Marketa Hejkalova-“Një kosovar në jetën time”

 


Autorja nga Republika e Çekisë Marketa Hejkalova, të hënën në mesditë, ka bërë përurimin e librit të sajë “Një kosovar në jetën time”.
Një kosovar në jetën time është roman që flet për një femër çeke, e cila ngelet shtatzënë me një kosovar, i cili e braktisë atë e, për pasojë, edhe ajo e braktisë fëmijën e saj. Ky roman me intrigë sa moderne, aq edhe klasike, tregon histori intime, private dhe shtetërore. I mbushur me dashuri dhe politikë, romani i Hejkalovës artikulohet si diskurs nostalgjik në planin personal dhe si diskurs ironik në planin social e politik. Gjithashtu, i shkruar si dëshmi nga jeta e një gruaje çeke, ai mund të lexohet si rrëfim për kosovarin “e saj” dhe për Kosovën tonë.
Siç mund të shihet nga biografia e saj Marketa Hejkalova është një shkrimtare e përkthyer në shumë gjuhë. Sipas biografisë së sajë Marketa Hejlakova ka një karrierë të theksuar në letërsi dhe në diplomaci jo vetëm në Çeki por edhe më gjerë

Sali Berisha: Lajmi për vdekjen e Olldashit – na mbyti

Ish kryeministri i Shqipërisë dhe ish presidenti i Partisë Demokratike, Sali Berisha, i ka shprehur ngushëllime të gjithëve për vdekjen e Sokol Olldashit.
Ai ka thënë se lajmi për vdekjen e tij e ka mbytur për dhimbje duke mos dashur ta besoj se kjo ishte e vërtet. Prëmes një shkrimi në facebook, të cilin e ka titulluar “In Memoriam”, Sali Berisha ka shkruar.
“In Memoriam!
I dashur Sokol, lajmi i zi per aksidentin tragjik permbyti me dhimbje, pikellim dhe zi te madhe, zemrat, shpirtrat, e bashkeshortes, djemeve, prinderve, miqve, te afermve tuaj por dhe te demokrateve dhe demokratëve dhe mbare shqiptareve.
I rritur ne kampet e punes te rregjimit barbar, si enfant prodige i vuajtjes, sakrifices, kurajos dhe qendreses njerezore, Sokol Olldashi me guximin, mençurine, shpirtin e tij te pamposhtur, do te hynte ne levizjen demokratike te viteve 90 dhe do te shkelqente si njeri prej yjeve me te shendriteshme te saj.
Bashkeshortja, djemte, prinderit, miqte, te afermit e tu humben mbreme njeriun e tyre me te dashur, Partia Demokratike, demokratet dhe mbare shqiptaret humben njerin prej drejtuesve, personaliteteve me te vendosur dhe me te shquar te ketyre dy dekadave, humben njerin prej politikanëve me te talentuar, qeveritareve tane me te afte.
Parlamenti shqiptar humbi oratorin me llogjike te kristalte, ligjberesin e zote, avokatin e zjarrte te qytetareve dhe interesit te tyre. Publicistika, studiot, arenat e debateve nuk do te kene me yllin e tyre te paperseritshem, kurse une nuk do te kem më jo vetem nje mik te çmuar por dhe njerin prej bashkepunetoreve me te afert, me te afte, me te guximshem te jetes sime politike.
I dashur Sokol, sot dhimbja ne zemrat tona eshte me rende se guri, zija me e zeze se nata, me e zeze se ajo kthesa qe te zuri prite dhe ne vitin e dyte te rinise se burrit te çoi tinezisht miku yne i dashur ne banesen e perjetesise.
Ora qe une po shkruaj keto pak fjale ka kaluar kater e mengjesit dhe te them te verteten syte ne ndonje çast dhe me njomen dhe lëpehen dhe ne ndonje fjale germat edhe me zbehen, por une te siguroj se keto jane vetem çaste. Ne nuk mund vajtojme dhe kurre nuk do te vajtojme per ty.
Ti je dhe do mbetesh perjete i gjalle midis nesh. Ti jeton ne krenarine, ne frymezimin, vizionin, guximin tone. Ti jeton ne zemrat e te rijnjve qe ngrije peshe, ne shkrimet e tua perla te publicistikes sone, ne fjalimet, debatet, batutat e tua te paperseritshme, jeton ne vepra qe kane ndryshuar kete vend pergjithmone.
Miku yne, ne me kitaren tende, tingujt e saj melodioze gjithnje do kendojme dhe festojme se bashku ty, vepren tuaj te pavdekshme, vepren tone. Po Koli, prehu i qete me deshiren e Zotit ne paqen e merituar. Lamtumire mik i dashur, lamtumire Sokol, ti perjet je midis nesh. I lehte qofte mbi ty, dheu i tokes sone!!”

