Agjencioni floripress.blogspot.com

2016/03/07

Dijana Dane Hrkalloviç,kryespiune e BIA-së serbe për Kosovën

Dijana-e1457273327124-780x439.

2015 06 24 Dijana Hrkalovic izjava

https://www.youtube.com/watch?v=5A_bY98I7gI



Deri para pak kohësh, ajo së bashku më të atin drejtonin një fermë kafshësh. Por Dane Hrkalloviç, me profesion veterinar, kur e merr vesh se me ç’detyrë ishte e ngarkuar e bija e tij Dijana, vendos që ta largojë si bashkëpronare të fermës familjare.
Po ç’detyrë ka Dijana?!
Ç’rol i është besuar asaj nga Beogradi?!
Ç’lidhje ka ajo me Kosovën?!
Ndërsa qeveria e Prishtinës bën korrekten karshi Brukselit dhe Beogradit duke u përpjekur t’u qëndrojë firmave të hedhura në marrëveshje, edhe pse është armiqësuar me një pjesë të mirë të popullit të vet, homologja e saj serbe ka një tjetër axhendë; të cilën e ndjek gjithnjë me armën më të fortë që ka patur e ka: shërbimet e fshehta, agjentët; ata të cilët ndezin më pas fitilat nga brenda.
Dhe pikërisht, në krye të tyre është dhe psikologja nga Pozharevaci, Dijana Hrkalloviç; e cila, sipas informacioneve kofidenciale të poseduara nga tesheshi.com, ka në përgjegjësinë e saj mbi 150 agjentë të BIA-së në Kosovë.
Këta ka agjentë, janë të infiltruar në shumë sektorë; e në radhët e tyre janë mjekë, ish-policë, mësues e profesorë, punëtorë komunalë; dhe për më tepër fermerë dhe veterinerë, meqë dhe vetë Dijanën e ka lidhur fort puna me ta përmes fermës familjare.
Në krye të agjentëve të BIA-s në Kosovë, ajo ka për detyrë që t’i përcjellë Beogradit zyrtar të gjitha ngjarjet dhe lëvizjet që ndodhin atje.
Dijana Hrkaloviç është një ndër personat kryesorë në Pallatin e Drejtësisë në Beograd, ku është vendosur edhe Drejtoria e Policisë së Krimeve, nga ku Hrkalloviç dërgon informacione për BIA-n.
Zyrtarisht, Dijana Hrkalloviç mban postin e sekretares në Drejtorinë e Policisë së Krimeve; ndërsa para se të angazhohet në BIA në vitin 2012, ajo ka punuar në fermën e familjes të cilën e mban babai i saj, Dane Hrkalloviç, me profesion veteriner.
Deri para pak kohësh, Dijana ka qenë edhe bashkëpronare e fermës “Stočarske zadruge DH” nga Pozharevci, por babai i saj tani e ka larguar nga kjo fermë.
Dijana1
Një burim i tha portalit tesheshi.com se kur Dane e ka kuptuar se çfarë punë është duke i bërë vajza, më 8 dhjetor 2015, në Agjencinë për Regjistrim ka përcjellë kërkesën që emri i Dijanës të hiqet nga pronare e fermës familjare; e vërtetuar kjo dhe nga dokument të cilin e ka siguruar portali tesheshi.com.
Dijana2-1
Kjo psikologe e më pas fermere, që tashmë është inspektore shërbimesh të fshehta, siç njoftojnë burimet e portalittesheshi.com, ka dërguar me detyrë agjentë shqiptarë e serbë, siç thuhet në jug të Serbisë, që të mbledhin informacione të të gjitha profileve, nganjëherë dhe nën “maskën” e interesimit për zhvillimin e fermave në Kosovë.
Dhe në bazë të të dhënave, Hrkalloviç deri më tani ka angazhuar mbi 150 agjentë në tërë viset e Kosovës.
Ndërkohë, në Beograd, Dijana Hrkaloviç njihet shumë edhe për aferat e saj korruptive, si dhe për survejim të mediave dhe gazetarëve që janë kritikë ndaj pushtetit.
Ajo, e cila pra duhet quajtur dhe kryespiunja e Beogradit për Kosovën, është dhe njëra nga themelueset e Partisë Përparimtare Serbe, SNS; dhe e cila gëzon besim të madh tek kryeministri Aleksandër Vuçiç.

**********

ŠOKANTNO Stefanović i Hrkalovićeva lično birali snimke BIA kako bi blatili nezavisne medije


Nebojša Stefanović,Dijana Hrkalović, Aleksandar Đorđević Bia foto Kurir, MUP, Fo
KURIR OTKRIVA


http://www.kurir.rs/vesti/drustvo/stefanovic-i-hrkaloviceva-licno-birali-snimke-bia-kako-bi-blatili-nezavisne-medije-clanak-2099577

BEOGRAD - U narednih mesec dana izborne kampanje sve medije koji se drznu da kritički pišu protiv vlade i pojedinaca u vlasti i lica povezanih s njima SNS planira da diskredituje lažnim aferama i da medijski linčuje, saznaje Kurir u vrhu te stranke!

NE PROPUSTITE...

Naime, premijer Srbije i predsednik SNS Aleksandar Vučić u panici je zbogozbiljnog pada rejtinga stranke, pa se vlast tokom izborne kampanje, koja je uveliko počela, neće libiti da u svrhu diskreditacije "neposlušnih" medija zloupotrebi policiju, bezbednosni aparat i brojne druge institucije.Sa ovim prljavim igrama i zloupotrebom funkcije, kako saznajemo iz vrha SNS, već su krenuli ministar policije Nebojša Stefanović i sekretar Uprave kriminalističke policije Dijana Hrkalović.
- Nebojša Stefanović i Dijana Hrkalović su prethodnih dana bili u BIA, gledali i selektovali snimke koji bi mogli da se zloupotrebe protiv medija koji imaju kritički stav prema vlasti. Ovi snimci su neovlašćeno napravljeni, a Stefanović i Hrkalovićeva prekršili su i sve druge zakone i ovlašćenja, iskoristivši ih u dnevnopolitičke svrhe - kaže naš izvor i dodaje da ovo ne čudi previše, jer su čelni ljudi u SNS u panici zbog pada rejtinga stranke.
- Premijer Vučić dobro zna da je narod nezadovoljan jer veoma teško živi. Njega i ostale u SNS to čini jako nervoznim, plaše se svih nezavisnih medija koji pišu i pisaće o realnom stanju u državi, pogrešnim potezima vlasti, bedi u kojoj živi veći deo našeg naroda. Oni strahuju da bi ti mediji mogli da razotkriju njihove brojne afere i tako dodatno oslabe rejting stranke - navodi naš izvor.
Podsetimo, kako je Kurir već pisao, najnovija istraživanja javnog mnjenja, pravljena za internu, stranačku upotrebu, pokazuju da u poslednje vreme popularnost naprednjaka ubrzano opada. Rejting SNS trenutno je jedva iznad 30 odsto i nastaviće da opada, i to je, kako smo pisali, glavni razlog što je Vučić rešio da raspiše prevremene izbore.
Pitanja o skandaloznoj zloupotrebi najviših državnih funkcija i institucija u cilju obračuna s nezavisnim medijima poslali smo ministru Nebojši Stefanoviću, sekretarki UKP Dijani Hrkalović, kao i direktoru BIA Aleksandru Đorđeviću, ali oni lično nisu odgovorili na njih.
Iako smo naglasili da su pitanja za pomenute funkcionere, iz Odeljenja za medije i komunikacije MUP pravdali su se da oni ne znaju o kakvim se snimcima radi.
- Nemamo saznanja ni o kakvim snimcima, niti smo uzimali bilo kakve snimke iz BIA. Ako imate neka saznanja o krivičnim delima, prijavite ih nadležnim državnim organima - poručili su iz MUP.
Foto: Dado ĐilasFoto: Dado Đilas
Pitanja za ministra Nebojšu Stefanovića
1. Zbog čega ste zloupotrebili funkciju i zajedno s Dijanom Hrkalović u BIA neovlašćeno pregledali i uzimali snimke koji će biti objavljeni na jednoj TV u cilju diskreditacije medija koji kritički pišu o vlasti?
2. Ako se na tim snimcima vidi krivično delo, zbog čega protiv tih lica niste pokrenuli postupak?
3. Ukoliko postoje dokazi o reketiranju političara i kriminalaca, zbog čega, u skladu sa zakonom, nije pokrenut postupak?
4. Zbog čega nisu ispoštovane zakonske procedure kad je u pitanju snimanje i korišćenje snimaka i ko će snositi odgovornost za to?
Foto: MUPFoto: MUP
Pitanja za Dijanu Hrkalović, sekretara UKP (Na ovu visoku i odgovornu funkciju postavljena nakon svega 12 meseci staža u MUP!)
1. Zbog čega ste zloupotrebili funkciju i zajedno s ministrom Nebojšom Stefanovićem u BIA neovlašćeno pregledali i uzimali snimke koji će biti objavljeni na jednoj TV u cilju diskreditacije medija koji kritički pišu o vlasti?
2. Ako se na tim snimcima vidi krivično delo, zbog čega protiv tih lica niste pokrenuli postupak?
3. Ukoliko postoje dokazi o reketiranju političara i kriminalaca, zbog čega, u skladu sa zakonom, nije pokrenut postupak?
4. Zbog čega nisu ispoštovane zakonske procedure kad je u pitanju snimanje i korišćenje snimaka i ko će snositi odgovornost za to?
Foto: FonetFoto: Fonet

