Kush është Ymer Shkreli ?

Ymer Shkreli lindi në vitin 1945 në Shkrel të Rugovës. Është shkrimtar shqiptar, dramaturg, prozator, poet, radio-dramaturg dhe skenarist filmash. Ndër të tjera ai e ka shkruar edhe dramën "Heronjtë e kombit", e cila është shfaqur në Teatrin Dodona, në Prishtinë.

Biografia
Ymer Shkreli lindi në Shkrel të Rugovës më 1945. Shkollën Fillore ai e kreu në Haxhaj, Shkollën normale në Prishtinë. Pak kohë punoi si mësues në Rugovë. Studioi Gjuhë e letërsi në Prishtinë. Shkroi një numër të madh romanesh, dramash e poezish për të rritur.Për fëmijë shkroi këto përmbledhje: "Princesha e Dukagjinit", "Princi i bjeshkëve të nemuna", "Ditari i Lec Pazhecit" dhe "Kthema pranverën time".Shkroi edhe romanin humoristik "Bali Katravella" dhe vëllimin me tregime "Hëna po shkon nuse". Ishte redaktor i Rilindjes për fëmijë dhe momentalisht jeton në Zvicër.

Tituj të veprave

Heronjtë e kombit - dramë
Tregime të moçme shqiptare
Poezia- 

Çfar jam unë
Ura e xhehnemit
Vdekja në ajër të pastër
Febris
Trilogji ilire: Pirrua, Teuta, Genci
Njeriu në bisht
Zeka i zi udhëton për në Babilon
Pikëpjekja
Trilogjia e re
Princesha e dukagjinit

“Fjalë e valë”për poetin Agim Vinca

   Nga Flori Bruqi

Agim Vinca lindi më 22 maj 1947 në Veleshtë të Strugës (Maqedoni). Shkollën fillore e kreu në vendlindje, ndërsa të mesmen në Strugë.





Studimet për gjuhë dhe letërsi shqipe i kreu në vitin 1970, në Fakultetin Filozofik të Universitetit të Prishtinës., ku edhe magjistroi dhe doktoroi.

 Është profesor ordinar në Fakultetin e Filologjisë të Universitetit të Prishtinës, ku ligjëron Letërsinë e sotme shqipe.



Agim Vinca është njëri nga poetët e njohur bashkëkohorë shqiptarë dhe njëri ndër studiuesit më të dalluar të letërsisë shqipe. Agim Vinca merret edhe me përkthime letrare. Jeton dhe punon në Prishtinë.

Tituj të veprave

Feniksi (poezi, 1972)

Bregu i mallit (poezi, 1975)

Në vend të biografisë (poezi, 1977)

Aspekte të kritikës sonë (studim, 1977)

Qasje (kritikë, 1980)

Buzëdrinas (poezi, 1981)

Struktura e zhvillimit të poezisë së sotme shqipe (1945-1980) (monografi historiko-letrare, 1985)

Iz savremene albanske poezije u Jugoslaviji (antologji, Sarajevë, 1985)

Arna dhe ëndrra (poezi, 1987)

Orët e poezisë (kritikë letrare, 1990)

Populli i pandalur (publicistikë, 1992)

Alternativa letrare shqiptare (kritikë letrare, 1995)

Kohë e keqe për lirikën (poezi, 1997)

Shqiptarët mes mitit dhe realitetit (publicistikë, 1997)

Dri' (poezi, përzgjedhje, Tiranë, 1999)

Sonet i vetmuar (poezi të vjetra dhe të reja, 2001)

Kurs i teorive letrare. Prej antikës deri te postmodernizmi (libër teorik, 2002)

Panteoni i ideve letrare (libër teorik, 2003)

Fije të pakëputura (sprova letrare dhe kulturore, 2004)

Kënga e hapur (antologji e komentuar, 2005)

Psalmet e rrënjës (poezi, 2007)

Psalmet e rrënjës (poezi, 2007)

(Po)etika e fjalës, (publicistikë, 2010)

Arti i reagimit (publicistikë, 2011)

 Amfiteatri modest i Fakultetit Filologjik të UP-së për shumëkënd mund të jetë një sallë e zakonshme. Por për poetin e studiuesin Agim Vinca është vendi që ringjall kujtimet më të rëndësishme të tij. Në sallën ku para më shumë se gjysmë shekulli kishte rënë provimi i parë, të martën, emri i tij u ngrit në piedestal. Gjashtëdhjetepesëvjetori i lindjes së Vincës u bë sebep që miqtë e kolegët e tij të mblidhen në një vend. Kryefjalë e takimit ishte përurimi i revistës “Fjalë e valë”, e Shoqatës së Shkrimtarëve të Mitrovicës, e cila numrin e 23-të me radhë ia ka dedikuar veprimtarisë së Vincës. Me titull “Krijuesi i pandalur”, revista përfshin 65 shkrime, që autorët shqiptarë e të huaj ia kanë dedikuar veprës së poetit e studiuesit të mirënjohur. Mes tyre, “Fjalë e valë” sjell shkrime të autorëve Ali Podrimja, Din Mehmeti, Natasha Lako, Sali Bytyqi, Visar Zhiti, Robert Elsie, Rexhep Qosja, Nasho Jorgaqi, Hysen Matoshi, Ag Apolloni e të tjerë. Ceremonia - në të cilën Vinca ka marrë mirënjohjen nga dekani i Fakultetit të Filologjisë, Sedat Kuqi - është hapur me deklamimin e poezisë “Kambanë në qafë”, të cilën poeti e ka shkruar rishtas.

“Mund ta shkruaj testamentin si Dhimitër Pasko e t’ua lë porosi gruas dhe fëmijëve. Atdheu është atdhe, edhe kur të vret. Pardon, kur të nxjerr në pension. Me shtatëdhjetë e pesë euro në muaj”, janë vargjet e poezisë.

“Më lejoni t’ju them që poezia që u lexua në fillim nuk më kushtohet vetëm mua, por një kategorie të caktuar njerëzish”, ka shpjeguar Vinca.

Në ditën kur e gjithë vëmendja është drejtuar tek Vinca, ai ka shpalosur kujtimet që e lidhin me sallën e Fakultetit Filologjik të Prishtinës, në të cilën është bërë përurimi.

“Në këtë sallë jemi për të përuruar një revistë, numrin më të ri të saj, që i kushtohet një njeriu, i cili pothuajse tërë kohën e tij të punës e ka kaluar në këtë institucion. Në këtë sallë unë kam dëgjuar ligjërata dhe kam mbajtur ligjërata. Ligjëratën e fundit, jo më larg se dy ditë. Në këtë sallë unë kam dhënë provime si student dhe kam mbajtur provime me studentë”, ka kujtuar Vinca. 

Por në thesarin e kujtimeve të tij, Vinca ka ndarë një nga më të veçantët.

“Kjo që do t’ju tregoj duket si e sajuar, por është e vërtetë. Unë kam rënë në provimin e parë në këtë fakultet dhe madje pikërisht në këtë sallë nota e parë që kam marrë ka qenë 5, dhe nga lënda që konsiderohej më e dobëta dhe që e jepnin të gjithë studentët. 

Në lëndën Bazat e mbrojtjes popullore ose paraushtarake”, ka thënë Vinca, derisa ka shtuar se oficieri serb që ligjëronte atë lëndë kishte vërejtur te ai mungesën e patriotizmit socialist jugosllav.

Miftar Kurti, anëtar i redaksisë së revistës, ka dhënë arsyetimin pse “Fjalë e valë” i është kushtuar Vincës.

“Profesor shumëvjeçar në Universitetin e Prishtinës. Njeri që ka dhënë kontribut të jashtzakonshëm në edukimin e brezave të rinj, kritik letrar, poet, eseist, publicist, përkthyes, polemist e përcjellës i pakrahasueshëm i rrjedhave të letërsisë, për mendimin tonë është inetelektuali më i kompletuar shqiptar i ditëve tona”, ka thënë Kurti, derisa ka shtuar se revista është realizuar në shenjë respekti e mirënjohjeje që Vinca ka dhënë për fushën e letërsisë dhe të kulturës shqiptare.

Profesori Isak Shema ka thënë se brezi i krijuesve të shquar të letërsisë në të cilin bën pjesë Agim Vinca ka dhënë kontribut të çmuar në zhvillimin e kulturës dhe shkencës së letërsisë.

“Krijimtaria letrare dhe shkencore e Agim Vincës zë vend të merituar në letërsinë bashkëkohore shqiptare dhe në shkencën e letërsisë. 

