A është Rifat Kukaj një thesar shqiptar?

 

Pjesë nga libri i autorit Flori Bruqi "Guximi shiptar "

Rifat Kukaj u lind më 25 tetor 1938 në Tërstenik të Drenicës. U shkollua në Drenicë dhe në Prishtinë. Tre vjet punoi mësues në vendlindje për të kaluar pastaj në Redaksinë e Kulturës në Radio-Prishtinë, redaktor i emisioneve për fëmijë. Që nga viti 1975 punoi në Redaksinë e Botimeve “Rilindja”, redaktor i letërsisë për fëmijë. Botoi mbi dyzet vepra letrare. Janë të përmenden romanet: “Bardhi e Mirushja”, “Rrasa e zogut”, “Shkrepi i diellit”, “Lepuri me pesë këmbë”, “Vjollca magjike”, “Zogu i bardhë”, “Kokërrmeli e pilivesa”, “Gjeli në kuvertë”, “Xhuxhi nga xhuxhishta” etj. Vëllimet me poezi për fëmijë: “Gjerdani i blertë”, “Lejlekët në luhaja”, “Vallja e kallinjve”, “Deti u bëftë kos”, “Çka fshin dhelpra me bisht”, “Pëshurrani i gjyshit”, “Shtegu i laureshave”, “Trimëritë e karkalecit”, “Zogu i Lasgushit” etj. Vëllimet me tregime: “Harmonika”, “Përqafimet e njoma”, “Rrëfenjëza”, “Ujku me kamerë”, “Djaloshi i zjarreve”, “Elefanti që fluturonte” etj. Ka botuar edhe vëllimet me poezi për të rritur: “Nusja”, “Qafa e Ujkonjës”, “Njeriu që nuk mund të vdiste” etj. Ka shkruar mbi tridhjetë vepra të dramatizuara si radiodrama, drama, pjesë teatrore njëaktëshe etj. Ka shkruar edhe skenarin për filmin artistik “Lepuri me pesë këmbë”. Ka përkthyer njëmbëdhjetë vepra letrare nga sllovenishtja, serbishtja dhe kroatishtja. Për sukseset e arritura në lëmin e letërsisë është fitues i shumë çmimeve letrare, siç janë: “Ismajl Qemajl Vlora”- Vlorë, “Oton Zhupaniçiç” - Lubjanë, “Ivan Goran Kovaçiq” - Zagreb,“Neven” - Beograd, “Zmaj” - Novi Sad, dhe “Shpërblimi i Dhjetorit”, Shpërblimi i nëntorit”, “Ganimete Tërbeshi” - Prishtinë. *** Rifat Kukaj do të bëjë emër jo vetëm në Kosovë, por në shkallë kombëtare. Pastaj Lufta e Dytë Botërore, vitet e dyzeta, shtetrrethimi i Kosovës, masakra e Drenicës etj. do të ushtrojnë jo vetëm trysni, por do të bëhen faktorë vendimtar që do të ndikojnë edhe në orientimin e konceptit përmbajtjesor të lëndës letrare, vlera këto me një taban ideoartistik të pranueshëm në shkallë kombëtare, ndërsa autori do të bëhet doajen i kësaj letërsie. Rifat Kukaj, autor i një duzinë veprash ka vërtetuar individualitetin e tij krijues si në prozë ashtu edhe në poezi. Spektri letrar e artistik i autorit për letërsinë tonë për fëmijë përkon me boshtin vertebror të individit, dhe sikur që njeriu nuk qëndron vertikalisht pa boshtin kurrizor, ashtu edhe letërsia shqipe do të mbeste e mangët pa poezinë e Rifat Kukajt, i cili ka dhënë ndihmesë të madhe në edukimin e brezave të tërë shqiptarësh, pikërisht përmes artit letrar që ka krijuar në prozë dhe në poezi.. Sot nuk ka mundësi të hartohet një abetare as të hartohet një libër leximi apo antologji e poezisë për fëmijë ku të mos zërë vendin kryesor krijimtaria letrare e Rifat Kukajt. Degëzimet tematike janë të ndryshme, ai ka arritur të futet me ndjenjë në çdo pore të jetës fëmijërore, në fantazinë e fëmijës. Jo vetëm kaq, ai ka ditur të zgjojë kureshtjen e fëmijës, të zhvillojë mendjen e tyre duke bërë ndikim të drejtpërdrejtë mbi intelektin e zhvillimit mendor, dhe se në këtë aspekt ka dhënë ndihmesë të pakursyer. Përpunimi i personazheve, apo figurave poetike, kanë origjinalitetin e vet dhe janë aq të afërta për lexuesin dhe të cilat janë kultivuar nga libri në libër me përkushtim e pasion krijuesi. Nëpër krijimtarinë kaq të begatë të Rifat Kukajt janë trajtuar me kujdes të gjitha relacionet e botës fëmijërore, si ato prindërfëmijë, gjyshër-fëmijë, rrethi familjar-fëmijë, shoqëria-fëmija,pastaj fëmija- natyra, fëmija-bota shtazore dhe deri te relacionet abstrakte të fantazive imagjinatave. Të gjitha këto relacione, apo më mirë t’i quajmë raporte të fëmijës me ambientin që e rrethon, janë trajtuar me kujdes dhe profesionalizëm të theksuar Sot nuk ka mundësi të hartohet një abetare as të hartohet një libër leximi apo antologji e poezisë për fëmijë ku të mos zërë vendin kryesor krijimtaria letrare e Rifat Kukajt. Degëzimet tematike janë të ndryshme, ai ka arritur të futet me ndjenjë në çdo pore të jetës fëmijërore, në fantazinë e fëmijës. Jo vetëm kaq, ai ka ditur të zgjojë kureshtjen e fëmijës, të zhvillojë mendjen e tyre duke bërë ndikim të drejtpërdrejtë mbi intelektin e zhvillimit mendor, dhe se në këtë aspekt ka dhënë ndihmesë të pakursyer. Përpunimi i personazheve, apo figurave poetike, kanë origjinalitetin e vet dhe janë aq të afërta për lexuesin dhe të cilat janë kultivuar nga libri në libër me përkushtim e pasion krijuesi. Nëpër krijimtarinë kaq të begatë të Rifat Kukajt janë trajtuar me kujdes të gjitha relacionet e botës fëmijërore, si ato prindërfëmijë, gjyshër-fëmijë, rrethi familjar-fëmijë, shoqëria-fëmija,pastaj fëmija- natyra, fëmija-bota shtazore dhe deri te relacionet abstrakte të fantazive imagjinatave. Të gjitha këto relacione, apo më mirë t’i quajmë raporte të fëmijës me ambientin që e rrethon, janë trajtuar me kujdes dhe profesionalizëm të theksuar. Shkrimtari Rifat Kukaj, po me aq kujdes e ka trajtuar edhe ambientin rural ku ka arritur t’i shquajë vlerat më pozitive të kësaj jete me rëndësi të veçantë, ku tabani ideoemocional i fëmijës, fushëveprimin e tij e ka pikërisht në fshat, atje ku jetojnë personazhet e përfshira në veprat e autorit, e këto personazhe zakonisht janë shpesët dhe shtazët, të cilat bëjnë pa dyshim atë spektrin e ylberit, si të themi, atë mrekullinë e fantazisë së fëmijës. Pastaj, pamjet e natyrës, bjeshka dhe kontakti vizual me këto fenomene natyrore, jetën rurale e kanë bërë më tërheqëse dhe të përkëdhelur, ndërsa proceset që zhvillohen në këtë hapësirë janë të kapshme për logjikën e kësaj moshe, ku përmes personazheve ka arritur t’i ofrojë vrojtuesit, gjegjësisht fëmijës, dhe përmes tyre ka shtjelluar edhe shumë probleme reale të kohës dhe shoqërisë në përgjithësi.