Pitanja za Aleksandra Đorđevića, direktora BIA
1. Zbog čega ste dopustili ministru Nebojši Stefanović i sekretaru UKP Dijani Hrkalović da neovlašćeno pregledaju i uzimaju snimke koje je BIA napravila?
2. Koje obrazloženje su vam dali, to jest šta su naveli kao razlog?
3. Zbog čega nisu ispoštovane zakonske procedure koje propisuju postupanje u ovakvim slučajevima?
4. Ukoliko je na snimcima bilo elemenata krivičnog dela, zbog čega postupak nije pokrenut ranije?
Dijana Hrkalović, MUP Srbije, SNS, policija, Danilo Redžepović, Foto Printscreen
MUNJEVIT USPON

ŽENA BEZ ISKUSTVA U VRHU MUP SRBIJE: Dijana iz SNS zavodi red u policiji

CRNA HRONIKA16
Kadar naprednjaka Dijana Hrkalović (28) postavljena za sekretara Uprave kriminalističke policije s funkcije zamenika šefa kabineta ministra policije, na koju je došla bez dana staža
BEOGRAD - Dijana Hrkalović (28), sekretar Uprave kriminalističke policije MUP i bivši zamenik šefa kabineta ministra policije Nebojše Stefanovića, postavljena je na ovu važnu funkciju iako je prethodno imala samo 12 meseci staža u MUP.

Međutim, ova atraktivna Požarevljanka, po zanimanju psiholog i kadar naprednjaka, munjevito je napredovala u vrhu srpske policije, u kojoj danas vedri i oblači.

Za sve se pita

- Hrkalovićeva je postala sekretar Uprave kriminalističke policije sa svega godinu dana radnog staža u policiji. Šest meseci radila je u BIA, a šest je bila zamenik šefa kabineta ministra policije. Međutim, ona, pored još nekoliko visokih funkcionera, već vodi glavnu reč u Ministarstvu unutrašnjih poslova i pita se za mnoge ozbiljne stvari - kaže naš sagovornik blizak vrhu MUP i dodaje:
- Njoj se poveravaju važni poslovi. Učestvovala je i u pregovorima sa sindikatima, a bila je i na saslušanju bivšeg načelnika UKP Rodoljuba Milovića u slučaju „Papaja“ kao član Radne grupe, ali i u ispitivanju glavnog urednika Telepromtera Danila Redžepovića. Takođe, ona je jedan od glavnih operativaca u prljavom ratu protiv Kurira.

Dijana Hrkalović je master psihologije, a 2012. bila je dvanaesta na listi kandidata SNS za odbornike u Skupštini Grada Beograda.

Ona je označena kao ključna figura u ispitivanju glavnog urednika Telepromtera Danila Redžepovića kad je objavio transkripte prisluškivanog razgovora između Lidije Udovički i Bojana Pajtića.
- Dijana je vodila prvi razgovor s Danilom Redžepovićem u Novom Sadu, koji je trajao tri sata. Urednik Telepromtera objavio je tekst posle prvog saslušanja, u kojem je naveo da je „devojka koja je vodila razgovor“ koristila zastarele psihološke metode da ga slomi - preneo je tada portal Telepromter.

Dijana je, prema pisanju medija, u SNS radila u grupi botova u ime opštinskog odbora Palilula.
- Kao pripravnik bez obavezne bezbednosne provere postavljena je za zamenika šefa kabineta Stefanovića. I to sa 28 godina života - pisao je list Tabloid.

Sindikalcima arogantna

Prošle godine Socijalnopolicijski front saopštio je da nije zadovoljan sastankom održanim s tadašnjim zamenikom šefa Stefanovićevog kabineta Dijanom Hrkalović. Ona je, kako su saopštili, umesto zauzetog Stefanovića primila policajce i okarakterisana je od strane predstavnika sindikata kao arogantna, što su oni shvatili kao odnos države prema policiji koji je omalovažavajuć i neozbiljan.
SKANDAL 
MINISTAR STEFANOVIĆ POBEGAO, KURIR OSTAO BEZ ODGOVORA: Našu novinarku onemogućili da postavi pitanja!

BEOGRAD - MUP Srbije i ministar Nebojša Stefanović, ni sedam dana otkako je Kurir postavio pitanja o sumnjivim poslovima načelnika beogradske policije Veselina Milića, ne odgovaraju na njih.
Novinarka Kurira juče je na konferenciji za medije pokušala da postavi pitanja ministru, ali to joj nije dozvoljeno. Naime, ona nije dobila mikrofon, a ministar je pobegao odmah po završetku. Tako je izbegao da odgovori na optužbe koje je za Kurir izneo Bojan Gajović, direktor firme „Belmostroj“. On je optužio Gorana Kneževića zvanog Top i Lazara Hopla da su mu, uživajući zaštitu Veselina Milića, oteli zgradu na Zvezdari.

Kurir je objavio i da je Milićev prijatelj Knežević obuhvaćen optužnicom za ubistvo Velibora Dunjića, vođe navijača Zvezde, a na teret mu se stavlja pomaganje počiniocu nakon izvršenog krivičnog dela. U ovom postupku kao svedok saslušavan je i Milićev kum Hopl, koji je bio suvlasnik splava „Džimis“, ispred kojeg je Dunjić ubijen.