Makfire Maqedonci – Canolli - Fluturoj përmbi qiellin e trojeve të mija...

Makfire Maqedonci - Canolli  lindi në Prishtinë. Fëmijërinë dhe rininë e hershme i kaloi në vendlindje. Është shkolluar në fushën e pedagogjisë, që e ka bërë më të ndjeshme e më njerëzore edhe në poezi. Me këtë art të vështirë ka filluar të merret që kur ishte nxënëse e klasës së dytë fillore. ”Gjeli im plak” ka titullin vjershsa e saj e parë. E ka botuar 30 vjet e sa më parë në shtojcën për fëmijë të gazetës ”Rilindja” (1978/79), e cila botohej çdo të martë, në kohën e artë të kësaj të së përdishmeje të shuar shqiptare në Kosovën e pushtimi serb.

Makfire Canolli i përket brezit të rinisë ”së padisiplinuar”, e cila sfidonte pushtetin antipopullor të asaj kohe. Ky pushtet të rinjtë shqiptarë i quante ”irredentistë” e ”seperatistë” dhe me nofkat të tjera më poshtëruese, vetëm e vetëm pse deshi të mbante gjallë gjuhën, traditën e kulturën shqiptare, të qenit shqiptar të shqiptarëve në vendin e tyre.Makfires, si motër e vëllezërve ”irridentistë”, iu mohua çdo e drejtë: të regjistrohej në fakultet, të punojë me nxënës, si dhe e drejta për të botuar. E ka vrragë të pashlyeshme në zemër këtë kohë, aq më parë, pasi krijimet e saj të hershme ia konfiskuan punëtorët e shërbimit sekret serb, gjatë një basrisjeje në shtëpinë e saj.

Në vitet e ‘80-ta, si shumë familje shqiptare, edhe familja e Makfires ishte në shënjestër të UDB-së famëkeqe serbe, e cila në vitin 1982 ia burgosi të tre vëllezërit. Ishte kjo koha kur shiri i saj poetik po kendonte nga brenda, pa u shfaqur për lexues.

Në vitet e ‘90-ta emigron në Gjermani, ku qëndroi deri më 1998. Kthehet në Kosovë bashkë me familjen e saj dhe më pas, më 1999, kalon oqenanin për të vazhduar jetën në New York. Aty jeton ende.

Zëri i saj dëgjohet çdo të premte në valet e Radio – Diasporës, ku si moderatore e udhëheq rubrikën "Heroizmi i popullit tonë në shekuj".Poezitë e saj janë prezantuar nëpër disa faqe internetit, të cilat botojnë krijime artistike, si "Teutat shiptare nëpër botë", "Agjencioni Floart-Press","Floripress","Floart", "Tribuna shqiptare", "Bota e re", "Stërkala", si dhe "Qeparoi","Prishtina-press" etj.



Gjer tani ka botur përmbledhjen poetike për të rritur “Gjurmë nëpër flakë” (2010) dhe një tjetër për fëmijë “I shes diellit akullore” (2010).

Makfire Maqedonci – Canolli

Si e bëra Shqipërinë time

Sh-në ia mora shqiponjës në fluturim,

që të ndërtoj çerdhe në shpirtin tim.

Q-në ia mora në qerdhor qershisë,

që t’i bëj të kuqe faqet e rinisë.

I-në ia mora të nesërmen Ilirisë,

që të mësoj rrënjët e Dardanisë.

P-në e la herët pranvera mbi lule,

që të bëj nektar për bletë, jo vetëm pekule.

Ë-në e piku syri i foshnjës pa gji nëne,

që lumenjtë të sjellin qymësht dhene.

R-ja me shi nga retë seç më ra në dorë,

që fëmija të fle gjatë, jo vetëm një orë.

I-në tjetër për emrin e atdheut tim,

e gjeta në abetare duke mësuar shkrim-lexim.

A-në e gatova mirë nga dheu i mëmëdheut,

që të bëja Shqipërinë me dorë të Skënderbeut.

