Rrefehet Prof.dr.Ylli Pango:Prof.dr.Sali Berisha u nxitua me shkarkimin tim

Ylli Pango, deputeti i Partisë Demokratike, në një intervistë për Roland Qafokun, bën një përsiatje për jetën e tij duke rrëfyer arritjet dhe peripecitë gjatë karrierës së tij.

Aktualisht Pango është drejtues i Agjencisë së Kërkimit, Teknologjisë dhe Inovacionit, dhe sipas tij kjo detyrë është një nga mozaikët e jetës së tij.

Sipas Pangos, periudha të mira në jetën e tij kanë qenë kur ka qenë dekan në Fakultetin e Shkencave Sociale dhe kur është zgjedhur deputet kur konkurronte me rivalin Angjeli.

“…Berisha më merrte në telefon dhe më kërkonte. I thashë që nuk mund të vija pasi kishte shumë njerëz, por ai më tha: ‘hajde se po pret kombi’, dhe pak më vonë ai na ka nxjerrë në ballkon përpara kamerave. Këto janë momente që nuk harrohen, jo sepse unë u bëra deputet, por emocionet janë të papërshkrueshme kur del para mijëra njerëzve dhe e di që këta njerëz kanë punuar bashkë me ty dhe është arritur një fitore shumë e vështirë. Ky ka qenë një emocion shumë i madh dhe unë atë natë, por edhe dy para, nuk kam fjetur, madje kam rënë edhe 9 kilogram nga pesha”,tregon Pango.

Ndërsa periudha negative sipas tij ka qenë vënia e bombës, por edhe shkarkimi nga posti i ministrit, ndonëse ai akoma i qëndron fjalëve të tij se ajo ishte një ngjarje e stisur. Sipas tij, shkarkimi brenda 4 minutash nga Kryeministri ka qenë një nxitim nga ana e tij.

“Ai katër minutësh ka qenë një nxitim i kryeministrit se minimalja duhej parë kaseta dhe duhej gjykuar. Tani e gjykoj me gjak të ftohtë sepse edhe unë në ato momente kam qenë i habitur. Unë atë nuk e quaj ngjarje sepse vinte tek unë një person i cili ishte zhdukur prej kohësh dhe e dinte mirë atë shtëpi. Kur kam parë variantin origjinal, pashë se ishin bërë shumë ndryshime, por nuk mund të bëj asgjë tani kur gjithçka u realizua”, shprehet Pango.

Ai rrëfen se pas skandalit shumë parashikuan vetëvrasjen ose arratisjen, madje ai tregon se dy “analistë të shkëlqyer” i kanë rekomanduar të vetëvritej.

Ndërsa nga kryeministri Berisha i ka ardhur ky koment: “Ai lançim që është bërë për ty ka qenë turp”, ndonëse ka pasur edhe dashamirës ku një person nga Vlora i ka pohuar: “profesor, mungonte vetëm makina që të ngarkonte plaçkat që të dërgonin në internim”.

“…Jo vetëm familja , por edhe shoqëria ka qenë e mrekullueshme. Djali erdhi direkt nga Italia dhe më shumë se sa si djalë më qëndro si shok e vëlla”, pohon Pango.

Sipas tij, mes skandalit “Meta” dhe të atij, ka një të përbashkët, sepse në të gjithë botën nxirret në pah e bardha, ndërsa këtu bëhet përgjim për të thënë se tek ky njeri gjendet e zeza.

Ai nuk ka anashkaluar një analizë psikologjike të dy krerëve, demokrat e socialist.

“…Berisha ka qenë protagonist në 22 vjet, duke qenë kryetar partie, kryeministër, deputet, mund të thuash ç’të duash, por ai mbetet i tillë. Së dyti e vlerësoj fuqinë e vullnetit dhe personalitetit dhe Berisha ka fuqi të jashtëzakonshme fizike dhe mendore dhe për mua këto dy tipare bëjnë që të minimizohen shumë gjëra të tjera”.

Ndërsa përsa i përket Edi Ramës: “Nga pikëpamja psikologjike Edi Rama është shumë interesant duke pasur parasysh në vijimësi jetën e tij nga fëmijëria. Ne kujtojmë shumë elementë nga jeta e tij, p.sh si sportist apo gjëra të tjera dhe janë këto detaje që bëjnë tërësinë e njeriut. Analiza e tij do të kërkonte kohë dhe cikli i jetës së tij do të këtë vijimësinë e tij…”.

