Kosova ka nevojë për Kryeprokuror me taban këmbëtar ,e ky është - Aleksandër Lumezi

Këshilli Prokurorial i Kosovës ka vendosur që të vazhdojë procesin e përzgjedhjes se kryeprokurorit vetëm me Aleksandër Lumezin në garë.

Lumezi do të intervistohet javën që vjen.

Pas kësaj, nëse e kalon intervistën emri i tij mund të dërgohet tek presidentja 

Atifete Jahjaga për emërim.

Anëtaret Bajram Ukaj,Jetish Maloku,Sevdije Morina dhe Idain Ismaili votuan pro që procesi të fillojë me kandidatin Aleksandër Lumezi,ushtruesi i detyrës së PSH-së,Sylë Hoxha dhe avokati Teki Bokshi  abstenuan,ndërsa kundër votoi Florent Muçaj.

Emri i Aleksandër Lumezit pritët që të dekretohet nga presidentja e Kosovës zonja Atifete Jahjaga.

Ja njoftimi i plotë i Këshillit Prokurorial të Kosovës:

Është mbajtur takimi i tetëdhjetetetë i Këshillit Prokurorial të Kosovës, i kryesuar nga ushtruesi i detyrës së Kryeprokurorit të Shtetit dhe njëherësh Kryetarit i Këshillit, Sylë Hoxha.

Pas aprovimit tëtranskriptëve dhe procesverbalit të mbledhjes së kaluar të KPK-së, anëtarët në pikën e parë të rendit të ditës diskutuan përgjigjën e Ministrisë së Arsimit dhe Rektoratit lidhur me mandatin e anëtarit të KPK-së, Bajram Uka.

Si pikë të dytë anëtarët e KPK-së diskutuan për tërheqjen e pesë kandidatëve nga gara për Kryeprokuror të Shtetit, ndërsa si pikë e tretë e rendit tëditësanëtarët i diskutuan kërkesat për vazhdimin e procedurave në zgjedhjen e Kryeprokurorit të Shtetit, kërkesa të ardhura për Këshillin Prokurorial të Kosovës nga një numër i caktuar i prokurorëve të Prokurorisë Speciale të Republikës Kosovës, të Prokurorisë së Apelit, të Prokurorisë Themelore të Prishtinë, Gjilanit dhe Ferizajt.

Ndërsa si pikë e katër e rendit të ditës për të diskutuar ishte rrjedha e mëtutjeshme e procesit për zgjedhjen e Kryeprokurorit të Shtetit. Pas diskutimeve të bëra anëtarët me katër vota pro, një kundër dhe dy abstenime, morën vendim që procesi për zgjedhjen e Kryeprokurori të Shtetit të vazhdoj me kandidatin e mbetur.

Po ashtu, KPK ka marrëvendim që me datë 19 shkurt 2015, të bëhen përgatitjet për intervistimin e kandidatit për Kryeprokuror të Shtetit, ndërsa më 20 shkurt 2015 të bëhet intervistimi i kandidatit.

Kush është  Aleksandër Lumezi ?

Data e lindjes: 07.08.1964

Vendi i lindjes: Prizren

Nacionaliteti: Kosovar

Adresa e banimit: Prishtinë

Përgatitja: Fakulteti Juridik, Universiteti i Prishtinës, shkollore Provimi i Jurisprudencës në Prishtinë

Punësimi: 1989-1991 Praktikant në Gjykatën e Qarkut në Prishtinë

1992-1994 Bashkëpunëtorë në Zyrën e avokatit Nikë

Lumezi

1998-1999 Fondacioni Soros-Bartës i projektit “Ndihma Juridike grave”

1999-2000 Hulumtues në Fondin për të drejtën Humanitare, zyra në Prishtinë

2000-2008 Zëvendës Kryeprokuror në Prokurorinë

Komunale, Prishtinë

2008-2010 Kryeprokuror në Prokurorinë Komunale në Prishtinë

Qershor 2010 Kryeprokuror në Prokurorinë e Qarkut në Prishtinë

Trajnime: 2000 16-18 Nëntor Seminar për Gjyqtar dhe Prokurorë

OSCE, Council of Europe, United States of Department 0F Justice, ABA/CEEL, Prishtinë

2000 4-6 Dhjetor Simpozium për dhunën në Kosovë, Instituti Gjyqësor i Kosovës, DGCS, COE, KPSS, Prishtinë

2001 Shtator Programi i Shtator Programi i SHBA-ve për sistemin Gjyqësor, Organizuar nga National Center for Courts

Washington DC, USA

2002 13-15 Nëntor Trajnim me temën: Nga caktimi i çështjes te vendimi përfundimtar: Edukimi i aftësisë për marrje vendimesh, pjesa e I-rë, Prishtinë

2003 10-12 Shtator trajnim me temën: Nga caktimi i çështjes deri te vendimi përfundimtar: Krijimi i shkathtësive efektive për vendimtare, Pjesa e II-të, Prishtinë

2007 30 Prill përfundon trajnimin për trajnues lidhur me Kodin e Etikës, Prishtinë

2007 14-17 Maj “Luftimi i prerjes ilegale të pyjeve”

Organizuar nga International Law Enforcement Academy,

U.S.Department of Justice, Budapest, Hungari

2008 10-14 Nëntor Ndërtimi i Integritetit Gjyqësor

Organizuar nga Instituti CEELI, Pragë Çeki

2009 14-15 Prill Trajnim për të drejtat e viktimave dhe Shërbimet, United States of Justice,OPDAT/ICITAB Prishtinë

2010 30 Gusht- 18 Shtator Programi internacional për Lidership, Washington, New York, Springfild, Chicago,Laredo, San Antonio, Sietil, USA

2010 21 Shtator, Konferencë për Statusin e raporteve

Polici/Prokurori, United States Departument of Justice Prishtinë

Gjuhët: Shqip (amtare), Serbisht, Anglisht

Kompjuteri: (MS-Word, MS-Excel) Internet

Puna e dobët e Prokurorisë Speciale në rastet e krimeve të luftës, korrupsioni brenda sistemit të drejtësisë, si dhe krijimi apo dështimi i disa task-forcave antikorrupsion janë sektorët, ku, sipas tij, duhet një angazhim më i madh.

Lumezi thotë për media  se prokurorët janë komodë për të punuar, pasi këtë gjë ua ka garantuar ligji.

“Guximin duhet ta ketë secili nga prokurorët, pavarësisht se në cilën instancë punon. E rëndësishme është që ata të kenë kapacitete profesionale për t’i njohur limitet e drejtësisë dhe për të zbatuar normat juridike”.

“Me dispozitat kushtetuese dhe me dispozitat e Ligjit mbi Prokurorinë e Shtetit dhe KPK’së, prokurorët janë shumë të mbrojtur. Ata kanë imunitet, kanë mandatin e përhershëm dhe askush s’mund ta ndërpresë punën e tyre, pavarësisht vullnetit të personave që do të trajtohen në ato prokurori”.

“E vështirë do të jetë lufta kundër korrupsionit, posaçërisht në fushën e drejtësisë. Është e çuditshme se si mediat janë më efikase në zbulimin e korrupsionit, sesa Prokuroria e Shtetit…”.

“Në këtë drejtim, nuk mund të flitet për Prokurori të pavarur dhe të paanshme, pasi që deri më tani nuk janë treguar seriozë dhe nuk kemi marrë masa, apo kemi marrë masa, por që kanë qenë të pamjaftueshme”.


