GJENERALI DHE POLITIKANI

Shkruan Prof.dr.Rasim Bebo

 

Në shekullin e kaluar vendi ynë u bë arenë e dy luftërave botërore. Në luftën e parë patëm gjeneralin dhe në luftën e dytë Politikanin. As në të parën, as në të dytën, shteti ynë nuk doli fitues për SHQIPËRINË ETNIKE, për trojet ku i thuhet BUKËS, BUKË dhe UJIT, UJË. Sepse drejtuesit e tij ishin të njëanshëm. Kryengritjet shqiptare, që u bënë në Kosovë, 1908, 1910, 1911, 1912, praktikisht, ia shtruan rrugën Serbisë. Ndonëse u sfilitën, u harxhuan, u grinë me Turqinë. Sot nuk kemi të drejtë të mos i vlerësojmë ngjarjet siç duhet, që të mos bëjmë të njëjtat gabime. (A. B.)

 Kryengritja e këtyre viteve dhe sidomos e vitit 1912, ishte e përgjithshme, ajo u shtri në mbarë vendin, në Kosovë, në Shqipërinë e Mesme dhe në atë të Jugut, ku prej kohësh vepronin çetat e armatosura. 

   

Por Shqipërisë i mungonte një komandë supreme, një shtab me 4 zëvendës komandantë, një për çdo vilajet, një komisar politik, një centralizim të fortë, një mobilizim dhe disiplinë luftarake, që të qarkullonte forcat e armatës sipas situatës. 

Duhej pa tjetër të ruanim ushtrinë, kur Turqisë po i vinte fundi dhe fqinjët bëheshin gati për Luftën Ballkanike. Fatkeqësisht këto mundësi nuk u arritën, për këtë nuk fituam. Kjo studiohet sot, pas njëqind e ca vjetëve. Kjo është historia që të tund e të shkund.     

                     

Marrëveshja  shqiptaro-turke e 18 gushtit 1912 

                                                      

 Komisioni qeveritar turk rifilloi bisedimet rreth kërkesave të parashtruara nga kryengritësit, në 14 pikat e Hasan Prishtinës. Më 18 gusht qeveria turke deklaroi se i pranonte ato, përveç kthimit të armëve.                                                                                             

Udhëheqja e kryengritjes në Kosovë, deklaroi se e pranonte këtë marrëveshje dhe shpalli ndërprerjen e kryengritjes. Hasan Prishtina njoftoi gjithashtu përfaqësuesit e Shqipërisë së Mesme dhe të asaj të Jugut, të ndërprisnin veprimet e armatosura kundër trupave qeveritare. Ai njoftonte, në këtë rast, se kërkesat e kryengritësve u pranuan për të gjithë Shqipërinë. Në këto rrethana kryengritja u ndërpre...

            Ndërkohë kryengritësit kishin filluar të ktheheshin në shtëpitë e tyre, në Elbasan, në Korçë e në qytete të tjera, të pritur kudo si fitimtarë, me manifestime popullore dhe me këngë patriotike. Në të vërtetë, në variantin e marrëveshjes, që qeveria turke botoi zyrtarisht më 23 gusht 1912, kërkesat e shqiptarëve, të miratuara edhe prej saj, ishin formuluar në mënyrë të errët e të papërcaktuar. Kjo tregon, se Porta e Lartë, nuk kishte ndërmend t’i zbatonte ato.

 Edhe pse në 14 pikat e pranuara nga qeveria osmane, nuk parashihej njohja e autonomisë, shqiptarët filluan t’u jepnin një kuptim më të gjerë koncesioneve të fituara dhe bënë përpjekje për realizimin e vetëqeverisjes. Shihet qartë, në këtë redaktim të marrëveshjes, se askund nuk përmendeshin emrat Shqipëri dhe shqiptarë. Përveç kësaj, qeveria turke, nuk jepte asnjë garanci për zbatimin e kërkesave të kryengritësve. Edhe kësaj here, Porta e Lartë, ashtu si më parë, ndoqi një politikë dyfytyrëshe.

            Në marrëveshjen e arritur, nuk u pranua as kërkesa që në letërnjoftimet dhe në pasaportat të vihej, krahas cilësimeve fetare mysliman, latin a rom, edhe cilësimi etnik shqiptar. Pranimi i saj, do të çonte në njohjen e kombësisë shqiptare.

            Përgjithësisht, marrëveshja shqiptaro-turke e 18 gushtit ishte gjysmake dhe e pasigurt. Isa Boletini sapo u kthye në Mitrovicë, pas përfundimit të marrëveshjes shqiptaro-turke, ngriti atje këshillin administrativ dhe në njoftimin telegrafik, që i bëri valiut të Kosovës në Shkup, i kumtoi: “Tash e tutje për çdo gjë populli do të vetëvendosë në mënyrë të pavarur nga pushteti osman”. Nikollë Ivanaj shkruante në ato ditë: “Të gjithë janë besnikë të idealit të pavarësisë, por arsyetimi ju thotë se për momentin e tashëm duhet të moderojnë kërkesat në mënyrë që të bëhen të realizueshme”.  
           

 

Megjithëse Kryengritja e vitit 1912, ishte e përgjithshme dhe u shtri në mbarë vendin, në Kosovë, në Shqipërinë e Mesme dhe në atë të Jugut, ku prej kohësh vepronin çetat e armatosura, forca e veprimeve të saj luftarake nuk ishte kudo e njëjtë. Ajo qe më e fuqishme në vilajetin e Kosovës, krahasuar me territoret e tri vilajeteve të tjera (të Shkodrës, të Manastirit e të Janinës). 

Përveç kësaj, nuk pati një bashkërendim në kohë të veprimeve luftarake, të cilat në viset e tjera, sidomos në Jug, filluan më vonë se në Kosovë.

            Në ecurinë e kryengritjes së përgjithshme, ushtruan ndikim negativ lëkundjet e përfaqësuesve të veçantë të parisë çifligare e bajraktare, që u shfaqën sidomos në qëndrimin ndaj kërkesave kombëtare. 

Disa prej tyre u treguan të gatshëm të shkëputeshin nga sundimi i huaj osman, ndërsa disa të tjerë u vunë në shërbim të qarqeve sunduese fqinje, u bënë përçues të politikës së tyre në udhëheqjen e kryengritjes dhe u përpoqën ta pengonin luftën e armatosur popullore. Edhe Shefqet Turgut Pasha, në intervistën që i pati dhënë gazetës “Progrès de Salonique”, deklaronte se Kryengritja e Malësisë e vitit 1911 ishte një“kryengritje thjesht shqiptare mbi baza kombëtare”.    

                                                    

Perandorisë Osmane, shënoi fundin e sundimit të saj në Ballkan dhe filluan politikat që kënaqnin lakmitë shoviniste të shpallura me kohë në programet e tyre nacionale, siç qenë “Naçertania”, “Megali Ideja” etj. Por ky proces i realizimit të vetëvendosjes, u ndërpre për shkak të fillimit, më 9 tetor të Luftës Ballkanike dhe të dyndjes së ushtrive serbe e malazeze në trevat shqiptare. Beogradi, Athina e Cetina, dëshironin që lufta e shqiptarëve kundër Perandorisë Osmane, të përfundonte me sfilitjen e të dyja palëve. 

Kërkesa mbizotëruese e Lëvizjes Kombëtare Shqiptare mbeti edhe në këtë kohë, deri tri-katër javë para se të shpallej pavarësia, autonomia territoriale-administrative e Shqipërisë, por jo pavarësia e plotë e vendit dhe shkëputja e tij nga Perandoria Osmane, siç ndodhi më 28 Nëntor 1912. 

Realizimi i autonomisë, mendohej si rruga më e mirë për t’i bërë ballë rrezikut imediat të copëtimit, tashmë tërësor të trojeve shqiptare ndërmjet fqinjëve. Por kjo kërkesë nuk e mbyllte perspektivën e arritjes së pavarësisë kombëtare, përkundrazi, në ato rrethana vetëm kështu mund t’i hapej rruga dhe të shpejtohej sigurimi i saj. Si e tillë, ajo ishte një kërkesë realiste dhe njëherazi kalimtare drejt pavarësisë.  

Kryengritja pati edhe dobësi të karakterit organizativ. Çlirimi i qyteteve, që ishte një sukses i madh i saj dhe mund të çonte në çlirimin e gjithë Shqipërisë, nuk u shoqërua, përveç disa rasteve, me likuidimin e administratës osmane dhe me vendosjen e një administrate të re shqiptare. Kjo ndërgjegje politike, nuk u shfaq njëlloj në periudha të ndryshme dhe në treva të caktuara, të cilat patën veçoritë e tyre, të diktuara nga rrethanat e kohës. Dëshmi e qartë e një ndërgjegjeje kombëtare të shtrirë në gjithë rrafshin territorial të Shqipërisë, janë ngjarjet e Kryengritjes së vitit 1911. E zhvilluar në një zonë malore, jo fort të gjerë, siç qe Malësia e Madhe, kjo kryengritje, qysh në fillimet e saj, doli me kërkesa kombëtare dhe në emër të të gjithë shqiptarëve e të kombit shqiptar. (…kryengritja mars – maj 1912).                                                         

 S. Manxhuni shkruan: “Marrëveshja e Isa Boletinit me Pop xhivkot e Vushtrisë, ishin reciproke, secila prej tyre është e munduar ta shfrytëzojë njëri-tjetrin për interesa të veta dhe të kombit të vet. Isai ishte trim i madh, ndërsa Popi i mençur dinak dhe i pabesë. Isai me anë të Popit mbante lidhje me Serbinë, kur kishte nevojë për para dhe armë dhe Serbia e realizonte për qëllimet e saj, me Isain komunikonte nëpërmjet Pop Xhivkut të Vushtrisë. 

“Çohu bre xhivkë, fort ju ka gërmue, shpejt një letër me marue, e Kral Pjetrit me ja çue”. 

Kështu u dërgoheshin ndihma për të dobësuar sa më shumë forcat shqiptare me Turqinë. Një shembull: (një telefonatë, “Hitler!  Jam Çërçilli, bombën e ke nën tavolinë”. (Një çështje e Hojzingerit 20 korrik 1944. U duhej të dobësoheshin me tej të dy forcat  ruso-gjermane. Shën im) 

Kur u vërsul ushtria e Kralit, të cilëve u printe edhe Pop Xhivko, ata bënë masakra të tmerrshme, po përmendim një rast: “Pasi  pushtohet Kosova deri te Gryka e Kaçanikut, kalon Kral Pjetri me përcjelljen e tij, takon ushtarët e ushtrisë së vet, duke mbajtur të lidhur mbi 3000 shqiptarë. 

Ata e pyesin Kralin çka të bëjmë me ata shqiptarë të lidhur, Krali urdhëron: “Mbytini, por kurseni plumbat”, dhe të gjithë i mbytën me thika. Kur i sheh Isa Boletini të gjitha këto, i tmerruar, i tradhtuar, i prerë në besë, i kthehet popullit të vetë, i afrohet mbretit Vid dhe bëhet mbështetës i fuqishëm i tij. 

E kështu, në rastin e parë që iu dha serbëve, e vranë Isa Boletinin me 13 anëtarë dhe bashkëfshatarë të tij, ku ranë në altarin e lirisë, 8 pinjollë të familjes Boletini. (S. Manxhuni “Marrëveshja”, bot. 2011, f. 111, 114).    

                                     

Edhe me luftëtarin e madh Azem Galica, që luftonte i pavarur të njëjtin armik me Isa Boletinin, Serbët “pranuan” marrëveshjen nëpërmjet njeriut të tyre Miliq Kërsta, por ky e bishtnoi, për të luftuar pushtuesin e të dy popujve.  

