Kryeministrja britanike, Theresa May tha sot se qeveria britanike ka ndërmarrë “hapa të konsiderueshme” në luftën kundër rrjedhës së parave të paligjshme.

Ajo foli për këtë çështje pasi një komision i parlamentit britanik nxori një raport sipas së cilit qeveria britanike ka mbyllur një sy ndaj rolit të qendrës financiare të Londrës, në pastrimin e parave të korrupsionit rus.

May tha se përmes ligjit për financat nga krimi, organet e rendit do të kenë “më shumë kompetenca”.

“Kur flasim për para të aktivitetit kriminal, natyrisht që flasim edhe për masa të agjencive të rendit dhe ata duhet ta bëjnë këtë në mënyrë të pavarur. Kemi siguruar që ato të kenë më shumë pushtet për t’u marrë me këto çështje”, tha ajo.

Komisioni i Parlamentit Britanik për Marrëdhëniet me Jashtë thotë në raportin e tij se pavarësisht nga retorika e ashpër lidhur me sulmin me agjent nervor ndaj ish-spiunit rus në Britani, Sergei Skripal në fillim të këtij viti, aleatët e presidentit Vladimir Putin kanë qenë në gjendje të vazhdojnë aktivitetin e tyre si normalisht në vend, gjë që ndihmon Kremlinin të financojë politikën e vet të jashtme agresive.

Në raport thuhet se “përdorimi i Londrës si bazë për pronat e korruptuara të individëve të afërt me Kremlinin është tani i lidhur me strategjinë më të gjerë të Rusisë që ka pasoja për sigurinë kombëtare të Britanisë”.

Mosveprimi përçon sinjalin se Britania “nuk po i bën ballë me seriozitet spektrit të plotë të masave ofensive të presidentit Putin”, thotë komisioni.

“Përmasat e dëmit që mund të sjellin ‘këto para të pista’ për interesat e politikës së jashtme britanike janë shumë më të mëdha sesa përfitimet nga transaksionet ruse në qytet”, tha kryetari i Komisionit, Tom Tugendhat.

Kremlini reagoi duke thënë se raporti për para “të pista” ruse ishte një tregues i histerisë rusofobike në Britani dhe konkurrencës së pandershme kundër biznesit rus.

Raporti kritikon në mënyrë të veçantë një nga firmat më prestigjioze ligjore të Britanisë, Linklaters, lidhur me punën e saj për kompanitë ruse pranë Putinit, duke thënë se është “përfshirë aq shumë në korrupsionin e Kremlinit dhe përkrahësve të tij saqë nuk është më në gjendje që të plotësojë më standardet e pritshme nga një firmë ligjore që punon nën rregullat e Britanisë”.

Linklaters tha se ishte “shumë e befasuar dhe e shqetësuar” nga kritikat dhe hodhi poshtë çdo sugjerim se mund të jetë përfshirë në aktivitete korrupsioni.

Autoritetet malazeze thane një ditë më parë se kanë menduar që të ndërtojnë një gardh me Shqipërinë për të ndalur fluksin e klandestinëve.

Top Channel ishte në shtegun ku mendohet se përdoret nga trafikantët për të kaluar klandestinet.

Klandestinët nga lindja përshkojnë një fushë për të kaluar kufirin mes Shqipërisë dhe Malit të Zi.

Për ta është rruga e shpresës që do t’i çojë më tej në Evropë. Janë pikërisht zonat e brezit jeshil në afërsi të pikave të kalimit kufitar të Murriqanit dhe Hanit të Hotit, dy pikat më problematike për palën malazeze sa i takon depërtimit të klandestinëve të huaj kryesisht shtetasve sirianë.

Klandestinët hyjnë nga Greqia përmes Korçës dhe Gjirokastrës e më pas dalin nga Shkodra.

Deklaratat ekstreme në vendin fqinj për ngritjen e një gardhi me gjemba kanë në themel shqetësimin se në Shqipëri nuk i pranojnë klandestinët e kthyer prapa nga Mali i Zi.

Zyrtarisht policia kufitare nuk pranon t’i komentojë këto deklarata që vijnë nga përtej kufirit, por Tch mëson nga burime se kur pala malazeze ka kthyer klandestinë, ata janë pranuar dhe janë dërguar qendrat e pritjes në Tiranë, përveç në ndonjë rast të rrallë, bëjnë me dije burimet, kur qendra e pritjes ka qenë e mbushur mbi kapacitetet.

