Promovohet libri me autorë Nazife Prebreza- Thaçi dhe Hamdi Thaçi “Mall e lot nga Stambolli” për shqiptarët e Turqisë

Isa Vatovci

Libri “Mall e lot nga Stambolli” me autorë Nazife Prebreza- Thaçi dhe Hamdi Thaçi sjell historinë e familjes Prebreza shpërngulur shumë dekada më parë në Stamboll të Turqisë.Përmes kësaj monografie jepen të dhëna për Familjen Prebreza në Turqi, me mbiemrin Kosova, rrethana që quan në shpërngulje në shtetin turk.Për librin kanë folur studiues dhe njohës të çështjes së shpërnguljeve shqiptare, fillimisht nga treva e Toplicës e më pas për në Turqi.

              

Një nga recensentët e këtij libri, Jusuf Osmani ka pohuar gjatë fjalës së tij, se zhvillimet e fundshekullit të 19-të ishin tragjike për shqiptarët e Toplicës të cilët u detyruan të shpërnguleshin drejtë Kosovës.

“Libri jepte të dhëna me rëndësi për historinë e saj kohe, periudhën e shpërnguljes e deri të vendosja në Turqi, jo vetëm për familjen Prebreza”, ka thënë ndër të tjera Osmani.

Tre anëtar të Ri në Akademinë Shqiptare-Amerikane të Shkencave dhe Arteve në SHBA(Profesor Dr.Hakif Bajrami,Ph.D,Mr.sci.Jahja Lluka,politikolog dhe shkrimtar ,Prof.Dr.Mexhait Reçi,Ph.D ,në sektorin e ekonomisë.)

Nga Flori Bruqi

Departamenti për mardhënie me publikun , zyrtarisht konfirmon që janë pranuar  unanimisht që  në Akademinë Shqiptaro-Amerikane të Shkencave dhe Arteve me seli në New York ,Tiranë, Prishtinë dhe Shkupë  janë pranuar 3 intelektual  që mbajnë tituj shkencor AKADEMIK nga Republika e Kosovës, në AAAS(ASHSHA).

Është previlegj dhe kënaqësi të jesh pjesë e një Akademie edhe përtej demografisë Evropiane, siq është Akademia Shqiptzare –Amerikane e Arteve dhe Shkanecave me seli në New York.

1.  Akdemik Prof.Dr.Hakif Bajrami,Ph.D ,historian(Departamenti i historisë botërore dhe kombëtare pranë AAAS) 

2.   Akademik Mr.sci.Jahja Lluka,politikolog dhe shkrimtar

 ( Departamenti i  politikave globale dhe zhurnalistikës pranë AAAS )

3. Akademik Prof.Dr.Mexhait Reçi,Ph.D(Departamenti për Ekonomi  dhe Biznes , pranë AAAS)

Një falënderim i veçantë për Presidentin e kësaj Akademie Akademik Prof.Dr.Skendër Kodrrën , Senatin dhe Bordit Akademik kanë intelektualët e posapranuar në AAAS   të cilët pas shqyrtimit të kërkesës së tyre vendosën unanimisht kanadidaturat e tyre me thirrje shkencore :Akademikë pranë Akademisë së Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane në New York,Tiranë, Prishtinë dhe Shkup. 

Akademik Prof.Dr.Hakif Bajrami,Ph.D

Profesor Doktor Hakif Bajrami, pa asnjë krahasim, është historiani shqiptar më produktiv, me një origjinalitet historiografik filozofik e dokumentar që tejkalon kornizat e asaj që është ngulitur të thuhet – “Shkollë historiografike e Ali Hadrit”.

U lind më 7 mars 1943, në katundin Balsh të komunës së Besianës, Malësi e Llapit. Shkollimin tetëvjeçar, me sukses shem¬bu¬llor, e kreu në Besianë. Këtu e kreu, me sukses shembullor, dhe shkollimin e mesëm, në gjimnaz. 

Në Prishtinë, pikërisht në Degën e Historisë së Fakultetit Filozofik, i mbaroi studimet universitare. Nga viti 1969 u punësua si arsimtar i gjuhës latine dhe i sociologjisë në Gjimnazin e Besianës, por do të do të nxirret nga detyra si i “padëshiruar potencial për regjimin”. 

Më 1970 erdhi në Gjimnazin e Prishtinës, prapë arsimtar i gjuhës latine dhe i sociologjisë, kurse nga viti 1973 edhe i historisë në Gjimnazin e Prishtinës dhe të paraleles së tij në Besianë, e njëko¬hësit i vazhdoi studimet pasuniversitare, në Fakultetin Filozofik të Prishtinës, për të magjistruar më 1975. 


Nga tashti, me gradën shkencor “Magjistër i Shkencave të Historisë” u punësua “Bashkëpunëtor shkencor” në Entin e Historisë së Koso¬vës, ku i ngjeshi përpjekjet për ngritjen profesionale shken¬core dhe më 15 janar 1979 e mori gradën shkencore “Doktor i Shkencave historike”.

Në periudhën e ngritjes profesionale në fushë të dijes historiografike, gjatë viteve të ‘70-ta të shek. XX, Profesor Hakif Bajrami, me financim familjar dhe shoqëror, hulumtoi në Bibliotekën Kombëtare të Serbisë, në Arkivin e Institutit Ushtarak, në Arkivin e Serbisë, në Arkivin e Jugosllavisë dhe në Arkivin e Sekretariatit të Punëve të Jashtme të Jugosllavisë në Beograd, si dhe në Bibliotekën Kombëtare dhe në Arkivin e Kroacisë, në Zagreb, dhe në Bibliotekën Kombëtare dhe në Arkivin Qendror Shtetëror të Shqipërisë, e nisi të shquhet si gjurmues e ndriçu¬es veçanërisht i historisë shqiptare të Kosovës nën robërinë e Mbretërisë Jugosllave dhe të Luftës së Dytë Botërore, për çka do të dekorohet, më 1980, me dekoratën më të lartë të kohës në Kosovë, me ”Shpërblimin e Dhjetorit”.

Kjo i hapi rrugë që në një kohë shumë kritike për shkencën historiografike shqiptare të Kosovës, pikërisht nga shkurti i vitit 1981 deri në mars të vitit 1990, të mbante postin e drejtorit të Arkivit Shtetëror të Kosovës, porse një kohë i “pa dëshiruar”, meqë ishte nënshkrues i të ashtuquajturit - “Apeli 215” të vitit 1989 – “...për Republikën e Kosovës në Kudër të Jugosllavisë!” Si pasojë, më 1990, do të pushohet nga detyra e drejtorit, e për faktin se do t’i bashkohet, me gjithë qenien, “Lëvizjes Gjithëpopullore Shqiptare për Faljen e Hasmërive”, në shkurt të vitit 1991, me policë të armatosur do të nxirret nga ndërtesa e Arkivit, për t’u kthyer vetëm pas Fitores së Luftës Çlirimtare të UÇK-së. Profesor Hakif Bajrami nuk do të lakohet dhe, do t’u përkushtohet përpjekjeve për ta forcuar unitetin politik kombëtar shqiptar për Luftën Çlirimtare Shqiptare nga robëria serbo-jugosllave, për çka, më 1991, është dekoruar nga Klubet e Diasporës Shqiptare në Zvicër.

Historiani ynë, Dr. Hakif Bajrami, në shekullin e tij të veprimtarisë shkencore i arriti të gjitha gradat shkencore, në afatet ligjore, deri në “Këshilltar shkencor”, ekuivalent me gradën “Profesorit ordinar”, dhe me kohë u propozua nga kolegët në kolektivin punues, kandidat për akademik të ASHAK-së, por nuk e plotësoi kushtin kryesor – “Të përshtatshmërisë politike jugosllave”. Për vlerat e veprës së tij historiografike fletë edhe “Dekorata e Posaçme Kombëtare”, ndarë, më 1997, nga “Ministria e Shkencës dhe Kulturës” dhe “Akademia e Shkencave të Shqipërisë”, pikërisht në një kohë kur i ashtuquajturi “Pushtet Paralel” i LDK-së nuk urdhëronte që Prof. Dr. Hakif Bajrami të punësohej në Institutin Alba¬nologjik, ku, sipas deklarimit tim me shkrim, do t’a ndanim, përgjysmë, “rrogën” time prej 40 markash!?!, qartë për faktin se nuk e plotësonte kushtin politik të përkatësisë Lëdëkëiste, pasi në vitet 1995-1999 ishte anëtar i “Partisë Parlamentare”, dhe shquhej si prouçëkëistë e në vitet 1998/99 i përkiste “Timit” të Këshilltarëve politiko-diplomatikë në Zyrën e Përfaqësuesit Politik të UÇK-së, Liderit kombëtar, Zotëri Adem Demaçi, me seli legale publike në Prishtinë, sfidë kjo më e prekshme për pushtuesin!
Në fushë të diturisë historiografike Profesor Doktor Hakif Bajrami është një det që ka thellësi dhe gjerësi ende të pa reflektuar në letër. 

