Agjencioni floripress.blogspot.com

2025/12/10

prof.dr. Bajram Begaj ; Presidenti i Republikës së Shqipërisë , mori pjesë sot në ceremoninë e 50-vjetorit të Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës, të zhvilluar në Prishtinë.

 

Nga Akademik Prof.dr. Flori Bruqi 






Në vijim, Presidenti theksoi rëndësinë e bashkëpunimit mes Akademisë së Shkencave të Shqipërisë dhe asaj të Kosovës: “Në këtë histori qëndrese, Shqipëria ka qenë gjithmonë pranë jush. Akademia e Shkencave të Shqipërisë, Universiteti i Tiranës dhe institucionet tona akademike bashkëpunuan ngushtë me kolegët në Kosovë”.

Begaj vlerësoi gjithashtu rolin e diasporës shqiptare në ruajtjen dhe zhvillimin e vlerave kulturore e shkencore.

Në përmbyllje të fjalës së tij, ai u shpreh se 50-vjetori i Akademisë festohet duke nderuar “dhjetëra e qindra personalitete të dijes dhe artit që me punën, talentin dhe integritetin e tyre krijuan themelet e këtij institucioni”.

John Milton, historia e poetit që vendosi të “justifikojë udhët e Zotit para njerëzve”, duke e kthyer poezinë në akt heroik

 

Nga Albert Vataj

John Milton, historia e poetit që vendosi të “justifikojë

John Milton nuk është thjesht një emër në historinë e letërsisë; ai është ai moment i rrallë kur një njeri ngrihet përballë Zotit, historisë dhe vetes, dhe guxon të kërkojë llogari. I lindur më 9 dhjetor 1608, në një Londër që digjej nga përplasjet fetare e politike, ai do të bëhej poeti që nuk i mjaftoi të këndonte bukurinë: ai kërkoi të depërtonte në zemrën e së keqes, të lirisë dhe të së vërtetës. Miltoni është zëri i ndërgjegjes protestante, drita rebele e një shpirti që nuk u pajtua kurrë me errësirën, as me errësirën e cenzurës, as me errësirën e tiranisë, as me errësirën e verbërisë që i rrëmbeu dritën, por jo vizionin. Me të nis historia e poetit që vendosi të “justifikojë udhët e Zotit para njerëzve”, duke e kthyer poezinë në akt heroik, mendimin në sfidë dhe fjalën në një tempull të pavdekshëm.

Më 9 dhjetor 1608, që në një shtëpi në Bread Street, në zemër të Londrës, të lindte një fëmijë i destinuar të ndryshonte përgjithmonë mënyrën se si Perëndimi mendon mbi të keqen, lirinë dhe Zotin: John Milton. Poet, polemist politik, shërbëtor i republikës së Cromwell-it, zë i fuqishëm i ndërgjegjes protestante angleze, ai është autori i Paradiso perduto, Parajsa e humbur, poemës së madhe që guxon të hyjë në dramën kozmike mes Zotit, Satanait dhe njeriut.

Në një epokë revolucionësh fetare dhe luftërash civile, Milton zgjedh ta bëjë fjalën vend qëndrese: kundër tiranisë së mbretërve, kundër censurës, por edhe kundër frikërave të brendshme të njeriut besimtar. Më 9 dhjetor kujtojmë kështu udhëtimin e një ndërgjegjeje që kalon përmes fesë, politikës dhe poezisë, pa reshtur kurrë së kërkuari të vërtetën.

John Milton lindi në një familje borgjeze të mirëqenë: i ati ishte scrivener, një lloj noteri e këshilltari juridik, por gjithashtu kompozitor i zoti i muzikës së shenjtë. Shtëpia në Cheapside ishte e rreptë në zakone, e ngjyrosur nga puritanizmi, por e pasur në kulturë: libra, madrigale, psalme, gjuhë të lashta.

I riu John studioi në St Paul’s School në Londër, ku u zhyt në latinishten dhe greqishten. Mësoi edhe hebraishten, frëngjishten, italishten, madje edhe holandishten dhe anglishten e vjetër: do të bëhej një nga ata intelektualë që “e dëgjojnë” Biblën dhe klasikët thuajse në zërin e tyre origjinal.

Në vitin 1625 u regjistrua në Christ’s College të Cambridge-it. Aty mori gradat BA dhe MA, por nuk e duronte dot metodën skolastike të mësimdhënies, të përbërë nga debate formale në latinisht: ai parapëlqente leximin pasionant të Etërve të Kishës, poetëve italianë të Rilindjes, reformatorëve protestantë. Megjithatë, mjedisi i Christ’s kishte një frymë të fortë puritane: një përzierje e rreptësisë biblike dhe dëshirës për reformë politike e fetare, që do të bëhej bërthama e mendimit të tij.