Sipas statistikave, nga marsi 2013 deri në prill të 2018-ës janë kapur 151 shtetas të huaj kryesisht në tentativë për të kaluar kufirin me Malin e Zi.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq thotë se kisha s’duhet t’i marrë vendimet kyçe politike, siç është rasti i Kosovës

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ka thënë se nuk mendon që vendimet kyçe politike duhet t’i merr kisha.

Vuçiqi gjithashtu hodhi poshtë vlerësimin se shteti po sillet sikur kisha ishte fajtore për çështjen e Kosovës, raporton “Vesti”.

“Nuk duhet që kisha të merr vendime kyçe politike, mirëpo natyrisht se ka të drejtë të jap mendimin e saj”, ka thënë Vuçiqi në pyetjen që të komentojë shkrimin e gazetës serbe “Blic” se shteti po e fajëson vetëm kishën për Kosovën.
Ai tha se për të kisha nuk është për asgjë fajtore, ndërsa theksoi se nuk ia merr të drejtën asaj që të japë mendimin e saj, por nuk duhet të pajtohet me çdo deklaratë të përfaqësuesve të kishës.

“Jemi shtet sekular dhe shumë e respektoj kishën. Nuk jam besimtar i madh, por jam besimtar. Nuk mendoj se kam bërë pak edhe personalisht, edhe si president i qeverisë dhe i shtetit”, tha Vuçiq në një prononcim për gazetarë në Baku të Azerbajxhanit.

Çadra/Ombrella e turpit

Nga Andon Dede, Nju York

Prej kohësh më kishte bërë përshtypje një fakt apo dukuri fare e rëndomtë: shihja kryqeveritarët shqiptarë, apo dhe politikanë të tjerë të rangjeve të larta, në ceremonira të ndryshme, apo edhe thjesht kur dilnin nga zyrat apo Kuvendi dhe, po të ishte duke rënë shi, dikush ua mbante çadrën/ombrellën.( i përdor të dy sinonimet që të mos ngatërrohet me çadrat e protestës). Më dukej një ritual shumë i shëmtuar, si diçka që nuk shkonte e më linte një shije të keqe: tamam anadollakë, thosha me vete, edhe një veprim kaq të thjeshtë, personal, e duan nga të tjerët?! Po kur ndryshuan kaq shpejt këta zotërinj apo shokë, kur vetëm pak kohë më parë, ishin njerëz fare të zakonshëm, si ne të gjithë?! Unë, edhe më parë, e kisha vënë re tjetërsimin që pësojnë njerëzit kur bëhen me pushtet: atyre iu dukej se, me që po i ngrejnë në pozitë, nuk janë më si më parë, por iu ka ndryshuar edhe truri, janë bërë më të mënçur e, për pasojë, nuk janë më ata që ishin por të tjerë, të një rangu më të lartë. Dhe e shihja këtë ndryshim në çdo veprim të tyre. Kush nuk eka përjetuar një dukuri të tillë mund të mos më besojë kur t’iu them se ata dhe një “Mirëmëngjez!”, nuk ta jepnin më si më parë. Por, të kthehemi tek tema e çadrës.
Edhe pse e vlerësoja si një gjë që stononte, madje të shëmtuar, nguroja të shkruaja diçka, nga droja se dikush mund të më thoshte: “Ama dhe ti me se po merresh?! Punë çadre…A e vlen, kur ka kaq shumë gjëra më të rëndësishme…”. M’u kujtua, me këtë rast, thënia e një burri të mënçur se “në gjërat/veprimet e vogla të njerëzve mund të zbulosh tipare të rëndësishme të karakterit të tyre”.
Fati e desh që të vija me banim në Amerikë. Dashje apo pa dashje, në kronikat televizive, pata rastin të shihja shpesh edhe presidentët e poltikanë të tjerë të rëndësishëm, që në kohë me shi, hapnin çadrat për të mos u lagur. Disa herë kam parë Klintonin, Obamën e së fundi dhe presidentin miliarder, Trumpin. Përsëri mu ngacmua tema e vjetër, por siç na ndodh shpesh, prapë e lashë.
Pak ditë më parë, ndoqa në Televizion tek emisioni provokativ i K. Myftarit: “Ju flet Moska”, pikërisht këtë temë. Më në fund mu mbushmendja qëtë shkruaj dhe unë këto rreshta. Autori i emisionit nuk ndalej vetëm tek kjo dukuri por e ngulte bisturinë edhe më tej: se në ceremonira tëtilla përkujtimore, si ajo që paraqiti ai tek Varrezat e Dëshmorëve, as nuk vihet fare me çadër, siç na e ilustroi dhe me një ceremoni të tillë në Francë. Për më tepër që ne kemi dhe vetë një“traditë” të tillë: më kujtohet që në manifëstimet apo parakalimet e 1 Majit, kur binte shi dhe i afroheshin tribunës, nuk na lejonin të mbanim çadra. Lageshim e shpesh, uji na hynte deri nëpalcë, por kjo mbase nuk lidhet me temën që nisëm. Mirëpo, ja që kujtesa nuk më lë rehat se, siç thashë, autori Myftaraj ndalej dhe në detaje të tjera domethënëse: se çadër-mbajtësi qe një goxha intelektual dhe i biri i një prej përkthyesve më të spikatur, sidomos nga Gjermanishtja. Kjo bëri që të më vërshojnë në mendje tërë ato përjetime nga Diktatura dhe konkretisht nga Lufta e Klasave, dukuria më e tmerrshme e atyre viteve. Shumë nga tëashtuquajturit reaksionarë, edhe pse njerëz të ndershëm e me kulturë, shumë syresh me universitete perëndimore e zotërues tëdisa gjuhëve të huaja, detyroheshin të bënin punë krahu. Shefat apo bosat e tyre, po të shprehemi me teriminologjinë e kohës, as që mund të krahasoheshin me ata, për nga formimi intelektual e kulturor.Por ja që atyre duhet t’iu shërbenin intektualë me formim perëndimor e shpesh herë, siç kam qënë vetë dëshmitar, edhe njohës e ushtrues të muzikës apo arteve të tjera. Më dhimbseshin mu në shpirt, por as që guxoja të shprehesha publikisht. Me ndryshimin e sistemit, menduam se dukuri të tilla, që stonojnë e të kujtojnë të kaluarën e largët anadollake, do të merrnin fund, por ja që nuk ndodhi kështu. Dhe kush i manifeston këto“spektakle”, duke u krekosur? Të ashtuquajturit “intelektualë” apo dhe “modernë”, siç përpiqen ta shesin veten, paçka se si zor t’ua pranojë njeri një status të tillë.
Edhe nga ky shembull i vogël del mesazhi aktual: se sa larg jemi Europës ku po përpiqemi të shkojmë, sa haraç të madh na duhet të paguajmë në çdo drejtim.