Veprat poetike shkencore letrare, publicistike, antologjitë, shkrimet e shumta të botuara gjatë 40 viteve intenzive të krijimtarisë, kanë reflektim të duhur për jetën tonë kulturore e shkencore, prandaj edhe kanë zgjuar interesimin e vazhdueshëm”, ka thënë ai.

Prend Buzhala ka theksuar njërin prej virtyteve më të veçanta të Vincës.

“Ndryshe, nga shumë studiues të shquar të letërsisë shqipe që klanizohen, merren me një grup të caktuar krijuesish, klanesh, krahinash, profesor Vinca nuk vepron ashtu. 



Ai shkruan për të gjithë krijuesit e të gjitha trevave, për të gjitha kohët, për të gjitha moshat dhe ky është virtyt i rrallë”, ka thënë Buzhala.



“Dhe kjo përbën një vlerë të veçantë për këtë krijues”, ka shtuar ai. 

Reagon MPB: Rexhep Krasniqi shpif

MPB ka reaguar sot ndaj akuzave publike të përfaqësuesit të kompanisë “Iliricum.A”, Rexhep Krasniqi, duke i quajtur ato  të pavërteta dhe shpifje. Në reagim thuhet:

Pas njoftimit nga ana e Drejtorit të Departamentit për krime ekonomike në Policinë e Kosovës në shkurt të vitit 2012, se ndaj  kontraktuesit “Iiricum. A” janë duke u zhvilluar procedura hetimore  në lidhje me zbatimin e kontratës për qiradhënie për të riatdhesuarit, Ministria e Punëve të Brendshme menjëherë ka marrë vendim me të cilin ka  formuar  komisionin për verifikim dhe konstatimin e gjendjes reale të akomodimit të personave të riatdhesuar.

Komisioni pas daljes në terren ka konstatuar se janë shkelur kushtet përmbajtjesore të kontratës “Marrja e banesave me qira, për familjet e kthyera” me numër identifikuar, 214 11 011 111.
Si prova për ndërprerje të kontratës janë, Raportet e Policisë nga Njësia për Hetimin e Krimeve Ekonomike dhe Korrupsion, raporti i komisionit për verifikim dhe konstatim të gjendjes reale(faktike) të akomodimit të personave të riatdhesuar, raportet e organizatave ndërkombëtare, shkresat elektronike lidhur me njoftimin për ndërprerjen e porosive dhe ndalesat e pagesave për banesat rezervë, shkresa elektronike dërguar operatorit ekonomik për ndërprerjen e kontratës nga MPB-ja. Të gjitha veprimet jam bërë konform legjislacionit përkatës në fuqi.

Për shkak të shkeljes së kushteve përmbajtjesore të kontratës dhe shkeljeve tjera edhe Njësia për Hetimin e Krimeve Ekonomike e Policisë së Kosovës ka ngritur kallëzim penal ndaj Rexhep Krasniqit, përfaqësues i kompanisë “Iliricum. A”

Natyra e kontratës së nënshkruar me këtë operator ekonomik është kontratë publike kornizë që implementohet vetëm me vendosjen e porosive nga ana e autoritetit MPB-së, që do të thotë se porosia mund të ndërpritet në çdo kohë, sipas nevojës së autoritetit kontraktues dhe paguhet vetëm për atë që e porositë.

Në vazhdim tabela krahasuese e shpenzimeve:

Nr	Krahasimet e shpenzimeve	Nr i banesave me qira	Kostoja me “ILIRICUM.A”	Kostoja e qirasë, realizimi përmes MPB-së	Paratë e kursyera
1	Kostoja e banesave me qira që i kanë kontraktuar Koordinatorët e MPB-së gjatë vitit 2012	232	79,677 €	33,954.00 €	45,722.55 €
2	Dhjetë (10) banesat rezervë që ju kanë paguar kompanisë “ILIRICUM.A”	10	3,636.62 €	00 €	3,636.62 €
3	Akomodimi i përkohshëm shtatë (7) ditorë përmes kompanisë “ILIRICUM.A” në MOTEL SLLATINA për një muaj	1	4,508.00 €	00 €	4,508.00 €
4	Ndërprerja e tridhet e tetë kontratave të banimit me qera nga Koordinatorët regjional që nuk i kanë plotësuar kriteret.	38	12.316.85 €	0 €	12.316.85 €
Totali i shpenzimeve  për muaj			100,138.42 €	33,954.00 €	62,184.42 €
Kursimi vjetorë					794,213.04 €

Pas shkëputjes së kontratës me operatorin ekonomik, MPB ka vazhduar me akomodimin e personave të riatdhesuar përmes lidhjes së kontratave të drejtpërdrejta dhe si rezultat është ulur kostoja e shpenzimeve dhe është kursyer buxheti i MPB-së për shumën vjetore prej,  794,213.04 euro. Siç është në tabelën më lartë.

Gjithashtu pa dashur të hyjmë në gjykimin e përzgjedhjes së mediave për të pasqyruar informata, fillimisht duhet të merren informata përmbajtjesore për personin që intervistohet, sepse nuk është e drejtë që t’i jepet hapësirë e pa kufizuar një personi,  ndaj të cilit është ngritur kallëzim penal dhe të sulmojë institucionet e vendit.

MPB sqaron opinion publik rreth të pavërtetave dhe shpifjeve të përfaqësuesit të kompanisë “Iliricum.A”,  Rexhep Krasniqi. MPB respekton ndarjen e pushteteve dhe  në asnjë rast nuk ndërhyrë në punën e drejtësisë. Si rezultat i punës së organeve të ndjekjes për këtë janë duke u zhvilluar procedurat gjyqësore.  

Daut Dauti “Çështja shqiptare në diplomacinë britanike 1877-1880”

 Dauti Dauti(1966)lindi në fshatin   Kokaj,Komuna  e Gjilanit,  është gazetar shqiptar me reputacion ndërkombëtar si  dhe autor  i disa librave shkencoro-publicistike. 

Shkollën fillore e kreu në Prishtinë kurse të mesmen, gjimnazin, në Gjilan. Ka kryer fakultetin juridik në Universitetin e Prishtinës, kurse studimet pasdiplomike i kreu në Thames Valley University të Londrës – në degën e Unionit Evropian.

Shkrimet e para i botoi në Bota e Re, pastaj vazhdoi të shkruajë në revistën javore Zëri, për të cilën, nga viti 1994 e deri më 1999 ka qenë korrespondent nga Londra.

Gjatë vitit 1999-2001 punoi redaktor në IWPR (Institute for War and Peace Reporting) në Londër, dhe themeloi zyrën e këtij instituti në Prishtinë. 

Nga viti 2000 deri në fillim të vitit 2002 ka shërbyer si Sekretar i Përgjithshëm i SHGK (Shoqata e Gazetarëve të Kosovës), organizatës së parë të pavarur të gazetarëve në Kosovë. Gjatë kësaj kohe (2000 – 2002) ka qenë edhe anëtarë i pavarur në KQZ (Komisioni Qendror i Zgjedhjeve). 

Gjatë vitit 2002 ka qëndruar në Dejton, në Kettering Foundation, ku ka ba hulumtime shkencore në lidhje me median dhe demokracinë. Që nga kjo kohë, duke qenë anëtar shkencor (International Fellow) i këtij instituti të randësishëm amerikan, hulumtoi dhe botoi një varg studimesh në fushën e gazetarisë, politikës dhe atë të shkencave juridike.

Gjatë vitit 2005 ka punuar si këshilltar për media i kryeministrit të Kosovës, Bajram Kosumit dhe zadhanës i kësaj qeverie.

Kohëve të fundit ka punu në zyrën për informim të IOM (International Organisation for Migration) në Londër. Poashtu, gjatë këtyre viteve, në Londër ka vazhdu të paraqitet me shkrime dhe ka debatu për chashtjen e Kosovës në forume dhe media të ndryshme britanike dhe në media tjera botërore. Poashtu, asht angazhu edhe si këshilltar për informim dhe chashtje të Ballkanit për organizata dhe institucione të ndryshme ndërkombëtare.

Kohëve të fundit, në median e Kosovës, asht paraqitë edhe si analist – kritik i procesit politik në Kosovë.


Daut Dauti është autor i këtyre librave:

1. Reflektime Shqiptaro-Britanike;

2. Lufta për Trepçën;

3. Unioni Evropian – Nga Ideja në Realitet;

4. Building an Independent Media in Kosova - Ngritja e mediave të pavarura në Kosovë

5. Assamblies and Ancient Deliberation According to Code of Lek Dukagjini;

6. “Çështja shqiptare në diplomacinë britanike, 1877 – 1880”. 2012, Shkup, shtëpia botuese Logos-A
.
7.Çështja shqiptare në diplomacinë britanike 1877-1880,Daut,Prishtinë,2013.

