Viti i vendimit historik për shqiptarët !

 Viti 2019 ,viti i vendimit historik për shqiptarët !

Shqiptarët në SHBA janë një komunitet i organizuar dhe çështjen kombëtare e kanë gjithmonë për zemër. 

 Nëse je shqiptar në territorin e SHBA dhe ke nevojë për ndihmë, rrjeti i bashkë atëdhetarëve të Akademisë Shqiptaro-Amerikane vihet në lëvizje dhe gjithçka merr rrugën e zgjidhjes në dobi të nevojtarit.

Ndërtesa e ASHASHA-New York 

Por një qëllim madhor që i mbledh bashkë profesorë dhe njerëz të njohur, është ngritja lart e imazhit të kombit shqiptar dhe përmirësimi i imazhit të shqiptarëve kudo janë. Një ndër njerëzit më të angazhuar në dobi të çështjeve të shqiptarëve në Amerikë, është Akademik Prof. Dr. Skënder Kodra.

Prof. Dr.Skendër Kodra, është një shqiptar i Kosovës i emigruar herët, kryetar i Akademinë Shqiptaro-Amerikane, ndodhet këto ditë në Prishtinë dhe bashkë me përvjetorin e Akademisë që themeloi, komenton të gjitha zhvillimet politike mes dy vendeve

Profesor Skender Kodra ju jeni kryetari historik i Akademisë shqiptaro-amerikane.

Në fillim ishte e vështirë pasi për të formuar Akademi duhet të kishe gradën Doktor.

Sami Repishti 

 Në atë kohë vetëm dy shqiptarë e kishin këtë gradë,Prof.Dr.Sami Repishti
  dhe i ndjeri  Prof.Dr.Arshi Pipa.

Prof.Dr.Arshi Pipa

Unë vendosa të vë themelet e një akademie me qëllimin që edhe kombi ynë të radhitet në standardet e 120 kombeve që ishin në atë kohë në SHBA.

                                                   Pëllumb Kulla

Pati skeptikë që thanë se për çfarë duhej kjo akademi, por unë e kisha vendosur dhe shkova të bisedoj në atë kohë me ambasadorin e Shqipërisë në Amerikë,Pëllumb Kulla.

 . 

 Adem Harxhi

Kam pasur një princip të cilin e kam ndjekur gjithmonë: në çdo aktivitet apo nismë konsultohem me ambasadorin e Shqipërisë. Edhe këtë herë shkova tek ambasadori shqiptar, i cili u shpreh shumë i gatshëm. Kontaktova edhe me profesor Luigj Vebihun dhe Prof. Adem Harxhin. 

Të dy pranuan të jenë pjesë e nismës sime, e kështu krijuam Akademinë Shqiptaro-Amerikane. Në fillim vendosëm edhe ura bashëpunimi me Akademinë e Shkencave të Shqipërisë dhe të Kosovës, megjithëse aktivitetet e përbashkëta nuk kanë qenë në lartësinë e duhur të qëllimit të këtij bashkëpunimi.


Sot kemi të antarësuar  akademikë shqiptarë  nga të gjitha trojet shqiptare me gradën Profesor dhe Doktor , amerikanë  dhe të tjerë që kanë shprehur dëshirën të jenë pjesë e kësaj akademie duke kontribuuar  në shkencë si dhe për çështjen kombëtare shqiptare.

Profesioni dhe aktiviteti im kanë bërë që pranë kësaj akademie të afrohen shumë profesionistë dhe të kemi një rrjet ndihme për të gjithë shqiptarët kudo ndodhen.


Ne jemi të interesuar për çdo gjë që ndodh me shqiptarët në territorin e SHBA.

 Reagojmë fort kur ka probleme kombëtare siç e kemi bërë në rastin e enciklopedisë së Maqedonisë, e cila i përbuzte shqiptarët.

 Ngrejmë flamurin në mes të Mahnatanite në Time Square dhe mblidhemi mbi 1 mijë veta kur në Amerikë vjen një personalitet nga Shqipëria.

Ju thatë që ndihmoni çdo shqiptar. Si?

Ne kemi krijuar rrjetin tonë të ndihmës. Unë vetë si kryetar i Akademisë jam një urë mes atij që ka nevojë dhe atij që ka mundësi. 

Mund t’ju tregoj një shembull: Një grua më merr në telefon një herë pasi kishte mbetur pa asgjë në një aeroport në Amerikë dhe nuk dinte ku të shkonte. 

Kam telefonuar një anëtar të akademisë dhe ai ka shkuar dhe e ka ndihmuar këtë zonjë që më telefononte nga një shtet tjetër të Amerikës.

 Kështu ne interesohemi për çdo gjë që ndodh me shqiptarët. Në shumë raste më shumë na lajmërojnë ne si akademi sesa ambasadën shqiptare. 

Pra, kur vjen puna për çështjet shqiptare, kemi mjekë, avokatë, struktura që ndërhyjnë duke bërë çfarë është e mundur që të gjendet një zgjidhje.

20 vjet pas themelimit të Akademisë, çfarë ka ndryshuar me shqiptarët që vijnë në Amerikë?

Në kohën kur kam shkuar unë kishte pak shqiptarë dhe duhej kohë për t’u inkuadruar në jetën amerikane. 

Në kohën e themelimit të Akademisë kishte ende shqiptarë që ishin larguar për politikë ndërsa sot në Amerikë vijnë shqiptarë për studime, nëpërmjet Llotarisë Amerikane dhe janë kryesisht intelektualë.

 Shqiptarët janë shtuar shumë dhe niveli i tyre. Në universitetin që unë kam dhënë mësim, “Mercy College” në Neë York sot vazhdojnë studimet 120 studentë shqiptarë. 

Ky universitet është ndër më të mirët në Amerikë. Pra imazhi i shqiptarëve në Amerikë ka ndryshar gjithmonë e më shumë për mirë.

Ju keni zgjedhur një ndër profesionet e vështira siç është psikologu klinik, ku edhe keni arritur gradat më të larta shkencore. Si vazhduat në këtë drejtim të psikologjisë?

Unë kam pasur një të kaluar të vështirë e me probleme. 

Kur isha i ri të gjithë më thonin se jam budalla dhe unë vendosa të gjej veten. Kur gjeta veten në profesion pashë që budallenj ishin ata që më quanin mua të tillë. 

Kam punuar në universitete të rëndësishme dhe kam përgatitur studentë për të gjitha spitalet psikiatrike në botë. Kam shkruar e botuar 8 libra në fushën e psikiatrisë. 

Vetëm një prej tyre e kam shkruar në shqip, pasi nuk e njoh shqipen sa duhet. Sekreti i suksesit tim është se unë i angazhoj shumë studentët e mi.

Ju në fakt keni lindur në Istog por familja ka jetuar edhe në Shqipëri…

Po, jeta e familjes sime është mes Kosovës dhe Shqipërisë. Familja ime ka jetuar në Mamurras e në Shijak. Prindërit e mi janë martuar në Shijak. Sa për mbiemrin mendoj se Kodra ka qenë shumë i përhapur për shkak se lidhej me vendin e qëndrimit.


Në periudha të vështira ju keni qenë në Shqipëri e Kosovë. Çfarë mbani mend nga ajo kohë?

Në Shqipëri kam punuar për 2 vjet tek spitali 5 në vitet 1992-1993 ku ishte hapur Shqipëria. Ruaj përshtypjet më të mira. Jam rikthyer në kohën e luftës së Kosovës.

 Djali im iu bashkua UÇK-së. Ishte detyrim ndaj vendit tim. Unë qëndrova në Tiranë në spitalin Ushtarak ku edhe kam dhënë kontributin tim. Kam shkuar në Kosovë e kam parë territore të tëra të djegura. Ndërkohë, djalin e kishin burgosur maqedonasit. Arritëm të dalim nga kjo situatë dhe të largohemi për në Amerikë.

Nuk është se na ka vlerësuar kush për atë që bëmë, por as nuk presim. Vazhduam jetën normalisht atje dhe atë që bëmë, e bëmë për kombin tonë.

Ju vini shpesh në Shqipëri e Kosovë dhe mund të shikoni sjelljet e politikës në të dy trojet shqiptare. Çfarë ju bën më shumë përshtypje?


Më është dhënë rasti t’i njoh, t’i ndjek e të krijoj një përshtypje për politikën shqiptare. Problemi kryesor i politikës shqiptare sot është se ajo nuk udhëhiqet nga vlera morale.

 Kombi ynë ka një difekt se, përveç vlerës akademike tek prijësit që zgjedh duhet të konsiderojë qënësor dhe moralin, të cilin sot në të dy vendet nuk po e kërkon askush.

 Kam ndjekur parlamentin shqiptar ku shpesh edhe familja është pjesë e fjalorit të deputetëve.

 Ai nuk mund të quhet parlament. Këta politikanë me ato që bëjnë, ia nxijnë imazhin Shqipërisë kur ne shqiptarët në diasporë mundohemi ta përmirësojmë imazhin dhe kemi bërë shumë hapa para në këtë drejtim.

Po si mund të kalohet kjo gjendje sipas mendimit tuaj?

