i dha fund konfliktit të armatosur ndërmjet maqedonasëve dhe shqiptarëve atë vit dhe parashtroi një numër ndryshimesh kushtetuese dhe ligjore të hartuara për të përmbysur një dekadë diskriminimi kundër shqiptarëve, ende nuk është zbatuar plotësisht.

Frustrimi dhe dëshpërimi në rritje i popullsisë së madhe shqiptare në Maqedoni me qeverinë e korruptuar Gruevski, duke përfshirë edhe partitë politike shqiptare bashkëpunëtore të udhëhequra nga Ali Ahmeti dhe Menduh Thaçi, është një bombë figurative që mund të shpërthejë në çdo moment, sidomos në një ekonomi që prodhon vetëm vende pune në qeveri që shkojnë kryesisht te maqedonasit etnikë dhe pastaj vetëm për ata që votojnë për partneritetin e korruptuar Gruevski/Ahmeti, i cili është duke e skllavëruar të gjithë vendin politikisht dhe ekonomikisht. Strategjia e status quo-së së Departamentit të Shtetit ndaj Ballkanit, e cila tani mund të “përkthehet” si “paqe dhe stabilitet në Ballkan me çdo kusht,” është bërë një aspirinë, ose koktej i përditshëm, për popullin shqiptar për ta qetësuar dhimbjen e tyre për sot, ndërsa mbjell farën për shpërbërjen etnike të Ballkanit, e jo për integrimin evropian.

Konkluzioni

Në fund, asgjë nuk do të arrihet në Ballkanin Perëndimor pa përfshirjen e fortë të Shteteve të Bashkuara. Historia e rajonit ka treguar që kjo është e vërtetë. Lidhur me Kosovën, të gjithë anëtarët e BE-së duhet të njohin pavarësinë e Kosovës dhe t’i japin fund izolimit të vendit duke ofruar mundësi ekonomike. Për sa i përket Maqedonisë, shqiptarët duhet të trajtohen si partner i barabartë në një Kushtetutë të re të këtij shteti që tani po dështon, ose duhet të përballemi me mundësinë e federalizimit, i cili do t’i lejonte popullit shqiptar të ketë kontroll administrativ, social dhe financiar mbi fatin e tyre si pjesë të një federate maqedonase të shqiptarëve etnikë dhe maqedonasve etnikë. Maqedonia është tashmë një shtet aparteidi, në të cilin grupet e mëdha etnike jetojnë të ndara, por jo në mënyrë të barabartë, dhe kjo duhet të korrigjohet. Përndryshe, Maqedonia nuk do të mbijetojë si shtet sovran që mund të integrohet në Bashkimin Evropian.

*****

Joe DioGuardi: Prehja në varret e arbëreshëve dhe pranë Skënderbeut


Skender Karaçica

Ish kogresmeni dhe kryetari i LQSHA-së,Joe DioGuardi,gjatë takimit në Uashington me përfaqësuesit e Komitetit dhe Nënkomitetit për Politikë të Jashtme në të cilën u shpalosen çështja e (pa)zgjidhur shqiptare në Ballkan me theks të veçantë në pjesët e etnike të ndara padrejtësisht në Maqedoni,Mal të Zi,Lugina e Preshevës dhe Çamëri,ai bisedoi me veprimtarët shqiptaro-amerikan nga Çikago dhe pjesët tjera nga Amerika,për një varg çështjesh nga aktualiteti i lobimit të tij.

Po bëhen njëzetë e pesë vjet që arbëreshi me origjinë shqiptare po qëndron në ballë të kauzës kombëtare për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës,të ndryshimeve demokratike në Shqipëri si dhe zgjidhja e drejtë çështjes shqiptare në hapësirën etnike në Ballkan.

Në një takim të ngrohtë, Joe DioGuardi thotë për (INA) veprimtari nga Çikago Mahmut Skenderi, ritheksoi se për çështjen shqiptare dhe gjakun tim e kam amanet prej babait tim Joseph Sr. që të punoj sa të jem gjallë për vlerat e lirisë e të demokracisë për kombin shqiptar në tokën e vet që është pjesë e participimit të vlerave me popujt e bashkuar evropianë dhe me miqësi të përjetshme më SHBA.