JAM JUGU I SHQIPËRISË


Mos më quani vetëm Çamëri
se jam bija e nënës Shqipëri,
jam motër e Preshevës,
Bujanocit e Medvegjës,
Plavës, Gucisë, e Tetovës,
Mitrovicës e tanë Kosovës!

Më dhem zemra e më djeg shpirti
më djeg malli e më përvëlon,
kur Shqipëria e Kosova
pavarsinë po e festojnë.

Mitrovica pa veri,
Plava e Tetova pa liri,
Presheva e Çamëria në robri,
e ju moj shqiptari,
këtë e quani ju pavarsi?!

Thirrni mëndjes e mendoni
njëri tjetrin ta afroni,
mjaft më me përçarje
vrasje, ironi edhe ndarje.

Jeni ndarë si mos më keq
sikur të ishit bukë me kuleq,
keni krijuar njëqind parti
e shtepijën pa çati!

Disa të tjerë bêjnë be e rrfe
ne jemi të lidhur vetëm për fe,
ca krishterë e ca muhamedan
në dorë t’huajve atdheun e keni lën!

Në shumë vende të shpërndarë
disa masakruar e disa të vrarë,
shumë të tjerë i morri gurbeti
vaj vatani e mjer mileti!

Qaj si fëmi mot pas moti
si nuk është gjallë Kastrioti,
t’ja thyej qafën shkaut e grekut
t’ja kthej nderin mëmëdheut,
ta luftonte padrejtësinë
që po bëhet me nënë Shqipërinë!

Prap po vjen i bekuar nëntori
zemra sa s’më del nga krahrori,
do të festohet pavarsia
pa mua e motrat e mija!

Nuk dua të jem mysafir
duarkryq e të bëj sehir,
dua të jem aty prore
në valle dore për dore.

Nëse jeni bijt e shqipes
e stërnipat e Skënderbeut,
bashkohuni rreth flamurit
e lidheni besën e burrit,
mjaft më lat në dorë të huaj
për liri sa shumë po vuaj.

Kur t’bashkohem me motrat e mija
do t’ju them: Me fat Pavarsia!
E ta dijë gjithë bota mbarë
edhe unë jam nga trolli shqiptarë!

Mos më jepni veq premtime
kërkoj ato t’i ktheni në veprime,
mos më quani vetëm Çamëri
se jam jugu i nënës Shqipëri!




UÇK  TË GJITHË DO TË JEMI


Mitrovicë ty të njeh historia
djemt e tu me dy alltia,
një në shokë e një në brez
për ty flakë kemi me ndez!
Me ta prek ty kush kufirin
e tronditim edhe Berlinin!
As në jug e as në veri
toka jonë nuk njeh kufi.
Të lakmojnë ty millosheviçat
drashkoviçat e borkoviçat,
je e “ëmbël” si sheqeri
por je bërë një “mollë sherri”!
Nuk e lëm ne Ibrin plak
t’ja shkurtojnë të bukrin shtat,
nuk je toka e Berlinit
me t’vu murin në vend t’kufirit!
Mos t’mendon kurrë Evropa
që lejojmë më të nda në copa,
nëse prap e kërkonë vendi
UÇK të gjithë do të jemi!


PERËNDIA IME E KA VETËM NJË EMËR 




Tek ti e kam gjithë dashurinë
për ty e thurri unë poezinë,
tek ti unë e gjejë frymëzimin
tek ti e ndiej gjithë gëzimin.
Për ty flijohem nëse do të duhet
për ty tretem edhe bëhem pluhur,
ty të falemnderoj sa të jemë gjallë
që më dhe emrin të quhem shqipëtarë!
Për ty bie në gjunjë dhe ta puthi tokën
për ty jam në gjendjë edhe ta jap kokën,
ty të falem me mishë e shpirtë
për ty lutem natë e ditë.
Për ty do të jemë gjithë jetën fëmi
je dielli im që gjithmonë bënë dritë,
për mua ti je vetë Perëndia
e shtrenjta ime – Nënë Shqipëria!