Ndërsa shpreh konsiderata për Bashën, ai pohon se nuk e analizon dot zonjën Topalli, jo sepse ajo ka qenë një kritike e ashpër ndaj tij, por pasi nuk e njeh mirë jetën e saj.

Sipas tij është budallallëk që të mendosh që nuk ke gabuar në jetë.

“Ndoshta në raport me njerëzit kam pasur një ndarje disi me thikë. Me njerëzit e aftë, pozitivë ka dhe të mirë kam pasur raporte të shkëlqyera. Ndërsa me të paaftët jam treguar më i keq se ç’duhet…”, tregon Pango.

Vajza e skandalit “Pango”, fotot sensuale të Alkida Budinit në Francë 

http://floripress.blogspot.com/search?q=Ylli+pango

 


Alkida Budini, vajza që fillimisht u bë e njohur për pjesëmarrjen e saj në “Kafazi i Artë” i organizuar nga News 24 e që më pas “shpërtheu” për rolin e saj në atë çka u cilësua “video-skandali Pango” duket se po jeton më së miri në Francë. 




 






Pas një ndalese të shkurtër në Greqi, që e përdori si tranzit, ajo prej 4 vitesh është vendosur në Francë. 

 Alkida tashmë përfituar azil politik, por edhe mundësi më të mira për të bërë jetë nate, ashtu siç e shohim në këto foto të reja.

 E trukuar me kujdes, me trupin e tonifikuar që i del në pah nga një fustan me dekolte të hapur, i kuq dhe i shkurtër, ajo është fotografuar duke kërcyer në mënyrë provokuese.

 Në pub-in ku në sfond duken pijet alkoolike, e shkujdesur në lëvizje dhe e qeshur, Alkida Budini, tashmë 28-vjeçare, nuk ngjan aspak keq, si një azilante që është.








 Përkundrazi, duket se “arratia” i ka prirë në pamjen e jashtme, por edhe me argëtimin e shoqërinë. 

Skeda e prezantimit tek “Kafazi i Artë”

Hera e parë e Alkidës pranë meshkujve të panjohur

Në prezantimin që bëri në moshën 19-vjeçare, Alkida Budini u duk si më e “pafajshmja” e reality show-t “Kafazi i artë”. Për të, ky show do të ishte dhe hera e parë që do të jetonte me djem të panjohur, ashtu siç e ka pohuar edhe vetë ajo. Ja se çfarë u shkrua zyrtarisht për Alkidën në atë kohë: “Nuk është e dashuruar dhe nuk ka qenë kurrë e tillë. Suçi është vend i vogël dhe atje çdo gjë merret vesh. Për të është hera e parë që jeton kaq pranë meshkujve të panjohur. Ka dy vëllezër e dy motra. Ëndrra e saj është të vazhdojë shkollën e lartë në Tiranë ose të shkojë te vëllai në Angli, i cili jeton atje prej vitesh dhe është martuar me një vajzë spanjolle, të quajtur Stephany. Ka dashur gjithmonë të merret me art, por kjo ka qenë për të veçse një ëndërr e parealizuar. Jeta e saj në Suç është shumë monotone dhe dëshiron ta ndryshojë sa më shpejt. Është në dietë të vazhdueshme dhe, siç thotë e ëma: “Alkida ujë të pijë, i bëhet shëndet”. Do të donte të lexonte libra, por nuk ka vullnet. Ka dëshirë të bëhet sociologe”.