Rapsodi popullor në këngën kushtuar Azem Galicës, e këngë të tilla, mund të gjejmë qysh nga eposi i kreshnikëve, nga mesjeta e deri në ditët e tashme, thotë: “Pse bre Kërst kështu me marue, / Se tri vjet ke nejt me mue. / S’kam mshef motër. / S’kam mshef grue. / T’ka dashtë nana ma fort se mue”.  Çetnikët serbë të prirë nga Miliq Kërsta  bënë një terror të jashtëzakonshëm në popullatën shqiptare për t’i hedhur në puset e thella të oborreve shqiptare, duke vrarë e prerë shqiptarë, duke djegë kasollet e kullat e Kosovës. (S. Manxhuni, bot,2011, f. 118).                                                                                      

 Mungesa e një komando – shtabi, me një komandant ushtarak të zot, me një disiplinë të çeliktë, për cilindo që devijonte të arrestohej dhe të gjykohej në emër të atdheut, të mblidheshin të gjithë të pasurit dhe të zgjidhnin qeset në tavolinë, për të blerë armë, ushqime dhe uniforma, nuk u mundësua.

 Udhëheqësit e kryengritjes shqiptare më në zë, si Gjeneral  ISA  BOLELETINI u dolën përpara hordhive Osmane në Kosovë gjate viteve 1908, 1910, 1912. Beogradi, Athina e Cetina dëshironin që lufta e shqiptarëve kundër Perandorisë Osmane të përfundonte me sfilitjen e të dyja palëve.  luftuan njëri me tjetrin, u harxhuan, u vranë, u grinë, u prenë, shqiptarët me turqit, kurse Serbi  fërkonte  duart, duke ndjekur me kënaqësi, se si këto dy forca po dobësoheshin dhe treteshin çdo ditë... Për këtë, qeveria serbe mbante lidhje nëpërmjet Pop Xhivkovin të Vushtrisë, dhe të quajturat  “marrëveshje”  me ISA BOLETININ,  ishin reciproke, secili prej tyre ishte munduar të shfrytëzojë njëri-tjetrin për interesa të veta dhe të kombit të vet. Isai ishte një komandant, një gjeneral, një drejtues i zoti si strateg, por nuk ishte politikan...       

            

 PJESA E DYTË   

 Ndërmjet 20 vjetëve, mbarojnë dhe fillojnë të dy Luftërat Botërore 1919-1939 (për Shqipërinë) me pushtimin e Shqipërisë nga Italia fashiste dhe më vonë nga Gjermania naziste.  

Filloi qëndresa: “Lufta antifashiste e popullit shqiptar”,  në prill 1939-1944, JO nga komunistët, por nga atdhetarët si  Abaz Kupi, Mujo Ulqinaku, Gafur Jegeni, Nazif Mero etj. U rreshtuan shumë figura, patriotë nacionalistë me reputacion në luftën antifashiste, si Llazar Fundo, Hasan Reçi, Safet Butka, Selman Riza, Faslli Frashëri etj. Për t’i dhënë një formë të organizuar kësaj përpjekjeje, u krijua BALLI  KOMBËTAR, një organizatë  Nacionaliste, antikomuniste dhe Republikane shqiptare  me emër “Lëvizja Kombëtare e Rezistencës”. 

Kryetarë të tjerë e përqafuan atë si: Abaz Ermenji, Lef Nosi, Isuf Luzaj, Skënder Muço, Thoma Orollogaj, Bahri Omari, Hysni Lepenica dhe Safet Butka. Në Kosovë vepronte Arben Presheva, ndërsa në Maqedoni Xhem Hasa Gostivari.                                                                   

Në vjeshtën e vitit 1939, në Tiranë, në shtëpinë e Fuat Dibrës: Mid’hat Frasheri, Fuat Dibra, Kol Tromara, Ali Këlcyra, Nuredin Bej Vlora, Hasan Dosti, Faik Quku etj. krerë të vendit u detyruan të organizoheshin për të luftuar okupatorin.  Ata themeluan  Komitetin e Organizatës së Rezistencës “Ballin Kombëtar”,  i cili nxori traktin “Nacionalizmi Shqiptar” “Balli Kombëtar”.  (“Albeu”, 15-8 -2011).    

                                                                                    

 Nacionalistët shqiptarë, ishin hedhur në luftë, kishin krijuar çetat e para,  përpara qershorit të vitit 1941, me Muharem Barjaktarin, Major Abaz Kupin, Baba Faja Martaneshin, Myslim Pezën , Neshat Çalin e Konispolit etj. 

Më kohë u ngritën edhe 100 çeta të tjera, që ishin për shmangien e operacioneve të armikut në shkallë të gjerë, organizimin e pritave, kundra autokolonave italiane, kapjen e ushtarëve robër, marrjen e pajimeve luftarake dhe marrjen nën kontroll të zonave  të kontrolluara nga armiku. U  formua organizata e “Ballit Kombëtar” me në krye Mid’hat Frashërin.    

                                                                                              

Gjithë këta krerë të vendit, që lexuam më lart dhe shumë të tjerë, si nuk u kujtuan të merrnin edhe shembull nga historia 2000 vjet më parë kur (Oktavian Augusti, ndjeu rrezikun e Batos në vitin 9  të  e. s., thirri patricët (Pasunarët) dhe u tha: Do të zgjidhni qeset dhe do të zgjidhni komandantin e ushtrisë, për t’i dalë Batos përpara se për ndryshe, Baton e keni këtu pas 10 ditëve. 

Qeset u zgjidhën, komandanti u zgjodh dhe Batua u shpartallua. (Shën. Im).   Ju Zotërinj, në mbledhjet që bëtë, kur atdheu është në rrezik, nuk morët masat e duhura. Në  vend që të zgjidhnit një komandant të zotë, që nuk i mungonte përvoja, me një shtab suprem të ushtrisë, që të kishte si kryesorë  4  z/vendës komandant, një për çdo vilajet, të krijonin shtabet e tyre luftarake. Komanda supreme të thërriste pasunarët të derdhnin paratë për organizimin e fortë të ushtrisë, me një disiplinë të hekurt, si e Gjin Bua Shpatës, e Mërkur Buas dhe e Skënderbeut të Madh etj. 

Forcat ushtarake të Zogut, t’i kishit kthyer për të forcuar Ballin Kombëtar. Me një cetralizim dhe me një manovrim, për të drejtuar grushtin dërmues aty ku e kërkonte situata.  Kur do të lindte PKSH, ju mund ta mbytnit atë që në djep. 

Ndërsa Mit’hat  Frashëri nuk ishte ushtarak, të qëndronte si komisar i shtabit të përgjithshëm të ushtrisë, i cili hyri si politikan pas pushtimit fashist të vendit.  Mit’hat Frashëri nuk u tregua modest, që vendin e “Kryetarit”  mos ta kishte pranuar ai vetë, por të zgjidhej një ushtarak akademik i zoti si Abaz Kupi, Muharem Bajraktari etj.  

Duhet menduar, se përpjekja me komunistët ishte e ashpër, për jetë a vdekje, secili të mendonte për vete, familjen, atdheun. Të gjithë krerët e kuptuan, por fama e tij i hipnotizoi dhe u mbylli u gojën dhe kështu e lanë. Mit’hati  nuk kishte autoritetin e duhur, për të drejtuar luftën dhe për të urdhëruar komandantët e çetave. Disiplina në radhët e Ballit Kombëtar ishte përtokë. Mit’hat Frashëri nuk kishte një qëndrim të prerë, ndaj kundërshtarëve të tij:  “Janë bijtë tanë – thoshte ai për kundërshtarët”, përgjithësisht  u tregua pacifist e tolerant ndaj tradhëtarëve komunistë, “nuk mund ti vrasim se janë djemtë tanë.”  Nga ana tjetër , nuk mund të mos përmëndim  terrorin e zit të ekstremit të djathtë në pushtet,  si masakrat e 4  dhe 28 shkurtit 1944  në Tiranë, kundrejt  qytetarëve të pafajshëm, të kryer nga  Xh. Deva, Xh. Staravecka e të tjerë si edhe masakrra e disa ballistëve të Mallakastrës, ndaj  këshilltarëve të Hekalit, që u pushkatuan pa gjyg e pa faj  sepse mbeshtesnin Nac. Çl.                       

​

Mit’hati konstatoi nga ana tjetër, se armiku kthehej me ashpërsinë më të egër, ndaj popullsisë së zonës, kur sulmohej nga çetat antifashiste dhe  kjo, bëri që Balli të ishte i kujdesshëm, në luftë, të mos sulmonte armikun, kur ky mund të kundërpërgjigjej, me ashpërsi ndaj fshatarëve dhe popullsisë vendase.

 Mirëpo me këtë qëndrim, Balli nuk mund të tërhiqte pas vetes, rininë, që kërkonte luftë të vendosur, për të shporrur armikun. Qëndrime të tilla, si, të Ballit, nuk ndodhnin në PKSH; kjo luftonte, pa e vrarë mendjen, për reagimet e armikut, ndaj popullsisë;  për atë, kishte rëndësi, vetëm, që populli të ngrihej në luftë. 

Përmendet lufta e Gjormit  29 –X-1942 e drejtuar nga Hysni Lepenica dhe Skender Muço, në bashkëpunim me çetën  Plakë të Vlorës. Kryengritësit arrinin në 1600 vetë,  përballë ushtrisë italiane prej më se 2000 vetë, të  komanduar nga Franko Klementiku, i cili gjeti vdekjen bashkë me 180 ushtarë të tij. 

Në një kohë që PKSH-ja, sulmonte forcat armike, pa përjashtuar, këtu, kundërshtarët e vet politik. Mit’hati, ishte shpallur tradhtar, nga PKSH-ja, “Tradhëti e tij” ishte se kërkonte me ngulm Kosovën.

Balli Kombëtar u përpoq të realizonte bashkimin me Partinë  Komuniste, për të cilën ia  arriti qëllimit nëpërmjet “Marrëveshjes së Mukjes”, të firmosur nga  ballistët dhe komunistët, më 2 gusht 1943.  Komunistët shqiptar nën presionin e  P.K.Jugosllave e mohuan marrëveshjen në shtator 1943 dhe keshtu filloi lufta civile 1943-1944.  (U. B.)  Kur u nënvizua  Shqipëria etnike, Miladin Popoviçi tha: “do fillojmë nga sopata dhe jo të bëjmë lidhje me qentë : pastaj  “SHQIPËRI  ETNIÇKA,  JEBEM TI  MAJKA”  (Shqiperi etnike të q... nënën). Kështu  Miladini dhe Enver Hoxha filluan të kërcënonin tinëzisht dhe të vrisnin pabesisht, vranë: Shyqyri Pezën, që Miladini e urrente, Mustafa Gjinishin, Dom Allën , Rexhep Mezinin etj.  (“Libri i Zi i Komunizmit”, f.588).                                                                                                                       

  Masakra e parë, pas prishjes së njëanshme të “Marrëveshjes së Mukjes” ishte ajo e Devollit më 8 gusht 1943. Nacionalistët e shquar; Dr. Haki Kasimati, mesues Hytbi Kulla, officer Zija Gashi, dhe këshilltarët Feti Jasexhiu, Adil Grace dhe  Hilmi Perona  u masakrruan pabesisht, u therën me thika nga komunistat terrorist në Ziçishtë të Devollit, ku i kishin thirrur për bisedime  të “Marëveshjes me Komunistë”.      

                                                       

Pullumb Xhufi shkruan: “Nga vera e vitit 1943, Balli kombëtar kaloi tërësisht në shërbim të nazistëve”. Dhe më shumë, ju përbaltni Ballin Kombëtarë, me në krye Mid’hat Frashërin:  “kanë tentuar të bëjnë ujdira antikombëtare, në dëm të integritetit dhe sovranitetit të shtetit shqiptar. Në muajin maj  të vitit 1944, Mid’hat Frashëri  në kontakt me të djathtën greke, në fuksion të krjimit të një bashkimi federal mes Greqisë dhe Shqipërisë …  nën drejtimin e shtabit grek” (Forumi 2,  Luftar Galina 15 -3-2015) .  Jo,  Pullumb Xhufi, se ballistët me Muharem Barjaktarin, luftuan edhe pas largimit të ushtrisë gjermane. Ndërsa, Mit’hat Frashëri është cilësuar:  “Figurë e madhe e kombit”, “Kollos i madh i kombit – dashuri “ekstreme”.                              