Dialog me vajzën time, Dalinën



Më trego të lutem
moj e shtrenjta nënë,
pse “Molla e Kuqe”
nuk është për t’u ngrënë?
Bija ime e vogël
moj e bukura bijë,
“Molla e Kuqe”
e ka një histori!
Pse moj nëna ime
ç’far po thua ti,
qysh “Molla e Kuqe”
është në histori?!
Historija e saj moj bijë
është përplot dhimbje
me vrasje e plaçkitje,
masakra e dëbime.
Pra ajo “Mollë” moj nënë
nuk është si mollat tjera?
Gjaku e paska bërë të kuqe,
që të duket sikur nuse?!
Ajo “Mollë” moj bijë
ka një tjetër shije,
ajo dikur sillte
aromë Shqipërie!
Pra sipas teje
moj e dashura nënë,
“Mollën e Kuqe”
nuk duhet me ngrënë?
Jo moj bijë e dashur
atë “Mollë” nuk e hamë,
e kemi si kujtim
nga të parët tanë.
Po sikur t’i bënim nënë
në Amerikë vendin “Mollës”?
Do të na e sillte aromën
të Shqipërisë e të Kosovës!
Ajo e ka vendin moj bijë
në gjirin e Shqipërisë,
por me dhunë e morri
barbarizmi i Sërbisë!
Mjaft moj nënë mos qaj
mos u brengos ti,
se një ditë “Molla e Kuqe”
prap do të jetë në Shqipëri!
Kam besim moj bija ime
se ju brezi i ardhmërisë,
prap “Mollës” do t’i k’theni
aromën e Shqipërisë!


AMANETI PËR MOLLËN E KUQE



Babai im i ndjerë
më pat thënë disa fjalë:
Bija ime e dashur,
kur për mua të kesh mallë,
kujtoje Mollën e Kuqe
ta shuajsh atë zjarrë!
Atje gjyshja jote
dikur u bë nuse,
varret e të parëve tanë
i ke te Molla e Kuqe!
Atje i ndërtoi foletë
dikur vetë shqiponja,
sepse Molla e Kuqe
ishte vetëm e jona.
Që nga Molla e Kuqe
e deri në Çamëri,
quhej toka jonë
me emrin Shqipëri!
Po iku nga kjo jetë
me dhimbje në zemër,
duke e parë Mollën e Kuqe
vetëm nëpër ëndërr.
Kur të vdes një ditë
t’më mbuloj dheu i zi,
ma mbill një mollë te kuqe
te varri im përmbi.
Mos e leni Mollën
ta hajë Milingona,
sepse Molla e Kuqe
është vetëm e jona.
Ky ishte amaneti
i të ndjerit tim eti,
që as dheu vetë
kurrë s’ka për ta tretë!


NËNTËDHJETË E NËNTË PLAGËT E SHQIPES 



Kam nëntëdhjetë e nëntë dhimbje në shpirtë
mbaj nëntëdhjetë e nëntë plagë në krahët e mij,
me kokën e ndarë në dysh padrejtësisht!
Fluturoj përmbi qiellin e trojeve të mija
dhe i kërkoj trimat e dëshmorët
që me gjakun e tyre e skuqën tokën
e mua më është nxirë i tërë trupi,
nga dhimbja e madhe!
Kam nëntëdhjetë e nëntë vite që rënkoj
dhe koka ime më rrinë menjanë,
kur i dëgjoj zërat kah më thërrasin
e trojet dhe bijtë e mi
jan të shpërndarë akoma.
Ishte ai nëntori i dytë i atij viti
që e shpalli Pavarsinë time
të përgjysmuar!
Por në nëntorin e tretë
prap do të fluturoj lart në qiell
dhe me flatrat e mija
do ta shpalli vetë
Mëvetësinë time të vërtetë,
edhe atje ku i ndërtova dikur foletë!
Dhe bota le ta kuptojë,
se durova e prita
përplot një shekull
për Pavarsinë time të plotë!



TAKIMI NË ËNDËRR




Mbrëmë në shpirtë isha e vrarë
dhe një ëndërr e kamë parë,
se shumë isha e dëshpëruar
për ca gjëra si kanë ndyshuar.
Atje largë në tokën tonë
në Prizeren ma t’bukrin vend,
prap ishin mbledhur trimat
po e mbanin një Kuvend!
Skënderbeu një fjalë ju tha
luftën vëllezër që e kam ba,
shpata ime u la me gjak
shqiptaria të ketë një Bajrak.
Bajram Curri ish ngritë në këmbë
zemra e tij po bënte gjëmë,
zëri i tij e lëkundi gurin
kush ja hjeku shqipen Flamurit?!
Isa Boletini ish mërzit
kurrë o vëllezër se kam prit,
Mitrovicën ma paskan nda
prap me Lordin duhët me u pa!
Adem Jashari ish zemru
për këtë Flamur unë nuk kam luftu,
kurrë nuk kam pa o vëllezër yje
gjakut ngjyrën me ja fshie!
Nga Gllogjani vinte kushtrimi
fjalë kish qu Luan Haradini,
na o vëllezër se kemi l’shu pritën
se kështjellën lart e ngritëm.
Më thanë burrat e trimërisë
të fala bëju gjithë shqiptarisë
edhe të vdekun nuk kemi me duru
vendin tonë të hujt me sundu!
Pajaziti e kish zënë pritën
në Prishtinë ai po qëndronte,
jo s’kam vdek tha trimi i lirisë
po i bëj roje Dardanisë!
Eh sa shumë u ngushtova
për këto fjalë kur i dëgjova,
por me vete u gezova
që veq në ëndërr i takova.