Pranë kullës Eiffel, brigjeve të lumit Senë etj., ajo shfaqet në formë shumë të mirë me miq të ndryshëm të saj. Në disa të tjera, Alkida bën performanca me veten, që nga gërshetat e njohura të rrepistëve e deri të pikturimi i fytyrës së saj. Të gjitha këto foto, përveç atyre të pub-it, ajo i ka përmbledhur në një album me emrin “Karla shqiptare”. Është ky pseudonimi i saj për sitet në internet, por vetëm ato të huaja. Me sajtet shqiptare dhe rrjetin social Facebook, ku ka qenë e regjistruar para ikjes në Francë, i ka mbyllur hesapet me kohë. “Mbyllje hesapesh” Alkida duket se ka bërë edhe me pamjen e saj të dikurshme, nga një flokëgështenjë me tipare të qeta adoleshenteje, ajo tashmë vjen krejt agresive. Herë me flokë të zinj e herë me të kuq, Alkida guxon edhe të provojë nuanca të ndryshme biondesh. Një “kameleon” i vërtetë sa i përket transformimit të vetes. Ajo gati nuk ka më asgjë të përbashkët me atë vajzën që erdhi nga Suçi i Burrelit për herë të parë në Tiranë, 8 vjet më parë. Ishte periudha kur Alkida 19-vjeçare iu përgjigj njoftimit të televizionit “News 24” për të marrë pjesë në reality show-n “Kafazi i Artë”. Pikërisht në këtë emision ajo u njoh me Ylli Pangon, i cili ishte i përzgjedhuri i televizionit nga jashtë për t’u kujdesur për Alkidën. “Tutor” quhej në këtë rast Pango, një emërtim televiziv ky, ashtu si çdo i përzgjedhur tjetër që korrespondonte për secilin banor.
Pas përfundimit të edicionit “Kafazi i Artë”, ku Alkida u skualifikua nga mesi i garës, ajo tentoi të nisë shkollën e lartë. Duke qenë se gjatë emisionit kishte shprehur dëshirën për të ndjekur Sociologji, atëherë profesori i mirenjohur shqiptar dr. Ylli Pango e ndihmon për të realizuar universitetin.

 Paralelisht, Alkida tenton që të punojë në gazetari. 

Nga një televizion në tjetrin dhe pas disa provash në radio, më në fund ajo arrin të punësohet në televizionin “Top Channel”, si gazetare investigative në emisionin “Fiks Fare”. 

Më 11 shkurt 2009, ajo merr detyrën e spijunes -Prostitutke-që të shkojë në shtëpinë e ministrit të Kulturës, Ylli Pango. Pjesën tjetër besoj e dinë të gjithë tashmë. Rreth asaj që u shfaq si “skandali seksual i Pangos”, në internet ka pasur klikime me mijëra herë, por që dëshmitarja kryesore nuk u pyet asnjëherë.

Mbreti i sexit ,profesori shume i cmuar shqiptar Ylli Pango,u shpall i Pafajshem nga Gjykata.

F.Bruqi

Vajza e skandalit “Pango”, fotot sensuale të Alkida Budinit në Francë

Alkida Budini, vajza që fillimisht u bë e njohur për pjesëmarrjen e saj në “Kafazi i Artë” i organizuar nga News 24 e që më pas “shpërtheu” për rolin e saj në atë çka u cilësua “video-skandali Pango” duket se po jeton më së miri në Francë. 











Pas një ndalese të shkurtër në Greqi, që e përdori si tranzit, ajo prej 4 vitesh është vendosur në Francë. 

 Alkida tashmë përfituar azil politik, por edhe mundësi më të mira për të bërë jetë nate, ashtu siç e shohim në këto foto të reja.

 E trukuar me kujdes, me trupin e tonifikuar që i del në pah nga një fustan me dekolte të hapur, i kuq dhe i shkurtër, ajo është fotografuar duke kërcyer në mënyrë provokuese.

 Në pub-in ku në sfond duken pijet alkoolike, e shkujdesur në lëvizje dhe e qeshur, Alkida Budini, tashmë 28-vjeçare, nuk ngjan aspak keq, si një azilante që është.








 Përkundrazi, duket se “arratia” i ka prirë në pamjen e jashtme, por edhe me argëtimin e shoqërinë.

Skeda e prezantimit tek “Kafazi i Artë”

Hera e parë e Alkidës pranë meshkujve të panjohur

Në prezantimin që bëri në moshën 19-vjeçare, Alkida Budini u duk si më e “pafajshmja” e reality show-t “Kafazi i artë”. Për të, ky show do të ishte dhe hera e parë që do të jetonte me djem të panjohur, ashtu siç e ka pohuar edhe vetë ajo. Ja se çfarë u shkrua zyrtarisht për Alkidën në atë kohë: “Nuk është e dashuruar dhe nuk ka qenë kurrë e tillë. Suçi është vend i vogël dhe atje çdo gjë merret vesh. Për të është hera e parë që jeton kaq pranë meshkujve të panjohur. Ka dy vëllezër e dy motra. Ëndrra e saj është të vazhdojë shkollën e lartë në Tiranë ose të shkojë te vëllai në Angli, i cili jeton atje prej vitesh dhe është martuar me një vajzë spanjolle, të quajtur Stephany. Ka dashur gjithmonë të merret me art, por kjo ka qenë për të veçse një ëndërr e parealizuar. Jeta e saj në Suç është shumë monotone dhe dëshiron ta ndryshojë sa më shpejt. Është në dietë të vazhdueshme dhe, siç thotë e ëma: “Alkida ujë të pijë, i bëhet shëndet”. Do të donte të lexonte libra, por nuk ka vullnet. Ka dëshirë të bëhet sociologe”.