Janë me dhjetëra këngë patriotike shqiptare në të cilat Evropa fyhet edhe me terma si “shtrigë e vjetër” e deri tek ajo “kurvë plakë”. Shumica e këtyre cilësimeve u janë veshur konferencave të ndryshme të mbajtura në periudhën 1877-1880, ku trojet e atëhershme shqiptare do të copëtoheshin. Një perceptim i tillë ekziston edhe sot në shoqërinë shqiptare.

 Madje edhe në disa libra të historisë që mësohet nëpër shkolla. Por për autorin e librit “Çështja shqiptare në diplomacinë britanike 1877-1880”, i promovuar të shtunën në Bibliotekën Kombëtare dhe Universitare të Kosovës, ky perceptim është pakëz i gabuar. 

Në mënyrë specifike, siç thotë ai, ndaj diplomacisë britanike. “Do të doja që të sqaroja edhe raportin shqiptaro-britanik. Pa marrë parasysh konferencat, të cilat janë mbajtur në Britani dhe shpesh nuk kanë përfunduar në favor shqiptar, Lordi britanik asokohe ka pasur idenë që katër vilajetet shqiptare të bëheshin një, pra ka kontribuuar në krijimin e shtetit shqiptar”, ka thënë autori Daut Dauti.

 Por më thellësisht për këtë Dauti ka thënë se do të hulumtojë më shumë në çështjen shqiptare të pas vitit 1880 në një vepër tjetër.

Libri, mëse 600 faqesh, i ndarë në katër kapituj, për profesorin Blerim Reka është kompleks dhe kontekstual për çështjen shqiptare gjatë viteve 1877-1880. Sipas tij, ky libër është një kontribut dhe hulumtim i nevojshëm për të ndriçuar një periudhë kyç për shqiptarët,.

E për dramaturgun Haqif Mulliqi, që ka moderuar promovimin, libri, “Çështja shqiptare në diplomacinë britanike 1877-1880” është kapitale dhe është një kontribut edhe për 100-vjetorin. “Çështja shqiptare...” përthekon harta e dokumente, të cilat, njashtu si pjesa më e madhe, janë të pabotuara më parë.

Studiuesi i mirëfillt shqiptar me reputacion ndërkombëtar z.Daut Dauti ka botuar një numër të konsiderueshëm të artikujve dhe punimeve shkencore në gazeta dhe revista në vende të ndryshme.

Ky emër është lidhur edhe me disa botime. Më i vlerësuari nga botimet e tij mbetet libri “Reflektime shqipataro-britanike”. I mirënjohuri i letrave shqipe, Prof Dr Milazim Krasniqi, shkruan për këtë libër: “është në interes të madh edhe informacioni që sjell autori për disa figura shqiptare që kanë jetuar dhe kanë zhvilluar aktivitet në Britaninë e Madhe pas Luftës së Dytë Botërore, ku Shqipëria ishte nën rregjimin e ashpër komunist e që vazhdojnë edhe sot të jenë të mbuluar nga pluhuri i harresës”. Ndërsa jemi me librin e studiuesit të apasionuar dhe politologut mirrënjohës të mjaft situatave dhe skenave, Daut Dautit, nëpërmjet faqeve të librit, tetë kapitujt e tij na japin fleksibiletet dhe njohjet me figura të tilla si Dervish Duma, Çerkin Saraçi, Anton Logoreci, Ihsan Toptani, por edhe me emra britanikë si Aubrey Herbert, Edith Durham, Harry Hodgkinson dhe Oakley Hill. Në këtë libër të shkruar me pasion mes kapitujve të tjerë gjejmë argumentat e duhur deri sa hyjmë në politikat britanke, Unionin Europian dhe më tej Kosova si një fat që pikëtakohet mes tyre. Është ky libër i duhur që mendoj se duhet të shërbejë edhe për studentët e trevave shqiptare, por edhe në një kohë kur duhet më shumë njohje për Kosovën. Është pikërisht fjala që duhet sërrish Kosovës.

FJALA QË I DUHET SËRRISH KOSOVËS

Katër vjet pavarësi, 14 vjet në Liri. Kjo është Kosova e ditëve tona. Kjo është Kosova e pas gjakëderdhjes, shkatërrimit dhe eksodit masiv. Kjo është ajo që është pamja reale në faqet e historisë. Por ende pas kaq vitesh Kosova nuk ka të institucionalizuar plagët e saj. Ende plagët e saj nuk kanë marrë ilaçin e duhur shërrues. Janë plagë që ende dhembin, sjellin lotë, sjellin vuajtje. Janë plagë që ende janë rëndesa, të pakonceptueshme mbi varre masive. Në fakt të gjitha janë pasojë. Pasojë e një mospërkushtimi. Pasojë e një heshtjeje kolektive. Në librin e tij “Reflektime Shqiptaro-Britanike”, Daut Dauti sqaron qartë pse një gjë e tillë ndodh. Ai në faqen 13 të këtij libri shprehet: “Tmerret, të cilat i përjetuan shqiptarët në Kosovë, unë i përshkrova me fjalën Holokaust, me të cilën [hebrenjtë mbështetëit e mëdhenj të Kosovës shënimi im] nuk u pajtuan”. Ai shton më tej se ata, pra hebrenjtë e Londrës, në një takim në Hampstead të Londrës e kishin këshilluar “që të mos përdorte termin Holokaust” për dy arsye. “E para, ishte se shqiptarëve u ndihmonte tërë bota liberale demokratike, kurse hebraikëve në kohën kur ata përjetonin tmerret, nuk u kishte ndihmuar askush. Arsyeja e dytë, ishte se Holokausti ndaj hebraikëve ishte term që duhej të përdorej vetëm nga hebraikët, për arsye se vetëm kështu shpegoheshin përmasat e mëdha të tmerreve të tyre. Sipas Dautit, kjo “kishte vërtetë logjikën e vet.” Të njëjtin mendim në hyrje të librit ndan edhe Prof. Dr. Milazim Krasniqi. Edhe mjaft të tjerë në fushën intelektuale edhe politike kanë vënë theksin e gjetjes së një fjale që do të krijonte “institucionin” e mishërimit të vuajtjeve dhe plagëve në histori dhe do të funksiononte gjatë si efekt i memorjes kombëtare dhe ndërgjegjësimit. Por, nëse vite më parë Kosova ishte kryefjala e medias, ushqesa e akademikëve, tani mosgjetja e një fjale të tillë, që ende kërkohet, duket si një arsye tjetër që mban plagët nën fasho.

Kosova tashmë ka përvjetorët e Pavarësisë. Përvjetorët e saj si shteti jo ende më i ri i Botës. Kosova ecën dhe pikëtakon në mënyrën e saj ecjen tërësore. Dhe në ecje e sipër ecën mes miqsh të vërtetë si SHBA, Britania e Madhe dhe Komuniteti Evropian. Ecën si një Zonjë modeste që kërkon bekimin e vazhdueshëm, por edhe forcimin e memorjes. Vetëm kështu përvjetorët do të jenë më tërheqës. Do të jenë kështu se përmasat e mëdha të tmerreve shqiptare do t’i flasin me fjalët e duhura brezave dhe historisë. Do të jetë ashtu siç Dauti thekson: “Shqiptarët duhej të përdornin termin e tyre [dhe ende duhet] që të simbolizonte dhe që do të shpjegonte tmerret dhe shkatërrimet.” Po, sipas dautit “kjo çështje, e një emërtimi autokton, ngërthen në vetvete aspektin filozofik që me siguri do të kishte efekt në zhvillimin dhe në trashëgiminë kulturore të shqiptarëve, ashtu siç pati te hebraikët, por një gjë e tillë nuk u bë”. Dhe një gjë e tillë ende pritet dhe duhet të bëhet. Këtë më shumë se kush e kërkojnë plagët e Kosovës. Këtë më shumë se kush duhet ta thonë akademikët nga ‘llogorja e tyre”.

