Rrugëtimi i Kosovës drejt lirisë është frymëzuar nga themelet e Amerikës

Në gazetën amerikane Roll Call, kryeministri i Kosovës, Hashim Thaçi, ka botuar një shkrim autorial. Shkrimin me titullin “Rrugëtimi i shpejtë i Kosovës drejt lirisë është frymëzuar nga themelet e Amerikës”, do ta botojmë të plotë më poshtë.

Siç e kujtojnë amerikanët ditëlindjen e presidentit të tyre të parë, edhe këtu në Kosovë, në shtetin më të ri të Evropës, ne po kremtojmë pesë vjetorin e shpalljes së pavarësisë sonë. Sot, më shumë se kurrë, puqja e këtyre dy ditëve thekson lidhjet me dy vendeve tona dhe fatit tonë të përbashkët.

Populli i Kosovës ndjehen përherë borxhli ndaj Amerikës për frymëzimin që ju e ngjallni dhe për mbështetjen që ju keni ofruar. Mu sikur amerikanëve që u duhej të luftonin për pavarësi dhe për institucione demokratike pas vitit 1776, edhe kosovarët kanë ndjekur një rrugë të vështirë që nga shpërbërja e ish Jugosllavisë dhe konfliktet etnike që pasuan deri në ndërtimin e një demokracie shumetnike dhe të tregut të lirë.

Ne nuk do të mund të mbërrinim deri këtu pa përpjekjet paqeruajtëse të Shteteve të Bashkuara dhe të NATO-s, që kanë kontribuar me dhjetëra mijëra trupa në ekspeditën ushtarake të Kosovës. Amerikanët duhet të mburren që bashkë me aleatët tuaj, NATO-n, keni ndihmuar parandalimin e spastrimit etnik dhe kultivimin e një demokracie të larmishme.

Sot, përderisa Kongresi ballafaqohet me zgjedhje të rëndësishme buxhetore, ne i inkurajojmë anëtarët që të vazhdojnë ndjekjen e kësaj trashëgimie. Programet e Departamentit të Shtetit dhe të USAID-it kanë qenë jetikë për të ndihmuar zhvillimin e institucioneve të Kosovës dhe mundësive për përmirësime në vendin tonë. Ne ju bëjmë thirrje që të vazhdojnë me mbështetjen e tyre.

Para më shumë se dy shekujsh, Revolucioni Amerikan frymëzoi dashamirët e lirisë në mbarë botën. Para gati dy dekadash, lufta në Kosovë ka shërbyer si katalizator për demokratizim dhe integrim në mbarë Evropën. Tash, ne jemi duke punuar me Bashkimin Evropian, me Kombet e Bashkuara dhe me Shtetet e Bashkuara. Kosova mund të demonstrojë se demokracia, tregjet e lira dhe sundimi i ligjit janë shtegu i duhur si për shtetet e reja ashtu edhe të vjetrat.

Kosova mund të tregojë rrugën drejt ardhmërisë me që ne jemi një nga shtetet më të reja të botës. Jo vetëm që jemi shtet i ri, por edhe 75 për qind e popullatës sonë janë nën moshën 35 vjeçare. Ndonëse të rritur nën komunizëm dhe prindërit e tyre janë ballafaquar me luftë etnike, kosovarët e sotëm mund të demonstrojnë se njerëzit me prejardhje dhe besime të ndryshme mund të jetojnë, punojnë e krijojnë familje në një shoqëri të karakterizuar nga zgjedhje të lira, ndërmarrje të lira dhe liri fetare.

Po, ne duhet të ndjekim një shteg të gjatë dhe të mundimshëm drejt shoqërisë që synojmë. Gjatë disa viteve të fundit, ne kemi hedhur hapa të mëdhenj përpara.

Më 2 korrik 2012 – vetëm dy ditë para Ditës së Pavarësisë së Amerikës – Grupi Drejtues Ndërkombëtar, i përbërë nga 25 shtete, i cili drejtonte vitet e para të pavarësisë së Kosovës, e përfundoi mbikëqyrjen e vendit tonë. Mbikëqyrësit ndërkombëtarë bartën përgjegjësinë e plotë për gjykatat, kushtetutën dhe parlamentin te populli i Kosovës dhe te udhëheqësit e tyre të zgjedhur

Si e ka fituar Kosova besimin e bashkësisë ndërkombëtare? Mes nismave të tjera, parlamenti ynë ka ndryshuar kushtetutën tonë për të mbrojtur demokracinë dhe larminë, me garanti të fuqishme për autonomi kulturore, liri fetare, të drejta të komuniteteve dhe qeveri të decentralizuar.