Që i ri shkruan poezi në anglisht dhe latinisht: himnin e famshëm On the Morning of Christ’s Nativity, poemat binjake L’Allegro dhe Il Penseroso, dhe më vonë elegjinë pastorale Lycidas, kushtuar një miku të mbytur në det. Në to duket tashmë tensioni tipik miltonian mes gëzimit dhe melankolisë, fesë dhe pyetjeve të shqetësuara.

Mes viteve 1638 dhe 1639, Milton ndërmori “grand tour”-in e vet në Europë: Francë, pastaj Itali, Firence, Romë, Napoli, Venedik, e në fund Gjenevë.

Udhëtonte për të njohur nga afër kulturat, Kishat dhe regjimet politike që kishte studiuar në libra.

Në Firence frekuentoi akademi letrare, u lidh me humanistët italianë, vizitoi rrethe të afërta me Galileo Galilei-n, të cilin do ta përmendë në Areopagitica si simbol të mendimtarit të përndjekur.

Në Romë përjetoi shkëlqimin barok katolik, por pa u shkëputur nga drejtpërdrejtësia e tij protestante; në Venedik vëzhgoi nga afër një republikë aristokratike, model që ndikoi te refleksionet e tij mbi lirinë politike.

Kur lajmet për mundësinë e një lufte civile në Angli u bënë më të forta, Milton vendosi të kthehej: historia po e thërriste, dhe ai nuk donte të ishte vetëm spektator.

I rikthyer në atdhe, Milton hapi një “akademi shtëpiake”, ku edukoi nipërit dhe disa të rinj aristokratë, por mbi të gjitha u fut në luftën politike me një seri libelesh të zjarrta. Sulmonte episkopatin anglikan dhe mbronte një Kishë më të thjeshtë, më afër frymës së Reformës.

Në vitin 1644 botoi Areopagitica, tekstin e tij më të famshëm në prozë: një thirrje e zjarrtë kundër censurës paraprake dhe në mbrojtje të lirisë së shtypit. Për Miltonin, një shoqëri e pjekur e krishterë nuk i trembet qarkullimit të ideve, sepse e vërteta nuk mbrohet duke mbytur gabimin, por duke i lejuar ndërgjegjes të ushtrohet, të dallojë, të mësojë.

Pas ekzekutimit të Karlit I, Milton u rreshtua pa hezitim me republikën. Shkroi traktate për të justifikuar regicidin dhe qeverisjen republikane; në vitin 1649 u emërua Secretary for Foreign Tongues, një lloj ministri i Jashtëm përgjegjës për korrespondencën latine të Commonwealth-it të ri.

Ishte çasti kur besimi i tij personal, leximi i Biblës dhe ëndrra politike për një komb të lirë u bashkuan: fjala u bë instrument qeverisjeje, por edhe vigjilencë kritike mbi pushtetin (madje edhe ndaj vetë Cromwell-it).

Në vitin 1652, pak mbi të dyzetat, Miltoni mbeti krejtësisht i verbër, ndoshta nga glaucoma ose shkëputja e retinës.

Prej asaj kohe, ai do t’ua diktonte veprat e tij sekretarëve dhe miqve, midis tyre poetit Andrew Marvell. Në sonetin e famshëm When I consider how my light is spent (“Kur mendoj se si është shpenzuar drita ime”), ai e shndërron verbërinë në pyetje rrënjësore: si t’i shërbejë Zotit kur forcat e talentet duken të thyera?

Me Restaurimin e monarkisë (1660) ëndrra republikane u shemb. Miltoni, mbrojtës i regicidit, rrezikoi jetën, u burgos për pak kohë dhe më pas u la në një lloj margjinalizimi të dyshimtë. Pikërisht në atë klimë errësire politike dhe fizike lindi kryevepra e tij: Paradise Lost (Parajsa e humbur), botuar fillimisht në 10 libra më 1667 dhe në 12 libra më 1674.

Në poemë, të diktuar në verbëri, Miltoni vë në skenë rënien e engjëjve rebelë, tundimin e Adamit dhe Evës, daljen nga Edeni. Satani është figurë tragjike, magjepsëse e dykuptimshme; liria njerëzore është e brishtë, por reale; Zoti nuk është tiran, por krijues që rrezikon dashurinë duke i lënë vend zgjedhjes. Është një përpjekje tejet guximtare për të “justifikuar rrugët e Zotit para njerëzve”, pikërisht në çastin kur historia dukej se mohonte çdo drejtësi.