LLOGORJA E AKADEMIKËVE NË "LUFTËN E FJALËVE"

Lufta dhe ndërhyrja ushtarake e NATO-s në Kosovë nxori në skenë një numër të konsiderueshëm analistësh, kritikësh dhe akademikësh. Ata në mënyra të ndryshme e interpretuan atë për publikun, për politikën e median, duke i shtuar arkivave miliona rrjeshta, herë me nota realiste e herë në lëmin e opinioneve. Disa prejt tyre fituan gradat e Doktorit, disa shitën librat e tyre, disa pasuruan arkivat personale dhe ato bibliotekare dhe disa vetëm thanë e shkruan ndonjë ide a ndonjë mendim personal. Numri i madh i akademikëve, në fakt, gjeti rrast që të shtoj studimet mbi bazën e kësaj plage të dhimbshme duke e trajtuar atë me nota të ndryshme. Sot, pas gati disa vitesh shumë emra prej këtij numri të madh heshtin, ose ende janë duke reshtuar mendimet e tyre dhe shënimet e dikurshme, bazuar në faktet mediatike. Të pakët janë ata që ende servirin mendime e opinione. Disa që janë shumë intensivë në paraqitjen e situatave bazuar në këndvështrime të reja, natyrshëm “ushqejnë dhe ushqehen nga media”. Shumë prej tyre që zgjodhën opinionet e medias së shkruar dhe televizive për t’i servirur në tryezat akademike apo librareske, sot çuditshëm edhe në një vjetorin e Pavarësisë së Kosovës, kur duhet të ngrejnë zërin, heshtin.

Dhe heshtja e tyre ka ngjallur sërrish polemika, ka nxjerrë në dritë një dritë jeshile për të zbuluar e ndriçuar misionin e penës së tyre të para tetë viteve, që shkruante me gjakun e qindra të pafajshmve në zemër të Ballkanit. Shumë prej tyre shprehen, se “Fjala e akademikut dhe studiesit është dhe ka të bëjë të bëjë me kërkimin e fakteve dhe të paraqesë faktet herët a vonë sipas një mënyre tematike”, të tjerë thonë se “ajo që u shpreh u shpreh, me ecurinë dhe me problemet e tjera u takon mediave, i takon institucioneve…”, një numër tjetër shprehen se “misioni ynë mbaroi me luftën…” ose më tej për ca të tjerë kur thonë “të presim finalen…”. Logjikshmën dhe në mënyrë institucionale kjo hierarki mendimi duket shfajësuese në plan të parë, duket e qartë edhe në fushën profesionale të argumentimit dhe paraqitjes së mendimeve dhe në fakt edhe mund të anashkalohet, dhe mostrajtimi i mëtejshëm mund të bëhet palë me heshtjen reale të disa prej tyre. Këtu emrat e tillë janë shumë, sepse ashtu siç e thamë që në fillim Lufta e Kosovës rrëmbeu shumë emra të fushës së letrave, më së shumti elitën akademike të të gjitha vendeve, por qëllimi i këtij shkrimi nuk është të analizohet emër për emër, apo të kritikohen emra të përveçëm. Synimi i këtij shkrimi është të shkund sadopak një interes tjetër debati në këtë situatë kur një “luftë” tjetër ka përfshirë njhojen në masë të madhe të Kosovës në arenën politike dhe diplomatike ndërkombëtare, që do të ndihmonte në zgjidhjen dhe arritjen e “finales”. Shkrimi mes disa fakteve dhe argumentave kërkimore të muajve të fundit do të shpjegojë faktin e heshtjes së këtyre penave akademike për këtë problem të mprehtë dhe domethënës për fatet e një populli.

Një nga analistët e mirënjohur A. J. Bellamy në shkrimin e tij “Kosovo: After the Ëar, the Ëar of Ëords” (Kosova: Pas Luftës, Luftë Fjalësh), botuar në The International Journal of Human Rights, Volume 5, Issue 3 Autumn 2001, faqet 97 – 110, shprehet jo më kot që në titull se “Kosova e pasluftës është dhe gjendet mes luftës së fjalëve”. Kjo kuptimplote për momentin, pasi zgjidhja e problemit padyshim pret “fjalën”. Dhe kur lufta e fjalëve del në mejdan, shpallet në sheshin e madh politik dhe akademik, padyshim “pena” është protagonisti kryesor. Dhe ajo duhet të jetë aktive, ndoshta po aq aktive kur trajtoi Luftën e Përgjakshme. “Lufta e fjalëve” e mbërthyer më së shumti në politikë, duket disi e pakonceptueshme në interesat akademike, për faktin se midis kësaj fjale ka mure e ura që duhen kapërcyer.

Akademikët shpeshherë nuk pajtohen me deklarimet e politikanëve. Ata i quajnë nxitime dhe rrëmbime emocionale çasti, fakt që ndoshta i shton rradhët e heshtjes akademike për problemin në fjalë. Gjatë hulumtimeve dhe kërkimeve tona bazuar në rezultatet e postës elektronike, arkivave akademike të disa viteve të fundit dhe disa anekseve profesionale të lëmisë së letrave, fakti flet se kjo “penë” ka heshtur në masën 20-25 për qind, krahasuar me bumin e një periudhe që trajtoi problemin e Luftës në Kosovë në të gjithë hapësirën e Globit.

Më tej edhe kur elita akademike ka folur ose shkruar, më së shumti është tematikë e luftës, plagëve të saj, dhe shumë pak për projektet konkrete. Këto të fundit sigurisht më së shumti i përkasin qeveritarëve vendas, elitës akademike shqiptare të Kosovës e elitës intelektuale shqiptare kudo që është. Në fushën e projekteve, heshtja ose opsioni i akademikëve dhe analistëve të huaj është më shumë i aspektit vëzhgimor. Këtu ata mendojnë se sërrish “rradhën e ka media për të folur”.

Për t’a ilustruar më qartë këtë ide për fjalën e medias, po citojmë një akademik aktiv Britanik në kohën e bombardimeve të NATO’s mbi Kosovë, por i heshtur për situatën në fjalë. Philip Hammond, Profesor në LSBU në Londër shrehet: “ media (për Kosovën ) ka luajtur një rol kryesor në mbështetjen e idesë për mbrojtjen humanitare ndërkombëtare, ndoshta më të madhin, që nga përfundimi i Luftës së Ftohtë. Akademikët gjetën ushqimin e nevojshëm aty.” Sot kur Kosova e pasluftës është mbërthyer në këtë fushëbetejë të re të “Luftës së Fjalëve”, natyrshëm duhet flakur tej heshtja. Akademikë të të gjithë fushave duhet të dalin në “llogoren e parë”. Dhe ndërsa sjedhim këtë fakt nuk duhet harruar angazhimi i madh i Dr Noel Malcolm dhe i John Hodgson, që edhe në festimet e nje vjetorit të Pavarësisë në Hamersmith Toën mes një salle plot me fjalë entuziaste sollën emocione të reja. Ata dhe deputeti John Grogan folën aq shumë, dy të parët madje edhe shqip, sa heshtjen e akademikëve shqiptarë e bënë sfidë, madje edhe duartrokitjet në sallë folën ndjeshëm e qortueshëm për problemin në fjalë.

KOHA KËRKON RIDALJEN NË SKENË TË ‘FJALËS’

Vërtet Kosova ka festë. Vërtet gjithkush me genin shqiptar feston dhe gëzohet. Vërtet duhen harruar plagët… por institucionalizimi i tyre është sërrish kërkesë. Është një domosdoshmëri më e madhe në një kohë kur sipas BBC-së “Ndërsa Kosova po përgatitet të shënojë njëvjetorin e pavarësisë, shumë qytetarë serbë vazhdojnë të mos e njohin realitetin e krijuar pas 17 shkurtit.” Këshilla e fundit e ish Ministrit të Jashtëm të Britanisë së Madhe, Dejvid Millebend, ‘për të qenë të durueshëm e të matur’, nënkupton të qënit të pjekur, për të qenë në një hap me Perëndimorët. Kjo dhe mbështetja e deklaruar se Britania e Madhe dhe SHBA janë nga shtetet e para që njohën Pavarësinë e Kosovës përbën thelbin e domosdoshëm të ftesës publike për fjalën e mençur akademike dhe analitike. Dhe ndërkohë edhe stili dhe fjala në librin “Reflektime Shqiptaro-Britanike” të Daut Dautit është ajo që duhet në këtë kohë, kur skenarët e frontit tjetër janë nga më të paparashikueshmit. Kosova mes librit “Reflektime Shqiptaro-Britanike”, duhet lexuar mirë dhe me tërë dimensionet e saj, ashtu siç ajo u lexua dhe lexohej në kohën e Luftës, ajo duhet dhe mbetet të jetë një parim jo thjesht harrese, por kujtese për të çuar më tej arsyen dhe logjikën e Pavarësisë.


“Lufta për ‘Trepçën’ ( sipas dokumenteve britanike)...