Që nga arritja e mëvetësisë së saj, Kosova ka bërë përpjekje për të integruar ekonominë tonë me Evropën dhe për të kultivuar paqen me fqinjët tanë.

Në janar, Komisioni Evropian ka ndarë 65 milionë euro në mbështetje të agjendës reformuese të Kosovës. Ne do të shfrytëzojmë këto para në mënyrën më të mirë për të modernizuar sistemet tona të drejtësisë dhe administratës, duke investuar në arsim, zhvillim rajonal dhe në sigurimin e strehimit dhe të mundësive për punësim për familjet rome dhe egjiptiane në kampet e refugjatëve.

Gjatë dhjetorit, Kosova u bë anëtare e Bankës Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim, e cila e promovon demokracinë dhe ekonominë e tregut në Evropën Lindore dhe në Ballkan. Anëtarësimi i Kosovës në këtë institucion është edhe një votë më shumë e besimit në të ardhmen e Kosovës.

Me që Kosova ec drejt Bashkimit Evropian, ne duhet të mundësojmë lëvizje të lirë për të gjithë qytetarët tanë. Mu për këtë unë jam takuar kohëve të fundit me zyrtarë të Bashkimit Evropian për të diskutuar liberalizimin e vizave dhe menaxhimin e kufijve, sigurinë e dokumenteve, riatdhesimin dhe ri-integrimin.

Ndërkohë, presidentët e Serbisë dhe të Kosovës kanë mbajtur bisedime me qëllim që shtetet tona të mund ta lënë të kaluarën prapa dhe të ndërtojnë paqe afatgjate mes shteteve tona.

Përparimi i Kosovës duhet të shpërblehet me pjesëmarrje të plotë në organizatat e duhura ndërkombëtare, përfshirë integrimin në Bashkimin Evropian dhe në NATO. Si një nga shtetet më të reja të botës, ne llogarisim në vazhdimin e mbështetjes nga njëra nga demokracitë më të vjetra, SHBA-të.

Rrenat e WikiLeaks, Shekullit dhe Zërit Ditor ?!

Një dokument i WikiLeaks, rrjedhur nga firma “Stratfor”, flet për Kryeministrin Sali Berisha dhe liderin e opozitës Edi Rama.
Dokumenti tregon se Berisha nuk ka ndonjë rol në rajon dhe se influenca e tij në lidershipin e Kosovës dhe Maqedonisë është e papërfillshme.
“Kosova gjithmonë do të ketë nevojë për mbështetjen e Kryeministrit të Shqipërisë dhe qeverisë së saj por shumë kosovarë e kujtojnë Berishën si dikush që i dha mbështetje të vakët UÇK-së dhe besohet se ka përfituar personalisht duke lejuar kalimin e anijeve me karburant në Serbi dhe Mal të Zi pavarësisht embargos së NATO-s”, thuhet në dokument.
Më tej thuhet se Berisha shihet ende si person i lidhur me Serbinë, ndërsa lidhjet e tij me Maqedoni dhe Malin e Zi i ka të limituara.
Lidhur me mundësinë e ardhjes në pushtet të Edi Ramës dhe çfarë parashikohet të ndodhe pas kësaj, dokumenti thotë se kreu i PS-së shihet si lideri modern i Shqipërisë.
“Rama njihet si udhëheqës i fortë dhe deri diku përkufizohet si figurë radikale në Shqipëri. Ai nuk është shumë i mirë për dialog – shpesh krijon situatë ku asnjë palë nuk mund të fitojë. Pavarësisht kësaj dobësie, Rama paraqet liderin modern që shumë shqiptarët kanë pritur pas 1990-s”, thuhet në dokument.
Popullariteti dhe pikëpamjet moderne të Ramës janë komentuar si favorues nga shumë lider dhe përfaqësues të BE-së, thuhet më tej.
Dokumenti sekret mban datën 26 janar 2011 dhe është një përgjigje mbi situatën e krijuar nga protesta e “21 Janarit”. Raportuesi i “Stratfor”, Marko Papic siguron se protesta në Tiranë nuk do të përhapë tension në vendet e rajonit. /shekulli/

Adoleshentët dhe identiteti

Identiteti është qëllimi themelor që synohet në adoleshencë. Adoleshentët janë në periudhë kalimi mes fëmijërisë dhe moshës së rritur. Të rinjtë janë të aftë të mendojnë mirë, por nuk u lejohet të marrin vendime të rëndësishme për jetën. Identiteti përcaktohet si organizim i brendshëm i motiveve, aftësive dhe besimeve të një individi. Kriza dhe përkushtimi janë të rëndësishme në formimin e identitetit.