Rifat Kukaj po me këtë pasion e ka trajtuar edhe jetën urbane dhe qytetare, sepse, siç thamë, ai ka një gamë prurëse për të gjitha shtresat qytetare të shoqërisë shqiptare. Prandaj, poezinë me motive qyteti e përshkon ai nervi i modernizmit dhe ky modernizëm rritej gradualisht në proporcione me zhvillimet e shoqërisë në përgjithësi. Jeta tashmë akceptohet edhe përmes celuloidit, kurse autori në mënyrë artistike e tipizon përmes poezisë dhe për asnjë rast ky lloj i poezisë nuk ka mbetur prapa apo nën nivelin e zhanrit të poezisë me tematikë rurale. Edhe këtu autori i shkon deri në fund misionit në kërkim të imagjinatës së fëmijës që ambient primar ka jetën në qytet. Në të gjitha rastet, Rifat Kukaj nxjerr në pah ato vlerat fundamentale të një shoqërie për zhvillim dhe emancipim dhe ka ndikuar bindshëm jo vetëm në brezin e ri, por edhe te gjeneratat tjera. Me këto vlera që i theksuam më lart, karakterizohet edhe proza dhe krijimtaria tjetër e këtij autori. Rifat Kukaj filloi nga e para qyshse nxënës, ndërsa vjersha e parë për fëmijë „Besimet e kota” iu botua në revistën „Pionieri” më 1952, kurse vjersha e parë për të rritur në revistën letrare „Jeta e re” me titull „Të ishte” në vitin 1956. Prej atëherë ka botuar në të gjitha revistat e gazetat në gjuhën shqipe. Po me atë ritëm ka botuar edhe në gjuhë të tjera, sidomos në gjuhët e popujve të Jugosllavisë. Ka botuar rreth 100 libra me poezi, tregime e romane, për fëmijë dhe për të rritur. Pastaj tekste për ilustrime, pjesë teatrore, drama, skeçe, humoreska, përralla, fabula e deri te trajtesa të ndryshme letrare e shoqërore. Është autor i mbi 30 radio-dramave, ka shkruar skenarin për filmin artistik “Lepuri me pesë këmbë” etj. Po ashtu, Rifat Kukaj është përkthyes i njohur, sidomos nga gjuha sllovene, kroate, serbe dhe në këtë fushë sot flasin shqip me dhjetëra autorë sllovenë, kroatë, boshnjakë, serbë, hungarezë të Vojvodinës etj. Pra, emra të njohur të poezisë për fëmijë të këtyre hapësirave, sikurse që flasin shqip edhe emra të njohur të letërsisë botërore për fëmijë ku përkthyes i veprave të tyre është Rifat Kukaj.Për veprimtarinë e tij letrare është shpërblyer shumë herë dhe këto merita kombi ynë do t’ua përcjellë brezave të ardhshëm. Vepra e tij tani mbasi kaloi në amshim, atje ku nuk flitet më, do të marrë dimensione edhe më të mëdha, sepse krijimtaria letrare e Rifat Kukajt është një thesar me vlerë të veçantë në letërsinë shqipe për fëmijë. Lepurushi me këpucë Në oborrin e dajave të vet, Dreni ka parë Lepurushin për herë të parë. Me siguri që është çuditur. Ka parë një krijesë që pak i ngjet maces e mace s’është. Pakëz i ngjet qenit e qen nuk është. Viç nuk është. Ç’është? - ka bluar mendja e tij. Fëmijët e dajave i kanë dhënë Lepurushit sallatë nga duart e tyre. Më vonë i ka dhënë edhe Dreni. Prekja e buzëve të lepurit ka qenë e butë, miqësore. E ku ta di unë ç’kanë lozur tjetër me lepurushin. Po, si më treguan, Dreni ia paska avitur këpucët e veta para shputave. Ka dashtë t’i mbathë lepurushi këpucët. Paska kërkuar edhe një palë këpucë të vogla. Mos i ka vajtur mendja që t’ia mbathë katër këpucë në katër këmbë dhe të dalin për të shëtitur qytetit? Kështu e ka Dreni. Sa herë i them se shkojmë “ba” që në gjuhën e tij domethënë shëtitje, ai nxiton te këpucët. Duke dëgjuar ç’i kishte ndodhur Drenit te dajat, mora me mend diçka të pabesueshme. Po merrni edhe ju me mend se lehtë e keni. Mendja fluturon si zogu. Merrni me mend, nipin tim, Drenin, zbathur duke ecur rrugës së qytetit, e pas tij një lepurush duke ecur jo me shputat e buta, por me katër këpucë!

- Tap, tap, tap, - këmbët e Drenit. - Krrop, krrop, krrop, - këmbët e lepurushit. E njerëzit nga të dy anët duke parë me habi ç’po ngjet. A thua kështu ka menduar Dreni? Ndoshta po, ndoshta jo. Po atëherë pse ka dëshiruar t’ia mbathë këpucët? Parmbrëmë sa e pyeta për lepurushin e dajave, lëvizi buzët ashtu si lepurushi dhe ngriti duart sipër veshëve. Uh, e paskan habitur edhe veshët e tij të gjatë. Nuk është larg mendsh se kur ta shohim një gomar, do të mendojë se është babai i lepurushit! MASKA E KEQE Ky nipi im Dreni, sa ka mbushur tre vjet e gjysmë. Çudi sa i pjell mendja. Një natë më tha: - Ma blej një maskë! - nuk m’i ndante sytë. Diktova se kjo dëshirë ishte e madhe. - Maskë?! - e pyeta. - Po. - Çfarë maske? - Maskë të keqe, shumë të keqe... - Po, ç’po të duhet maska e keqe?! - Ta vë kështu... - bëri me duar sikur e vuri një maskë dhe po e mbante me të dyja duart e vogla... - Pse ta vësh maskën e keqe në fytyrë?! - Të dal e t’i tuti milicët kështu: uaaaaaaaa!” - u kreshpërua, u hap, lëshoi një zë të ngjirur. Kjo ishte dëshira e tij t’i frikësonte policët që silleshin çdo ditë nëpër lagjen tonë.etj.

https://www.zeflushmarku.edu.mk/libra/guximshqiptar.pdf

Azem Shkreli (1938-1997)

 