Daut Dautit, “Lufta për ‘Trepçën’ ( sipas dokumenteve britanike), ka vënë në spikame një çështje mjaft të rëndësishme kombëtare dhe globale, e cila ka qenë dhe ende është në qendër të vëmendjes për qytetarët e Kosovës, si edhe për të tjerët.
Dauti, duke e mbarështuar ketë çështje , vetëm në aspektin pronësor, social, por jo edhe atë emocional, siç pretendohej të paraqitej më parë nga shumë qarqe të ndryshme, si në aspektin e nivelit nacional dhe atë ndërkombëtar.

Për kundër kësaj, autori sjell fakte dhe dëshmi për një tendencë të vazhdueshme të shfrytëzimit ekonomik-koloniale, duke iu shtuar këtij edhe fakti ne qasjen pronësore juridike, si dhe aspektin e gllabërimit politik koloniale, përmes dokumenteve Britanike diplomatike, ne baze te fakteve te vjela nga Publik Rekord Offic-it dhe arkivit te Foreign Offic-it ( MPJ te BM).

Qëllimi i këtij studimi në ketë libër, siç ka pasur për orientim vetë autori, thotë ne parathënie te librit se, ka qene ndriçimi për here te pare i kësaj periudhe aq te përfolur dhe qe ka te beje me shfrytëzimin e minierës se “Trepçës” para, gjate dhe pas Luftës se Dyte Botërore, sidomos gjatë periudhës se investimeve britanike në këtë miniere, prej vitit 1927 e deri ne fund te kësaj lufte, si dhe kontestet gjyqësore, deri në çregjistrimin e saj ne vitin 1960. Studimi i cili paraqitet dhjete kapituj, ka për bazë një material të bollshëm dhe te shfrytëzuar maksimalisht nga autori.

Përveç kësaj , autori i kushton një vëmendje te veçante edhe historikut, situatës, si dhe rrethanave ekzistuese ne te cilat u shfrytëzua, duke filluar nga kohet e lashta e deri në ditët e sotme. Njohurit dhe të dhënat, ashtu sikur që thuhet që ne titull, autori i ka mbështetur mbi dokumentet britanike.“Kosova notonte mbi xehe, këtë e dinin edhe britanikeve (përmes Beogradit)”, thotë autori, por te shtuar pastaj se: ”Britaniket e shfrytëzuan ‘Trepçën’ ne bashkëpunim me disa aksionar te tjerë, ne mesin e te cilëve kishte edhe qytetare nga Kosova, si dhe vete, Nikolla Pashiqi.

Në këtë shtjellim shkencor, publicistike –historik është përfshirë edhe periudha me delikate e pushtimit nga nazistet gjermane, të cilët e shtrinë pushtimin e tyre deri aty ku shtrihej pasuria nëntokësore e ‘Trepçës’. Kështu, gjermanet me 6 prill 1941 pushtuan Beogradin, kurse sipas te cilave, dy dite me vone nga ‘Trepça’ tërhiqen britaniket, para një pushtimi te ri, duke i tërhequr apo ngrire edhe investimet e tyre. Britaniket, përpos humbjes se aksioneve, kishin edhe hallin edhe të një fakti tjetër, se: ’Trepça’, dhe investimet e tyre, po shfrytëzoheshin nga armiku i tyre.

Periudhe gjithashtu interesante paraqitet edhe koha e ndërrimit te regjimit ne ish Jugosllavi, atëherë kur ndodhi ardhja e komunisteve ne pushtet pas do zgjidhjeve sa për sy e faqe, ku do te paraqitej edhe ish Mbretëria. Kjo, do te pasonte pas Luftës se Dyte Botërore, kur do te behej nacionalizimi i pronës private, pra me konkretisht me 1948, kohe kjo kur palët e konfrontuara rropaten serish te jene vendimmarrës edhe për fatin e mëtutjeshëm te minierës se arte.

Sipas autorit, atëherë sikur edhe rifillojnë te ripërtërihen kontaktet diplomatike ne nivele te larta jugosllave-britanike, për ta përcaktuar pozitën dhe statusin e saj, te cilën e ndiqte edhe atë fati i Kosovës. Si rrjedhoje, sipas autorit, pasojnë lojërat taktike dhe problemet me nacionalizimin e pronës ne pronësi shoqërore.

Kontesti jugosllave dhe britanik kalon nga investimet private ne ato diplomatike, pa përjashtuar edhe me tutje kontestin ne mes aksionareve te saj, siç ishte futja e vete ish njeriut numër një, Nikolla Pashiqit, por edhe te disa aksionareve shqiptar nga Kosova.

Pra, libri i Dautit është vlerësuar nga njohësit e saj, se është një vepër kapitale, e cila flet për te kaluarën, te tashmen, dhe qe ne një fare mënyre jep indikacione edhe për te ardhmen e këtij gjiganti ekonomik dhe te kësaj pasuri te nëntokës se Kosovës. Sepse siç, shprehet edhe vete autori, “paraqet bazën e një pavarësi (sovraniteti) ekonomik te vendit (Kosovës)”.

Librit i bashkohen edhe referencat, materialet përcjellëse te hulumtuara dhe, 37 dokumente origjinale, me te rëndësishme, nxjerr nga arkivat britanike, e te cilat ne fakt hedhin drite se bashku me punën voluminoze te autorit dhe profesionalizmit te tij, për here te pare mbi këtë gjigant kosovar. Sipas se cilës edhe munde te matet vlera e një vendi, problem i se cilës ishte dhe shtrohet për zgjidhje, krahas statutit te Kosovës.

Qasja e përpunimi i te dhënave profesionale, materialeve nga autori, si ekspert i çështjeve juridike, është marre si tërësi e atribuuar dhe trajtuar ne formën publicistike, dokumentare dhe historike. Fakt ky, qe e bene trajtesën shkencore me te drejtpërdrejt, si dhe mënyrën e mbarështimit dhe këndvështrimit profesional dhe shkencor te ngjarjeve, si ne kontestin historik, politik, diplomatik dhe kohor.





Me këtë, qasje i jepet ‘Trepçës’ përmasat reale të një kompanie globale qe do te mbetet edhe me tutje, prej vitit 1927, kur merret ne shfrytëzim nga britaniket, duke vazhduar me kjo me çregjistrimin e kësaj kompanie ne vitin 1960. Sipas dokumenteve te publikuar, me këtë rast arrihet marrëveshja jugosllave-britanike për kompensim, vit kur përmbyllet kontesti gjyqësor maratonik, me pagesën e fundit.

Me këtë përfundon edhe libri dhe trajtesa për minierën e arte te Kosovës. Daut Dauti, me profesion jurist, i lindur ne Kokaj te Gjilanit, me 1960, ka pasqyruar një pjese te mire te kohës, ne librin e tij ‘Lufta për Trepçën’ (sipas dokumenteve britanike). Autori, ka dhënë një projeksion te rëndësishëm për fatin e kësaj xeherore ne një periudhe me te rende, fat ky i ndërlidhur ngushte me fatin e Kosovës, jo vetëm ne kohen për te cilën është trajtuar, por qe nga kohet me të hershme dhe për të ardhmen si një projekt i përmasave nacionale dhe globale te zhvillimit. Dashtë zoti, e do zgjidhet se shpejti.

Libri është botuar në vitin 2002 nga KIEAI dhe ka 190 faqe. Kjo vepër e zhanrit të publicistikës është tregimi për Trepçën që është tërësisht i bazuar në dokumentet e arkivave britanike, shumica e tyre të nxjerra në PRO (Public Record Office) që është arkiv i Foreign Office-it britanik.

Ngjarja paraqet kohën kur Trepça ishte pronë britanike dhe problemet që lindën me okupimin e Trepçës nga gjermanët e deri pas nacionalizimit të kësaj kompanie nga regjimi komunist jugosllav ku dolën edhe çështje që u zgjidhën me diplomaci, dhe më në fund, edhe me anë të gjykatave.

Autori Daut Dauti, me anë të këtij libri sjell jo vetëm problemet a natyrës praktike të hapjes dhe operimit të punëve në minierën e Trepçës që kanë bërë britanikët, por këtu paraqitet edhe një histori tejet interesante dhe e pa parë më herët e që ka të bëjë edhe me luftën dhe diplomacinë që është bërë në mes të Britanisë së Madhe.



Fatmir Terziu & Flori Bruqi 

Vepra e Marin Barletit në anglisht

“U takua” me Marin Barletin për herë të parë më 1993-shin, në një trotuar të pluhurosur të Shkodrës, sepse në atë kohë trotuaret ishin vendet e zakonshme dhe të vetmet për të blerë libra me vlerë.