(E. K.)
Momčilo Vidojević o Hrkalovićevoj
NJEN ODNOS PREMA SINDIKATU SKANDALOZAN

Momčilo Vidojević iz NPSS tvrdi da je Hrkalovićeva imala veoma loš odnos s predstavnicima sindikata.
- Ona sa dva dana službe vodi glavnu reč. Njen odnos prema nama je skandalozan, očekuje da samo klimamo glavom. Imao sam sukob s Hrkalovićevom i među nama su pale teške reči - rekao je Vidojević.
Agencija za borbu protiv korupcije
PRIMER PARTIJSKOG KADRA

Zoran Stojiljković iz Agencije za borbu protiv korupcije smatra da Hrkalovićeva ne krši zakon ukoliko je član političke stranke a nalazi se na rukovodećoj funkciji.
- Ona nije javni funkcioner i nije prekršila zakon. Međutim, ovo je jedan od primera da partije postavljaju svoje članove na visoke funkcije i time ne rade na depolitizaciji - kaže Stojiljković.
Čekamo odgovor
PITANJA MINISTRU POLICIJE

- Da li je MUP postupao po krivičnim prijavama koje je podnosio Bojan Gajović?
- Da li je sačinjena službena beleška o razgovoru koji je policija vodila s načelnikom Veselinom Milićem na gradilištu u Pećkoj ulici, što se vidi na video-zapisu?
- Da li će Sektor unutrašnje kontrole sprovesti istragu o ovom slučaju?
- Da li je Veselin Milić prošao bezbednosne provere pre nego što je postavljen na visoku funkciju?

nebojša stefanović, foto Dado Đilas
UNIŠTAVALI DOKAZE?

Podneta krivična prijava protiv Nebojše Stefanovića

POLITIKA1080
BEOGRAD - Protiv ministra policije Nebojše Stefanovića i sekretarke Uprave kriminalističke policije Dijane Hrkalović, 30. decembra 2015. podneta je krivična prijava u Tužilaštvu za organizovani kriminal, prenosi N1.
Prijava je podneta zbog, kako se navodi, "zloupotrebe službenog položaja i trgovine uticajem".
U prijavi je navedeno da je Odeljenje za poslove bezbednosti pri Ministarstvu unutrašnjih poslova "sprovodilo mere opservacije i tajne pratnje bez otvorene operativne obrade, bez naredbe suda, suprotno instrukciji o operativnom postupanju".
Trgovina uticajem, stoji u prijavi, ostvarena je na način da su koristeći svoj službeni položaj, posredovali da se izvrši službena radnja "uništenja devet hard diskova sa podacima, dva kolor laserska štampača i jednog monohromatskog laserskog štampača, a sve u cilju uništavanja podataka sadržanih u pomenutim tehničkim sredstvima radi sprečavanja i ometanja dokazivanja".
Dijana Hrkalović (Foto: MUP)Dijana Hrkalović (Foto: MUP)
U prijavi je navedeno da je u vreme izvršenja ovih dela u decembru 2014, Dijana Hrkalović bila zamenica šefa kabineta ministra policije.
Gostujući u dnevniku RTS-a u petak, ministar policije je izjavio da poseduje informacije da će određeni ljudi, lažnim prijavama, pokušati da kažu da su neki novinari u Srbiji praćeni, iako, kako kaže, za to nema dokaza.
"Poslednji primer koji hoću da navedem - raspolažemo podacima da će nekoliko lica pokušati da lažnim prijavama protiv Ministarstva unutrašnjih poslova tvrde lažno da su praćeni neki novinari u Republici Srbiji” rekao je Stefanović dodajući da će informacije o tome izneti i "predstavnik jednog novinarskog udruženja”.
U vezi sa ovim Stefanović je najavio i reakciju tužilaštva.
MUP: Nije podneta prijava

Šef Biroa za informisanje MUP-a Biljana Popović Ivković u izjavi za Tanjug istakla je da navodi krivične prijave apsolutno nisu tačni i da predstavljaju pritisak na rad MUP-a, ali da tužilaštvu treba prepustiti da radi svoj posao u skladu sa zakonom.

Ona je podsetila da je  Stefanović pre dva dana upravo ukazao da je na pomolu nova organizovana i izmišljena afera.

"Cilj kreatora je jasan, diskreditovanje ministra i ministarstva koje vodi i skretanje pažnje sa značajnih rezultata koje postiže Vlada Srbije na izmišljene afere koje treba da zaokupe javnost. Važno je istaći da se sve to događa u trenutku kada se policija beskompromisno bori protiv kriminala i korupcije i postiže značajne rezultate", naglasila je Popović Ivković.

GJITHÇKA VALLËZIM – GJITHÇKA LËVIZJE



9


Është titulli i ekspozitës kolektive që do të hapet më 9 prill 2016, në Shkollën e vallëzimit ROMAN E. SVABEK, Judenplatz 5, 1010 WIEN, organizuar nga zj. Ursula Pfeiffer presidentja e shoqatës kunst-projekte në Vjenë.


Ginger & Fred


Këtu do të prezentohen me nga një pikturë shtatëmbëdhjetë artistë internacional, që veprojnë në Austri, Gjermani dhe USA. Gazmendi prezentohet me grafikën e titulluar „Homazh për Ginger & Fred”.


Alles Tanz - Alles Bewegung!
Piktori shqiptar me famë botërore Gazmend Freitag pas suksesit në ekspozitën personale më 2 shkurt 2016 në Vjenë dhe pas suskesit në performancën live të 14 shkurtit “Kiss me Kate!”, po e përjeton suksesin e radhës duke marrë pjesë në një ekspozitë inernacionale organizuar nga zj. Ursula Pfeiffer presidentja e shoqatës kunst-projekte në Vjenë.



https://www.instagram.com/gazmendfreitag/

Ekspozita kolektive titullohet GJITHÇKA VALLËZIM – GJITHÇKA LËVIZJE!

Eekspozita do të mbahet më 9 prill 2016, në Shkollën e vallëzimit ROMAN E. SVABEK, Judenplatz 5, 1010 VIEN. Piktori ynë i madh Gazmendi, prezentohet me grafikën e titulluar „Homazh për Ginger & Fred”, të cilët janë vallëzues të njohur amerikanë që piktori i hodhi në penelin e tij. Kuratorja zj.Ursula Pfeiffer për grafikën e Gazmendit thotë se: “Grafika e Gazmend Freitag paraqet bashkëlozjen e një çifti, lehtësinë dhe ritmin përgjatë vallëzimit Stepp.”

http://www.live-pr.com/gruppenausstellung-alles-tanz-alles-r1050628129.htm


Remzije Zekolli, Kosovë


Botuar: https://gazmendfreitag.wordpress.com/2016/03/07/gjithcka-vallezim-gjithcka-levizje/

E gjetën shkaben dy krenshe në themelin e shpisë të bërë blozë(Më rastin e Ditës së mësuesit)


Prof. Maxhun Bruqi,veteran i arsimit në Kosovë


Babait tim  Profesor Maxhun Bruqit, Hallës time Profesor Xheva Bruqi- Hajdari, Dajës tim,  Profesor Ali Hajdari ,Tezës time Profesor Sabrije Hajdari- Sadriu dhe mikut tim Mësuesit të Popullit , Ramë Balaj , me rastin e 7 marsit, ditës së mësuesit !




              Motër dhe vëlla Xheva Bruqi-Hajdari dhe Maxhun Bruqi

Të gjithë këta  mbi dyzetë vjetë afirmuan  shkencën shqiptare dhe nderuan  çështjen tonë kombëtare në vazhdimësi.