DRITËRO O YLL I DRITËS



(Të madhit Dritëro Agollit -me rastin e 80-të vjetorit të lindjes së tij)

Tetëdhjetë vite më parë
në Menkulas të Devollit,
lindi një yll drite
për t’i bërë dritë kombit.

Tetëdhjetë vite më parë
në Shqipërinë e vjetër,
ishte kohë furtune
ishte kohë e egër!

Por ky yll i dritës
me mencuri e urtësi,
flakën e pishtarit
nuk e la me u fikë.

E lindi nënë Shqipëria
e don shumë Kosova,
e njeh gjithë shqiptaria
me veprat e tija.

Dritëroi gjithë jetën
siq e pati emrin,
atdheut e kombit
i lartësoi nderin.

Sot për ditëlindjen
e uron gjithë kombi,
të na rroshë sa malet
Dritëro Agolli!

Emri yt prej drite
ndër breza do të ruhet,
flaka e pishtarit
kurrë nuk do të shuhet.

Dritëro o yll i dritës
edhe njëqind vite të tjera,
na duhet fjala jote
se është me shumë vlera!

Sofër me plumba e shtruar




Ja ku e ke shtruar me plumba,
sofrën ku gatova lirinë,
për darkën e kombit tim,
Kur u ktheva vonë nga arat,
të bëja bukën e re misërishte,
për trimat, që
ende nuk janë kthyer nga malet.
Mitrovica kërkon prapë trima,
aty jo nuk fluturojnë
të gjitha shqipet e lira të Kosovës.
Shtruar me plumba e ke
armiku im i vjetër,
me të njëjtën qime!
Dëshira ime e ndaluar tani,
nga paqja e botës,
për lirinë e plotë të vendlindjes sime,
për tërë trollin tim,
po pret në sirtarët
e tavolinave diplomatike,
me njërën dorë
në sofrën e plumbave,
që t’i hamë bashkë një ditë.


Abetare për lirinë



Shtrënguar me zinxhirë në trupin tim femëror,
gumëzhitja si tanku armik mbi barin e vjeshtës,
të gjeja abetaren e lirisë,
në natën e zezë me re,
kur ëndërroja frymën e ndaluar në grykë
me hallkat e reja natë për natë,
që të mos çelë kurrë drita e mëngjesit tim,
i lagur me gjakun tim.
Dhe ti nuk e di, armiku im!
Që unë di përmendsh
Lirinë që ma ndalon ti,
këngën më të bukur të poetit
që ua lë cicërima zogjve,
edhe kur ti e vret.
Prapë ti nuk e di!
Se sa më shume që më shtrëngon,
aq më shumë gjaku im më mëson jetën,
zvarrë për të arritur kotherrën e bukës,
që shkel çizma jote,
në sofrën e Kosovës,
gatuar me duart e nënave.
Po ik se nuk kam kohë të flas më me ty!
Më presin trimat në male.
Kërkojnë bukë dhe fishekë,
për ty, armiku im!

Vesa mbi lule gjak të vjen



Ti mendon se u ligështova nga zinxhirët tu,
kur më shikove lotin që nga syri im ra.
Ti nuk dallon gjakun nga loti,
jo që i verbër je.
Të duket gjak edhe vesa mbi lule.
E si ujk lëpin buzët
para torishtës së dhënve.
E di. The me vete:
Femrat janë të fuqishme vetëm në shtrat,
janë vetëm për t’u rregulluar në pasqyrë.
Nuk do të më mbash mend.
E di!
Me flamur i lidha tytën tankut tënd dhe
e zyri kolla në marsin shqiptar,
nga ngulçimet në fyt
kur u ngjita shtatzënë me lirinë.
E një shekull kisha pritur lindjen e parë.
Që të rris gëzimin e parë,
Si lulen në saksi.
E di!
Sa trishtueshëm më sheh tash si atëherë.
Prape lëpin buzët,
vesa mbi lule gjak të vjen.