(Nga libri i autorit Flori Bruqi: Olimpi shqiptar, faqe: 9-22)

https://zeflushmarku.edu.mk/libra/Olimpishq.pdf

 Azem Shkreli zë vend në krye të poezisë moderne shqiptare. Krahas cilësisë, poezia e Shkrelit, shënoi kthesë në rrjedhat e poezisë në Kosovë: e zgjeroi spektrin tematik, e subjektivizoi dhe intimizoi heroin lirik, dhe çka është më me peshë, solli një ndjesi të re, të mprehtë, ndaj gjuhës, ndaj fjalës. Kështu, ajo i hapi rrugë bindshëm poezisë së viteve pesëdhjetë, të ngarkuar me patosin e euforisë kolektive. Azem Shkreli lindi më 1938 në Rugovë të Pejës. Shkollën fillore e kreu në vendlindje, ndërsa në Prishtinë ai vazhdoi shkollën e mesme për të vazhduar Fakultetin Filozofik, degën e Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe. Për shumë vjet, ai ka qenë kryetar i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës, drejtor i Teatrit Krahinor në Prishtinë, dhe themelues e drejtor i Kosova Filmit. Vdiq në pranverën e vitit 1997. Ka botuar këto vepra në poezi: Bulzat (1960), Ëngjujt e rrugëve (1963), E di një fjalë prej guri (1969), Nga bibla e heshtjes (1975), Pagëzimi i fjalës (1981), Nata e papagajve (1990), Lirikë me shi (1994), Zogj dhe gurë (1997). Në prozë: Karvani i bardhë (1961), Sytë e Evës (1975), Muri përfundi shqipeve, Shtatë nga ata, si dhe dramat: Fosilet (1968), Varri i qyqës (1983) etj. Poezitë e tij janë përkthyer në shumë gjuhë të huaja. Shfaqja e Azem Shkrelit si poet, përpos që përputhej me ardhjen e talentit të fuqishëm, shënonte njëkohësisht kthesën e parë drejt hapjes dhe modernizimit të poezisë shqipe të pasluftës. Shkreli u ngjit natyrshëm në kulmet e poezisë së sotme shqiptare dhe këtë vend ai e konsolidoi dhe e përforcoi nga njëra vepër poetike në tjetrën, deri në atë të fundit, që e la dorëshkrim, "Zogj dhe gurë", botuar më 1997. Veprimtaria në poezi dhe në prozë e Azem Shkrelit, në fund të viteve pesëdhjetë dhe në fillim të gjashtëdhjetave, shënon kthesë cilësore dhe kthesë në praktikat krijuese letrare. Gjatë viteve pesëdhjetë, si gjimnazist, Azem Shkreli, ka mundur të lexojë nga letërsia e kohës në gjuhën shqipe një poezi tematikisht të kufizuar, me strukturë dhe sajim artistik gjuhësor pa origjinalitetin e duhur. Në prozë gjendja ishte edhe më e varfër. Me përjashtim të ndonjë emri, (Hivzi Sulejmani) ajo pak prozë e autorëve jo fort të talentuar, kryesisht trajtonte tematikën e luftës dhe të fitores përmes rrëfimit klishe bardh e zi dhe të metodës së realizmit socialit. Kështu, Azem Shkreli, shënoi kthesën e parë më të rëndësishme në poezi, në radhë të parë, duke e çliruar Unin lirik intim nga ai kolektlv, duke selitur në të temën e dashurisë për vendlindjen dhe duke portretizuar njeriun e truallit rugovas, me ngjyrimet e traditës dhe të lashtësisë, dashurinë për vashën, Flori Bruqi 10 lirikën peizazhiste, etj. Nga ana tjetër thyerjen e parë të madhe në letërsinë shqiptare, kosovare, Shkreli e bëri me romanin "Karvani i bardhë" si edhe me tregimet e përfshira në vëllimin "Sytë e Evës", që qëndrojnë ndër më të realizuarat në prozën tonë të shkurtër... Azem Shkreli(1938-1997) zë vend në krye të poezisë aktuale shqiptare. Krahas cilësisë, poezia e Shkrelit shënoi kthesë në rrjedhat e poezisë në Kosovë: e zgjeroi spektrin tematik, e subjektivizoi dhe intimizoi heroin lirik dhe çka është më me peshë, solli një ndjesi të re, të mprehtë ndaj gjuhës, ndaj fjalës. Kështu, ajo i hapi rrugë bindshëm poezisë së viteve pesëdhjetë, të ngarkuar me patosin e euforisë kolektive. Lirikat e para Vendlindja, natyra dhe njeriu i Rugovës së Dukagjinit, portreti shpirtëror i tij, do të jenë frymëzimi kryesor i poezisë së Azem Shkrelit të shtrira brenda viteve gjashtëdhjetë. Frymëzimi që ngjizet mbi këtë hapësirë e që është kthim i shpeshtë i poetit, nuk është konvencional e aq më pak pozë: nuk ka në të patetikë malli dhe mallëngiimi që djeg, "më të bukurin vend"... Bota e vendlindjes së poetit është e pranishme si botë e njerëzve, si besim dhe parim etik, si ashpërsi dhe krenari, si individualitet i papërsëritshëm me hapësirat e tjera, si filozofi jetësore, si raport ndaj lindjes, jetës, vdekjes, dashurisë, si raport ndaj dasmës dhe festës, ndaj punës dhe natyrës, ndaj zotit dhe, sidomos ndaj fjalës. Në këtë frymë janë poezitë e ciklit "Këngë për vete" të shkruara në fund të viteve pesëdhjetë dhe që, së bashku me një tufë poezish të tjera, do t'i emërtojmë si autoportret poetik. Tek poezitë e ciklit "Dukagjinçe" mund të përmendim disa poezi portrete të vendlindjes që shënojnë kulmin artistik të poetit si: "Dukagjinge", "Vdekja e Malësorit", "Bregu i mollës", "Shkëmbi", "Lumi" etj. Te poezia "Vdekja e malësorit", përmes përqasies poetike vihen pranë e pranë tri majat: e malit, e lisit dhe e Malësorit. S'ka lot, s'ka kujë në këtë vdekje, se atëherë rrëzohen lisat, shemben majat dhe shterrin krojet. Dhe, s'ka vdekje këtu: vetëm se harroi perëndimin dita në sytë e Malësorit, ndërsa mendimi i vrugët dhe i ftohtë ndër vetulla, është ai që shquhet. Ndërsa poezia "Bregu i mollës" edhe si strukturë vargu, si frymëzim dhe poetikë, është realizuar fare ndryshe nga poezia e mësipërme. Ajo është konceptuar si një rrëfim që rrjedh përnjëherë dhe furishëm, thuajse pa të lënë rast të marrësh frymë. Është njëri nga kthimkërkimet më dramatike të poetit pas gjurmëve të dikurshme që, përfundimisht i ka fshirë koha. Të pashlyera, të njëjta në atë kthim janë vetëm retë shtegtare, të Olimpi shqiptar 11 përjetshme në shtegtimin e tyre, sfiduese përballë shtegtimit kalimtar, përballë gjurmëve të fshira pamëshirshëm. Në këtë kontekst mund të përmendet dhe poezia "Lumi", i cili sikur merr pjesë në këtë komplot kundër poetit, po dhe ai fsheh diç të kaltër dhe të urtë në thellësitë e veta, por që s'do ta thotë. Nga vargjet e poezisë "Shkëmbi", reflekton njëjëzimi maksimal në mes të portretit, natyrës së vendlindjes dhe individualitetit të Unit lirik. Lirikat e dashurisë Dashurinë për vashën, poezia e Azem Shkrelit e ka emocion, dhembje të brendshme, të pazëshme.Fjala është për një cikël jovëllimor poezish, të zëna dhe të lindura, mbase nga një dashuri e pafat e poetit, që përjeton dramë dhimbjesh të thella. Vasha para një udhëkryqi dramatik zgjedh largimin përfundimtar. Vargjet e lindura nga ky detaj jetësor, ngarkohen kryesisht vetëm me një refleks emocional: dhimbjen e poetit pas ndarjes. Edhe për përmasat e emocionit, për figurën, portretin e vashës, poeti gjen ndonjë detaj të rrallë që s'është qëllim në vete, por në funksion të tendosjes dramatike të folësit lirik. Dhembjen e kësaj plage autori parapëlqen ta mbajë të heshtur, vetëm për vetveten dhe, kur ajo kërcënon të dalë jashtë kontrollit, e ndrydh brenda, si një therrje, plagë fizike. Në këto poezi ndjehet gjendja shpirtërore e poetit, supozohen rrethanat, mjedisi, si dhe një ecuri kronologjike