Vëlla dhe motër Ali   Hajdari  dhe Sabrije Hajdari-Sadriu





Ramë Balaj ,veteran i arsimit shqip 


E gjetën  shkaben dy krenshe në themelin e shpisë të bërë blozë



Gjithë jetën, me laps në dorë  edukuan breznitë e kohës,

Fëmijëve jua mësunë  gjeografinë e atdheut…
...
Hartat e Shqipërisë Etnike ua mësuan  tinëzisht

Ndër breze -duke qërruar sytë e yjeve polar

në retinën e tyre  delikate

Me shkumës nxënësve ua shpjeguan  të padukshmen e dritës,

Në mundimit e madh në kohë të pa kohë,

Folën për shpirtin e dlirë të fëmijëve, për Ariun e vogël,

kishte emision dijen më fytyrë të qeshur

E sytë e tyre  kurrë nuk ishin të përulur në kohë

Kishin  dhimbjen e vet për Atdheun e ndarë pike e pesë …

E shijuan  Rilindjen e Kombit

Kërkuan  nëpër hapësira qiejsh e resh, Alpet e lira shqiptare

Të veshura me kostum një shekullor

E gjetën  shkaben dy krenshe në themelin e shpisë të bërë blozë

Dhe e bënë  të pavdekshëm rininë e  tyre -

të  rijësuar në mote....


7 mars 2016                                       Flori Bruqi

2016/03/05

David Hosaflook: Bibla e përkthyer në 412 gjuhë, gjuha shqipe e 19-ta

Sipas tij, Bibla deri më tashti është përkthyer në 412 gjuhë të botës nga ana e Shoqërisë Biblike, dhe përkthimi i Biblës në gjuhën shqipe radhitet në një ndër gjuhët e para që kanë përkthyer Biblën
David Hosaflook nga Shoqëria Biblike, i cili ishte i pranishëm sot në Institucionin Nacional "Muzeu i Alfabetit të Gjuhës Shqipe", në Manastir ka bërë të ditur për një studim të tij, duke vënë theksin në përkthimin e Biblës. Sipas tij, Bibla deri më tashti është përkthyer në 412 gjuhë të botës nga ana e Shoqërisë Biblike, dhe përkthimi i Biblës në gjuhën shqipe radhitet në një ndër gjuhët e para që kanë përkthyer Biblën. Sipas tij, përkthimi në gjuhën shqipe radhitet të jetë i 19-ti, në përkthimet e tërësishme prej 412 gjuhëve.

Shkrimtarja Rita Petro reagon mbi erotikën e poezive të saj

Është një çmim që e kanë marrë shkrimtarët më të njohur të vendit, si Ismail Kadare, Martin Camaj apo arbëreshi Mateo Mandala.

Libri i poetes Rita Petro, me titullin provokues “Vrima” u bë këtë vit fituese e çmimit të bibliofilisë “Lumo Skëndo”, një çmim që iu dorëzua nga Ministrja e Kulturës Shqiptare, Mirela Kumbaro.
Është një çmim që e kanë marrë shkrimtarët më të njohur të vendit, si Ismail Kadare, Martin Camaj apo arbëreshi Mateo Mandala.
Që në dhënien e tij për herë të parë në vitin 2006, kriteri kryesor për të merituar çmimin “Lumo Skëndo” është që libri fitues të përfaqësojë në një nivel të lartë kulturën dhe letërsinë shqiptare.
Vëllimi poetik i Rita Petros, përveçse me titull provokues, përmban poezi të forta erotike dhe deri tani nuk ka qenë i vlerësuar për nivel të lartë përfaqesimi të kulturës dhe letërsisë shqipe.
Për shembull, si kjo më poshtë:
Tani je në dorën time, kush je ti? Mashkulli yt, çfarë është ky këtu?
P****, preke me dorë, auuu, sa i madh po bëhet? Lëviz si me magji!
Tani hiqi brekët, ule kokën dhe shih mes kofshëve, kjo është lulja ime
Ha ha ha akoma me përralla ti?
Auuu v***** ime, tani mësoje mirë, kur ky këtu futet quhet seks.
Tashmë ky libër do të jetë në të njëjtin raft nderi te Bibliotekës me “Lekë Matranga” e Mateo Mandales, “Kolanën” e Martin Canajt dhe veprat e Kadaresë e shumë emrave të mëdhenj të letërsisë shqipe.
Çmimi “Lumo Skëndo” jepet nga një juri e përbërë prej 5 anëtarësh.
Pasi lajmi ka shkaktuar një tërmet me reagime online, ka reaguar vetë Rita Petro.
“Pas botimit ne France te librit Vrima nga shtepia botuese prestigjioze Harmattan ndihem e vleresuar me cmimin e marre ne 95 vjetorin e Bibliotekes Kombetare…kjo tregon se shijet e leximit kane ndryshuar…kohe te reja na presin kunder skematizmit dhe moralit te rreme…lum kush e jeton mendjehapur jeten dhe mjere per ata qe i kryqezojne te tjeret per mekatet e veta qe s’kane guxim t’i pranojne…Ka disa njerez madje media qe i frikeson fjala PENIS dhe VAGINE..mua JO…bota e moderuar e kultures, ka qindra vjet qe lufton per te pastruar mendjet dhe trupat e frustruar nga pervesiteti mendor …

Retrospektivë kulturore: Dabishevci e nusëron gegërishten burrërore

“E studiuesja Donika Dabishevci duke i marrë për bazë gjithë këta përbërës të padiferencuar teorik, i është qasur trajtimit të prozës poetike në disa rrafshe, dhe për këtë i ka ndihmuar edhe vetë lënda e autorëve që i kanë kultivuar prozat poetike si Faik Konica, Mithat Frashëri, Errnest Koliqi, Martin Camaj dhe Mihal Ganxharri”, tha ndër të tjera Haxhaj.
Sarandë Selimi
Dy libra të shkruar në të njëjtën kohë, “Proza e poetizuar” dhe “Kam me ardhë si deka”, të autores Donika Dabishevci mesditën e së mërkurës u promovuan mes familjarëve, miqve, studiuesve, shkrimtarëve e shumë artdashësve të librit në Institutin Albanologjik në Prishtinë. 
Ardian Haxhaj fillimisht i tha disa fjalë për librin me poezi “Kam me ardhë si deka”, ku theksoi një preokupim të tij gjatë leximit të librit.
“Gjatë leximit të librit “Kam me ardhë si deka”, erdha në përfundim se sa shumë ka humbur gjuha shqipe, respektivisht standardi i gjuhës shqipe në vitin 1972 me mospërfshirjen e një dialekti siç është gegërishtja, jo vetëm në kuptimin e trajtave gramatikore por edhe në kuptimin e fjalësisë apo në kuptimin semantikor të tyre”, u shpreh fillimisht Haxhaj i cili vazhdoi më tutje të flasë për “Proza e poetizuar”, ku sipas tij studimi i prozave poetike dhe trajtimi i prozave poetike paraqet një sfidë të veçantë studimore për secilin studiues teoriko-letrar dhe kritiko-letrar, ku siç tha ai, vetë sintagma prozë poetike semantikisht ngërthen në vete dy e më shumë përbërës zhanror, dy e më shumë përbërës tipologjik.
“E studiuesja Donika Dabishevci duke i marrë për bazë gjithë këta përbërës të padiferencuar teorik, i është qasur trajtimit të prozës poetike në disa rrafshe, dhe për këtë i ka ndihmuar edhe vetë lënda e autorëve që i kanë kultivuar prozat poetike si Faik Konica, Mithat Frashëri, Errnest Koliqi, Martin Camaj dhe Mihal Ganxharri”, tha ndër të tjera Haxhaj.
Agim Baçi, studiues nga Shqipëria, vazhdoi të fliste më pas për librin “Kam me ardhë si deka”.
“Ajo që ishte befasi për librin është se jemi të mësuar me toskërishten në shumë libra në Tiranë, dhe e kishim vlerësuar gegërishten të ardhur kështu si burrërore, diçka luftarake diçka që flet për gjëra të mëdha. E kësaj radhe Donika e solli gegërishten të nusëruar, kjo gegërishte më kujton vetëm Donikën e jo shkrimtarët tjerë. Donika në këtë libër e ka ruajtur kufirin shumë të ëmbël të të gjitha fjalëve pa zbritur asnjëherë në momente banale, andaj e përdora edhe fjalën e nusëruar”, theksoi Baçi.
E krejt për fund, vetë autorja iu drejtua të pranishmëve, fillimisht duke i falënderuar për pjesëmarrje e më pastaj edhe foli për dy librat e saj.
“Libri “Proza e poetizuar”, ishte projekti im i doktoratës i cili zgjati katër ose pesë vite. Nuk do të kisha mundur ta paramendoja një kurorëzim më të mirë sesa një libër të botuar me logon e Institutit Albanologjik. Gjatë kësaj periudhe kam shkruar edhe librin me poezi “Kam me ardhë si deka”, të cilat filluan dhe mbaruan natyrshëm, do të thotë asnjëra nga poezitë e këtij libri nuk janë shkruar sa për numër, nuk janë shkruar në mënyrë arbitrare por kanë lindur që të gjitha natyrshëm”, u shpreh për fund autorja.