Arbëreshi shpaloj edhe një të dhënë nga fusha e filmit, që do ti dedikohet figurës së kryetrimit të kombit shqiptar Gjergj Kastrioti Skënderbeu për të cilin do të bëhet një film i metrazhit të gjatë me artistët më të njohur nga Holivudi dhe që do të akordohen 300 milionë dollarë. Me këtë film,thotë arbëreshi shqiptar Joe DioGuardi, do ti tregojmë botës dhe boshtit pansllavist se kush ishin dhe kush është sot kombi shqiptar në Ballkan,që i doli në mbrojtje për të shpëtuar lirinë,demokracinë dhe qytetërimin në Evropë nga Perandoria Osmane e Bosforit.

Unë e zgjodha rrugën e jetës time politike në shërbim të kombit tim shqiptar në tokën e vet etnike dhe të ndarë padrejtësisht në disa shtete sllave. Jeta politike për kauzën kombëtare nuk ka moshë,prandaj e kanë thanë për së koti disa qarqe që nuk duan ti kritikojmë në rrugën e shtetndertimit të Kosovës dhe në përgjithësi për çështjen shqiptare etnike në ato hapësira. Unë do të punoj deri në frymën e fundit,e dikush le të kritikoj punën time,koha do të tregoj se kush sa është angazhuar për vlerën e madhe të lirisë së Kosovës dhe të vijave tjera të ndryshimeve pas rënies së sistemit totalitar të komunizmit në Shqipëri.

DioGuardi nuk harroj pa përmendur se me rastin e 100-vjetorit të pavarësisë së Shqipërisë, ish kryeministri shqiptar Sali Berisha nuk më bëri ftesë për kremtimin e kësaj dite të madhe, që edhe arbëreshët e mi larg atdheut i vuan gurët e pavarësisë për Shqipërinë e tyre, kështu u tha veprimtarëve shqiptarë pjesëmarrës në takimin politik në Uashington.

Momenti më prekës në këtë bisedë të DioGuardit, sipas Mahmut Skenderit, ishte atëherë kur arbëreshi në damarët e të cilit qarkullon gjaku shqiptar, foli për kohën e ndarjes nga jeta.

Kur të vdes nuk do të prehem në varrezat e Amerikës, por do të shkoj që të prehem në tokën e të parëve të mi arbëresh dhe varri im do të jetë pranë bustit të Skënderbeut në Kalabri.

Arbëreshet e Italisë janë simbol i identitetit evropian të kombit shqiptar, fliste me zërin e tij burrëror DioGuardi në një nga sallat e Kongresit Amerikan, ku përsëri në këtë kohë çështja shqiptare e (pa)zgjdhur!Shqiptarët kudo që ndodhën sot në Evropë, Amerikë dhe Australinë e largët i janë mirënjohës trashëgimisë artistike në shekuj me poetët Jeronim De Rada dhe Zef Serembe,që i kanë dhënë Evropës në kohën që jetuan e punuan atë se çka janë shqiptarët si komb i lashtë.

******



GËZIM NË FAMILJEN DIOGUARDI, KARA PRET DJALË, JOE PRET TË BËHET GJYSH


Kara DioGuardi vajza e ish kongresmenit republikan mjaft i njohur, me prejardhje shqiptare
(Arbëreshë- nga Katundi Greci në Jug të Italisë) dhe njëhereshit presidentit vullnetar të Ligës Qytetare Shqiptaro Amerikane, Joseph DioGuardi, lobistit të parë dhe të vetëm të çështjes shqiptare në SHBA, dhe burri i saj Mike McCuddy, sipas revistës prestigjoze amerikane People shumë shpejt:”do të kenë në gjirin e tyre fëmijën e parë, e cila do të jetë përmes një nëne surrogate gjatë javëve të ardhshme” kan theksuar burime të besueshme të revistës rozë.

Ish anëtarja e jurisë në shoun e famshëm “American Idol”, amerikanja me prejardhje shqiptare (arbereshe), Kara Elizabeth Dioguardi, është e martuar me mësuesin e shndërruar në kontraktues Mike McCuddy, është e martuar në korrik 2009, por nuk kan pasur fëmijë deri tani. Andaj ky është një lajm i gëzueshëm për çiftin Kara Elizabeth Dioguardi, dhe bashkëshortin e saj Mike McCuddy, por edhe për babain e saj Joe DioGuardi i cili pret të bëhet bëhet gjyshë, njerkën e saj Shirly Cloyes DioGuardi dhe mbarë këtë familje.

