2022-09-27

Ikona e tetrit,filmit,kenges Muharrem Qena

 Muharrem Qena (5 October 1930 – 25 September 2006) was a Kosovo Albanian actor, director, writer and singer. He went to high school in Prishtina, and he completed film school in Belgrade. He is among the noted directors who staged their works at the National Theatre of Kosovo.





He was born in Mitrovica, Kosovo (then Kingdom of Yugoslavia) in 1930 and was one of the founders of the theatrical scene in Kosovo and of Albanian light music. He immersed his great talent of a theatre director, actor, writer and singer/songwriter into becoming one of the most fruitful artistic creators. Qena directed over 200 plays, several of which were awarded in the former Yugoslavia, including ‘Bashkëshortet’, The Lady of the CamelliasErvehejaMen of Broken HopesEnemy of the PeopleAmbrosio, etc. He remains one of the most awarded Kosovo artists. His production of Erveheja received five most renowned awards at the national meeting of theatres in 1967, in Novi Sad.

He also directed numerous TV dramas as well as short films and documentaries. Also, he performed as a film actor in Kapaten LleshiProkaThe rabbit with five paws and Kukumi. The author of the awarded theatre play, Bashkeshortet and playwright of others staged in Kosovo. Funder of theatres in PrizrenGjakova and Gnjilane. Singer and author of contemporary songs in the 60’s that resist the years: KaçurreljaShokutLamtumirëMineTetori. Qena was awarded the Lifetime Achievement Award at Kosovo’s international theatre festival in September 2004. He died on 25 September 2006, in Prishtina. He had three daughters, one son, and five grandchildren.

Muharrem Qena (Mitrovicë5 dhjetor 1930 - Prishtinë25 shtator 2006) ka qenë shkrimtarkëngëtaraktor dhe regjisor shqiptar.








Muharrem Qena është njëri prej themeluesve të skenës teatrore dhe të këngës argëtuese shqiptare. Ai punoi si regjisor, producent, këngëtar, dhe skenarist. Muharremi lindi në Mitrovicë më 1930 në një familje që kontribuoj shumë për artin kosovar. Gjimnazin e kreu në Prishtinë, kurse shkollën e filmit në Beograd. Ai shkriu talentin e tij prej regjisori, aktori, shkrimtari dhe këngëtari. Ishte regjisor i më se 200 shfaqjeve teatrale.

Shpërblimet e shumta lokale e ndërkombëtare e radhisin në krijuesin më të mirënjohur kosovar. Me ”Ervehenë” e autorit Ahmet Qirezi (1932), e cila mori 5 shpërblime kryesore në Festivalin e Steries - Novi Sad (1967), ngriti skenën teatrore të Kosovës në piedestal. Regjisor i shumë dramave, e filmave dokumentarë e televizivë. Muharremi ishte nismëtar i punës së teatrove në Prizren, Gjakovë, dhe Gjilan. Ai krijoi dhe këndoi një sërë këngësh argëtuese në frymën bashkëkohore, të cilat frymëzuan dhe u falën kënaqësi shumë brezave. Ka tri vajza, një djalë dhe pesë nipa.

Muharrem Qena vdiq më 25 shtator 2006 në Prishtinë duke lënë pas tij një veprimtari të gjerë prej shkrimtari, regjisori e këngëtari dhe mëse 200 shfaqje teatrale.


Hapësira e ish-strehimores e kthyer në qendër kulturore “Defy Them” të dielën mbrëma është mbushur e tëra për të kujtuar me këngë artistin ikonik Muharrem Qena. Kryeveprat si “I dehun jam” e “Oj Hanë” kanë bërë një publikun që të këndojë njëzëri. Ishte 25 shtatori i vitit 2006 kur vdiq artisti i skenës së teatrit, filmit dhe këngës argëtuese. Si aktor, regjisor, tekstshkrues e këngëtar ka lënë gjurmë me individualitetin e tij të pazakontë. 16 vjet pas, në Prishtinë janë interpretuar këngët e tij.