Gjatë krizës, individi merr parasysh alternativat ndërsa gjatë përkushtimit ai vendos të bëjë diçka të veçantë. Mendohet se meshkujt e formojnë identitetin e tyre si individë të veçuar, ndërsa femrat ka më shumë të ngjarë të formojnë identitetin e tyre duke u bazuar më tepër në përgjegjësi dhe marrëdhënie sociale.

Prindërit i marrin vendimet

Një pjesë e madhe e adoleshentëve tanë nuk lejohen nga prindërit e tyre të marrin vendime të dëshiruara gjatë përditshmërisë të tyre. I riu Samed Bajrami shpeshherë thotë të ketë qortime nga familja, dhe ai e pranon se nganjëherë edhe ai nuk bënë vepra të mira.

“Natyrisht që edhe unë si shumë shokë të mi më ndodhë të kem mosmarrëveshje me familjen time. Kuptohet që nuk më lejohet të marrë çdo vendim që dëshiroj, por në fund prapë them se më mirë është që mos të marrim gjithnjë vendime të caktuara, sepse në të shumtën e rasteve mund edhe të gabojmë. Jemi të ri dhe nuk e kemi arritur akoma moshën për të cilën mund të vendosim vet”, ka thënë ai.

Edhe Xheneta Sadiku ka mendim të njëjtë me Samedin, edhe ajo ka ndodhur që të mos lejohet nga prindërit për të marrë ndonjë veprim të caktuar. “Edhe pse duam ta arrijmë atë që e preferojmë përsëri nuk na lejohet. Janë disa vepra tona që u pengojnë prindërve dhe kështu që vjen deri të konflikti apo qortimi nga ta. Unë flas personalisht se në jetën e përditshme nuk më ndodhë të bie në konflikt me prindërit, sepse kam kujdes në çdo vendim që e marrë. Jam shumë e lirë me babanë dhe është një njeri që më ka dhënë hapësirë të madhe në vendimmarrje, mirëpo në disa raste e kufizoj veten. Por nuk do të thotë që nuk kam pasur konflikt ndonjëherë me të dy prindërit”, shton ajo.

Të vendosin vetë

Janë të pakta vendimet që miratohen nga prindërit. Arnida Alija është e kufizuar në vendimmarrje, ajo edhe pse ndjehet e vetëdijësuar nuk preferon të marrë vendime me vet iniciativë.

“Jam një tip që nuk preferoj të marrë vendime personalisht, gjithnjë dua të konsultohem me prindërit dhe më pas të veproj edhe sipas mendimit të tyre. Shumë rrallë më ndodhë të mos përputhen vendimet e mia me ato të prindërve, mirëpo përsëri në fund definitivisht vendosin prindërit edhe po që se jam kundër unë”, thekson ajo.

Në këtë kohë adoleshentët ndeshen me problemin e identitetit dhe në këtë mënyrë ata mund të imitojnë të tjerët duke përfshirë prindërit, shokët, etj.. Nëse sjelljet që imitojnë bien ndesh me jetën e tyre, ata mund të pësojnë krizë identiteti dhe si pasoje e saj duhet të modifikojnë ose braktisin imitimet e tyre. Në këtë stad, adoleshentët duhet të fillojnë të vendosin se çfarë dëshirojnë të bëjnë në jetë.

K. Bajrami

Si të silleni me nxënësin?

Hulumtimet kanë treguar se britma e prindërve dhe e mësimdhënësve ndaj nxënësve, mund të lërë pasoja të përhershme në mësimet e tyre. Në të vërtetë, shumë nxënës, të cilëve vazhdimisht u bërtitet, mund të bëhen mospërfillës dhe jo vetëm që nuk do ta dëgjojnë personin e rritur, por do të fillojnë edhe të mbrohen dhe të kundërshtojnë edhe më tepër, gjë që të rriturit do t’i sjellë deri te dëshpërimi, ndërsa kjo do të ndikojë edhe në mësimet e tij.