I gjithë sekreti është tek vota. Një popull kur shitet për një kile miell nuk mund të ketë moral t’i kërkojë politikanëve llogari. Nuk është punuar për ta edukuar popullin për të pasur kujdes tek vota. Zgjidhja është me pas kujdes votën. Populli kur të votojë duhet të zgjedhë më të mirin dhe të gjykojë drejtë pasi nuk mund të ketë një parlament deputetë më të kaluar kriminale. Edhe vetë ambasadori amerikan Lu e tha; dhe kur e thotë një i huaj, çfarë duhet të presim më ne shqiptarët për të reaguar ndaj politikanëve të korruptuar.....

Skendër Kodra

Disa akademikë, intelektualë, profesorë, studiues dhe profesionistë të kësaj çështje, nga një tubim shkencor i organizuar në Tiranë, janë bashkuar në thirrjen drejtuar Qeverisë së Kosovës dhe Qeverisë së Shqipërisë lidhur me marrëveshjen e demarkacionit mes Kosovës dhe Malit të Zi, duke apeluar që t’i thuhet Jo dhënies së territoreve për viza!

Abdulla Mehmeti

Këto forca intelektuale, duke e ndjekur me shqetësim vendosjen e një kushti të paprecedent për popullin e Kosovës, sa i takon përfitimit të lëvizjes së lirë në zonën Shengen, konsiderojnë se, pasi që Republika e Kosovës i plotësoi të gjitha kushtet dhe kriteret e vendosura, edhe pse ato qenë ndryshe dhe më shumë se për të gjitha shtetet e tjera që morën liberalizimin e vizave, BE vendosi një kusht shtesë, që t’i jepet Malit të Zi një pjesë e territorit të Kosovës, të cilin e konsiderojnë si një kusht i padrejtë, i paarsyeshëm dhe denigrues për çdo shqiptar më dt.11.07.2016 kundërshton publikisht demarkacionin Kosovë-Mali i Zi:
.

Ju përkujtojmë se,

Pozita gjeografike e trojeve shqiptare, me pasuri të mëdha nëntokësore dhe mbitokësore, përherë ka qenë tragjike për popullsinë autoktone shqiptare, e cila përjetoi pushtime të njëpasnjëshme përgjatë shekujve, sidomos pas Paqes së Shën Stefanit, Kongresit të Berlinit, Konferencës së Londrës, kësaj radhe edhe Samitit të Vjenës, ku shembulli i trojeve shqiptare mund të jetë i vetmi në botë, ku kushtëzohet vetëm pala shqiptare, edhe pse harta politike e shtetit të tyre kufizohet nga të katër anët me trojet e veta etnike të grabitura nga shtetet fqinje.

Ashtu siç ndodhi në mënyrë të dhunshme copëtimi i territoreve në fund të shekullit nëntëmbëdhjetë dhe përgjatë shekullit njëzet, me ndikimin dhe vendimin e Fuqive të Mëdha, pavarësisht kundërshtimeve të popullsisë autoktone shqiptare, me ndikimin e Rusisë dhe luajtjen e rolit të e viktimës nga popullsia sllave e gadishullit Ballkanik, duke i shpërblyer me toka shqiptare, drejtpërsëdrejti ndikuan në formimin e shteteve të reja sllave në territoret etnike shqiptare, në këtë rast edhe formimin e shtetit të Malit të Zi dhe atë të Maqedonisë.

Mali i Zi synim kryesor përgjatë historisë ka pasur zgjerimin në territoret shqiptare, siç kërkoi nga Kongresi i Berlinit, aneksimin e Plavës dhe Gucisë. Mbasi ushtria e Malit te Zi nuk mundi ta pushtojë me luftë Plavën dhe Gucinë kërkoi nga Kongresi i Berlinit që t’i jepen Hoti dhe Gruda, por pasi nuk arriti ta pushtoi as Hotin e Grudën, Mali i Zi kërkoi nga Kongresi i Berlinit që t’i jepet një zonë tjetër, Ulqini dhe Tivari.

Me gjithë vendimet e Fuqive të Mëdha për aneksimin e këtyre territoreve Malit të Zi, populli shqiptar asnjëherë nuk u pajtua më këtë ndarje dhe gjatë gjithë kohës bëri rezistencë të armatosur dhe kurrë nuk e njohu pushtimin malazez.

Populli shqiptar nga Plava, Gucia, Ulqini, Tivari, Ana e Malit, Hoti, Gruda, Trieshi, Koja e Podgorica gjithmonë qëndruan të rreshtuar në ballë të luftërave për çlirimin e këtyre territoreve të aneksuara. Mbas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, si republikë e ish federatës jugosllave, Malit të Zi iu dha edhe Rozhaja, e cila ishte nën administrimin e Pejës deri në vitin 1945.

Duke konsideruar se, demarkacioni i kufirit mes Kosovës dhe Malit të Zi nuk duhet të konsiderohet si çështje formale dhe teknike, por si çështje politike që e cenon sovranitetin shtetëror dhe tërësinë e trojeve etnike shqiptare, si e tillë nuk është vetëm çështje e Kosovës, por edhe çështje e tërë kombit shqiptar, duke marrë parasysh luftën dhe përpjekjet shekullore për mbrojtjen dhe ruajtjen e tërësisë tokësore të trojeve etnike. 

Edhe pse ekspertët kanë ofruar shumë fakte për këtë çështje, siç është Kushtetuta e Malit te Zi e vitit 1947, e cila e përshkruan saktë vijën kufitare, ku shihet qartë se vija kufitare ka qenë Çakorri dhe Kulla, por këto fakte të ofruara më herët Qeveria e Kosovës nuk i ka marrë parasysh, prandaj, apelojmë që Kuvendi i Republikës së Kosovës ta rishikojë edhe një herë këtë çështje dhe të sjell vendim të drejtë, duke pasur parasysh përherë sovranitetin dhe integritetin territorial të shtetit të Kosovës.

Duke pasur parasysh këto fakte, u bëjmë thirrje Qeverisë së Republikës së Kosovës të mos pranojë kushte që e vendosin vendin në pozicione të pafavorshme krahasuar me vendet tjera të rajonit, duke konsideruar se Qeveria e Kosovës nuk është e detyruar të pranojë kushte të padrejta dhe të pabarabarta, krahasuar me shtetet tjera, në dëm të integritetit territorial.

Ndërsa, Qeveria e Republikës së Shqipërisë të mos jetë indiferente ndaj copëtimit të mëtejshëm të territoreve shqiptare, por t’i përdorë të gjitha mundësitë për eliminimin e këtij kushti të padrejtë dhe të dëmshëm për lëvizjen e lirë të qytetarëve të Kosovës në shtetet e Bashkimit Evropian.  

Demarkacioni i kufirit është çështje midis dy vendeve sovrane, Kosovës dhe Malit të Zi dhe nuk mund të bëhet peng për marrëveshje ndërkombëtare që Kosova lidh me palë të treta, në këtë rast me vendet anëtare të marrëveshjes Shengen të BE-së.

Qeveria e Republikës së Kosovës, Qeveria e Republikës së Shqipërisë dhe shqiptarët kudo që janë, duhet ta ndalojnë krijimin e precedentit që për çdo të drejtë anëtarësimi në marrëveshjet evropiane të detyrohen t’u japin territore fqinjëve të tyre ballkanikë.

U bëjmë thirrje Qeverisë dhe Kuvendit të Republikës së Kosovës, ta rishikojnë marrveshjën për Demarkacionin e kufirit të Kosovës dhe Malit të Zi , dhe të sjellin vendime të drejta, në interes të qytetarëve të Kosovës, të ruajtjes së sovranitetit dhe integritetit territorial të shtetit, paqes dhe sigurisë ndërkombëtare, vlerave të demokracisë perëndimore për qarkullimin e lirë të njerëzve, ideve dhe kapitalit, si dhe kultivimin e fqinjësisë së mirë mes vendeve dhe popujve të Ballkanit. 

Flori Bruqi   

Rajmonda ( Bujar )Maleçka(1970-)

Rajmonda ( Bujar )Maleçka, ka lindur në Tiranë, më, 11.03. 1970.

Ka mbaruar në Fakultetin e Tiranës dega Histori-Filologji, në degën e Gazetarisë, (1989- 1993,Nr/diplome:2614,dt.20.07.1993) dhe në Universitetin “Aleksandër Xhuvani” dega Gjuhë-Letërsi, më 1997.
Rajmonda Maleçka ka kryer studimet pas Universitar në Akademinë Diplomatike kursin Marrëdhënie Ndëkombëtare dhe Diplomaci Shqiptare- 25 shtator deri më 25 dhjetor-2006.(nr.regj.055;NTPT/K62122040A).

 Gjithashtu ajo ka mbaruar dy kurse specilale në Akademinë Diplomatike Shqiptare-Lidership dhe Manaxhim Krizash dhe Aftësi Negociuese, në Tiranë, më, 22 janar deri më 16 shkurt, 6 Gusht deri më 27 Gusht.