Figura shumëdimensionale artistike e Muharrem Qenës është kujtuar në 16-vjetorin e vdekjes. Mbrëmja përkujtimore për aktorin, regjisorin, dramaturgun, këngëtarin e tekstshkruesin Qena ka sjellë në interpretim këngët e tij, ku njëzëri me interpretuesit kanë kënduar edhe të pranishmit në qendrën “Defy Them” në Prishtinë. Një pjesë e trashëgimisë së Qenës është përtërirë edhe njëherë tjetër të dielën si trashëgimi e pasur e skenës kulturore në vend.Hapësira e ish-strehimores e kthyer në qendër kulturore “Defy Them” të dielën mbrëma është mbushur në gjithë hapësirën e mundshme për të kujtuar me këngë artistin ikonik Muharrem Qena. Kryeveprat “I dehun jam” e “Mallëngjimi” kanë bërë një publikun, që ka kënduar njëzëri me këngëtarin Florent Abrashi.Ishte 25 shtatori i vitit 2006 kur vdiq artisti i skenës së teatrit, filmit dhe këngës argëtuese. Si aktor, regjisor, tekstshkrues e këngëtar ka lënë gjurmë me individualitetin e tij të pazakontë. 16 vjet pas, në Prishtinë janë sjellë këngët ikonike të tij.

Dritat e kuqe kishin veshur gjithë hapësirën si simbolikë e dashurisë së zotëruesit të artit. Arbër Salihu është ngjitur në skenë për të interpretuar “Këngën e Çobanit” dhe “Mustafa”. I gjithë publiku i ka kënduar këngët, përfshirë edhe ata nga më të rinjtë që ishin prezentë. Shpërblimet e shumta lokale e ndërkombëtare e radhisin krijuesin Qena si një nga më të mirënjohurit shqiptarë. Këngët e tij “Pa ty” dhe “Shokut” janë interpretuar nga Edona Vatoci dhe Tomor Kuçi.Koncerti në kujtim të Muharrem Qenës e ka sjellë në skenë Dren Abazin në interpretim të këngëve “Shikimi yt” dhe “Lamtumirë”.





Secila këngë ose tekst i shkruar nga Muharrem Qena janë të lëna si testament, që do të përcillej ndër breza, pa marrë parasysh vitet që do të kalonin. Që në tingujt e parë merret vesh se për cilën këngë bëhet fjalë, siç ndodh me “Kaçurrelja” dhe “A thua ma mirë pa dhimbje”, që Alban Nimani i ka kënduar njëzëri me publikun.

Muharrem Qena ia kushtoi një jetë artit. Është një nga themeluesit e skenës teatrore dhe këngës argëtuese shqiptare. Shprehja e tij e guximshme dhe mesazhet e fuqishme e kanë bërë të veçantë veprimtarinë e tij.

Katër fotografi bardhezi të Qenës kanë qenë të vendosura në të dy anët e skenës.

Bashkëshortja e të ndjerit, aktorja Igballe Qena, është shprehur e lumtur kur sheh se rinia, madje edhe fëmijët, i adhurojnë këngët në të cilat Qena kishte dhënë shpirtin e tij krijues.

“Më gëzon fakti që shoh se rinia, edhe fëmijët e adhurojnë këngën në të cilën Muharrem Qena ka dhënë shpirtin në çdo varg të çdo kënge. Më ka kthyer në kohën kur pas luftës ndalej rryma dhe përveçqë ishte zhgënjim ishte edhe kënaqësi kur mblidheshim e gjithë familja bashkë dhe këndonim. Kështu i kalonim gjithë kohët e këqija”, ka thënë Qena.

Image
Muharrem Qena ia kushtoi një jetë artit. Është një nga themeluesit e skenës teatrore dhe i këngës argëtuese shqiptare. Shprehja e tij e guximshme dhe mesazhet e fuqishme e kanë bërë të veçantë veprimtarinë e tij

E bija e Muharrem Qenës, aktorja Rebeka Qena, ka thënë se mënyra më e mirë për ta kujtuar atë është përmes këngës së tij.

“Për ne është shumë gjë e bukur të ndajmë kujtimin që e kemi me të gjithë që jeni këtu. Është mirë t’i kujtojmë krijuesit që të mos harrohen dhe të kenë të gjithë mundësinë të njohin artin e tyre, në mënyrë që të mos mbesin në mëshirën e kohës”, është shprehur ajo.