“Korrupsioni në drejtësi është forma më e shëmtuar e korrupsionit, pasi që jepet padrejtësia në emër të drejtësisë. Në këtë drejtim, nuk mund të flitet për prokurori të pavarur dhe të paanshme, pasi që deri më tani nuk janë treguar seriozë dhe nuk kemi marrë masa, apo kemi marrë masa, por që kanë qenë të pamjaftueshme”.

“Duke pasur parasysh numrin e madh të rasteve të krimeve të luftës, në PRSK duhet të merret një vendim i menjëhershëm për trajtimin e këtyre rasteve. Rastet e krimeve të luftës janë rastet më të ndjeshme. Familjarët e viktimave të luftës meritojnë të kenë së paku sadisfaksionin shpirtëror për t’i paraqitur përpara drejtësisë të gjithë ata që kanë kryer këto krime të rënda”.

Sipas kreut të Prokurorisë së Shtetit, në të ardhmen do të luftohen veprat penale që kanë të bëjnë me korrupsionin, e sidomos ato vepra penale që kanë të bëjnë me korrupsionin e nivelit të lartë.

“Në rrethanat e zhvillimit të shoqërisë kosovare, që nga viti 1999 e këtej, në të gjitha aspektet është identifikuar fakti se një numër i konsiderueshëm i veprimeve të qytetarëve, respektivisht të zyrtarëve publikë, japin arsye të forta për të dyshuar se janë veprime të kundërligjshme, të cilat në çdo rast korrespondojnë me inkriminime ligjore”.

Sipas tij, Prokuroria ka nën hetime një numër jo të vogël të zyrtarëve publikë. Kryeprokurori i Shtetit kërkon nga prokurorët të zbatojnë dispozitat ligjore, pasi vetëm në këtë mënyrë do të ketë efekte pozitive në luftën ndaj veprave penale që lidhem me krimin e organizuar.

“Parë nga këndvështrimi i infrastrukturës ligjore, realisht janë të disponueshëm të gjithë mekanizmat ligjorë që i referohen ndjekjes së suksesshme të veprave kriminale dhe që ndërlidhen me krimin e organizuar qoftë në suaza lokale, ashtu edhe në përmasa transkufitare. Andaj, zbatimi i plotë dhe konsekuent i të gjitha normave ligjore, është alternativë e vetme në drejtim të luftimit të kësaj dukurie kriminale”, ka deklaruar Aleksandër  Lumezi .

- See more at: http://politiko.net/lufta-e-pakompromis-e-kryeprokurorit/#sthash.VvquQaxZ.dpuf

Milaim Zeka: Vajza ime nuk eshte Traktor t'ia jap apo mos jap dikujt...

Dafina Zeka eshte arsyeja e “ndarjes” Sinani-Seldi

Duket se pas nje deklarate qe Seldi Qalliu dha kur konkurroi ne “Kenga Magjike”, se fansat nuk e imagjinonin dot pa Sinanin ne skene, eshte paraprire nga nje “ndarje” ne bashkepunimin mes tyre. Edhe pse as njeri, as tjetri nuk pranojne te flasin ne lidhje me kete ceshtje, miq te tyre te afert kane pohuar se mosmarreveshjet kane nisur pasi Seldi beri publike lidhjen e tij me Dafina Zeken, vajzen bukuroshe nga Peja qe jeton ne Suedi. Nderkohe ne lidhje me kete ceshtje reagon babai i saj, nje personalitet shume i njohur ne Kosove, Milaim Zeka.

Jeni babai qe nderhyni ne punet e zemres se vajzes suaj, c’mund te thoni per lidhjen e saj te dashurise me Seldin Qalliun?
Ne fakt, per hir te se vertetes, vajzes i nderhyj vetem ne ceshtjen e studimeve.

Cfare studente eshte Dafina, cfare di si baba per jeten jashte shkolles?

Dafina eshte studente e shkelqyer ne degen e Inxhinierise ne Stolkolm dhe kjo me intereson per momentin. Une nuk preferoj te ngaterrohem me jeten e saj private, edhe pse nuk me ka ardhur aspak mire qe kam lexuar komente te paqena ne lidhje me ndonje prononcim timin per lidhjen e tyre deri tani. Kjo eshte hera e pare qe une flas ne lidhje me Seldin dhe vajzen time.

Milaim Zeka, babai Dafines

Dhe cfare di per lidhjen e vajzes suaj me Seldin?

Mua nuk me intereson asgje tjeter, pervec suksesit te saj ne shkolle. Per te tjerat ajo e di vete me mire, po ashtu dhe lidhjen e saj ajo e di vete.

Ne fakt u fol per fejese mes tyre, ti je dakord? E bejme pyetjen, pasi eshte folur se pasuria juaj ka joshur ne kete rast Seldin…

Vajza ime nuk eshte traktor, as makine e prishur qe une t’ia jap apo te mos ia jap dikujt. Te them te drejten, kurre ne jete nuk lexoj shtypin shqiptar per keto qe po me thoni, as televizion nuk shikoj, keshtu qe jam i qete ne kete drejtim.

Je nje gazetar me prestigj ne Kosove, si i ke pritur komentet e shumta ndersa vajza juaj komentohet ne kete rast per “love story” me nje kengetar te perfolur mjaft se fundi?

Po, cfare te besh, vetem te dal e te veproj sipas kanunit te Leke Dukagjinit… ndaj kam zgjedhur t’u qendroj larg komenteve te tilla per vajzen time.

Komentet: Seldi u josh nga pasuria e Dafines, dhe ndaj s’i duhet me Sinani

Por menjehere pas qarkullimit te lajmit se Sinani i jep duart Seldit, ishte hyrja ne jeten e tij te Dafines. Po ashtu u komentua se Seldi tashme nuk ka nevoje me per mbeshtetjen e Sinanit, perderisa ka vendosur te fejohet me nje vajze ne gjendje te mire ekonomike. Por Milaim Zeka, si nje gazetar ne profesion, natyrisht qe i di taktikat e nje interviste, ndaj eshte perpjekur te jete sa me i rezerveruar, duke komentuar pak ne lidhje me te gjitha komentet qe jane bere kohet e fundit. Natyrisht qe si nje gazetar me karriere ka pasur uljet e ngritjet edhe ne gjendjen ekonomike. Ai paguhet edhe nga qeveria suedeze per emisionet dhe projektet, qe i ben ne Kosove. Nderkohe qe ka pasur ne pronesi nje shtepi ne Breg te Diellit, por qe ia dogjen para 2-3 vitesh kur publikoi nje lajm per funksionimin e bankave. Ne ate banese, ai ka pasur dhe tekniken televizive qe ia ka dhuruar qeveria suedeze per te realizuar dokumentare. posted at albavipnews.blogspot.com. Nderkohe qe aludimet per pasurine e tij vijne, pasi Zeka bashkepunon shume me nje milioner nga Shkupi, i cili po tenton te ndertoje kullat binjake ne Prishtine. Te zyra e tij ne Shkup, ai ka dhe studion private, ku xhiron e monton emisionet qe i realizon si projekte te jashtme ne RTK.