Pranë kullës Eiffel, brigjeve të lumit Senë etj., ajo shfaqet në formë shumë të mirë me miq të ndryshëm të saj. Në disa të tjera, Alkida bën performanca me veten, që nga gërshetat e njohura të rrepistëve e deri të pikturimi i fytyrës së saj. Të gjitha këto foto, përveç atyre të pub-it, ajo i ka përmbledhur në një album me emrin “Karla shqiptare”. Është ky pseudonimi i saj për sitet në internet, por vetëm ato të huaja. Me sajtet shqiptare dhe rrjetin social Facebook, ku ka qenë e regjistruar para ikjes në Francë, i ka mbyllur hesapet me kohë. “Mbyllje hesapesh” Alkida duket se ka bërë edhe me pamjen e saj të dikurshme, nga një flokëgështenjë me tipare të qeta adoleshenteje, ajo tashmë vjen krejt agresive. Herë me flokë të zinj e herë me të kuq, Alkida guxon edhe të provojë nuanca të ndryshme biondesh. Një “kameleon” i vërtetë sa i përket transformimit të vetes. Ajo gati nuk ka më asgjë të përbashkët me atë vajzën që erdhi nga Suçi i Burrelit për herë të parë në Tiranë, 8 vjet më parë. Ishte periudha kur Alkida 19-vjeçare iu përgjigj njoftimit të televizionit “News 24” për të marrë pjesë në reality show-n “Kafazi i Artë”. Pikërisht në këtë emision ajo u njoh me Ylli Pangon, i cili ishte i përzgjedhuri i televizionit nga jashtë për t’u kujdesur për Alkidën. “Tutor” quhej në këtë rast Pango, një emërtim televiziv ky, ashtu si çdo i përzgjedhur tjetër që korrespondonte për secilin banor.
Pas përfundimit të edicionit “Kafazi i Artë”, ku Alkida u skualifikua nga mesi i garës, ajo tentoi të nisë shkollën e lartë. Duke qenë se gjatë emisionit kishte shprehur dëshirën për të ndjekur Sociologji, atëherë profesori i mirenjohur shqiptar dr. Ylli Pango e ndihmon për të realizuar universitetin.

 Paralelisht, Alkida tenton që të punojë në gazetari. 

Nga një televizion në tjetrin dhe pas disa provash në radio, më në fund ajo arrin të punësohet në televizionin “Top Channel”, si gazetare investigative në emisionin “Fiks Fare”. 

Më 11 shkurt 2009, ajo merr detyrën e spijunes -Prostitutke-që të shkojë në shtëpinë e ministrit të Kulturës, Ylli Pango. Pjesën tjetër besoj e dinë të gjithë tashmë. Rreth asaj që u shfaq si “skandali seksual i Pangos”, në internet ka pasur klikime me mijëra herë, por që dëshmitarja kryesore nuk u pyet asnjëherë.

Mbreti i sexit ,profesori shume i cmuar shqiptar Ylli Pango,u shpall i Pafajshem nga Gjykata.

F.Bruqi

Orgjitë e Edvinit në 91-in me 3 meshkuj të tjerë

07-03-2009 / L. Quku

Partia Demokratike ka akuzuar kryesocialistin Edi Rama, se është ai që fshihet pas përgjimit ndaj ish-ministrit, por makinacionet nuk mund t’i bëjnë shqiptarët të harrojnë skandalet e tij me ish-bashkëshorten, fotot nudo, apo edhe denoncimet për orgjitë kolektive të tij me 3 meshkuj të tjerë, të gjithë të njohur për publikun kryeqytetas 