Koncerti i së dielës mbrëma në kujtim të Muharrem Qenës është organizuar nga Ministria e Kulturës. Liburn Jupolli, këshilltar i ministrit të Kulturës, Hajrulla Çeku, ka adresuar disa fjalë në emër të eprorit të tij.

“Ai krijoi dhe këndoi një sërë këngësh argëtuese në frymën bashkëkohore, të cilat frymëzuan dhe u falën kënaqësinë shumë brezave. Kënga, frazimi, tematika dhe struktura që buronin nga Muharrem Qena pasuruan vendin tonë me himne të qytetit që këndohen e kumbojnë në çdo aktivitet social”, ka thënë Jupolli para të pranishmëve.

Krejt në fund, bashkë me këngëtarët dhe publikun, familja Qena u ftua për të interpretuar një “Oj Hanë”, një nga më të njohurat e këngëtarit e tekstshkruesit Qena.

Muharrem Qena ia ka kushtuar një jetë artit. Është një nga themeluesit e skenës teatrore dhe këngës argëtuese shqiptare. Shprehja e tij e guximshme dhe mesazhet e fuqishme e kanë bërë çdoherë të veçantë veprimtarinë e tij. Si regjisor, aktor e skenarist kontributi i tij numëron rolet e realizimin e shumë filmave e shfaqjeve teatrale.

“Erveheja” e Muharrem Qenës e luajtur në vjeshtën e vitit 1966 vlerësohej si shfaqja më e mirë e vendosur ndonjëherë në skenën teatrore të Kosovës. Në vitin 2006, në numrin e parë të revistës për dramë dhe teatër “Loja”, regjisori i ndjerë Bekim Lumi kishte botuar një skicë për portret për Muharrem Qenën. Ky portret ishte përmbledhur nga të dhëna arkivore, shkrime gazetash e pllakate shfaqjesh

Muharrem Qena u lind në Mitrovicë në një familje që kontribuoi shumë për artin kosovar. Gjimnazin e kreu në Prishtinë, kurse shkollën e filmit në Beograd. Në vitin 1946 pranohet si student në Shkollën e Lartë të Filmit (Dega e Aktrimit Filmik) në Beograd. Si regjisor i rreth 200 shfaqjeve teatrale, Muharrem Qena ishte njeriu i lidhur deri në frymën e fundit me teatrin. Me “Ervehenë” mori 5 shpërblimet kryesore në Festivalin e Novi-Sadit më 1967, ashtu siç edhe shpërblime të tjera e rendisin ndër krijuesit më të suksesshëm shqiptarë. Në profilin e tij biografik radhiten edhe shfaqje të tjera ku ai ishte regjisor, si “Bashkëshortët”, “Zonja me Kamelie”, “Njerëzit me shpresa të thyera”, “Anmiku i popullit”, “Ambrozio shfaros kohën” e shumë të tjera.

Në fillim të shtatorit të vitit 1948 i bashkohet grupit të aktorëve themelues të Teatrit Kombëtar të Kosovës, që atëherë ishte Teatri Popullor Krahinor. Pikërisht këtë kohë zë fill historia e krijimtarisë artistike e Muharrem Qenës, i cili më vonë, për më shumë se gjysmë shekulli, do të bënte emër, jo vetëm si aktor, por edhe regjisor, dramaturg e kantautor. Muharrem Qena vdiq më 25 shtator 2006, në Prishtinë, duke lënë pas vetes një krijimtari të pasur artistike, e cila e bën të jetë një nga personalitetet më të shquara të artit skenik shqiptar.

 

DASH paralajmëron sanksione të reja në Ballkan

 

Administrata Biden që në fillim i kushtoi vëmendje të vecantë Ballkanit Perëndimor.

Teksa është bërë e qartë se një nga objektivat kryesorë të saj është çrrenjosja e korrupsionit në rajon, një deklaratë e fundit e zëdhënësit të Departamentit të Shtetit Amerikan, Ned Price, duket sikur hedh më shumë dritë mbi planet e SHBA-së për vendet e Ballkanit.

Shtetet e Bashkuara, nga sa la të kuptohej ai, janë të interesuara për të qenë partneri kryesor i Ballkanit Perëndimor. Për këtë arsye, dhe po i  kushtohet kaq shumë energji luftës ndaj korrupsionit, një armë e rëndësishme e së cilës mbetet sanksionimi.