Këtë gëzim të natyrshëm nuk e fshehë edhe vetë Kara DioGuardi, teksa ka deklaruar për shtypin amerikan se :“Ne mezi presin lindjen e shëndetshme dhe të gëzuar të djalit tonë Greyson James Carroll McCuddy”, ka thënë Kara DioGuardi për revistën People, e cila tash do të bëhet nënë në moshën 42-vjeçare,

Ish gjyqëtaria e “American Idol”, Kara DioGuardi ka deklaruar se” do të ketë fëmijën e saj të parë me burrin Mike McCuddy falë një zëvendësuesi gestational, ka konfirmuar revista People, duke shtuar se se çifti, i cili u martua në vitin 2009, kishte luftuar me çështjet e fertilitetit dhe procedurat IVF para se të përpiqej për një fëmijë nëpërmjet zëvendësimit gestational.

Martesa e Kara DioGuardit!

Nje dasme amerikane me tradita Arbereshe – Kara Dioguardi vajza e Joe DioGuardit, u martua me Mike McCuddy

Katër vjetë më parë u kurorëzua martesa e tyre kur burri i saj McCuddy, i vendosi ne gishtin e katert te dores se djathte nje unaze 30-karat me diamante dhe nje byzylyk me platinum dhe nje pale vathe llambadar 20 karat e diamante. Vlera e bizhuterites se saj sipas shtyit amerikan kushtonte 250,000 mije dollare amerikane.

Ish anetarja e jurise ne shoun e famshem “American Idol”, amerikanja me prejardhje shqiptare (arbereshe), Kara Elizabeth Dioguardi, pra është martuar më 7 Korrik 2009 me mesuesin e shnderruar ne kontraktues Mike McCuddy.

“Ndjehem mire! Ajo qe ishte me e pabesueshme per kete pervoje, ishte kur e pashe veten ne kishe dhe aty ishin te gjithe ata njerez aq te rendesishem per mua dhe Mike, te cilet ishin aty vetem per ne. Ishte shume energjidhenese. Isha shume emocionuese, edhe pse nuk jam dikush qe fillon te qaje”, ka deklaruar Kara për këtë martesë.

Kara, e cila eshte e bija e ish-kongresmenit republikan amerikan me prejardhje shqiptare, Joseph Dioguardi, para se te behet vleresuese ne shoun amerikan, kishte ndertuar karriere si autore kengesh dhe producente muzikore dhe ka punuar edhe me yjet si Celine Dion, David Archuleta, Kelly Clarkson, Carrie Underwood, Demi Lovato etj.

Kara DioGuardi, foli per here te pare per martesen, jo “shume te bujshme”, per revisten amerikane tabloide “In Touch Weekly”, duke quajtur kete martese e cila është bërë katër vjet më parë si “martesen e saj jo te lajmeve te medha”.

Ajo më tej ka sqaruar se “Si u lidhen me njeri tjeterin?

Kara tregonë : Qelloi rastesisht, ne te dy ishim ne Meksike me pushime ne te njejtin hotel, dhe qelloi qe ne nje nga lokalet e hotelit te jemi vetem ne dhome. Bile ishte mengjes dhe une isha me pixhama. Ne patem disa qirinje te ndezur ne tavoline dhe nje vazo te vogel me lule te fresketa. Kur ai, me tha , Kara!” You know I love you !? – “A e dini se une u dua Ju !?”. Kaq ishte e gjitha dhe me pas ai me tha ” Kam nje pyetje per ju. Ku jane kepucet e mia ? Une i thashe pse duhet t’a di une se ku jane kepucet e tua. Ai perseri me pyeti mirepo “A e dine se ku jane kepuce tuaj !?. Ne rregull, mu pergjigje ai me plote dashuri, atehere edhe ju do te martoheni me mua? Une i thashe “Po! Okay !

Martesa

Bekimi i marteses ne ceremonine fetare u krye ne nje Kishe e Bashkuar Metodiste ne shtetin Maine, dhe u udhehoq nga prifti katolik Scott Nurse Sr. Prifti qe ai qe e konfirmoj martesen e ciftit Mike McCuddy me vajzen me origjine arbereshe Kara DioGuardi, e cila u martua me dy fustane te bardhe te nuserise. Nusja Kara DioGuardi, shkruante ato ditë revista tabloide “In Touch Weekly”, pati nje veshje nuserie te firmes se fustaneve te bardhe per dasma “Vera Wang”. Dhe nje fustan antik te tradites se arberesheve te Italise, trashegim nga gjyshja e saj.

