Deshmi e nënkolonelit amerikan Sherman Miles: Masakrat serbe ndaj shqiptarëve në Kosovë dhe Mal të Zi, me 1919

Në përputhje me udhëzimet tuaja telegrafike, unë kam hetuar, aq sa është e mundur, masakrat serbe ndaj shqiptarëve në Mal të Zi, Nënkolonel Sherman Miles i dërguari i Depertamentit të Shtetëve të Bashkuara.

Këto zona ishte spastruar tërësisht nga shqiptarët dy muaj para se unë të arrija në Mal të Zi, të vetëmet prova të mundshme që kam gjetur ishte ajo e deshmive të refugjatëve shqiptarë pranë Shkodrës dhe deklaratave të zyrtarëve serbo- malazezë.

Masakrat me të medha u kryen nga serbët në qytetët: Pejë, Gjakovë, Podgur, Rugovë, Plavë dhe Guci, Beran, dhe Rozhajë. Më 21 nëntor 1918, sipas të dhënave shqiptare, malazezët në Pejë u përpoqën të çarmatosin një tregtar shqiptar. Shqiptarët kundërshtuan këtë, dhe nga ky moment filluan luftimët. Në Pejë ndodhej edhe një detashment i vogël Kalorësisë Franceze, dhe disa batalione të trupave serbe. Shqiptarët pohojnë se, pas zjarrit të trupave Aleate, malazezët u tërhoqën.

Personi i vrarë mund të jetë Kadri Reka ose Shaqir Rrustem Kuka? I vrarë nga serbët, dhe nuk mjafton me kaq ata e mbajtën të lidhur një javë në një dru , kështu që nëna, gruaja dhe fëmijët e tij duhet të shikonin çdo ditë.

Ndërmjet datës 15 dhe 25 dhjetor 1918 shumë shqiptarë ishin masakruar në rrethinën e Podgurit, ky rajon kishte rreth 50 fshatra shqiptare. Pleq, gra dhe fëmijë u masakruan, 138 shtëpi të djegura dhe rreth 400 shtëpi të plaçkitura. Shqiptarët që shpëtuan ikën në male. Shqiptarët pohojnë se kjo ishte paramenduar dhe mirë organizuar nga serbët.

Para 25 dhjetori deri në fillim të marsit, kur masakrat duket se kanë pushuar, disa informata të shqiptarëve ishin të mangeta. Luftimet vazhdueshme dhe masakra kanë ndodhur në Plavë dhe Guci dhe në rrethe të Rugovës, Pejës, Podgurit dhe Rozhajë. Shqiptarët thonë se nga 15 fshatra në rrethin e Rugovës nuk është lënë as edhe një shpirt i gjallë. Tetëqind njerëz u masakruan atje, pa llogaritur burrave të vrarë ndërsa i rezistonin. Në rrethin përreth Rozhajës shumë fshatra u shkatërruan dhe 700 shqiptarë u masakruan pa rezistencë. Në Plavë dhe Guci 333 gra, fëmijë dhe pleq u masakruan.

Në të gjitha këto të dhëna nga autoritetët shqiptarë, ata akuzojn drejtpërdrejtë trupat serbe, si dhe barbaritë në formën e dhunimit të vajzave dhe djegien njerëzve për së gjalli. Pothujse nuk ka mbetur asnjë shqiptarë në rrethet e prekura, që të gjitha janë masakruar ose kanë ikur në male ose në Shkodër. Ata thonë se numrin e shqiptarëve të vrarë që nga nëntori i kaluar arrinë deri në 30 mijë shqiptarë të vrarë.