Price theksoi se përveçse tërheqës për botën perëndimore si një rajon mjaft dinamik, Ballkani Perëndimor mbetet joshës edhe për Rusinë dhe Kinën. “Interesat tona të përbashkëta dhe vlerat që ndajmë përbëjnë bazën e një marrëdhënieje që në shumë mënyra është unike dhe e dallueshme nga vizioni që Pekini e Moska do të kishin për rajonin”, ka shtuar ai.

PYETJE: Ju sapo njoftuat sot, para këtij takimi, se Shtetet e Bashkuara po sanksiononin Diana Kajmakovic, prokurore e shtetit në Bosnje dhe Hercegovinë. Çfarë mund të na thoni për këtë rast dhe a mund të prisni më shumë sanksione në vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor?

Z. PRICE:
 Pra, një nga qëllimet tona kur bëhet fjalë për Ballkanin Perëndimor është të punojmë me qeveritë dhe të punojmë me njerëzit e rajonit për të synuar, për të hequr dhe çrrënjosur korrupsionin. Ne e shpallëm dhe Thesari njoftoi sanksionet këtë mëngjes ndaj një prokurori të përgjithshëm të shtetit i cili ishte përfshirë në akte korrupsioni. Ne kemi dhënë informacion në atë deklaratë. Thesari mund të ketë informacion shtesë në lidhje me bazën për atë përcaktim. Dhe sanksionet do të mbeten një mjet i rëndësishëm, jo ​​i vetmi, por një mjet i rëndësishëm – kur bëhet fjalë për rajonin dhe kur bëhet fjalë për qëllimin tonë, qëllimin që ne ndajmë me qeveritë dhe njerëzit në rajon, për çrrënjosjen e korrupsionit.

PYETJE
: Edhe një tjetër pyetje për Ballkanin Perëndimor. Kam intervistuar javën e kaluar kryeministrin e Malit të Zi Dritan Abazoviç dhe ai i bëri thirrje SHBA-së që të ndihmojë Ballkanin Perëndimor kundër ndikimit të Rusisë dhe Kinës në rajon. Pra, cili ka qenë vlerësimi juaj për ato ndikime në Ballkanin Perëndimor, dhe çfarë konkretisht – cilat hapa mund të ndërmerrni për të kundërshtuar këtë ndikim?

MR PRICE:
 Epo, nuk ka dyshim që Ballkani Perëndimor është një rajon dinamik që është tërheqës për vendet në mbarë botën. Sigurisht, është tërheqëse për arsye të ndryshme ashtu edhe për Rusinë. Ne besojmë – dhe kjo është pika që kemi bërë publik edhe në angazhimet tona private me vendet e Ballkanit Perëndimor – se interesat tona të përbashkëta dhe vlerat tona të përbashkëta përbëjnë thelbin për një marrëdhënie që në shumë mënyra është unike dhe e dallueshme nga vizionet e një marrëdhënieje që Rusia do të kishte për rajonin. Ne e kemi bërë shumë të qartë dëshirën tonë për të qenë partnerë me vendet e Ballkanit Perëndimor.

Një ditë më parë Shtetet e Bashkuara njoftuan se kanë ndërmarrë sanksione ndaj prokurores boshnjake, e cila u vlerësua se është e përfshirë përfshirë drejtpërdrejt ose tërthorazi në korrupsion në lidhje me Ballkanin Perëndimor dhe në politika që minojnë proceset ose institucionet demokratike në rajon.

Referendumet e Rusisë: 98 për qind “duan” t’i bashkohen Kremlinit! Lufta hyn në një fazë të re rreziku

Gati 98% e votuesve i kanë thënë po bashkimit me Rusinë në katër zonat e pushtuara nga Moska të Ukrainës, raportuan mediat shtetërore ruse të martën, sipas rezultateve paraprake.

Referendumet, të cilat presidenti rus Vladimir Putin i njoftoi së bashku me mobilizimin e pjesshëm të mërkurën e kaluar, janë cilësuar nga Perëndimi si mashtrim, të manipuluara për të forcuar pretendimet e Moskës mbi rajonet jugore të Ukrainës, Kherson dhe Zaporizhzhia, dhe Donetsk dhe Luhansk në lindje. Shba dhe perëndimi e ka bërë të qartë se nuk do t’i njohë këto rezultate.