Ajo ka punuar që nga viti 1993, në shumë organe të Shtypit shqiptar si Gazetare “Atdheu”, gazeta “Rilindja”, gazeta “Kosova”, gazeta “Koha e Re ”, gazeta “Ora e Shqipnisë” , gazeta “Bulevard” dheKryeredaktore e gazetës “Kushtrimi” 1998.
Që në vitin 1992, ka qenë, aktiviste e çështjes kombëtare, në Shqipëri-Kosovë, Lugina e Preshevës dhe trevat shqiptare nën-Maqedoni. Bashkëpunëtore e mediave shqiptare në të gjithë këtë hapësirë.

Më1998-së bashku me babain e saj Bujar Maleçka, mer pjesë në Luftën e shenjtë të Ushtrsë Çlirimtarë të Kosovës dhe në të njëjtën kohë ajo vazhdon të jetë dhe korrespondente e revistës “Mbrojtje...“ organ i Ministrisë së Mbrojtjes Tiranë.

Ishte anëtare e Trupës Artistike Hamëz Jashari dhe pas luftës në Kosovë më 1999, ajo është e angazhuar në TMK (Zona e Dytë) në Prizren dhe më pas në Bazën e Logjistikës Prishtinë.

Si rezultat i aktivitetit të saj patriotik ajo burgoset së bashku me babain nga sllavo-maqedonasit më-04.04.2005 duke i dënuar nga pesë vjet secilin në burgjet famëkeqe të Maqedonisë, ku dhe sot mbahet me të padrejtë ajka e Kombit.


Rajmonda Maleçka ka këto libra të botuara:-“Ëndërra lozonjare’, poezi , botuar në vitin 1998.“Tungjatjeta Kosovë“, poezi, botuar në vitin 1998. “Prelud pavarësie“ ,poezi, botuar në vitin 2000. “Nëpër ditët e dhimbjes dhe lirisë së Kosovës”, analizë dhe opinion shkencorë për çështje e Kosovës, botuar në vitin 2001.‘‘Shqiptarët e kanë Brenda vetes së tyre lirinë”, libër analitik dhe interviste për zhvillimet politike të shqiptarëve nën-Maqedoni, botuar në vitin 2003. “Tokë arbnore” antologji poetike për të rënët e luftës, botuar në vitin 2004.“Ora e Kombit” , monografi , botuar në vitin 2005. “Jasharët, kujtesa jonë e përjetëshme”, prelud kujtese për familjen Jashari, botuar në vitin 2006. Haradinaj dhe Rendi i Ri Botërorë, analizë politiko-historike, botuar në vitin 2007. “Hashim Thaçi dhe beteja e fundit”, analizë monografike, botuar në vitin 2008.“Hasi mes Luftës dhe Lirisë, libër historik-monografik, botuar në vitin 2010. “Mbollën gjak, mbijnë këngë, baladë për 383 dëshmorë të Kombit, botuar në vitin 2013. “Safet Peci-Boletini dy herë i pavdekshëm“, botuar në vitin 2013. ‘‘ Një President në Blliçe‘‘-2016.

Redaktore e disa librave historik të shkruar për luftën dhe UÇK-në.
Është anëtare e përhershme e Akademisë Amerikano-Shqiptare të Shkencave dhe Arteve me seli në Nju Jork, SHBA,në Departamentin e Gazetarisë dhe publicistikës ;  anëtare e Shoqatës së Gazetarëve Profesionistë të Shqipërisë, Nën/kryetare e Shoqatës Çidhna dhe Kastriotët, Ambasadore e Paqes Globale Network-Albania.


Rajmonda Maleçka është veterane e luftës së Kosovës së bashku me babain e saj.



Flori Bruqi

Prof.Dr.Shyqri Galica( 1951-)

Shyqri Galica ka lindur më 2 nëntor 1951, në Rashincë të Shtimes. Tetëvjeçaren e ka kryer në Muzeqinë, kurse shkollën e mesme, gjimnazin, në Ferizaj.

Gjuhën dhe letërsinë shqipe e ka mbaruar më 1975, në Fakultetin Filozofik të Universitetit të Prishtinës, ku dhe ka kryer shkallën e tretë të studimeve.

Më 1986 ka magjistruar me temën “Poezia e Fatos Arapit”, kurse më 1997, në Fakultetin e Historisë dhe të Filologjisë të Universitetit të Tiranës ka mbrojtur tezën e doktoratës me titull “Faik Konica – eseist dhe kritik letrar”, të cilën e ka botuar po atë vit.

Si student i vitit të tretë, më 1974, ka filluar të punoj si spiker (folës) në Radio Prishtinë, ndërsa nga viti 1978 derisa është mbyllur gazeta “Rilindja” e Prishtinës (2002) ka punuar gazetar, redaktor e zëvendës kryeredaktor.

Ndërkaq, në vitin akademik 1998- 1999 ka mbajtur lëndën fillet e gazetarisë në Fakultetin e Filologjisë të Universitetit të Prishtinës, kurse më pas ka kaluar në Fakultetin e Arteve të UP-së.

Në vitin 2000 është zgjedhur docent, më 2004 profesor i asocuar për lëndën histori e letërsisë, kurse më 2009 profesor i rregullt.

Ka dhënë lëndët histori e letërsisë botërore, letërsi kombëtare I, II, letërsi I, II e III, si dhe dramatologji.

Gjithashtu në Fakultetin e Edukimit të UP-së ka dhënë edhe shkrim akademik dhe kulturë gjuhe, si dhe lëndët bazat e gazetarisë dhe mediet dhe komunikimi publik.

Në Universitetin Internacional të Prishtinës ka mbajtur lëndën shkrim akademik.

Ka qenë shef i Katedrës së Dramaturgjisë të Fakultetit të Arteve të UP-së, kurse një mandat edhe anëtar i Senatit të UP-së.

Aktualisht është kryetar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës.

Ka botuar shkrime letrare – poezi e prozë, pastaj ka shkruar punime kritike për letërsinë e artin, ka publikuar artikuj studimorë, kumtesa e studime për letërsinë; ka bërë biseda me personalitete të shkencës e të artit, ka shkruar artikuj për kulturën, përkatësisht për librin, muzikën, radiotelevizionin, jetën teatrore e atë kulturore; për figurat historike dhe të kulturës kombëtare e të asaj botërore, si dhe shkrime për aspekte të ndryshme të shkencës, të letërsisë dhe të artit.

Ka marrë pjesë me kumtesa në disa tubime letrare e shkencore në Kosovë dhe jashtë.

Ka botuar këto vepra:

1.Koha flet me brezni, poezi, 1979

2.Poezia e Fatos Arapit, studim monografik, 1990

3.Amësia, tregime, 1991

4.Simbolika e sundimit, kritika dhe ese, 1995

5.Konica – moderniteti, eseistika, kritika, studim monografik, 1997

6.Mesazhi kritik, ese dhe kritika, 1999

7.Dashuria vdekërisht, roman, 2003

8.Identiteti artistik, kumtesa shkencore dhe vështrime kritike, 2005

9. Gazetarë dhe publicistë shqiptarë, fjalor enciklopedik (bashkautor), Tiranë, 2005

10.Bota magjike e fëmijës, kritikë letrare, 2007

11.Mesazhi intelektual, studime, 2012

Gjatë kësaj periudhe ka hartuar tridhjetë e gjashtë zëra nga fusha e letërsisë dhe e shtypit shqiptar për Fjalorin enciklopedik shqiptar (tri vëllime) të Akademisë së Shkencave të Republikës së Shqipërisë (tashmë ndodhet në qarkullim), si dhe rreth tridhjetë zëra për projektin e përbashkët Enciklopedia e artit shqiptar të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë dhe të Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Republikës së Kosovës.

Në vëllimin Sovremenija albanistika: Dostizenija i perspektivi (që ishte konfirmuar nga prof. dr. Aleksandër Rusakov), është botuar studimi i tij me titull Vetëdija kritike dhe eseistike e Konicës (Konica’s critical and esthetic awareness) (më 2012) në vëllimin e veçantë të punimeve të Institutit të Studimeve Gjuhësore të Akademisë së Shkencave të Rusisë.

Gjithashtu ka paraqitur punime shkencore e letrare në tubime të ndryshme brenda e jashtë Republikës së Kosovës dhe ka botuar punime në revista e botime të ndryshme gjithashtu brenda e jashtë vendit.

Disa punime të paraqitura në tubime të ndryshme shkencore e letrare brenda e jashtë vendit.

Është marrë konfirmimi nga prof. dr. Aleksandea Rusakov më 3.10. 2008 se studimi me titull Konica’s critical and esthetic awareness ka hyrë në planin e botimit për vitin 2009 (doli më 2012) në vëllimin e botimeve Sovremenija albanistika: Dostizenija i perspektivi të Institutit të Studimeve Gjuhësore të Akademisë së Shkencave të Rusisë.

Shyqri Galica ka paraqitur në tubime të ndryshme shkencore brenda dhe jashtë Republikës së Kosovës, ndër të tjera, edhe këto punime:

Konteksti historiko-dokumentar e artistik i romanit “Dashuria kuantike e filanit” të Adem Demaçit, paraqitur në Seminarin XXVIII Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, në Prishtinë, më 17.08. 2009 deri 28.08.2009, në Seksionin shkencor të letërsisë me titull “Romani i sotëm shqiptar”.