Në vitin 1671 botoi Paradise Regained (Parajsa e rikthyer) dhe Samson Agonistes (Sansoni agonist): e para rishpjegon në mënyrë epiko-poetike tundimet e Krishtit në shkretëtirë; e dyta është një tragjedi me vargje, ku një hero i verbër e i poshtëruar, Sansoni, duket të pasqyrojë vetë Miltonin, i privuar nga drita dhe pushteti politik, por ende i aftë për një akt ekstrem besnikërie.

Milton vdiq më 8 nëntor 1674, në shtëpinë e tij në Bunhill Row, Londër, dhe u varros në kishën St Giles-without-Cripplegate, sot pjesë e kompleksit Barbican.

Vdiq i varfër, i mundur politikisht, por i rrethuar nga një famë letrare që po rritej. Në shekujt pasues, ndikimi i tij do të ishte i jashtëzakonshëm: për romantikët (Wordsworth, Keats), për mendimin politik liberal (sidomos rrethet “whig” e më vonë revolucionarët amerikanë), për këdo që kërkon të bashkojë fenë me lirinë e ndërgjegjes.

Për ne sot, Milton mbetet figurë e pakëndshme por e çmuar. Ai na kujtonte se feja e pjekur nuk i trembet pyetjeve dhe konfliktit; gjithashtu na tregoi se liria e fjalës është e mirë shpirtërore, përpara se të jetë politike. Në atë çfarë ai përfaqësoi ruan idenë se edhe në errësirë, të verbërisë, të disfatës, të krizës historike, fjala mund të vazhdojë të krijojë botë dhe shpresë.

Në fund të rrugëtimit të tij, Milton nuk la pas pasuri, pushtet apo lavdi politike. La diçka shumë më të rëndë, një ndërgjegje që nuk u shit, një fjalë që nuk u tremb dhe një poezi që nuk u përkul. Ai vdiq i verbër, por i lirë; i mundur nga historia, por triumfues në frymë. Paradiso perduto është monumenti i tij i përjetësisë, një libër që vazhdon të trazojë mendjet dhe të ndezë zemrat e atyre që besojnë se liria është dhuratë hyjnore dhe përgjegjësi njerëzore. Sot, zëri i Miltonit na vjen si një dritë që nuk shuhet: një kujtesë se edhe në epokat e mbrapshta, edhe në kohë verbërie e rrëzimi, fjala e sinqertë mund të jetë shpatë, altar dhe udhërrëfyes. Dhe pikërisht për këtë, ai mbetet një nga poetët më të rrezikshëm, më të domosdoshëm dhe më të pavdekshëm që ka njohur mendimi perëndimor.

2025/12/07

Çfarë ndodhi më 1 nëntor 2025?

 

  • Serbia ka heshtur lidhur me raportimet se një serb është plagosur dhe rrëmbyer nga Xhandarmëria serbe në territorin e Leposaviqit, në veri të Kosovës.
  • Radio Evropa e Lirë ka konfirmuar se bëhet fjalë për Millan Vukashinoviqin i cili punonte në Byronë Kosovare të Sigurimit.
  • Nga misioni paqeruajtës i NATO-s në Kosovë, KFOR, kanë thënë se situata e sigurisë në kufi është e qetë.

Një person mashkull me inicialet M.V., për të cilin Policia e Kosovës njoftoi më 3 nëntor se kishte marrë informacione se ishte plagosur dhe rrëmbyer nga Xhandarmëria e Serbisë në territorin e Leposaviqit, thuhet se punonte në Byronë Kosovare të Sigurimit në vendkalimin kufitar Jarinje, në veri të Kosovës.

Radio Evropa e Lirë konfirmoi nga disa burime se bëhet fjalë për Millan Vukashinoviqin nga Leposaviqi - një prej katër komunave me shumicë serbe në veri të Kosovës.



Fillimisht, edhe avokati serb, Ivan Niniq, shkroi në rrjetin social X se Millan Vukashinoviq ishte plagosur rëndë në një shkëmbim zjarri në fshatin Jellakcë pranë Leposaviqit dhe se mjekët po luftojnë për jetën e tij në Qendrën Klinike Universitare në Nish.

Ky fshat ndodhet në komunën e Leposaviqit, në veri të Kosovës, pranë kufirit me Serbinë.

Niniq, avokat i familjes Vukashinoviq, thotë për Radion Evropa e Lirë se, sipas informatave dhe burimeve të tij, në këtë incident kanë marrë pjesë pjesëtarë të Ushtrisë së Serbisë në uniforma kamuflazh, pa shenja identifikimi.