Zgjedhjet si zgjedhë apo Zgjedha e zgjedhjeve

Nga Andon Dede, Nju York

Një përkitje jo fort e këndëshme kjo e dy termave që përmendëm më sipër, në gjuhën tonë, madje do të thosha ndjellakeqe: zgjedhje dhe zgjedhë, kur duhet të ishte e kundërta: që ato të ishin sa më larg apo dhe ta përjashtonin njera tjetrën. Pse e them këtë? Se zgjedhjet e lira dhe të ndershme, janë hapi i parë dhe më i rëndësishmi, pas përmbysjes së diktaturave dhe vendosjes së pluralizmit. Kujtoni vetëm fillimin e viteve ’90, të shekullit të kaluar: Sa u ngazëllyem ne të gjithë për zgjedhjet e para pluraliste?! A ju kujtohet Parlamenti i parë, deputetët e tij, diskutimet që na linin pa gjumë deri pasmesnate? Na dukej një mrekulli e sikur nuk na besohej se i përkiste realitetit tonë, kur kishim parasysh groteskun e zgjedhjeve të Diktaturës, që çoheshim sa më herët, viheshim në radhë dhe hidhnim fletën e votimit në kuti, pa e parë ndofta as emrin e kandidatit…Pyes veten shpesh: si ka mundësi të ishim aq trushpëlarë e pa dinjitet sa të mos reagonim me atëteatër absurd që ia kalonte edhe fantazive të Oruellit?! Por kjo është një çështjetjetër. Kthehemi tek tema që nisëm.
Pse u ndala tek kjo temë apo tek ky problem? Se të ashtuqauajturit “rilindas”, sidomos kreu i tyre, Rama e megafonët e tij të bezdisëshëm, sa herë diskutojnë nëpër portalet e shumta tëTelevizionit, duan të na mbushin mendjen se populli i votoipërsërinë këtë mandat të dytë nga që pati besim tek ata, edhe pse shumë reforma të tyre kërkuan e kërkojnë një kosto të lartë. A qëndron kjo? Jo vetëm që nuk qëndron por është një gënjeshtër aq e trashë sa mund ta thotë vetëm dikush që i trajton dëgjuesit si dele, edhe më keq se “Enveri ynë”. Këtë e kupton secili që njeh sadopak realitetin e sotëm shqiptar. Nuk e vlen të humbasim kohë për ta argumentuar këtë, se është e qartë si drita e diellit, por megjithtë le të ndalemi sadopak tek “fitorja” e Ramës në qershorin e kaluar.
Jo vetëm Opozita e një pjesë e mirë e analistëve kanë argumentuar bindshëm se ato qenë zgjedhje komplet të blera e të manipuluara, madje me paret e pista të drogës, por këtë e kanë pranuar edhe vëzhguesit ndërkombëtarë, herë me gojën plot e herë me gjysëm zëri, sipas interesave të tyre. Ato, me të drejtë, janëkonsideruar si zgjedhjet më të shëmtuara dhe më të papranueshme të pluralizmit, produkt i drogës dhe i krimit të organizuar, të bërë njësh me qeverinë dhe policinë e shtetit.
Por, për një moment, le ta zëmë se nga Rama e ekipi i tij u fituan normalisht. Sa ishte pjesëmarrja në zgjedhje? Më pak se gjysma e atyre që kishin të drejtë votimi. Sa votuan për të ashtuquajturit “rilindas”? Përsëri më pak se gjysma. Pra, Ramën e shpurrën e tij e kanë votuar gjysma e gjysmës së shqiptarëve që i bije më pak se çereku i popullit. Jo vetëm kaq, por sa e sa të tjerë nga ata që i dhanë votën, e bënë këtë për arsyen e thjeshtë se janë punonjës të administratës e nuk donin të rrezikonin vendin e punës. Hë, pra, a mund t’i biesh gjoksit për një fitore si kjo?