TIRANE - Partia Demokratike reagoi dje ndaj protagonistit të ngjarjes më të bujshme të kësaj jave, asaj të episodit “Pango”, kryetarin e Partisë Socialiste, Edi Rama, i njohur edhe botërisht madje, për perverset e tij imorale, si për shembull lakuriqësia nëpërmjet fotove nudo në plazhet publike, apo edhe marrosjen hipokrite të tij, me njerëz të afërt të familjes, duke sajuar dhe shpifur akuza nga më të mbrapshtat edhe për vetë bashkëshorten e tij. 
Zëdhënësi i selisë blu Gerti Bogdani, deklaroi dje se Edi Rama, Mr. 15% apo Mr. Dosja, dhe tani Mr. Lakuriqi, dëshmoi para shqiptarëve, se ai, personalisht, qëndron para skenarit të përgjimit dhe organizimit të kurthit ndaj Ylli Pangos. 
“Partia Demokratike thekson në përgjigjet e histerisë, të Mr. Lakuriqit, se njeriu i vetëm që nuk ka fytyrë dhe gojë të flasë për këto probleme është Edi Gjethja e Fikut Rama. Vërtetë Ylli Pango ka gabuar rëndë, por ti z. Rama nuk ke fytyrë, as gojë, të flasësh për çështje morali, sepse Tirana, Shqipëria dhe mbarë bota të njeh ty, jo vetëm si Gjethja e Fikut, po edhe si njeriu më pervers që mund të ekzistojë.
Kjo sepse je ti z. Rama i vetmi në Shqipëri që në vitin ’91 lëshove akuza monstruoze ndaj bashkëshortes tënde të nderuar, se ajo e kishte djalin me babanë tënd. Këtë akuzë të pështirë sa vet morali yt, e përdore edhe si padi për të divorcuar dhe shkatërruar jetën e një nëne, një zonje, një artiste të çmuar të këtij vendi”, u shpreh Bogdani.
Zëdhënësi i PD-së tha më tej se “vërtetë Ylli Pango ka gabuar rëndë, por ti Rama nuk ke gojë të flasësh, se me perversitetin tënd në vitin ’91, pasi rrënove jetën e 1 njeriu të pafajshëm, nënës së djalit tënd, praktikove me zotërinjtë A. K., S. N., E. T., dhe tre femra si puna juaj për gjashtë muaj rresht orgji kolektive. Je ti Gjethja e Fikut, që për instinktet tua shtazore në eksese histerike, detyrojë fqinjët tuaj në mënyrë të përsëritur të të padisnin në polici. Ti dhe ata që të rrethojnë ty, nuk mund të flisni për moral, ndërkohë që vraponi mbas testeve të ADN duke akuzuar njëri-tjetrin”, tha Bogdani.
Në vijim ai shtoi se Edi Rama, nuk ka gojë, as fytyrë, të flasë për njeri, ndërkohë që ai si Ministër Kulture e shndërroi atë ministri në kuplara, njëlloj siç ka shndërruar sot kullën e Myslym Pezës në një kuplara të padeklaruar. “Ti nuk mund të flasësh për problemin e z. Pango, jo vetëm se je sajues i skenarit të tij, por sepse ti në marrëdhëniet dhe raportet e tua, ngjet shumë herë më tepër me kafshë apo njerëz primitivë sesa me një njeri të qytetëruar. Edi Rama nuk ke gojë të flasësh, se je i vetmi politikan në këtë planet, që si Ministër i këtij vendi, do të detyroje gazetat të mbulonin me gjethe fiku të pasmet dhe të parmet tua. Gjethja e Fikut do të të ndjekë deri në fund të jetës tende politike. Ndaj, e drejta jote është vetëm heshtja”, nënvizoi zëdhënësi i Partisë Demokratike Gerti Bogdani.
Sipas Bogdanit, kryeministri Sali Berisha, vendosi në moment ndaj abuzimit të papranueshëm dhe të papajtueshme me kodin e etikës të zyrtarit, të Ylli Pangos.
“Ky është dhe do të jetë standardi konstant i Kryeministrit dhe i Partisë Demokratike, ndaj cilitdo”, u shpreh Bogdani.

Populli; Nënshtrim i detyruar apo i indoktrinuar?