se si dhe kur kanë lindur poezitë e ciklit në fjalë, që asnjëra nuk ka datë.Fillimi do të ishte si një "Këngë e heshtur", një takim e gëzim rasti, poashtu pa bujë, lindja e këngës si një "takim pa hiri", përthithës në çast, por, njëkohësisht i mbështjellë dhe i përcjellë me një parandjenjë të kobshme që pëshpërit si Korbi i Po-së: do ta dua pa e parë.Pason pastaj periudha e një dhimbjeje që therr thellë, duke u përplasur brenda gjirit të vet në një vetmi absolute të Unit lirik. Kjo fazë lidhet me bredhien e ankthshme të poetit përmes tri lirikave: "Liqeni", "Nata në kështjellë" dhe "Në Shën Naum". Liqeni që depërton andej dhe këtej kufirit mbase dhe mund të ofrojë një sinjal, një hollësi për vashën, por ai, indiferent, luan me valët dhe, sikur s'është më as syri i tij as loti i saj, dhe Unit folës në çast, i vjen të zbresë në fundin e tij. Nuk ka ngjyrim patetik, as vaj ngushëllues në këtë dëshirë, ide e mendim, qoftë i një Basti fluturues, i një jehone të largët. I tillë është një trevargësh nga cikli i lirikës së realizuar si autoportret, konkretisht nga poezia me titull "ç'ka mësova unë", -Me qeshë pelim me vuajtë, Me dashtë si me vdekë, Me vdekë si me luejtë. Dashuria dhe vdekja, në poezinë e Azem Shkrelit, nuk janë një fjalë goje. Përkundrazi, ato qëndrojnë pranë e pranë, fare natyrshëm. Flori Bruqi 12 Poezia "Në Shën Naum", është një tjetër faqe e bredhjeve të poetit rreth e rreth liqenit që e ndan aq mizorisht. Vargjet e poezisë "Nata në kështjellë", vinë si një fund dite e plumbtë, si një thirrje për strehim qetësues, si një refleks për ta heshtur, për ta vënë në gjumë dhembjen. E kjo nuk ndodh. Përkundrazi, dhembja roit e përçudnuar, dhe poeti, për ta mposhtur, ther faqen e shkëmbit me gishtat e duarve. Poezia-kurorë e ciklit, pa dyshim është "Në vend të përshëndetjes". Para kësaj, një si këndellje, vërehet që në vargjet e poezisë "Para elegjisë", ku uni lirik sikur e parandjen jehonën e qëndrimit nëpër kohët që vinë. Por, përmes vargjeve të poezisë "Në vend të përshëndetjes", poeti do të shpërthejë si klithje dhe anatemë.Në këtë poezi antologjike vihet re një përplasje e brendshme udhëkryqesh, përplasje përjashtuese, emocionesh në momente të kundërta, që rrjedhin furishëm. Vërehet një konflikt dramatik: aq sa zëri lirik përpëlitet të çlirohet nga kjo magjepsie totale, që kullon dhimbje e ankth. Aq më shumë e ndien ai praninë e saj, të shikimit të saj, "në shtegballin e vet". Ndjehet se stuhia në këtë poezi, turret si e verbër, herë në një drejtim e skajshmëri, herë në të kundërtin. Lirikat atdhetare Azem Shkreli është një nga lirikët më modernë në llojin e poezisë patriotike. Nuk ka eufori në atë poezi, as përbetime e dëshmi atdhetarizmi që, në këtë fund shekulli janë aq me tepricë në poezinë tonë. Brenda këtij harku tematik poeti me guxim denoncon cenet dhe veset shqiptare, dje dhe sot, duke e ruajtur besimin në substancën e shëndoshë të qenies. Ndjenja e atdhedashurisë shtrihet gati në tërësinë e veprës poetike të Azem Shkrelit. Ajo dallohet thekshëm tek frymëzimet poetike të ngjizura nga drama kosovare dhe shqiptare, sidomos të viteve nëntëdhjetë. Në këtë tematikë sidomos shquhen dy veprat e fundit të poetit, "Lirikë me shi" dhe "Zogj dhe gurë". Nga tërësia e vargjeve atdhetare reflektohet një urti e thithur nga e kaluara, nga tradita dhe lashtësia historike, nga bota shpirtërore kolektive, që i sfidon krizat aktuale morale dhe shpirtërore të shqiptarëve. Si poezi atdhetare, pjesërisht mund të konsiderohen edhe ato përsiatëse, të llojit "Meshë" apo "Dhiatë e re". Tek e para përmes një loje fjalësh që, vetëm duke i ndërruar vendet, tek tri vargjet e poezisë, shquhet zëri, në frymë biblike, i vendosur, i prerë në mbrojtje të Dheut dhe qëndrimi shpirtëror e intelektual i poetit ndaj tij. Ajo që e dallon poetin nga shumica e autorëve të lirikës patrioktike aktualisht është ndjenja ndaj fjalës dhe e shqiptimit poetik të përmbajtur në emocione; është ndjenja e masës, ndjenja për të mos u rrëmbyer nga brohoritja kolektive në çastet dramatike për fatin e kombit, siç janë Olimpi shqiptar 13 vitet nëntëdhjetë. Këto tipare sidomos shquhen tek vëllimi i parafundit i poetit "Lirikë me shi". Në këtë kontekst, do të veçojmë poezinë e poetit të lënë në dorëshkrim e që lidhet me ngjarjet e pranverës shqiptare të vitit 1997: "Këngë e turpshme". Cikli i kësaj lirike, në këtë përzgjedhje prezantohet me poezitë "Psalm për Kosovën", "Origjina", "Arkeologji", "Meshë", "Sogje", "Zgjim", "Motiv optimist", "Ndërtimi i kullës", të cilat dallohen për shtresime të rralla gjuhësore e poetike Lirikat refleksive Në lirikën e Azem Shkrelit nuk mund të bëhet diferencim i prerë ndërmjet llojeve të lirikës. Substanca përsiatëse, refleksive është e pranishme dhe tek poezitë atdhetare dhe tek ato historike, intime, të vendlindjes, etj. Cilido qoftë frymëzimi poetik, në ecje, gjatë artikulimit gjuhësor të poezisë, vargu ngarkohet me reflekse kategorish nga ekzistenca dhe metafizika. Çdo dukuri në këtë poezi është në lidhje me tërësinë e universit dhe ka kuptimin apo pakuptimësinë e kësaj tërësie. Në këtë lirikë është më i pranishëm synimi për të shtruar pyetje, përmes të cilave ndriçohen kategori metafizike të rëndësishme, jepen sugjerime të tërthorta drejt përgjigjeve që asnjëherë nuk janë të prera, përfundimtare. Rëndom, në atë pjesë të lirikës ku substanca filozofike është më e theksuar, mbesin të hapura dilemat, udhëkryqet në jetë, duke e nxitur dhe pasuruar spektrin asociativ e meditativ të lexuesit. Lindja e kësaj pjese të lirikës, lidhet me çaste dëshpërimi me çaste zhgënjimi poetik nga ligjshmëria e gjithësisë, nga njerëzit, ku s'pushon të gjallërojë një besim, sado i largët ndjehet ai, sia ndodh tek vargjet e poezive "Ajo që s'e them", "Pagëzim i fjalës", "Kafshë e zezë", "Këngë e vrugut"... Një dëshpërim e zhgënjim i thellë i ditëve të fundit të poetit vërehet tek poezia "Përshëndetje me miq", ndërsa poezia pak më e gjatë "Letër një miku" lidhet me një brengë më të hershme të poetit.Vargjet tek të cilat rrezaton dhe besimi e shpresa për ndreqjen e botës dhe të njerëzve, pra dhe të shqiptarëve, janë më të shpeshta në këtë rreth tematik. Në çaste të tilla të rralla, poeti parapëlqen të tërhiqet, të strehohet tek hapësirat e pastra, të virgjëra, siç ndodh me llojin e poezisë "Motive të verdha". Poezitë më të arrirra të kësaj natyre lidhen me trajtat e heshtjes dhe të fjalës, me përthyerjet e tyre në kontekste të ndryshme, qofshin këto sfiduese dhe provokuese, të përditshme dhe të përjetshme. Përshkohet, në këtë cikël lirik, urtia e fjalës dhe e heshtjes, kriza dhe shansi i tyre në Flori Bruqi 14 rrethana të ndryshme, forca njëherëshe dhe shkatërruese e tyre. Përmes fjalëheshtjes, në lirikën e vet mendimtare, poeti portretizon kohën e fjalamanëve dhe të heshtakëve