Parë nga një këndvështrim tjetër, zgjedhjet e kaluara ishin nga më tëpamerituarat dhe për shumë faktorë të tjerë. Më shumë se fitore e “rilindasve”, ato ishin një dështim i turpshëm i opozitarëve, sidomos e kreut të tyre, Bashës. Me kompromiset e tij të papërligjura ai tërhoqi nga pjesëmarrja në zgjedhje qindra mijëra votues. Këtë e pranojnë tashmë jo vetëm kundërshtarët e tij por dhe ata që arritën të futen në Kuvend. E ashtuquajtura “qetësi” apo “zgjedhje të rregullta si asnjëherë tjetër, pa incidente e kundërshtime të dhunshme”, nuk qe gjë tjetër veçse indiferenca e imponuar e votuesve, tregues ky që nuk e nderon as opozitën dhe as ata që siguruan shumicën e pamerituar. Këto broçkolla mund t’i hajë ndonjë që nuk merr vesh nga pluralizmi e demokracia, por, të na e thonë ata që mbahen për specialistë, siç qe rasti me një ish-kryetar të KQZ-së, në një bisedë televizive, kjo është për të vënë duart në kokë, aq larg jemi nga sistemi qëëndërruam kur u ndamë nga diktatura e shkuar. Po të nisemi me kriterët që Rama e megafonët e tij, vlerësojnë zgjedhjet e qershorit, unë po e them me gojën plot se ato të Diktaturës qenë më të mirat e mundëshme se në to nuk kishte jo më dhunë e kundështime por as edhe një shprehje sado të vogël pakënaqësie, qoftë edhe për gjumin e ndërprerë më herët se zakonisht, se po të vonoheshe kishe pasoja.
Zgjedhjet e fundit dëshmuan edhe njëherë se, në vend që nga njera legjislaturë në tjetrën të ecim sado pak përpara, ne po bëjmë hapa mbrapa, paçka se ndërkombëtarët do përsërisnin si zakonisht refrenin e tyre bajat se “ato ishin përgjithësishtë rregullta, me ndonjë përjashtim të vogël”. Ato qenë, as më shumë e as më pak, një zgjedhë e re në qafën e popullit tonë të shumëvuajtur që një Zot e di nëse do tëmarrë ndonjëherë frymë i lirë. Themi kështu se jo vetëm zgjedhjet e fundit por dhe ato para tyre, kanë lënë shumë për të dëshëruar. Lufta për pushtet tek ne ka qënë dhe është tepër e ashpër. Kam parasysh disa reportazhe nga zgjedhjet e mëparshme, si, fjala vjen, atë që publikoi A.Patozi, për “betejën” e Vorës: tek njiheshe me atmosferën që përshkruante ai, sikur të hynte frika dhe ty si lexues, mendo pastaj se si e kanë përjetuar atësituatë votuesit: nga çasti në çast të dukej se mund të kërciste pushka.
Është folur e po flitet aq shumë për këto probleme sa që të duket e kotë të shkruash e të flasësh për to. E keqja zë fill qysh tek Kodi Zgjedhor, vazhdon me propozimet e kandidatëve dhe finalizohet me proçesin e votimit. Duket e pabesueshme, por është realitet: të shkosh e të votosh për një person që ndofta nuk ia ke dëgjuar as emrin. Po nga ç’motive të nisesh që ta votosh atë? Nga fjalimet që mban e premtimet që jep? Ato nuk i ha më njeri. Ndaj them se duhet ndryshuar gjithçka me rrënjë, në të kundërt zgjedha e zgjedhjeve do të vazhdojë t’ua marrë frymën shqiptarëve edhe më tej. Tek ky realitet i hidhur e ka burimin ajo krekosje e Ramës për fitoren e sigurt edhe në zgjedhjet e ardhëshme. Unë e besoj këtë: ai, tani për tani, i ka mbyllur të gjitha shtigjet për zgjedhje të lira e të ndershme dhe ka krijuar tërë mekanizmat e nevojshme për t’i manipuluar apo blerë ato.