KUSH ESHTE DAFINA

Dafina Zeka, nje vajze nga Peja por qe jeton ne Stockholm te Suedise, eshte vajza e gazetarit Milaim Zeka. Fillimisht u pane te shoqeroheshin me Seldin ne club-e, ndersa tashme e kane deklaruar hapur lidhjen e tyre. Lidhja e tyre u pa si serioze, pasi ajo postoi disa foto ne profilin e saj ne facebook, ku shfaqej me kusheriren dhe nenen e saj. Para dy muajsh, Dafina ka qene ne Shqiperi per ta vizituar Seldin, nje vizite qe Seldi ia ka kthyer shpesh ne Peje. Nuk dihet nese Sinani dhe Seldi do te shfaqen serish bashke, duke e ditur se ishte Sinani ai qe i hapi rrugen e koncerteve Seldit, koncerte mjaft fitimprurese. Sic njoftoi “Kosova Sot”, nje nga organizatoret e njohur te diaspores kishte organizuar dy mbremje madheshtore ne Malmo te Suedise. Ndersa per arsye qe nuk dihen, Sinani i ka kerkuar organizatorit te koncertit qe Seldi te largohet nga lista e te ftuarve dhe te mos kendoje, kurse Sinani ka qene i angazhuar ne nje tjeter mbremje se bashku me Dafina Zeqirin

Rovena Dilo: Per dashurine nuk mjafton nje dite ne kalendar

Kengetarja e mirenjohur flet per ndjenjat, ne nje interviste kryekeput per dashurine. Si e gjen ky Shen Valentin Rovena Dilon, dhe projektet muzikore per dy kenge te reja.

Shigjeta e Kupidit ka qelluar ne shenje edhe per te! Ndonese kunder rrymes dhe me perqasje teresisht jo konvencionale, per kengetaren e njohur te skenes shqiptare duket se vetem nje dite ne kalendar nuk mjafton per te shprehur dashurine.


Dhe ne kete pike e ka fjalen per festen e Shen Valentinit, e cila eshte ne prag. Atmosfera e zhurmshme, me gjalleri njerezish neper rruget e kryeqytetit, mbushur me ngjyra e trendafila te kuq, “infekton” cdokend, perfshi edhe vete Rovena Dilon.


Me gjithe deshiren per te mos i kthyer ndjenjat ne kryefjalen e dites se 14 shkurtit, e cila nuk do te mjaftonte per t’u ndier e plotesuar shpirterisht, kengetarja preferon te tjera forma te te festuarit, jo shume larg klisheve, por qe e plotesojne, sidomos kur prane ka njerezit e duhur.

Me bashkeshortin e saj, Florin, kane menduar nje alternative me praktike, te festojne me miqte e afert, ndersa ndjenjat qe meshirojne plotesimin shpirteror dhe ate fizik ngjan se i rezervojne vetem per njeri-tjetrin. Kete here, Rovena ka preferuar te flase mirefilli per to, sipas menyres se saj, diku e rezervuar ne detaje te jetes private, e here te tjera e mbushur me deshire per te rrefyer per dashurine, qe prej vitesh po perjeton me ish-futbollistin e njohur, Florian Riza.


Rovena, a eshte Shen Valentini per ju nje feste e vertete per dashurine?

- Mendoj se dashuria eshte nje fjale shume e madhe, qe perfaqeson ndjenjen me te madhe. Nje dite ne kalendar eshte teper pak. Shpesh, Shen Valentini me ngjan si nje kambane e vogel qe bie vetem nje here ne kishen e pamat te dashurise. Besoj se dashuria eshte vete e verteta, dhe per kete i duhen te gjitha ditet.

Ka dite te shenuara ne jeten tuaj?

- Ka data te shenuara, qe jane mjaft te rendesishme ne jeten time. Ditelindjet, ditet perkujtimore, festat kombetare. Por, kam pershtypjen se Shen Valentini nuk eshte nje prej tyre. Kjo feste me teper me ngjan me nje panair ngjyrash te kuqe. Gjithsesi, duke qene nje feste me teper, nje dite me motivin e forte per t’u gezuar, e respektoj.

Pra, per ju dashuria nuk mund te konturohet vetem ne nje date specifike?

- Do te ishte absurde. Vete fjala kontur eshte kaq e vogel dhe e brishte. Dashuria per mua eshte gjithcka, eshte vete ekzistenca. Prandaj, me zemergjeresi, i pranon te gjitha, edhe festat e vogla.

Megjithate, nje feste e tille, a ju motivon drejt nje organizmi me special te dites suaj?

- Kjo po qe me ndodh. E gjej veten bashke me Florin, duke menduar se ku do te shkojme per nje dreke o nje darke. Atmosfera e pergjithshme “te infekton” ne nje menyre apo nje tjeter. Kete vit kemi menduar te drekojme me miqte tane, jemi te ftuar, por me shume per t’u mbledhur sesa per te festuar dashurine (qesh).

Eshte Shen Valentini nje rast per te “rivleresuar” raportin me partnerin?

- Dashuria per partnerin mund te rivleresohet ne mijera menyra, s’ka pse te varet nga nje dite e shenuar ne kalendar. Te shprehesh dashurine, eshte gjithmone bukur, pse jo edhe ne nje dite te vecante dhe speciale sic eshte Dita e te dashuruarve.

Gjithsesi, “Shen Valentini” mbetet nje feste relativisht e vone per shqiptaret, apo jo?

- Besoj se shqiptaret kane pasur shume mungesa me jetike nder vite. Ndoshta u mungonte liria per te dashuruar me gjithe shpirt. Por, festa kahere ka pasur me bollek.

Rovena dhe bashkeshorti Florian Riza

Po per ju si ka ardhur kjo feste per here te pare?

- Ne menyre shume romantike, nepermjet vargjeve te kenges se Ofelise: “Shen Valentinin neser do kremtoj, dhe ngrihem ne mengjes…”. Asokohe, isha gati e marrosur pas Shekspirit, dhe gjithcka qe zbuloja prej tij me dukej mrekulli.

Megjithate, ndoshta per dashurine me thjesht mund te kendohet…

- Nuk eshte komode te flasesh per dashurine, eshte me lehte ndoshta t’i kendosh asaj. Kenga dhe melodite jane me universale. Ndersa, fjala dhe bisedat jane me private. Sigurisht, nuk ke deshire t’i ndash me kedo.

Rovena, cili do te ishte Shen Valentini ideal per ju?

- Duket si klishe, por do doja te endesha me Florin rrugeve te Parisit dhe pastaj te drekoja ne Costes, vendi magjik per kete dite.

Po flasim per dashurine, Shen Valentinin, po Flori cfare eshte per ju?

- Flori per mua eshte mbeshtetje, por kryesorja eshte frymezimi per te qene e lumtur dhe e dashuruar.

Dashuria tjeter per ju, muzika. C’ndodh me te keto kohe?

- Eshte nje periudhe qetesie… Por, kjo do te me sherbeje per te reflektuar dhe per t’u bere gati. Kam dy projekte per kenge te reja, se shpejti do te finalizohen dhe ato.

Shen Valentini, qe nga lindja deri me sot

Shën Valentini është një shenjtor gjerësisht i njohur, që ka jetuar në shekullin e tretë në Romë, i cili përkujtohet në datën 14 shkurt. Ai është lidhur që nga mesjeta me simbolin e dashurisë së sinqertë. Asgjë nuk dihet me siguri për të, përveç faktit që quhej Shën Valentin dhe se vdiq më 14 shkurt në rrugën “Flaminia” në veri të Romës. Sot, Dita e Shën Valentinit është një ditë feste në komunitetin e besimit anglikan dhe në atë protestant. Kisha Ortodokse e feston ditën e priftit Shën Valentin më 6 korrik, ndërsa ditën e martirit Shën Valentin më 30 korrik. Dita e Shën Valentinit festohet në shumë vende të botës edhe pse është një ditë pune. Kjo ditë u lidh fillimisht me dashurinë nga vargjet e Xhefri Kaucer në mesjetë, kohë kur lulëzoi tradita e romancës. Simbolet e ditëve të sotme për Shën Valentinin janë zemrat, pëllumbat dhe engjëlli Kupid. Në shekullin e 19, dedikimet për Shën Valentinin jepeshin përmes kartolinave, të cilat u bënë shumë popullore.