aktualë, portretizon njerëzit, bartësit e përditshëm të tyre. Po ashtu brenda këtij rrethi frymëzues Azem Shkreli arriti majat e artit poetik, për arsye se vetë natyra krijuese e tij është më pranë dhe më e prirur drejt meditimeve filozofike. Në këtë fushë, është pa dyshim poeti më i fuqishëm në letërsinë e sotme shqiptare. Bregu i Mollës Kurrgjë s'qenka kurrgjë Si e kemi lënë njëherë unë e Lami As Lugu i Helmit as hijet Bregut të Mollës Ku mollët veç i kujtonim të kuqe E na kuqeshin faqet gjithë verën e lume As mrizi degëbigë mes të cilave Rrinte dielli në dymbëdhjetepesë Kurrgjë s'qenka kurrgjë as ai zjarri i rnadh Që ra shi i mbarë e na e fiku Që ra shi i mlrë e na e fiku se digjen malet Se digjen more malet e na flet Shaban Syla Kurrgjë s'qenka kurrgjë Si e kemi lënë njëherë unë e Lami o zot Po kush i paska prekur Po kush i paska prishur e ndërruar të gjitha Si të mos kishin qenë asnjëher këtejpari Unë e Lami me delesykat me bukë e djathë Në gjeth paje dhe me fyell Kurrgjë s'qenka kurrgjë Si e kemi lënë njëherë unë e Lami As Shpella e Bli Hunit as turra e gurëve Mbi të cilën hypnim të rritemi as lisat as Gurra e Magjupit Ujëhollë Gurra e Magjupit ujëmirë Ku pinim në fletë kërsane As gjollat e kuqe as Kurrgjë s'qenka kurrgjë Olimpi shqiptar 15 Si e kemi lënë njëherë unë e Lami Veç toka e vjetër dhe era Veç toka e vjetër dhe retë përherë shtegtarë Të më thonë se rrodhi këtyre lugjeve koha Rrodhi si s'rrodhi dhe asgjë nuk gjeti Pos dy pushkëve të vogla shtogu lidhë me tojë Ose të më thonë Të gjitha janë këtu të gjitha janë Pos fëminisë suaj e barit të njomë e qingjave Dukagjinçe Po vinë argatët Të heshtur. Të muzgët. Po vinë Po vini. Err e terr Brodhi arave të tyre dita Po vinë. E poqën Diellin e bakërt të bukës Po vini. Po vinë Me bimët mugullore ndër muskuj Po vinë. Ditë argëtare Grua që do t'ua mbash mend farën Këngë e vrugët Mëtim i truar fshihu te pendimi S'ka ndëshkim për mëkatet nga ligështia Ky rrëmbim i çmendur është i imi Apo lindi befas trimëria Nga të errëtat e gjakut. S'di po fryma Flori Bruqi 16 Kërkon shkakun t'i vijë era dhe Diç të kësaj koke do t'pëshpërisë bryma Ime ndoshta. Do të jetë fjalë e re Bari të egër. Fjollë e saj nga rrashta Do të përvidhet me dhunë e pa hir Sikur ç'linda. Do të kundrojë përjashta I gjelbër e i qetë do të jem më i mirë Dhe voglushë të verdhë do të therrin ditën Me vaje të hollë dhe do të pushojnë së qari Kur të kuptojnë se për nën këmbë u rriten Dheu im. E hiri im. E bari. Kafsha e zezë Heshtja det i lëkundur dhe vetimët Fshikin terrin trupi i saj përdridhet Ku janë njerëzit. Nga janë nisur bimët Një langua leh e s'ik as lidhet Ulurin përmotshëm mbase së ligës Ja ndjen erën diku në gjakun tim Ai rrëmbimit të vet i turret digë Rreptas pastaj etur merr gufim Tej durimit dhimshëm. Të trazuara Ngrihen grevë të pabërat duan dëshmi Protestojnë. Gjithë gjërat e ndaluara Bredhin mëllefit të vet me zhauri Dhe leh kafshë e zezë e s'ik as lidhet Heshtja det i lëkundur dhe vetimët Fshikin terrin trupi i saj përdridhet Ku janë njerëzit. Nga janë nisur bimët Olimpi shqiptar 17 Ja që kështu na qenka kafshë e dehur Mëtimi. Pastaj vetëm cuklat kur të na mbeten Do thonë: Ai me fjalë e ajo me të lehur Të rrojnë se njerëzisht e hëngrën veten Të pastë ndjesë harrimi hero i herave tjera Motive të verdha Po ikim nga gjaku im motive të verdha Po ikim nga gjaku ose një herë tjetër Po lindim mes bimëve tjera Aty e tej janë poshat Shtatgjata të vendlindjes janë delet Të bardhat dele blegërore dhe bari I njomë i qumështit po ikim Nga gjaku im aty e tej janë zogjt Pupëlvogël zogjt pupëlgjelbër dhe krojet Të cemtat kroje ujëloti aty e tej Janë vashat më të egrat vasha Të bukurisë që falet dhe vetima Po ikin nga gjaku im motive të verdha Aty e tej nuk vdesin vetëm sytë Na ngjethen dhe gishtat na ngjethen e fjalët Po ikim nga gjaku im më mirë po ikim Nga gjaku ose një herë tjetër Një herë tjetër po lindim mes bimëve tjera Flori Bruqi 18 Vdekja e malësorit Asnjë kokë përkulur Se ja rrëxoni lisat Asnjë gjëmë mësa guri Se ja shembni majet Asnjë lot asnjë Se ja shteroni krojet Në sytë e tij vetëm Harroi prendimin dita Ç'mendim i vrugët Ç'mendim i ftohtë ndër vetulla Lum ky çfarë vdekje Para elegjisë Një ditë do t'i marrësh në gji, gjethet e rëna të stinëve të tua dhe do të kërkosh kot veten, shtigjeve të harruara të një moshe e nuk do të kesh më as flokë ere, as shikim ylberi ta matësh fillin dhe fundin e mashtrimit tënd të shkurtër. Një ditë do t'i shpalosh vjetët tua si pajën e nuses së vdekur e do të numrosh fluturat e shkuara t'agsholeve t'prenduara e s'do të kesh më as zjarr në buzë, as lot në sy të qeshën ngrohtë, të qajsh rrejshëm dhe t'i mahnitësh djelmoshat. Olimpi shqiptar 19 Një ditë dot'i hash buzët e tua, gjurmët e tua do t'i pështysh dhe secilin muzg do ta pagëzosh me nganjë pendim që dhemb e s'do te kesh me as sy deti, as hap te hedhur sorkadheje te shohesh si t'perqeshin gonxhet dhe te ikesh prej hijes sate. Ruaju, moj se vashat me te bukura i vret bukuria e vet ! Katër këshilla vetes Mos u bëj poet nëse s'mund të lindësh me seicilin varg, të lindësh me seicilën fjalë! Ngrehu mbi veten në dot t'rrokësh frerët e erërave, të shkelësh shpërgajt e mërisë dhe shtrëngatat e gjakut tënd ! N'se dashurohesh, dashurohu n'flakë e n'valë, jo ne sy të kaltër, se bëhesh det i çmendur pendimi ! Mos u bëj poet nëse s'mund të vdesësh për secilën varg, të vdesësh për secilën fjalë ! Nënat (Shokut tim për nënën) Ato lahen në gazin tonë e në lotët e tyre. Bëhen rojë murane Flori Bruqi 20 te krojet e shtera të gjirit. Në ballin tonë përherë u bëjnë dritë shejt gishtat. Ditët na i prarojnë dhe rrugët me nga një bekim më t'mirin. Me rrëmetën e krrusur t'moteve na ruajnë nga hijet e liga. Një ditë shkojnë si të shkonin, të mos vijë më vdekja. E s'na kërkojnë asgjë, pos një grusht dhe mbi krye. Shkojmë. E sa herë vdes nënë, vdes nënëmira ime. Në rrugë Tash jam diku larg teje, larg vedi dhe - ku me dijtë kah më tresin udhëkryqet e shumta t'jetës ?! Jam ba përshëndetje e harrueme e kalimtarëve, jam ba lot e kangë ! jam ba betim i rrugëve dhe rreze e shkrepun majë gurit ! Tash jam diku larg teje, larg vedi dhe - ku me dijtë ku sosin fijet e këputuna t'kësaj kange? Olimpi shqiptar 21 Jam ba pre shitimi i syve zjarr, jam ba bekim e namë, jam ba zog e re n'krah t'agsholeve t'bardha! Tash jam diku larg teje, larg vedi dhe - ku me dijtë kah m'tresin udhëkryqet e shumta t'jetës ?! Liqeni Flas me ty, ti hesht e luan me valë. Ti s'je më syri im as loti i saj. Flas me ty, ti shikon pulëbardhat. Për Shën-Naumin paske zemër t'gjerë. Flas me ty, ti kotesh mrekullie. Më vjen të zbres në fund t'fundit, të vdes i gjelbër me alat ! Këngë e turpshme Këngë e turpshme Sonte Qava sonte për ty . Nuk më vjen turp Pse qava Me vjen turp pse s'munda Të bëj tjetër Nga turpi qava (F.B)  