“LULE” PER MA SHUMË JETIMA...

Nga Fritz RADOVANI:

20  MAJI – DITA  E  JETIMAVE

 

“LULE” PER MA SHUMË JETIMA...

17 JANAR 1468 ASHT DITA QË SHQIPNIA EROPJANE E TË MADHIT HERO GJERGJ KASTRIOTIT – SKENDERBEUT, MBETI JETIME PA BABË…

E ndoshta, kjo asht arsyeja që edhe pse kanë kalue 550 vjetë askush nuk u kujdes per Te!

Jetime e shkreta e Nanës… Çka hoq me kenë... Po, kurr me u rritë as në Trojet e veta!

E çdo ditë nade pa dalë drita, e kurrkund tue shkrepë rrezja e diellit, ndiheshin nga të gjitha anët ulurimat e ujqve grabitës që na rrethonin e sejcili, veç shkyente një dash, e nuk i shihej boja deri në perëndim të diellit, kur edhe Shqipet braktisnin çerdhet e veta.

Vetem ndonjë rubë e zezë që derdhej mbi xhubleten shekullore kalonte nder zallishtat e bardha si biluri e ngarkueme me buljera të ujit të akullt t’ atyne burimeve prrallore.

Aty këtu një tjeter stajanicë me drue të ngarkueme vraponte me gatue kakinin e nxehtë.

Burrneshat vraponin nder male me ua çue burrave buken e freskët e pak duhan sa me mbytë merzinë e atyne ditëve të pashpresë... U thyen edhe Kryqat nder shenja pushimi!

Andej bregut të prronit ku vlonte kanga e vallja nder ditë të Pagzimit një djali, apo kur njena batare nuk priste tjetren tue u shkrepë nder darsma e gëzime martesash, bash nder ata shtigje nuk të sheh syni tjeter veç ndonjë Frat të ngulun në hu, me zhgun të shkyem prej sorrash e orrlash që bijnë si zgjeta pingul me ua nxjerrë sytë. E gjaku shkon rrëkajë!

O Vllazen e Motra, kurr nuk të ban keq komshija kur në voter të ka hy tradhtija!

U vra Dedë Gjo’ Luli me djelm’ e far’ e fis... U vra Luigj Gurakuqi e mbas Tij bash Miku i votres Bajram Curri në pabesi...E pse?! – Pse Flamuri i Kastriotit gati ishte mykë...

Asht e vështirë me jetima me ba konak! Njeni thumbit e tjetri patkonit... Askush nuk i priste prej një matjanit, madje edhe i pashkollë, bjellogardistët m’ atë anë Taraboshit!

E nder Malet e Bjeshkve të Nêmuna, fëmijtë jetima të bamë turrë per me i vra...

Jetimat thonë nuk kanë fat! E këte thanje mjer kush e provon... I troket sa një derës e sa një tjetres por, sa komshija i sheh ftyren e paqeshun kurr në jeten e saj, e percjellë deri tek portaria e me gjysë goje i thotë: “Do të mendoj edhe dishka per Ty, po sot nuk kam!” E dera shkapetet aqsa zagart e shtëpisë vazhdojnë me leh derisa të erret nata.

Mjer kush e provon kenjen jetim në vorfni e me anmiq kojshi!