Votimet e organizuara me nxitim u zhvilluan gjatë pesë ditëve, duke përfshirë të martën. Katër rajonet e pushtuara, disa pjesërisht nën kontrollin rus, përbëjnë rreth 15% të territorit ukrainas.

Zyrtarët e sjellë nga Rusia çuan kutitë e votimit nga shtëpia në shtëpi në atë që Ukraina dhe Perëndimi thanë se ishte një veprim shtrëngues për të krijuar një pretekst ligjor për Rusinë për të aneksuar zonat.

Putini tashmë është gati të shpallë aneksimin e katër territoreve të premten, kur është planifikuar të flasë në parlamentin rus.

Më parë, Moska është zotuar t’u japë rajoneve të aneksuara të Ukrainës “mbrojtje të plotë”, e cila mund të përfshijë gjithashtu përdorimin e arsenalit të saj bërthamor, pasi preteksti ligjor do t’i lejonte Putinit dhe Kremlinit të portretizonin çdo përpjekje ukrainase për t’i rimarrë ato si një sulm ndaj vetë Rusisë.

Ukraina ka paralajmëruar vazhdimisht se aneksimi rus i territoreve shtesë do të shkatërronte çdo mundësi për bisedime paqeje shtatë muaj pasi Moska nisi pushtimin e saj në shkallë të plotë të vendit në fund të shkurtit.

Referendumet e rreme ruse në Ukrainë hyjnë në ditën e fundit

 

Të martën është dita e fundit e votimeve në të ashtuquajturat referendume për t’iu bashkuar Federatës Ruse.

Në katër rajonet ukrainase, pjesërisht të okupuara nga Moska, për pesë ditë me radhë po mbahen votimet për referendumet që po cilësohen si të rreme nga Ukraina, Perëndimi dhe Kombet e Bashkuara, sepse ato janë joligjore sipas ligjit ndërkombëtar.

Votimet në rajonet e Luhanskut, Donjeckut, Hersonit dhe Zaporizhjës po mbahen në kohën kur po zhvillohet konflikti më i madh në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore. Ka pretendime nga disa zyrtarë lokalë se votuesit po kërcënohen dhe frikësohen.

Kievi dhe aleatët e tij kanë dënuar votimet duke i quajtur të rreme dhe Perëndimi ka thënë se nuk do të njohë kurrë rezultatet e të ashtuquajturave referendume, pasi mbajtja e tyre bie ndesh me Kartën e OKB-së. Ukraina, ndërkaq, ka bërë thirrje që Këshilli i Sigurimit të mblidhet më 27 shtator për të diskutuar për këto referendume të rreme.

Presidenti amerikan, Joe Biden, ka thënë se votimet janë të “rreme” dhe nuk janë asgjë tjetër “veçse pretekst i rreme për të tentuar që të aneksohen përmes forcës disa pjesë të Ukrainës”.

Liderët e instaluar nga Rusia në këto rajone ku po mbahen të ashtuquajturat referendume, kanë thënë se rezultatet preliminare do të publikohen mbrëmjen e 27 shtatorit apo në ditët në vijim.

Më pas, ligjvënësit rusë do të votonin që zyrtarisht të aneksonin katër territoret, dhe në fund do të duhej nënshkrimi i presidentit rus, Vladimir Putin, që vendimi të miratohej.

Zyrtarët zgjedhorë kanë dërguar kuti të votimit shtëpi më shtëpi dhe në shumë raste ata janë shoqëruar nga forca të armatosura ruse. Zyrtarët thanë se qendrat e votimit do të hapen vetëm gjatë 27 shtatorit, për arsye të sigurisë.

Trupat ruse kanë pësuar humbje të mëdha gjatë këtij muaji, si një lindje ashtu edhe në jug të Ukrainës. Vëzhguesit kanë thënë se këto humbje në fushëbetejë kanë shtyrë Putinin që me nxitim të organizojë këto referendume të rreme, me qëllim që të çimentojë autoritetin e Moskës në këto rajone.

Vëzhguesit i shohin rezultatet e këtyre votimeve si të paramenduara dhe që ndjekin modelin e njëjtë që Moska aplikoi më 2014, kur aneksoi paligjshëm Gadishullin ukrainas të Krimesë, pas protestave masive pro-Perëndimore në Ukrainë, që çuan në rrëzimin e presidentit ukrainas, të afërt me Kremlinin.