Sipas të dhënave zyrtare serbo-malazeze që i kam marrë nga një komision, i cili ishte dërguar në rrethin në fjalë për të gjetur se çfarë kishte ndodhur. Ata pohuan se kanë kaluar tre javë në këtë rrethin. Ata u kthyen më 10 maj në Cetinje. Ka qenë një zyrtar malazez nga Tivarit dhe një kolonel serb. Sipas informacioneve të tyre, shqiptarët rezistuan autoritetet serbe, dhe pas luftimeve rreth 100 vetë u vranë. Këto viktima ishin të ndarë në mënyrë të barabartë midis serbo-malazezëve dhe shqiptarëve. Me

përjashtim të një ose dy grave shqiptare të vrara aksidentalisht gjatë luftimeve në fshatra.

Fakti i çështjes është se çështja u zhvillua në një rajon malor dhe shumë të paarritshëm në mes të nëntorit të vitit 1918 dhe në fillim të marsit 1919. Me përjashtim të një detashmenti të vogël të kalorësisë franceze, i cili ishte i pranishëm në shpërthimin e konfliktit, por e cila duket se është tërhequr shumë shpejt pas asaj cfarë kishte ndodhur, nuk ka huaj për të dëshmuar ngjarjet.

Kapiteni Brodie (Ushtrisë Britanike), ndërsa ishte duke u përpjekur për të hyrë në këto rrethina në muajin Shkurt, u arrestua nga serbët dhe u dërguan me roje në Beograd. Detajet e çështjes dhe madje edhe përgjegjësinë për fillimin e tij ndoshta kurrë nuk do të përcaktohet në mënyrë të paanshme. Por kjo është një fakt i padiskutueshëm se tani ekzistojnë në një numer prej 2000 deri 2500 refugjatë shqiptarë nga Mali i Zi të cilët tani janë afër Shkodrës, dhe pa dyshim shumë më tepër në male.

Në foto Milliq Kërrsta, një kirmnil famëkeq serb i cili kishte vrarë shumë patriotë shqiptarë që kundërshtonin regjimin serb, sidomos në rajonin e Dukagjinit, gjatë viteve 1919-1935

Amerikanët, britanikët, italianët franceze i kanë parë këta njerëz duke ikur, dhe bien dakord që refugjatët iknin nga represini serbë jashtë vendit të tyre duke marrë me vete vetëm disa rroba. Kjo është groteske dhe pa-kuptim për serbot-malazezët për të thënë se këta shqiptarë, të cilët kishin jetuar gjithmonë në ato troje, braktisën shtëpitë dhe pronat e tyre dhe ikën në thellësi të dimrit pa qenë të detyruar për ta bërë këtë.

Asgjë nuk mund të kanë prodhuar këta refugjat përveç dhunës serbe. As nuk është fare e mundshme që malazezët, pa ndihmë nga serbët, mund të ketë detyruar shqiptarët të shperngulën. Këta (shqiptarë) të fundit janë luftëtarë të shkëlqyer, dhe vetëm mund të ketë qenë dëbuar nga trupat rregullta te organizuara serbe ose Jugo-sllave Personalisht, besoj, (Nënkolonel Sherman Miles), nga ajo çfarë unë kam mundur të gjej në Mal të Zi dhe Shqipëri, se serbët-malazezët kryenë një numër të madh te masakrave mbi shqiptarë në Mal të Zi juglindore, dhe se kjo është bërë me qëllimin e paramenduar të spastrimit etnik të shqiptarëve dhe dëbimin e tyre me qellim pushtimin e tokave të tyre.

Unë nuk besoj se tani është e mundur për të t’i denuar përgjegjësit për masakrat e kryera në këto rrethina, dhe nuk mund të n të përcaktojë në mënyrë të paanshme detajet apo numrat e njerëzve të vrarë. Shifrat më janë dhënë nga Misioni Britanik në Shkodër dhe numri i të vrarve nga serbët është mes 18,000 dhe 25,000 shqiptarë të masakruar, është vetëm një përafrim, siç është pretendimit nga të dhënat shqiptare për 30.000 shqiptarë të vrarë.