Fakte historike

Shumë martirë të krishterë quheshin Valentin. Valentinët e martirizuar më 14 shkurt janë Valentini i Romës dhe Valentini i Ternit. I pari ishte një prift në Romë, i cili u martirizua në vitin 269 pas Krishtit dhe u varros në rrugën “Flaminia”. Në bazilikën “Santa Maria in Cosmedin” gjendet e ekspozuar kafka e Shën Valentinit së bashku me një kurorë me lule. Relike të tjera të tij gjenden në bazilikën “Santa Prassede” dhe në kishën “Carmelite” në Dublin të Irlandës. Valentini i Ternit u bë peshkop në Interamna (Terni i sotëm), në vitin 197 pas Krishtit dhe thuhet se është martirizuar gjatë persekutimeve të perandorit Aurelian. Ai është varrosur gjithashtu në rrugën “Flaminia”, por në një vend të ndryshëm nga ai i Valentinit të Romës. Reliket e tij gjenden në bazilikën “Saint Valentine” në Terni. Enciklopedia katolike përmend gjithashtu një shenjtor tjetër të quajtur Valentin, i cili përmendet në martirizimet e hershme të datës 14 shkurt. Ai u bë martir në Afrikë bashkë me disa të tjerë, por nuk dihen më shumë fakte rreth tij.

Legjenda e Shën Valentinit të Ternit. Peshkopi Dimitri i Institutit Ortodoks të Kërkimeve shprehet se Shën Valentini ishte një prift në Romën e viteve 270, një kohë kur kisha ishte duke pësuar persekutime të mëdha. Detyra e tij ishte të ndihmonte të krishterët t’i shpëtonin persekutimit dhe t’u siguronte atyre rite si martesat, të cilat ishin të ndaluara nga Perandoria Romake. Të dhënat mbi Shën Valentinin ka mundësi të jenë shkatërruar në fillim të shekullit IV nga persekutimi i fundit dhe më i rëndi i të krishterëve. Në shekullin V dhe VI u publikua një vepër e quajtur “Passio Marii et Marthae”. Në të pasqyroheshin histori të trilluara rreth martirizimit të Shën Valentinit dhe të shenjtorëve të tjerë. Kjo vepër deklaronte se Shën Valentini ishte persekutuar për shkak se ishte i krishterë dhe se ishte marrë në pyetje nga vetë Perandori Klaudi II. Ky i fundit ishte impresionuar nga Valentini dhe se kishte diskutuar gjatë me të, madje ishte përpjekur edhe ta bindte të kthehej në pagan, që në këtë mënyrë t’i shpëtonte jetën. Valentini kishte refuzuar dhe përkundrazi ishte përpjekur që ta kthente Klaudin në të krishterë dhe për këtë shkak ai ishte ekzekutuar. Përpara se të ekzekutohej, ai kishte shëruar vajzën e verbër të rojës së burgut Asterius.

Që prej kësaj mrekullie, vajza dhe dyzetekatër anëtarët e familjes së saj, kishin filluar të besonin tek Jezusi dhe ishin pagëzuar. Veç kësaj, Shën Valentini shquhej edhe për martesat e paligjshme që u bënte ushtarëve, të cilët e kishin të ndaluar të martoheshin. Perandori Klaudi II e kishte ndaluar këtë, në mënyrë që të rriste ushtrinë e tij, duke i bërë të mendonin se burrat e martuar nuk ishin ushtarë të mirë. Sipas legjendës, në mënyrë që t’i kujtonte ata për dashurinë e Zotit dhe për t’i nxitur të mbeteshin të krishterë të devotshëm, Shën Valentini kishte prerë nga pergamenët zemra dhe ua kishte dhënë ushtarëve dhe të persekutuarve. Kjo e dhënë cilësohet si origjina e zemrave të përhapura aq shumë në ditën e Shën Valentinit.

Një vepër e mëvonshme shtonte një detaj, sipas të cilit Papa Julius I ndërtoi një kishë mbi varrin e tij, por ky detaj ngatërrohet me një tribun të quajtur Valentino, i cili dhuroi tokë për të ndërtuar një kishë mbi të. Pavarësisht pavërtetësisë së këtij versioni, ai u huazua si i vërtetë dhe qarkulloi nëpër shekuj duke iu shtuar legjendës së Shën Valentinit. Në mbrëmjen para ekzekutimit, Valentini shkoi kartolinën e parë të Shën Valentinit për vajzën e rojës së burgut, e cila nuk ishte më e verbër. Shprehja “Nga Valentini yt” e përdorur në atë letër, është e njohur ende dhe sot. Historia u bë e njohur në ditët e sotme nga publikimi prej kompanisë më të madhe të kartolinave amerikane dhe nga kanali televiziv i historisë. Xhon Foks, një historian anglez, shprehet se Shën Valentini është varrosur në Kishën Praxedes, në Romë, pranë varrezës së Shën Hippolytus. Ky version thotë se, sipas legjendës, Xhulia mbolli një filiz rozë bajameje në varrin e Shën Valentinit. Në ditët e sotme pemët rozë të bajames janë simbol i dashurisë dhe miqësisë së vërtetë.

Ritet tradicionale romake, Lupercalia. Nuk ka prova që të lidhin Ditën e Shën Valentinit dhe festivalet tradicionale të Romës së lashtë, pavarësisht pretendimeve të disa autorëve. Burime bashkëkohore pretendojnë për një lidhje mes festave të shkurtit greko-romake, të cilat, sipas tyre, kremtonin pjellorinë dhe dashurinë. Nga ana tjetër, dita e Shën Valentinit nuk kishte ndonjë kuptim romantik derisa Xhefri Kaucer, një shkrimtar anglez, shkroi një poezi rreth Valentinit në shekullin 14. Lidhje të mëparshme përqendroheshin tek sakrifica, më tepër sesa tek dashuria dhe romanca. Në kalendarët e Athinës së lashtë, periudha e mesit të janarit dhe mesit të shkurtit ishte muaji i luanit, dedikuar martesës së shenjtë të Zeusit dhe Herës. Në Romën e lashtë, Lupercalia ishte një festival vendas, që kremtohej nga data 13-15 shkurt dhe ishte një rit i lashtë i lidhur me pjellorinë. Alban Butler në veprën e tij “Jeta e shenjtorëve kryesorë” pretendon pa asnjë provë se në festën Lupercalia, burrat dhe gratë për t’u bërë çift shkruanin emrat e tyre dhe i fusnin në një enë qelqi, nga ku e kanë origjinën edhe letrat e sotme të dashurisë. Në të vërtetë, kjo praktikë u has në mesjetë dhe nuk ka lidhje as me Lupercalian dhe as me ditën e Shën Valentinit.



Shën Valentini në poezi. Lidhja e parë e Shën Valentinit me dashurinë ishte poezia “Parlement of Foules”, e shkruar në vitin 1382 nga Xhefri Kaucer. Vargu që e bëri këtë ditë të njohur ishte:

“Për këtë ishte Dita e Shën Valentinit,

kur çdo zog fluturonte për të zgjedhur partnerin e tij…”.