Për Fjalorin enciklopedik shqiptar, vëllimi 1, 2 e 3, Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Tiranë, 2008, ka hartuar 36 zëra për letërsinë dhe publicistikën shqiptare.

Tridhjetë zëra për projektin e përbashkët Enciklopedia e artit shqiptar të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë dhe të Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Republikës së Kosovës, që është në proces të botimit.

Konteksti evropian i poezisë së Fatos Arapit, kumtesë, Seminari Ndërkombëtar i Albanologjisë në Ohër, Universiteti Shtetëror i Tetovës, 26.09.2008. Botuar edhe në “Epokën e re”, Prishtinë, më 29 nëntor 2008.

Kronika artistike e një kohe, vështrim kritik për vëllimin poetik “Kohë epileptike” të Sabile Keçmezit – Bashës (“Jeta e re”, Prishtinë, 1993), me rastin e përurimit të veprës së saj letrare, organizuar nga LSHK-ja, më 10. 10. 2008, Gjilan.

Përjetësia, poezi, lexuar në manifestimin ndërkombëtar “Mbrëmjet poetike të Strugës”, më, 21-24 gusht 2008.

Kosova dhe Agolli, kumtesë, sesioni shkencor i letërsisë “Kosova dhe letërsia shqipe”, Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, Universiteti i Prishtinës & Universiteti i Tiranës - Fakulteti i Filologjisë, Prishtinë & Fakulteti i Historisë dhe i Filologjisë, Tiranë, 18-29.8.2008 (28. 8. 2008). Botuar në “Epokën e re”, Prishtinë, më 30 gusht 2008.

Tragjedia “Juda Makabe” e Gjergj Fishtës, kumtesë, paraqitur më 24 nëntor 2006, në sesionin shkencor “Gjergj Fishta, figurë madhore e letërsisë sonë”, Universiteti i Evropës Juglindore – Tetovë – Fakulteti Pedagogjik.

Është botuar edhe me titullin “Juda Makabe” në kontekstin aktual” në gazetën “Pavarësia News”, Prishtinë, 30-31 dhjetor 2006 - 1-2 janar 2007.

Ideali i lirisë dhe krijuesi, kumtesë, paraqitur në tryezën poetike “Ymer Elshani”, Drenas, më 17. 4. 2007, organizuar nga Lidhja e Shkrimtarëve e Kosovës.

Letërsia dhe interpretimi, kumtesë, sesioni shkencor “Letërsia në shkolla dhe fakultete”, Instituti Albanologjik i Prishtinës, 14 dhjetor 2007. Botuar edhe në gazetën “Lajm”, Prishtinë, më 22 dhjetor 2007.

Ikja si shpëtim (vështrim kritik për librin “Zhurma e kujtimeve” të Shpend Osmanit, “Era”, Prishtinë, 2006), mbajtur në tribunën e Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës, Prishtinë, 2006; botuar në gazetën “Epoka e re”, Prishtinë, 2 shtator 2006.

Një shkrimtar i lënë në harresë, portreti letrar i shkrimtarit Ramadan Rexhepi, “Koha ditore”, Prishtinë, 4 mars 2006.

Zëri modern poetik i Fatos Arapit, kumtesë, sesioni shkencor i letërsisë “Letërsia shqipe dhe moderniteti”, Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, Universiteti i Prishtinës & Universiteti i Tiranës – Fakulteti i Filologjisë, Prishtinë & Fakulteti i Historisë dhe i Filologjisë, Tiranë, 2005; botuar në vëllimin “Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare”, Prishtinë, 2005, nr. 24/2, f. 289.

Ndihma si preokupim i luftës për liri, paraqitur në përurimin e librit “Ndihma e madhe e jetës“ të dr. Emin Kabashit (“Çlirimi”, Prishtinë, 2005), organizuar nga LShK, më 7. 6. 2005, Prishtinë.

Gjergj Kastrioti – Skënderbeu në poezinë e sotme shqipe, kumtesë, paraqitur në konferencën shkencore ndërkombëtare “Skënderbeu dhe Evropa”, Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë – Instituti i Historisë, Tiranë (9-10 dhjetor 2005), botuar në vëllimin “Skënderbeu dhe Evropa” të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë – Instituti i Historisë, Tiranë, 2006, f. 445.

Me titull Skënderbeu – krijues dhe frymëzues i historisë është botuar në “Epokën e re”, Prishtinë, më 22. 4. 2006.

Jeta komplekse e një atdhetari, vështrim – në vend të parathënies, në librin “Dhembja krenare” të Azem Beqirit, LSHK, 2006. Botuar edhe në gazetën “Epoka e re”, Prishtinë, 9 dhjetor 2006.

Sinteza e jetës sonë nëpër kohë, vështrim kritik për vëllimin poetik “Dhe vazhdoj...” të Ali M. Ahmetit, “Focus”, Prishtinë, 2006, botuar në gazetat “Focus”, Prishtinë, më 8 dhjetor 2006 dhe atë “Koha ditore”, Prishtinë, më 23 dhjetor 2006.

Midis poetësh – ku artikulohet mesazhi artistik, kumtesë, Festivali Ndërkombëtar i Poezisë, Paris, tetor 2013 (është botuar edhe në gazetë). Përjetësia, poezi, Festivali Ndërkombëtar i Poezisë, Paris, tetor 2013. Vepra letrare e Adem Demaçit, kumtesë, në disa tubime në Austri (2012), Maqedoni (2012), Zvicër (2013), në Republikën e Shqipërisë (2013) dhe në Prishtinë (2013).

Proza e shkurtër e Migjenit, kumtesë, Java e Albanologjisë – Instituti Albanologjik i Prishtinës (21-23.10.2013). Etj.


*****

Prof. Dr. Shyqri Galica: Krimet monstruoze serbe kundër shqiptarëve në syrin e kamerës


Kohë më parë ka dalë nga shtypi edhe një album fotografish me legjenda për krimet e bëra nga policia dhe ushtria serbe në Kosovë në periudhën e pushtimit serb dhe të Luftës së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Autori i librit të parë për luftën e lavdishme të UÇK-së, Zeqir Bekolli, të cilin e publikoi në një kohë të tensionuar, në kohë lufte, me titull “Drenica në stinët e UÇK-së” (1998), që pa dyshim do të ndikonte në sensibilizimin e opinionit publik dhe të rritjes së radhëve të UÇK-së, duke sjellë të dhëna të pakontestueshme për heroizmin e Adem Jasharit dhe të familjes e të bashkëluftëtarëve të tij, që po sfidonin terrorin e barbarinë serbe si Mic Sokola modernë.



Qëndresa dhe sakrifica e jashtëzakonshme për lirinë e atdheut



Si publicist e krijues, Zeqir Bekolli do të shkruajë dhe dy monografi për dëshmorët tanë, Gani Helshani e Bejtë Rexhepi, pastaj dramën “Krismat e lirisë”, romanin “Fatet tragjike” dhe librin publicistik “Të pathënat për luftën e Kosovës”.

Po të shikohen në ritmin e kohës, të rrethanave dhe të ngjarjeve të zhvilluara, këto vepra japin një kronologji të jetës sonë nën pushtim, të artikuluar nëpërmjet disa zhanreve historiko-dokumentare e letrare në kontekst të të gjitha përpjekjeve për lirinë e bashkimin e trojeve të këtij vendi.

Mirëpo, me veprën më të re, albumin e dëshmive me fotografi, në shqip e anglisht, Dëshmi për krimin serb në Kosovë, Zeqir Bekolli ka arritur të paraqesë dhe një anë tjetër të realitetit tepër të hidhur të historisë sonë të re, qëndresën dhe sakrificën e jashtëzakonshme për lirinë e atdheut, duke filluar nga gjërat më elementare deri te larja e tokës shqiptare me gjakun e njomë të bijve dhe të bijave më të shtrenjta të atdheut.

Pos një hyrjeje fare të shkurtër, i tërë albumi përbëhet nga fotografi, ku pjesa dërrmuese janë origjinale, janë bërë nga dora e autorit.

Ndërkaq, legjendat japin sqarimet elementare, njoftime për vendin, personat dhe ngjarjet, të cilat e konkretizojnë mesazhin që del nga albumi, e bëjnë më funksional dhe më të qartë për receptuesin.

Në këtë kontekst duhet kuptuar dhe lufta e fuqishme e UÇK-së, luftëtarët e së cilës po përballeshin me një ushtri e polici që nuk po zgjidhte asnjë mjet për ta nënshtruar e poshtëruar këtë popullatë.


Pasojat e luftës edhe sot ndihen shpirtërisht e fizikisht midis nesh

Albumi “Dëshmi për krimin serb në Kosovë” është realizuar në katër pjesë: “Mbijetesa”, “Masakrat”, “Rrënojat” dhe “Cremoni varrimi”.

Të gjitha këto zhvillime barbare janë zënë me syrin e kamerës në kohën aktuale, që autori ka arritur t’i aktualizojë edhe pas kaq kohësh me përkushtimin dhe dashurinë për të paraqitur shumëçka, madje për herë të parë, sepse një pjesë e njerëzve tanë as kanë kaluar nëpër këto katrahura të Drenicës e as kanë dëgjuar deri në detaje.