Por nuk mund të ketë dyshime se me qindra, në mos mijëra shqiptarë u vranë dhe se shumica, nëse jo të gjithë të tjerët u dëbuan nga shtëpitë e tyre. Unë besoj se serbo-malazezët qëllimisht shfrytezuan avantazhet për faktin se Fuqitë e Mëdha ishin të zhytura në shumë çeshtjetë mëdha, dhe askush nuk kishte interesuar në ato për momentin, për të konsoliduar dhe mbajtur territorët të dhëna nga Traktati i Bukuresht, dhe për të cilat ata nuk kishin pretendime të vlefshme nacionaliste.

Serët nuk duhet lejuara kurrë për ta bërë këtë; por ata e kanë bërë atë, dhe unë besoj se tani ekziston vetëm një mënyrë për të riparuar pjesërisht gabimin e bërë-të shpërfillin plotësisht Traktatin e Bukureshtit, dhe për të nxjerrë kufij të rinj shqiptarë përgjatë vijave nacionaliste si ata janë të njohura dhe kanë ekzistuar gjatë viteve 1913-1914.

Këtu dhe atje karakteristika gjeografike do të duhet të merren në konsideratë, por asnjë palë nuk duhet të favorizuar në terrenin e asaj, se kush ka bërë me shume apo me pak gjatë Luftës së Parë Botërore. Sllavët e Jugut dhe shqiptarët janë në thelb ndryshëm, dhe madje edhe antagoniste në të gjitha karakteristikat se që është e pamundur të pritet që ata të jetojnë në paqe brenda të njëjtit kufi politik për shumë breza që do të vijnë. Unë dua të jap këtu me shifrat sipas Komitetit Shqiptar në Shkodër, numrin e refugjatëve shqiptarë në Shkodër, në popullsinë e rretheve të përfshira:

Qarku i Rugovës ……………………………………..7000

Plavë-Gucia………………………………………….. 23,000

Rozhaja………………………………………………….18,000

Peja……………………………………………………….20,000

Podguri………………………………………………….15,000

______

Totali…..83,000

Në rrethet e mësipërme (me përjashtim të Rugovës, banorët e së cilës janë të gjithë shqiptarë) popullsinë e përbenin 5% e serbë dhe 95% shqiptarë.

Në Prishtinë ka pasur 91.000 shqiptarë dhe 6,000 serbë.

Në Vilajetin e Kosovës 850,000 90,000 serbë…

Pse nuk ka një çmim “Nobel” për matematikën

Teoria më e përfolur është tradhtia e partneres së Alfred Nobelit me një matematikan Mittag-Leffler, gjë që e bëri Nobelin ta urrente atë njeri dhe fushën që ai përfaqësonte.

Pas mbylljes së ndarjes së çmimeve Nobel në fusha si mjekësi, fizikë, kimi, letërsi dhe paqe, matematikanët përsëri mbetën me shijen e përjashtimit nga festimet botërore për arritje në fusha në të mirë të njerëzimit. Gjithmonë bëhet pyetja se pse Alfred Nobeli, i njohur si shpikësi i dinamitit dhe mbajtësi i 355 patentave e përjashtoi matematikën, kur, me një pasuri prej 31 milion SEK(monedha suedeze-sot 265 milionë dollar amerikanë) krijoi akademinë e ndarjes së çmimeve. Ja disa nga teoritë:

Matematika është shumë teorike: Çmimi Nobel u krijua për të vlerësuar shpikjet e jashtëzakonshme “praktike” ose zbulimet në të mirë të njerëzimit. Si shpikës dhe industrialist Nobeli mund ta ketë konsideruar matematikën shumë teorike dhe nuk i hyri aplikimit të saj.