Ismail Kadare: Gjykimet e mia për Fishtën dikur, të gabuara

Shkrimtari i njohur në një rrëfim për Gjergj Fishtën, Naim Frashërin, Ernest Koliqin dhe shkrimet e tij gjatë komunizmit
Shkrimtari Ismail Kadare vjen më poshtë në një rrëfim ndryshe, duke analizuar gjykimet e dikurshme mbi një personazh të rëndësishëm të letrave shqipe siç është Gjergj Fishta apo Naim Frashëri, dhe letërsinë dhe shkrimet e shkruara gjatë komunizmit. Kjo bisedë është bërë për revistën “Hylli i Dritës”.Akuzoheni se keni shkrue dhe folë kundër At Gjergj Fishtës, Ernest Koliqit dhe, në përgjithësi, se keni qenë kundër letërsisë dhe vlerave shpirtnore katolikegege. Çka mundeni me thanë për këtë gja dhe si e vlerësoni kontributin e elementit katolik emancipimin e kombit shqiptar?Po e nis me pjesën e dytë të pyetjes suaj, atë që lidhet me kinse qëndrimin tim mohues ndaj vlerave shpirtërore katolike-gege. Më lejoni t’ju them se kjo nuk është veçse një sajesë e neveritshme. Në këtë rast, më fort se vetë shpifja, më ka habitur zelli me të cilin një pjesë e katolikëve shqiptarë e kanë përqafuar atë. Del pyetja, përse? Më saktë: përse iu është dukur me interes një gjë e tillë? Normalisht duhej të ndodhte e kundërta. A nuk u ka shkuar ndër mend se, duke i shtuar katolicizmit shqiptar një armik të paqenë, kanë bërë lojën e komunistëve më të skajshëm? Sepse veç ata ishin të interesuar që katolicizmi shqiptar të kishte sa më shumë kundërshtarë, e aq më tepër një shkrimtar të njohur. Ka ardhur ky keqkuptim i rëndë nga padija? Për një pakicë po, por për shumë të tjerë kurrsesi. Këta të tjerët e kanë ditur mirë që akuza është krejtësisht e pavërtetë.

Mjafton leximi, qoftë dhe i pjesshëm, i veprës sime për ta kuptuar këtë. Nderimi im për krishterimin shqiptar, e sidomos për atë katolik, e ka zanafillën jo në frymëzimin fetar, por në nderimin tim për letërsinë shqipe dhe atë europiane, rrënjët e të cilave ishin të pandara nga qytetërimi i krishterë. Por, edhe pa e lexuar veprën time, do të mjaftonte biseda aq shumë e përfolur me ish-presidentin komunist, Ramiz Alia, në lidhje me fenë katolike, bisedë që u bë shkas për aq shumë spekulime për kinse antimyslimanizmin tim, në favor të katolicizmit, që kjo sajesë të binte. Unë u gjenda kështu në një skajim paradoksal: nga të dyja anët, nga katolikët dhe myslimanët, u shpalla si kundërshtar i secilës fe, me gjasë në dobi të tjetrës! Nuk dua të zgjatem lidhur me suksesin e shpifjes te katolikët. Dua vetëm të përsëris se disa prej tyre kanë qenë mjaft të lexuar, për ta ditur të vërtetën. Le ta gjejnë në ndërgjegjen e tyre shkakun. Lidhur me të vërtetën se ç’kam menduar për vlerat katolike-gege, do të mjaftonte romani im “Ura me tri harqe”, botuar më 1976, në kohën më të zezë, në mesnatën e diktaturës. Ky roman, i përkthyer qysh në atë kohë në gjithë Europën e në SHBA, dëshmon qartë çfarë kam menduar dhe, kryesorja, çfarë kam shpallur publikisht lidhur me qytetërimin katolik në Shqipëri. Ky roman është rrëfimi i gjatë i një murgu katolik, që flet si zëdhënës i krejt kombit shqiptar. Të mendosh që vepra u botua në kohën kur feja, e sidomos feja katolike, ishte e ndaluar dhe e persekutuar në Shqipëri, mendoj se s’ka nevojë për koment. Lidhur me At Gjergj Fishtën, do të thosha, së pari, se po abuzohet me të në mënyrë të palejueshme. Pyetja për poetin bëhet shpeshherë jashtë çdo kriteri të diskutimit intelektual. Ajo bëhet në mënyrë provokative dhe kundër çdo parimi të etikës. Askund në botën e qytetëruar nuk i kërkohet llogari askujt përse nuk e ka pëlqyer ose përse e ka kritikuar një shkrimtar. Të vijmë tek At Gjergj Fishta. Ka shumë rrahagjoksa sot që, ndërsa bëjnë be e rrufe për Fishtën, nuk kanë guxuar as t’ia përmendin emrin gjatë diktaturës. Natyrisht, nuk mund të fajësohen për këtë. Fishta ka qenë i ndaluar, madje më i mallkuari ndër të ndaluarit. 
 