Fatkeqësisht, këtë rast e kemi të shpeshtë në klasa, kur mësuesi e qorton nxënësin për shkak të sjelljes së tij të keqe dhe për shkak të mosrespektimit. Mësuesi më së shpeshti në sjellje të tillë reagon me britmë, ashtu që përsëri të vendosë kontrollin dhe të tregojë se kush është kryesori. Ajo metodë ndoshta mund të funksionojë herën e parë dhe nxënësi do të ndjejë dobësinë dhe do të qetësohet.

Por, pas disa incidenteve të tilla, kjo nuk do jetë e fuqishme, sepse fëmija do të kuptojë se qëllimi i vetëm i të rriturit është ta mbajë në një vend. Për këtë arsye fëmija në fund do të ndjehet i padobishëm, gjë që mund të lë pasoja negative dhe të dëmshme. Fëmija do të fillojë të besojë në to, pa kurrfarë distance, kështu që do të përfundojë se nëse tashmë është i padobishëm mund të fillojë edhe të sillet keq.

Den Braun-"Inferno"

Autori i bestsellerit "Kodi i Da Vinçit", Den Braun, zbuloi dizajnin e kopertinës së librit të tij të ardhshëm që ka si personazh kryesor profesorin e njohur të Harvardit, Robert Langdonin. Edhe kësaj radhe ai nuk i zhgënjen adhuruesit e tij, duke shfaqur një kopertinë plot mistere dhe shkrime të koduara. Kësaj radhe ai do të na dërgojë në një aventurë tjetër në Firencë të Italisë. Titulli i librit do të jetë "Inferno" dhe do të shfaqë pikërisht sekrete të atij që u erdhi edhe juve në mendje : Dante Aligerit.

Misteret e Dantes

Edhe pse Dante Aligeri, një poet italian, që vdiq në shekullin e 14-të, mund të jetë vetëm pakëz më pak i njohur sesa piktura e famshme e Da Vinçit, kjo nuk do të ketë asnjë ndikim më të vogël në zvogëlimin e lexueshmërisë, përkundrazi lexueshmëria pritet të jetë edhe më e lartë pikërisht për shkak se lexuesit kanë pritur 4 vjet për një vazhdim të aventurës. Robert Langdon edhe kësaj radhe do të udhëtojë jashtë vendit, në Firencë, për të zbuluar misterin e radhës, i cili do ta përballë atë me rreziqe nga më të ndryshmet.

Vazhdon aventura

"Edhe pse e kam studiuar si student 'Inferno'-n e Dantes, deri vonë kur kam filluar të hulumtojë në Firencë, nuk e kam ditur vlerën e vërtetë të tij dhe ndikimin që ka në botën moderne", tha Braun në një deklaratë. "Me këtë roman të ri, do t'i dërgoj lexuesit në një mbretëri misteresh, një peizazh kodesh dhe më shumë se një rrugicë sekrete. Nëse shihni me vëmendje kopertinën e librit ju mund të vëreni edhe pjesë nga Firenca dhe gjurmë të 'nëntë rrathëve të ferrit' të Dantes.

Kosova ka bërë lëvizje para në kulturë

Kosova po e feston 5-vjetorin e shtetësisë së saj. Gjatë këtyre vjetëve me pavarësi, zhvillimet kulturore kanë shënuar rritje. Ka më shumë njerëz që i janë përkushtuar artit, një qëndrueshmëri më të madhe të institucioneve kulturore, një sërë ligjesh të miratuara e prezantime para publikut të huaj etj. Por, edhe përkundër gjithë kësaj ende ka shumë për t’u bërë dhe kultura kosovare ende mbetet prapa rajonit. Njerëzit e kësaj kaste kanë mendime të ndryshme sa i përket zhvillimeve dhe avancimeve kulturore gjatë këtyre 5 vjetëve të pavarësisë së shtetit të Kosovës, por të gjithë pajtohen se Kosova ka shumë për të bërë për t’i avancuar zhvillimet kulturore.