Por ky album edhe njëherë do t’ua bëjë të njohur njerëzve të botës që sot ngjarjet tragjike të Kosovës i trajtojnë si ngjarje ndoshta të rëndomta, pasojat e të cilave edhe sot ndihen shpirtërisht e fizikisht midis nesh.

Kjo pasqyrë dinjitoze e sakrificave dhe e dashurisë për lirinë, të cilën vazhdimisht autori Zeqir Begolli e ka paraqitur nëpërmjet shkrimeve publicistike e dokumentare, pra, është dhe një fakt tjetër që flet për qëndresën, mundin dhe përkushtimin e popullit të Kosovës dhe të Ushtrisë së lavdishme Çlirimtare të saj.

Albumi me fotografi e legjenda përkatëse është dhe rrjedhë e punës së autorit për të shfrytëzuar të gjitha mundësitë edhe aktualisht për të diskredituar akuzat që dalin nga qarqet serbe e të botës, por dhe një përkujtues për gjendjen e vështirë në të cilën ndodhej populli i Kosovës.

Ushtria Çlirimtare e Kosovës dhe bijtë e saj më të mirë na e sollën këtë ditë që të kujtojmë fitoret e lavdishme dhe të jetojmë të lirë.

Flori Bruqi

Prof.Dr.Sali Kelmendi,Ph.D( 1946-)

Sali Kelmendi, ka lindur në Qysh të Pejës, më 5 mars 1946.

Shkollën fillore e kreu në vendlindje ndërsa gjimnazin e kreu në  "11 Maji" në Pejë (1968).

Diplomoi në  Fakultetin  Filozofik-Histori, Unverziteti i Prishtinës(1974),Diplomoi në  Kolegjin e   Arteve, Univerziteti i Prishtinës((1975).

Është Magjister i Shkencave Politike –Mardhënjeve Ndërkombëtare, Univerziteti i Zagrebit(1983) si dhe Dr.sc.i Shkencave Politike,Marrëdhënie ndërkombëtare,Universiteti i Zagrebit(2012).

Përvoja e Punës:

Profesor i lëndve:Marrëdhënieve Ndërkombëtare,Teorive të marrëdhënievë ndërkombëtare,Integrimeve Evropiane dhe Filosofisë Politike në Kolegjin Iliria,Prishtinë; Hyrje ne Marrëdhënjet Ndërkombëtare dhe Organizatat Ndërkombëtare,Kolegji Europian Dukagjini,Pejë nga 2006-20016.;Hyrje në Marrëdhënie Ndërkombëtare dhe Diplomacia Ekonomike në Kolegjin Victory,Prishtinë nga 2007-2016.;
 Organizatat Ndërkombëtare, në Departamentin e Shkencave Politike në Fakultetin Filozofik,Univerziteti i Prishtines, 2005/6, 2010/11.Etj.

Ishte Këshilltar i CBF në Zyren e Kryeministrit,(Zyra për Koordinimin e Bashkëpunimit Nderkombëtar dhe Dialog Rajonal) ( 2005); Zyrtar Komunal për Integrime Europiane( 2008 -2011); Zyrtar për Informim Publik , Mardhënje më Publikun, e Integrime Evropiane, në komunën e Pejës, 2001- 2011 (sipas konkursit publik,jo i emruar).

Kryeredaktor i Televizionit të Prishtinës (TVP)1989-1997, në Prishtinë dhe Tiranë

Redaktor i redaksisë se politikës së jashtme, TVP-së, 1978-1989

Profesor ne shkollën e msme, Pejë 1973-1977

Ka një numër të madh të publikimeve më impakt  faktor ndërkombëtar dhe kombëtar :

1.Ndertimi i shtetit të Kosovës,Yearbook,Sipan 2008,Politicka Kultura Zagreb,2009,(botim anglisht)

2.“Kosova:Rast unik (në Marrëdhëniet Ndërkombëtare)jo Presedan”,Yearbook Sipan 2007,Politicka Kultura,Zagreb,
2008,faqe,253-265(botim anglisht)

3.“Çështja e Kosovës-Problemet historike e aktuale”,Instituti i Historisë-Prishtinë,Instituti i Historisë-Tiranë,Eurorilindja,
Tiranë,1996,faqe 427-432

4.“Kriza e Qipros në kontekst të Mardhënjëve Ndërkombëtarë” (punim i magjistraturës),Rilindja 1984, Prishtinë (fejton).

5.“Trokitje në ndërgjegjjën e Europës”, Evidence & Dokumentacion i Kosovës, Këshilli për të Drejtat dhe Liritë e Njëriut 1992, Prishtinë (grup autorësh).

Analiza, komente e artikuj në gazetat dhe revistat në Kosovë:”Rilindja”,” Zëri”, “Fjala”, “Ora”, “Shkëndia” etj.
Çindra komente, raporte, reportazhe e intervista në radio & televizione të ndryshme.


Anëtarë i organizatave profesionale:

Shqata e Gazetarëve të Botës,(Organizata Ndërkombëtare e Gazetarëve)(IOJ),1992;

Shoqata e Gazetarve te Kosoves,1980;

Këshilli për të Drejtat dhe Liritë e Njëriut, 1990-1994



Pjesëmarrje dhe përfaqësim në Institucione ndërkombëtare:

Përpos pjesëmarrjes në shum Samite e takime ndërkombëtare si reporter i Televizionit RTP-RTSH ka përfaqësuar Kosovën (në forma e cilsi të ndryshme) në:

-Ditët e Evropes,07-09 Maj 2016,IPN Shkup.

-Seminari Ndërkombëtar,NATO dhe Europa 

Juglindore,Dubrovnik(Shipan)2007, 2008 dhe 2010.

-Simpoziumi i Akademive të Shkencave e Arteve të Shqipërisë dhe Kosovës,Tiranë,1993

-Konferenca Botrore për të Drejtat e Njëriut Vjenë 1993

-Parlamenti Europian-Bruksel 1993

-Foreign and Commonvealth, Office (audiencë) Londër 1991

-Qëndra Botrore e Cenzurës, “Article 19”,(audiencë) Londër 1991
-Amnesty International (audiencë) Londër 1991

-Organizata Ndërkombëtare e Gazetarëve, (audiencë) Bruksel 1990
-CNN,”World Raport Conference”,Atlanta USA, 1990 etj.

Flori Bruqi

Akademia Shqiptare-Amerikane e Shkencave dhe Arteve me seli në SHBA

Akademik Prof.Dr.Nijazi Halili,Ph.D.

Shkrimtari, publicisti, hulumtuesi shkencor, anëtar i rregullt i Akademisë Shqiptare Amerikane për Shkence dhe Arte, Drejtor ne Marrëdhënie me Publikun, Prof.Dr.Flori Bruqi,PhD, kësaj radhe na paraqitet me një libër enciklopedie shumë interesant si rezultat i hulumtueseve shkencor të kësaj akademie në fushat e tyre të thella për shkencën dhe artin.




 Në këtë libër, që mban titullin “ENCIKLOPEDIA "...., i ndarë në disa kapituj.

Sipas autori ky libër enciklopedie ka një vlerë të veçantë për kohën kur po botohet dhe t’iu epet në dorë lexuesve të shumtë, të cilët janë të interesuar për t’i thelluar njohuritë e tyre në shumë aspekte për çështjen tonë kombëtare.

Enciklopedia e Akademisë Shqiptare-Amerikane të Shkencave dhe Arteve me seli në SHBA është një libër enciklopedik që trajton artet në të gjitha hapësirat shqiptare, në Shqipëri, në Kosovë, Maqedoni, Mal të Zi edhe në diasporë.

Bashkëpunëtoret e kësaj Enciklopedie janë nga të gjitha trevat ku në ketë enciklopedi kanë punuar studiuese si Skender Kodra, Agron Fico, Adem Harxhi, Arjan Hamiti,Asllan Qyqalla, Bedri Tahiri, Dibran Fylli, Eshref Ymeri, Flori Bruqi, Fritz Radovani, Fatos Daci, Hakif Bajrami, Isuf (Isuf) Dedushaj, Jahja Mustafë Lluka, Kujtim Mateli, Migena Arllati, Mixhait Reçi, Namik Muhedin Shehu, Nehat Jahiu, Nijazi Halili, Naim Salih Kelmendi, Ndue Hila, Petraq Risto, Sulejman Abazi (Neshaj), Shyqiri Bytyqi, Vilhelme Vrana Haxhiraj, Gjin Kol Musa, Zef Mulaj,Isak Shema,Salih Kelmendi ,.... etj.të cilët përbëjnë bordin që ndjek ecurinë. Pjesa dërrmuese e punimeve është hartuar nga ky bord, por janë afruar edhe shumë e shumë studiues të tjerë të njohur për zërat e ndryshme të arteve.



Sipas autorit Bruqi, kjo enciklopedi është e para i këtij lloji ne hapësirën shqipfolëse. Ky është një projekt ambicioz në kuadrin e Akademisë Shqiptare-Amerikane të Shkencave dhe Arteve me seli në SHBA, kur ne e dimë se Shqipëria ende nuk ka enciklopedinë e saj. Ka pasur një fjalor të hershëm enciklopedik dhe tani ka dale ne botim fjalori i ri vetëm me dy vëllime, pritet i treti, ndërsa Enciklopedia Shqiptare-Amerikane e Shkencave dhe Arteve me seli në SHBA do të ketë disa vëllime....