Putin po ashtu ka njoftuar se Moska do të mobilizojë deri në 300.000 rezervistë, një vendim që ka nxitur protesta në Rusi dhe ka shtyrë shumë rusë të largohen nga shteti nga frika se do të dislokohen në Ukrainë, në luftën që presidenti rus nisi më 24 shkurt.

Qeveria britanike më 26 shtator sanksionojë 92 individë dhe entitete ruse që kishin role të ndryshme në referendumet e rreme.

“Referendumet e rreme që mbahen nën tytën e armës nuk mund të jenë të lira dhe ne nuk do t’i njohim kurrë rezultatet e tyre”, tha sekretari i Jashtëm britanik, James Cleverly, përmes një deklarate.

Sanksione të reja kundër Rusisë? Vendet e Bashkimit Europian nuk gjejnë dot një gjuhë të përbashkët

Sanksione të reja kundër Rusisë? Si do të veprohet me dezertorët rusë? Vendet e Bashkimit Europian nuk gjejnë dot një gjuhë të përbashkët për të vepruar aktualisht kundër Rusisë.

Negociatat për planet e ashpërsimit të sanksioneve të BE kundër Rusisë paraqesin vështirësi. Në bisedimet e para të Komisionit Europian dhe shteteve anëtare, Hungaria dhe Qiproja kanë refuzuar një kufizim të çmimit për naftën ruse, bëhet e ditur nga Brukseli. Pas shpalljes së mobilizimit të pjesshëm në Rusi nga ana e presidentit Putin, ministrat e Jashtëm të BE dhe të shtatë vendeve lidere demokratike ekonomike, (G7) javën e kaluar bënë të ditur sanksione të tjera kundër Moskës. Kufizimi i çmimit të naftës duhet të ishte baza e tyre. Një limit për çmimin do të bënte që Rusia të ndalte furnizimet.

Kreu i qeverisë hungareze, Viktor Orban ka bërë përgjegjëse masat ndëshkuese të BE për rritjen masive të çmimeve për konsumatorët. Qiproja nga ana e saj do të mbrojë kompanitë e lundrimit që furnizojnë me naftë ruse vende të treta. Ministri i Jashtëm hungarez, Peter Szijjarto kritikoi në kuadër të konferencës vjetore të Agjencisë Ndërkombëtare Atomike në Vjenë “pengesat për investime në sektorin nuklear”. Hungaria kërkon të ndërtojë dy reaktorë atomikë në bashkëpunim me koncernin rus, Rosatom. Gjermania ndër të tjera punon në Bruksel për fundin e bashkëpunimit nuklear me Rusinë. Të gjitha sanksionet kundër Rusisë kërkojnë vendim unanim të vendeve anëtare.

Ungern, Budapest | Ministerpräsident Viktor Orban bei der ParlamentssitzungKreu i qeverisë hungareze, Viktor Orban ka bërë përgjegjëse masat ndëshkuese të BE për rritjen masive të çmimeve

Asnjë zgjidhje për dezertorët rusë

Po ashtu vendet e BE kërkojnë një kurs të përbashkët për mënyrën e veprimit me ata rusë që nuk duan të shkojnë në luftë në Ukrainë dhe e braktisin vendlindjen. Një takim krize i 27 i ambasadorëve të vendeve anëtare nuk solli asnjë zgjidhje. Presidenca çeke ka bërë të ditur, se Komisionit Europian i është kërkuar që rregulloret për dhënien e vizave “t’i verifikojë, t’i vlerësojë dhe t’i aktualizojë duke marrë në konsideratë shqetësimet e sigurisë së vendeve anëtare”.

Pasi Rusia bëri të ditur mobilizimin e pjesshëm të popullsisë, vende si Gjermania e të tjerë kërkojnë një qëndrim të përbashkët për trajtimin e dezertorëve rusë. Pozicionet mes vendeve anëtare janë megjithatë të largëta. Ministrja e Brendshme gjermane, Nancy Faeser premtoi azil për dezertorët rusë. Vendet e tjera si ato baltike dhe Polonia e refuzojnë këtë në mënyrë strikte.