Aty e gjeti David Hosaflook “Rrethimin e Shkodrës”, veprën e parë të letërsisë historiografike shqiptare, të të parit autor të letërisisë sonë dhe një prej burimeve më të rëndësishme për njohjen e asaj periudhe.

David, që sapo kishte mbërritur si misionar nga SHBA, e që tanimë prej 20 vitesh jeton në Shqipëri, mbeti i mrekulluar nga kjo vepër e cila ishte krejtësisht e panjohur në perëndim dhe kjo për arsyen e thjeshtë se “Rrethimi i Shkodrës” nuk ishte përkthyer kurrë në anglisht.

Që prej asaj dite ai vendosi ta përkthente dhe sot për të parën herë në kemi në duar botimin në anglisht të veprës monumentale të Barletit.

“Kam kërkuar ta gjeja librin në anglisht sepse thashë që me gjithë këtë histori, me këtë autor kaq të madh duhet të jetë patjetër në anglisht diku. Por nuk ishte. Atëherë thashë; po mirë do të punoj pak nga pak në kohën time të lirë ta përkthej. Nuk e dija se cfarë po ndërmerrja sepse ishte një punë kolosale”, rrëfen David.

Puna si përkthyer ishte një betejë e përditëshme me fjalë, fjali dhe fakte historike. Marin Barleti një prift katolik dhe David Hosaflook, një pastor ungjillor. Barleti prijësi dhe ai ndjekësi. Për të përgatitur botimin në anglisht, David u mbështet në botimin në shqip të përkthyer nga Henrik Lacaj si dhe në variantin latinisht të Marin Barletit, i cili sic dihet më 1474-ën në rrethimin e parë të Shkodrës ishte dëshmitar i ngjarjes dhe katër vjet më pas, më 1478-ën në rrethimin e dytë mori pjesë vetë në luftime.

Bashkë me këtë përkthim të parë në anglisht, “Rrethimi i Shkodrës” është ribotuar edhe në shqip i shoqëruar me një shënim nga Ismail Kadare, hyrje nga Aleks Buda dhe profesori i historisë së Mesdheut në Kembrixh, David Abulafia.

Republika e Serbisë pozicionon forca shtesë në kufirin me Kosovën

Qeveria e Beogradit duhet të heqë dorë nga ultimatumet që i bën shqiptarëve në Luginë të Preshevës. Kështu ka deklaruar Ministri i Jashtëm i Shqipërisë, Edmond Panariti, i cili duke komentuar zhvillimet e fundit pas ultimatumit të Beogradit për heqjen e lapidartit të UÇPMB-së, ka theksuar se të dyja palët duhet të zhvillojnë një dialog ku të përfshihet edhe një paketë e cila përmban të gjitha çështjet që ekzistojnë mes shqiptarëve të Luginës së Preshevës dhe Qeverisë së Beogradit.

Skadimi i ultimatumit të Ministrisë së Drejtësisë së Serbisë ndaj autoriteteve shqiptare të Komunës së Preshevës për heqjen e lapidarit me emrat e dëshmorëve të UÇPMB-së, ka vënë në lëvizje forca të shtuara të policisë së Serbisë në kufi me Republikën e Kosovës.

Burime të Kosovapressit nga fshati Dobrosin, fshat ky që gjendet rreth 600 metra larg nga kufiri me Kosovën, kanë thënë se gjatë ditës së sotme janë parë përforcime të forcave policore të Serbisë përgjatë kësaj pjese të kufirit.

“Po flas për fshatin tim. Në postbllokun e fshatit Dobrosin sot kanë sjellë dyfishin e policisë. Ata sot janë të pajisur edhe me automatik”, ka thënë burimi nga ky fshat.

Sipas burimit, gjendja në fshatrat përreth kufirit me Serbinë është mjaft e tensionuar dhe nën ethe.

Të më falësh ngrohtësinë e zemrës...

Raimonda Moisiu (SADE) ka lindur më 20 shkurt, 1957 dhe është rritur në qytetin juglindor të serenatave dhe blirëve, Korçës, në një familje të thjeshtë qytetare me tradita atdhetare e patriotike. Babai i saj, një patriot i lindur e i devotshëm, trashëgoi te e bija patriotizmin, krenarinë e origjinës, të qenit shqiptar dhe ndjenjën e humanizmit.

Nëna e Raimondës, një nga mësonjëset e para në vitet '60, edukoi te vajza e vet ndjenjën e të studiuarit.

Ka mbaruar arsimin e herëshëm me rezultate të shkëlqyera, ku më pas merr një të drejtë studimi në gjuhët e huaja, dega anglisht. Pas mbarimit të studimeve, punon mësuese e gjuhës angleze, në qytetin e Korçës dhe rrethinat e saj.

Në vitin '99, humbet njeriun më të mirë të jetës së saj, në një aksident automobilistik, dhe po këtë vit emigron në SHBA, si fituese e llotarisë amerikane. Sot ajo jeton në Hartford, shtetin e Connecticut, USA, së bashku me fëmijët e saj. E apasionuar me publicistikën, përkthimet dhe shënimet e udhëtimit, ajo karakterizohet nga këmbëngulja për të kërkuar në histori dhe në zhvillimet aktuale, duke evidentuar vlerat më të mira të atdheut e të njeriut. Ngjarjet e jetuara, proza letrare, përkthimet dhe poezia janë ndërkohë pasione të kahershme e të përhershme të saj. Aderon në Partinë Demokratike Amerikane që prej vitit 2005.


Organizon aktivitete me taban kombëtar, letraro-artistik, në komunitetin shqiptar në Hartford. Është një figurë e respektuar dhe e admiruar, ku rrezaton intelektualitet, rrezatim kombëtar, mençuri dhe urtësi në komunitet. Për kontributin e saj të çmuar në komunitet, u nderua me Official Citation, me motivacionin si "Gruaja e vitit në komunitet", nga Bashkia e kryeqytetit të Connecticut, Hartford, personalisht nga Kryebashkiaku demokrat amerikan, Eddie Perez. Gjithashtu është pjesëmarrëse në shumë lista, website dhe forume bashkëatdhetarësh në internet, ku jep kontributin e saj, me shkrime publicistikë, prozë letrare, poezi, ngjarje të jetuara, dhe opinione të ndryshme për zhvillimin e proceseve demokratike në Shqiperi dhe në Diasporën shqiptare.

 Është bashkëpunëtore me statusin e gazetares në disa gazeta të pavarura në shtypin shqiptar, Shqipëri, si: Tirana Observer, Ndryshe, Panorama, dhe me statusin e korrespodentes ne Albanian Mail-Londër, "Fjala e Lirë" - Londër, dhe "Illyria" - SHBA. etj.

 Si një bijë e lindur dhe e rritur në Korçë, ajo e do shumë qytetin e saj. Në shkrimet e saj spikatin me madhështi intelektualët dhe njerëzit e shquar, që kanë bërë historikun e Korcës e të kombit, letrave shqipe, kulturë, sport e në çdo fushë. Krijimtaria e saj letrare eshte shume e larmishme.


Veprimtaria dhe botimet letrare te Raimonda Moisiut.

-Jeta mes dy dashurive", - një libër me prozë, ngjarje të jetuara dhe publicistikë
-"Dashuria nuk ka emër".- Vellimi i pare me poezi, kryesisht lirika dashurie.
- "Sikur s'me ke puthur kurre"-Vellimi i dyte me poezi, kryesisht Lirika dashurie.
-"Duke kerkuar Ardianen..."- liber me proza (kryesisht bazuar ne ngjarje te jetuara) dhe Esse!
-"Gerhitja e gjeneraleve"- Liber me PUBLICISTIKE,
-"Pafajsia e Eves" - Roman

Pese poezi lirike dhe me ton qytetar te poeteshes korcare Raimonda Moisiu, u perzgjodhen ne Festivalin Nderkombetar te Poezise 2009-e, e quajtur Netet Poetike te Struges,(Struga Poetry Evenings) si nje nder me te arrirat dhe e kohes, duke hyre ne antollogjine boterore :Who's Who, me titull :'Poetry from five continents",(Poezi nga pese continentet).