Ndalimi i Fishtës ishte i rrokakrejtshëm (total). Kërkohej me këmbëngulje që as emri mos t’i përmendej. Më i keqi ndër ndalimet ishte pikërisht ky, kur poeti konsiderohej i paqenë. Rrahagjoksat iu bindën ndalimit. Në një pikëpamje duken të pafajshëm, por ka një çast kur mëkati shfaqet. Disa nga rrahagjoksat pranuan të shkruanin studime e sprova për letërsinë e fillimit të shekullit, sidomos vitet njëzet e tridhjetë, duke iu bindur verdiktit: Fishtës të mos i përmendej emri, të quhej i paqenë. Dikush mund të pyeste: ç’duhej të bënin? Përgjigjja është e thjeshtë: të shmangnin shkrimet për atë periudhë, kur ai zinte vendin e parë në letërsi. Në këtë pikë, mendimi im ndahej nga ai i rrahagjoksave. Mendoja se heshtja totale, fshirja nga kujtesa e shkrimtarëve të ndaluar, ishte ndalimi më i keq, ishte pikërisht dëshira e vërtetë, qëllimi final i diktaturës. Ndaj kam kërkuar një zgjidhje tjetër, që e mendoja më të favorshme për shkrimtarët e dënuar e, natyrisht, për të vërtetën. Ideja ime ishte: të përmendeshin ata, me çdo kusht, qoftë edhe duke i përcjellë me kritika të rrepta. Ç’kritika mund të përdoreshin si taksë për përmendjen e emrit? Ishin pak a shumë dy modele: njëri tepër i skajshëm, si për shembull, kriminel, hienë e zezë, spiun i fashizmit, shërbëtor i pushtuesve etj. Të tilla unë nuk kam përdorur kurrë. Modeli i dytë, më i moderuar: reaksionar, konservator, patriarkal, primitiv, nacionalist, folklorist, shovinist etj. Kam pasur idenë, i bindur se kisha të drejtë, të përdor ato kritika, për të cilat Fishta mund të kritikohej vërtet. Që Fishta ishte konservator, reaksionar dhe nacionalist, madje shovinist, për të mos përmendur folklorizmin e patriarkalizmin, e kisha shumë lehtë ta besoja. Madje, falë dy shkollave të larta, njohjes së letërsisë botërore dhe snobizmit rinor, disa nga këto cilësime s’më dukeshin ndonjë e keqe e madhe. Nuk do të guxoja të shtoja këtu se qëllonte që më dukeshin lavdërime, sikur të mos kisha një dëshmi që e vërteton këtë: Në botimin e librit tim të parë në Moskë, që u përgatit kur isha student atje, pranova si kusht për botim që, përkthyesi im, David Samoilov, të shkruante në parathënie se kisha ndikime të modernizmit e dekadentizmit borgjez. Kjo kritikë, jo vetëm që s’m’u duk e keqe, por më dha njëfarë kënaqësie.
Akuzat ose lavdërimet në botën komuniste shpesh bënin efekt të kundërt. Ato përdoreshin shpesh kundër shkrimtarëve të kohës, atyre që quheshin shkrimtarë të epokës së partisë. Një pjesë të epiteteve që përmenda më lart, madje të pasuruara me të tjera, si vepër kundër partisë, kundër socializmit, kundër popullit, jo vetëm janë përdorur kundër meje, por unë vetë, në një autokritikë të botuar tashmë, i kam thënë kundër vetes. U zgjata në këtë pikë, ngaqë kjo intervistë botohet në “Hylli i Dritës”, e pandarë nga emri i Fishtës. Siç e thashë në krye, ka një abuzim të madh me të. Është krijuar një mashtrim, që ka lidhje me një nga dukuritë më dinake të komunizmit: atë që quhet transferim i krimit. Diktatura dhe shërbëtorët e saj postdiktatorialë përpiqen të heqin nga supet e tyre barrën e turpit, për ta zbrazur mbi të tjerët. Shkrimtarët shqiptarë kanë përgjegjësinë e tyre për çoroditjen e letërsisë shqipe, por s’janë ata në zanafillë të krimeve të mëdha diktatoriale, tmerret dhe gjëmat e zeza, duke përfshirë këtu edhe ndalimin e Fishtës, të Koliqit e të tjerëve. Fabrika e ndryshkur e pasdiktaturës vazhdon të prodhojë mashtrime nga më monstruozet. Një prej tyre, që e dëgjova në një mbledhje publike me shqiptarët e Amerikës, e shpjegonte ndalimin e Fishtës si rrjedhojë e vendimit të një komisioni prej tre vetash, të përbërë nga Nexhmije Hoxha, Ramiz Alia dhe Ismail Kadare. Ishte e lehtë për mua t’i jepja përgjigje këtij mashtrimi: kur Fishta dhe gjithë të tjerët u ndaluan, unë isha nëntë vjeç. Gjithë salla qeshi dhe unë bashkë me ta. Por nuk ishte për të qeshur. Fara që la pas ai regjim, vezët e gjarprit vazhdojnë të helmojnë atmosferën. Thelbi i mashtrimit është llogaritur në mënyrë djallëzore. Sipas tij, krimet nuk i ka bërë kupola komuniste, por tjetërkush. Në qoftë se përfytyrohet një komision ndalimi për Fishtën, me dy zyrtarë të lartë dhe një shkrimtar, natyrisht që faji për ndalimin, në radhë të parë i bie shkrimtarit. Rasti e solli që shkrimtari i akuzuar ua kujtoi dëgjuesve se ishte në atë kohë nëntë vjeç, por sa raste të tjera ka kur nuk gjendet kurrkush për të sqaruar të vërtetën dhe kështu gënjeshtra ngadhënjen? Dhe njerëzit mund të thonë: i gjori shoku Ramiz dhe e gjortha shoqja Nexhmije, ku ta dinin si ishte puna e Fishtës? Ishte ai, krimineli i madh I. K., që i ka bërë të gjitha, madje dhe të gjorthin shokun Enver, I. K. e ka nxitur të bëjë krime! (Kjo e fundit, sado fantaziste të duket, është thënë në shtypin gjerman pikërisht nga kinse disidenti që përmendni ju, në krye të kësaj interviste: në Shqipëri ka pasur jo një, por dy diktatorë, E. Hoxha dhe I. Kadare, madje ky i dyti ishte më i keqi!)
Meqë ra fjala, ky kinse disident dhe ish-oficer i Sigurimit, ndërsa është shfaqur si ithtar i Fishtës, në të njëjtën kohë, pasi është deklaruar turk, s’ka lënë sharje pa thënë kundër Skënderbeut. Fishta do të dridhej në varr (nëse do ta kishte), po të merrte vesh se një tip i tillë, pasi lavdëron Gjergj Fishtën, e hedh në baltë Gjergjin tjetër, atë të Kastriotëve, duke e quajtur hajdut kuajsh dhe agjent të italianëve! Në Shqipëri mbrapshtitë nuk kanë fund.
 
Tashti, pas kaq kohe reflektimi, cili asht mendimi juej për Fishtën dhe vendin e tij në letërsinë shqipe?Ndërsa për vlerat e katolicizmit shqiptar nuk kam pasur ndonjëherë moskuptim (më 1959, kur isha student në Moskë, romanin tim të parë “Qyteti pa reklama” e kam nisur me frazën e parë të “Mesharit” të Gjon Buzukut), nuk mund të them se kjo ka ndodhur me Fishtën. Gjykimi im i padrejtë për të, mendoj se nuk ka lidhje me komunizmin. Ka gjasë se edhe në një rend tjetër do të kisha, ndoshta, të njëjtin moskuptim. Moskuptimi ka qenë, me sa duket, fryt i një mode pothuajse botërore, në fillim të viteve gjashtëdhjetë, kur letërsia klasike, e sidomos shkrimtarët e cilësuar kombëtarë, pësuan një nga sulmet e radhës, prej brezit të ri. Student i letërsisë, në një mjedis disi liberal, fill pas dënimit të krimeve të Stalinit në Moskë, jam gjendur midis kësaj mode, si rrjedhojë e së cilës, për një pjesë të letërsisë botërore e, natyrisht, të letërsisë shqipe, për Naimin, Fishtën, Çajupin e të tjerë, kam pasur ftohtësi dhe paragjykime, sidomos për veprat që quheshin monumentale, si “Histori e Skënderbeut” dhe “Lahuta e Malcisë”.
 