Ndoshta ndokush nuk e di, ose edhe e ka harrue atë kohë kur Nana zgjohej pa dalë drita e vraponte me i marrë jetimave një shishe qumësht, e me i nisë nder shkolla. Atje ata jetima do të mësonin se “ti mbete jetim pse Baba ishte tradhtarë, Ai ju iku turqve”!!

Ju iku Shqiptarëve!.. Nuk vonoi e ju iku edhe jugosllavëve, grekëve, italianëve, rusëve e besa edhe kinezëve... E shkreta Shqipni tue trokitë nder dyer pa shula, të hapuna ditë e natë per një kafshatë bukë të thatë, si thonin pleqtë: “Tue hanger bar e tue ecë mbi ar”!

Rrnonin dhe jetonin në vorfni se “një fjalë goje, e shndrronte në skllav.” Jetimat mbetnin edhe pa familje, pa fëmijë, e disa edhe pa varre! E “lufta e kllasave” vazhdonte me korrë pa pyet fare ke këputë kosa e gjaksorit katil... Po, mos u ngutni thotë njeni “se nuk keni pa asgjë ende...”, e zgerdhihet tue pritë “rilindjen” perballë kopshtit luleve... Lule ku qeveritarët tanë knaqin synin, mendjen, fantazinë e qeverisjes dhe mbi të gjitha Xhepin, ata xhepa deri dje të shpumë e të shkymë... Po sot nder ma të mbushunit n’ Europë, në saje të “vllezerve të gjakut turq”, miqve të baballarëve jugosllavë, “dashamirsëve” grek dhe draperxhinjëve marksistë moskovit, që vazhdojnë rritjen e numrit jetimëve në Botë.

Gjakmarrjes nder Malet tona po ia zen vendin “kopshti i luleve të jetimave”!

Marrakotja e aromës së atyne “luleve” vrastare po shkatrron një Shqipni të tanë...

E ndoshta dikush pyet: “Po si do të shuhet Emni i Gjergj Kastriotit – Skenderbeut”?!

Ashtu si dikur... Kur mbi Shqipen Dykrenare jetime ishte një “yll pa dritë”.

Trashigimtarët e pushtuesve shekullor ia kishin marrë doren vrasjeve të djelmëve e vajzave jetime që i zente mesnata tue qendisë nen driten e qirit, mbi pelhuren e kuqe të tezgjahut Shqipen e Gjergj Kastriotit – Skenderbeut!

I dermisheshin duert tue ngulë gjylpanën ma shpesh në mish të vet, se në coh të kuqe!

Po gjaku i Atyne duerve të njoma t’ Atyne jetimeve nuk e njolloste Flamurin e Shqipnisë, se bash kur therja i shponte zemren, buzqeshte e vazhdonte kangen e mësueme qyshë fëmijë prej Nanës, Asaj Nanës së perjetshme.., që i pat këndue i madhi At Gjergj Fishta:

                                    Porsi fleta e Ejllit Zotit

                                    Po rrehë Flamuri i Shqypnis,

                                    E thrret t’ bijt e Kastriotit...

E thrret t’ bijt e Kastriotit... Me u mbledh tok ... Per me ju urue Diten Tuej...

Të dashtun dhe të shtrenjtë jetima!

            Melbourne, 18 Maji 2018.

Vendimi, me të cilin u detyrua të largohej nga puna, Lazër Stani

NGA: BEQIR SINA


Lazër Stani Klara Buda : Gjithkush ka të drejtë të evoluojë, të pendohet e të bëjë "mea culpa"

Gjithkush ka te drejte te evoluoje, te pendohet e te beje mea culpa ( megjithese nuk e kemi pare, ose shume rralle ( Bashkim Shehu, eshte ndoshta i vetmi, madje per gjenitoret e tij, pasi vete nuk eshte perzjere ne lojen e regjimit), por a e kane te drejten morale te jene serish ne krye, firmoses te ketyre mandateve qe shkateronin jete njerzish. Faleminderit per kete dokumet Lazer Stani, shkruan gazetarja dhe publicistja Klara Buda.

Ndërsa, shkrimtari i njohur Ndue Ujkaj shkruan në llogarinë e tij në rrjetin social Facebook, se :" Lazer Stani, publikoi sot në profilin e tij në Facebook, vendimin, me të cilin ai u detyrua të largohej nga puna, me motivacionin se është fejuar me Luljeta Lleshanakun, mbesën e armiqve të betuar të popullit dhe të partisë. Nga perspektiva e sotme, duket e paimagjinueshëm, që një vendim i tillë, të jetë nënshkruar vetëm pak orë para rënies së komunizmit, por ja që faktet e dëshmojnë një gjë të tillë. "
Ky vendim, i nënshkruar nga Lisen Bashkurti - një i ashtuquajtur diplomat e pedagog- në grahmat e fundit të diktaturës komuniste, tregon më së miri forcën tërbuese të këtij regjimi të çmendur, thotë ai.