             


Asnjë shënim biobibliografik për Hakifin nuk i përmban titujt e rreth 630 studimeve, punimeve fejtonistike historiografike dhe të përqasjeve politike të botuara në gazeta ditore dhe në revista shkencore shqip e serbokroatisht. Për këtu t’i rikujtojmë, së paku, vetëm titujt e Veprave të Profesor Hakif Bajramit:

Vlerë që nuk mund t’ia caktosh çmimin për rëndësinë shkencore e politike, janë një vistër i botimeve të dokumenteve arkivore historiografike, të siguruara nga Profesor Hakif Bajrami e të cilat, mjerisht, matrapazët e historisë, të cilët nuk kanë shkelë Derën e Arkivit, i vjelin si “Në bahçe te Babës!?!”

Të përmendim këtu vetëm disa syresh: “Konventa Jugosllave -Turke 1938” për dëbimin e shqiptarëve në Turqi, botuat më 1980; “Prememorjen e Gj. Bisakut, Sh. Kurtit dhe L Gashit, e vitit 1930, për gjenocidin ndaj Shqiptarëve në Jugosllavi, botuar më 1989; “Marrveshjen Xhentelmene Tito – Kyprili të vitit 1953, për dëbimin e shqiptarëve në Anadoll, botuar më 2002; “ Gjenocidi serb në Kosovë 1844-1999, botuar më 2002 dhe dorëshkrimi:
Duke përmbyllur pasqyrimin Biobibliografik për autorin e veprës: “Epoka e Adem Demaçit”, të cilën po e hapim për diskutim publik, sot, do t’u mbetja borxh, kolegut tim dhe Juve, po të mos konstatoja: Profesor Doktor Hakif Bajramin e shqoi, në të gjitha situatat, guximi civil i pashoq në mbrojtje të dinjitetit të kombit shqiptar. Mori pjesë në shumë kongrese, simpoziume e konsulta shkencore e politike kombëtare e ndërkombëtare dhe, për e rreth historisë shqiptare, polemizoi me shumë historianë serbë, kroatë, maqedonas, francezë, malazezë, rumunë, rusë e të tjerë. Meqë dëshmitë historiografike ishin, në të gjitha kohët, dëshmi për hisen shqiptare në Lirinë e proklamuar në Jugosllavinë Avnojiste, Dr. Hakif Bajrami ishte avokati më i merituar i Lirisë së shqiptarëve nën Jugosllavinë, jo pa rreziqe për jetën e tij. Për këtë fakt është dëshmi vepra historiografike e Hakifit, nga shkrimi i parë deri të vepra e sapo botuar, që na shërbeu për përqasjen tonë publike historiografike e politike të sotme.

Libri: “Epoka e Adem Demaçit”, ka Parathënien dhe 17 krerë tematik historiografik, politik e polemizues, kurse në rolin e pasthënies pasojnë dy vlerësime shumë afirmative për përmbajtjen e tekstit të librit, të botuar, fillimisht, në gazetën “Kosova Sot”.

Për hir të së vërtetës shkencore më duhet të konstatoj se autori dorëshkrimin e ka ngritur para disa vitesh, me një frymë krijuese e me një guxim intelektual konstant në shërbim të Lirisë së kombit, por në tekst ka ndërhyrë sapo mori vendim për ta publikuar, për t’ia dhënë edhe frymën e kërkesave aktuale të Kosovës dhe të kombit në përgjithësi, në një kohë, kur katërçipërisht shqiptarët po ndjehen të tradhtuar nga “liderët” partiak e “shtetëror” dhe nga Bashkësia Ndërkombëtare e përçarë dhe, në vijimësi, mikluese e stimuluese për apetitet koloniale të gjakësorit serb, që kreu gjenocid në Bosnje dhe në Kosovë, nën dritën e Reflektorëve të KS të OKB-së dhe të NATO-s!?! 

Ngase tashti Profesor Hakif Bajrami ishte i rraskapitur nga një lëngim i gjatë, nuk ka arritur që t’i harmonizojë ndërhyrjet në dorëshkrimin e hershëm, e si rrjedhojë ndodhën përsëritje dhe ndonjë kundërthënie evidente. 

Këto mangësi krejt lehtë do t’i evitonte një dorë redaktoriali i stërvitur në fushë të dijes, e që i mungon këtij publikimi shumë të rëndësishëm për Mendimin historiografik politik shqiptar. 

Profesor Hakif Bajrami gjithsesi është i vetmi historian yni që ka argumente, guxim e dije teorike për të ndriçuar problematikën historiografike politike, të themi, bashkëkohore, për të shërbyer si far për në të ardhmen e dinjitetshme të kombit shqiptar të sunduar nga shumë lider me specie të hidrës.

Realisht, vlera e librit “Epoka e Adem Demaçit” mund të shihet më qartë nëse Lexohet si parahyrje në leximin e veprës kapitale: “Dosja Demaçi”. 

Madje, po te shkelet teksti me laps do të shihet qartë se Profesor Hakif Bajrami sikur nuk e ka shkruar librin vetëm me qëllime parësore, të ndriçonte veprën e Madhorit historik të kombit shqiptar, as vetëm për të ndriçuar “Epokën e Adem Demaçit”. Shihet se pati një qëllim largvajtës: Duke nxjerrë para vetës një personalitet shqiptar, të pashoq midis të gjallëve, duke ia bashkuar personalitetet e kohës së tij e të më vonshëm, që u flijuan për lirinë edhe për të ardhmen e dinjitetshme të popullit shqiptar, u përpoq të vijëzoj Liderin që i duhet kombit shqiptar, edhe aktualisht i copëtuar e i nëpërkëmbur nga armiqtë shekullor dhe nga paaftësia e pavendosmëria e miqve aktualë të kombit shqiptar.

Në këtë drejtim, Profesor Hakifi, do të konstatojë: “Lideri është personi komplet që ka karakter të pathyeshëm, që e njeh detyrën deri në profesion të përkryer, që ka kompetenca dhe ambicie për t’i realizuar vizionet, i cili nuk merret fort me faktin se si të punojë, por me imperativin çka të punojë, duke e vërejtur realitetin me një guxim që vrojton jo vetëm me sy, por vëren dhe punon me syrin e mendjes dhe të shpirtit për të bërë ndryshime kolosale në dobi të kombit dhe të njerëzimit”.

                             


Shumë nga këto virtyte të Liderit për ta vë popullin në lëvizje për një të ardhme të denjë, natyrore, të kombit shqiptar, historiani Hakif Bajrami, veprimtar i shquar i çështjes shqiptare, i gjeti në të kaluarën jetësore të Adem Demaçit, i cili në rrugën e prijësit ideologjik kombëtar shqiptar me një mendje – Për një luftë të gjatë, me sakrifica individuale e kolektive të pa çmim, por e cila paevitueshëm do të kurorëzohet me fitoren e kombit. 

Për vendosmërinë e Adem Demaçit për t’a kurorëzuar jetën e vet me jetën e lirisë së kombit, flet qartë Betimi i Demaçit i saktësuar në një roman autobiografik: “Nxora bllokun nga xhepi i setrës dhe lapsin nga xhepi i brendshëm dhe mbi letrën e bardhë shkrova emrin e mbiemrin tim. Mora shkrepsën, të cilën, mëzi pas tri fërkimesh e ndeza dhe vura letrën mbi flakën e vogël. Letra mori flakë”. Vendosmëria e çelikosi, Adem Demaçin, për të qenë i papushtueshëm, inspirim për patriotët e gatshëm të sakrifikojnë për lirinë e kombit.

Vërtet, historiani i frytshëm, Hakif Bajrami është i vetëdijshëm se Lideri është edhe farkëtim i kohës, megjithatë ndihet i dëshpëruar skajshmërisht: ”E them me kompetencë, se sot shqiptarizmi është mbushur me demagogë dhe personalitete të korruptuar, saqë edhe një herë po të lindte Demaçi, nuk do të kishte çka të bënte. Çështja shqiptare i ngjason asaj vjershës së Vaso Pashës....”!?!

dhe Unë ndihem i frustruar, ndaj këtë paraqitje do ta përmbyllja me një kërkesë sublime të krahut tim, të përhershëm, edhe kur nuk mund ta shihja as fundin e Greminës në buzë të së cilës jetoja krenar: “...Ka ardhur koha që idealin e ardhmërisë mos ta shprehë vetëm Lideri, por atë ideal ta shprehë populli për t’u bërë kombi shqiptar ai që është dhe duhet të jetë!”