Por E.Hoxha, në mënyrë tinëzare dhe të pabesë, kishte dhënë urdhër që trimi i Lumës të vritej. Në urdhrin që i dërgonte gjeneral Dali Ndreut, në shtabin e divizionit të parë dhe që mban dt.26.08.1944, kërkoi që “Muharrem Bajraktari të provokohet dhe të likuidohet”. 

Muharrremi nuk mundet të pranonte që ushtria partizane të bënte reprezalje kundër popullit dhe të hynte në Kosovë për të ia dorëzuar Kosovën jugosllavëve. Për këtë arsye, Haxhi Lleshi, Liri Gega dhe Manush Myftiu e thërrasin në një darkë në fshatin Nangë, gjoja për bisedime, por e nxjerrin në pritë. Tradhtia e tyre dështoj me turp. Në një ndeshje të vështirë, Muharrem Bajraktari çau rrethimin, duke deklaruar luftë pa kompromis kundër komunistëve  “që ishin shitur tek sllavi”.(Shih  Rexhinald Hibert, fletore e hidhur f.144). Ndërkohë Enver Hoxha, i dërgoi më 1 tetor Liri Gegës një letër-qarkore, dhe për veprim të gjithë komiteteve qarkore të PKSH, për nisjen e luftës … kundër Ballit Kombetar.                       

Një nga aktorët kryesorë të kësaj lufte, Koçi Xoxe, në letrën që i dërgon Enver Hoxhës më 1-10-1943, shkruan: “Përveç goditjeve që u dhamë (nacionalistëve), po i ndjekim këmba këmbës për shfarosje. Sa për luftën me gjermanët,  pothuajse hiç”. 

Por kjo luftë e nacionalistëve,  1939 – 1944, nuk mund të mohohet, as të tjetërsohet, as të përbaltet. Lufta Nac. Çl. E  udhëhequr nga PKSH, është  një pjesë e kësaj luftë. Nuk duhet ngatërruar e tëra me pjesën. Përpjekja për ta mitizuar dhe paraqitur L.Nac.Çl. si Luftën e vetme të shqiptarëve kundër nazifashizmit, është një mosmirënjohje e historisë. Enver Hoxha ka qenë një manipulator i madh, ai rriti numrin e dëshmorëve nga  4744  dëshmorë që ishin vërtetë, në 28000.     

          

Misionet angleze, nuk vendosën dot lidhje me Ballin kombëtar, por me Abaz Kupin, kryetarin e Legalitetit. Një nga arsyet që fituan komunistët, ishte terrorizmi ekstrem i pratikuar prej tyre.  Britaniku  Hibbert e quan  “fitore të hidhur”.  Kristo Themelko pohon:  “… ai (Enveri)  më ka këshilluar, që kur të hymë në qytet, të pastrojmë elementin e rrezikshëm … unë kërkova një listë. Me hyrjen e forcave tonë në Tiranë u pushkatuan 60 vetë, por numri ka kaluar mbi 100 vetë.”  Në ditët e fundit të rrokullimës, një pjesë e nacionalisteve sipas Prof. Dr. Isuf Luzaj: “Kur ikëm nga Shqipëria  ishim 118  prof.  Dr. tani jam gjallë unë dhe Abaz Ermenji  (bëhet fjalë para vitit 2000).  Disa vdiqën duke larë pjatat në Amerikë edhe pse kishin marrë doktoratat në Sorbonë, Berlin dhe Romë.  (Vehbi Bajrami  “Shqiptarët…”, bot 2003,  f. 195)    

         

PKSH-ja pati mbështetjen e Kominternit dhe të PK Jugosllave, që dërgoi në Shqipëri të dërguarit e vet, Miladin Popoviçin, Dushan Mugoshen, dhe Vukmanoviç Tempo, të cilët krijuan PKSH. Në shtabin e Titos ishte si këshilltar, djali i Çuçillit Aleksandri. 

Pse nuk fitoi SHQIPËRIA ETNIKE në të dy Luftërat  Botërore?  Sepse mungoi  BASHKIMI DHE ORGANIZIMI. Tani Nacionalistët po shtrojnë rrugën për Shqipërinë  Etnike. 

               Rasim Bebo, Adison IL. USA. Gusht 2015.    

Vdiç ilirologu i njohur arberësh Akademik Prof.dr. sc. Aleksandar Stipçeviq

 

           Shkruan Flori Bruqi

Akademiku, ilirologu i njohur me përmasa botërore, arbëreshi nga Arbanasi,Prof.Dr.sc.Akademik Aleksandër Stipçeviq, ka ndërruar jetë.

Ai është ndarë nga jeta dje në Zagreb në moshën 85 vjeçare.
Arkeologu, bibliografi, bibliotekisti, eseisti, albanologu, u lind në Arbnesh të Zarës, më 10 tetor 1930, në familje arbëreshe.

Shkollën fillore e të mesmen i kreu në Zarë, ndërsa arkeologjinë më 1954 në Zagreb. Ka doktoruar më 1977 në temën “Simbolizmi religjioz te ilirët “, gjatë viteve ‘70 -73 ligjëroi në Universitetin e Prishtinës-katedrën e historisë, lëndën “Hyrje në arkeologji”, ndërsa në Universitetin e Zagrebit ishte i angazhuar që nga viti 1971 deri në pensionim më:1997, ku njëherit kishte ushtruar edhe funksione me përgjegjësi, tërë veprimtaria e tij shkencore-edukative është përqendruar në Zagreb.

“Veprimtaria shkencore e Aleksandër Stipçeviqit, zhvillohet në disa drejtime, ndërsa dy prej tyre mbesin kryesore: arkeologjia edhe bibliologjia, kurse gjatë studimeve ka zgjua interes çështja ilire.”(Aleksander Stipčević s Poštovanjem, faqe 281).

Stipçeviq është dekoruar me Dekoratën “Gjergj Kastrioti Skënderbeu” nga Bujar Nishani, president i Republikës së Shqipërisë.

Lexoni më shumë :

KOLOSI I ILIROLOGJISË AKADEMIK PROF.DR. ALEKSANDËR STIPÇEVIQI, ME PLIS NË KOKË, NË MOMENTET MË...

FLORIPRESS.BLOGSPOT.COM

http://floripress.blogspot.com/2015/01/kolosi-i-ilirologjise-akademik-profdr.html

Mark Krasniqi (1920–2015) :Mos më daltë shpirti pa u bashkuar trojet shqiptare.

Pranë arkivolit me trupin e pajetë të akademik Mark Krasniqit homazhe ka bërë edhe presidentja e Republikës së Kosovës Atifete Jahjaga. Ajo i ka lënë edhe një buqetë me lule pranë arkivolit, duke shprehur kështu respektin dhe vlerësimin e lartë përAkademik Mark  Krasniqin.

“Presidentja  Atifete Jahjaga ka bërë edhe homazhe në nderim të akademik Mark Krasniqi, një njeriu të madh të Kosovës dhe figurës së shquar atdhetare si dhe u shprehu ngushëllimet më të sinqerta familjes, bashkëpunëtorëve dhe kolegëve të akademik Mark Krasniqi”, thuhet në njoftimin e Presidencës.

Presidentja Jahjaga duke e vlerësuar lart figurën e Akademik Mark Krasniqit tha se vdekja e tij është një humbje e madhe për familjen, qytetarët e vendit dhe për gjithë Kosovën në përgjithësi.

Mark Krasniqi është profesor, shkrimtar e akademik, lindi më 19 tetor 1920 në fshatin Gllaviçicë (Shëngjon-Kokaj) afër Pejës.Akademik Krasniqi ndrroi jetë më 28.08.2015 në Prishtinë.

Shkollën fillore e kreu në fshatin e lindjes, kurse më 1941 gjimnazin në Prizren. Prej vitit 1941-1943 ka studiuar letërsinë në Universitetin e Padovës (Itali), ne cillin vënd e filloj shkollen qe te bëhet prift, por e nderpreu. E prej 1946- l950 ka studiuar gjeografinë e etnografinë në Universitetin e Beogradit.

Më 1945-1946 ka qenë gazetar-redaktor i gazetës Rilindja në Prizren, bashkë me Esad Mekulin e Omer Çerkezin, kurse prej vitit 1947-l949 ka punuar në Radio-Beograd (Redaksia e emisioneve në gjuhën shqipe) gazetar-redaktor. Prej 1950-1961 ka punuar në Akademinë Serbe të Shkencave në Beograd asistent, pastaj bashkëpunëtor shkencor.

Ka diplomuar më 1950 në Beograd, kurse më 1960 ka doktoruar në Universitetin e Lubjanës. Prej 1961-1981 ka qenë profesor në Universitetin e Prishtinës, kur pushteti antishqiptar serbo-komunist e përjashtoi nga procesi mësimor. Ka qenë disa herë prodekan e dekan i Fakultetit Juridik-Ekonomik.

Ka qenë nënkryetar e kryetar i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës
Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës në Prishtinë
Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës (ASHAK), është themeluar më 20 dhjetor të vitit 1975 në Prishtinë me Ligj të veçantë të Kuvendit të Kosovës .

, kryetar i parë i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës (1970) dhe kryetar i Partisë Shqiptare Demokristiane të Kosovës (1993). Është anëtar i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës dhe i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë.

Ka botuar më se 20 libra shkencorë, letrarë, publicistikë e tekste shkollore dhe ka përkthyer disa romane e përmbledhje poezish nga serbishtja e sllovenishtja në gjuhën shqipe. Mark Krasniqi ishte i martuar me nje grua nga Beogradi, me te cillen e ka nje vajz , Drita, e cilla po ashtu është e martuar me një Serb.

Mark Krasniqi ndër të tjera është edhe autor i pėrmbledhjes së poezive pėr fėmijė "Posta e porositur ".autori shkruan poezi për fëmijë dhe të rritur, po ashtu merret me studime shkencore në lëmitë e gjeografisë dhe etnografisë.


******


Mark Krasniqi (1920–2015) was a Kosovo Albanian ethnographer, publicist, writer, and translator. He was born on October 19, 1920 in Kokaj, near Pejë, in the Republic of Kosovo . He finished elementary school in Peć in the Serbian language and due to his Catholic background attended the Catholic high school in Prizren, being one of few Albanians among mostly Croatians and Slovenes, finishing in 1941.

After high school, he studied literature at the University of Padova, Italy and after the World War II he studied geography and ethnography at the University of Belgrade. Krasniqi was a contributor to the Rilindja newspaper since 1945 in Prizren. After writing an article related to Marije Shllaku, he was accused of overpassing the nationalistic boundaries and his scholarship got cancelled. Despite that, he graduated in 1950.

After his graduation, until the end of 1961, he worked in the Ethnographical Institute of the Serbian Academy of Sciences and Arts, being one of few ethnic Albanians to receive a membership in that Academy. Since 1961 he lectured at the University of Pristina (now Universiteti i Prishtinës); he was also a member of Academy of Sciences and Arts of Kosovo. Krasniqi earned his PhD in the University of Ljubljana in 1960. He published various studies and scientific books on ethnography and geography as well as textbooks. He was most widely known as a writer, especially for his poetry for children.

Krasniqi was a member of the Assembly of Kosovo during the legislatures of 2001-2004, 2004-2007, and 2007-2010 representing Albanian Demochristian Party of Kosovo , part of respectively LDK, LDK, and LDD parliamentary groups. He has also served as President of Academy of Sciences and Arts of Kosovo, Dean at the Faculty of Law and Economics, President of Albanian Demochristian Party (PSHDK), and First Head of the Association of Writers of Kosovo. Beside Albanian and Serbo-Croatian he was fluent in Italian .