Duhej të kalonte shumë kohë për të kuptuar se vlerësimi im për ta ka qenë i gabuar. Kam kuptuar, ndër të tjera, se vlerësimi për ata që pranohen, me të drejtë, si “poetë kombëtarë”, nuk kalon nëpër të njëjtat kritere profesionale, si për të tjerët. Naim Frashëri dhe Gjergj Fishta kanë qenë dhe mbeten dy poetët kombëtarë të Shqipërisë, të vetmit, të fundmit dhe të papërsëritshmit. Poeti kombëtar nuk është e thënë të ketë atë stërhollim artistik, atë përkryerje apo magji të epërme që ka shpesh arti luksoz dhe elitar. Poetët kombëtarë, për arsye që dihen, e kanë flijuar shpesh artin e tyre në një tjetër altar. Ndërkaq, ata krijojnë me kombet e tyre një raport të habitshëm, gati-gati misterioz, një njëjtësim me peizazhin historik e shpirtëror, të tillë që, duke u bërë njësh me atë të kombit, arrin disa herë ta dyzojë atë. Nëse shpesh ata qëllojnë që nuk janë shkrimtarët më të parapëlqyer e më të lexuar, ata janë, pa dyshim, më të domosdo-shmit. Të tillë na ngjajnë sidomos në kohë të vështira, kur kombi ligështohet dhe katastrofat shfaqen në horizont. Kam bindjen se, në kohën që jetojmë, në këtë fillim problematik të shekullit XXI, Naim Frashëri dhe Gjergj Fishta janë përsëri më të nevojshëm se kurrë.Si i gjykoni sot shkrimet tueja të kohës së komunizmit, ku flisni për E. Hoxhën dhe diktaturën? A mendoni se ka vend për interpretim aty ku nji lexues i randomt sheh nji realitet të lustruem të diktaturës komuniste?Pas përmbysjes së komunizmit, pyetja se ç’është kjo letërsi që u krijua në kohën e tij dhe si do të gjykohet ajo, bashkë me shkrimtarët që fati e solli të jetojnë në komunizëm, u kthye në një kureshti botërore.Mendimet u ndanë pak a shumë më dysh. Sipas një mendimi që ngjan tepër antikomunist, por që, siç do të shpjegohet më poshtë, del kryekëput komunist, kjo letërsi është kryekrejet komuniste, dhe si e tillë, do të ketë fatin e tij, të përmbyset. Gjithmonë sipas këtij mendimi, në motërzimin e tij shqiptar, më mirë do të ishte që kjo letërsi të mos ekzistonte dhe, bashkë me të, shkrimtarët vetë të mos ishin. Këtyre të fundit haptas iu është bërë pyetja: përse vazhduat të shkruani, përse nuk heshtët, madje përse nuk vdiqët!Kundërshtarët e kësaj teze ngulmojnë se ajo është në thelb komuniste, ngaqë pranon ngadhënjimin e plotë të komunizmit brenda epokës së vet, madje edhe tani, jashtë saj. Që këtë tezë e pëlqejnë shumë komunistët, kjo nuk është ndonjë habi, por që antikomunistët e pëlqejnë edhe më fort, kjo është një habi e habive.Te teza se do të ishte më mirë që kjo letërsi të mos ekzistonte, kundërshtarët e saj gjejnë racizëm, sidomos kur ajo bëhet prej të huajve. T’u thuash shqiptarëve se ishte më mirë të jetonin gjysmë shekulli pa letërsi dhe art, për të vërtetuar se komunizmi ishte i keq, do të thotë t’i konsiderosh ata si nënpopull. Është tezë raciste kur popullit shqiptar i parashtrohet diçka që nuk guxohet t’u propozohet as francezëve, as gjermanëve, madje as rusëve të gjendur në kushte të ngjashme (komunizëm, fashizëm ose pushtim nazist). 
 
Nënteksti racist i tezës është: s’u bë hataja pse ky popull jetoi pa art gjysmë shekulli, në kohën që quhet fundi i botës nëse jeta kulturore, për shembull, do të paralizohej gjatë pushtimit nazist në Francë, gjë që nuk ndodhi aspak.Një mendim tjetër është ai, sipas të cilit, pavarësisht në ç’kohë krijohet, letërsia gjykohet pas ligjeve të saj dhe jo ligjeve komuniste, fashiste ose jokomuniste, por, si kudo dhe kurdo, ndahet në letërsi të mirë dhe letërsi të keqe.Mendimi im është me ata për të cilët letërsia duhet të gjykohet si letërsi. Megjithatë, për atë veçanti që pati regjimi mizor në Shqipëri, do të shtoja se në këtë rast kriteri themelor, natyrisht, duhet të jetë vepra, por një kriter kryesor nuk ka si të mos jetë moraliteti i shkrimtarit. Me këtë nuk kam parasysh idiotësitë e shkrimtarëve, pjesë e idiotësive të popullsisë së sunduar, vjershat, këngët për festat, qeverinë apo katundarët e dalluar, për krimet e pafalshme, si spiunimin e kolegëve, dërgimin e tyre në burg a në pushkatim, e të tjera si këto. Është kjo arsyeja që prej më shumë se dhjetë vjetësh kam kërkuar hapjen e dosjeve të fshehta.Lidhur me teorinë e “heshtjes” si qëndresë ndaj regjimit, mendoj se jo çdo heshtje ka vlerë. Heshtja letrare është ajo e një shkrimtari të njohur, që befas e ndërpret krijimtarinë. Në njëfarë mase, atë e bëri Lasgush Poradeci dhe Dhimitër Pasko, por edhe ata me shumë kujdes, ngaqë regjimi ishte tepër përgjues edhe ndaj heshtjes.
 
Në Shqipëri sot kanë dalë shumë mëtues të heshtjes. Ata shpallin pak a shumë mendimin se do të kishin qenë shkrimtarë me vlerë, por parapëlqyen të heshtin. Si parim është vështirë të kundërshtohet, por, ndërkaq, një pyetje është e pashmangshme: si vërtetohet kjo? Me fjalë të tjera, si vërtetohet talenti, dhe e dyta, si vërtetohet se shkaku i heshtjes nuk është ajo që thuhet, por tjetër gjë (ta zëmë frika)? Kjo të kujton një tregim të Mark Tuenit, ku përshkruhet një botë paralele, ku qokat janë të ndryshme nga bota jonë. Kështu, poeti më i madh atje nuk është Homeri, por një rrobaqepës, ndonëse nuk ka shkruar kurrë asnjë varg. Shpjegimi zyrtar, dhe natyrisht i atij vetë, është i thjeshtë: unë vërtet nuk kam shkruar kurrë, ngaqë nuk pata kushtet, por po t’i kisha ato, kisha për të qenë mbi Homerin.Të kthehem te pjesa e rrokshme e pyetjes suaj: letërsia që kam krijuar në atë kohë. Do të përpiqem të jem sa më i kapshëm.Për vite me radhë unë vetë kam bërë pyetjen: ç’është kjo letërsi që po bëj? A është letërsia e duhur? A ka ndonjë vlerë, apo do të vdes bashkë me regjimin?Jam i sigurt se pyetje të tilla janë bërë gjithkund në kampin e gjerë komunist. Ndërkaq, në vitin 1970, në jetën time ndodhi diçka befasuese. Vepra ime, e botuar së pari në Francë, nisi të përkthehej në gjuhët kryesore të Europës e të botës, që nga Nju-Jorku në Tokio.Unë nuk e pranoj që kriteri bazë për të vlerësuar një shkrimtar është përkthimi në botën e huaj. Raste të kundërta ka plot. Por, të ndodhte ky përkthim, i shoqëruar me suksesin, më 1970, kishte një kuptim tepër të madh. Nuk ishte thjesht botim, e aq më tepër sukses jashtë shtetit. Ishte përkitja (kontakti) me botën e lirë.