Ndërsa Kosova e akuzoi Serbinë për shkelje serioze të sigurisë së kufijve dhe paqes, Beogradi zyrtar nuk reagoi për këtë incident.

Për shkak të heshtjes së organeve serbe, avokati Niniq dyshon se plani ishte që rasti i Vukashinoviqit “të fshihej”.

Çka është Byroja Kosovare e Sigurimit?

Byroja Kosovare e Sigurimit është një organizatë jofitimprurëse, e themeluar nga kompanitë e licencuara të sigurimeve në Kosovë.

Ajo funksionon që nga viti 2011, në bazë të Ligjit për Sigurimin e Detyrueshëm nga Autopërgjegjësia.

Kjo zyrë, mes tjerash, është përgjegjëse për shitjen e policave kufitare të sigurimit për automjetet e huaja që hyjnë në Kosovë.

Mbikëqyrjen e këtij institucioni e bën Banka Qendrore e Kosovës.

Çfarë ndodhi më 1 nëntor 2025?

Avokati Niniq thotë se të shtunën, më 1 nëntor, Dragana Vukashinoviq, nëna e Millan Vukashinoviqit, e kontaktoi atë, duke i kërkuar që ta përfaqësonte, sepse djali i saj kishte shkuar në pikën kufitare me Serbinë atë ditë, për të parë një mik nga Llukovska Banja në Serbi dhe nuk ishte kthyer në shtëpi.

Bëhet fjalë për të ashtuquajturin kalim alternativ me Serbinë - kalime zyrtarisht të paregjistruara midis Serbisë dhe Kosovës - në fshatin Jellackë.

Sipas Niniqit, Vukashinoviq më pas e ka kontaktuar nënën nga një autoambulancë, duke i thënë se ishte plagosur, por se nuk mund t'i tregonte asgjë më shumë.

Niniq thotë se të hënën, me miratimin e nënës së Vukashinoviqit, ai vendosi të fliste publikisht për këtë rast, sepse autoritetet serbe nuk kishin reaguar dhe se si avokat nuk kishte asnjë institucion me të cilin mund të komunikonte.

Ai shton se “përmes kanaleve dhe metodologjisë së tij të punës” ka përcaktuar se Millan Vukashinoviq është qëlluar me armë zjarri në zonën tokësore të sigurisë, por se nuk mund të specifikojë nëse në anën serbe apo të Kosovës.

“Mund të them vetëm se ai u transportua në spitalin në Prokuple, se në atë aksion morën pjesë tre xhipa pa targa, se më vonë u përcaktua se këto automjete - me shumë mundësi - i përkisnin Armatës së Tretë të Ushtrisë së Serbisë, se automjeti i katërt kishte targa, se personat që morën pjesë në të gjithë aksionin, ishin me uniforma kamuflazh të zeza dhe jeshile të errëta, se nuk kishin shenja të ushtrisë ose xhandarmërisë dhe se kishin maska në kokë”, thotë Niniq.

Ai thekson se personat që përmend, janë vërejtur edhe nga qytetarët në Prokuple, si dhe nga punonjësit e spitalit të Prokuples, të cilët, sipas Niniqit, ishin të parët që e morën nën kujdes Vukashinoviqin.

Në çfarë gjendjeje është Vukashinoviq?

Avokati Niniq thotë se gjatë transportit drejt spitalit në Nish, Millan Vukashinoviq ka humbur shumë gjak, i është hequr një veshkë, i është nxjerrë gjak nga mushkëritë dhe i është hequr diafragma pulmonare.

Aktualisht, ai ndodhet në dhomën e kujdesit intensiv dhe ende nuk dihet nëse do të mbijetojë.

Nëna dhe motra e tij nuk lejohen ta vizitojnë fizikisht, por mund të marrin informacione përmes telefonit ose mjekëve në spital, sipas Niniqit.

Radio Evropa e Lirë kontaktoi spitalin në Nish për këtë rast, por nuk mori përgjigje.

Niniq thotë se, si avokat i familjes Vukashinoviq, është i shqetësuar që autoritetet serbe nuk kanë dalë me asnjë reagim dhe se ende nuk e di nëse dyshohet për ndonjë vepër penale, nëse është lënë në paraburgim apo cila prokurori po e trajton rastin.