Matematika jo shumë interesante: Interesat e tij profesionale ishin fizika dhe kimia. Letërsia ishte interes pasioni, mjeksia ishte në fillimet e një ere të re gjatë shekullit të kaluar. Çmimi i Paqes u përfshi të përmirësonte imazhin e tij si një “tregtar vdekjeje” për shikjen e dinamitit. Matematika nuk ishte interes i tij, as se mund të nxirrte ndonjë përfitim nga ajo.

kzistonte një çmim matematike: Mbreti Oscar II i Suedisë dhe Norvegjisë ishte një matematikan dhe kishte dekretuar një çmim për kontribute në matematikë. Nobeli mund të ketë menduar se nuk ishte nevoja e një çmimi të dytë. Ai zgjodhi fusha që i interesonin dhe për të cilat nuk kishte çmime.

Rivalitet;  Flitet se ka patur mospëlqime mes Nobelit dhe një matematikani Gosta Mittag-Leffler që kishte themeluar revistën  ”Acta Mathematica” dhe kishte bindur mbretin Osçar II për të krijuar çmimin në matematikë. Kjo mund ta ketë bërë atë ta përjashtonte matematikën sepse nuk donte që çmimi dhe paratë t’i shkonin një njeriu që ai nuk e pëlqente.

Çështje personale: Teoria më e njohur historikisht, por jo e vërtetuar është se partnerja e Nobelit e kishte tradhtuar me Mittag-Leffler, kjo solli urrejtje tek Nobeli për njeriun dhe për matematikën.

Çmimmet më të mëdha sot në fushën e matematikës janë:

The Fields Medal: Përshkruhet shpesh si çmimi Nobel dhe jepet medalje për zbulime të jashtëzakonshme në matematikë çdo katër vjet për individë poshtë moshës 40 vjeç.

The Abel Prize:  Ky çmim u krijua në vitin 2001 dhe ka marrë emrin e matematikanit Niels Henrik Abel. Jepet nga mbreti i Norvegjisë. Fituesi shpallet çdo mars.

The Chern Medal Award: Jepet çdo katër vjet në Kongresin Ndërkombëtar të Matematikanëve. Kongresi i radhës do të mbahet në Rio de Zhanero në 2018.

FM IMAGES: Konfrontimi i shqiptarëve më ushtarët serbë më 13 qershor 1999

Kjo video dramatike tregon momentin kur ushtarët serbë për pak kishin vrarë një shqiptar duke qëlluar në ajër, dhe ishin ushtarët gjermanë të KFOR-it ata që parandaluan konfliknitn mes shqiptarëve dhe ushtarëve serb të cilët po tërhiqeshin nga qyteti i Prizrenit.

Ushtarët gjermanë ndërhynin dhe forcat serbe u tërhoqën në rrugë duke ecur prapa. Banorët thanë se paraushtarakët serbë po digjeshin dhe plaçkitën shtëpi në një pjesë të qytetit para tërheqjes.

Çka tha kolonel Ahmet Krasniqit me 28 Nëntor 1996

Në faqen në Facebook me emrin Ahmet Krasniqi është publikuar një video e vitit 1996, ku kolonel Krasniqi mbante fjalim me 28 Nëntor, përcjell Bota sot.

“Të dashur miq, me rastin e 28 Nëntorit, Festës së Flamurit, me këtë pjesë të fjalimit të Kolonel Ahmet Krasniqit të vitit 1996, ju shprehim urimet më të përzemërta për të gjithë juve.
Gëzuar!” shkruan në këtë postim.

Brammertz habitet me serbët që kriminelin e luftës Llazareviq e quajnë hero

Është e zorshme të kuptohet mentaliteti për të cilin (Vlladimir) Lllazareviq ose (Mile) Kordiq janë heronj, meqë ushtarët e mirëfilltë nuk sulmojnë civilë, nuk djegin shtëpitë e tyre dhe për shkak të tyre qindra mijë njerëz nuk ikin nga frika. Kështu është shprehur Serge Brammertz, ish kryeprokurori i Tribunalit të Hagës, në një intervistë për “Novi magazin”.

Siç është shprehur ai, zyrtarët e përgjegjshëm politikë nuk planifikojnë sule me qëllim të spastrimit etnik të ndonjë territori dhe nuk japin urdhra për mbajtjen e civilëve të rrethuar në kushte të tmerrshme.