Nuse shqip në Mollën e Kuqe



Atdheu im sa herë është tkurrur,
braktisur me dhunë
nga shqipatrët e mi,
duke marrë me vete vetëm emrin “shqiptar”,
me lot në sy,
Zemra duke qajtur me ngashërim.
Gjyshi im ruan edhe sot,
Mbiemrin e vjetër “Maqedonc”,
në kohën kur gjyshja ime
u bë nuse në Mollën e Kuqe,
në vendin ku flasin shqip
vetëm eshtrat nën dhe,
ose ndonjë zog që andej i bie fluturim
dhe këndon emrin e atdheut t’im,
poemën time të kafshuar
nga të katër anët,
me emrin Shqipëri.

NËPËR LABIRINTHET DHE DIAPAZONET E KRIJIMTARISË SË SHKRIMTARIT EDMOND SHALLVARI

Nga: Dhimitër Nica


Edmond Shallvari është afirmuar tashmë në letrat,shkrimet dhe mbarë letërsinë shqipe.Është afirmuar plotësisht si poet.Është afirmuar plotësisht si shkrimtar.Në fushën poetike ka botuar katër libra me poezi.Në vitin 2008-të,botoi librin e parë poetik ” Diku..Dikë.. Dikush…”, po në këtë vit botoi edhe librin e dytë me poezi me titull ” C’u bëmë kështu! “.Në vitin 2009 erdhi në dritë libri poetik i radhës ” Mos e ndiqni hijen” . Në vitin 2010-të,Mondi doli para lexuesëve me librin e katërt poetik “Më foli heshtja”. Më parë se këta, në 2006-ën kishte botuar një libër voluminoz ” E megjithatë…jetojmë! “, me përshkrime,shkrime,kujtime të ndryshme,reportazhe,esse,etj.
Po kush është Edmond Shallvari për lexuesin e thjeshtë,që në të vërtet ngjan me një fabrikë brilante prodhuese? E.Shallvari lindi ne Korcë,më 30 korrik 1957-të.Pra, për pak ditë feston 55-të vjetorin e lindjes.Me këtë rast i urojmë shkrimtarit jetë të gjatë e punë të mbarë krijuese.Të ndalesh në librat e poetit do të na duhen orë e ditë të tëra,për t’i vlerësuar e për t’i komentuar.Por,për t’i rënë ca si shkurt,do të ndalemi në dy prej tyre.Në librin e fundit poetik ” Më foli heshtja” dhe ne romanin e parë të botuar prej tij, “Facebook-koobecaf” të shtypur nga shtëpia botuese “Fan Noli” në Tiranë.
Libri “Me foli heshtja” është një libër që në titull të ve në mendime për diapzonin dhe vlerat e shumta që mbart.Libri ka 83-poezi dhe që të ndalesh në të gjitha do të na duhej shumë kohë.Ndaj ne do përshkojmë disa prej tyre,për t’i dhënë një imazh sa më të qartë lexuesit. Libri hapet me poezinë “Shlyerja e mëkatit”. Një poezi tipike për stilin e autorit,që të bën të kujtosh e të mendohesh thellë.
” Falmë e dashur, mëkatin e pa thënë…” e më poshtë vazhdon: ” lërmë në dënim të vet vetes/ sot jam kthyer ndaj saj në xhelat/ dje prift u bëra,e lashë të rrëfehej/ dhe kokën e mëkatit ia preva pastaj…” Pra,sinqeriteti i autorit i kalon përmasat e thjeshta të njeriut.Vazhdojmë me poezinë “Gjyshja” :
” Po gjyshja ishte si përralla
Dhe si përralla një ditë mbaroi
Flokët iu bën re të bardha
Dhe shpirti porsi ujë kroi…”
E kush më mirë se poeti do të shtonte më shumë për gjyshet tona,a për gjyshen e vet në vecanti ? Në poezinë “Do t’ia them…” për nga vet titulli më kujton lebërit e Vlorës,poeti përcjell mesazhin se nuk i trembet vdekjes,por në të kundërt,në momenti e saj do t’ia marrë këngës dhe jo thjeshtë me nota e pentagrame,por në vend të tyre lexuesi do të gjëj nota dhe tinguj pyjesh,malesh, të dalë nga toka e të rënë nga qielli. Në poezinë ” Thjesht…” poeti shumë thjesht përcjell mesazhin e moshës.Në krijimin tjetër “Merre si të duash, afendiko !” përshkruhet puna e rëndë që bëjnë emigrantët shqiptarë në Greqi e më gjerë.Kurbetlliu kënaqet me kacidhet që i jep pronari,ndërsa punë dhënësi jo vetëm që shtrembëron turinjtë kur e paguan shqiptarin,por e shikon me një sy përcmues e racist. Më tej te krijimi ” Pak filozofi ” një ndër temat më të preferuara,më të rrahura e më të sukseshme të tij,ai e pershkruan me nota fantastike bukurine. Vecojmë strofat e saj:
” Ja të pash’
Më vajti syri
Si te kroi në mal
Dhe pemët te pylli
Ndryshe bukuria
E botës përreth
Pa sytë e mia
S’do kishte lezet…
Ja, të preka
C’ti bëj dorës
Sic këpus nga pema
Kokrrën e mollës… “
Pra,bukuri filozofike e shoqëruar me kënaqësi shpirtërore.Edhe tema e dashurisë zë një vend qendror në kjijimtarinë e poetit.Te poezia ” S’e dija ” shijoheni se me sa nota të holla e të thjeshta në aparencë e kofirmon dashurinë.
” S’e dija, c’ishte puthja
Të putha!
S’e dija c’ishte humbja
Humba…”
Poeti me nota të thella dhimbjeje përshkruan se c’është ikja e ikjes,dhimbja e dhimbjes,malli i mallit,halli i hallit… Një vend të gjerë në krijimtarinë e tij zenë edhe vuajtjet e të burgosurve politik në regjimin komunist. Bëni vlerësimin e poezisë ” Ne rrojmë edhe pa to…” pra, pa kockat e trupin skeletor.
“Pa gdhirë të pa gdhirët na marrin
Burgu gjëmon nga muri me shpirt
Skeletet tona në litar i varin
Ne rrojmë edhe pa to, o mik ! “
Sa forcë e madhe dhimbjeje na percillet me to,sa urrejtje të pafundme mbajnë të burgosurit pak caste para ekzekutimit…Unë kam shënuar edhe për poezi të tjera si ” Poeti vërtet” , “Vec me ty”, ” Asaj bote”, ” Pa testament…” një poezi që më pëlqeu shumë…Ja disa vargje:
“Jam baba pa testament
Ky është tëstamenti im!
Shkruaj mos më mbetet peng
Që s’kam pasuri .
Jam baba pa testament
C’e paskam për soj
Po dicka ama do le
Me shkrim e me goj’…”
Po kështu edhe poezia ” Më foli heshtja ” nga ka marrë titullin krejt libri është një krijim lirik i gërshetuar me filozofinë e autorit.Poezia ” Puthja e Judës…” është një ndër korifet e autorit në krijimtarinë e tij .Kjo mund të themi se është një nga rastet e rralla që përshkruhet tradhëtia e Judës me mjeshtëri e transparencë me vargje të thurura bukur e që nxjerrin në pah ” vlerën ” e vërtet të tradhëtarit.Po kështu edhe lirizmi z vend të rëndësishëm në poezinë e Edmond Shallvarit.Por, lirizmi i tij është e do të jetë gjithmonë i mbërthyer nga notat dhe pasioni i tij filozofik.Pra, në qoftë se autorit në fjalë,do t’i jepnim një shpirt tjetër binjak ai do të ishte pa dyshim filozofia dhe psikologjia.Me to dhe pa to duket se poeti nuk rron dot. E njëjta gjë shfaqet edhe në romanin e tij të parë të botuar nga shtëpia botuese “Fan Noli ” në Tiranë. Romani titullohet ” Facebook- koobecaf…” Romani është sa tërheqës,po aq edhe i komplikuar. Vepra fillon me vrasjen e një shkrimtari shqiptar në qytetin S.(ndoshta Selanik- shënimi im). Dhe lloji i vrasjes së tij nuk është i zakonshëm.Krijuesi i veprës,me nota të forta mendimi e vet veprimi të jep përshtypjen se shkrimtari i madh bën vet vrasje.Pra,hidhet me dëshirë në autostradë e kështu e ka ë garantuar vdekjen.Por ajo që të bën përshtypje në rrëfimet e tij është se krijon tipa e prototipa që të nguliten thellë në mendje.Dhe kjo në bazë të veprimeve e të qendrimeve të personazheve të tij.