*******


 Mark Krasniqi kishte lënë amanet që të varroset pa prift! 

Akademik Mark Krasniqi ka ndërruar jetë sot në orët e para të mëngjesit në Qendren Klinike Universitare të Kosovës. Krasniqi ka qenë lider i Partisë Shqiptare Demokristiane të Kosovës dhe i takonte besimit katolik.

Por, ai ka lënë një amanet jo të zakonshëm për besimtarët.

 Mark Krasniqi kishte lënë amanet që të varroset pa prift! Nuk dihet se pse e ka pasur këtë dëshirë; për shkak se ka qenë ateist apo për të dëshmuar se, përpara se të jetë katolik, është shqiptar.

Në fakt, edhe në varrin e tij, që e kishte ngritur vetë, nuk ka simbole fetare por vetëm ato kombëtare.

************





“Varrimi duhet të jetë civil, pa ceremoni fetare, nuk dëshiroj të ketë të pame”

“Jom përpjek me bo diçka me bo për kombin për bashkimin është e drejtë e jona” ka theksuar ai...

Sipas Krasniqit, shqiptarët kanë të drejtë të bashkohen dhe të krijojnë një shtet “pa pakica të huaja...pakicat që janë këtu janë armiqësore”

Ai ka kritikuar pushtetin aktual duke thënë se ata po punojnë vetëm për interesin e tyre personal.

Krasniqi, i cili ka folur në gjendje të rënduar shëndetësore ka thënë se vuan nga kanceri.

Ndërkohë që ka folur detajisht se si duhet të jetë varrimi i tij.

“Varrimi duhet të jetë civil, pa ceremoni fetare, Nuk dëshiroj të ketë të pame” ka thënë ai.

Por, ka pranuar që në Akademinë e Shkencave dhe Arteve të ketë ceremoni përkujtimore.


*******







Edhe ambasada e Shqipërisë në Kosovë dhe ambasadori Qemal Minxhozi kanë shprehur ngushëllimet të thella për familjen Krasniqi për ndarjen nga jeta të akademikut Mark Krasniqi.

“Ambasada e Shqipërisë i shpreh ngushëllimet më të thella familjes së Akademikut Mark Krasniqi për ndarjen sot nga jeta, një personaliteti të shquar të Kombit Shqiptar. U prehtë në paqe!”, thuhet në telegramin e ambasadës së Shqipërisë.

Akademik Mark Krasniqi ka ndërruar jetë të premten, pak pas mesnate, në Qendrën Intensive të QKUK’së.

********

Mark Krasniqi: Pesha e viteve të mia është peshë e popullit tim


Mark Krasniqi “ka harruar” kur ka lindur. Por ai i mban në mendje të gjitha detajet edhe të fëmijërisë së tij të hershme. Gjatë jetës së tij prej gati një shekulli, kurrënjëherë nuk ka vuajtur nga ndonjë sëmundje. Nuk është shtrirë kurrë në spital. Banon në katin e shtatë të një ndërtese tash e 50 vjet dhe çdo ditë bile më shumë se dy herë në ditë ngjitet nëpër 130 shkallë, sepse ashensori nuk punon tash më se 13 vjet. Mark Krasniqi është i shtyrë në moshë, por nuk është plakur. Ai është plak mençur, është enciklopedi e kohës tonë, është emër që ka lënë gjurmë në shekullin tonë.

Profesor Mark, ky vit, ishte 100 vjetori i shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë. Cila do të ishte porosia e Juaj për shqiptarët në këtë 100 vjetor të themelimit të shtetit shqiptar?

Akademik M. Krasniqi: Po, këtë vit kremtuam 100 vjetorin e themelimit të shtetit shqiptar. U kënaqëm, festuam, u ndjemë krenar që jemi shqiptar. Viti 1912 është një vit i rëndësishëm për historinë e themelimit të shtetit shqiptar. Më 28 Nëntor të vitit 1912 u vunë themelet e shtetit shqiptar. Një vit më pas në Konferencën e Londrës më vitin 1913 fuqitë e mëdha i copëtuan territoret e shtetit shqiptar duke ua plotësuar apetitet vendeve përreth Shqipërisë, Serbisë, Malit të Zi, e Greqisë.

Por ky shtet nuk i shtriu themelet e veta në mbarë hapësirën gjeografike shqiptare. Më shumë se gjysma e trojeve etnike shqiptare dhe më shumë se gjysma e shqiptarëve mbetën edhe sot e kësaj dite jashtë kufijve të shtetit shqiptar.

Prandaj tash e tutje duhet të mendojmë që të festojmë festën e bashkimit kombëtar. Pa u bashkuar populli shqiptar në një shtet nuk ka “rahati” në Ballkan. Neve na kanë ndarë padrejtësisht Fuqitë e mëdha. Ato kanë përgjegjësi që ta qojnë në vend padrejtësinë kombëtare ndaj nesh. Prandaj prej ditë së parë të vitit të ri unë i thërras politikanë, liderët e Shqipërisë e Kosovës e të gjithë liderët shqiptarë, por edhe gjithë popullin shqiptar kudo që jeton në trojet shqiptare dhe në diasporë që të mendojmë dhe të veprojmë për bashkimin kombëtar.



Mos më daltë shpirti pa u bashkuar trojet shqiptare.

Z. profesor, ditë më parë keni kremtuar 92 vjetorin e lindjes. A ju kujtohet ndonjë fjalë prej nënës, apo babait tuaj për ardhjen në jetë të djalit tyre që tash i ka mbushur të 92-tat?

Akademik M. Krasniqi: Prindërit shqiptarë kudo që janë i gëzohen ardhjes në jetë fëmijës të tyre të gjinisë mashkullore, pra djalit. Nga disa aspekte ky gëzim është i arsyeshëm, sepse djali nga natyra do të përballojë më lehtë se vajza sfidat e shumta të jetës dhe për disa punë më të rënda fizike djali është më i përshtatshëm se vajza. Në të kaluarën, kur në kushtet shoqërore të vështira, siguria personale dhe e pasurisë nuk ishin të sigurta, meshkujt ishin ata që mbronin familjen dhe pasurinë e saj. Përveç kësaj, në të kaluarën tonë femra ka qenë e përjashtuar nga e drejta trashëgimit të pasurisë së prindërve, nëse ka pasur meshkuj në familje. Mandej, femra ndahet nga prindi kur të martohet dhe shkon në shtëpi të burrit, kurse mashkulli zakonisht mbetet gjithmonë në familje dhe trashëgimtar i pasurisë e kujdestar i prindërve në pleqëri. Në popull thuhet ‘Vajza asht kafshatë e huej, djali asht temeli e kulmi i shpisë’. Por koha bën të vetën, tradita i mbetet së kaluarës dhe përparimi në kohën moderne ka sjellë botëkuptime, qëndrime e veprime të reja, kështu që dallimet mes meshkujve e femrave në pjesën më të madhe janë zhdukur, kështu që në praktikë, në jetën shoqërore, femra dhe mashkulli janë të barabartë, para së gjithash në pozitën e tyre në shoqëri dhe nga aspekti kulturor e intelektual në përgjithësi.

Kuptohet se nga mosha e foshnjërisë nuk mbahen kujtimet. Por mbaj në mend kur lindi vëllai im Zefi dhe unë isha në moshën pesëvjeçare. Në familje të gjithë u gëzuan, madje edhe farefisi, sidomos dajat në Janosh të Gjakovës, të cilët erdhën për urime. Babai, si shumëkush, atëherë ka pasur një pistoletë, ‘allti dhetshe’, të cilën e zbrazi dy herë nga dritarja e kullës, për të lajmëruar fqinjët për këtë ngjarje. Madje, u bë një ‘zijafet’ i rastit për fqinj e dashamirë. Më vonë jam marrë pak edhe me folklor, i cili ndër ne është shumë i pasur dhe i shumëllojshëm dhe i bukur. Aty ka shumë ‘kangë të djepit’, kur nëna e përkundë dhe e vënë foshnjën në gjumë duke kënduar këngë urimi e lavdie për djalin e saj, që të rritet e të bëhet ‘plak katundi’, ‘trim drangue’, ‘burrë besnik e burrë fisnik’ e tjera.



Kremtimi i ditëlindjes sipas kalendarit kishtar

A mbani mend kur e keni kremtuar për herë të parë ditëlindjen?

Akademik M. Krasniqi: Në fshat, zakonisht nuk kremtohet ditëlindja, kurse në qytet kremtohet. Mirëpo, unë nga fshati jam larguar si fëmijë 11 vjeçar. Pasi kam kryer shkollën fillore, kam vazhduar shkollimin në gjimnaz në Prizren. Unë kam pasur një rast të rrallë për të vazhduar shkollimin në Jugosllavinë e kralit (e cila ka jetuar nga viti 1918 deri në vitin1941) kur ne shqiptarët nuk kishim kurrfarë të drejtash kombëtare, as politike, as humane. Pra nuk kemi pasur asnjë shkollë shqipe, madje edhe libri dhe çdo shkrim në gjuhën shqipe ka qenë rreptësisht e ndaluar. Nga ana tjetër, situata ekonomike për shqiptarët ka qenë shumë e rëndë. Në punë kanë qenë kryesisht serbët e malazezët, ndërsa shqiptarët jetonin vetëm nga bujqësie në prona të tyre të vogla, të cilat shumëkujt ia uzurpoi shteti dhe ua dha kolonistëve serbë e malazezë të ardhur nga Serbia e Mali i Zi. Në qytete shqiptarët merreshin me tregti e zejtari, pjesërisht edhe me bujqësi, por shumica ishin pa punë fare. Politika arsimore e Serbisë ka qenë që shqiptarët ta kenë vetëm shkollën fillore katërklasëshe dhe të mos vazhdojnë shkollim tjetër. Edhe shkolla fillore ka qenë vetëm në gjuhën serbe. Por unë pata fatin të pranohem në seminarin (konviktin) e kishës katolike në Prizren, ku ishin nja 40 nxënës, kryesisht kroatë e sllovenë. Në këtë konvikt i kemi pasur kushtet shumë të mira nga çdo aspekt. Aty përgatiteshim për shkollë me orar të caktuar dhe në mëngjes të gjithë së bashku shkonim në gjimnaz. Falë kushteve të mira dhe disiplinës në seminar, kryesisht kishim sukses mjaft të mirë në shkollë.
Këtë që thash më sipër, e bëra për ta lidhur me pyetjen tuaj. Në seminar nuk shënohej ditëlindja e askujt, por shënohej dita e emrit të secilit. Sipas rregullit të kishës katolike, foshnjat duhet të pagëzohen (të regjistrohen) në kishë me një ceremonial të posaçëm. Me atë rast i caktohej edhe emri foshnjës. Në kalendarin kishtar janë të shënuar emrat e 365 shenjtërve, çdo ditë nga një, kështu që prindërit zgjidhnin një nga këta emra për fëmijën e tyre, për të qenë ai shenjt gjatë jetës padron i fëmijës. Atë ditë që kishte dikush nga nxënësit ditën e emrit, ne ia uronim, ndërsa drejtori na lejonte të bisedojmë dhe të këndojmë gjatë darkës, ose drekës, gjë që ishte e ndaluar ditëve tjera. Por atë ditë edhe për drekë kishim ndonjë shtesë, zakonisht fruta, për ndër të shenjtit emrin e të cilit e kishte nxënësi përkatës. Nuk ka pasur ndonjë shënim më të madh për ditën e emrit të askujt, sepse përndryshe do të kishim tepër ditë të tilla. Familjet katolike në qytet i jepnin rëndësi ditës emrit të anëtarëve të saj, kështu që pritnin edhe mysafirë, të cilët vinin për urime me një dhuratë të vogël. Por edhe në qytet festimi i ditës emrin është zëvendësuar me ditëlindjen, por edhe kjo shënohet zakonisht vetëm për fëmijë dhe për pleq në moshë të shtyrë.