Brammertz beson se në gjithë ish-Jugosllavinë ekziston shumica e heshtur të cilën nuk e intereson madhëromi i kriminelëve të luftës dhe mohimi i krimeve.

Mbyllja e Tribunalit të Hagës, sipas Brammertzit nuk është fundi, por vetëm fillimi i kapitullit tjetër.

Të rikujtojmë se gjenerali i Ushtrisë së Serbisë, Vlladimir Llazareviq, vuajti dënimin nga Tribunali i Hagës për krime lufte të kryera në Kosovë, ndërsa u quajt hero nga Beogradi zyrtar. Këto ditë ai u zgjodh ligjërues në Akademinë Ushtarake të Serbisë, për të mbajtur në kujtesë “luftën heroike të ushtarëve serbë” kundër separatistëve shqiptarë dhe “agresionit” të NATO-s

Nga Muharrem Blakaj : EKSKLUZIVE| Der Spiegel: Rrëfim për atentatin mbi Jusuf e Bardhosh Gërvallën dhe Kadri Zekën 1982

Nga Muharrem Blakaj

Vrasës të panjohur i vranë në afërsi të Heilbronnit tre jugosllavë. Për autoritetet shtetërore gjermane kjo masakër është kulm i ri në luftën e fshehtë, në të cilën agjentë të sigurimit jugosllavë dhe kundërshtarë të pushtetit luftojnë mes tyre.

Pas kroatëve në ekzil si duket qeveria e Beogradit u ka shpallur luftë të përgjakshme shqiptarëve në ekzil që vijnë nga Republika e Kosovës. “BMW”-ja e gjelbër 316 dilte nga garazhi. Shoferi nuk donte ta kthente veturën në borë dhe vazhdon të vozisë prapa deri te udhëkryqi, diku rreth 40 metra. Kur ndalet vetura, nga një vend ndërtimi dikush lëviz nga krahu i djathtë i veturës dhe qëllon nga një distancë 3m në brendi të veturës. Një njeri i dytë gjuan gjithashtu dhe shikon pastaj në veturë për t`u bindur se a ia kanë arritur qëllimit. Fqinjët e frikësuar nga krismat i shohin dy burra duke ikur.

Ishte shqetësuese ajo që kanë parë banuesit e komunës së Untergrupenbahut të Hailbronit: Vetura vazhdonte të uturinte sepse shoferi e kishte këmbën ende në pedalin e gazit. Pastaj ai e lëshon si duket fraksionin dhe vdes. Kështu që vetura vazhdon të ecën deri sa i mëshon një garazhe përballë.

Vetura ndalet, motori fiket dhe mjedisi qetësohet. Policia ka gjetur në veturë: Shoferin Bardhosh Gërvalla, 31 vjeç, jugosllav, i goditur nga 6 plumba, qëndronte i vdekur pas timonit, bashkudhëtarin e tij, Kadri Zekën, 28 vjeç, i vrarë nga 2 goditje me plumba në trup, dhe Vëllain e shoferit, Jusuf Gërvallën, 36 vjeç, gjithashtu i plagosur rëndë nga 2 goditje me plumba. Tri viktimat u identifikuan shpejt dhe gjithashtu shpejt u dit edhe drejtimi i tyre politik: jugosllavë në ekzil që i takonin kombësisë shqiptare nga provinca e Kosovës në jug të shtetit ballkanik, dhe që të tre veprimtarë kundër qeverisë së Beogradit. Edhe për autorët e vrasjes pati shënime. Në vendin e ngjarjes Jusuf Gërvalla, i cili më vonë vdes, i kishte pëshpëritur policisë: „Neve na vrau UDB-ja1“– policia sekrete jugosllave. „“