Akuzohet për pastrim parash dhe bashkëpunim me oligarkë rus, arrestohet ish-shefi i FBI-së

  

Ish-shefi i kundërzbulimit për zyrën e FBI-së në Nju Jork është arrestuar për pastrim parash.

Prokurorët akuzuan Charles McGonigal se ka shkelur sanksionet kundër Rusisë, teksa punonte me një oligark rus, dhe mori qindra mijëra dollarë nga një ish-zyrtar i inteligjencës së huaj.

Një çështje e paraqitur në gjykatën federale në Uashington, pretendon se 55-vjeçari mori 225 mijë dollarë nga një person i cili kishte interesa boznesi në Europë.

“McGonigal e tradhtoi betimin e tij ndaj Shteteve të Bashkuara në këmbim të përfitimit personal dhe në kurriz të sigurisë sonë kombëtare”, tha Ndihmës Drejtori i FBI-së.

Prokurorët federalë në Nju Jork pretendojnë se pas tërheqjes së tij në 2018 nga FBI, McGonigal punoi me oligarkun rus, bashkëpunëtorin e tij dhe një person të tretë, duke përdorur kompani dhe nënshkrime të falsifikuara.

55-vjeçari u emërua agjent i posaçëm në krye të të Kundërzbulimit për Zyrën në Nju Jork në vitin 2016, pasi shërbeu si shef i të Seksionit të Koordinimit të Kundërzbulimit Kibernetik në FBI.

Ai iu bashkua FBI-së në vitin 1996 dhe fillimisht u caktua në zyrën e terrenit të Nju Jorkut, ku ai punoi në kundërzbulimin e huaj rus dhe krimin e organizuar.

Gjatë mandatit të tij në Nju Jork, ai punoi në grupin e hetimit për bombat terroriste të vitit 1998 në ambasadat e SHBA në Tanzani dhe Kenia, njëkohësisht edhe sulmin terrorist të 11 shtator 2001.

“Synimi i Kosovës është njohja nga Vatikani”/ Presidentja prof.dr.Vjosa Osmani pritet në Selinë e Shenjtë nga Papa Françesku

 

  

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, është pritur sot në audiencë private në Selinë e Shenjtë nga Papa Françesku.

Sipas njoftimit të zyrës së presidencës, Osmani i tha Papës se synimi i Kosovës është njohja nga Vatikani.

“Njohja e Kosovës nga Selia e Shenjtë ndikon në fuqizimin e mëtejmë të shtetësisë sonë dhe për integrimin e vendit në strukturat euro-atlantike. Synimi i Kosovës për njohje nga Vatikani kontribuon në thellimin dhe avancimin e mëtejmë të raporteve tona shekullore, si dhe në rrugën evropiane të vendit tonë”, tha ajo.

Në njoftim thuhet se presidentja e falënderoi Papën për vendimin e tij të vitit 2018 për ta ngritur Administratën Apostolike të Kosovës në nivel të Dioqezës.

Në takim u bisedua gjithashtu për raportet ndërmjet dy vendeve dhe “kujdesin të cilin Vatikani e ka treguar ndaj popullit tonë, duke njohur vlerat qytetëruese të tij, të cilat bota i ka parë të mishëruara në personalitetin e Nënë Terezës”.

Kosova ka shpallur pavarësinë në shkurt të vitit 2008, por Vatikani ende nuk e ka njohur shtetësinë e saj. Këtë njohje e kanë kërkuar edhe liderë të tjerë të Kosovës nëpër vite.

Presidentja Osmani do të pritet sot edhe nga sekretari i Shtetit të Vatikanit, kardinali Parolin. Gjatë qëndrimit në Romë, sipas njoftimit, ajo do të pritet edhe nga presidenti italian, Sergio Mattarella.

Nuk e “ha” dot Kosovën, Aleksandër Vuçiç do japë dorëheqjen? I drejtohet kombit sot në darkë!

 

  

Çështja e Kosovës po kthehet ne një nyje gordiane e cila mund t’i kushtojë edhe postin presidentit serb Aleksandër Vuçiç.

Media serbe e ato kosovare raportojnë pakënaqësi në rritje e probleme të brendshme për kreun e shtetit serb, i cili informon sot kabinetin qeveritar lidhur me bisedimet e zhvilluara me të dërguarit e SHBA, BE, Francës, Gjermanisë dhe Italisë.

Këtë moment, Vuçiç vetë e ka përshkruar si një ndër më të vështirët për Serbinë, pasi siç tha, ka të bëjë më atë qe e pret vendin në të ardhmen. Kryetari i Bordit Ekzekutiv të PPS të Vuçiqit, Darko Glishic thuhet të ketë raportuar se presidenti serb, njëherazi lider i partisë në fjalë, po mendon edhe dorëheqjen.

“Por nëse e jep vërtet, shtoi Glishic, atëherë them se kjo gjëja më e keqe që mund t’i ndodhë Serbisë”. Pas takimit me kryeministren Ana Bërnabic dhe ministrat lidhur me bisedimet për Kosovën dhe takimin me “pesëshen” ndërkombëtare, që u mbajt të premten, Vuçiç pritet t’i drejtohet publikut sot në orën 20:00.