Sa janë të rënda, apo sa janë të lehta 92 vite për ju?

Akademik M. Krasniqi: Për të thënë të vërtetën, mua deri vonë as nuk më ka rënë në mend kur e kam datëlindjen. Bile, nëse më ka pyetur ndokush sa vjet i kam, më ka ndodhur të ndalem e të mendoja sa u bënë, kështu që më habiste fakti që ishin bërë bukur shumë brenda një kohë të shkurtër, siç më dukej mua. Por, përsa u përket kremtimeve, përkatësisht shënimeve të ditëlindjes ime, unë nuk kam qenë kurrë ‘i nxehtë’, siç thotë populli, për ta bërë të madhe, sepse më duket së kjo nuk është ndonjë ngjarje e rëndësishme. Përsa i përket peshës të 92 viteve, edhe kur nuk mendon njeriu shumë për të, ajo nuk është e lehtë. Kam parë se njeriu i shëndosh mund ta çojë thesin në krah me 50 kg. çimento, por nuk kam pasur rast të shoh njeriun që ngarkon në krah 92 kilogram, përveç sportistët përkatës në gara të tyre. Koha e bë të vetën, organizmi gradualisht dobësohet, por jo te të gjithë njerëzit njësoj. Unë, siç thuhet ‘faleminderit Zotit’, nuk e kam ndier shumë këtë proces të natyrshëm.
Nuk kam vuajtur kurrë nga ndonjë sëmundje, as nuk jam shtruar në spital. Madje, deri vonë nuk kam shkuar as te mjeku për të bërë ndonjë kontroll. Në kohët e fundit po kontrolloj tensionin e gjakut, i cili nganjëherë është i ulët, por po ndryshon edhe brenda ditës. Analizat të tjera që i kam bërë në kohën e fund, të gjitha janë krejt në rregull, brenda normales. Bile përditë shkruaj në kompjuter, merrem me shkrime e botime shkencore e letrare si para shumë viteve. Banoj në katin e shtatë të një ndërtese ku jam tash 50 vjet dhe çdo ditë bile 2 herë ngjitem në 130 shkallë deri në banesën time, sepse ashensori nuk punon tash më se 10 vjet. E ndiej vetën shumë mirë fizikisht e mentalisht. Shumëkush më shfaq urime, dikush më ka zili. Megjithatë është afruar ora e akshamit, të cilën e pres si proces të zakonshëm. Madje para nja 30 vjetësh kam mbaruar edhe varrin në fshat, kam hy njëherë në të dhe e kam pastruar, por dola përsëri i gjallë, shëndosh e mirë. Megjithatë para disa vitesh kam ndryshua mendjen, kështu që pushimin shekullorë mendoj ta bëj në kodër të Prishtinës, dhe në varrin tim të mermerit në fshat, i kam vendosur eshtrat e prindërve të mi, të cilët kanë pasur varre të thjeshta, e tash ua kam përmirësuar standardin banesor. Kur vendosa të mbaroja varrin në Prishtinë, fshatarët më patën pyetur çka do të bëj me varrin në katund. Unë u thash se atë varr do ta kem për ‘vikendicë’, dhe pasi të vdes në Prishtinë, do të vijë për vikend në katund. Njëri nga fshatarët tha ‘Aman çona fjalë një ditë më para se të vishë, që të ikim diku përtej Bistricës’.
Kam qenë disa herë në Amerikë. Më ka rënë rasti të shkoja edhe te varret në Boston, ku vizitova varrin e Fan Nolit – ortodoks dhe të Faik Konicës - mysliman. Me ftesën e Organizatës Panshqiptare ‘Vatra’ të Amerikës, shkova më vitin 2010 në shkurt në Nju – Jork. Në lidhje me një rast, vizitova edhe varrezat. Edhe atje pashë varreza etnikisht e fetarisht të përziera, me hënë në rrasën e mermerit, me kryq gjithashtu në mermer, me shkronja arabisht, latinisht, hebraisht e tjera, në pllaka të mermerit, të gjitha njëra pranë tjetrës, pa rrethojë, pa rrugë e rrugica ndërmjet tyre, pa zhurmë e pa ngatërresa. Thonë amerikanët - ‘Për së gjalli po jetojmë bashkë nën një kulm, në një shtëpi, në një hapësirë, pa shenja dallimi, pa rrethojë, pa rrugicë ndërmjet, me mirëkuptim, pa kurrfarë dallimi. Pse të mos ta kalonin këta të ndjerë së bashku jetën e pasosme në qetësi e dashuri, kur jetën e shkurtër e kanë kaluar gjithashtu së bashku, megjithëse ndonjëherë edhe me ngatërresa e telashe të ndryshme’

Unë dua ta kam varrin në kodër të Prishtinës, e jo ku janë Liridoni e Sllobodani

Në Prishtinë katolikët nuk kanë varreza të veta, siç i kanë vëllezërit myslimanë. I kanë pasur edhe katolikët varrezat e veta, por me 1912, gjatë Luftës Ballkanike, serbët i kanë varrosur ushtarët e tyre të varë në këto varreza katolike, të cilat me kohë i kanë uzurpuar, dhe tash kanë mbetur të tyre dhe të katolikëve. Ky ‘bashkim e vëllazërim postmortal’ mes shqiptarëve e serbëve, është shenjë tolerance mes “rahmetlive”, të cilën këta dy popuj nuk e kanë pasur për së gjalli, me fajin e politikës së uzurpuese të trojeve shqiptare nga okupatori serb. Aty tash po varroset Liridoni shqiptar pranë Sllobodanit serb. Pushofshin në qetësi! Mos ju paçim lakmi! Unë dua ta kam varrin në kodër të Prishtinës, e jo ku janë Liridoni e Sllobodani. Kryqit as Hënës nuk ju kam bërë hyzmetin, po as nuk kam qenë kundër tyre. Në pllakën e varrit le të jenë vetëm emri e mbiemri, ndoshta edhe shqipja dykrenore mbi atë emër.

Prapë u largova pak nga pesha e jetës 92 vjeçare. Nuk e kam pasur të rëndë si ata që kanë qenë në burgje, ndoshta për idenë komuniste e sot na shurdhojnë duke na bindur se kanë qenë kurban të idesë patriotike shqiptare. Por, po ua falim këtë gënjeshtër, sepse të tillë ka edhe kriminelë që ua kanë marrë jetën shqiptarëve, kundërshtarë të ideologjisë së tyre komuniste, ose partiake, plaçkitëse. Populli thotë - ‘Gjaku e borxhi nuk vjetrohen, mbahen mend brez pas brezi’. Pesha e viteve ndryshon gjatë jetës, ka periudha të rënda e të vështira, por edhe më të lehta. Peshën e viteve të mia është peshë e popullit tim, i cili ka qenë i robëruar në kohën e sundimit të gjatë otoman, në kohën e kralit, i persekutuar edhe në kohën e Marshalit e të qeverisë shoviniste të Serbisë.



E shkrova në “Rilindje” atë që e tha Marie Shllaku në gjykatë

Jeta juaj ka disa episode. Cilat prej tyre ju kanë mbetur më shumë në kujtesë?

Akademik M. Krasniqi: Disi u përgjigja më parë edhe në këtë pyetje, kryesisht në përgjithësi për jetën e vështirë të popullit shqiptar në Jugosllavi e në Serbi. Populli shqiptar ka qenë gjithmonë i persekutuar në mënyra të ndryshme nga okupatori sllav dhe grek gjatë shekujve. Këtë tragjedi të popullit tim e kam barrën më të rëndë në kujtimet e mia gjatë gjithë jetës, sepse edhe unë jam pjesë e popullit tim. Edhe unë si individ kam qenë i persekutuar në njëfarë mënyre, sidomos nga viti 1945 e këtej, kur përpiqesha, brenda mundësive të mia, të reagoja kundër padrejtësive ndaj popullit tim. Për shembull, në vitin 1946 kam qenë gazetar i ‘Rilindjes’ në Prizren dhe si i tillë kam marrë pjesë në gjykimin e Marie Shllakut, studente shkodrane, luftëtare kundër pushtetit komunist antishqiptar, dhe të Bernardin Llupit, gjithashtu shkodran, prift françeskan, me shërbim në Pejë. Unë shkrova për gazetën ‘Rilindja’ fjalët e prokurorit, por edhe të mbrojtës të akuzuarve, sidomos të Marie Shllakut, e cila në pyetjen ironike të prokurorit ‘Çka do bëjshe ti, tradhtare e popullit tënd, me ne patriotët partizanë, sikur të fitonin luftën ju?’ Maria, ashtu e dërmuar nga torturat në burg dhe e plagosur në luftë, u përgjigj – ‘Sikur të fitonim luftën ne atdhetarët shqiptar, juve armiqve komunistë të popullit shqiptar, do t’u grifsha si duhanin’! Kjo mua më kushtoi shumë, sepse përgjegjësi serb për shtyp, më qortoi rreptë si përkrahës i armiqve të popullit. Në ato ditë vendosej për bursat e nxënësve që do të studionin në Beograd. Në listë për bursistë isha edhe unë, por emrit tim i rënë vizë dhe i vetmi unë mbeta pa bursë gjatë studimeve. Përveç kësaj, më dërguan 6 muaj ushtar, megjithëse si pjesëmarrës në luftë kam pasur të drejtë të mos shkoja fare ushtar. Kam punuar në Akademinë e Shkencave në Beograd nja 12 vjet, por edhe aty kam qenë i diskriminuar si shqiptar nga shovinistët akademikë serbë. Nga ana tjetër, disa herë më kanë thirrur në UDB-në (policinë) e Beogradit, duke bërë presion psikik në mua për t’u bërë bashkëpunëtor i tyre, duke më akuzuar për nacionalizëm dhe për bashkimin e Kosovës me Shqipërinë. Unë qysh në takimin e parë u thash se kurrë nuk do të merrem me punë të tilla, dhe nëse ju insistoni në kërkesën tuaj, mund të ma hapni qysh tash derën e burgut. Ata m’u kërcënuan me humbjen e vendit të punës në Akademi. Bile edhe sekretari gjeneral i Akademisë, Petar Jovanoviq, më propozoi dhe insistoi ta marr për temë të doktoratës ‘shqiptarizimin e serbëve në Kosovë gjatë shekujve nga presioni turk e shqiptar’. Edhe këtij i thash shkurt: ‘Këtë temë, për të cilën nuk ka kurrfarë faktesh, mund t’ia jepni djalit tuaj Brankos (i cili ka qenë student me mua), sepse unë nuk jam dele të shitem në pazar!’, dhe dola demonstrativisht nga zyra e tij. Kam pasur edhe telashe të tjera nga akademikët shovinistë serbë.