Dymbëdhjetë herë ishte gjuajtur mbi të tre burrat nga pistoleta të kalibrit 7,65, dhjetë goditje kishin qëlluar zemrën, mushkëritë dhe qafën. Një polic në vendin e ngjarjes thotë: „E tëra dukej si pas një ekzekutimi.“ Është metodë që përdoret nga shërbimi sekret, siç thotë snajperisti dhe instruktori i policisë nga Stuttgarti Siegfried Hübner – duhet qëlluar me katër plumba; „tre për ta mbërthyer viktimën nëse ajo qëndron ende, pra për ta rrëzuar dhe për ta bërë të paaftë për kundërvënie, dhe pastaj ri gjuajtja e katërt e domosdoshme dhe vdekjeprurëse. Edhe kjo flet për UDB-në.“ Që shumë vjet grinden shërbimi sekret jugosllav dhe kundërshtarët e regjimit në botën e jashtme. Në shumë raste, jugosllavët në ekzil i kanë sulmuar ambasadat, konsullatat dhe përfaqësuesit e qeverisë së tyre. Beogradi reagonte në krim dhe terror gjithmonë me të njëjtën mënyrë. Skenë e Shoot-out-it ballkanik ka qenë kohë pas kohe Republika Federale e Gjermanisë dhe policia ka qenë deri më tash e pafuqishme për t`i dhënë fund kësaj veprimtarie, edhe kur përgjegjësit kanë dalë në shesh. Beogradi ua ka frikën grupeve në ekzil, të cilat janë vatër trazirash në shtetin shumënacional – dhe i lufton ato. Sidomos kroatëve që janë jashtë ua kanë drejtuar pistoletat vrasësit e shërbimit sekret. Në shumë raste krimesh kundër kroatëve në ekzil është dëshmuar pjesëmarrja e Beogradit.

Për shembull: Kur shkëputet kroati Franjo Goreta nga shërbimi sekret jugosllav me detyrë për vrasje në Republikën Federale Gjermane dhe e vranë një oficer udhëheqës, Beogradi e nis një komando menjëherë për ta likuiduar atë. Ende se kishte kryer dënimin Goreta , kur njerëz të UDB-së ndërmorën një atentat, në të cilin Goreta shpëtoi për pak. Në procesin e këtij akti gjyqtari dërgoi një apel deri më tash të kotë drejt Bon-it. „Nuk mund të lejohet që në vendin tonë të kryhen vrasje të shteteve të huaja për t`i zgjidhur problemet e tyre të brendshme.“ Krahas kroatëve tashmë në shënjestër të shtetit jugosllav janë edhe shqiptarët. Që nga pranvera e fundit kur shqiptarët rezistuan në provincën jugosllave në Kosovë, ku u bënë trazira të përgjakshme, Beogradi i ka zbuluar shkaktarët jashtë vendit: Prej shtetit shqiptar fqinj dhe prej shërbimeve besnike komuniste dirigjohet konflikti, mirëpo edhe nga Republika Federale Gjermane, siç thonë politikanët e Beogradit.

Në fakt vetëm në Baden-Württemberg jetojnë diku 2000 shqiptarë, shumica prej tyre me strehim politik. Lidhur me aktivitetet e tyre shpeshherë u ankua konsullata e përgjithshme në Stutgart. Për

shembull, në pranverën e 1981-shit demonstruan shqiptarët në një demonstratë jo të rëndësishme, në të cilën ata kërkuan ndarjen e Kosovës nga Jugosllavia. Ndërkohë demonstruesit e diktuan se dikush nga një shkollë jugosllave po i fotografonte, hynë disa brenda dhe pos fotografit ata e takuan edhe konsullin e përgjithshëm jugosllav Branko Dimitrijevic. Ata ua morën filmin, të cilin më vonë u detyruan ta dorëzojnë në polici.