Raportet në shtypin vendas tregojnë se kreu i shtëtit ka pasur një përplasje me aleatët e ngushtë të partisë së tij ku nuk kanë munguar thirrjet refuzuar negociatat me SHBA dhe BE, dhe është shprehur se nëse dikush mendon se mund ta udhëheqë vendin më mirë se ai, është gati të japë dorëheqjen dhe pas kësaj, ka braktisur takimin.

Për dhe kundër vullnetit të presidentit serb Aleksandër Vuçiçit për t’i normalizuar marrëdhëniet me Kosovën

 

  

Një deklaratë dhe një breshëri komentesh. Kështu ndodhi kur presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, tha se është i gatshëm të punojë në planin për normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën.

Plani iu prezantua atij më 20 janar nga diplomatë të një ekipi evropiano-amerikan në Beograd, por ai nuk është ende publik.

Pas takimit me ta, Vuçiç tha se është i gatshëm “ta pranojë konceptin” dhe “të punojë në zbatimin e planit për normalizimin e marrëdhënieve të Serbisë me ish-krahinën e saj, Kosovën”.

Tri ditë më vonë, edhe Partia Përparimtare Serbe (SNS), e cila ka pushtetin në Serbi dhe udhëhiqet nga Vuçiçi, shprehu publikisht mbështetjen e saj për presidentin e Serbisë.

Gati të gjitha partitë politike në Serbi dhe figura të tjera politike shprehën pozicionin e tyre ndaj deklaratës së Vuçiçit.

Kosova shpalli pavarësinë në vitin 2008, por vazhdon të jetë një temë tabu për politikanët në Serbi.

Pavarësinë e saj nuk e njohën as partitë që ishin në pushtet para SNS-së, e që sot janë kryesisht në opozitë.

Mbështetje të hapur për pranimin e propozimit për Kosovën dha Partia Liberal-Demokratike (LDP).

Kjo parti nuk ka përfaqësues në Kuvendin e Serbisë.

Kryetari i LDP-së, Çedomir Jovanoviç, tha përmes një deklarate për media më 22 janar se ky propozim është “rasti i fundit që, pas disa dekadash bredhjeje, t’i vihet pikë problemit të Kosovës”.

“Koha që ia humbëm vetes, duke refuzuar propozimet e mëparshme, e bëri këtë shoqëri më të palumturën në Evropë, andaj sot po mbytemi në nacionalizmin që na ka shkatërruar ne dhe gjithçka rreth nesh”, tha Jovanoviç.

Ai shtoi se çdo zgjidhje tjetër e ardhshme do të jetë më pak e favorshme për Serbinë.
Partia rajonale opozitare, Lidhja e Social-Demokratëve të Vojvodinës, (LSV) kërkoi që Vuçiç “ta pranojë sa më shpejt marrëveshjen për marrëdhëniet e ndërsjella midis Serbisë dhe Kosovës”.

“Vuçiç duhet ta ndërpresë politikën e tij të pavendosur dhe ta shpëtojë Serbinë nga sanksionet e reja, rënia ekonomike dhe shkatërrimi”, tha Bojan Kostresh, kryetar i LSV-së, më 21 janar.

Sipas tij, e vetmja mënyrë për ta zhvilluar dhe modernizuar Serbinë është anëtarësimi në Bashkimin Evropian.

Kjo parti nuk ka asnjë përfaqësues në Kuvendin e Serbisë, ndërsa ka pesë përfaqësues në Kuvendin e Vojvodinës.

Kryetari i Lëvizjes Serbe për Rindërtim (SPO) dhe ish-shefi i diplomacisë serbe, Vuk Drashkoviç, shkroi në profilin e tij në Twitter se plani për Kosovën “duhet pranuar”.

“Çdo plan tjetër do të ishte i pafavorshëm për Serbinë dhe serbët në Kosovë. Le t’i kujtojmë përvojat dhe pasojat tragjike për shkak të të gjitha planeve që nuk i pranuam gjatë shpërbërjes së Jugosllavisë”, tha Drashkoviç.

Krahas partive opozitare, mbështetje ofroi edhe ish-ministrja e Energjisë dhe Minierave, njëherësh anëtare e Kryesisë së Partisë Përparimtare Serbe, Zorana Mihajlloviq.

Ajo shkroi në profilin e saj në Instagram se nuk ka asnjë dilemë dhe se “të jetosh në të kaluarën, nuk është opsion”.

“Për çështjen e Kosovës, ne jemi duke vendosur nëse do të fillojmë me të vërtetë t’i zgjidhim problemet. Problemet mes nesh dhe të tjerëve rreth nesh”, tha Mihajlloviç.

Nga ana tjetër, kryetari i Partisë opozitare për Liri dhe Drejtësi (SSP), Dragan Gjillas, tha për Televizionin Prva të Serbisë më 22 janar se qytetarët duhet ta shohin fillimisht propozimin e BE-së për Kosovën, i cili më pas duhet të diskutohet në Kuvend.

SSP është partia më e madhe opozitare në Parlamentin e Serbisë dhe udhëheqësi i saj është ish-deputet i Partisë Demokratike, e cila ka qenë në pushtet përpara se ta merrte SNS-ja më 2012.

“Për mua do të ishte krim që dikush ta njihte Kosovën, por për mua do të ishte gjithashtu krim që dikush t’ua mohonte brezave të ardhshëm dhe fëmijëve tanë një të ardhme evropiane. Serbia është një vend evropian. Ne jemi një komb evropian”, tha Gjillas.

Ish-presidenti i Serbisë, Boris Tadiç, shkroi në llogarinë e tij në Twitter më 21 janar se kjo marrëveshje ka të bëjë me “interesat tona më të larta kombëtare”.

“Është e papranueshme që presidenti i shtetit ta shprehë gatishmërinë e tij për zbatimin e parimeve të asaj marrëveshjeje pa konsultim të gjerë me institucionet kompetente”, tha Tadiç, i cili njësoj si Gjillas është ish-deputet i demokratëve.

Kryeministrja e Serbisë, Ana Bërnabiç, bëri një postim në llogarinë e saj në Twitter, ku akuzoi ish-Qeverinë serbe për marrëdhëniet mes Serbisë dhe Kosovës. Tadiçiu përgjigj duke e ftuar atë në një duel televiziv.

“Nëse mund t’i bëni publike akuzat e tilla, që kanë të bëjnë me interesat më të larta kombëtare, duhet t’iu mundësoni qytetarëve që të dëgjojnë edhe palën tjetër. Ju ftoj në duel televiziv si ish-president dhe përfaqësues i Qeverisë që po e akuzoni, jo si lider i opozitës”, tha Tadiç.

Boshko Obradoviç, udhëheqës i lëvizjes parlamentare djathtiste, Dveri, kërkoi më 20 janar seancë urgjente të Kuvendit të Serbisë, në mënyrë që, siç tha, deputetët të njihen me propozimin e BE-së, si dhe me “rreziqet dhe sfidat, me të cilat do të përballej Serbia”.

“Nuk jam prej atyre në opozitë që brohorisin se Vuçiq po e tradhton Kosovën, për ta sulmuar dhe shkatërruar. Ne duhet t’i bëjmë presion Qeverisë aktuale, si në Parlament, ashtu edhe me protesta në rrugë, që shteti i Serbisë ta refuzojë ultimatumin e Perëndimit, ose Vuçiç të japë dorëheqje nëse për të kjo është barrë e tepërt”, shkroi Obradoviç në Twitter.