Libri i ri enciklopedik i autorit Prof.Dr.Flori Bruqi,PhD, në kuadër të Akademisë Shqiptare-Amerikane të Shkencave dhe Arteve me seli në SHBA, që po përgatitet tashmë për botim, është enciklopedi që përfshinë kontributin e shumë shkencëtarëve në fushat e tyre.

Enciklopedia ka ka si specifikë se mbart elementë vlerësues për çdo autor; çfarë ai përfaqëson, cilat janë tiparet, profili i tij, nga se çmohen veprat e tij.

Sipas autorit jepet një përshkrim për figurat më të shquara të shkencës nga AAAS-i.

Botimi është një produkt i Akademisë Shqiptare-Amerikane të Shkencave dhe Arteve me seli në SHBA, mendohet se mbart vlerësimin e mundshëm më të drejtë, nga vlerësime që mund të jepen nga studiues që punojnë në mënyrë individuale. Enciklopedia ka një bord ,emrat më të shquar në fushat e tyre, e kësisoj mendoj se ka dhe një lloj objektiviteti. 

Duke qenë se janë studiues që njohin mirë lëmit e veta, vetvetiu ata do të dinë si ta vendosin e t’i japin vendin e duhur çdo zëri të veçantë.

Sipas autorit të kësaj vepre madhore nuk do të jenë vetëm anëtarët e bordit, që do të përgatisin Enciklopedinë, do të ketë edhe të tjerë që do të shkruajnë.

Për artet figurative, nga shkencat ekonomike, shkencat e mjekësisë, shkencat e historisë nga të gjitha trevat shqipfolëse. për shembull, kemi nga Shqipëria, Maqedonia e Veriut, nga Kosova. Por ama peshën kryesore do ta mbetet tek vetë autori.

Mendoj që në këtë enciklopedi autori ka bërë një sistemim të plotë, të ngjeshur të vlerave që ka krijuar arti shqiptar në shekuj, të emrave dhe them se do të jetë një kontribut goxha i mirë.

Si për shembull kontribuues të shquar të kësaj enciklopedie janë, shumë akademikë të spikatur të AAAS-it.

Ne nuk do të bëjmë plotësisht historinë. Ajo do të jetë tejet e përmbledhur, koncizë.

Por nuk do të lihen pa përmendur edhe institucionet e artit, kompani muzikore, teatrale, galeritë që janë pjesë përbërëse e artit.

Arti pas viteve 1990 sa do të pasqyrohet dhe a ju duket i vështirë për t’u rrokur, sepse dihet që ai është në formim e sipër dhe sa kohë është i tillë mund të mbartë mungesë qartësie ?

Po shtypi i këtyre viteve, i cili mund të mos jetë përfshirë në botime dhe mund të përmbajë mjaft gjëra interesante, a është llogaritur?

Edhe shtypi periodik me të rejat e tij në fushat e artit do të zërë vend, por nuk besoj të jetë parësor si libri, botimet universitare, shtypi shkencor, arkivat, etj.

Sipas autorit, çdokush do të ndjekë fushën e tij me impenjim maksimal. Synimi i autorit ishte që ta plotësojmë enciklopedinë deri ditën e fundit.

Patëm një të dhënë të re, ne do ta bëjmë pjesë të enciklopedisë.

Veprat e realizimit socialist janë pjesë e historisë dhe nuk mund të veçohen. Ka pasur bota pjesë të errëta dhe përsëri shkruhet për to.

Ashtu edhe ne, shprehet autori se kemi qenë ky popull, kemi pasur këtë kulturë dhe kjo do të thuhet. 

Më i vështirë është aspekti historik, se njerëzit janë akoma gjallë, konfliktet janë ende të freskëta, por është gjë e madhe krijimi i hapit të parë.

Ndërsa në rastin tonë autori ka një lloj përgjëgjësie se është botim akademik, bëhet nga njerëz që kanë nivel të lartë akademik për këtë punë dhe çdo gjë kalohet me përgjegjësi në një sitë profesionistësh .

Të dhënat dhe botimet, suplementet e artit, të dhënat e reja që dalin edhe në shtypin periodik do të shfrytëzohen sigurisht.

 Çfarë janë botime për artin do të kalohen të gjitha në filtër. Por kjo nuk do të thotë se nuk do të ketë gjëra të reja.

Sipas autorit Enciklopedia.... i ka kaluar te gjitha fazat dhe atë përfundimtare dhe ende nuk e ka pare dritën e botimit megjithëse behet fjale për një vepër me rendësi kombëtare. As imediat qofshin ato te shtypit qofshin radio apo tv nuk informojnë për këtë dem kombëtar qe i behet kulturës shqiptare.

Politika qe e ka zëne ne goje. Mbetja e Akademisë se Shkencave e as qeveria nuk shprehen me asnjë fjale për këtë problem edhe ne fund te shekullit XX.

Lexuesi dhe studiuesi shqiptar dhe ai i huaj do ta lexon dhe studionkëtë libër, për dhembjen tonë, të autorit dhe të të gjithë atdhetarëve, për të pasur mundësi të gjykoni...

Prishtinë,14.11.2019.

Prof.Dr.Isak Shema (1940-)

Prof. Dr. Isak Shema

Është i lindur më 10.02.1940 në Beguncë,Komuna e Vitisë, Republika e Kosovës.

Kolegjit Mbretëror " ILIRIA" në Prishtinë. Është doktor i shkencave filologjike i Universitetit të Prishtinës..


Derisa vepra “Identitete letrare I” përmbledh studime letrare të prezantuara në manifestime kulturore, arsimore dhe shkencore, ku shquhet identiteti kombëtar i letërsisë shqiptare dhe karakteri universal i saj, në veprën “Kultura dhe identitete letrare” janë përfshirë punime, vështrime dhe recensione të shkruara nga autorë bashkëkohës për krijimtarinë shkencore në fushën e shkencës së letërsisë të profesorit të mirënjohur shqiptar Dr.sci.  Isak Shemës. Të dy librat janë promovuar në organizimin për nder të ditëlindjes dhe të  veprimtarisë arsimore, kulturore e shkencore të Isak Shemës, i cili ka shkruar kritika për shumë shkrimtarë të letërsisë shqipe. Shema është shprehur falënderues për këtë organizim.

Studiuesi i spikatur shqiptar  Isak Shema ka realizuar procesin mësimor shkencor në shumë breza të studentëve të degëve filologjike të Fakultetit të Filologjisë. “Gjatë aktivitetit të frytshëm shumëvjeçar, ka dhënë ndihmesë të çmuar në zhvillimin e arsimit, të formimin dhe aftësimin e brezit të ri.



Akademik Prof.Dr.  Rexhep Qosja për profesorin  Isak Shema , thotë ""... Isak Shema është protagonist shumë i rëndësishëm i arsimit shqiptar në Kosovë. Si studiues i letërsisë nuk ka qenë kronikat, por e para ka qenë historian i letërsisë, i cili i ka përzgjedhur autorët për të cilët ka shkruar, ka përzgjedhur çështjet për të cilat ka shkruar, temat me të cilat është marrë dhe kjo e karakterizon krejt krijimtarinë e tij”, ka thënë Qosja. Sipas tij, Isak Shema është studiues dhe historian i letërsisë që lexohet me kujdes të veçantë dhe i cili ka kontribuar në mënyrë të veçantë kulturës së leximit në përgjithësi në botën shqiptare.

Libri “Identitete letrare I” është e strukturuar në katër kapituj, që përbëjnë kontribute të ndryshme. Si thotë ai, dy kapitujt e parë trajtojnë lëndën letrare, derisa i treti merret me aspektet e shkencës së letërsisë, kapitulli i katër përmban materie bibliografike. “Në njëfarë mënyre gjen këtu tonalitetin e letërsisë si krijimtari, si studim, interpretim, por edhe bazën e saj burimore.
Koncepti i përgjithshëm i identitetit që autori e ka vënë në titull është themelor në ekzistencën e njeriut në kuptimin më të mirëfilltë në veprimtarinë e tij jetësore të çdo lloji, ekonomike, prodhuese, arsimore, kulturore, shkencore dhe letrare. Koncepti, identiteti letrar është themelor si për shkrimtarin që shkruan veprën, ashtu edhe për studiuesit që i interpreton ato, sepse sintetizon origjinalitetin, dallueshmërinë prej të tjerëve në tërësinë e bashkësisë së vet, kurse përtej bashkësisë së vet shfaq dallueshmërinë në rrafshin kulturor universal.

Pra,  “Identitete letrare I” dhe “Kultura letrare bashkëkohore” janë komplekse gjithëpërfshirëse. “Një autobiografi e autorit dhe një biografi e vet letërsisë shqiptare në kohë të ndryshme, si dhe hapësirat ku është krijuar”, ka thënë Gashi, duke shtuar se në të dy veprat e promovuara, por edhe me të gjitha veprat e mëparshme, Shema ofron informacione, analiza dhe interpreton vepra që kanë qenë bërthamë dhe superstrukturë shpirtërore e shoqërisë së kësaj hapësire.