Prof. Dr. Ylli Pango


Ky është një nënshtrim i një lloji tjetër. Pa kompensim dhe pa paramendim. Një bazë fillestare e këtij nënshtrimi, nën prizmin ylli-pangofrojdist do të ishte ajo e raportit prind-fëmijë. Fëmija, siç dihet, brendëson, bën të vetat, pjesë të personalitetit dhe të koshiencës së tij, unin e babait, autoritetin e tij, si i vetmi si fillim dhe i pari ideal për t’u ndjekur. Pas kësaj ai i bindet këtij uni apo i nënshtrohet edhe kur ky nuk është më i pranishëm. Ky është një proces identifikimi që përfundon me krijimin e pavarësisë, me bindjen apo komandimin e vetvetes, duke e ndjerë prindin gjithnjë të pranishëm. Më tej vjen nënshtrimi ndaj autoritetit të mësuesit, sidomos ndaj atij të klasës së parë si autoriteti i parë social jashtëfamiljar. Ky, në moshën e vogël është më i padiskutueshmi dhe që madje tejkalon edhe atë të prindit. Me të mplekset nënshtrimi ndaj autoritetit të më të fortit, më të aftit etj., ndër shokët që bëjnë pjesë në grupin e vogël social apo mikromjedisin social të fëmijës apo të adoleshentit. Pastaj vjen autoriteti i pronarit, drejtuesit, shefit ej. Në vendet me reminishenca të forta të sistemit totalitar si Shqipëria, jo vetëm atëherë por edhe sot, nënshtrimi ndaj autoritetit të shefit apo të drejtorit ka qenë e mbetet, i detyrueshëm e jetik. Pa të, rrogëtari nuk jetonte e nuk jeton dot. Këtu do të përshtatej shprehja e Bergsonit: “Autoriteti i tyre rrjedh më pak nga ata vetë sesa nga situata e tyre në raport me ne.”

Në epokën e errët të totalitarizmit, më tej vinte autoriteti i udhëheqësve partiakë, shtetërorë, veneracioni dhe nënshtrimi ndaj tyre. Autoriteti i liderit të partisë, i “Atit” të të gjithë popullit ishte më i larti, më i padiskutueshmi. Në këto sisteme Frojdi mund të modifikohej duke e shtrirë më tej teorinë e tij të interiorizimit dhe duke e filluar atë edhe më hershëm, që nga ndërkallja që në fëmijëri të hershme e autoritetit të liderit e të atij të “partisë mëmë” në veçanti dhe të dashurisë pa kushte, pra një lloj nënshtrimi fillestar fëminor ndaj tyre. Autoriteti i liderit ishte i afërt me atë të perëndisë. Nënshtrimi ndaj autoritetit të liderit lidhej dhe kushtëzohej me autoritetin gati të shenjtëruar të partisë që ai udhëhiqte. Meritat formalisht i jepeshin asaj, e cila në këtë rast përdorej si nocion abstrakt (pasi pothuaj të gjithë udhëheqësit apo anëtarët e tjerë të thjeshtë nuk gëzonin as edhe një siguri të të qenit nesër. Partiaku i devotshëm i së sotmes, në të shumtën e rasteve kthehej më vonë sipas vullnetit të sovranit, tekave a paranojës së tij, rrallëherë të ndonjë gabimi të vet, në armik apo deviator.) Partia ia rikthente pastaj lavdinë liderit dhe kështu rrethi vicioz i shenjtërimit përfundonte po aty. Autoriteti i partisë ishte një lloj autoriteti impersonal, ideologjik dhe dogmatik. Tabuja e këtij autoriteti, paragjykimi për pagabueshmërinë e tij, e mpinte masën, e nënshtronte atë (duke e indoktrinuar më parë me pagabueshmërinë e dogmës marksiste-leniniste). Po sot? Natyrisht, reminishencat shfaqen ende, por me dallime të dukshme edhe nën ndikimin e zhvillimeve sado ende të papjekura demokratike. Gjithsesi, autoriteti i njëshit partiak ende është gjithçkaja në jetën e një pjese të madhe të njerëzve dhe nënshtrimi ndaj tij indirekt apo direkt, dëshira për t’i hyrë në sy, kacavjerrja nëpërmjet hallkash ndërmjetëse deri atje etj., janë modus vivendi tipik për mjaft njerëz edhe në shoqërinë e sotme shqiptare. Kjo është e vërtetë jo vetëm për njerëz që punojnë në sektorin publik. Jo vetëm në sektorin akademik. Por madje edhe njerëzit që merren me biznes, me media private etj., lidhen me sovranë partiakë a parti të caktuara për të pasur lehtësira, përfitime, por në rastin më të keq për të mos ndjerë dorën e rëndë të përfaqësuesve spekulativë tagrambledhës a kontrollues të shtetit të frikshëm. Ka biznesmenë të rangut të biznesit të madh që e thonë hapur që e kanë frikë shtetin, nënshtrohen, paguajnë edhe tej rregullave, vetëm që të “mos kenë punë me të”.