Interview Gabrielius LandsbergisGabrielius Landsbergis

Ministri i Jashtëm i Lituanisë, Gabrileius Landsbergis tha se Lituania nuk do të ofrojë azil për ata “që i ikin përgjegjësisë”. “Rusët duhet të qëndrojnë dhe luftojnë kundër Putinit.”, shkroi Landsbergis në twitter./DW

NASA godet asteroidin: Një sukses, nëse Toka do të rrezikohej…

 

Sonda e NASA-s, “Dart” u përplas me sukses me asteroidin Dimorphos gjatë një prove paprecedentë për të parë nëse është i mundur devijimi i kursit të një shkëmbi hapësinor.

Përplasja galaktike ndodhi me trupin qiellor të gjendur të gjendur rreth 11 milionë kilometra larg Hënës. Qëllimi i të gjithë kësaj nisme që risjell në kujtesë filmin e njohur “Armagedon”, ishte të shihej nëse mund të shmanget kërcënimi i Tokës nga një asteroid, duke e goditur atë përpara se t`i afrohet planetit tonë.

Elena Adams, inxhiniere e misionit DART : Teksa i afroheshim asteroidit, po ndiqnim me tmerr dhe gëzim në të njëjtën kohë sepse do të shihnim të gjithë përplasjen. Në të vërtetë, nuk e kishim idenë se çfarë duhet të prisnim. Nuk e dinim saktësisht formën e asteroidit, dinim vetëm që do ta godisnim. Të gjithë këtu ishim duke mbajtur frymën në ato momente.

“Dart” u përplas mbi shkëmbin e vogël hapësinor me një shpejtësi prej 22,530 kilometrash në orë. Shkencëtarët thonë se përplasja duhet të ketë krijuar një krater në astereoidin e goditur dhe një grumbull gurësh dhe pluhuri në hapësirën rreth tij.

Shpresat janë që impakti të ketë ndryshuar orbitën e asteroidit, megjithatë kjo mund të mësohet vetëm pas disa ditësh ose edhe javësh. Sipas Adams, njerëzit mund të flenë më të qetë që momentin që do ta dijnë se ka një mbrojtje për planetin.

Kriza nuk prek SHBA? Biden: Jemi në pozita shumë të forta!

 

Në kohën kur Europa dhe pjesë të tjerë të botës përgatiten për një dimër të vështirë, e ndoshta dhe recesion, për Shtetet e Bashkuara, tabloja paraqitet krejt ndryshe.

Pas muajsh të tërë zymtësie nga një rritje e cmimeve dhe ankthi i konsumatorëve, perspektiva e Amerikës duket më e shndriteshme. Atje rrogat po rriten, shkruan Politico, ndërda cmimi i gazit po bie.

Vetë Joe Biden, që duket se tani po lufton të cimentojë element të trashëgimisë së tij presidenciale,  e pohoi se SHBA-ja është sot në një pozicion më të fortë se çdo vend tjetër për të përballuar sfidat globale. Ai u kërkoi kompanive që kontrollojnë pikat e karburantit, bankat dhe shërbimet e telefonisë celulare të ulin kostot për konsumatorët që po përballen me inflacionin e lartë.

Tarifat e padëshiruara bankare dhe tarifat e ndërprerjes së shërbimeve të telefonisë celulare po dëmtojnë familjet. Operatorët e pikave të shitjes së karburantit duhet të ulin çmimet.”- u shpreh Biden.

Komentet e shefit të Shtëpisë së Bardhë pasuan një rënie të madhe në tregun e aksioneve në Nju Jork për shkak të shqetësimit të investitorëve se fushata agresive e Rezervës Federale për uljen e inflacionit mund të shkaktojë tkurrje të ekonomisë amerikane.

Ndërkohë, Organizata për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (OEBCD), me seli në Paris, deklaroi se do të ketë një ngadalësim të ekonomisë globale në pjesën tjetër të këtij viti dhe më tej në vitin 2023, ndersa renditi sulmin rus ndaj Ukrainës dhe politikat socio-ekonomike të Kinës si shkaqet kryesore të ngadalësimit ekonomik global.

7 sekretet e errëta të Vatikanit

696 × 534 Search within image Edhe pse është vendi më i vogël në botë, i shtrirë në një sipërfaqe prej vetëm 110 hektarësh, Vatikani ka nj...