-Eshte bashkeautore ne antollogjine ne gjuhen rumune:
-"Tempulli i fjales"
Është bashkëautore në antollogjinë e botuar nga Fotjonart:
- "Itaka e Fjalës"
Eshte bashkeautore në antollogjinë:
- "Zemra Prindërore", -nga forumi virtual "Mëmëdheu".
Eshte bashkëautore në antollogjite me proze:
"Nëna",- nga Forumi "Pan Albanian women network".
"Tregime",- nga Shtepia Botuese ADA, Tirane

Vleresimi me cmime:

-Eshte fituese e Cmimit te pare, per Rubriken Reportazh nga Fotjonart
-Fituese e cmimit te dyte-per Tregimin me te mire-nga-Forumi Shqiptar.
Fituese e cmimit te trete -Kadmus- :-Per rubriken Intervista-nga Pelegrini -Athine Greqi.
Fituese e "Cmimit te Pare Ballkanik", ne Netet Korcare te Poezise.

Poezia e Raimonda Moisiu perzgjidhet cdo vit ne Takimin e Poeteshave ne Vushtrri, Kosove, dhe kete vit poezia e saj, "Nuk munden me..", u vleresua si poezia me e mire ne:
"Takimet e At'Gjecovit 2009"-ne Zym te Hasit, Kosove.

Dashamirësia për artin dhe letërsinë e kanë bërë një autore shumë prodhimtare.

Raimonda Moisiu Nga dritarja ime shoh fluturimin e trumcakut..

“......burgu i gurtë i lirisë tënde.....”




Poezi nga Raimonda Moisiu

-.-
Mbushma natën me ëndrra!

Në përhumbjen e qiellit të trishtë,
Në cudinë e fajshme të së pafajshmes,
gishtat e dy pëllëmbëve të tua,
lënë gjurmët e përdala ledhatonjëse,
duke harruar mëkatin e parë,
të dytë,
të tretë…,
në murin e mermertë të dy shegëve që kuqëlojnë.
-.-
Në parvazin e shtratit të argjëndë,
fillojmë të numërojmë ëndrrat;
si shtegëtarët e natës në kafazet e kumrijeve,
nisim të ringjallim filizat me vesë dhe
në mëngjeset e përflakura,
shtrati ynë është përplot me ëndrra
si shporta me trëndafila në belin e drenovares.
-.-
I dashuri im,
ndër pëshpërimat e përgjumura,
mbushma natën me ëndrra
dhe nën vezullimin e vështrimit të dritës,
në verbërinë e trokitjeve të zemrës,
me orgjinë e luleve të egra,
nën ritmin e tingujve të ofshamave,
eja të shëtisim në kopështin e molepsur nga mëkatet!
Eja, pra, ende pret?
Mbushma këtë natë me ëndrra,
Ëndrrat-si yjet përmbi shtrat,
si dy zogj do lodrojnë zemrat,
Eja pra, mos ngurro,
sillmë ëndrrat si dhuratë!
Këtu,
janë ligjet e endjes dhe përendjes
Eja t’u nënshtrohemi,
Të shkëmbejmë bashkë ëndrrat.
Këtu,
në kulmet e përhimta të etheve përcëlluese,
të shtratit
hapma gjoksin më shih zemrën,
mbushur me të kaltërat ëndrra.
Eja,
të grishim zërin e mëkatit të parë, të dytë, të tretë…
Pafundësisht….
Mbushma natën me ëndrra,
Vec kujdes i dashuri im:
-Ruaju nga flaka!



Sekretet e mija

Si një robinë e pasqyrës, shoh
veten cdo mëngjes në të,
dhe pikas nga një shënjë të vecantë,
që askush nuk e vëren,përvec
syve të mij të zhytur në kujtime,
-.-
Janë shënja të vogla, të zbeta,
të mezidukshme,që m'i dërgon,
mëngjes për mëngjes,
një qënie që qëndron mbi një majë
si një përmendore dhe
quhet pleqëri.
Këto shënja ma dinë emrin,
më njohin mirë, e më thërrasin,
nga larg,
si mikroinfarkte të vegjël!
-.-
Është një sulm i përditshëm,që
e pikas vetëm unë,por që
e shfaros,
një kamp tjetër, i tërë ,e shfarosës,
sic shfaros mikroinfarktet e vockla:
Një e qeshur në mëngjes me shpirt!
-.-
Një kamp magjepsës, pafundësisht
i bukur,
AI!
I sekreteve të mrekullueshme të dashurisë!
-.-
Ja, ku hesht shtrati...
Atje flenë kujtime të rrënqethura.
Atje unë, e vetëm unë,
vë veshin dhe ndjej,
rënkime të ëmbla,
pëshpërima e psherëtima,
buzë që lodrojnë mbi mishin tim.....
si një diell i vogël, i nxehtë
i erdhur nga parajsa,
vetëm për mua,
duke mërmëritur emrin tim!
-.-
Sekretet e mia..., ato....,
I di vetëm një qënje e kësaj bote,
Unë...,
që si një robinë,
vështroj veten përditë, në
pasqyrën e mëngjesit.
-.-
Sekretet e mija,
pengjet e mija,
futur në një shportë të artë,
të mbledhura nga kopështi i memorjes,
nëpër gurgullimat e lumit,
në oshëtimën e një zëri,
që më thoshte:
Të dua!
-.-
Dhoma ime e madhe,
Lagja e gjith'qyteti,
kontinenti i tërë,
nuk i nxë dot, sekretet e mija!
Ato.....
grumbullohen, si zogj
të uritur, të vegjël, cicëritës,
të brishtë e të bukur,
në të majtë të gjoksit tim.
-.-
O zemra ime!C'i ke këto pëllumba,
strukur aq bukur në blerimin
e kopështit të vetmisë sime?!
Plot stërkala të kristalta,
ujra burimi,
magji hyjnore,
me aureolën e përqafimeve dhe
melodi fyejsh....!.
-.-
Sa të bardhë carcafët!
Carcafët e dëshëruar për tu zhubrosur,
për tu flakur përtokë,
nën bardhanën e hënës te dritarja,
nëpër puthjet e nxehta,
nën sulmin e dashurisë....
-.-
Të fshehtat e mija të dashurisë!
-.-
Plot fjalë të vecanta,
të rrallëpërdorura,
të ardhura nga hyjnitë qiellore,
të dridhura,
të patjetërsueshme,
si ujrat e foshnjës,
kur është duke lindur....



".....Ndjeva....."

Dritares sime, pranvera i ka dhuruar,
blerimin e pemeve,
simfonine e ujit qe gurgullon
dhe
parkun Elisabete....,
me mashtrimin e kuq te trendafilave.

Veshtrimi im,ngulur ne syte,
e kujtimeve te mija...
Neper erresire...,
peshperitje ledhatuese,
perqafuar nga krahet e ngrohte;
Aroma e flokeve te tua,buzet
mbi
dy trendafilat ngjyre roze;
perhumbja e lumtur,

nga puthjet e zjarrta,
aty...
ku te dashuruarit
zgjatin gishterinjte
e dehen
me eliksirin e dashurise.....
Nen driten e henes,
ndjeva lekuren tende,
pasionin qe shkelqente zjarr,
mbi gjoksin tim.
-.-
Ndjeva.....!
Mekatin, qe
gishterinjte e mij kerkonin,
ne butesine e njeri-tjetrit,
ne
misterin e
bashkimit....
Afrohu, dashnori im!
Veshtro yjet!
Jane adhuruesit tane.
Ndjeji rrahjet e zemres,
ankthin e dashurise.
Le t'i falemi castit!
Ne kete vetmi te qete,
me rrezatimin e endrrave,
perkundemi lehte ne krevat ,
me nje parfum te vecante,
nen kundrimin e fytyres se dashurise....
Mermerin e trupit tim,
Zbukuroje,
me livadhin e kuqimit te zambakeve,
nga ledhatimi i buzeve,
ne kete foleze te dashurise,
ne driten e argjende te henes...



Shperthimi im

Qënia ime, jo më
- në varkën e vetmisë.
Ankthi im në sytë e jetës -
i shtangur dhe i mashtruar nga
vështrimi dhe ngushëllimi i verbër i
frikës poshtë këmbëve të mija. Atje
- ftohtësirë…frikë…frikë shumë.
I ndjej si vijnë
lulet e përgjumura të venitjes së dëshirave.
Qënia ime kërkon një strehë, ku
me gishtërinjtë e butë, të
zgjojë dremitjen e mbretërisë; atje
ku nuk ka diell e hënë por
vetëm lumturi.
Qënia ime kërkon t’u japë frymë,
aromës së luleve të casteve të dashurisë,
pasi të gjejë rrugen e kopështit të tyre.
Shpërthimi im dëshiron
të vallëzojë, në
blerimin e pyllit,
në valët e detit,
të flasë me guackat,
të flasë me tokën,
të përkulë kërcellin e qiparisit,
pas frymëmarrjes së tufës të dafinave.
-.-
Qënja ime dëshiron të mëkatojë,
nën dritën e hënës. Të
mëkatojë duke bërë dashuri me
lakuriqësinë e dlirësisë, mbuluar me
vellon e shiut të lotëve.