Por edhe kur u ktheva në Prishtinë më 1961, telashet vazhduan. Gjithmonë e gjithkund kam qenë në thumb të policisë serbe. Madje, më 1969 policia dhe Komiteti komunist organizuan në Prishtinë një tubim të intelektualëve serbë nga Kosova, Beogradi dhe Shkupi ku kritikuan librin tim të doktoraturës, të cilën e mbrojta në Universitetin e Lubjanës, duke më akuzuar për nacionalizëm dhe duke u përpjekur të ma anulojnë doktoratën. Më vonë policia e UDB-së m’i mori të hollat e shtëpisë, të cilën ia pata shitur një shqiptari nga Amerika, i cili nuk kishte dinarë, por vetëm dollarë, të cilët i deponuam bashkë në bankën e shtetit. Përveç kësaj, kur u shitën banesat shoqërore atyre që ishin banorë në to, mua nuk ma shitën, por prokurori bëri padinë në gjyq për të ma marrë banesën, sepse sipas tij, unë nuk e shfrytëzoja banesën meqenëse gjoja unë qëndroja në Evropë me mision politik shqiptar, kundër Serbisë. Më në fund, më 1981, më përjashtuan nga puna, me urdhrin e Komitetit të partisë komuniste, sepse nuk pranova të dilja në mjete të informimit për t’i dënuar si armiqësore demonstratat e studentëve që u mbajtën në ato ditë. Por prapë se prapë, gjallë e shëndosh, madje, deri në moshën 90 vjeçare! Por problemet e mia janë shumë të vogla, në krahasim me sakrificat e popullit shqiptar, të cilat pjesërisht i përmenda më parë dhe për të cilat sakrifica ky popull nuk është shpërblyer si duhet, që ta ketë përkrahjen e faktorit ndërkombëtar për të gëzuar lirinë e pavarësinë e plotë, e jo të kushtëzuar të cunguar, siç e kemi tash. Megjithatë ne jemi mirënjohës për përkrahjen e madhe që na kanë dhënë në të gjitha fushat e jetës, mbi të gjitha për dëbimin e okupatorit serb nga Kosova, treva jonë shekullore. Shpresojmë që kjo politikë aktuale, do të ndryshojë si duhet për të mirën e Republikës së Kosovës, shtet të pavarur, sovran e demokratik, siç e kanë shtetin e tyre të gjithë popujt në Evropë.



Jeni marrë me tri prej traditave më të çmuara të shqiptarëve, me tolerancën tradicionale shqiptare, mikpritjen dhe besën shqiptare. A mund të mburren shqiptarët me këto tri tradita të tyre kombëtare?

Akademik M. Krasniqi: Këto tri virtyte të larta njerëzore të traditës shqiptare, janë pasqyrë e qartë e moralit të popullit tonë në përgjithësi, të cilat asnjë popull tjetër në Evropë nuk i ka. Shqiptari i traditës edhe shtëpinë e vet e ka konsideruar ‘shpi të Zotit e të mysafirit’. Dera e tij ka qenë hapur për çdo nevojtar që kërkon konak, madje edhe nëse ai ka qenë fare i panjohur, sepse ‘mysafirin ta çon Zoti në shpi’. Kjo ka qenë bindja dhe burrëria e tij. Toleranca fetare, por edhe kombëtare, ka qenë deri në atë shkallë saqë deri vonë ka pasur raste ku në një familje një pjesë e saj ishin myslimanë, e pjesa tjetër katolikë, pa kurrfarë problemi në baza fetare. Unë vetë kam vizituar familje të tilla në Lug të Baranit (Pejë). Nga ana tjetër, Rugova ka 13 fshatra , të gjithë banorët e tyre janë shqiptarë të besimit mysliman. Para disa vitesh ( me 2005), rugovasit kanë ndërtuar në fshatin Kuqishtë kishën katolike. Shkova njëherë për ta parë. Në bisedë me fshatarët i pyeta çka po ju nevojitet kjo kishë, a mos e keni ndërtua që gjatë dimrit të fortë të këtyre bjeshkëve, të strehohen në kishë arushat, lepujt, kaprojtë e ujqit e Rugovës. Ata më thanë: ‘Kishën e kemi ndërtuar për nder të parëve tanë të cilët të gjithë kanë qenë katolikë. Madje, edhe kjo lendinë e ka emrin “livadhi i kishës”, këtu ka qenë kisha e të parëve tanë’. Këso tolerance fetare mendoj se nuk ka në botë. Gjatë historisë shqiptarët kurrë nuk kanë pasur luftë fetare mes veti. Evropa e civilizuar ka bërë edhe lufte tridhjetëvjeçare midis katolikëve dhe protestantëve. Unë kam qenë 16 vjet në krye të Partisë Shqiptare Demokristiane të Kosovës, ku një pjesë e madhe e anëtarëve të saj dhe e kryesisë qendrore kanë qenë shqiptarë të besimit mysliman. Edhe këtë fakt e kam shfrytëzuar në bisedë me autoritetet politike në Evropë, në Amerikë, madje edhe në Australi (më 1994) për t’i bindur se myslimanët shqiptarë nuk janë fanatikë fetarë, nuk janë muxhahidinë, talebanë e popull destruktiv, siç na paraqet propaganda serbe kudo, por janë popull evropian me moral shumë të lartë tradicional. Besa shqiptare është një nga karakteristikat më pozitive të popullit shqiptar. Këtë e kanë përjetuar dhe përshkruar shumë autorë evro-amerikanë. Unë kam botuar në Akademinë e Shkencave të Kosovës një libër për mikpritjen e një tjetër për tolerancën tradicionale shqiptare. E kam botuar edhe librin për besën shqiptare, nga Akademia jonë. Në lidhje me përpjekjet për ta bindur faktorin ndërkombëtar se shqiptarët kanë të drejtë për vetëvendosje në trojet e veta etnike, dhe konkretisht në Kosovë, si edhe për të demaskuar propagandën antishqiptare serbe, kam botuar 5 libra me përmbajtje politike dhe argumente shkencore, për të mbështetur kërkesat tona për pavarësinë e Kosovës.

Jeni ndër themeluesit e Universitetit të Prishtinës. A mendoni se ka qenë dhe vazhdon të mbetet një nga të arriturat më të mëdha të popullit shqiptar në regjimin e kaluar?



Akademik M. Krasniqi: Deri më 1960 ne nuk kemi pasur asnjë fakultet në Kosovë. Me kohë numri i tyre u rrit dhe më 1970 formuam Universitetin e Prishtinës. Kjo ka qenë ngjarje historike, sepse universiteti aftëson kuadro specialistë të degëve të ndryshme teknike dhe shoqërore për të ndërtuar një shoqëri të përparuara nga shumë aspekte. Rinia studentore ka qenë ajo që në demonstratën e parë në Kosovë më 1968, ka kërkuar të drejtat kombëtare dhe politike, flamurin kombëtar dhe republikën si të gjithë popujt e tjerë që i kishin atëherë. Kështu, hap pas hapit, kërkuam dhe krijuam me 17 shkurt 2008 Republikën e Kosovës shtet të pavarur, në saje të përpjekjeve tona, por sidomos në saje të miqve tanë evro-amerikanë, të cilët angazhuan forcat e NATO-së që e dëbuan okupatorin serb njëherë e përgjithmonë nga Kosova shqiptare.

Përveç si studiues, jeni i njohur edhe si poet, madje poet i dashur për fëmijë. ‘Posta e porositur’ është shndërruar në një Abetare të poezisë për fëmijë. Prej nga dashuria juaj kaq e madhe për fëmijë, prej nga ky komunikim kaq i afërt me fëmijët përmes vargjeve?



Akademik M. Krasniqi: Libri im për fëmijë, ‘Posta e porositur’, ka qenë lekturë e obliguar për shkollën fillore dhe është botuar dhjetë herë deri tash. Para shumë viteve isha një mbrëmje në Tiranë në hotel ‘Dajti’ duke pirë kafe me shkrimtarin tonë më të madh të gjallë, Ismail Kadarenë. Në ato ditë pat dalë një ribotim i Postës porositur, unë ia dhashë një kopje Kadaresë dhe e përcolla deri diku kur dolëm. Pas dy ditësh u takova përsëri me Ismailin dhe më tha se atë natë e kisha lënë pa gjumë. Unë nuk e kuptova pse dhe i thash se nuk ka qenë vonë kur të polla, a mos bie ti me pula në gjumë. Ismaili tha: “,Jo, jo, por kur rashë në shtrat, e mora librin që ma fale dhe fillova ta shfletësoja për të pa çka ka në të. Mirëpo, kur fillova ta lexoja, nuk mund e lëshova nga dora deri sa i rashë në fund dhe kështu kaloi një pjesë e natës pa gjumë. Bile tash, vajza ime e vogël gjithnjë e kërkon ‘atë libri tim’, Postën tënde’. I thash: ‘’Po më vjen mirë Ismail, që paskemi arritur të bëj konkurrencë në letërsi në shtëpinë tënde, të paktën deri në prag të derës së sate, por më tej nuk po shkoj.’ Me këtë desha të them se libri për fëmijë duhet të jetë interesant madje edhe për të rritur. Fëmijëve nuk duhet t’u ipet çdo libër në dorë, sepse libri i dobët ndikon keq në formimin e shijes artistike të fëmijës, madje mund t’ia humbë edhe vullnetin për të lexuar libra. Për fëmijë kam botuar dhjetë libra me poezi, kam përkthyer edhe disa libra të autorëve të huaj, p.sh. Pushkinin, Majakovskin, Oton Zhupançiqin, Branko Çopiqin etj., sepse kanë libra të mirë për fëmijë. Madje, kam angazhuar edhe vajzën time, Dritën, e cila ka krye Fakultetin e arteve, për të ilustruar ‘Postën e porositur’, e cila është përkthyer edhe frëngjisht. Më lehtë është të shkruash për të rritur se të shkruash libër të mirë për fëmijë. Fëmijët janë engjëj në këtë botë, në të cilën ka shumë njerëz diabolikë.



Keni hyrë edhe në politikë. Këtë përfshirje në politikë e keni bërë jo me dëshirën tuaj. Pse?

Akademik M. Krasniqi: Unë jam punëtor shkencor dhe letrar, politika nuk është, as nuk kam dëshiruar kurrë që të jetë preokupim profesional i imi. Por njeri krejtësisht apolitik nuk ka. Kjo vlen para së gjithash për intelektualë. Edhe kur lexojmë në libra, ose në gazete për ndonjë rast konfliktit të rëndë mes dy palëve, ne në mendjen tonë përkrahim palën e cila ka më të drejtë. Edhe kjo është një lloj politike. Megjithatë, angazhimi im në politikë ka qenë kundër vullnetit dhe interesit tim personal, por e pashë se edhe në atë mënyrë mund të jap një kontribut sado të vogël për realizimin e të drejtave tona kombëtare, për të qenë populli ynë i lirë, i barabartë me popujt e tjerë, i pavarur dhe zot në shtëpinë e vet, të cilën e kanë okupuar fqinjët tanë me bekimin e Konferencës së Ambasadorëve në Londër më 1913 , me Konferencën e Paqes në Paris me 1920 dhe me krijimin e Jugosllavisë në Versajë në fund të vitit 1918. Si thash edhe më parë, unë kam luftuar sa kam pasur mundësi, pranë faktorëve politikë ndërkombëtarë për t’i bindur se shqiptarët në Kosovë kanë të drejtë të vendosin vetë për fatin e tyre dhe se propaganda antishqiptare e okupatorit serb është gënjeshtër fund e krye, sepse populli shqiptar ka vetëti e moral shumë të lartë, është shumë tolerant e demokrat dhe nuk ka asgjë të përbashkët me terroristët e ndryshëm islamikë të Lindjes. Unë nuk kam pasur kurrë ambicie politike as karrieriste në përgjithësi, por kur është puna për interesin kombëtar, kur populli vuan të zinjtë e ullirit nga okupatorët sllav e grek, të cilët e mbajnë të okupuar 2/3 të territorit etnik shqiptar dhe popullsinë e tij shqiptare në robëri, intelektuali shqiptar nuk guxo të rrijë duarkryq para tragjedisë së popullit të vet.

Z. Profesor, cili do të ishte urimi i juaj për vitin 2013 për lexuesit tanë?

Akademik M.Krasniqi: Le të jemi të bashkuar rreth idealit tonë kombëtar. Të bashkuar jemi më të fortë.
Paqja, dashuria, shëndeti e begatia qoftë në votrat e të gjitha familjeve shqiptare kudo që janë e kudo që jetojnë!
Gëzuar!

A ËSHTË KUKËSI GREQI ?

REXHEP SHAHU

Refugjatët shqiptarë që shkojnë në Gjermani nuk janë nga Shqipëria, tha kryeministri Rama, por janë nga Greqia.