Duke vazhduae më tej se në fakt, shoqëria shqiptare, deri me tani, asgjë nuk ka mësuar nga e kaluara. Ajo ende lëngon nga plagë te saj, ndërkohë që figurat që dhunuan liritë e tjerëve dhe i shërbyen të keqes, vazhdojnë të jenë në pozicione të forta publike.

Ky është krim i dyfishtë, ndaj atyre të cilëve u bënë keq, por më shumë ndaj të ardhmes së shqiptarëve.

Komunistët shqiptarë, asnjëherë nuk janë rrëfyer përpara historisë për krimet makabre që kanë bërë kundër shqiptarëve.

Përkundrazi, ata kanë tentuar të retushojnë të kaluarën e tyre të pistë, dhe të shtiren si demokratë e liberalë.

Publiku i gjerë, si dikur në Athinë, më shumë iu ka besuar atyre që kanë folë rreth tregimit për gomarin, sesa atyre që kanë folë për liri të njëmend, të vërtetat politike, historike dhe kulturore.

A mund të mësojmë gjë nga ky rast?

Lazër Stani dhe Luljeta Lleshanaku, janë dy shkrimtarë përfaqësues të letërsisë shqipe, të përkorë dhe të shkëlqyeshëm në punën e tyre letrare.

Rasti i tyre, edhe njëherë na tregon sa e madhe ishte urrejtja e komunistëve shqiptarë ndaj tjerëve që s’ishin si ta. Dhe po ashtu, na tregon sa pak mund të presim nga mbetjet e tij.

Shqiptarët, deri me tani kanë qenë nxënës të këqij të historisë, sepse nuk kanë mësuar asgjë nga ajo.

Shqiptarët e kudondodhur sot janë përpara një krize të thellë morale, kulturore e politike, prandaj duhet të rrëfehen përpara historisë, në mënyrë që breznisë që vjen mos t’i lënë kaq shumë urrejtje dhe kaq pak dashuri.

Dihet, pa u çliruar nga e keqja, nuk ka liri të njëmend, progres dhe mirëqenie.

Si pasojë e paaftësisë dhe pazotësisë për t’u çliruar nga e keqja, shqiptarët vazhdojnë të qeverisen dhe të përfaqësohen nga ata që mbrojnë doktrinat neosmane dhe neokomuniste. Natyrisht, si kameleonë që janë, në kohën sotme, ata janë mveshur me petkun e demokracisë dhe të vlerave perëndimore.

*****

Kush është Lazër Stani ?

Lazër Stani (17 janar 1959 Pult, Shkodër). Është një artist, shkrimtar dhe publicist shqiptar. Kritika letrare e ka vlerësuar atë si një ndër prozatorët më të veçantë në letrat e sotme shqipe.

Në vitin 1985 u diplomua në Fakultetin e Shkencave të Natyrës në Tiranë, në degën Biologji-Kimi. Prej asaj kohe është marrë me letërsi dhe gazetari, eseistikë dhe kritikë letrare. Tregimet e para i botoi në fillim të viteve nëntëdhjetë në gazetat e kohës "Drita", gazetë kulturore e Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve dhe tek "Zëri i rinisë", gazetë që në ato vite botonte edhe krijime të avangardës. Tregimet e këtij autori janë përkthyer në Anglisht, Gjermanisht, Italisht, Maqedonisht, serbokroatisht etj.

Krijimtaria

1993, "Misteri i hijeve“, vëllim me tregime, botim i Shtëpisë Botuese të LSHA-së
1995, “Shplakja e Santa Marisë”, vëllim me tregime, botim i Shtëpisë Botuese “Eurorilindja”
1995, “Me dzmbëdhjetë çelësa”, libër me përralla dhe legjenda të Veriut, botim i Shtëpisë botuese të LSHA-së
1998, “Në Bregenc shkohet për të vdekur”, vëllim me tregime, botim i shtëpisë Botuese “Albinform”
1999, “Feniksi i kuq”, vëllim me tregime, botim i Shtëpisë Botuese, “Buzuku”, Prishtinë
2005. “Dënesje në dru”, botim i shtëpisë botuese “Ideart”, Tiranë
2014 "Kohë për Nuse", botim i EB. Fishta
2016 "Rrugë pa krye" - ese letrare. EB. Fishta

Çmimet letrare

Lazër Stani është nderuar me çmime të ndryshme letrare.