Millosh Jovanoviç, kryetar i Partisë së Re Demokratike të Serbisë (DSS) me orientim djathtist, kërkoi që të publikohet përmbajtja e planit të BE-së për Kosovën, sepse, siç tha, “fati i shtetit nuk mund të negociohet fshehurazi dhe pa popullin serb”.“Ne vlerësojmë se është e domosdoshme që me vendosmëri të refuzohen kërkesat për njohjen e shkëputjes së krahinës sonë jugore, si dhe kërkesat për një lloj anëtarësimi të saj në organizatat ndërkombëtare”, tha Jovanoviç më 21 janar.

Lëvizja e djathtë për Rindërtimin e Mbretërisë së Serbisë (POKS) kërkoi që deputetët e Kuvendit të Serbisë, por edhe qytetarët të shprehin mendimin e tyre për planin për Kosovën, raporton agjencia serbe e lajmeve, Beta.

Sipas kësaj partie, miratimi i këtij plani “do të ishte i papranueshëm pa një diskutim të gjerë paraprak e publik”.

Kryetari i Partisë Popullore dhe ish-shefi i diplomacisë së Serbisë, Vuk Jeremiç, shkroi në Twitter më 22 janar se “Prishtinës nuk guxon t’i lejohet ulëse në OKB”.

Kryetari i Kuvendit të Serbisë dhe nënkryetari i SNS-së, Vlladimir Orlliç, tha më 23 janar se opozita vetëm se dëshiron ta sulmojë presidentin Aleksandar Vuçiç.

Mbështetje ofroi edhe ministri i Jashtëm serb dhe kreu i Partisë Socialiste të Serbisë, Ivica Daçiç, i cili tha se sulmet ndaj presidentit vetëm se e dëmtojnë Serbinë.

Bërnabiç tha se komentet kundër Vuçiçit paraqesin “një dëshirë të paturpshme për të fituar pushtet politik, sado të vështira të jenë kohërat për Serbinë”. Mbështetja u dha edhe nga disa komitete lokale përparimtare.

Disa media raportuan se presidenti i Serbisë ka ofruar dorëheqjen e tij në një mbledhje partiake më 22 janar, pasi kolegë të partisë e kanë kritikuar. Megjithatë, pretendimet e tilla nuk janë konfirmuar apo mohuar deri në publikimin e këtij artikulli.

Presidenti i Serbisë mori pjesë në seancën e Qeverisë së Serbisë kushtuar Kosovës, më 23 janar. Siç thuhet në njoftimin e zyrës së tij, ai kërkoi nga ministrat përkushtim të plotë, zell dhe punë edhe më intensive në të ardhmen.

“Tregoni kush janë politikanët spiunë”/ Kërkesa e parë në Autoritetin e Dosjeve pas ndryshimit të ligjit

 

  

Demokratët që ndjekin linjën e Enkelejd Alibeaj trokitën në dyert e Autoritetit te Dosjeve  për të marrë informacion nëse gjatë demokracisë ka pasur deputet te lidhur me ish-sigurimin e shtetit.

Kërkesa zyrtare u bë nga Kreshnik Collaku, i cili shfrytëzoi  ndryshimet që iu bënë ligjit në fundin e vitit 2022, ku përfshihet  edhe riverifikimi i zyrtarëve që më parë kanë qenë të pajisur me  një certifikatë pastërtie.

“Në zbatim të dispozitave të sipërcituara, si dhe në mbështetje të neneve 8 dhe 10 të ligjit nr. 8550, datë 18.11.1999 “Statusi i Deputetit”, kërkoj nga ana juaj vënien në dispozicion të një kopje të plotë të dokumenteve dhe informacioneve që dispononi lidhur me të gjithë deputetët e Kuvendit të Shqipërisë, që kanë qenë të zgjedhur në legjislaturat parlamentare për periudhën 1991 – 2023.”– u shpreh Collaku.

Ndryshimet ligjore që gjetën konsensusin mes socialisteve dhe demokratëve të Alibeajt mori vrull pas shkresës së Autoritetit ku  shtetasi Ilir Meta figuroi me dosje  në arkivën e ish-sigurimit të shtetit. Por, heqja e  barrierave për  të aksesuar lehtësisht  dokumentet e ish sigurimit  nuk u shoqërua me  zbulimin e spiunëve,  të cilët mund  ishin infiltruar në politik  pas regjimit komunist. Demokratët këmbëngulin që Autoriteti  të hapë letrat para betejave te ardhshme elektorale.

Letra e plotë e deputetit Kreshnik Çollaku drejtuar Autoritetit të Dosjeve:

E Nderuar Znj. Sula,
Me propozim të Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike, Kuvendi i Shqipërisë ka miratuar ligjin nr. 72/2022 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 45/2015 “Për të drejtën e informimit për dokumentet e ish-Sigurimit të Shtetit të Republikës Popullore Socialiste të Shqipërisë”, i ndryshuar”.

Në përmbajtje të këtij ligji, është parashikuar që në nenin 20, pas pikës 1, të shohet pika 1.1 me përmbajtje si më poshtë:
1.1 Çdo person gëzon të drejtën të njihet me dokumentet e ish-Sigurimit të Shtetit dhe të kërkojë një kopje të tyre në përputhje me ligjin për të drejtën e informimit, me kusht që kërkuesi të paraqesë të dhëna në kërkesën e tij që mundësojnë lokalizimin e informacioneve. Informacioni jepet vetëm kur angazhimi është i nevojshëm për gjetjen dhe vënien në dispozicion të informacionit është në përpjestim të drejtë me interesin e argumentuar të kërkuesit në marrjen e këtij informacioni. Kërkuesi mban përgjegjësi për keqpërdorim të informacionit të marrë.
Ndërsa, në nenin 44, është parashikuar shtimi i pikave 4 dhe 5 me përmbajtje si më poshtë:

4. Të deklasifikohen të gjitha dokumentet e ish-Sigurimit të Shtetit, të Ministrisë së Punëve të Brendshme të Republikës Popullore Socialiste të Shqipërisë të parashikuara në këtë ligj për periudhën 29 nëntor 1944 deri ditën e krijimit të Shërbimit Informativ Kombëtar, 2 korrik 1991, të cilat disponohen nga të gjitha arkivat e rrjetit arkivor të Republikës së Shqipërisë.

5. Autoriteti përgjegjës për grumbullimin dhe administrimin e dokumenteve të ish-Sigurimit të Shtetit, kur gjatë punës ndeshet me dokumente që përmbajnë informacione që lidhen me cënimin e sigurisë kombëtare, i klasifikon ato sipas legjislacionit në fuqi për informacionin e klasifikuar.
Pikërisht, në zbatim të dispozitave të sipërcituara, si dhe në mbështetje të neneve 8 dhe 10 të ligjit nr. 8550, datë 18.11.1999 “Statusi i Deputetit”, kërkoj nga ana juaj vënien në dispozicion të një kopje të plotë të dokumenteve dhe informacioneve që dispononi lidhur me të gjithë deputetët e Kuvendit të Shqipërisë, që kanë qenë të zgjedhur në legjislaturat parlamentare për periudhën 1991 – 2023.

Sjell në vëmendjen tuaj, se neni 8, paragrafi i dytë i ligjit nr. 8550/1999, përcakton një afat 15-ditor për kthimin e përgjigjes, megjithatë duke pasur parasysh volumin e informacionit të kërkuar, mirëkuptoj kohën e nevojshme shtesë që mund t’iu duhet për përgatitjen e përgjigjes.

FOTO GALERI

1/2

Top Channel