“Nuk dihet nëse është kryer ndonjë hetim në vendngjarje nga Prokuroria e Lartë Publike në Prokuple, kush ka marrë pjesë në aksion, cili ka qenë qëllimi i aksionit, nëse aksioni është pasojë e ndonjë vendimi nga autoritetet shtetërore apo nëse kanë marrë pjesë palë të treta të paautorizuara... Ka shumë pyetje dhe ne do të këmbëngulim për përgjigje. Si avokat, nuk kam një institucion të cilit mund t’i drejtohem dhe më të cilin mund të komunikoj”, thotë Niniq për Radion Evropa e Lirë.

Radio Evropa e Lirë kontaktoi edhe Zyrën e Prokurorit të Lartë Publik në Prokuple dhe është në pritje të përgjigjes.

Niniq thotë se familja është e gatshme të padisë Republikën e Serbisë, Ministrinë e Punëve të Brendshme dhe Ministrinë e Mbrojtjes, si dhe të kërkojë përgjegjësi individuale.

Motivet e mundshme

Niniq thotë se ende nuk i di motivet për plagosjen e Vukashinoviqit.

Ai thotë se ka informacione se Vukashinoviq ishte në konflikt me përfaqësuesit e Listës Serbe - partisë kryesore të serbëve në Kosovë që ka mbështetjen e Beogradit - sepse nuk donte t’u “bindej” politikave të tyre.

“Nuk mund të them se ky rast ka prapavijë politike, por mund të them se personi nga Llukovska Banja, me të cilin Millani kishte marrëdhënie miqësore dhe me të cilin ishte planifikuar të takohej, është pjesëtar aktiv i Ushtrisë së Serbisë. Dyshoj se bëhet fjalë për një operacion shumë më të gjerë, në të cilin Millani është joshur”, thotë Niniq.

Lista Serbe nuk u deklarua për plagosjen e Vukashinoviqit.

Serbia, më herët, ka akuzuar pjesëtarë të komunitetit serb për spiunazh në dobi të organeve të sigurisë së Kosovës, ndërsa para organeve të drejtësisë në Kosovë janë duke u zhvilluar disa procese për dyshime për spiunazh në favor të Agjencisë Serbe të Inteligjencës.


Kush është Millan Vukashinoviq?

Millan Vukashinoviq ka punuar në Byronë Kosovare të Sigurimit që nga viti 2011, konfirmon për Radion Evropa e Lirë ish-shefi i kësaj byroje, Rrahim Pacolli.

Avokati Niniq thotë, gjithashtu, se ka informacione se Vukashinoviq ka punuar në një kompani sigurimesh në një nga pikat kufitare të Kosovës me Serbinë.

Pacolli shton se Vukashinoviq ka pasur probleme edhe më parë, se ka vuajtur presion, por se nuk e ka lënë kurrë punën.

Kush është Millan Vukashinoviq, që dyshohet se u rrëmbye nga Serbia?
  • Auto
  • 240p
  • 360p
  • 480p
  • 1080p
  • 720p

Materiali aktualisht nuk është në dispozicion.

0:002:300:00

Radio Evropa e Lirë, përmes mjeteve forenzike për njohjen e fytyrës, konstatoi se Vukashinoviq është i njëjti person që më 28 qershor të këtij viti kishte folur publikisht për presionet që po përjetonte, në një bisedë me gazetarin dhe ish-deputetin e Kuvendit të Serbisë, Nemanja Sharoviq, për televizionin KTV nga Serbia.

Për identifikim, Radio Evropa e Lirë përdori mjetet PimEye dhe MX Face, të cilat prej disa vitesh, përmes programeve të inteligjencës artificiale, mundësojnë lidhjen e saktë të fytyrave nga fotografitë.

MF Face tregon se fotografia e Millan Vukashinoviqit, të cilën në rrjetin X e publikoi avokati i familjes së tij, Ivan Niniq, dhe fotografia e personit që jep deklaratë në emisionin “Reč naroda (Fjala e popullit)” në qershor të këtij viti, përputhen.

Përveç me Vukashinoviqin, Sharoviq atë ditë kishte zhvilluar biseda edhe me disa serbë të tjerë në Gazimestan, afër Prishtinës - vend ku çdo vit mblidhen serbë nga Kosova, Serbia dhe vendet e rajonit për të festuar Vidovdanin dhe për të shënuar përvjetorin e Betejës së Kosovës.

Çfarë tha  Millan Vukashinoviq më 28 qershor 2025?

Millan Vukashinoviq tha në atë kohë se serbët u larguan nga institucionet e Kosovës në nëntor të vitit 2022, pas presionit të Listës Serbe.

Ai pretendoi se, personalisht, ka vuajtur presion dhe se nuk ndihej i sigurt të shkonte në Serbi, sepse nuk donte të jepte dorëheqje.