\

Nga tashti, me gradën shkencor  Akademik Prof.Dr.Ph.D pranë Akademisë së Shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane në New York,Tiranë, Prishtinë dhe Shkup.

Libra dhe punime shkencore të botuara : 

1. Rrethanat shoqëroro politike në Kosovë 1918-1941, Prishtinë 1981, fq. 365;
• 2. Aradhja Partizane e Shalës, Beograd 1981, fq. 106;
• 3. Partia Komuniste e Jugosllavisë në Kosovë 1919-1941, Prishtinë 1983, fq. 238;
• 4. Aradhja Partizane “Bajram Curri”, Prishtinë, 1985, fq. 244;
• 5. Bataloni Partizan “Meto Bajraktari”, Prishtinë 1988, fq. 232;
• 6. Libri i bardhë (në katër gjuhë: shqip Anglisht, frëngjisht, gjermanisht, serbokroatisht), Prishtinë-Tiranë,1992, fq. 106 ( gjithsej 512 faqe);

• 7. Tragjedia e Tivarit, Prishtinë 1993, fq. 226;
• 8. Bedri Pejani 1885-1946, Prishtinë, 1994, fq. 205;
• 9. Politika e shfarosjes së shqiptarëve dhe kolonizimi serb i Kosovës 1844-1995, Prishtinë 1995, fq. 208;
• 10. Dëbimi dhe shpërngulja e shqiptarëve në Turqi (dokumente), Prishtinë 1996, fq. 506;
• 11. Mustafë Hoxhë Nishefci 1915-1995, Prishtinë 1997, fq. 338;
• 12. Kosova prej Bujanit në Kaçanik, Prishtinë 1997. F. 424 ( i ndaluar më 1990 në shtypshkronjë);
• 13. Programet që shënuan historinë kombëtare shqiptare 1878-1997, Prishtinë 1997, f. 162;
• 14. Dokumente të institucioneve gjermane për historinë shqiptare 1941-1944, Prishtinë 1998, fq. 302;

15. Ismail Hasan Ajeti-Bushi, Prishtinë 1999, fq. 166;
• 16. Ibrahim Gjakova shtyllë e Komitetit Kosovës, Prishtinë 2000, fq. 104;

• 17. Met Podjeva-Babloku, 1888-1976, Prishtinë 2000, fq. 202;

• 18. Kosova njëzetë shekuj të identitetit saj, Prishtinë 2001, fq. 156;
• 19. Politika serbe për rikolonizimin e Kosovës me sllavë 1945-1948 (vëllimi i parë), Prishtinë 2002, fq. 634;
• 20. Programi Kombëtar politik i shqiptarëve, Prishtinë, 2002, fq. 110;
• 21. Si e okupoi Serbia Kosovën më 1912 (1), Prishtinë 2003 fq. 230;
• 22. Dosja Demaçi, Prishtinë 2003 dhe botimi i dytë 2004,479;
• 23. Naçertania program politik serb për shfarosjen e shqiptarëve 1844 – 1999, Prishtinë 2004, fq, 339;

• 24. Riokupimi i Kosovës nga Serbia më 1918 (2), Prishtinë 2004, fq. 310;
• 25. Politika dhe lufta e drejtë shqiptare përballë neofashizmit serb 1989 – 1999, Prishtinë, 2006, fq. 530;
• 26. Antimemorandum (në gjuhët: shqip, anglisht, serbisht), Prishtinë 2007, fq. 207;
• 27. Zavere i zloçini UDB-e Jugoslavije prema albancima na Kosovu do 1966, Pristina, 2008, fq. 207;


• 28. Komiteti “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” dhe Qeveritë e Tiranës për krimet serbe ndaj shqiptarëve 1918-1941, Prishtinë, 2008, fq. 462;
• 29. Shqiptarët në mes Lindjes (Stalinit) dhe Perëndimit (Çerqillit), (botuar si fejton ekskluziv në “Kosova Sot”, 2008 (në procedurë për botim në libër);
• 30. “Si e tradhtoi PKJ udhëheqësin shqiptare rreth çështjes së Kosovës ( dokumente sekrete” – Libër në procedure të botimit;
• 31. Epoka e Adem Demaçit, Prishtinë, 2009, fq. 68.
• 32. Peticioni që i shpëtoi shqiptarët në Shqipërinë kontinentale nga fashizmi serb, Prishtinë 2005, fq.73;
• 33. Shqiptarët në mes dy totalitarizmave 1918-1999, Prishtinë 2010, fq, 357;
Etj.


******



Akademik  Prof.Mr.sc.Jahja  Mustafë Lluka,lindi në Pejë më 17.03.1952,ku e kreu shkollën fillore dhe të mesme, ndërsa studimeet e larta të Elektroteknikës i vijojë në Zagreb.Pas kthimit nga Zagrebi,studioi në Shkollën e Lartë Komerciale në Pejë.

Akademik Prof.Mr.Sci.Jahja Mustafë Lluka

Është magjistër i mardhënieve ndërkombëtare.Në vitin 1989 filloi aktivisht të merret me angazhimet kundër ndryshimeve kushtetetuese të Kosovës.

Më 1990,pas protestave të shumta në qytetin e Pejës,themeloi së bashku më shumë shokë"Shoqatën për Kthimin e Shqiptarëve të Shpërngulur nga Trojet e Veta",ndërsa në Kuvendin e Parë të Shoqatës u zgjodh Kryetar,post të cilin e mban edhe tash.

Me largimin me dhunë të punëtorëve shqiptar nga puna, nga ana e ish regjimit të dhunshëm serbo-sllavë, u paraqit nevoja për krijimin e një subjekti i cili do të ndihmonte shumë familje në nevojë që vuanin për kafshatën e gojës.

Jahja Lluka,bashkë më shumë veprimtarë tjerë pejanë,themeloi "Këshillin e Solidaritetit", këshill ky që i ndihmojë minatorët e "Trepçës",të "Goleshit", të "Kishnicës", të "Fabrikës së Municionit" në Skënderaj,si dhe grumbulluan dhe dhanë pagat e para për arsimtarët shqiptar të Komunës së Pejës.

Në vitin 1995 u burgos nga regjimi serb, pas organizimit me shumë shokë të përpjekjeve për armatosjen e shqiptarëve të Kosovës për tu vetëmbrojtur nga hordhitë fashiste serbe.Ka bërë burg në burgun e Dubravës.Lipjanit,Pejës,Pozharevcit etj.

Është shkrimtar si dhe  publicist letrar. Është anëtar i Lidhjës së Shkrimtarëve të Kosovës .

Ka botuar këta libra:

1.Edhe ti Atdhe

2.Vargje vetmie

3.Mos eja në ëndër 

4.Në kalanë e zemrës sime 

5.Shpërngulja e shqiptarëve nga Peja dhe rewthina 1912/1994

6.Për Shtetin tim,Kosovën

7.Kosovo from "Naçertanie"to independence  1844-2008 

8.Përmbledhje shkrimesh.

Është funksionar i lartë politikë që nga pas lufta e deri më tash.

Etj.

Prof.dr.Mexhait Reçi,Ph.D është anëtar i rregullt i Akademisë së shkencave dhe Arteve Shqiptaro-Amerikane në New York,Tiranë, Prishtinë dhe Shkup.

Profesor Reçi ,është themelues,president dhe rektor i Kolegjit Iliria në Prishtinë.

Akademik Prof.Dr.Mixhait Reçi,Ph.D.

Themeluesi dhe Presidenti Kolegjit ILIRIA në Prishtinë, Prof.dr. Mixhait Reçi,Ph.D ,kohë më parë është nderuar në Tiranë  me çmimin “Justiniani i Madh”, dhënë nga Akademia Monarkiste Shqiptare në veprimtarinë “Akademia e Çmimeve”.

Çmimi “Justiniani i Madh” iu dha Kolegjit ILIRIA dhe Presidentit z. Reçi mbi këtë motivacion: “Kolegji Mbretëror “ILIRIA” në Prishtinë, ka arritur të jetë një institucion modern, me tradita të larta arsimore kombëtare shqiptare dhe koncepte të vyera bashkëkohorë të arsimit e edukimit; duke pasur në qendër të filozofisë e veprimtarisë së tij studentin dhe vetëm studentin; me një imazh e frymë kombëtarë dhe perëndimore; me kushte e mundësi të mira, ndërthurje të teorisë me praktikën, etj; me lartësime të veprimtarisë akademike, rrezaton kontribute e vlera panshqiptare”.