A thua kanë ikë edhe arvanitët nga Greqia, mendova unë, dhe ia kanë mësy Gjermanisë.

Shqiptarët që ikin si emigrantë nga Shqipëria për një jetë më të mirë për në Gjermani a kudo në Europë, nuk janë nga Shqipëria, përsërit tezën e Edi Ramës, ministri i brendëshëm Saimir Tahiri.


Shqiptarët që ikin nga Shqipëria për një jetë më të mirë në Gjermani janë nga Greqia, deklaron ministri i jashtëm i Shqipërisë Ditmir Bushati dhe nuk skuqet pse gënjen dhe përsërit gënjeshtrën e shefit të tij.

Po shqiptarët a kanë atdhe Greqinë apo Shqipërinë?

Shqiptarët, kudo qofshin, a janë shqiptarë? Apo shqiptarët e Greqisë nuk janë shqiptarë, nuk janë fiks shqiptarë.

Shqiptarët e dinë se nuk poi kin shqiptarë nga Greqia por nga Shqipëria.

 Ata shqiptarë që janë në Greqi, edhe pse atje ndërrohen qeveritë çdo stinë, janë njëqind herë më të sigurtë se në Shqipërinë e Edi Ramës.

Këto gënjeshtra kryeministrore e ministrore mund t’i hajë e mund të ngijnë Europën, Merkelin, shokun e Ramës, Barakun, por këto gënjeshtra nuk i hanë shqiptarët që jetojnë e ikin prej Shqipërie, që dëbohen prej Shqipërie nga qeveria e cila nuk u siguron asnjë punë e mundësi, nuk u ofron siguri, përkundrazi u hidhet në shpinë qytetarëve si ujku gomarit.

Kur s’ka bukë, s’ka siguri. Këtu nuk ka luftë me armë në Shqipëri por ka uri, ka skamje, ka varfëri, ka tunel, ka mungesë shprese e besimi.

Por një ditë e rastësishme në Kukës, vetëm dy orë në qytetin që e njoh, pa patur nevojë të shkoj në fshatra e t’i shoh bosh si varre të hapura pas ndonjë lufte pa krisma, të shoh qentë që nuk kanë fuqi as të lehin më se nuk ka kush i ushqen, pasi të zotët kanë ikë drejt Gjermanisë, pra vetëm dy orë nëpër Kukës dhe ndjehesh se je në një qytet si pas një kolere që kush ka mundë ka ikë dhe kush s’ka mundë të ikë pret të vdesë në dëshpërim të papërshkrueshëm, i harruar e braktisur pa asnjë ndihmë nga askush se nuk ka kush ndihmon.

Vjet e kam blerë këtë mall që po sheh në dyqan, këto këpucë e sandale, më thotë një tregtar te pazari. Asgjë nuk është shitë ndonëse shiten me gjysmën e çmimit që shiten në Tiranë. Nuk ka kush t’i blejë se nuk ka njerëz më këtu, kanë ikë e po ikin sa po mundin.

Po ikin nga Greqia, i them unë.

Nëse Edi Ramës i duket Kukësi Greqi, ani le ta quaje Greqi, por kuksianët po ikin nëpër doganën e Morinit dhe në kufi është Kosova e jo Greqia e Ramës. Po ikin njerzit e ktuhit mor a merr vesh, po ikin të gjithë, ngre zërin miku im.

Këpucët rrinë grumbull në dyqan. Ata fëmijë që do t’i vishnin ato këpucë janë tashmë në Gjermani dhe Europë.

Në pallatin përballë dyqanit të Timit, ti e njeh Kujtimin, nga 15 familje që ishin kanë mbetë 5. Dhjetë kanë ikë në Gjermani. Në këto dhjetë shtëpitë bosh, janë vetëm 6 pleq që kanë mbetë vetëm. Dyet e shtëpive rrinë mbyllë. S’ka levizje nëpër shkallë. S’ka fëmijë as në oborr as nëpër shkallë e koridore. Sikur njerzit kanë shkue në varreza e s’janë kthye hala. Sikur fëmijët janë në shkollë e s’janë kthye hala.

Ndonjë plak del herë pas here dhe vjen tek ne e kërkon ndihmë se nuk di të ndërrojë kanalet televizive. Kërkon t’ia lë televizorin te ndonjë kanal që jep lajme për ata që ikën për Gjermani.

Lutet t’ia gjej një kanal televiziv ku të mos e shohë Edi Ramën në lajme. Se Edi Rama i çoi djemtë në kurbet me gjithë gra e fëmijë edhe pse s’ka luftë në Shqipni. Edhe përpara kanë ikë djemtë në kurbet, por jo me gra e fëmijë. Tash veç qyqja ashtë mangut me knue në shpiat tona…

Na votuam Edi Ramën dhe, qe, djemtë po ikin tash me gjithë gra e fëmijë. A me ikë edhe fëmijët në kurbet e votuam Edi Ramën… Nemcja e marrtë vesh…

Kërkush nuk e di sa kanë ikë prej ktuhit, më thotë trishtueshëm miku im që çdo fjalë i del si vajtim.
Unë pyeta veten pastaj mijëra herë, ne, a jena të k’tuhit!? Miku im te pazari më tha se poi kin njerzit e ktuhit ej… Mu kujtua titulli i librit “Na nuk jena t’ktuhit”.

 Vërtetë, kjo qeveri a po i trajton njerzit sikur të jenë të ktuhit apo po i trajton sikur janë të ardhur prej dreqit të mallkuar dhe sikur janë pushtues të pronave të qeveritarëve…

Kanë ikë mësues pa mbyllë vitin shkollor, pa nxjerrë notat. Kanë ikë mësues e nxënës pa marrë notat e fundit të vitit. Mbetën klasat e shkollave gjysmë bosh. Të merr vaji me i pa klasat ashtu bosh. Nuk të besohet…, më flet dhe sytë iu mbushën me lotë mikut tim.

Nuk ka njerëz në qytet. Ke mall me pa njerëz. S’ka fëmijë. O zot qytet pa fëmijë. Sikur i hënger toka njerzit. Edhe kolera pale a kishte mbytë më shumë, pale a kishte shfarosë më shumë. Kanë ikë edhe më përpara njerëz por jo kështu, jo kaq pa zhurmë e kaq masivisht.

 Dhe nuk i bëhet vonë kërkujt pse kanë ikë e ikin njerëz. Një ditë diskutim në parlament dhe kaq. Një ditë tallje e fajsim ndaj Gjermanisë dhe kaq. Politikanët sikur knaqen që ikin shqiptarët prej vendit të vet. Ma pak shqiptarë, ma pak halle për politikanët…

Në çdo pallat gjysmën e shpiave ose i ke mbyllur ose gjen ndonjë plak. Ka shtëpia ku gjen edhe plak të vetëm fillikat. Një zot e di si jetojnë, si hanë, si flenë. A janë sëmurë, a kanë ilaqe…

Më shkroi në fejsbuk një shok që ka ikë dhe i tronditur më thotë të shkoja te shtëpia e tij pasi kishte ikë me grua e fëmijë dhe kishte lënë nënën vetëm.


U drodha pasi mendova a e ka gjallë nënën. Nuk i përgjigjej nëna në telefon. Shkova. Nuk dinte ta karikonte baterinë e telefonit nëna e shkretë dhe e gjeta me lotë në sy. Më trembi vetmia e asaj shtëpie. Më trembi shkretia e asaj shtëpie.

Më uroi një mijë herë që shkova. Mu lut, kur të kem vakt, të shkoja t’ia merrja pensionin. Se nuk dinte ku merrej. Se nuk kishte më asnjë lek ajo nënë zeza… Më erdhi zor të shihja a kishte ndonjë ushqim në rafte…

Po mitingjet plot njerëz, fola unë…

Miku im më hodhi një shikim që më trembi. Që u ndjeva me faj. Shumë me faj.

Ti ia fut krahët shpesh barrës së huaj, më foli ai pasi më lexoi thellë, shumë thellë. Aq thellë sa ndoshta as unë nuk e lexoj veten.

Më erdhi turp, shumë turp si rrallë ndonjëherë në jetë. Sikur u ndjeva shumë përgjegjës për këtë shkretim qyteti, për këtë dëbim shqiptarësh prej vendit të tyre.

Ikja e shqiptarëve, shpërngulja e tyre prej trojeve të tyre më ka trishtuar si asgjë tjetër.

 Nuk më trishton lufta sa më trishton shpërngulja. Lufta ta mbush vendin me varre, por varret janë sërish në vendin tënd, shpërngulja të le edhe pa varre, pa rrënjë se varret janë rrënjët tona.

A thua kanë ardhë në pushtet Rama e Meta me shpopullue Shqipërinë? A mos i ka sjellë në pushtet ndonjë fuqi e huaj që i intereson të shprazet Shqipëria nga shqiptarët.

Teksa endem nëpër qytet, më bëhet se shoh vetë Vaso Çubrilloviqin në Kukës duke u knaqë, jo fantazmën e tij në Prishtinë para disa muajve, siç shkruan miku im Izeti te parathënia e librit të Vasos “Shpërngulja e Shqiptarëve”.

Më bëhet se Vaso Çubrilloviq fërkon duart e niset drejt meje sfidues. Unë marr pozën e krenarit. Ai qesh me mua. Më fton për kafe. Unë refuzoj. Jam profet më thotë nga larg.

Shporru mut, i thërras unë. Jam në ju, thellë në ju, në shpirtin e qeveritarëve tuaj jam, më thotë me një zë të ultë Vaso…

Kufoma ime endet nëpër Kukës, por jo nëpër Greqi.

Janullatosi nuk e njeh zotin Rama si Kryeministër të Republikës së Shqipërisë

Nga Prof.dr. Eshref Ymeri

Siç është bërë e ditur nga mjetet e informimit masiv lidhur me prishjen e kishës së Shën Thanasit në Dhërmi, çka është tërësisht një çështje e brendshme e Republikës së Shqipërisë, ka ardhur menjëherë reagimi zyrtar i Athinës dhe i kreut të shovinizmit grekokaragjoz në Tiranë Anastas Janullatos, i cili u nis fill drejt Athinës për të takuar kryeministrin dhe presidentin grek dhe për t’iu ankuar për prishjen e kishës në fjalë. Nga faqet e internetit vjen ky informacion:

“Kisha e Dhërmiut është kthyer në çështje dite në Greqi pas vendimit të qeverisë shqiptare për shembjen e saj.Kryepeshkopi Anastas Janullatos është takuar mesditën e sotme me ish-kryeministrin grek Cipras dhe presidentin Prokopis Pavlopoulos.Tema e bisedës së tyre ka qenë pikërisht prishja e Kishës në Dhërmi” (Citohet sipas: “Kisha e Dhërmiut alarmon Greqinë, takim Janullatos-Cipras”. Marrë nga faqja e internetit e gazetës “Mapo”. 25 gusht 2015).