“Ata shpikën lloj-lloj historish për mua, më lidhën me shqiptarët, nuk jam i sigurt të udhëtoj në Serbi. Jam vetëm këtu në Kosovë. E anashkaloj Serbinë”, tha ai, ndër të tjera.

Kur u pyet për sulmin nga një grup i armatosur serbësh në Banjskë - pjesa veriore e Kosovës - në shtator të vitit 2023, Vukashinoviq tha se “djemtë u shfrytëzuan”.

“Tani, shumë prej tyre nuk mund të vijnë në shtëpitë e tyre”, tha ai.



Një polic i Kosovës u vra në këtë sulm, ndërsa në përleshjet e armatosura që pasuan, u vranë edhe tre sulmues serbë.

Zyra e Prokurorit të Kosovës ngriti aktakuzë kundër 45 individëve, nga të cilët vetëm tre janë në dispozicion të autoriteteve gjyqësore, ndërsa pjesa tjetër është në arrati.

Përgjegjësinë për sulmin e mori publikisht biznesmeni dhe politikani nga Kosova, Millan Radoiçiq, i cili që atëherë besohet se ndodhet në Serbi.

Fyerjet në grupet e Telegramit

Në fund të qershorit, një deklaratë e Vukashinoviqit nga Gazimestani u botua në kanalin e Telegramit “Koridor”, me përshkrimin se bëhet fjalë për “një spiun shqiptar, të cilit iu ofrua punë në një nga institucionet serbe, por ai donte të qëndronte dhe të punonte për institucionet shqiptare, sepse, përveç pagës, merr edhe bonus për spiunazh”.

Kanali “Koridor”, përndryshe, është përdorur më herët nga “Brigada e Veriut”, e cila bashkë me “Mbrojtjen Civile” janë shpallur organizata terroriste nga Qeveria e Kosovës, në qershor të vitit 2023.

Në atë kohë, ky kanal deklaroi se kjo nuk do t’i pengonte ata që të luftonin “për serbizëm dhe unitet”, por se, për arsye sigurie, ata nuk do ta informonin më publikun për lëvizjet e tyre.


Kosova akuzon Beogradin, Serbia hesht ?

Autoritetet serbe nuk kanë komentuar ende për rastin.

Radio Evropa e Lirë u dërgoi pyetje Ministrisë së Brendshme dhe Ministrisë së Mbrojtjes në Serbi në lidhje me rastin, por, deri në publikimin e këtij artikulli, nuk mori përgjigje.

Nga ana tjetër, presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, deklaroi se bota demokratike duhet të reagojë dhe t’i ndalojë “sulmet” e Serbisë që kërcënojnë paqen dhe stabilitetin.

Osmani tha se rasti është një tjetër provë e “qasjes hegjemonike” të Serbisë.


“Çdo qytetar që guxon të flasë të vërtetën rreth regjimit autokratik të [presidentit serb, Aleksandar] Vuçiq, sulmohet dhe torturohet në mënyrën më barbare të mundshme”, shkroi Osmani në Facebook.

Ministri i Brendshëm në detyrë i Kosovës, Xhelal Sveçla, tha se ky veprim është pjesë e politikës së Serbisë, bazuar në frikësimin dhe persekutimin e qytetarëve që nuk i binden regjimit të presidentit serb, Aleksandar Vuçiq.

“Kjo qasje agresive dhe provokuese e Serbisë është e papranueshme. Ajo përbën shkelje të rëndë të kufijve tanë shtetërorë dhe të të drejtave të qytetarëve tanë”, shkroi Sveçla në Facebook dhe i bëri thirrje faktorit ndërkombëtar që të reagojë ndaj Serbisë dhe që këto veprime armiqësore të mos përsëriten.


Çfarë thotë Policia e Kosovës?

Policia thotë se ka intervistuar dëshmitarë okularë dhe se ka marrë informacione prej tyre se “persona të maskuar kanë hyrë në territorin e Kosovës, kanë plagosur dhe rrëmbyer viktimën, dhe më pas e kanë çuar në territorin e Serbisë”.

Viktima, e identifikuar me inicialet M.V., sipas dëshmitarëve, është transportuar me autoambulancë në qytetin e Nishit në Serbi.

Dyshohet se vendi i ngjarjes ndodhet në territorin e Kosovës, përkatësisht brenda zonës së quajtur “pika zero”, pranë zonës së Leposaviqit.