Çmimi “Justiniani i Madh” Prof. Dr. Mixhait Reçit iu dorëzua nga Prof. Dr. Shefqet Hoxha, Mësues i Popullit.

Poashtu kohë më parë Presidenti i Federatës së Paqes Universale Botërore për Evropë Dr. Young Shik An dhe Sekretari i Përgjithshëm i saj për Evropë Prof. Dr. Mark Brann shpallën Dr. Mixhait Reçi “AMBASADOR PËR PAQEN”.

Prof.Dr. Mixhait Reçi - President i Kolegjit ILIRIA u shpall “AMBASADOR PËR PAQEN” – “AMBASSADOR FOR PEACE” nga Organizata FPU - Federata e Paqes Universale, organizatë kjo, me status të veçantë në Këshillin Ekonomik dhe Social të Kombeve të Bashkuara (OKB).

Emërimi i presidentit të Kolegjit ILIRIA nën këtë titull nderi u realizua me rastin e zhvillimit të punimeve të konferencës së Federatës së Paqes Universale në Kosovë me temën: FPU – Vizion gjithëpërfshirës për Paqen, Sigurinë dhe Zhvillimin, e mbajtur të më 20 Prill 2013, në Prishtinë.

Federata e Paqes Universale është një aleancë globale e udhëheqësve të jetës politike, akademike, fetare, të shoqërisë civile, individëve dhe organizatave që i dedikohen ndërtimit të një bote të paqes në të cilën të gjithë mund të jetojnë në liri, harmoni, bashkëpunim dhe prosperitet të përbashkët. Federata e Paqes mbështet projekte edukimi që synojnë zhvillimin e karakterit, dashurinë e pastër, të forcojë martesën dhe familjen, parandalimin e SIDAs, zhvillimin e qëndrueshëm dhe arsimin, si edhe një program të gjerë me projekte shërbimi dhe ndihme. Përpjekjet për të krijuar një qeverisje të mirë përfshijnë mbështetjen e krijimit të një Këshilli ndër-religjioz pranë OKB-së dhe një seri samitesh botërore me këtë tematikë. Konferencën e nderuan me pjesëmarrjen e tyre; Kryetari i Federatës së Paqes Universale Botërore Dr. Young Shik An, Presidenti i ri i FPU për Evropën dhe Sekretari i Përgjithshëm i ri i saj për Evropën, Prof. Dr. Mark Brann.

(Biografinë e Akademikut Prof.Dr.Mixhait Reçit,Ph.D ,  e botojmë në "Floripress", posa e sigurojmë zyrtarisht nga profesori në fjalë, vërejtja e redaksisë" Floripress ".F.B.)

SHËTITJE E HERONJVE NËPËR MAJE THIKASH

N:6, 03.03.1997

Reagim ndaj emisionit dokumentar: “Çke bërë sot për Kosovën” kushtuar figurave të ndritshme të kësaj epoke: Jusuf Gërvaallës, Kadri Zekës dhe Bardhosh Gërvallës, në 15 vjetorin e rënies krenare të tyre, transmetuar më 17 janar 1997 në televizionin satelitor shqiptar.

Për këtë meritat kryesore i takojnë skenaristit - regjisorit Esat Brajshori dhe ekipit të tij që realizuan këtë emision dokumentar të pritur tash e 15 vjet. Shumë kush këtë mund t'a konsiderojë krejtë normale, megjithatë, sidomos xhiruesi Nikolla MAIST(0)ROVIÇ-Kame, i cili, le të më falë poqese ofiqari ka bërë gabim në regjistrimin e emrit në amzën e të lindurve(?!...). Përderisa të mos ipen sqarime më të plota për këtë, mbase as ky nuk bëri më shumë se bashkemnaku i tij VIDIÇ në operacionin e Jusuf Gërvallës këtu e pesëmbëdhjetë vjetë më parë...

Ju zotërinj dhe «mjeshtër» të këtij emisioni dokumentar po ju drejtohem për arsyen time se e njoh mirë Jusuf Gërvallën, krijimtarinë e tij letrare e patriotike dhe familjen e tij të madh e të vogël. Prandaj jam i heshturi më i madh për të gjitha që kanë ndodhur dhe që kanë kaluar deri më sot, për shkak të llavës së çakenjëve perëndimorë të cilët vrapojnë pas fronit dhe sot në këtë emision shumë të rëndësishëm na dolën që të promovohen si vallëtar të tmerrshëm, të cilët, me çirrjet e veta makabre, duan të prezentohen si Kipca të heronjëve.

E pyes regjisorin Esat Brajshori dhe tërë ekipin e tij të çregulluar që realizuan këtë emision: sa herë zoti regjisor e fillove këtë emision dokumentar? Sa here e përfundove këtë emision tragjikomik, këtë atentat dhe prej cilit skenarist hiçkokian i nxorre këta heronjë të një niveli të tmerrshëm?. Nga cili skenarist u mbushe e u frymëzove aq shumë që ta nxjerrësh nënë Ajshen si qyqe kur edhe aktoret më në zë shqiptare ëndërrojnë ta luajnë në jetë rolin e saj, por jo ashtu si e nxore ti. Nënë Ajshes, ti zoti regjisor dhe ata që t'a përgatitën këtë skenar, ia nxorrën nga gjiri i saj Kadriun dhe Bardhoshin duke e lënë me qiri në dorë me klithjen e sajë si të ishte e çmendur «Jusuf, Jusuf»!!! që aq shumë i gjasonte thirrjes së shpendit vajtues, të cilin me shekuj e njohin breznitë tona me refrenin «kuku Jusuf»!!!???.

Po të drejtohem ty, zotëri regjisor e «skenarist» i ri, sepse konsideroj se qëllimi yt ka qenë i mirë në fillim, mbase, por duke dashur që të bësh një BUM artistik për heronjët, harrove që në këtë emision tën-din t'i gjesh aktorët apo personazhet meritore për këtë. Aktorët tuaj të skenarit të përgatitur mendoj se të janë imponuar pa vetëdijen tënde profesionale, të cilët, të etur për t'u ekspozuar dhe promovuar, me siguri që nuk ishin të vetëdijshëm se ç'veprojnë. Të këtillët, siç janë: Ibrahim Kelmendi, Hasan Mala, Hasan Kadriu, Fahredin Tafallari, Nusret Rekaj, Gani Syla, dhe Shyqëri Ukshini, e sidomos disa prej këtyre, të cilët u prezentuan për t'u promovuar si KIPCA, a janë në gjendje të vlerësojnë se po t'i prezentojnë (pas këtij skenari) storjet filmike të tyre ndonjë komisioni psikiatrik (duke pasur parasysh se ndodhen në shtete të ndryshme perëndimore) me siguri se do të fitonin së paku nga një pension invalidor të shkallës së mbi njëqindpërqindtë.

Unë ju pyes juve, pra aktorë të kësaj tragjikomedie: ëndëroni se publiku e populli nuk di që t'u vlerësojë sa bëni ju për atdhe? Endërroni dhe besoni se nuk e ka të njohur populli lakminë tuaj të madhe për fron? Pyetni veten apo ate «skenaristin» tuaj dhelprak, se ç'bëtëju me amanetin e dëshmorëve?! Deri ku u mbetët besnik qëllimit të tyre?!

Kështu mendoni se do të promovoheni?!... Zoti regjisor, po edhe ty, o arkitekt i këtij skenari të fshehur, a i ke të vetëdijshëm edhe personazhet tjera si Hydajet Hyseni, Bashkim Shehu, Zeqir Gërvalla, etj... se çfarë dhe ku luajtën?.

Po ti, o Sabri Novosella, pse ngurrove të dalësh në shpicë të filmit si bashkpunëtor dhe shok i Jusuf Gërvallës, por dole vetëm si pjesmarrës i njëfarë takimi të Stambollit, apo ndoshta për juve të atyre lëvizjeve të dyfishta ky takim doli se kishte rëndësinë e barabartë me Besëlidhjen e Prizrenit, ndërsa për ne si spektator, megjithatë ky takim prapseprapë doli shumë i zbehtë dhe i parëndësishëm. E ti e din fort mirë, o Sabri Novosella, se si i është mbyllur dera Bardhosh Gërvallës, i cili mbetet qyqe vetëm duke pritur në një kafene Bardhoshin e Gërvallës, organiza-torin e të gjithave, i cili po të mos ishte dhe po të mos e njohin njerëzit si organizator të denjë dhe me përkushtim veprimtaria e jote, e Jusufit dhe e Kadriut, të mbyllura do t'i mbulonte pluhuri në banesën numër 40 në Untergrupenbach. Po ti zonjë e nderuar, Florë Brovina, sa bukur e gjete vertikalen e pashërueshme bashkë me publicisten Mervete Dershajn në këtë skenar hiçkokian. Vërtetë vetëm nga kjo pozitë juaja horizontale mund të shihet Jusufi si «pak më të dalluar se krijuesit e brezit të vet».