Nuk është hera e parë që Janullatosi sfidon hapur autoritetet shqiptare, duke shpërfillur Kryeministrin dhe Presidentin e Republikës së Shqipërisë. Nëntë vjet më parë dhe pikërisht më 26 qershor 2006, unë pata botuar në internet një artikull me titull: “Janullatosi, kreu i shovinizmit grekokaragjoz në Shqipëri”. Si shkas për atë artikull patën shërbyer zhvarrimet në Kosinë të Përmetit për të blerë eshtra shqiptarësh dhe për t’i deklaruar si eshtra ushtarësh agresorë grekë, me qëllim ngritjen e varrezave të tyre në jugun e Shqipërisë, siç edhe ndodhi faktikisht. Në atë artikull, ndër të tjera, unë shkruaja:
“…zhvarrimet në Përmet janë një vepër sa e pistë aq edhe e poshtër e filialit të kishës ortodokse greke në Tiranë dhe personalisht e kreut të shovinizmit grekokaragjoz në Shqipëri, Anastas Janullatosit. Prifti sahanlëpirës i Janullatosit, Vasil Thomollari, është veç çakalli që merret me zhvarrimet e Përmetit, kurse ujku i eshtrave të zhvarrosura është kreu i shovinizmit grekokaragjoz në vendin tonë Janullatos. Plani për nisjen e aksionit të zhvarrimeve në Përmet me siguri që është hartuar në kabinetin e kryeministrit Karamanlis dhe i është ngarkuar për zbatim kreut të shovinizmit grekokaragjoz në Tiranë, Janullatosit. Prandaj edhe kryeshovinisti grek Janullatos ia hipi helikopterit dhe zbriti në Përmet për të dhënë porosi të drejtpërdrejta në terren se si duhej të niste procesi i zhvarrimeve…

Në çështjen e zhvarrimeve në Përmet gazetat shqiptare merreshin me priftin injorant Vasil Thomollari dhe jo me kryeujkun e eshtrave të zhvarrosura, Anastas Janullatosin, i cili, sapo iu hoqën petët lakrorit të zhvarrosjeve, fluturoi drejt Athinës dhe frymën e mbajti në “Megaro Maksim” - selinë qeveritare të kryeministrit Kostas Karamanlis, pikërisht atje ku është hartuar edhe plani për zhvarrosjen e eshtrave në Përmet. Pikërisht për këtë kryeujk të eshtrave të zhvarrosura, shtypi dhe kanalet televizive shqiptare nuk guxuan të bënin as komentin më të vogël”.

Pra, asokohe Janullatosi, duke shpërfillur krejtësisht Kryeministrin Berisha dhe Presidentin Moisiu, të cilët nuk i njihte si dy autoritetet kryesore të shtetit shqiptar, shkoi menjëherë t’i qahej kryeministrit grek Karamanlis për zhurmën që u bë për zhvarrimet në Përmet.

Të njëjtën gjë po bën edhe tani Janullatosi për problemin e kishës së Shën Thanasit. Sikur Janullatosi të ishte me të vërtetë kryepeshkop i kishës ortodokse të Shqipërisë, për çdo shqetësim që atij mund t’i lindte brenda grigjës ortodokse shqiptare, normalisht, ai duhej t’i drejtohej Kryeministrit Rama dhe Presidentit Nishani. Por Janullatosi, siç e vërtetoi në vitin 2006 dhe siç po e vërteton edhe tani me fakte konkrete, nuk është kryepeshkop i kishës ortodokse të Shqipërisë.

 Përkundrazi, ai është kryepeshkop i filialit të kishës shoviniste ortodokse greke në Tiranë. Sepse, për turpin e klasës politike të Tiranës dhe për turpin e mbarë shqiptarëve të besimit ortodoks, Janullatosi në një filial të tillë e ka kthyer kishën ortodokse të Shqipërisë, të cilën dikur e pati themeluar Noli ynë i madh dhe, në bashkëpunim të ngushtë me Mbretin Ahmet Zogu, i pati siguruar asaj pavarësinë e plotë nga kisha kriminale greke dhe nga patrikana shoviniste e Stambollit.

Vajtja me të shpejtë e Janullatosit në Athinë dhe takimi i tij me Ciprasin dhe me Pavlopulosin, dëshmon pa asnjë mëdyshje se Athina shoviniste, të ashtuquajturën kishë të Shën Thanasit e quan kishë greke dhe Himarën, me të gjithë fshatrat e bregut, e konsideron zonë “minoriteti”.

Në rastin kur Kryeministri Rama ca kohë më parë përmendi mundësinë e ribashkimit të Kosovës me Shqipërinë, fletushka greke, me emrin “Kathimerini”, zëdhënësja e thekur e qeverisë greke, deklaroi pa pikë turpi:

“Pse mos të kërkojnë edhe grekët e jugut të Shqipërisë të bashkohen me Greqinë, e kështu me radhë. Ndoshta Rama nuk po e kupton që luan me zjarrin dhe se me të tilla krekosje nuk hyn kurrë në Bashkimin Evropian”(Citohet sipas:“Edhe nga Greqia “gozhdim” Ramës për bashkimin kombëtar”. Marrë nga faqja e internetit e gazetës “Mapo”. 28 prill 2015).

Sipas kësaj gazetë-paçavureje greke, edhe grekët e jugut të Shqipërisë na populluakan “territor grek” që mund t’u “bashkuakan me Greqinë”! Harron kjo paçavure greke se territoret shqiptare kufirin jugor e kanë në Artë e në Prevezë, të cilat, së bashku me Janinën, Kosturin, Filatin, Konicën, Paramithinë e të tjera emërvende shqiptare të trevës së Çamërisë, për ne janë simbole kombëtare. Athina shoviniste e ndien tërmetin që po vjen e afrohet dalëngadalë pas ribashkimit të Kosovës me Shqipërinë.

Se Shqipëria një ditë të bukur do të bëhet me Zot në Krye të Kombit dhe Çamëria do t’i ribashkohet trungut amë.

Fletushka-paçavure greke “Kathimerini” paska edhe kuturinë ta kërcënojë kryeministrin Rama se po luaka, demek, me zjarrin për faktin qëështë shprehur për ribashkimin e Kosovës me Shqipërinë. Ç’është e vërteta, Kryeministri Rama nuk ka luajtur me zjarrin. Përkundrazi, ai ka shprehur një aspiratë mbarëshqiptare për ribashkimin e Kosovës me Shqipërinë. Në raport me Republikën e Shqipërisë, me zjarrin ka luajtur gjithmonë shteti grekokaragjoz, i cili asnjëherë nuk ka hequr dorë nga pretendimet territoriale ndaj vendit tonë, paçka se vazhdon të mbajë të pushtuar një pjesë të mirë të trojeve tona etnike që përfshihen në krahinën tonë etnike të Çamërisë.

Me zjarrin ka luajtur gjithmonë Athina karagjoze: dhe ky është zjarri i gënjeshtave, i hileve, i hipokrizisë, i mashtrimit, i pabesisë, i pafytyrësisë në qëndrimin ndaj Bashkimit Evropian dhe sidomos ndaj kreditorëve të huaj, një zjarr ky që po zbulon faqe botës se cila është fytyra e vërtetë e kësaj prostitute të Evropës që u ka grabitur kreditorëve të shumtë 350 miliardë dollarë dhe tani rri e vërtitet si zorra në prush.
Kryeministri Rama, disa ditë pas ardhjes në pushtet më 23 qershor 2013, gjatë një interviste për gazetën “Le Courrier des Balkans”(Korrieri i Ballkanit), pati deklaruar se “synon të bëjë politikë për të lënë një emër në histori” (Citohet sipas gazetës “Panorama”. 30 qershor 2013).

Në një artikull me titull “Një ogur i mirë për demokracinë”, të botuar në internet më 07 korrik 2013, unë pata shprehur megjithë zemër dëshirën që zoti Rama, si Kryeministër i të gjithë shqiptarëve, pa dallime partiake, të lërë emër në histori. Në aspektin e marrëdhënieve me fqinjin e jugut,

Kryeministri Rama e ka vetë në dorë për të lënë emër në histori për tri çështje themelore, duke pasur edhe bashkëpunimin e ngushtë të opozitës.

Së pari, të largojë nga Shqipëria Janullatosin, i cili, në çdo hap të veprimtarisë së tij, e ka vërtetuar dhe vazhdon ta vërtetojë në praktikë, si në rastin zhvarrimeve në Kosinë, ashtu edhe në rastin e kishës së Shën Thanasit, se është emisar i shovinizmit grekokaragjoz në Tiranë dhe mbron vetëm interesat e tij, në dëm të interesave tona kombëtare.

Së dyti, ta detyrojë Athinën shoviniste të abrogojë me se s’bën ligjin e luftës, për të cilin poeti Luan Çipi, në faqen e internetit“Tribuna Shqiptare” (01 maj 2015) shkruan në vargje:
Mirë greku nuk po tundet,

Ruan ligjet e ish-mbretit,
“Rilindja”, si nuk po shkundet,
Pse si del për zot shtetit?

Së treti, të vërë në rrugën e zgjidhjes politike përfundimtare “Çështjen Çame”: rikthimin e popullsisë së Çamërisë në trojet e veta etnike, duke gëzuar të gjitha pronat e trashëguara brez pas brezi.

Pikërisht zgjidhja e këtyre tri Çështjeve Themelore për Republikën e Shqipërisë, do të bëjë të mundur që Kryeministri Rama të lërë me të vërtetë emër në histori, si një personalitet i shquar i kombit shqiptar.

 Por emri në histori nuk lihet, duke reaguar si “varfanjak hesapi”në twitter në adresë të Athinës: “nuk pranojmë tutelë”.

Kush e themeloi UÇK-ën ?

  Reshat Sahitaj


KUSH E THEMELOI UÇK-ën, LPK-ëja apo 


LDK-ëja ? 



Kohë pa kohë. Kohë e dallaverxhinjëve, hajnive, hafijeve, e mafijeve politike, e përfitimeve të vlerave të luftës dhe pasluftës, kohë e falsifikimeve të historisë dhe biografive, e zhvlerësimeve të aktivitetëve kombëtare, e mburrjeve duke e vë veten mbi çdokë tjetër e rahabilitimit të spiunëve dhe denimin e patriotëve....
Aktualisht shqiptarët jetojmë në këto rrethana ku secili përpiqet të glorifikojë punën e tij për interesa përsonale dhe të grupit të tij duke e nëpërkëmbur të gjithë tjerët.


Akterët e luftës çlirimtare ende nuk kanë arritur që bashkarisht të shkruajnë historinë e kësaj lufte të lavdishme, sepse egoizmi i disa individëve tanimë më influencë poltike dhe ekonomike marramendëse nuk dëshirojnë t’ia vënë pikën bazave të themelimit të UÇK-së.


 Shtrohet pyetja, pse pikërisht këta që u morën më luftën nuk dëshirojnë ta shkruajnë historinë ee tyre?! Përgjigjet janë të shumta dhe të pa definuara.



Mendoj se xhelozia është njëri ndër faktorët kryesor që liderët e luftës nuk i ka lejuar të bashkohën për të shkruar historinë e themelimit të UÇK-së.


Këtë e them duke u bazuar në deklarata publike në medie elektronike dhe të shkruara ku secili personalitet i luftës shkruante, ose thoshte, se ai ishte nismëtar i themelimit të UÇK-së, tjetri shkruante se ai e kishte propozuar që ushtria të quhej Ushtria Çlirimtare e Kosovës, e madje në shumicën e këtyre shkrimëv del se Xhavit Haliti është kumbara i UÇK-së.

Në bazë të te gjitha deklaratave dhe kontaktëve të mia përsonale të asaj kohe më: Ibrahim Kelmendin, Fazli Veliun, Adem Grabovcin, Bardhyl Mahmutin, Gafurr Elshanin(më pak) , Fehmi Lladrovcin, Jakup Krasniqin, Hashim Thaçin, Bislim Zyrapin, Naim Malokun e shumë të tjerë të këtij krahu, e kam bindjen se këta janë bërthama e parë e themelimit të UÇK-së.


Për dokumentimin e formimit te UÇK-së , më së miri janë të informuar dhe që posedojnë dokumente të pakontestueshme janë: Gafurr Elshani dhe Bedri Islami.

 Gafurr Elshani që është njëri ndër çelësit kryesor të luftës ka vendosur të mos publikojë asgjë për një afat të pacaktuar, vetëm e vetëm që tjerët të vetëkënaqën me deklrata ne televizionet vendore. Bedri Islami herë pas here ka publikuar në forma të shkëputura dokumente të rralla, si dhe një libër bashkëbisedim me Ibrahim Kelmendin në të cilin libër rrëfen në mënyrë periferike për disa gjëra thelbësore që ndoshta më vonë në mënyrë institucionale t’i botojë të kompletuara.