Ndër çmimet më të rëndësishme janë :

Çmim kombëtar për librin e parë më të mirë më tregime botuar në vitin 1993. Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve

Çmimin e vitit për librin më të mirë të botuar nga Shtëpia botuese “Eurorilindja”, 1995.

Çmim kombëtar për librin më të mirë të botuar me tregime në vitin 1996, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve.



Flori Bruqi


*****

Kush është Luljeta Leshanaku ?

Luljeta Lleshanaku u lind më 1968 në Elbasan, dhe u rrit në një familje në internim, për shkak të oponencës ndaj regjimit stalinist të imponuar nga diktatura komuniste shqiptare.

Aktualisht është një ndër poetet më të njohura dhe të suksesshme bashkëkohore shqiptare. Ajo ka studiuar letërsi në Universitetin e Tiranës dhe ishte redaktore në revistën javore Zëri i rinisë. Më vonë ajo punoi në gazetën Drita. Ajo është autore e katër përmbledhjesh poezish,një volum i cili është i përkthyer në anglisht. Poezitë e saj janë një përzierje e imagjinatës me realitetin.


Në vitin 1996, merr çmimin për librin më të mirë të vitit nga shtëpia botuese Eurorilindja.

Në vitin 1999 merr pjesë në International Writers Program në Universitetin e Iowas.



Botimet


Fëmija i Natyrës , New Directions Publishing, 2010
Haywire: New & Poems Selected , Bloodaxe Books, 2011
Hapësirë Negative , Directions New Directions, 2018


Flori Bruqi

****

Kush është Klara Buda ?

Klara Buda është shkrimtare, eseiste dhe gazetare shqiptare

Pas studimeve universitare për letërsi moderne dhe të krahasuar në Sorbonë, Paris IV, ajo ndryshon drejtimin fillestar – atë të mjekësisë veterinare. Më pas pranohet në École Pratique des Hautes Études, në degën metoda të historisë, arkeologjisë dhe histori arti. Në vitin 1996, nën drejtimin e albanologut Christian GUT, mbrojti Diplôme d’Étude Approfondi në histori arti, duke u bërë kështu e para shqiptare e diplomuar nga ky universitet prestigjioz. Paralelisht me studimet universitare, punon në Paris, në sektorin e komunikimit të UNESCO-s, si gazetare për BBC-në dhe në Radio France Internacionale. Duke filluar nga viti 1999 është gazetare e specializuar në RFI dhe në vitin 2005 bëhet shefe e edicionit të lajmeve. Ne vitin 2006 emërohet shefe e redaksise shqipe të rfi të cilën e drejtoi deri në vitin 2010.

Romani i saj Kloroform është pritur shumë mirë nga kritika. Në ketë roman, Klara Buda përshkruan gjithë absurditetin e një sistemi lirivrasës. Por ishuj lirie - diku më të shtrirë e diku më të plotë - ruajnë shpirtrat nga shkatërrimi dhe i ndihmojnë individët të mbijetojnë, edhe pse nën diktaturë. Përmes një rrëfimi mjeshtëror, Klara Buda pohon kështu pamundësinë e çdo sistemi, sado i tmerrshëm qoftë ai, për ta shkatërruar tërësisht idealin e lirisë.

*****

Kush është Bashkim Shehu ?

Bashkim Shehu lindur më 1955 në Tiranë, është një nga shkrimtarët shqiptarë më produktivë të ditëve tona. Deri më 1981 punoi si skenarist në Kinostudion Shqipëria e re. Prej vitit 1997 ai jeton në Barcelonë. Aktualisht punon si këshilltar për Europën Lindore në Qendrën e Kulturës Bashkëkohore të Barcelonës.

Eshtë djali i ish kryeministrit të Shqipërisë, Mehmet Shehu.

Veprat

Rrugëtimi i mbramë i Ago Ymerit roman 1995
Rrethi roman 2000
Orfeu në Zululandën e Re roman 2003
Udhëkryqi dhe humnerat roman 2003
Mulliri që gëlltiste shpirtra novela 2004
Gjarpri dhe heronj të tjerë roman 2005
Angelus Novus roman 2005
Hija e gurit - Tregime të zgjedhura tregime 2006
Mozart, me vonesë roman 2009
Loja, shembja e qiellit roman 2013
Fjalor udhëzues për misterin e dosjeve roman 2015

Flori Bruqi