A nuk u gjend tjetër njeri pos juve të qëndroni horizontalisht?!

Non comment!

Dioptria e simbolit të rezistencës tonë kombëtare na i është dobësuar fatkeqësisht kësaj radhe dhe nuk na e prezentoi Jusufin hiq më shumë se sa një patriot të ndershëm, më tepër u përpoq që të na bindë se ai di shumë për sekretet e vrasjes. Baca Adem nuk na tevove asgjë më tepër se sa i vëllai i Jusufit, Hysen Gërvalla para shtatë viteve në gazetën Mlladina të Lubjanës. Nuk e di në çfarë mënyre na u lute që të heqim dorë nga të etiketuarit vrasës shqiptar. Cili shqiptar është etiketuar gjer më sot apo për diçka të këtillë je në dijeni vetëm ti. A mos deshe të na largosh edhe prej Stane Dollancit dhe Franjo Herleviçit dhe atyre inspektorëve tu me të cilët paske biseduar. Mendon ti, o Adem Demaçi, se ata inspektorë do të të tregojnë ty vrasësin?! Heu këtë kurrë mos e dhashtë zoti, se ti i pari do duhej t'ia rrudhje gishtin...

Zoti Adem Demaçi a ishe në gjendje të kuptosh se çfarë skenari ke përpara? Ta them kështu se rrethin e veprimit politik e reduktove duke e lënë aty, pas vrasjes së Jusufit, vetëm Nënë Ajshen plakë 75 vjeçare si vijuese të rrugës së tij. Harrove se kjo nënë Ajshe ka edhe dy djem të cilët ti i njeh fort mirë; Hysenin dhe Avdylin, të cilët kanë vepruar së bashku me ty edhe veprojnë edhe sot. Bashkë me këta i harrove edhe 30 anëtarë të tjerë të ngushtë të familjes Gërvalla, apo vallë ata, për hesapin tënd, po u merrkan me biznes personal. Po ty bre burrë një popull i tërë nuk po ta mbush syrin me luftën e vet deri më sot?!... Përsëri dy fjalë me ty, zotëri skenarist dhe regjisor i këtyre akteve tragjikomike. Ku i gjete ato gërshërë, e kush ti dha ato, që të këpusësh gjuhën e vëllezërve Gërvalla veçmas të Hysenit, vëllait dhe bashkëveprimtarit të Adem Demaçit, sepse edhe ai ishte i organizuar besnikërisht e i burgosur politik. Pse e censuroni Avdylin pa e dhënë pjesën që i paraprinë dy detajeve që i thotë ai, por e tejbartni dhe e ngushtoni deri në devalvim idenë e tij?! Zotërinjë skenaristë e regjisorë: më jeni bërë shumë të tillë, andaj këtë reagim e konsiderova si një atentat të dytë ndaj heronjëve dhe familjeve të tyre, sepse palën e gjakut të heronjëve i përdore vetëm si rekuizit të shfaqjes, duke mos i lënë madje as si statistë. Thjeshtë, pa dijeninë dhe pa pëlqimin e tyre, marnipulove me ta ashtu mjeshtërisht sepse ke qenë kështu i konstruktuar nga matrapazët e institucionit të informatave. promovove «bukur» heronjët psikopatë, ndërkaq anëtarët e dy familjeve i prezentove duke vajtuar si qyqet. Krenohuni praju matrapazë politikanesk të perëndimit!...

Zotërinj «skenaristë» të padukshëm dhe ti o regjisor dhe autor i të gjithave, kush ty t'a dha shpatën e Zelfi Asllanit për të shkallmuar - kush qe ai?! Vallë këtë t'a dha redaktori apo ndon-jë autoritet tjetër më i lartë, apo ky ishte ndonjë urdhër ministror (i vetëshpallur)?! Kështu, ti zoti regjisor fillestar, pa i kuptuar gjërat dhe pa i njohur këta valltarë të tmerrshëm të pa koreograf, tenton të arrish në majen e Olimpit dhe të Talias me xhambazët të vetquajtur politikë?! E pra, me kend u konsultove të bësh këtë punë?!...

E di se ti nuk je fajtor, sepse këtë e bëre nga dëshira jote e zjarrtë për të bërë emisionin të pasur, po ja që të ka dalur ndryshe, ke rënë nën ndikimin djallëzor të këtyre matrapazëve të perëndimit, këtyre mosnjohësve të thellë të politikës dhe të «shokëve» të tyre të vrarë, njerëzve të kësa kategorie kaq të ulët, të cilët në sfond shohin vetëm frone dhe karriga e nuk i shohin këmbët e tyre të futura në baltë. Po si patët mundësi dhe guxim zotrinjë realizator të emisionit që të harroni misionin tuaj e të shëndrroheni në inspektor policie duke i marrë në pyetje anëtarët e familjes pikërisht në vendin e ngjarjes, thuase vet këta janë aktorët e krimit. Këta nuk kishin ndonjë dëshni tjetër pos atyre që i kan dhënë para autoriteteve të policisë gjermane, fundja ato ngjarje nuk mund të thuhen ndryshe asnjëherë. Çka t'ju them tjetër zotërinjë realizator të emisionit dhe ju vallëtarë të tmerrshëm para mbylljes së kësaj perdjeje pos një të Friddch Niçes:

«...Ne spektatorët e këtij spektakli - po ju falim për ate çka na keni bërë neve - por atë çka i keni bërë vetes, atë kurrë nuk mundë t'ua falim!». Unë do të përpiqem që perdja të mos bie: veçmas në këtë akt të teatrit «hiçkokian» sepse jam i futur e i nxitur nga përdhuna e dialogu ynë le të vazhdoi vetëm me fakte e kompetencë, pa gërshërë dhe tendenca tjera, sepse për Jusufin, Kadriun dhe Bardhosh - Bardhosh Gërvallën nuk mjafton të thuhet se kan qenë burra të mirë dhe atdhetarë të kujdesshëm siç doli nga ky emision, efektet mund të dalin vetëm në planin ideo-emocional ndërsa porosia dhe ngushëllimi të përmbyllet me «ju pastë shpirti rahmet»!!!. Ju do të pyesni dhe do të thoni: po ç'tu desht ty o Skender Tafaj të futesh këndej pari? unë mund t'u përgjigjem se tani do të filloi theqafja e valltarëve pa koreografi «politikaj» të ashtuquajtur, ja pra, bini teposhtë dhe rrugë të mbarë për ku jeni nisur vetë - drejtë mbretërisë së HADIT!!! Nuk trembem ngaju edhe poqese mbetem i vetmuar siç jam kësaj radhe, sepse kam shok të vërtetën, armën më të fortë. Për përmbajtjen e këtij reagimi unë i nënshtrohem kriterit të përgjegjësisë pa e përjashtuar mundësinë për të thënë edhe shum çka tjetër.

 (Skender Tafaj, Zvicër)

UDBA është përgjegjëse e mbi 200 vrasjeve dhe rrëmbimit të kundërshtarëve politik.

Uprava Državne bezbednosti (shqip: Shërbimi i Sigurimit Shtetëror), (akronim UDBA) ishte shërbimi i sigurimit jugosllav, dhe paralelisht ishte polici sekrete e jugosllavisë. UDBA u themelua në vitin 1946 dhe shpërbëhet me shpërbërjen e Jugosllavisë në fillim të viteve 1990.

Kjo Organizatë kishte qëllimit luftimin e kundërshatërve të sistemit dhe rendit socialist në jugosllavi. Kjo rezultoi me burgime, eliminime fizike dhe presione psiqike. Dyshohet se UDBA është përgjegjëse e mbi 200 vrasjeve dhe rrëmbimit të kundërshtarëve politik. Urdhëri për vrasjen dhe eliminimin e desidentëve merrej personalisht nga shefi i shtetit jugosllav Tito. Pas vdekjes së Titos në vitin 1980, urdhëresat e tilla merreshin nga hartuesit e politikave në kuadër të Komiteteve Ekzekutive të Partisë Komuniste në nivel Republikan.

Historia

Në vitin 1943 nga partizani i Titos Dalibor Jakaž u themelua fillmisht "qendra kryesore e infomimit". Jakaž kishte qenë më parë i trajnuar nga Internationalja Komuniste në Moskë si agjent. Me 13 Maj 1944 nga OZNA u krijua Departamenti për të huaj i shërbimit sekret Jugosllav nën udhëheqjene Dalibor Jakazhit.