Policia e Kosovës nuk iu përgjigj konkretisht pyetjes së Radios Evropa e Lirë se si është e mundur që anëtarët e Xhandarmërisë serbe të hynin në territorin e Kosovës pa dijeninë e saj, por ajo vetëm deklaroi se ishte “pika zero”.

Policia tha se po bashkëpunon me misionin e NATO-s në Kosovë, KFOR, i cili është përgjegjës për zonën kufitare.

KFOR-i i tha Radios Evropa e Lirë se është në dijeni të një raporti nga Policia e Kosovës, se Xhandarmëria serbe dyshohet se ka plagosur dhe rrëmbyer një serb të Kosovës, duke shtuar se situata e sigurisë në kufi është e qetë.

“Policia e Kosovës ka nisur hetime dhe vazhdon të jetë në kontakt të ngushtë me disa entitete, përfshirë KFOR-in. Policia e Kosovës e ka koordinuar aktivitetin e vet në anën kosovare të vijës kufitare administrative me KFOR-in”, thuhet në përgjigjen e këtij misioni.

Cilat janë 4 insektet që morën dritën jeshile nga BE

Cilat janë 4 insektet që morën dritën jeshile nga BE për konsum njerëzor Në të njëjtin njoftim ka dhënë “dritën jeshile” për shitjen e ushqimit të ri të karkaleci të tokës në formë të tharë, pluhur, pastë apo të ngrirë. 

Ky ushqim synohet të vendoset në treg si përbërës në produkte të ndryshme ushqimore për popullatën e përgjithshme. 

 Pavarësisht nëse është një meze e lehtë apo një përbërës ushqimor, a e dini se janë tre insekte të miratuara në BE si 'ushqim i ri'? Karkaleci i tokës, krimbi i verdhë i miellit dhe karkalecat migratore janë tre llojet e insekteve të miratuara si 'ushqime të reja' në tregun e BE. 

Në fillim të janarit 2023, ajo miratoi lëshimin e insektit të katërt si ushqim, krimbit më të vogël të miellit ose brumbulli. Në të njëjtin njoftim ka dhënë “dritën jeshile” për shitjen e ushqimit të ri të karkaleci të tokës në formë të tharë, pluhur, pastë apo të ngrirë. 

Ky ushqim synohet të vendoset në treg si përbërës në produkte të ndryshme ushqimore për popullatën e përgjithshme.

 A duhet të hamë insekte? Kësaj pyetjeje Bashkimi Evropian i përgjigjet se konsumatorët mund të vendosin nëse duan të hanë insekte apo jo. Megjithatë, përdorimi i insekteve si një burim alternativ i proteinave nuk është i ri dhe insektet hahen rregullisht në shumë pjesë të botës.

 Sipas Organizatës Ndërkombëtare të Ushqimit dhe Bujqësisë, insektet si ushqim janë një çështje veçanërisht e rëndësishme e shekullit tonë, për shkak të rritjes së kostos së proteinave shtazore, pasigurisë ushqimore, presioneve mjedisore, rritjes së popullsisë dhe kërkesës në rritje për proteina. 

Prandaj, duhet të gjenden alternativa ndaj blegtorisë konvencionale. Marrëveshja e Gjelbër – Nga ferma në pjatë Organizata Ndërkombëtare e Ushqimit dhe Bujqësisë tregon se insektet janë një burim ushqimi shumë ushqyes dhe i shëndetshëm, i pasur me yndyrë, proteina, vitamina, fibra dhe minerale. 

Prandaj, ato janë një burim alternativ i proteinave që lehtëson kalimin drejt një diete të shëndetshme dhe të qëndrueshme. 

Në kontekstin e Horizon Europe, i cili është një program financimi për kërkimin dhe inovacionin, proteinat me bazë insektet konsiderohen tashmë një nga fushat kryesore të kërkimit. 

Siç është argumentuar, përfitimet mjedisore të rritjes së insekteve për konsum njerëzor bazohen në:

 a) shndërrimin efikas të lëndës organike në ushqim 
b) më pak emetim të gazeve serrë 
c) Më pak përdorim të ujit dhe tokës së punueshme 
d) Përdorimin e bio-konvertimit të bazuar në insekte për të reduktuar mbetjet ushqimore.

 Investimi në Industrinë e Bujqësisë së Insekteve Ferma e insekteve Nga toka në pjatë 
E themeluar në vitin 2011 në Paris, Francë nga shkencëtarë dhe aktivistë mjedisorë, të certifikuar nga Next40 dhe B Corp, Ÿnsect është një lider në prodhimin e proteinave dhe plehrave natyrale nga insektet. Edukon dhe përpunon insektet në përbërës të cilësisë së lartë jo vetëm për kafshët shtëpiake, peshqit dhe bimët, por edhe për ushqimin njerëzor.