Prof.Dr. Shyqri Galica, kryetar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës, ka thënë se në botimin “Kultura letrare bashkëkohore” janë përfshirë punime interesante që vlerësojnë veprimtarinë kërkimore, pedagogjike të profesor Shemës, sidomos botimet e tij, duke artikuluar vlerat e studimeve në rrjedhën e tyre diakronike e sinkronike, pikëpamjet synimet e konceptimet e dukurive letrare, artistike dhe të figurave të veçanta ndërtohen me atë përkushtim e dashuri duke i bërë të plota, edhe si krijues, edhe si intelektual. “Veprat e profesor Isak Shemës janë vlerësuar si punime historiko-letrare, mësimore e shkencore me nivel, kurse autori si pedagog, studiues i letërsisë dhe para se gjithash mbledhës dhe hulumtues i zellshëm i të dhënave pa të cilat nuk mund të realizohet një projekt shkencor”, ka thënë Galica.

Isak Shema ka thënë se iniciativa që Lidhja e Shkrimtarëve ta botojë librin “Kultura letrare bashkëkohore” është e profesor Shyqri Galicës, i cili është angazhuar personalisht për këtë. “Unë mendoj se është realizuar një botim, i cili ka domethënie më të gjerë sesa një vepër për ta lexuar, sepse aty është në një mënyrë edhe kultura letrare bashkëkohore në rrjedhat e sotme teorike, praktike, por edhe ajo që në njëfarë mënyre është zhvilluar vite me radhë”, ka thënë Shema.



Kohë më parë u bë  përururimi i  librit më  të  ri nga Isak Shema që gjurmon në veprimtarinë e figurës së njohur të Faik Konica. “Veprimtaria e Faik Konicës Bruxelles 8960-1902”.

Përmes evidentimeve, analizave, teksteve të ribotuara, përshkrimeve e gjurmimeve nëpër arkivat e Brukselit, libri sjell shumë aspekte të jetës politike e letrare të Konicës.
Interesimet e vijueshme të  profesor Isak Shemës për personalitetin e  Faik Konicës janë të kahershme dhe gjithçka është kurorëzuar në këtë libër duke përfshirë edhe hulumtime në qytetin e Brukselit ku jetoi për disa vite  Faik Konica.

Ndonëse libri është rezultat i interesimeve dhe studimeve të kahershme, ai merr shkas dhe përplotësohet edhe nga fakti se vitin e kaluar profesori Shema ka bërë një hulumtim të përgjithshëm në arkivin mbretëror në Bruksel lidhur me aspekte të jetës së Faik Konicës për kohën sa qëndroi në këtë qytet dhe veprimtarinë e tij shkrimore në ditët e përmendura. Materialet e marra në këtë arkiv qartësojnë më mirë qëndrimin e autoriteteve të kohës, intrigat që thureshin rreth Faik Konicës dhe në masë të madhe edhe shkakun e lëvizjes së tij drejt Londrës. Marrë parasysh faktin se rreth tij, në të kaluarën, është qëmtuar me kujdes dhe me interesim të shtuar është mbledhur dhe publikuar lënda dokumentare, konsiderojmë se, qoftë edhe ndonjë e dhënë e re, e arsyeton punën dhe mundin e investuar në këtë drejtim ”, tha Matoshi. Ai tutje shtoi se libri përbëhet nga tri tersi të posaçme që kanë të përbashkët objektin studimor. Ai tutje tha se punimet studimore të Isak Shemes janë ndihmesë e çmueshme për njohjen e jetës dhe veprës së Konicës.


Natyrisht ka edhe të dhëna dokumentare për jetën familjare të Konicës, sikurse është certifikata e lindjes e të birit Henrikun të cilin e kishte sjellë në jetë me bashkëjetuesen e tij Sophie Annette Hygo. Pastaj vend me rëndësi zë edhe një akuzë që pranë autoriteteve të sigurisë i bëhej nga një zonjë angleze, e cila pretendonte se e bija e saj, Marie Forbes – Rodhna, po mashtrohej për qëllime përfitimi material nga ky anarkist revolucionar, por që diçka e tillë nuk ishte vërtetuar nga organet kompetente.
 Profesori  Isak Shema në librin e tij me titull “Veprimtaria e Faik Konicës Bruxelles 8960-1902”, ofron dokumente të njohura dhe të panjohura për jetën edhe veprimtarinë e Konicës. Ai tha se pjesë e rëndësishme e librit është përfshirja e disa dokumenteve arkivore nga Brukseli, ku përfshihen shkresa, dokumente dhe telegrame, intervista, komente e artikuj të ndryshëm.

Dokumentet janë pjesa më e madhe në gjuhën shqipe dhe disa janë në gjuhën frënge dhe janë edhe disa shkrime në gjuhën angleze dhe disa në gjuhën frënge. Qëllimi kryesor i profesorit Shema është që ta vendos në pah veprimtarinë edhe politike edhe publicistike edhe letrare por edhe diplomatike të Konicës. Prandaj veprimtaria kulturore, letrare gjuhësore e publicistike e Konicës është e gjerë dhe e shumanshme kështu që profesor Shema e ka sistemuar pjesën më të rëndësishme sidomos në pjesën e tretë të veprës.

Libri i Isak Shemës dëshmon se Faik Konica me punën e tij të zellshme dhe këmbëngulëse në të gjitha fushat shoqërore, kulturore e letrare zë vend nderi në historinë kulturore shqiptare, ndërsa tutje Islamaj shtoi se aty zë vend edhe dashuria e tij për historinë, kulturën dhe gjuhën shqipe.

Libri i kushtohet një prej personaliteteve më të shquara në kulturën shqiptare, Faik Konicës përkatësisht veprimtarisë së tij letrare, kulturore e gjuhësore gjatë kohës sa ishte në Bruksel, kohë vetëm gjashtë vjeçare por e pasur dhe e ngjeshur me veprimtari patriotike, kulturore letrare.

Autori Isak Shema ka një porosi për lexuesit e librit : 
“Qëllimi ynë ka qenë që të vazhdohet procesi i studimeve dhe të plotësohen ato tema dhe ato aspekte të jetës dhe krijimtarisë së Konicës, unë besoj që vepra ka lenë një përshtypje te lexuesit dhe lexuesit ta kenë librin dhe jo vetëm brezi më i hershëm por edhe brezi më i ri”.




Veprat e botuara:

Aspekte të letërsisë, “Rilindja”, Prishtinë, 1985;

Vrojtime letrare dhe artistike, “Rilindja”, Prishtinë,1995;

Vlerësime të letërsisë shqiptare, “Rilindja”, Prishtinë,1996;

Procedime letrare,” Rilindja”, Prishtinë, 1999;

Çështje të arsimit kombëtar shqiptar, “Libri Shkollor”, Prishtinë,2000;

Josip Rela- jeta dhe vepra, “Dukagjini”, Pejë, 2002.

Metodologji dhe teknikë e punës shkencore (Dispensë), 2004.

Letërsia shqiptare e shekullit XX, “Rozafa”, Prishtinë, 2005

Ismail Kadare fitues i Çmimit The Man Booker International Prize 2005, “Onufri”, Tiranë, 2006

Studime letrare, Prishtinë, 2008

Shkrimi akademik, Dorëshkrim, 2012

Studime dhe vështrime kritike letrare, Dorëshkrim, 2013

Etj.

BIBLIOGRAFI:

Bibliografi e kritikës letrare shqiptare 1944-1974, (Bashkautor Ibrahim Rugova), Instituti

Albanologjik i Prishtinës, Prishtinë, 1976. Ribotoi Enti i Teksteve dhe i Mjeteve Mësimore i Kosovës, Prishtinë, 1997;

Bibliografitë e letërsisë dhe të kritikës letrare shqiptare, në “Procedime letrare, Prishtinë 1999

Tekste shkollore:

Lexim letrar I, (Bashkautor Latif Berisha), ETMM i Kosovës, Prish-tinë, 1977;

Lexim letrar II, (Bashkautor Latif Berisha), ETMM i Kosovës, Prish-tinë, 1979;

Përgatitja e botimeve:

Hasan Mekuli: Romani shqiptar, “Libri shkollor”, Prishtinë, 2000 (Librin e kanë përgatitur:

Vehap Shita, Isak Shema).

Latif Berisha: Vepra, Fakulteti i Filologjisë, Prishtinë, 2002 (Librin e kanë përgatitur:

Isak Shema, Nuhi Rexhepi dhe Sali Bashota



Grup autorësh: Universiteti dhe shoqëria bashkëkohore, Prishtinë, 2003

BOOKS

Literary Aspects , Rilindja, Prishtinë, 1985;

Literary and artistic surveys, Rilindja, Prishtinë,1995;

Surveys of the Albanian Literature, Rilindja, Prishtinë,1996;

Literature proceedings, Rilindja, Prishtinë, 1999;

Albanian national education issues, Libri Shkollor, Prishtinë,2000;

Josip Rela- The life and work, Dukagjini, Pejë, 2002.

The methodology and technique of the scientific work (Dispensë), 2004.