Kjo poezi u shkrua për nder të përvjetorit të parë të martesës së Mbretit Rikardi II i Anglisë me Anën e Bohemisë. Kontrata martesore ishte firmosur më 2 maj 1381, por martesa e tyre u bë tetë muaj më vonë pasi ishin vetëm 15 vjeç. Lexuesit mendojnë se Kucer i referohej 14 shkurtit, Ditës së Shën Valentinit. Nga ana tjetër, polemikat vazhdojnë me faktin se mesi i shkurtit nuk është koha e përshtatshme për çiftëzimin e zogjve. Ndaj studiues të tjerë mendojnë se Kraus po i referohej 3 majit, ditës së Valentinit nga Xhenova, prift i cili vdiq rreth vitit 307. Xhek Orç hedh hipotezën se Kaucer mund të jetë duke iu referuar periudhës së 23 shkurtit me kalendarin gregorian, kohë në të cilën disa lloje zogjsh fillonin çiftëzimin në Angli. Janë edhe dy autorë të tjerë, të cilët krijuan poezi rreth zogjve që zgjidhnin partnerët e tyre Ditën e Shën Valentinit, Xhon Gouer nga Britania dhe një luftëtar i quajtur Pardo nga Valencia. Deri më sot, nuk dihet me siguri se cili e bëri lidhjen e parë të Shën Valentinit me dashurinë dhe romancën.

Shën Valentini në periudhën mesjetare dhe Rilindjen Angleze

Duke përdorur gjuhën e ligjit, Princesha Izabel e Bavarisë kishte ngritur një “gjykatë të dashurisë” në Parisin e viteve 1400. Festivali Bavarez i Shën Valentinit u themelua më 6 janar, në bazë të “Kartës së gjykatës së dashurisë”. Gjykata trajtonte kontrata dashurie, tradhti dhe dhunën kundër gruas. Gjyqtarët ishin të përzgjedhur nga femrat në bazë të leximit të një poezie. Nuk ka fakte të mjaftueshme historike për të vërtetuar këtë festival, ndaj shumë studiues mendojnë se ka mundësi të jetë një histori e trilluar nga princesha. Provat më të hershme të Shën Valentinit janë në shekullin XV me një poezi të shkruar nga Çarli, Duka e Orleansit për gruan e tij.

Në atë kohë Duka po mbahej i mbyllur në Kullën e Londrës, i zënë rob në betejën e Agincourt, të vitit 1415. Një tjetër rast ku përmendet Valentini është në letrat e Margarit Breus për burrin e saj të ardhshëm Xhon Paston. Ajo i shkruan “Valentini im i dashur dhe i mirë”. Shën Valentini përmendet me trishtim edhe nga Ofelia në veprën “Hamleti” (1600-1601).

“Nesër është Dita e Shën Valentinit,

Shumë herët në mëngjes…

Do të vij në dritaren tënde të të lutem,

Të më bësh Valentinin tënd”.

— Uilliam Shekspir, Hamleti, Akti IV, Skena 5

Xhon Don përdori legjendën e martesës së zogjve, si hapje të fjalimit për nder të martesës së Elizabetës, vajzës së Xhejmsit I të Anglisë me Frederikun V në Ditën e Shën Valentinit. Poema moderne që përmend Shën Valentinin janë vargjet e Geimër Xhurton.

“Trëndafilat janë të kuq, vjollcat blu,

Mjalti është i ëmbël dhe ti gjithashtu.

Ti je e imja dashuri dhe unë i yti jam;

Kërkova Valentinin tim

Dhe fati më solli tek ti”.

Shën Valentini në periudhën moderne

Në 1797-n, një botues britanik nxori në treg librin “Manuali i Shën Valentinit për djemtë”. Në të kishte vargje romantike për djemtë, që s’mund t’i krijonin vetë ato. Botuesi vazhdoi më tej duke prodhuar kartolina të gatshme për Shën Valentinin. Në këtë mënyrë u bë e mundur dërgimi për herë të parë i kartolinave anonime, ku u shfaqën edhe vargje të lira, ndryshe nga epoka Viktoriane. Letrat e Shën Valentinit u bënë të famshme në Angli në fillim të shekullit XIX, kur filluan të prodhoheshin në fabrika. Letra në atë kohë mbështillej me shirita dhe dantellë.

Rizbulimi i Shën Valentinit u bë në vitin 1840 nga një shkrimtar amerikan i revistës së përmuajshme “Grahm”, ku përmendej se Shën Valentini ishte bërë një festë kombëtare. Në Shtetet e Bashkuara prodhimet e para masive të kartolinave të Shën Valentinit u bënë në vitin 1847, nga Ester Howland. Babai i saj drejtonte një librari të madhe, vajza e tij, e nxitur nga festa angleze e Shën Valentinit, mendoi që të bënte të njëjtën gjë edhe në Amerikë. Kështu nisi të merrte materialin e nevojshëm të letrës së përdorur dhe shiritat zbukurues. Që prej vitit 2001, Shoqata e Kartolinave ka vendosur të akordojë çmimin “Ester Howland” për personin që shquhet si vizionar në fushën e krijimit të kartolinave.

Ëmbëlsirat e Shën Valentinit

Në Britani është llogaritur se çdo vit, pothuajse gjysma e popullsisë shpenzon 1.3 miliard paund për Ditën e Shën Valentinit duke blerë kartolina, lule, çokollata apo dhurata të tjera. Numri i kartolinave të dërguara mendohet se arrin deri në 25 milionë. Në gjysmën e dytë të shekullit XX, praktika e dërgimit të kartolinave ndryshoi rrënjësisht mënyrën e të bërit dhurata. Nisën të dhuroheshin trëndafila dhe çokollata të paketuara në kuti në formë zemre. Në vitin 1980, industria e diamanteve filloi të reklamonte Shën Valentinin si ditën e duhur për të dhuruar stoli të çmuara. Në ShBA u vlerësua se rreth 190 milionë kartolina dërgoheshin çdo vit. Gjysma e tyre u dhurohej pjesëtarëve të familjes, duke përfshirë edhe dërgimin e kartolinave shokëve dhe shoqeve të shkollës apo edhe mësueseve, të cilat llogariten të jenë personat që marrin më shumë urime, duke e çuar kështu numrin e kartolinave të dhuruara deri në 1 miliard.

Me fillimin e mijëvjeçarit të ri dhe me përhapjen e jashtëzakonshme të internetit, po krijohen tradita të reja. Miliona njerëz tashmë përdorin mjetet dixhitale si kartolinat elektronike, ftesat e dashurisë apo kartolinat e printueshme. Në vitin 2010, është vlerësuar se janë dërguar rreth 15 milionë kartolina elektronike.

Shën Valentini nëpër botë.

Në Europë, Shën Valentini festohet duke dërguar kartolina, lule, çokollata dhe dhurata të tjera. Në Danimarkë dhe Norvegji, Shën Valentini nuk festohet me përmasa të mëdha, por ka nga ata që e festojnë thjesht duke ngrënë një darkë me partnerin e tyre. Në Suedi, Shën Valentini quhet “Dita e Zemrave” dhe ka filluar në vitin 1960 e nxitur nga kompanitë e luleve. Nuk është një festë zyrtare, por njihet për shitjet e mëdha të kozmetikës dhe luleve. Në Finlandë dhe Estoni, Dita e Shën Valentinit quhet “Dita e miqve” dhe festohet më tepër në aspektin miqësor dhe jo në atë të romancës. Në Amerikën Latine, Shën Valentini njihet si “Dita e dashurisë dhe miqësisë” dhe festohet duke shprehur mirënjohje te personat e dashur.

Në Korenë Jugore dhe Japoni, femrat i dhurojnë çokollata meshkujve më 14 shkurt dhe meshkujt u dhurojnë atyre ëmbëlsira pa çokollatë më 14 mars, një ditë feste e quajtur “Dita e Bardhë”. Në “Ditën e Zezë”, e cila festohet më 15 prill, personat që nuk kanë marrë asnjë dhuratë, festojnë ditën e beqarëve, duke ngrënë një pjatë me makarona të zeza. Në Kinë, burrat u dhurojnë çokollata dhe lule grave që dashurojnë. Dita e Shën Valentinit nuk festohet më 14 shkurt, pasi është shumë pranë Vitit të Ri Kinez. Shën Valentini në Kinë festohet ditën e shtatë të muajit të shtatë, në festivalin “Qixi”.