Teatri i Operës dhe Baletit

Në një prononcim për “Kosova Sot”, dramaturgu Haqif Mulliqi ka thënë se gjatë kësaj kohe në Kosovë janë bërë shumë përpjekje për avancimin e kulturës, mediatizimin e saj e në veçanti ndërkombëtarizimin e saj. “Se sa është arritur kjo, është çështje e perceptimeve. Gjithashtu mendoj se edhe në këto pesë vjet Kosova ka bërë lëvizje para në kulturë. Ta themi, në dy vjetët e fundit është dyfishuar buxheti i MKRS-së”, ka pohuar ai, duke shtuar se përveç që janë bërë disa lëvizje për anëtarësime nëpër institucione relevante të kulturës në botë, është dëgjuar zëri i Kosovës në Kanë, në Berlinale, në Bienalen e Venecias. Por, ka shtuar se ende kanë mbetur shumë gjëra pa u bërë, në veçanti në infrastrukturë. “Kosovës i mungon godina e Teatrit të Operës dhe Baletit. I mungon një sallë koncertesh në kryeqytet. I mungojnë shumë kinema”, ka thënë ai.

Dëshmimi i identitetit

Mulliqi ka thënë se përkushtimi institucional nuk ka munguar gjatë këtyre viteve. “Së pari, institucionet e vendit, duket se kanë preokupime më të mëdha sesa që ne si komunitet i perceptojmë, ishte afirmimi i pavarësisë së vendit. Njohjet që duhet të vijnë nga jashtë për pavarësinë dhe kështu me radhë”, ka pohuar ai, duke shtuar se duhet të këtë një buxhet më të madh për kulturë, pasi, sipas tij, Kosova ka nevojë ta dëshmojë identitetin shtetëror, kulturor dhe historik të shtetit më të ri në kontinent. “Shih për këtë, institucionet e Kosovës, por edhe publiku duhet të sensibilizohen dhe ta kuptojnë se nuk ekziston mjet më i mirë dhe më efikas që ta afirmojmë vendin tonë sesa përmes kulturës. Se sa po ia dalim kësaj, kjo varet nga takati të cilin e determinon paraja”, ka thënë Mulliqi.

Festivalet për studentë

Kritiku i artit, Ilir Muharremi, ka thënë se gjatë këtyre pesë vjetëve aktivitete kulturore ka pasur mjaft dhe, sipas tij, disa prej tyre ishin tërheqëse, interesante. “Disa festivale, veçanërisht ato për studentë, ishin shumë të dobishme, ngaqë shihnin përvoja të reja dhe i forconin lidhjet kulturore”, ka pohuar ai, duke shtuar se ka pasur një zhvillim të ngadalshëm kulturor gjatë kësaj periudhe për shkak të buxhetit të vogël që shteti e ndan për kulturë. Isa Vatovci

‘Requiem’, pjesa e fundit e trilogjisë ‘Delirium’

Në librin e saj më të ri “Requiem”, që është pjesë e trilogjisë ‘Delirium’, ajo shtjellon aksionin dhe romancën e ndaluar. Personazhi kryesor Lena, tani është një anëtare aktive e rezistencës. Rebelimi i lindur ka ndezur një revolucion të tërë në këtë vazhdim dhe ajo gjendet në qendër të luftës.

Terreni i rrezikshëm

Pasi shpëton Xhulianin nga një dënim me vdekje Lena dhe miqtë e saj shkojnë në Uajlds. Por, ai vend nuk është më i sigurt. Rebelimi është përhapur gjithandej dhe qeveria nuk mund ta mohojë ekzistencën e ‘invalidëve’ . Derisa Lena vëzhgon terrenin e rrezikshëm të Uajldsit, mikja e saj Hana jeton e sigurt në Portland si e fejuara e kryetarit. ‘Requiemi’ tregohet nga të dyja pikëpamjet e Lenës dhe të Hanës. Ato jetojnë pranë njëra-tjetrës në një botë që i ndanë ato derisa historitë e tyre takohen.

Rishfaqja e dashurisë

Me një shkrim lirik Lauren Oliver ndërthur rrezikun që kalon Lena, kur shqetësimi i brendshëm i saj rritet pas rishfaqjes së dashurisë së saj të parë Aleksit, për të cilin mendonte se ishte i vdekur. Në një mënyrë të sofistikuar dhe me një gamë të gjerë ‘Requiem’-i sjellë trilogjinë në një përmbyllje tronditëse. Libri pritet të dalë në shitje më datën 5 mars dhe lexuesit e adhuruesit e trilogjisë po e presin atë me padurim për të kuptuar sesi do të mbarojë historia e nisur në fillim të trilogjisë në vitin 2011.