Kjo mund ta ketë lidhur një zinxhir vdekjeprurës, se njëri prej të cilëve kishte hyrë në atë shkollë dhe të cilin me siguri e kanë fotografuar, ishte Bardhosh Gërvalla, ngasësi i veturës, i vrarë pranë Hailbronit. Gërvallajt kanë qenë të njohur në skenën e jashtme. Vëllai Jusufi i cili para pak kohe i kishte dhënë një intervistë një gazete ditore, në të cilën thoshte se ishte për luftën e armatosur kundër shtetit jugosllav, ka qenë sipas njoftimeve të policisë edhe redaktor i gazetës „Zëri i Kosovës“ në ekzil. Bardhosh Gërvalla kishte ardhur në Gjermani më 1974. Ai punonte si këshilltar për punëmarrësit jugosllavë, në Solitudestraße 44, në Ludwigsburg. Bardhoshi ishte i martuar dhe kishte dy fëmijë, ka qenë aktiv sidomos në legjislacionin e punës për bashkëkombësit e tij. Koka politike e vëllezërve ka qenë si duket Jusuf Gërvalla.

Sidomos ai fajësohej nga konsullata e përgjithshme jugosllave të jetë anëtar udhëheqës i „Fronti të kuq“ që luftonte kundër qeverisë jugosllave. Kjo organizatë ishte aktive, deri më tash, vetëm në Jugosllavi dhe po aq pak, si grupe të tjera kosovare u shfaqte në raportin vjetor të ministrisë federale për mbrojtjen e kushtetutës. Edhe Jusufi ishte i martuar dhe kishte tre fëmijë, duhet të kishte qenë bashkëbotues i gazetës së ndaluar në Jugosllavi „Zëri i Kosovës,“ për të cilën ai punonte nga vendbanimi i tij. Kadriu, gjithashtu gazetar, ishte bashkëpunëtor kompetent i të njëjtës revistë. Në murin e jashtëm të shtëpisë së vëllezërve në „Auf der Habichtshöhe 40“ e kishin varur, në shenj pikëllimi, një flamur në gjysmështizë të kuq me një shqiponjë dykrerëshe dhe një yll – ngjyrat e Kosovës dhe njëherësh flamuri kombëtar i Shqipërisë./FMimages Albania.

Titulli origjinal nga gazeta: Der Spiegel, 25 janar 1982 E TËRA DUKEJ SI PAS NJË EKZEKUTIMI.

Josip Broz Tito dhe Fadil Hoxha në vitin 1978

Tito kishte pritur delegacionin e Kosovës në krye me Fadil Hoxhën, me rastin e 35 vjetorit që nga Sesioni i Dytë i AVNOJ-it.

Kush ishte Fadil Hoxha?

I ri shkoi në Shqipëri për t´u shkolluar, së pari në Shkodër dhe më pas në Normalen e Elbasanit – të cilën e përfundoi më 1940. Gjatë Luftës së Dytë Botërore shërbeu si oficer këmishëzi. Në vitin 1941 kthehet në Kosovë si mësues, për t’u bërë më vonë një nga nismëtarët e Lëvizjes Nacional Çlirimtare. Pas kthimit në Kosovë i bashkohet rezistencës partizane kundër okupimit fashist italian dhe më 1943 emërohet komandant i aradhes partizane “Emin Duraku”, që atë kohë operonte në territorin e Kosovës.

Pas luftës kishte disa funksione politike në nivel krahinor dhe federativ. Funksionet më të larta në nivelin federativ ishin anëtar i Kryesisë Republikës Socialiste Federative Jugosllavisë dhe anëtar i Kryesisë së Lidhjes Komunisteve Jugosllavisë. Më 11 qershor 1945, me formimin e Kuvendit të Kosovës emërohet kryetar i tij. Këtë funksion e mbanë deri më 20 shkurt 1953. Po në këtë funksion emërohet edhe një herë më 11 korrik 1967, dhe e mbanë përgjatë demostratave të njohura të vitit 1968-të, ndërsa një vit më vonë 1969, i liron funksionin Ilaz Kurteshit