Sipas legjendës, në këtë ditë u lejua një bari të martohej me një shërbëtore. Në Indinë e lashtë, kjo festë bëhej në përmbajtje të një tradite të vjetër të adhurimit të perëndisë së dashurisë Kamadeva, duke gdhendur monumente me skena dashurie apo duke shkruar librin e famshëm të artit të dashurisë “Kamasutra”. Në ditët e sotme, besimi islamik dhe ai hindu propagandon të shmangen festa të tilla si Shën Valentini, pasi cilësohen si tradita të huaja që ndikojnë në humbjen e kulturës vendase. Në Iran, ekziston një festival dashurie i quajtur “Esfandegan”, i cili vjen si traditë e kulturës perse dhe që duket se nuk ka të bëjë me Shën Valentinin e sotëm.

Në Izrael, tradita e lashtë e Tu B’Av është kthyer në ekuivalentin e Shën Valentinit. Festohet në ditën e 15 të muajit gusht. Mesa duket, në vendin çifut ka lindur një festë e re e ngjashme me Shën Valentinin, ku festohet dashuria dhe propozohet për martesë. Në Arabinë Saudite, në vitin 2011, u ndaluan shitjet e dhuratave të Shën Valentinit, duke e cilësuar atë si një festë kristiane. E njëjta gjë ndodh edhe me Pakistanin, Iranin dhe Malajzinë, ku komuniteti mysliman e nxit shoqërinë të mos e pranojë dhe festojë Shën Valentinin, sepse sipas tyre është e papërshtatshme për myslimanët.

Kuriozitete

Femrat blejnë rreth 85 për qind të dhuratave për Shën Valentin.

Mësuesit marrin më shumë kartolina për Shën Valentinin, ndjekur nga fëmijët, nënat, gratë, të dashurat dhe kafshët.

Dhurata më e bukur e Shën Valentinit është Taxh Mahali, e ndërtuar prej perandorit mysliman Shah Xhahan, për nder të gruas së tij të vdekur.

Çdo Shën Valentin, në Verona të Italisë, në ballkonin e Zhulietës dërgohen një mijë letra dashurie.

220.000 mijë propozime për martesë bëhen zakonisht çdo Shën Valentin.

Në Amerikë, 64 për qind e meshkujve nuk bëjnë plane për Shën Valentin me të dashurat e tyre jashtë martesës.

Rreth 110 milionë trëndafila të kuq dhe një miliard çokollata shiten dhe dërgohen gjatë tri ditëve para festimit të Shën Valentinit.


f.b

Shën Valentini mbrojtësi i dashurisë

Shen Valentini eshte festa per te cilen shkruhen me shume...

Vdiq në Romë me urdhër të perandorit Aurelian në vitin 270 (ose ndoshta 273, data nuk është e sigurtë). U varros në kodrën e Ternit, qytet në të cilin ishte peshkop nga viti 197 dhe është ende sot shenjt mbrojtës i tij.

Në vendin ku u varros ngrihet sot një bazilike në të cilën ruhen teshat e tij; pranë, një shtatore argjendi mban shkrimin: Shën Valentini mbrojtësi i dashurisë. Figura e shenjtorit mbrojtës të të dashuruarve vihet megjithatë në pyetje nga disa që parapëlqejnë t´ia rikthejnë një prifti romak i cili poashtu pak a shumë në të njëjtat rrethana vdiq po ato vite si Sh.Valentini.

Emrin Shën Valentin e mban edhe një festë e njohur botërore si "dita e të dashuruarve", që është më 14 shkurt.


Shën Valentini është festa për të cilën shkruhen më shumë kartolina në botë, duke përjashtuar këtu Krishtlindjet dhe Vitin e Ri. Në Shtetet e Bashkuara të Amerikës shkëmbehen 1 miliardë fraza dashurie çdo 14 shkurt dhe kjo dashuri është e drejtuar jo vetëm tek partnerët, por tek të gjithë: mësues, fëmijë, prindër dhe kafshë.

Ja një listë me kuriozitete mbi Shën Valentinin:

Sipas një sondazhi të vitit të kaluar në Itali nga Coldiretti, 48% e të dashuruarve dhurojnë në 14 shkurt lule, që janë dhurata e preferuar. Më pas ndjekin çokollatat (25%), veshjet (15%), parfumet dhe bizhutë (12%). Janë rreth 20 milionë lule që blihen me një vlerë prej 75 milionë eurosh nga italianët.

Sipas një sondazhi të ‘Reuters’ të vitit 2010, 1/5 e 24 mijë personave të intervistuar preferonin ta kalonin Shën Valentinin me… qenin e tyre. Në këtë sondazh del se rreth 50% e turqve 14 shkurtin e kalon në shtëpi me kafshën shtëpiake duke zënë vendin e parë si populli që e “urren” më shumë këtë festë. Ana tjetër e medaljes janë francezët: vetëm 10% e tyre preferon qenin në vend të partneres.

Arsyet se pse trëndafilat e kuq janë simboli i Shën Valentinit janë dy. E para: e kuqja është ngjyra e pasionit; e dyta: San Valentino i dha një trëndafil të kuq një çifti që po debatonte duke shuar sherrin.

Historitë e famshme të dashurisë nuk kanë kohë, ato janë të përjetshme. Bota ka parë shumë histori dashurie, por vetëm disa prej tyre janë kthyer në legjenda të përjetshme, janë gdhendur në libra e përjetësuar në projekte kinematografike. Disa nga këto çifte të dashuruarish janë përballur me refuzimin e të afërmve të tyre, të cilët s’kanë miratuar lidhjen e dashurisë, ndërsa të tjerë thjesht kanë jetuar një histori që ka zgjatur deri në ditët e fundit të jetës së tyre.

Historitë

Ndonjëherë në histori, tragjedia dhe dashuria kanë ecur përkrah njëra-tjetrës. Këto kanë qenë dhe ato histori që kanë frymëzuar më shumë poetët. Skenarë të njohur filmash e romane janë krijuar në bazë të këtyre historive, edhe pse ato kanë ndodhur shumë e shumë kohë më parë. “Websitet” e ndryshme, tani në prag të festës së përvitshme të Shën Valentinit, këshillojnë ata që duan të zgjedhin një eksperiencë të veçantë, që të lexojnë së bashku me njerëzit e tyre të zemrës këto histori të pavdekshme dashurie.

Shën Valentini

Historia e Shën Valentinit është e mbështjellë me mister. Një legjendë thotë se Valentini ishte një prift, i cili shërbente gjatë shekullit të tretë në Romë. Bëhet fjalë për kohën kur perandori Klaudius II vendosi që të nxirrte jashtë ligjit martesën për meshkujt e rinj, pasi mendonte se të pamartuarit ishin ushtarë më të zotët. Valentini, i cili e konsideronte padrejtësi një gjë të tillë, celebronte në fshehtësi martesat e të rinjve të dashuruar. Kur Klaudius e zbuloi një gjë të tillë, ai urdhëroi që Valentini të dënohej me vdekje. Sipas historive të tjera, Valentini mund të jetë vrarë ndërsa ndihmonte të krishterët të arratiseshin nga burgjet romake ku ata torturoheshin. Sipas një legjende tjetër, Valentini ia dërgoi përshëndetjen e parë vetes së tij. Ndërsa ishte në burg mendohet se Valentini u dashurua me një vajzë të re, e cila mund të ketë qenë e bija e rojës së burgut, e cila e vizitonte shpeshherë. Përpara se të vdiste mendohet se i mund t’i ketë lenë asaj një letër me firmën “Nga Valentini yt”. Në Britaninë e Madhe Shën Valentini filloi të ishte një festë popullore rreth shekullit të 17-të. Nga mesi i shekullit të 18-të u kthye në një ritual të zakonshëm që miqtë dhe të dashuruarit e të gjithë sferave shoqërore të shkëmbenin dhurata të vogla apo letra me shkrim dore. Nga fundi i këtij shekulli kartolinat e shtypura filluan të zëvendësonin ato të bëra me dorë për shkak të përparimeve të teknologjisë. Në ditët e sotme mendohet se ditën e Shën Valentinit shiten rrethe një miliardë kartolina, duke e renditur këtë festë në të dytën për sa i përket numrit të kartolinave të dërguara.