Fustani i nuserise qe veshi Kara DioGuardi thone banoret e provinces se Kozences “ka mbetur legjende jo vetem per familjen Argondica, por per te gjithe zonen e Vakarixo Albanese ne provincen e Kozences. Ai eshte i vetmi fustan i bardhe nuserie qe kjo familje trashegon, me shekuj. I vetmi informacion qe kane per te eshte se eshte sjelle ne Itali rreth 6 shekuj me pare nga familja e Argondicajve, nga Shqiperia”.

Burri i saj McCuddy , i vendosi ne gishtin e katert te dores se djathte nje unaze 30-karat me diamante dhe nje byzylyk me platinum dhe nje pale vathe llambadar 20 karatsh e diamante. Vlera e bizhuterites se saj kushtonte 250,000 mije dollare amerikane.

Kara DioGuardi tha se ishte ajo qe pat kerkuar dasmen t’a benin ne shtetin federal Maine. Ajo e sqaroi këtë ngase i pelqente ky vend per te bere nje dasme te thjeshte ne menyre natyrale, ne menyre te bukur, ne menyre te qete, ne menyre qe te pranojne te gjithe shpenzimet e dasmes” pati thënë ajo. duke shtuar se “Ne dasme moren pjese rreth 50 dasmore, kryesishte njerezit me te afert te dy familjeve te nuses dhe dhendrrit.”

Kara DioGuardi, eshte vajza e vetme e ish kongresmenit te njohur, republikan te Nju Jorkut, Joseph J. DioGuardi, presidentit vullnetar te Liges Qytetare Shqiptaro Amerikane.

Fati “i provuar” i Kara DioGuradi

E bija e kongresmenit me origjine shqiptare, Kara, ishte 12 vjece kur nje cerek shekulli me pare u ngjit ne skenen e salles luksoze te Grand Ballroom te hotel “Waldorf Astoria” ne Manhattan NY dhe kendoi ne Diten e Festes se Kolombit (Colombus Day). Kete here ajo mori cmimin “Honoree” (Nderi), qe u jepet nga fondacioni qytetareve te Kolombit. Duke shkruar per mbremjen e se shtunes, gazeta italiane “Oggi”, kujton ballon festuese te 1983-it, kur Kara e vogel, por guximtare, kendoi gjithe zjarr dhe beri qe aktorja e madhe me fame boterore, Sofia Loren qe ndodhej ne salle, te ngrihej ne kembe dhe te duartrokiste me zjarr duke thirrur: Brava, BRAVA! Kara, e cila ka marre cmimin si kompozitorja me e mire e vitit ne muziken “Pop” eshte nga me te kerkuarat ne skenen e muzikes Pop ne SHBA dhe bote.

Me 100 milione kopje te shitura nga albumet e saj, muzika e kesaj artisteje i ka dhene fame shume kengetareve qe sot ndiqen nga miliona adhurues ne te gjithe boten. ”Taking chances”(Te vesh fatin ne prove) eshte disku i ri me muzike te Kara DioGuardit e te kenduar nga Celine Dion qe del ne shitje me 13 nentor. Suksesi eshte i garantuar pas sukseseve qe DioGuradi ka arritur me Faith Hill dhe Christina Aguilera. Kara, ka bashkepunar suksesshem edhe me emra te tjere, si Enrique Iglesias, Kelly Clarkson, Gwin Stafani, Carlos Santana, Avril Lavigne, etj. Me firmen e saj te njohur “Art House Entertainment”, ajo eshte ngjitur ne 10 albumet me te shitur ne SHBA.

Eshte pikerisht Kara Elisabeth DioGuardi, e cila pasi u diplomua ne nje nga universitetet me prestigjioze Amerikane, vendosi t’i jape nje kthese te rendesishme jetes se saj, duke nxjerre ne pah talentin qe kishte te fshehur brenda saj prej disa vitesh.

Gjate viteve te fundit, Kara DioGuardi ka krijuar 50 kenge te cilat jane renditur ne vendet e para te klasifikimeve Amerikane dhe Europiane.