Bota e lirë perëndimore, në metropolet e saj, në Paris, Nju-Jork, në Berlin, në Romë, në Londër, befas lexon dhe çmon një letërsi të krijuar në një vend-burg, më fatkeqin vend të perandorisë komuniste.Shqipëria në atë kohë nuk prodhonte veç terr, mërzi dhe lajme që të ngjethnin mishtë. Dhe, befas, ajo nxjerr një letërsi që, jo vetëm shpërndahet me shpejtësi, por pëlqehet njëlloj sikur të ishte e botës jokomuniste.Ky ishte për mua dhe për gjithë njerëzit një test i pazakonshëm. Si në mrekullitë e përrallave, ky test më çoi mua në të ardhmen. Prej tij kuptova se, pavarësisht se regjimi ishte i çmendur, unë po krijoja letërsi normale. Pavarësisht se Shqipëria ishte burg, kjo letërsi që dilte prej saj ishte e lirë. Ndryshe ajo s’kishte përse të pritej me aq dashamirësi në Perëndim.Gjithë vepra ime u botua në botën e lirë. Unë nuk kisha dy lloj veprash, një për “këndej”, një për “andej”. U bëra i njohur kryesisht me veprat e botuara në komunizëm, madje të botuara së pari në shqip dhe në Tiranë.Kam thënë shumë herë se vepra ime nuk ka nevojë të quhet as disidente, as komuniste, as antikomuniste, as subversive etj., etj. Ajo është në radhë të parë letërsi dhe ky është nderi më i madh për një vepër që u krijua në një vend si ky.Ka shumë njerëz që ngulin këmbë për ta paraqitur këtë vepër si pjellë të regjimit e të Enver Hoxhës. E kuptoj kur kjo bëhet nga shkrimtarët tepër militantë komunistë, e kuptoj kur bëhet nga Nexhmije Hoxha, ngaqë asaj i duket se po i bëhet nder burrit të saj, i cili nuk paska bërë vetëm vrasje në Shqipëri, por ka pjellë edhe vlera artistike! Por nuk e kuptoj dot se përse kjo mbrapshti bëhet nga ata që shpallen si antikomunistë.

Pyetja ngjan si në rastin e atyre katolikëve, që me zell qëmtojnë armiq të katolicizmit. Thelbi është i ngjashëm, veç, në këtë rast, në vend të armiqve qëmtohen miq të paqenë të Enver Hoxhës. Vërtet e çuditshme.Për sa i përket interpretimit prej lexuesit të rëndomtë që ju përmendni, ai ka vërtet nevojë për një lexim dhe interpretim më serioz. Po ju sjell vetëm një shembull të leximit krejtësisht të gabuar. Është fjala për një personazh themelor të romanit “Dimri i vetmisë së madhe”, plakën Nurihan. Ende sot detraktorët e mi e përmendin këtë personazh si akuzë kundër meje, gjasme si vërtetim të tezës se i kam rënë në qafë klasës së përmbysur.Në të vërtetë është krejt e kundërta. Plaka Nurihan, personazhi antonim i Enver Hoxhës, në “Dimrin e vetmisë së madhe” është një figurë monumentale, që simbolizon klasat e përmbysura në Shqipëri, dhe unë jam krenar që ky personazh është një ndër më dinjitozët në këtë vepër.Ç’është kjo plakë, me tipare mitike, në vazhdën e “plakave të jetës” të “Kronikë në gurë”? Qysh në faqet e para të romanit, ajo ngryset e gdhihet pranë radios, për të kapur prej stacioneve të botës ndonjë lajm, ndonjë shenjë të përmbysjes së komunizmit. Gjatë gjithë romanit, ajo përshkruhet gjithmonë kështu, në pritje, në heshtje, në vigjilim të pafund. Asnjë fjalë e keqe nuk thuhet për të. Për lexuesin “borgjez” ajo ishte mishërimi i shpresës, i ankthit të tyre, i pritjes së pafund për rrëzimin e pushtetit komunist. Për lexuesin komunist ajo ishte plakë borgjeze, shtrigë e keqe, që ëndërron fundin e partisë e të shokut Enver.Komunistët kishin të drejtë ta urrenin këtë plakë mitike, të kishin tmerr prej saj, por ç’kanë detraktorët antikomunistë? Për një habi të madhe, në vend që të jenë dashamirës për këtë zonjë borgjeze, këtë farë të shpresës, ata, në mendjet e tyre, e quajnë atë njëlloj si komunistët, shtrigë. Dhe zemërohen me mua që kam krijuar këtë shtrigë.Zotërinjtë shfaqen këtu në një dritë të pikëlluar. S’kam të drejtë ta vë në dyshim antikomunizmin e tyre, por, ndërkaq, nuk kam si të mos them se, pavarësisht nga mllefi antikomunist, mendja e tyre, pa e ditur, ndoshta, as ata vetë, në thellësi ka mbetur skllave e mendësisë komuniste.Meqenëse jemi te ky roman, ai përdoret shpesh si argument për kinse “lustrim të diktaturës”. Për të thënë se është e kundërta, nuk do të përmend acarimin kundër tij, pikërisht të aparatit të diktaturës shqiptare, e cila arriti ta hiqte nga qarkullimi botimin e parë. 
 
Do t’i kthehem testit të botës së lirë. Pas botimit të tij anekënd Europës, kjo botë nuk u mor me imtësirat dhe mungesat e tij të shpjegueshme. Lexuesi i botës së lirë, kapi në këtë roman tablonë globale të komunizmit botëror, një nga më të zymtat, për të mos thënë më e zymta që është dhënë ndonjëherë në një vepër letrare. Dimër i ftohtë dhe ankth, klasa kundërshtare që ëndërrojnë masakra kundër njëra-tjetrës, intriga të errëta midis shteteve kinse vëllezër komunistë, kujtime krimesh, burgjesh, arrestimesh, fantazma ministrash të pushkatuar, që shfaqen në pritje qeveritare, me shenjat e plumbave të gjakut mbi trup, si në dramat e Shekspirit, pyetja plot ankth e personazheve: tani që po shkëputemi nga Lindja, a do të shkojmë vallë drejt Perëndimit?Në qendër të ngjarjes, mbledhja botërore e 81 shefave komunistë të krejt planetit, përshkruhet si meshë e zezë. Intrigantë, vrasës, mafiozë të vërtetë. Midis tyre është lideri shqiptar, i cili i shpëton këtij përshkrimi për arsye që merren me mend.Moszbërthimi i plotë i portretit, ishte pjesë e taksës së detyrueshme që nuk mund t’i shmangej askush, për të ekzistuar si shkrimtar. E kam paguar atë taksë ashtu si të tjerët, por ajo zë një vend fare të papërfillshëm në veprën time. Ishte taksa që nuk iu shmangën dot as kolegët e mëdhenj Pasternaku, Ahmatova, Bulgakovi e të tjerë. Ndaj ajo nuk pengoi aspak që letërsia shqipe, nëpërmjet meje, të hynte në klubin e lirë të metropolit europian. Në një intervistë të gjerë me Stephane Courtois, autorin francez të veprës së famshme “Libri i zi i komunizmit”, i cili ka shkruar se “Dimri i vetmisë së madhe”, në një rilexim të vitit 2005 i është dukur më antikomunist se gjatë leximit të parë të vitit 1978, kam shpjeguar se shkëputja e Shqipërisë prej kampit komunist në vitet gjashtëdhjetë, ka qenë i vetmi aksion, historikisht pozitiv, ndonëse i pasinqertë i Enver Hoxhës, aksion me të cilin kam qenë dakord. Ashtu si gjysma e shqiptarëve, kam shpresuar se kjo shkëputje do ta çonte Shqipërinë drejt Perëndimit, gjë që, për fat të keq, nuk ndodhi.

Web faqja “Zemra shqiptare.net” është një blog antishqiptar

Web faqja “Zemra shqiptare.net” është një blog antishqiptar që editohet nga njëfarë ekstremisti dhe terroristi antishqiptar nga Shkodra, m...