Mark Antoni dhe Kleopatra Faraonia e Egjiptit dhe gjenerali romak

Historia e dashurisë së faraones së fundit të Egjiptit dhe gjeneralit të pashëm romak skandalizoi gjithë shoqërinë romake dhe politikanët romakë. Ata u martuan në vitin 36 para Krishtit, por dashuria e tyre nuk pati fund të lumtur. Pavarësisht të gjitha rreziqeve, Mark Antoni dhe Kleopatra u martuan në vitin 36 Para Krishtit. Në vitin 31 para Krishtit, kur Mark Antoni dëgjoi në fushën e betejës lajmin e rremë se Kleopatra kishte vdekur, ai ra mbi shpatën e tij. E mbetur pa shpresë, Kleopatra vrau veten duke përdorur një gjarpër helmues.

Marie dhe Pier Kurie, partnerë në dashuri dhe në shkencë

Marie kalonte çdo minutë kohë të lirë duke studiuar në laborator. Kështu ajo i ra në sy Pier Kurie, i cili ishte drejtori i një prej laboratorëve ku ajo punonte. Ai i bëri asaj propozime të shumta martese deri sa ajo pranoi. Ata u martuan më në fund, në vitin 1895 dhe filluan kështu lidhjen e tyre të famshme. Tre vite më vonë ato zbuluan poloniumin dhe radiumin. Në vitin 1903 fituan çmimin Nobel. Kur Pier vdiq në vitin 1904, Marie vazhdoi punën e tyre të përbashkët duke u bërë dhe mësuesja e parë femër në Sorbonë.

Alfred Lunt dhe Lin Fontan, çifti që “mbretëroi” 55 vite në Broduei

Lunt dhe Fontan u shfaqën në pjesën e parë teatrore së bashku, në vitin 1919. Ata u martuan tre vite më vonë. Rrallë ka ndodhur që një histori dashurie teatrale të zgjasë aq shumë ose të ketë një triumf të tillë. Për 55 vite ata ishin të pandashëm nga njëri tjetri. Ata shkëlqyen në Broduei me rolet e tyre në komeditë e sofistikuara të Xhorxh Bernard Shout, Terenc Ratigan dhe Noel Kouard, vepra madhore e të cilit, “Design for living” ishte krijuar enkas për ata të dy. Alfred dhe Lin u larguan nga skena në vitin 1958.

Eni Oaklei dhe Frenk Batler, gjuajtësit e talentuar që frymëzuan “musical” amerikan

Eni Oaklei nga Ohajo ishte një vajzë çapkëne, e cila shumë shpejt u bë e njohur si qitëse e talentuar. Frank Butler, i cili ishte qitës me famë në atë kohë, u habit pa masë kur i thanë se një vajzë e re kishte pranuar sfidën e tij për të mundur këdo. Por në fakt, vajza e re e fitoi konkursin dhe e mundi atë. Ajo fitoi gjithashtu dhe zemrën e tij. Ata u martuan në vitin 1882. Butler braktisi karrierën e tij, për të menaxhuar atë të gruas së tij. Eni vdiq në vitin 1962. Bashkëshorti i saj zemërthyer, vdiq 18 ditë më vonë, ndërkohë që martesa e tyre e lumtur kishte zgjatur 44 vite.

Robert dhe Elizabeth Brouning, një histori dashurie sekrete mes dy poetëve legjendarë

Historia e dy poetëve përmban gjithë elementët e duhur për një histori romantike, shoqërimin e fshehtë me njëri tjetrin, arratisjen, poezitë e dashurisë dhe peizazhin piktoresk italian. Elizbeth shkruante poezi që kur ishte e vogël dhe botoi një libër “Poems” në vitin 1844. Shkrimet e saj tërhoqën vëmendjen e Brouning, i cili ishte poet. Ata u detyruan të arratisen në Itali pas kundërshtimit të babait të Elizabeth për martesën. Poezitë e të dyve u frymëzuan pikërisht nga historia e dashurisë së tyre.

Viktoria dhe Alberti, mbretëresha angleze që vajtoi bashkëshortin për 41 vite

Mbretëresha Viktoria dhe Princi Albert u martuan më 1840. Çifti pati nëntë fëmijë dhe Viktoria ishte shumë e dashuruar pas bashkëshortit të saj. Kur Alberti vdiq më 1861 ajo nuk u shfaq në publik për tre vjet rresht. Izolimi i saj i gjatë shkaktoi kritika publike. Sidoqoftë, nën influencën e kryeministrit Benxhamin Disraeli, Viktoria iu rikthye jetës publike në vitin 1866. Por Viktora, s’reshi kurrë së vajtuari për princin e saj të dashur, duke u veshur me të zeza deri në fund të jetës së saj.

Xhon Alden dhe Prishila Mullins, një prej romancave të para të kolonive në SHBA

Historia e tyre ishte një nga romancat e para në kolonitë amerikane. Historia e tyre e dashurisë është e përjetësuar në një poemë të vitit 1858 të Henry Longfellou. Sipas poemës, Alden u njohu me Mullins, kur kapiteni i tij e dërgoi atë t’i thoshte vajzës së bukur se kishte rënë në dashuri me të. Mirëpo Alden dhe Mullins u dashuruan bashkë, megjithëse nuk mund ta shprehnin nga frika se mos fyenin kapitenin. Së fundmi ata u martuan, lindën 11 fëmijë dhe janë ndër themeluesit e Duksbëri në Masacusets.

Shah Jahan dhe Mumtaz Mahal, perandori që ndërtoi Taxh Mahalin për gruan e tij

Perandori Shah Jahan ishte i dashuruar marrëzisht pas gruas së tij 15-vjeçare, Mumtaz Mahal. Ajo i dhuroi atij 14 fëmijë dhe u bë gruaja e tij e preferuar. Pas vdekjes së saj në 1629, perandori që mbajti zi për një kohë të gjatë për gruan e tij të dashur, vendosi të ndërtonte në nder të saj një monument. U deshën 20 mijë punëtorë, një mijë elefantë dhe rreth 20 vite për përfundimin e monumentit, i cili sot është një destinacion i preferuar i turistëve, Taxh Mahali. Kur Shah Jahan vdiq, e varrosën përkrah gruas së tij në Taxh Mahal.

Abigail dhe Xhon Adams, një histori dashurie gjysmëshekullore gjatë luftës revolucionar

Edhe pse ajo jetoi në një kohë, kur pjesa më e madhe e grave nuk ishin të arsimuar, Abigail Adams mësoi të lexonte dhe të ishte në kontakt me ngjarjet e momentit në vend. Intelekti i Abigail tërhoqi vëmendjen e avokatit të ri, Xhon Adams dhe ata u martuan në vitin 1764. Ishte një dashuri intelektuale dhe romantike që do të zgjaste për 50 vjet. Gjatë kohës që Adams ishte larg shtëpisë, ata i shkruanin njëri tjetrit letra të gjata romantike. Në vitin 1810 ata lanë Shtëpinë e Bardhë dhe u tërhoqën në fermën e tyre në Masaçusets, ku gëzuan praninë e njëri-tjetrit dhe për 17 vite të tjera.