“E nominuara per fitimin e cmimit Grammy, kengetarja, kompozitorja dhe autore e teksteve te kengeve Kara DioGuardi e bija e ish kongresmenit me origjine shqiptare Jospeh J. DioGuardi, ishte gjyqëtare deri ne edicionin e vitit 2010 perkrah panelit te “gjyqetarve, te tjere me Simon Cowell, Paula Abdul dhe Randy Jackson, pra deri ne edicionin e tete te spektaklit me te famshem ne Shtetet e Bashkuara te Amerikes “American Idol” . Tash ajo ka një shoun e vetë në Broadway – Chichago

Kush eshte Kara DioGuardi?

Kara Elizabeth DioGuardi ka lindur me 9 dhjetor 1970 . U lind dhe u rrite ne nje krahine te Nju Jorkut, e cila thirret “Wilmot Woods” ne pjesen e lartme, te New Roshell-it . Pasi perfundoi studimet ne Duke University, u punesua ne sektorin e marketingut ne njeren prej revistave me te njohura te Nju Jorkut – Billboard Magazine. Kudo, ne biografine e saj shkruhet se Kara eshte Shqiptare (Albanian) (Arbereshe), duke qene e hijshme sepse eshte e bija e ish kongresmenit republikan te Nju Jorkut, Jospeh J DioGuardi.

Kara Elizabeth DioGuardi, nuk eshte e para nga disa prej atyre yjeve te artit ose emrave te famshem ne Amerike, qe publikisht jane duke treguar rrenjet e tyre. Keshtu ka ndodhur edhe me James Belushin, Phill Regis, Eliza Dushku, Sandra Bullock, Agim Kaba, Jim Biberaj, Stan Dragoti, Masiela Lusha, Pjeter Malota (Lulgjuraj), Fadil Berisha, Tony Dovolani, Elza Zagreda, Luan Behxheti e shume tjere. Kara Elizabeth DioGuardi, aq sa rritej, aq sa i rritej fama ne Amerike, aq dhe filloje te publikoje rrenjet e saja Shqiptare si vajza e Presidentit te Liges Qytetare Shqiptaro – Amerikane Joeseph J DioGuardit.

Ajo, ka pase nje gjyshe nenen e nenes, e cila vdiq në vitin 2008 e quajtur Mary Pizzutello, e lindur ne nje fshat shqiptar ne Itali, Barile. Ndersa gjyshi i saj, babai Joe DioGuardit e ka te lindur ne nje fshat Shqiptar, Greci afer Napolit, fshati i parë Arbereshë në Jugun e Italisë.

Kara Elizabeth DioGuardi, njihet tani nga nje pjese e madhe e shqiptareve te Amerikes, por edhe ne Shqiperi, Kosove e viset shqiptare, si nje talente me rrenjet e saja shqiptare, e cila ka lindur ne Shtetet e Bashkuara te Amerikes. Me teper emri i saj lidhet me shqiptaret, pasi cdo njeri nga ne e di se ajo eshte vajza e ish kongresistit te njohur Joseph DioGuardi, presidentit te Liges Qytetare Shqiptaro Amerikane, nje nga lobistet e parë dhe të vetëm dhe me te fuqishem te ceshtjes se shqiptarve ne Amerike.

Kara Elizabeth DioGuardi, e cila eshte duke korrur suksese te konsiderueshme ne Amerike, ka gjetur edhe kjo ne menyren e vet, ashtu si edhe artistet e tjere me rrenje ose gjak shqiptar ne Amerike, me famen e tyre dhe emrin qe kane bere, po kontribuon dhe lobon emrin Shqipetar, duke i treguar gjithe Amerikes, se kush jane dhe te kujt jane. Nderkohe ajo eshte pronare e nje kompanie botimesh (Arthouse Entertainment) dhe punon ne firmen Warner Brothers.

Kara DioGuardi ka sjelle edhe bestsellerin jetesor, mes emigranteve italiane dhe shqiptarve ne New York

Kara DioGuardi, e bija e veprimtarit te shquar shqiptaro-amerikan dhe ish-kongresistit Joseph DioGuardi Presidentit te parit lob shqiptare ne Shtetet e Bashkauara, Lidhjes Qytetare Shqiptaro Amerikane, eshte duke mbajtur nje turne me librin e saj te titulluar “Nje note teper e larte: Si mbijetova ne jete, ne dashuri dhe ne American Idol”. Nje liber biografike, ky, i shkruar vetem me kujtime origjinale interesante nga jeta e saj, qe fillojne prej nga femijeria, shkolla, puna dhe majat e suksesit si nje artiste e njohur Amerikane.(Beqir Sina)