Në kërkimet e mëpasme që bëjnë shefi i zhdukjes së krimeve ne qytetin ” S ” e sidomos Jashtëtokësori i cili është zv/shefi i zhdukjes së krimeve në qytetin ” S ” .Ky personazh të ngelet gjatë e thellë në mendje.Ai së bashku me Ledianën, bashkëshorten e Dhimitrit që u vra në autostradë,përbëjnë një cift që do t’a kemi deri në fund të romanit.Jashtëtokësori i kërkon Ledianës kompjuterin e të shoqit dhe ajo pas një farë hezitimi vendos t’ia jap prokurorit provën materiale. Pikërisht,këtu fillon pjesa më tërheqëse e romanit.Jashtëtokësori,i cili rri net të tëra pa gjumë mbi profilin e shkrimtarit, zbulon të pabesueshmen .Ai hap facebookun e tij dhe c’të lexojë e c’të shikojë! Pra,në rrjetin e tij social,Dhimitri shkruante ngjarjet dhe rrjedhën e tyre ashtu sic do të ndodhnin.Pra,Jashtëtokësori i kishte gjetur aty të gjithë dëshmitarët dhë s’ishte nevoja t’i kërkonte në terren.Profili i shkrimtarit të vrarë ia zbulonte një nga nje e sipas radhës që i duheshin,ose sipas porosive që i kishte ngarkuar shefi i tij.Pra, facebooku tani ishte kthyer në koobecaf,në të kundërtën e asaj që shkruajmë e lexojmë sot.Pra,sado te duket e pabesueshme ishte kryer një zbulim tjetër gjigant paralel me facebook-un.Kjo e bën edhe më iteresante leximin e librit.Për arsye protokollare,pra formale,prokurorët e qytetit “S” marrin takim me kolegët e tyre në vendin fqinjë,nga kish’ ardhur shkrimtari,pra Shqipëria.Aty zbulojnë të dhëna të tjera për jetën e shkrimtarit shqiptar.Ai, pra Dhimitri kishte pasur një lidhje jashtë martesore në vendin e tij ku punonte,në Tiranë.Beshirja,gruaja me të cilën kishte edhe fëmije jashtë ligjit Dhimitri, ishte e shoqja e një udheheqësi të lartë të UCK-së,në kohën e luftës në Kosovë.Ishoqi e kishte marrë erë situatën dhe si gjak shqiptari që ishte,vështirë se e falte situatën.Dhimitri i mendonte dhe i përjetonte të gjitha këto ndaj dhe ishte shpërngulur.Por, një mercedes me targat e Kosovës ishte rregjistruar nga kamerat e autostrdës,në momentin që ishte vrarë shkrimtari.Mos valle,kosovarët ishin hakmarrë për të cuar nderin në vend,apo dicka tjetër kishte ndodhur?Po me Beshiren c’u bë më vonë,po me Ledianën ish-bashkëshorten e Dhimitrit,cdo të bëhej më vonë?Sa e donte dhe sa i lëpinte buzët për të Jashtëtokësori! A e hodhi dot në dorë?Këto e shumë të tjerë si këto,keni fatin t’i mësoni kur të lexoni romanin e shkrimtarit Edmond Shallvari.Nga planet pasuese në të ardhmen shkrimtari është një galeri e vërtet ari.Ka gati për botim romanin ” Unaza e diamantë ” të redaktuar nga studjiusi e përkthyesi Ligor Prifti.Ka të redaktuar gjithashtu nga shkrimtari dhe gazetari Ndue Lazri librin me tregime ” Edeni tjetër”.Libri me poezi ” Apsurditet apo…” është i redaktuar e gati për botim nga shkrimtari dhe poeti Ziko Kapurani.Ka në planet e mëvonshme romanin ” Unë në dy…”Ka gati për botim akoma pesë libra të tjerë me poezi.Po kështu po përpunon edhe një libër me esse,me artikuj të ndryshëm kritikë,me reportazhe etj.Pra,si përmbledhje ky është Edmond Shallvari dhe veprat e tij ku i shkruan dhe përpunon në Selanik të Greqisë ku rri familjarisht si emigrant ekonomik që nga viti 1997-të.Kjo është fabrika e tij gjigante prodhuese.