UDBA u krijua në vitin 1946 nga ndarja e OZNA-s në shërbimin civil dhe atë usharak. Kështu doli UDBA si pjesë e policisë dhe KOS-si , Shërbimi i kundërzbulimit që funksionoi në kuadër të Armatës Jugosllave. Nga viti 1955 KOS morri emërtimin Organi i Sigurimit.

Shefi i UDBA-s deri në vitit 1966 ishte Aleksander Rankovic i cili në kongresin e brioneve u detyrua të jipte dorëheqje. Nuk ishte fjala se ai përdori dhunë ndaj shqiptarëve. Ishte qështje rreziku për pushtetin e Titos nga forca e Rankovicit. Kështu atij iu ishte përgatitur një kurth ku ai u obligua të jipte dorëheqje. Në të njejtin vit UDBA u riemëruar përsëri dhe tani morri emrin SDB (Shërbimi i Sigurimit Shtetëror). Këtë emër e mbajti deri në shkatërrimin e Jugosllavisë.

Pas shpërbërjes së Jugosllavisë në vitin 1990 u shpërbë edhe UDBA ose SDB. Shumica e funksionarëve të saj kaluan dhe u pranuan nga shtetet që dolën nga prishja e jugosllavisë.

Organizimi

Deri tek reformimi i UDBA-së në vitit 1966 ajo ishte udhëhequr në mënyrë centralike nga kryeqyteti i jugosllavisë Beograd. Pas Reformimit të saj gjashtë republikat jugosllave krijuan shërbimet e tyre të sigurisë me emrat SDS (Sluzhba Deržavne Sigurnosti – Shërbimi i Sigurimit Shtetëror) . Në nivel Federal , si koordinator ishte SDB (Sluzhba Državne Bezbednosti)

Të thelb njësitë nëpër republikat jugosllave ishin autonome në veprimtarit e tyre mbrenda njësive autonome dhe nuk nevojitej ndonje miratim paraprak nga shërbimi federal. Vetëm në rast se ishte në pyetje veprime ndaj politikës së jashtme atëher duhej marrë një leje-aprovim nga shërbimi federal.

SDB funksiononte në kuadër të Ministrisë së Punëve të Mbrendëshm pra SSUP (Savezni Sekretaiat Unutrasnih Poslova- Sekretariati Federal i Punëve të Mbrendshme. Ashtu funksionin edhe SDS nëpër Republikat dhe Krahinat Jugosllave. Struktura organizative sikur në federat edhe në njësit konstituive ishte e ngjajshme.

Në kuadër të tyre funksiononin Nëntë (9) Departamente-Divizione , Departamenti II i secilit shërbim merrej me „ emigracionin armiqësorë”. Shërbimet e këtyre ishin të vendosura kryesisht nëpër qendra regjionale, jo në çdo qytet.

Sigurimet kishin edhe Departamentet Analitike të cilat analizonin dhe përpunonit të gjitha informacionet nga vendi dhe jasht dhe i paraqitnin udhëheqjes së shërbimit (SDS-SDB)

Shërbimi i fshehtë

Përveç bazës legjislative dhe punonjësve zyrtar, në punët e shërbimeve të sigurisë (p.sh. SDS dhe SDS) nga mesi i viteve 1960, ishte angazhuar një rrjet i njerëzve që vepronin e punonin vetëm në bazë të udhëzimeve politike të zyrtarëve të sigurisë publike kompetencë kjo e Komitetit Ekzekutiv të Partisë Komuniste në qeverinë federale apo njësitë federale.
Detyra e këtyre të punësuarve në këtë rrjet ishte të punojnë jasht vendit ose të dërgohen jashtë për veprime të caktuara : për të përgatitur ose ose kryer operacione jashtë vendit.
Në qoftë se ata punonin mbrenda Republikën Jugosllave: t’i filtronin informacionet e marra e të dobishme për partinë komuniste dhe pushtetmbajtësit e tyre , për të krijuar bazën e vlerësimit për procesin e vendim-marrjes.

Jo rrallë zyrtarët e këtyre shërbimeve (SDS dhe SDB) paralelisht mbanin edhe pozita në udhëheqjen politike të vendit. Kryesisht mbanin poste të nënsekretarëve.

Për të punuar në këtë shërbim të fsheht, zyrtarisht nuk është shpallur ndonjë konkurs për të interesuarit. Ata rekrutoheshin secili sipas kualifikimit që kishte dhe transferohej në detyrë sipas besueshmërisë.

Për tu mos u krjuar dyshime në ta, dërgoheshin shpesh jasht vendit për të krijuar kontakte dhe besim.

Ata dërgoheshin zakonisht jashtë vendit për të punuar si menaxher ose punonjës konzulate, në agjensi ushëtimi, hotel, për ndonjë gazetë, si dhe në organizatat e punëtorëve jugosllave në mërgim për të punuar për këtë shërbim të fshehtë. [1]

Aktivitetet e mbrendëshme

Brenda shtetit, UDBA ishte përgjegjëse dhe vepronte për zbulimin dhe ndalimin e kundërshtarëve politikë dhe të dyshuarit, shumë prej të cilëve u arrestuan dhe u dërguan në ishullin Goli Otok. Ligji për siguri për këtë i la hapësirë të pa kufizuar veprimi.
Neni 39 Paragrafi 1 i "Ligjit Themelor për punët e brendshme" të Jugosllave i vitit 1966 vuri detyrë Shërbimit të Sigurimit Shtetëror, që përmes "mbledhjes së dokumenteve dhe informacioneve tjera për aktivitetetin e organizatave klandestine“ të zbulohen, ata që duan ta minojnë rendin kushtetues, për qëllime të caktuara.[1]

Aktivitetet e Jashtme

Jashtë vendit, UDBA veproi tërësisht në fshehtësi. Ata u përfshinë kryesisht në vrasje, kërcënime dhe rrëmbim i emigrantëve antikomunistë. Viktimat i përkisnit kryesisht nacionalitetit kroatë, serbë dhe shqiptarë. Neni 92 i Kodit Penal të jugosllavisë lejonte ndjekjen e kundërshtarëve pavarësisht shtetësia ose vendi i veprimtarisë së tyre antijufosllave. Ky nen legjitimonte veprimtarin e e tyre edhe jasht kufijve.[1]

“Divizioni i II” kishte për detyrë të vepronte kundër emigrantëve. Qendrat Rajonale dërguan agjentët e tyre në shërbim jashtë vendit, për të grumbulluar informacione. Nëse nga perspektiva e shërbimit paraqitej ndonjë rrezik i ve­çant nga ana e emigrantëve, atëherë, fillohej të veprohej me “mjetet operative” për ta “pasivizuar” personin. “Pasivizimi” nënkupton prej fushatës me dezinformata për karakterin e personit deri te likuidimi. [1]

Në periudhën prej vitit 1945 deri 1989, UDBA vrau vetëm në Republikën Federale të Gjermanisë në total 67 disidentë, siç konstatoi një një recensues i Gjykatës së Lartë Rajonale të Mynihut në vitin 2008 [2]

Këtu përfshiheshin këto vrasje:[4]

............
17. Janar 1982 – shqiptaro kosovarët Bardhosh e Jusuf Gërvalla si dhe Kadri Zeka nga dalja me makinën e tyre nga garazhi në Untergrupenbach tek Heilbron-i vriten nga plumbat e revoleve. Njëri nga ata nuk ishte i vdekur në vend dhe akuzoi agjentët jugosllav si doras.


Jusuf Gërvalla në Dosjen e UDB-së (marrë nga youtube)


Qeveria gjermane ishtë mirë e informuar në lidhje me aktivitetet e inteligjencës, nuk dëshironte ose nuk kishte mundësi për të marrë hapa konkret kundër saj shkaku i marrëdhënieve të mira me jugosllavinë. Kështu raportonte Renac Tomo, drejtor i Seksionit Konsollor në Ambasadën jugosllave në Bon, sipas shefit të tij (kreu i SID) të Beogradit: "Disa ngjarje tregojnë se lëvizjet dhe aktivitetet e shërbimeve tona në RFGJ monitorohet nga afër dhe të analizohen nga shërbimet gjermane kundër-zbulimit dhe inteligjencës.
"Shërbimi sekret jugosllav „ vepronte që nga fillmi i krijimit të jugosllavisë komuniste në juglindje të austrisë, duke vrarë e rrëmbyer refugjat anti komunistë nga jugosllavia.

Përpunimi

Në vitin 2003 ish Konsulli Honorar në Zelandërn e Re, Dušan Lajovič, publikoi në web fawen e tij www.udba.net (kjo faqe më nuk ekziston) të dhëna për personat me të cilët ka bashkëpunua Policia e fshehtë jugosllave.