*****

Shirley Cloyes Dioguardi: Shqipëria nuk mund të ecë përpara pa hapur dosjet





Ndryshe nga shumë vende të Evropës Lindore dhe Qendrore, Shqipëria nuk është ballafaquar me të krimet e të kaluarës komuniste. Megjithë thirrjet e Perëndimit, dosjet, emrat e aktet e kryera gjatë 45 vjetëve të komunizmit mbeten ende në hije. Këshilltarja për Çështje Ballkanike pranë Ligës Civile Shqiptaro-Amerikane, Shirley Cloyes Dioguardi thotë se pa një ballafaqim me të kaluarën, Shqipëria nuk mund të ketë një të ardhme të qartë dhe të qëndrueshme.

Zëri i Amerikës: Zonja Dioguardi, ju keni ngritur kohët e fundit idenë e nevojës që Shqipëria të hapë dosjet e regjimit komunist. Përse pikërisht tani është i nevojshëm të zhvillohet ky proces?

Dioguardi: Për fat të keq problemi qëndron në faktin se regjimi i parë i zgjedhur në mënyrë demokratike pas komunizmit, nuk i hapi arkivat në atë kohë. Ai u vlerësua për kryerjen e tranzicionit përgjithësisht pa gjakderdhje, duke ditur që Shqipëria përjetoi një nga format më të tmerrshme të komunizmit që ka parë Evropa. Por procesi u shoqërua me mohimin e memories së të gjitha atyre që ndodhën. Në memorien e 5 mijë e 500 të vrarëve nga Enver Hoxha dhe regjimi i Ramiz Alisë që pasoi, dhe të paktën 100 mijë shqiptarëve që u burgosën, syrgjynosën në kampe internimi e pune të detyruar, dita e ballafaqimit me të vërtetën nuk ka ardhur. Jemi në vitin 2012 dhe asgjë nuk ka ndodhur në Shqipëri. Është një realitet i trishtueshëm, pasi ata që i mbijetuan këtij regjimi nuk kanë parë vënien në vend të drejtësisë.

Zëri i Amerikës: Duke qenë se jemi në 2012 dhe ka kaluar kaq shumë kohë, a ka vend më për këtë proces, apo duhet të trajtohet si një temë që tashmë u takon historianëve?

Dioguardi: Aspak. Kemi një popullatë shumë të traumatizuar që nuk ka pasur rastin të shohë drejtësinë. Xhelatët ende ecin të lirë rrugëve, shumë prej tyre mbajnë poste të rëndësishme në qeveri. Mungesa e këtij procesi ka ndikuar edhe në mbarëvajtjen e funksionit të qeverisë.

Zëri i Amerikës: Të ndalemi tek argumenti lidhur me funksionimin e qeverisë. Vendi dhe qeveria kanë përpara një listë të gjatë përparësish që duhet të përmbushin për antarësim në Bashkimin Evropian. Nga ana pragmatike, sa me vend është hapja e një procesi të tillë që do të kërkojë kohë, fonde dhe energji të shumta institucionale?

Dioguardi: Unë i përmbahem idesë se një prej arsyeve përse Shqipëria nuk është në BE sot, është sepse nuk është ballafaquar me të kaluarën. Vende si Polonia, Rumania, janë në BE; këto vende kanë vite që përpiqen të ballafaqohen me të kaluarën. Nëse nuk kuptojmë të kaluarën e totalitarizmit, nuk mund të kuptojmë të ardhmen; nuk do të mund të ecim përpara. Për fat të keq, ajo që kemi vërejtur në Shqipëri janë dy parti: demokratët dhe socialistët, të cilët në një farë mase e kanë shfrytëzuar këtë histori në interesin e tyre, në të mirë të një elite të vogël politike, në një kohë kur vendi është mbërthyer nga korrupsioni dhe varfëria. Shqipëria nuk ka parë përparim. Nuk shoh rrugëdalje tjetër nga kjo situatë, për këtë arsye vendosa që të dëgjoj rrëfimet e të mbijetuarve. Jemi në 2012 dhe vendi është në qorrsokak. Nuk shoh rrugë përpara pa hapur arkivat, pa parë kush vdiq, kush u burgos, të shohim kush vazhdon të ecë me mentalitetin e së kaluarës në nivelet e larta të qeverisjes, të ngremë një komision për të vërtetën dhe ripajtimin dhe të nxjerrim vrasësit dhe torturuesit para drejtësisë.