"…edhe ne nje cast te vetem…"

Si një dashnor i frikshëm,
I ftohtë, i shëmtuar si djalli,
joshës,
në errësirën e natës,
hyre në vetminë e kopështit të trëndafiltë…

Trëndafilat e përgjumur,
të livadhit tim,
muarrën frymë thellë, lirshëm,
dlirësisht…ndërsa hëna
vështronte gjurmët e mëkatit,
që e dëshiroj edhe në një cast të vetëm.
Atyre casteve…..
nis mëkatoj e lumtur.

Mëkat që më pushton,
i pashmangshëm, tekanjoz, i ëmbël,
si një instikt që kërkon gjurmë,
në shkretëtirën e ishullit pa jetë…
Një cast të vetëm,
mëkato,
këputi petalet e trëndafilit,
një nga një,
deri aty ku është rrënja.
Në gërmadhat e margaritarëve
të intimiteteve të mija…
lerë gjurmën e udhëtimit të pafund.
Si këngë nga thellësitë e oqeanit,
ndjej bëlbëzimin e serenatës,
nën ledhatimin e puthjeve,
që më këndove për herë të parë, dhe
kopështi I trëndafiltë, u magjeps, u hutua:

"Bukuroshe ndjenjash përvëluar,
s’jam brutal, as delikat me ty,
as më thua sa ke ledhatuar,
sa buzë, sa duar mban mënd ti,
të paprishurve, mos u bëj magji!"

Të rizgjohemi,
të më thuash dicka,
cfardo të më thuash,
vetëm të jetë nga zëri yt.
Të më falësh ngrohtësinë e zemrës,
të trupit,
të më falësh dicka më shumë,
që na përkët ne të cmëndurve;
buzët përvëluese në trëndafilët e gjoksit tim
që ata të mos jenë më gjysëm të celur.
Mëkatojmë….
nën tingujt e cicërimave të zogjve,
që vijnë nga kopështi i trëndafiltë.

"...kurthi i mëkatit....."

Dua të ndjej ritmin e ecjes tëndë,
Poshtë dritave të zbehta të rrugës,
Që në heshtje kundrojnë botën e dëshirave,
Botën e verbërisë së puthjeve të çmendura,
E marrëzisë së pafund të përqafimeve.
-.-
Dua të humbas në zbrasëtinë e bahçes tënde
Të mbjell luleshqera, borzilokë , karafila dhe lulebajame,
T’i vadit me avullin e valësit të frymëmarrjes,
Që pikon pik-pik, në çastin e nisjes.
-.-
Dua flokët e tua t’i marr ndër gishtat e mij,
Dhe me fluturat e puthjeve ,
Të thurrim gërshetin e puhizës së ofshamave,
Në butësinë prej muzgu të bukur,
atë, - të kurthit të mëkatit.
-.-
Nën rrezatimin magjik të llampave,
Me fëshfëritjen e fluturimit të dy pëllumbave,
Dua të rrëzohem mbi honet pafund ,
Të botës së heshtur qiellore,
Duke pëshpëritur një fjalë të vetme:
Emrin tënd !!!
-.-
Dua të notoj në ujrat e shatërvanit,
Të udhëtoj në mjergullën e kaltërsisë,
të syve të tu,
Dua të dëgjoj cicërimën e zogjve të bahçes tënde,
Dua…dua…dua..frymë….frymë,
Dua…dua…dua….vetmi,
sic është pasqyra e shpirtit tim!!!



"……të ishullit pa diell…."

Po vjen pranvera,
fidanët e bahçes zgjojnë burbuqet,
degët lozonjare si vajza adoleshente,
veshin fustanin e mashtrimit bleror të gjetheve.
Era lehtas fryn dekoltenë e bluzave të hapura,
shkund përgjumjen e kaçurrelave të akacjeve,
me aromën e freskët të tyre,
dhe luleqershitë kuqëlojnë nga flladi i puthjeve.

Nëpër shtatin e lartë të manjolës,
gugisin dy pëllumba të strukur,
me njërin sy të trembur, me tjetrin dinak,
duke ëndërruar çastin e fluturimit….
Rrezet e diellit ngrohin dëshirat dimrake,
mes laraskave me luleborë të rralla.
Serenatat capkëne vishen me fije bari,
e një shpend shtegtar çukit i pari shpirtin tim.

Tufa e zogjve të malit,
ulur në degët e lisit plak,
cicërijnë castin e lumtur, dhe
më dhurojnë dlirësinë e shpirtit
e të qetësisë qiellore.

Gjethet e lules manjolë dhe pëllumbat,
Më sjellin serenatën e çdo mbrëmje,
Serenatën….Mezi
presim ta këndojmë në të gdhirë.
në kullën e përvëlimit të lakuriqësisë,
nëpër freskinë e vesës së mëngjesit, e
të mashtrimit të ëndrrave të strukura ,
në kështjellën e dëshirave dhe
sekreteve të ishullit pa diell.

Dy të dashuruar të botës së heshtur,
në ujëvarat e katarakteve të dritës.
në përhumbjen e duarve të ngrohta,
të kundrojmë madhështinë e qiellit blu,
dhe si ketra të zënë rob,
të mëkatojmë me verbërinë e zemrës,
të zgjojmë lulet në kopshtin tonë të hutuar.
-.-
Dy dashnorë të botës së heshtur,
Lulet po zgjohen,
Në kopështin tonë të hutuar!




"Heshtur......"

Heshtur,
vështroj qiellin e errësuar,
përhumb në mjegullnajën e yjeve.
Vështroj hënën;
Këtë hyjneshë adhuruese,
besnike e sa e sa dashnorëve, që
shtrin krahët e saj prej drite argjendi,
në kopshtin me trëndafila,
ku çdo natë pagëzoj çdo yll,
me emrin: I dashuri im!
Heshtur,
hyj në bahçen e dëshirave,
ku nuk ka gardhe me shkurre të thata,
dhe me buzëqeshjen e harruar,
të flladit të puthjeve,
laj trupin në kroin e lotëve të dritës,
me qirinj e fenerë…..
Heshtur,
ndjej rrezen përcëlluese
të buzëve dhe
paqen e vështrimit adhurues.
Ndjej fustanellën e shprishur të kaçurelave,
të ngrohë gjinjtë e mi…
Bëlbëzoj tinguj serenatash,
muzikën e lumtur të ofshamave…
Dhe si zog i shushatur,
bie në kurthin e valëzuar,
të botës së heshtur……
Heshtur,
ndjej aromën e qeparisit, që
vallëzon me lulen e paemër në kopshtin
e pëshpërimave pa fund.
Qenia ime strukur në folenë e zhveshur,
vrapon prej padurimit,
Dridhet nga flaka e mëkatit,
në atë errësirë, në vetmi,
nën vështrimin besnik të hënës,
ndjej afshin e përvëlimit të dashurisë,
Ndjej lirinë!


…….grua e vetmuar….."
by frenstedeschini më 29/05/2009
Një ditë e di, që do marr rrugën,
për në brigjet e përjetësisë,
në botën e qetë, të heshtur, ku
do të më përkundin lehtë,
në një krevat të argjendëte….
duke thurrur kujtimet…..

Dëshpërimi më ka kapluar sonte,

me dlirësinë e sinqeritetit tim,
është i egër, i lirë dhe…..
vërshon në kapilarët e ishullit të pabanuar,
si një mikrob topolak.

Kërkoj dritë, dritë,
të më ndricojë rrugën,
drejt qiellit të kujtimeve,por …
është….. errët…tmerrësisht i errët.

Unë një grua e vetmuar,
e zbehtë, e me sytë e trishtuar, ec

me lotë të shterruar.

Sytë
më jam bërë njësh me errësirën,
si dridhja para vdekjes,
në strehën e dëshpërimit.

Kështu kapërcej ditët, netët……

Përtej është oqeani që më ndan nga atdheu.

Kërkoj një strehë, të ngopem me
dashuri, ngrohtësi, sinqeritet, brishtësi,
vetmi,
frymë,
por……
ndjehem e braktisur,
si një kufomë e leckosur mbi ujë…

Sinfonia e kukuvajkës,
si joshjet e një epshëlliu plak
strukur thellë,
në molepsjen e intimiteteve të mija….

Ëndërroj…dikush…po vjen….

Drita e hënës që më bie si një fasho,
mbi ballin tim të përvëluar nga temperatura.

Hëna është e dëshpëruar si unë…….
Sonte!