Abelardi dhe Heloiza, dashuria e një murgu e murgeshe që jetoi ndër shekuj

Historia tragjike e Abelardit dhe Heloziës ka jetuar ndër shekuj. Rrethi vitit 1100, Peter Abelard shkoi në Paris të studionte në shkollën “Notre Dame”. Ai fitoi shpejt si reputacionin si filozof i shquar. Kur meshtari i “Notre Dame” e punësoi atë t’i jepte mësim mbesës së tij, Heloizës, ai u dashurua marrëzisht me mbesën e punëdhënësit të tij, Heloizën me të cilën pati dhe një fëmijë. Mirëpo pasi u mor vesh një gjë e tillë, Heloizën e mbyllën në një kuvend dhe Abelardi vendosi të bëhej murg. Ata vazhduan ta donin njëri tjetrin dhe letrat e tyre janë botuar më vonë.

f.b.

ISMAIL KADARE: IKJET NGA KOSOVA, KJO ËSHTË JO IKJE, KJO ËSHTË NJË LLOJ SHPËRNGULJE SI NJË NGA FORMAT MË TË RËNDA GJENOCIDIALE

Ilir Ikonomi

Shkrimtari Ismail Kadare ishte para disa ditësh në Izrael, ku iu dorëzua Çmimi i Jeruzalemit për veprat që shprehin më mirë idenë e lirisë së individit në shoqëri. Ky çmim jepet në hapje të Panairit Ndërkombëtar të Librit në Jeruzalem, ngjarja më e madhe letrare e Izraelit. Në ceremoninë e së dielës ishte edhe Presidenti izraelit. Në një intervistë me telefon nga Parisi me kolegun tonë Ilir Ikonomi, shkrimtari i shquar foli në fillim mbi përshtypjet nga vizita në Izrael.

ISMAIL KADARE:  Unë kam qenë edhe herë tjetër në Izrael. Më bëri si gjithmonë përshtypje serioziteti i organizimeve të tilla. Ne ndonjëherë na bën përshtypje kjo, ndoshta ngaqë edhe nuk jemi mësuar me një qasje të tillë.

ZËRI I AMERIKËS:  Në ceremoninë e çmimit ju zgjodhët të flisnit mes të tjerash për raportet e shkrimtarit me lirinë. Por do të dëshiroja t’ju pyesja për diçka tjetër që gjithashtu lidhet me lirinë. Shqiptarët e Kosovës e fituan lirinë jo shumë kohë më parë. Dhe, në vitet e para pati kthime në masë të njerëzve për të ndihmuar vendin e tyre të ri. Ndërsa tani shikojmë të kundërtën. Njerëzit po ikin. Si e shpjegoni ju gjithë këtë zhgënjim ndonëse në liri?

ISMAIL KADARE: Që të jem i sinqertë, unë nuk jam në gjendje ta shpjegoj plotësisht. Problemet që ka Kosova janë sigurisht probleme reale, të rënda disa herë. Kemi të njëjtat probleme pak a shumë edhe ne, pak a shumë Ballkani, pak a shumë një pjesë e Europës. Por ikja nga vendi nuk është zgjidhje, as ka qenë dhe as do të jetë zgjidhje. Kjo është jo ikje, por një lloj shpërngulje. Mësova me një trishtim të jashtëzakonshëm që midis të ikurve këto kohët e fundit janë gjashtë mijë fëmijë shqiptarë të shkollave. Kjo quhet, pra, jo ikje. Ajo nuk justifikohet, nuk përligjet vetëm nga arsyet ekonomike. Kjo është një lloj psikoze, një ligshtim moral shumë, shumë, shumë i trishtueshëm. Shpërngulja është një nga format më të rënda gjenocidale, nga format e shfarosjes së një kombi. Ajo çka i detyron ata duhet gjendur, mendoj. Nuk mund të ngrihen duart përpjetë nga askush, duke filluar nga njerëzit që drejtojnë Kosovën, tek ne të tjerët të gjithë. Kur them të gjithë, e kam fjalën te Shqipëria vetë, si shoqëri dhe si komb, te Shqipëria si shtet dhe si opinion publik, dhe këtu përfshij edhe veten time.

ZËRI I AMERIKËS: Ju flisni shpesh për Evropën, si shtëpia e madhe ku shqiptarët kanë vendin e tyre të natyrshëm. E megjithatë, Shqipëria dhe Kosova vazhdojnë të vuajnë mjaft nga probleme të tilla si korrupsioni, varfëria ekonomike, politika e egër, mosfunksionimi i drejtësisë, prania në parlament e njerëzve të inkriminuar. A janë këto për ju një pengesë serioze për t’u integruar në Evropë, apo i shihni si pjesë të zhvillimit?

ISMAIL KADARE: Të gjitha këto që përmendët ju janë të vërteta, nuk janë të tepruara, por asnjëra prej këtyre arsyeve nuk është e tillë bindëse që të lëkundë qëndrimin shqiptar, strategjinë shqiptare ndaj Evropës. Mendoj se kjo duhet të jetë e padiskutueshme. Jo sepse Evropa është një lloj feje apo besimi fetar, por sepse është mundësia e vetme që na ka dhënë historia, natyra dhe fati ynë, siç thuhet shkurt. Të gjitha ato incidente që ndodhin dhe do të ndodhin në rrugën e popujve evropianë, ballkanikë, në rrugën e popullit shqiptar, nuk janë justifikim për zgjidhje të tilla radikale siç është dorëzimi përpara së keqes. Përkundrazi.

ZËRI I AMERIKËS: Ju përmendët në Jeruzalem çështjen e hapjes së dosjeve në Shqipëri, që e quajtët pjesë të shqyrtimit të ndërgjegjes. Kohët e fundit në Shqipëri përsëri po flitet për këtë temë. Çfarë duhet të ndodhë në politikën shqiptare që ky proces vërtet t’i shërbejë shqyrtimit të ndërgjegjes dhe të mos kthehet në një shfaqje politike?

ISMAIL KADARE: Ka shumë njerëz që nuk duan që dosjet të hapen, nuk duan që arkivat të hapen. Disa nuk duan me arsye, disa pa arsye. Për shumë njerëz do të ndodhë diçka e madhe, do të detyrohen të struken në këndet e padukshme të shoqërisë. Por le të bëjmë një pyetje: A është e mirë kjo gjë, apo është e keqe? A është e mirë që njerëzit, të cilët kanë qenë përgjegjës të drejtpërdrejtë për një diktaturë të egër, që kanë qenë masha e saj, duart e saj të përgjakura, ose duart e saj të errëta, të tërhiqen në qoshe dhe të mos përzihen në jetën shqiptare? Unë mendoj se nuk ka asnjë të keqe në këtë gjë. Nga hapja e dosjeve vendi nuk humbet gjë. Gjermania e bëri këtë proces me një forcë shumë të madhe, sepse përmasat e së keqes ishin tepër të mëdha, të tmerrshme. E bëri dhe nuk humbi asgjë. Përkundrazi, një nga sekretet, shpjegimet, misteret e zhvillimit të jashtëzakonshëm gjerman sot në Evropë është pikërisht ky guxim për të shqyrtuar ndërgjegjen e vet dhe nuk ndodh ndonjë gjëmë, siç thuhet poshtë e përpjetë, me hapjen e këtyre dosjeve. Do të ndodhë vetëm një strukje e së keqes dhe kjo do t’i bëjë mirë kombit shqiptar.