Zëri i Amerikës: Pra ju parashikoni një proces që hedh dritë mbi ato që ndodhën, por gjithashtu vë para drejtësisë përmes proceseve gjyqësore, personat që kanë kryer krime.

Dioguardi: Deri diku po. Por vendimet duhet të merren brenda vendit. Në vitin 2011 unë mora vendimin që të flisja me të mbijetuarit dhe të bëja publike historitë e tyre. Unë besoj se duhet të dëgjojmë zërin e të mbijetuarve dhe të mendojmë se ç’mund të bëhet. Nuk u besoj zërave se ky proces do të sjellë një gjak-derdhje të re në Shqipëri. Duhet të hapim një proces ku ish-të persekutuarit të luajnë një rol dhe të krijojnë një plan, së pari me hapjen e arkivave të regjimit komunist. Është detyra jonë që t’i vendosim të drejtat e njeriut në qendër të çdo veprimi që ndërmarrim. Këtu përfshihet edhe hyrja e Shqipërisë në Bashkimin Evropian. Ky proces duhet të jetë pjesë e planit për antarësim në BE.

Zëri i Amerikës: Ka pikëpyetje të shumta që shoqërojnë këtë proces. Nuk ka një garanci të mirëfilltë se dosjet janë të plota, gjë që hedh hije dyshimi mbi procesin. Shumë nga viktimat e persekutimit kanë vdekur, duke e bërë të pamundur marrjen e dëshmive të drejtpërdrejta. Procesi lë vend për pikëpyetje të shumta. Si i shikoni këto shqetësime?

Dioguardi: I kuptoj shqetësimet, por mendoj se duhet të fillojmë me ato që kemi: e dimë që ka viktima që i mbijetuan persekutimit dhe që janë në gjendje të rrëfejnë historinë e tyre. E dimë që ka arkiva që nuk janë bërë publike. Ajo që duhet të bëjmë është të hapim një proces të gjerë – të nxirren të gjitha dokumentat që ekzistojnë, ka arsye për të sjellë edhe ekspertë të të drejtave të njeriut. Nuk do të doja që procesi të dominohej nga të huaj, por ka përvojë të vlefshme nga njerëz që u përfshinë në këtë proces në Kamboxhia, në Ruandë. Nuk mendoj se shqetësimet që ekzistojnë janë shkak për ta braktisur këtë proces.

Zëri i Amerikës: Si do të arrijë opinioni publik ta nxiste hapjen e këtij procesi?

Dioguardi: Ky proces do të vihej në lëvizje nëse në radhë të parë të mbijetuarit ndjehen të guximshëm sa duhet për të ngritur zërin.

Zëri i Amerikës: Ka shqetësim në masë në Shqipëri se procesi do të shfrytëzohet për përfitime politike, personale dhe për larje hesapesh. Shqipëria nuk ka qenë në këto vite shembull i mirë i vendosjes së drejtësisë mbi hakmarrjen dhe drejtësia mbetet një nga institucionet më të dobëta në vend.

Dioguardi: Nuk e diskutoj këtë fakt. Por një ndër arsyet përse nuk kemi shtet të fortë ligjor dhe që drejtësia mbetet një institucion i brishtë është se nuk ka pasur ballafaqim me të kaluarën. Procesi nuk duhet të drejtohet nga qeveria apo një parti e vetme politike, ka plot institucione që ofrojnë përvojë. E gjithë kjo varet nga vullneti politik, dhe nga dëshira për të bërë më shumë, duke u larguar nga praktika e margjinalizimit të atyre që vuajtën, ose e ngritjes së duarve duke thënë se s’mund të bëhet asgjë, apo me justifikimin se nuk ka shpresë dhe se procesi do të manipulohet për përfitime personale. Nuk e shoh të mundur që Shqipëria të ecë përpara, pa u përballur me të kaluarën. Pikëpamja ime është se i gjithë ky episod i tmerrshëm i historisë së Shqipërisë nën Enver Hoxhën, është në fakt manipuluar nga dy partitë kryesore, ajo demokratike dhe ajo socialiste që nga fillimi i viteve ’90 dhe do të vazhdojë të manipulohet nëse nuk nxirret në dritë ku të dizinfektohet në arenën ndërkombëtare.


Përgatiti:Flori Bruqi