Albanian Literature of the XX-th century, Prishtinë, 2005

Ismail Kadare winner of the Man Booker International Prize 2005, “Onufri”, Tiranë, 2006

Literature studies, Prishtinë 2008

Shkrimi akademik, Dorëshkrim, 2012

Studime dhe vështrime kritike letrare, Dorëshkrim, 2013

Bibliography

The bibliography of the Albanian literary criticism 1944-1974, (Bashkëautor Ibrahim Rugova),
Instituti Albanologjik i Prishtinës, Prishtinë,1976. Ribotoi Enti i Teksteve dhe i Mjeteve Mësimore i Kosovës, Prishtinë, 1997;

The bibliography of the Albanian literary criticism, in “Procedime letrare, Prishtinë 1999

School BOOKS

Literary reading I, (Bashkautor Latif Berisha), ETMM i Kosovës, Prishtinë, 1977;

Literary reading II, (Bashkautor Latif Berisha), ETMM i Kosovës, Prishtinë, 1979;

PUNIMET SHKENCORE NË KONGRESE, KONFERENCA DHE NË SEMINARE SHKENCORE NDËRKOMBËTARE

Konferenca e 7-të Ndërkombëtare e Institutit të Sociologjisë
“Identiteti, imazhi dhe kohezioni social në kohën tonë të ndërvarësisë”,Vlorë –Shqipëri, 26-27 nëntor 2012, Në 100 vjetorin e Pavarësisë së Shqipërisë. International Conference:”Identity, Image & Social Cohesion in the time of Integrations and Globalization”

Kumtesa:“Vlora dhe identiteti kombëtar në poezinë e Fatos Arapit dhe të Ali Podrimjes

Konferenca shkencore e organizuar nga Ministria e Arsimit, e Shkencës dhe e Teknologjisëë e Kosovë dhe Komuna e Vitisë- Drejtoria e Arsimit. Tema: ARSIMI SHQIPTAR NË NJËQINDVJETORIN E PAVARËSISË SË SHQIPËRISË, Viti, më 23 nëntor 2012

Kumtesa: “Arsimi shqiptar në njëqindvjetorin e Pavarësisë së Shqipërisë’

Takimi i Shtatë vjetor ndërkombëtar i Institutit Alb-Shkenca ,Shkup, 29 – 31 gusht 2012 Kumtesa: “Periodizimi i studimeve letrare shqiptare”

Seminari XXXI Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, Prishtinë,Prishtinë,13-25.08.2012

Kumtesa (Në kuadër të Tryezës së Seminarit kushtuar 100-vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë): Poezi për Isa Boletinin

Seminari XXX Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, Prishtinë,13- 25 .08. 2011 Kumtesa: Proza e Ramadan Rexhepit

Seminari XXIX Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, Prishtinë, 16-27.08.2010

Kumtesa: Versionet e poezisë së Ismail Kadaresë

X CONGRÈS INTERNATIONAL D`ÉTUDES SUD-EST EUROPÉENES Paris 24-26 shtator 2009

Në kuadër të temës bosht « L’homme et son environnement dans le Sud-est européen (les populations, les moyens de travail, la production, les moyens de communication).Paris, 25 shtator 2009

FAIK KONICA – PERSONNALITÉ ILLUSTRE DE LA CULTURE ALBANAISE ET EUROPÉENE

Faik Konica, a distinguished personality in Albanian and European culture

– IX CONGRÈS INTERNATIONAL D`ÉTUDES SUD-EST EUROPÉENES

Tiranë, 30 gusht- 3 shtator 2004

Titulli i punimit shkencor:

LES MOUVEMENTS LITTÉRAIRES DANS LA LITTÉRATURE ALBANAISE DU XXe SIÈCLE

LËVIZJET LETRARE NË LETËRSINË SHQIPTARE TË SHEKULLIT XX

– SEMINARI XXII NDËRKOMBËTAR PËR GJUHËN, LETËRSINË DHE KULTURËN SHQIPTARE

THE XXIII INTERNATIONAL SEMINAR FOR ALBANIAN LANGUAGE, LITERATURE AND CULTURE

Prishtinë, 16.VIII-27.VIII 2004

Titulli i punimit shkencor:

SHEKUJT LETRARË TË LETËRSISË SHQIPTARE

/ Në Seminarin Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare kam marrë pjesë me ligjërata, referime shkencore ose me kumtesa në sesionet shkencore në të gjitha seminaret (23) e organizuar në Prishtinë dhe në Tiranë që nga viti 1974 dhe deri më 2004/

– SEMINARI SHKENCOR

I ORGANIZUAR NGA UNIVERSITETI I TIRANËS (DEPARTAMENTI I LETËRSISË I FAKULTETIT TË HISTORISË DHE TË FILOLOGJISË)

Tiranë, 3.5.2004

FENOMENI I AVANGARDËS NË LETËRSINË SHQIPTARE

Titulli i punimit shkencor:

KONCEPTE TË AVANGARDËS NË LETËRSI

– SEMINARI V NDËRKOMBËTAR PËR STUDIMET ARBËRESHE

V SEMINARIO INTERNAZIONALE DI STUDI ITALO-ALBANESI

/ FIGURA DHE VEPRA E J. DE RADËS/ 100 Vjetori i vdekjes 1903-2003

Itali, Cosenza, 2-5 tetor 2003

Titulli i punimit shkencor

VLERËSIME TË FAIK KONICËS PËR VEPRIMTARINË E JERONIM DE RADËS

– KONFERENCA SHKENCORE

JETA DHE VEPRA E ERNEST KOLIQIT

Organizuar nga Universiteti i Shkodrës “Luigj Gurakuqi”

Shkodër, 2003

Titulli i punimit shkencor:

KONTRIBUTI I ERNEST KOLIQIT PËR ZHVILLIMIN E ARSIMIT NË KOSOVË

– KONFERENCA SHKENCORE

UNIVERSITETI DHE SHOQËRIA BASHKËKOHORE

SCIENTIFIC CONFERENCE

UNIVERSITY AND CONEMPORARY SOCIETY

Prishtinë, 16-17 nëntor 2002

Titulli i punimit shkencor:

UNIVERSITETI DHE SHOQËRIA BASHKËKOHORE

UNIVERSITY AND CONTEMPORARY SOCIETY

– SIXIEME CONGRÈS INTERNATIONAL D`ÉTUDES DU SUD-EST EUROPÉEN

Sofia 30 gusht – 5 shtator 1989

Titulli i punimit shkencor :

LATHÈME DE LA GEURRE DE LA LIBERATION NATIONAL DANS LE ROMAN CONTEMPORAIN ALBANAIS EN YOUGOSLAVIE

TEMA E LUFTËS PËR ÇLIRIMIN KOMBËTAR NË ROMANIN BASHKËKOHOR SHQIPTAR NË JUGOSLLAVI

– KONFERENCA SHKENCORE E 100-VJETORIT TË LIDHJES SHQIPTARE TË PRIZRENIT

LA CONFERENCE SCIENTIFIQUE CONSACRE AU 100 —ANNIVERSAIRE DE LA LIGUE ALBANESE DE PRIZREN

Prishtinë, 6-9 qershor 1978

Titulli i punimit shkencor:

TRAJTIMI I TEMËS SË RILINDJES KOMBËTARE SHQIPTARE NË ROMANIN TONË TË SOTËM

LA FAÇON D`ABORDER LE THÉME DE LA RENAISSANCE ALBANAISE DANS LE ROMAN D`AUJORD`HUI

– INSTITUTI ALBANOLOGJIK I PRISHTINËS

PERIODIZIMI I LETËRSISË SHQIPE

Prishtinë, 1974

Titulli i punimit shkencor

TË DHËNA TË REJA LIDHUR ME BOTIMIN E REVISTËS “ALBANIA” NË BRUKSEL (1897-1902)

NOUVELLES DONNÉES SUR LA PUBLICATION DE LA REVUE “ALBANIA” A BRUXELLES (1897-1902)

_IV CONGRÈS INTERNATIONAL D`ÉTUDES DU SUD-EST EUROPÉEN

Ankara, 1979

Titulli i punimit shkencor

LE DEVELOPPEMENT DE LA LITTÉRATURE CONTEMPORAINE ALBANAISE

ZHVILLIMI I LETËRSISË BASHKËKOHORE SHQIPTARE

– III CONGRÈS INTERNATIONAL D`ÉTUDES DU SUD-EST EUROPÉEN

Bucarest, 4-10 septembre, 1974

Titulli i punimit shkencor:

L`INNFLUENCE LITTÉRAIRE DE MAXIME GORKI SUR LA FORMATION DE L`ÉCRIVAIN STERJO SPASSE

NDIKIMI LETRAR I MAKSIM GORKIT NË FORMIMIN E SHKRIMTARIT STERJO SSPASE

– II CONGRÈS INTERNATIONAL D`ÉTUDES DU SUD-EST EUROPÉEN

Athinë 7-13 maj 1970

Titulli i punimit shkencor

LE SUJÉT DE LA LUTTE DE LA LIBERATION NATIONAL DANS LES ROMANS DE HIVZI SULEJMANI

TRAJTIMI I TEMËS SË LUFTËS PËR ÇLIRIMIN KOMBËTAR NË ROMANET E HIVZI SULEJMANIT


Flori Bruqi