Një shkak apo mjet tjetër i nënshtrimit të popullit dhe njëkohësisht mjet i mbajtjes së këtij nënshtrimi dikur në vendin tonë, ishte paradoksi unitet (lexo: unanimitet)-luftë klasash. Ndërkohë që kërkohej, predikohej dhe reklamohej i pari, krijohej përçarja nëpërmjet së dytës. Këtu nënshtrimi arrinte kulmin duke shkuar gradualisht nga mohimi dhe spiunimi i shokëve e familjarëve e deri ne absurdin tragjik të mohimit të të afërmit, vëllait, burrit, apo gruas, pasi sovrani apo partia kishin dhënë verdiktin e armikut të partisë për ta. Sot kjo nuk shfaqet në këtë formë por në një aspekt apo si shembull tipik, në rikthimin në parti, të një pjese të mirë të njerëzve të larguar prej vitesh nga partitë e mëdha, madje edhe me pozicione dikur, duke mohuar çdo bindje të vjetër shkak largimi dikur, të karakterit politik a programor, thjesht për shkak të përfitimit aktual e mirëqenies personale e familjare. Ky është përsëri një nënshtrim por jo i indoktrinuar as i detyruar, por pragmatik, apo i detyruar nga dëshira me qenë sërish dikush. Assesi për unitet partiak e as ideologjik a programor, çështje të cilat janë pothuaj inekzistente madje edhe për të dalluar identitetet partiake nga njeri tjetri.

Sipas një teorie të mirënjohur, ne ruajmë nga fëmijëria gjurmët e pothuaj çdo aspekti thelbësor apo vijat më të trasha e specifike të karakterit tonë të mëvonshëm. Kështu ndodh edhe me nënshtrimin: kur njeriu mësohet me tutelën dhe me nënshtrimin, ai rrezikon të mbetet i tillë për tërë jetën. Dostojevski flet për tipa “që natyra e tyre e qetë dhe e turpshme, i destinon në një nënshtrim të vazhdueshëm, pa vullnet personal.” Këtu mund të bëhet ndofta një paralelizëm edhe për popujt që të porsadalë nga errësira në djepin e brishtë të demokracisë. Ata e sidomos ne shqiptarët, që kaluam një ndër diktaturat më të ashpra e më paradoksalet në botë e sigurisht më të rëndën në Europë, duhet të luftojnë fort për të përballuar e ulur sado ndikimin ende virulent të psikologjisë së nënshtrimit. Po s’u mësove i guximshëm dhe i pavarur që në fillim e ke të vështirë të ecësh më tej. Edhe kjo e shpjegon inercinë e gjatë dhe shumëvjeçare të nënshtrimit që ende vazhdon tek ne.

Një aspekt tjetër i suksesit të kësaj psikologjie tek ne:Mbi bazën e parimit të barazisë, me të cilin u spekulua mjaft në sistemet socialiste totalitare, u kalua në barazinë ekstreme sociale për të gjithë, me përjashtim të një kaste të vogël të privilegjuar. Intelektualë, madje edhe të kategorive më të larta, merrnin paga të ulëta, të një niveli të përafërt me të tjerët. Terreni tradicional psikologjik, mbi të cilin u ngrit me sukses në Shqipëri dikur kjo barazi(por që vazhdon edhe sot si mentalitet pa respektuar hierarkinë më të lartë të vlerave), ishte krenaria, kryeneçësia e dikurshme fisnore shqiptare dhe deri-diku anarkia tipike e tij, tendenca për të mos parë dot njeri mbi vete e për të mos respektuar hierarki vlerash e pune. Kjo bëri që njerëz nga më të pavlerët a më mediokrit, të mos përfillnin shpesh as një lloj vlere a arritjeje intelektuale .(Por jo nëpunësin e shtetit që kishte në dorë). Barazia ekstreme sociale solli rrafshimin e vlerave gjë që sot ka arritur kulmin e vet. Por në këto kushte nënshtrimi është gjithmonë më i lehtë dhe mbete i tillë edhe sot. Mbi një terren të rrafshët mund të shkelet shumë më lehtë sesa mbi një terren të thyer. Mungojnë majat e thepisura, kryeneçët, zërat e fuqishëm intelektualë, baza apo shpirti i lëvizjeve të gjera sociale e ekonomike për progres apo protestues ndaj mediokritetit, stanjacionit, qeverisjeve të mbrapshta.