 Ai përdor teknologji inovative të mbuluar nga 377 patenta në 44 kategori për të prodhuar krimba më të vegjël dhe të verdhë në ferma vertikale plotësisht të automatizuara. Ajo operon tre objekte prodhimi, një në Dole, Francë (2016), një në Holandë (2017), një në SHBA (2022) dhe një vend të ri në ndërtim për fermën më të madhe të integruar vertikalisht në botë në rajonin Amiens të Francës. 

Ajo punëson 360+ njerëz, ka mbledhur rreth 500 milionë dollarë nga fondet kryesore globale të investimeve, bankat dhe organet publike, dhe eksporton produktet e saj në mbarë botën.

Vdiç akademik prof.Fatos Mehdi Daci ,historiani dhe "mjeshtri i madh" i Dibrës







Me dhimbje të thellë njoftohet ndarja nga jeta e Fatos Mehdi Dacit, gazetari, historiani dhe Mjeshtri i Madh, një prej figurave më të shquara të kulturës, historisë dhe publicistikës dibrane dhe kombëtare. 



 I lindur në Lagjen Dacallarë, Njësia Administrative Sllovë, Dibër, Fatos Daci ia kushtoi jetën dijes, shkrimit dhe ruajtjes së vlerave identitare shqiptare. 

Ai ishte anëtar i përhershëm i Akademisë Amerikano-Shqiptare të Shkencave dhe Arteve, pjesëtar i Lidhjes së ShkrimtarëveShqipërisë dhe kryetar i disa shoqatave kulturore e atdhetare. 



 Në mbi 50 vjetë  krijimtarie, Fatos Mehdi Daci botoi më shumë se 60 vepra historiko-enciklopedike me mbi 15.000 faqe, dokumentoi jetën, historinë dhe traditat e Dibrës dhe të mbarë shqiptarisë, dhe realizoi mijëra portrete, emra e fotografi historike të rralla.





 Si gazetar dhe publicist, ai drejtoi e themeloi gazeta të ndryshme, përfshirë “Dibra”, dhe realizoi qindra artikuj, reportazhe, studime dhe 23 dokumentarë televizivë. Ishte redaktor përgjegjës i revistës shkencore të AAAS-it "Dituria".




 Fatos Mehdi Daci ishte gjithashtu organizator i dhjetëra veprimtarive përkujtimore dhe kulturore në Tiranë, Dibër, Bulqizë dhe më gjerë, duke promovuar vazhdimisht historinë dhe vlerat kulturore të Dibrës.



 Për kontributin e tij të jashtëzakonshëm, ai u nderua me titullin “Mjeshtër i Madh” dhe shpesh u shpall “Qytetar Nderi” nga Bashkia Peshkopi, Komuna Dibër e Madhe, Maqedoni dhe disa komuna të tjera të Dibrës. 






 Homazhet do të zhvillohen në Pallatin e Kulturës, Peshkopi, më 8 dhjetor 2025, nga ora 9:00 deri në 11:00, ndërsa varrimi do të mbahet në vendlindje, Lagjja Dacallarë, ora 13:00.

Pritja para varrimit do të bëhet në Shtëpinë Funerale “Ija”, Rruga “Kujtim Laro”, Tiranë, më 7 dhjetor nga ora 14:00 e në vijim. 



Një automjet do të jetë në dispozicion për transportin drejt Peshkopisë.

 Pritje të tjera do të mbahen më 9 dhjetor 2025 nga ora 08:00 e më tej. Familja e tij shpreh mirënjohje për gjithë ata që do të nderojnë kujtimin e tij dhe shkruan: “Fatos Daci largohet nga jeta, por jo nga kujtesa jonë. 

Ai lë pas një pasuri të pamatë shpirtërore e dokumentare, që do t’i shërbejë brezave përjetësisht. I paharruar qoftë kujtimi i tij.”
1.Akademik Prof.dr.Skender Kodra, Kryetar i AAAS -it  
2.Akademik Prof.dr.Mehdi Hyseni, Nënkryetar i AAAS -it  
3.Akademik Prof.dr. Flori Bruqi, Drejtor për mardhënie më publikun pranë AAAS 

New York, Tiranë, Prishtinë, Shkup, 07.12.2025.

Web faqja “Zemra shqiptare.net” është një blog antishqiptar

Web faqja “Zemra shqiptare.net” është një blog antishqiptar që editohet nga njëfarë ekstremisti dhe terroristi antishqiptar nga Shkodra, m...