Më von Lajovič të dhënat e studimit të tij i botoi ne një libër me titull „Mes lirisë në Yllin e kuq“ (Med svobodo in rdečo zvezdo). Është një shkurtesë e përmbledhjes për kreun politik sloven që bashkëpunoi me Sigurimin e fsheht jugosllavë.


nga gjuha gjermane përktheu; Xh.Selmani

Literatura

Hans-Peter Rullmann: Mordauftrag aus Belgrad“: Dokumentation über die Belgrader Mordmaschine. Ost-Dienst, Hamburg 1980.

Dušan S. Lajovič: Med svobodo in rdečo zvezdo. Nova obzorja, Ljubljana 2003. ISBN 961-238-206-9 (slowenisch)

Einzelnachweise [Bearbeiten]
↑ a b c d e f OLG München, Urteil vom 16. Juli 2008, AZ: 6 St 005/05 (2), S. 9 ff.
↑ a b Josef Hufelschulte: Großkreuz für Mërder. In: FOCUS, Nr. 3/2012 vom 16. Januar 2012, S. 47.
↑ Interview der Journalistin Darka Stuparić mit Dalibor Jakaž für den „Vjesnik“, anläßlich des 30. Gründungstags der OZNA am 13. Mai 1974. Zitiert nach: Hans-Peter Rullmann: Mordauftrag aus Belgrad : Dokumentation über die Belgrader Mordmaschine. Ost-Dienst, Hamburg 1980, S. 3 f.
↑ Krieg im Untergrund: 40 Tote seit 1967. In: Die Zeit, Nr. 19/1982 vom 7. Mai 1982, S. 35.
↑ Hans-Peter Rullmann: Mordauftrag aus Belgrad : Dokumentation über die Belgrader Mordmaschine. Ost-Dienst, Hamburg 1980, S. 26.
↑ Hans-Peter Rullmann: Mordauftrag aus Belgrad : Dokumentation über die Belgrader Mordmaschine. Ost-Dienst, Hamburg 1980, S. 21.
↑ Florian T. Rulitz: Die Tragëdie von Bleiburg und Viktring. Partisanengewalt in Kärnten am Beispiel der antikommunistischen Flüchtlinge im Mai 1945. Hermagoras Verlag, Klagenfurt/Ljubljana/Wien 2011. ISBN 978-3-7086-0616-3, S.294.
↑ Florian T. Rulitz: Die Tragëdie von Bleiburg und Viktring. Partisanengewalt in Kärnten am Beispiel der antikommunistischen Flüchtlinge im Mai 1945. Hermagoras Verlag, Klagenfurt/Ljubljana/Wien 2011. ISBN 978-3-7086-0616-3, S.284.
↑ Hans-Peter Rullmann: Mordauftrag aus Belgrad : Dokumentation über die Belgrader Mordmaschine. Ost-Dienst, Hamburg 1980, S. 1.
↑ Florian T. Rulitz: Die Tragëdie von Bleiburg und Viktring. Partisanengewalt in Kärnten am Beispiel der antikommunistischen Flüchtlinge im Mai 1945. Hermagoras Verlag, Klagenfurt/Ljubljana/Wien 2011. ISBN 978-3-7086-0616-3
↑ Das Ziel hieß: Kärnten spalten. In: Kleine Zeitung, 14. August 2009
↑ Die Webseite www.udba.net existiert nicht mehr.

Shërbimi sekret i Republikës Socialiste të Maqedonisë, gjegjësisht UDB-a maqedonase, ka luajtur rol aktiv në spiunimin e aktivitetit atdhetar të veprimtarit të njohur shqiptar, Jusuf Gërvalla.

Donika Gërvalla: UDB-a e Maqedonisë e ka spiunuar Jusuf Gërvallën



“Maqedonia ka luajtur rol të rëndësishëm në survejimin e veprimtarisë së babit. Me siguri kanë qenë të frikësuar nga aktiviteti i tij, sepse nëna ime është nga Shkupi, unë dhe vëllai im i vogël jemi të lindur në Shkup”, thotë Donika Gërvalla, duke numëruar shkaqet sqë sipas asaj kanë mundur të jenë motivi pse UDB-a maqedonase dhe bashkëpunëtorët e saj kanë qenë aq shumë të interesuar të përcjellin aktivitetet e Jusuf Gërvallës, Bardhosh Gërvallës dhe Kadri ZekësShërbimi sekret i Republikës Socialiste të Maqedonisë, gjegjësisht UDB-a maqedonase, ka luajtur rol aktiv në spiunimin e aktivitetit atdhetar të veprimtarit të njohur shqiptar, Jusuf Gërvalla. Këtë në një deklaratë ekskluzive përmes telefonit për gazetën “Lajm” e thotë vajza e Jusufit, Donika Gërvalla.


“Maqedonia ka luajtur rol të rëndësishëm në survejimin e veprimtarisë së babit. Me siguri kanë qenë të frikësuar nga aktiviteti i tij, sepse nëna ime është nga Shkupi, unë dhe vëllai im i vogël jemi të lindur në Shkup”, thotë Donika Gërvalla, duke numëruar shkaqet që sipas asaj kanë mundur të jenë motivi pse UDB-a maqedonase dhe bashkëpunëtorët e saj kanë qenë aq shumë të interesuar të përcjellin aktivitetet e Jusuf Gërvallës, Bardhosh Gërvallës dhe Kadri Zekës.

Jusuf Gërvalla, së bashku me vëllain e tij Bardhoshin dhe aktivistin tjetër Kadri Zeka, u vranë mizorisht më 17 janar të vitit 1982, në Untergruppenbach të Shtutgartit në Gjermani.

Por parashtrohet pyetja se cila ka qenë forma se survejimit të Jusuf Gërvallës nga ana e shërbimeve të RSM-së? Mos ndoshta këtë e kanë bërë përmes bashkëpunëtorëve shqiptarë të rekrutuar në Maqedoni, e që pastaj i kanë dërguar në mesin e emigracionit shqiptar?

“Unë mendoj se vrasjen e babit dhe bashkëveprimtarëve të tij e kanë bërë ekipe të UDB-së nga Beogradi. Dihet se ato kanë qenë 3-4 ekipe dhe aty nuk ka pasur shqiptarë. Mirëpo mendoj se ka pasur shqiptarë që kanë survejuar aktivitetin dhe lëvizjen e babit tim, axhës Bardhoshit dhe Kadri Zekës, e më pas ato informacione ua kanë dhënë udbashëve. Babai im është shoqëruar me shqiptarë dhe ata e kanë ditur se ku lëvizë dhe kur lëvizë. Kjo është e tëra që mund ta them për momentin për opinionin shqiptar në Maqedoni. Nuk mund të them diçka më tepër sepse bëhet fjalë për material voluminoz të prokurorisë gjermane, që përmban disa mijëra faqe”, theksoi Donika për “Lajm”. Ajo shton se prokuroria gjermane me shpejtësi të kënaqshme është duke e proceduar rastin, por meqë bëhet fjalë për lëndë voluminoze nuk mund të bëjë ndonjë parashikim se kur mund të mbyllet ky rast. ”Besoj se zhvillimet pozitive në Kroaci me arrestimin e disa udbashëve do të ndihmojnë që edhe rasti i babait tim të ndriçohet sa më shpejtë. Lënda ka kaluar nga Prokuroria lokale gjermane, në prokurorinë federale. Nuk mund të them nëse rasti do të smbyllet pas gjashtë muajve apo pas pesë viteve, por për ne është me rëndësi që një ditë e vërteta të del në dritë”, shton vajza e Jusuf Gërvallës, duke shpresuar se në këtë mënyrë do të dalin në shesh edhe emrat e atentatorëve direkt por edhe bashkëpunëtorëve shqiptarë të UDB-së të implikuar në likuidimin e babait të saj dhe bashkëveprimtarëve të tij.

Ajo shkarkoi reagime të shumta në opinionin kosovar javën e kaluar, pas një interviste në emisionin “Rubikon” në “Kohavizion”, ku deklaroi se në dosjen e hetimeve përkitazi me atentatin e para 32 viteve në Gjermani, ka edhe emra të Qeverisë aktuale.

Vrasja e vëllezërve Gërvalla dhe Kadri Zekës është aktualizuar kohëve të fundit me shumë akuza dhe kundërakuza që janë aktualizuar nga njëri prej themeluesve të Lëvizjes Popullore të Kosovës (LPK), Ibrahim Kelmendi. Ky i fundit, përmes një libri dhe disa intervistave ka ngritur gishtin e akuzës për këtë vrasje të trefishtë drejt një tjetër aktivisti të asaj kohe në diasporë, Riza Salihut. Kundër Riza Salihut është deklaruar edhe Hysen Gega, ish i burgosur politik, i cili thotë se Salihu ka agjituar kundër Gërvallajve. Ai madje ka thënë se Salihu i kishte ofruar revolen që të vriste Jusuf Gërvallën.

Atentati në Shtutgart është një enigmë që për kohë të gjatë është pjesë e debateve. Se gisht në këtë vrasje mund të kishte ndonjë shqiptar, dyshime ka patur edhe i ndjeri Jusuf Gërvalla, për të cilin thuhet se në spital, në prag të vdekjes kishte thënë: “Nëse vrasësi është shqiptar, mos u zbuloftë kurrë”.

“Emrat e zyrtarëve të Qeverisë së Kosovës janë pjesë e dosjes”, ka thënë Donika, duke shtuar se vrasja është kryer nga profesionistët e UDB-së (Sigurimi i Brendshëm Shtetëror i ish-Jugosllavisë).

Në këtë intervistë Donika Gërvalla ka kritikuar edhe Qeverinë e Kosovës që e ka sjell Kosovën në nivelin e shteteve afrikane.

“Qeveria e Kosovës i ka dyert e mbyllura në Gjermani”, ka deklaruar Donika, që jeton në Gjermani. “Qeveria që udhëheq Kosovën është partner i papranueshëm për BE-në. Qeveria gjermane është e zhgënjyer. Gjermania nuk ka lëshuar pe ndaj Serbisë, por të jeni të qartë se gjermanët nuk do të lëshojnë pe as ndaj korrupsionit e krimit në Kosovë”.

Gazetari kroat: UDB-ja nuk gjente shqiptarë për të vrarë Shqiptarë

Serbët i kanë vrarë serbët, kroatët i vrisnin kroatët, boshnjakët i vrisnin boshnjakët, derisa serbët i kanë likuiduar edhe shqiptarët”, ka thënë gazetari dhe publicisti kroat, Zeljko Peratovic, duke folur për vrasjet e kryera nga UDB-ja serbe në ish-Jugosllavi.Gazetari kroat, Peratovic i cili për një kohë të gjate merret me hulumtimin e vrasjeve politike në ish-Jugosllavi, ka deklaruar se vrasjet e disidenteve që ishin larguar nga vendi, UDB (Sigurimi Shtetëror Jugosllav) i ka kryer në mënyrë specifike, shkruan Telegrafi.

Ai ka thënë se UDB-ja ka gjetur bashkëpunëtorë që kanë kryer vrasje të bashkëkombësve të vetë,“serbët i kanë vrarë serbët, kroatët i vrisnin kroatët, boshnjakët i vrisnin boshnjakët, derisa serbët i kanë likuiduar edhe shqiptarët”.

“Vetëm për shqiptarët nuk ka vlejtur kjo rregull pasi që UDB nuk ka mundur të gjejë shqiptarë për të vrarë shqiptare", ka thënë Peratovic per "Blic"
Vrasjet e kryera në kohën e ish Jugosllavisë janë ri-aktualizuar pas arrestimeve të ish shefave të UDB-së në Kroaci sot gjatë ditës.

Tashmë dihet se ky shërbim famëkeq (UDB-ja) ka qenë i përfshirë në vrasjet e Jusuf e Bardhosh Gervalles dhe Kadri Zekës në Gjermani dhe Enver Hadrit në Belgjikë.

Vrasja e Jusuf e Bardhosh Gërvallës, Kadri Zekës por edhe e Enver Hadrit zyrtarisht është bërë publike nga Kuvend i Serbisë pas vit 2003, si dhe nga publikimet e bëra nga oficer të shërbimit të cilët ishin organizatorë të këtyre akteve.

Nga kjo rezulton se SDB në këto akte terroriste kishte angazhuar ekipe të posaçme në përbërje të së cilës ishin: Zelko Raznjatovic-Arkan, Ratko Gjokic, Dragan Malesevic-Tapija, Gjorgje Bozovic-Gishka, si dhe ekipi i dytë Veselin Vukotic (Vesko), Andria Lakonic, dhe Darko Asanin.
Në vrasjen direkte të Jusufit, Kadriut dhe Bardhoshit atentatorë kanë qenë Zelko Raznjatovic-Arkan dhe Gjorgje Bozovic-Giska.

Për këtë arsye, Sekretari Federativ i Punëve të Brendshme, Stane Dolanc, shumë vite më vonë pati deklaruar se “Arkani ka qenë më i dobishëm se i gjithë shërbimi”, kurse ai përpos privilegjeve dhe shumave të parave, nga Sekretariati Federativ i Punëve të Brendshme si dhuratë kishte marrë një pistoletë të dekoruar me ar.

Shefi i dikurshëm i shërbimit shtetëror jugosllav Stane Dolanc, kishte thënë se "Arkan vlen më shumë se sa krejt shërbimi".

A ËSHTË ARKANI VRASËSI I JUSUF E BARDHOSH GËRVALLËS DHE KADRI ZEKËS?

Ish-shefi i policisë sekrete të Jugosllavisë dhe Kroacisë Josip Perovic është liruar nga paraburgimi, por një gjykatë kroate ia ka konfiskuar dokumentacionin dhe ia ka ndaluar që të largohet nga vendlindja.
Avokati i tij, Ante Nobilo, ndërkaq, ka thënë se do t'i kundërvihet vendimit eventual për ekstradimin e Perovic në Gjermani, ku akuzohet për vrasjen e emigrantit kroat Stjepan Durekovic. Ndërkohë, Nobilo ka mbrojtur klientin e tij, duke thënë se shërbimet kroate nuk e kanë kryer këtë vrasje. Për këtë ai ka akuzuar Serbinë dhe Malin e Zi.

Avokati Bernd Von Hajnstel, i cili ka qenë gjykatës kryesor në procesin kundër Krunoslav Prates për vrasjen e Durekovic, është i bindur se Perkovic është pjesëmarrës në vrasje.

"Në fund të procesit kemi qenë të bindur se Perkovic ka qenë pjesëmarrës në vrasjen e Durekovic. Perkovic ka qenë ai që ka dhënë urdhrin dhe që i ka pasur të gjitha në dorë", ka thënë ai për Deutsche Welle.

Ndërkohë mediat serbe shkruajnë se arrestimi i ish-shefit të UDB'së në Kroaci Josip Perovic mund të çojë drejt zbulimit se cili ishte roli i Zeljko Raznatovic-Arkan në likuidimin e kundërshtarëve të regjimit të Ish-Jugosllavisë.

Sipas "Blic", askush në Serbi nuk ka dhënë përgjegjësi për vrasjet e emigrantëve serbë e as nuk është nisur ndonjë hetim. Por, tashmë dihet roli i kriminelëve serbë, siç është Arkan, i cili ka vrarë në emër të sigurimeve të armatës jugosllave (KOS) dhe UDB'së.

Shefi i dikurshëm i shërbimit shtetëror jugosllav Stane Dolanc, kishte thënë se "Arkan vlen më shumë se sa krejt shërbimi".

Një ish-pjesëtar i Sigurimit Jugosllav, ka folur në kushte anonimiteti për Arkanin dhe përfshirjen e tij në likuidimin e shqiptarëve.

"Besimin që e kishte fituar në qarqet e udbashëve e ilustron detyra që e kishte marrë atëherë nga sigurimi shtetëror, që të neutralizojë një çerdhe të fuqishme të emigracionit në rrethinën e Shtudgartit. Dy javë është ushqyer me konserva dhe ka fjetur në kulm të ndërtesës ku është dashur të takohen tre terroristët. Ndërkohë që shërbimin e kishte njoftuar se në objekt ndodhen 15 shqiptarë dhe se ky është një rast i mirë", ka thënë ky oficer.

Sipas këtij, ish-sigurimsi, Arkan e kishte përfunduar me sukses misionin. Siç, dihet më 1982, në afërsi të Heilbronnit të Gjermanisë Perëndimore, ishin vrarë Jusuf e Bardhosh Gërvalla dhe Kadri Zeka. Dyshohet se vrasja është organizuar nga shteti jugosllav por dorasit nuk janë zbuluar kurrë. Ndërsa për atentatin e trefishtë tashmë ka shumë versione.

Rreth përfshirjes së Arkan në këto vrasje kishte folur edhe zëvendëspresidenti i INTERPOL'it Budimir Babovic, i cili ka thënë se është folur shumë që Arkan ka qenë ekzekutor i ngarkuar nga shërbimi shtetëror për eliminimin e kundërshtarëve të ish-regjimit.

"Ai (Arkan) edhe publikisht është lavdëruar dhe i ka treguar edhe revolet që ka marrë nga sigurimi shtetëror nga ish zyrtarët e lartë të shtetit".

Arkan është vrarë në më 15 janar të vitit 2000 në një hotel në Beograd.