Intelektualët e zakonshëm (jo ata të oborrit), kanë qenë ndër shtresat apo grupet më të frikësuara dhe më të pagoja të popullsisë. Nën kërcënimin e vazhdueshëm të qarkullimit, transferimit, etiketimit si i molepsur me ideologjinë e huaj, nën peshën e rëndë të halleve ekonomike, ata kaluan gradualisht të nënshtruar në bazamentin e piramidës sociale. Së bashku me ta edhe nëpunësit e vegjël çehovianë, gjithmonë të bindurit dhe të nënshtruarit e çdo epoke apo sistemi, me frikën e përhershme në zemër. Sot për shkak të nivelit të ulët të shpërblimit, rrogës, a përgjithësisht nivelit të ulët ekonomik, intelektuali mbetet ende ndër shtresat më të paprivilegjuara e për rrjedhojë më të nënshtruara të shoqërisë. Në aspektin e zërit të lirë por edhe të raporteve më të thjeshta reciproke a të atyre me eprorin, ai shfaqet gjithaq i tërhequr a i tutur si në të kaluarën, flet vetëm nën zë në tryeza miqsh a të afërmish dhe ndodhet ende nën trysninë e humbjes së vendit të punës, pasigurisë a të frikës nga eprori a superiori i vet.

Ndër faktorët e tjerë të nënshtrimit e të heshtjes së gjatë popullore ka qenë edhe e ashtuquajtura psikologji komune apo psikologji e pseudogrupit të madh social dhe kontradikta e saj me psikologjinë dhe mentalitetin e vërtetë individual, natyror të njeriut. Mbi bazën e idealit të së ardhmes, të komunizmit, por duke operuar ndërkohë me një mentalitet dhe ndërgjegje ekzistuese të pakultivuar, plot paragjykime sociale, arkaizma dhe të mbingarkuar edhe me aspekte të tjera negative të periudhës komuniste si përçarja biografike e të tjera; u bë e ligjshme ndërhyrja në jetën personale, intime të tjetrit. Së pari partia e cila merrej edhe me problemet më intime familjare, pastaj të ashtuquajturit rripa të saj të transmisionit, fronti demokratik, bashkimet profesionale, organizatat e rinisë etj, e bënë të zakonshme, mbi bazën e justifikimit të ndërtimit të njeriut të ri, të pastër e ideal të së ardhmes, ndërhyrjen edhe në problemet më të vogla e delikate të jetës personale a familjare të njeriut. Erdhëm kështu te humbja e çdo identiteti dhe intimiteti të individit e deri të atij të shenjtë familjar. Aktivisti i lagjes dhe partia hynin deri në krevatin bashkëshortor. Mëritë e kuriozitetet e vogla të njerëzve meskinë për intimitetin e tij, fatkeqësinë e tij, futja e hundëve në jetën personale të tjetrit, thashethemet, gjenin kësisoj terren për t’u kultivuar më tej. Ndërgjegjja e niveleve të ulëta sillte efekte të kundërta nga ato të pretenduara për rregullimin dhe ruajtjen e pastërtisë së jetës së tjetrit. Njeriu nuk ndihej kurrë i qetë dhe i sigurt në jetën dhe intimitetin familjar, por i ekspozuar ndaj çdo syri të jashtëm dhe i nënshtruar edhe në jetën private. Te njeriu i thjeshtë u krijua psikologjia e dhunës dhe e terrorit, e frikës dhe e hipokrizisë, e mungesës së besimit te njëri-tjetri dhe e respektimit të personalitetit. Të gjitha këto kishin në bazë mbështetjen dhe kultivimin e psikologjisë komune, të së ashtuquajturës familje të mëdha socialiste, ku pretendohej se askush nuk të hante hakun, ku mbretëronte drejtësia dhe demokracia më e thellë, ku nuk kishe nevojë as për mbrojtje dhe as për avokat mbrojtës (institucion i zhdukur prej vitesh në sistemet totalitare) se të mbronte vetë shteti dhe partia me drejtësinë e tyre absolute. Kjo ka reminishencat e saj edhe sot. Natyrisht jo në formën e psikologjisë komune, por të paaftësisë së trashëguar për të njohur e mbrojtur të drejtat e veta individuale, familjare, qytetarisë demokratike, përgjegjësisë për jetën e fatet e vendit etj. Pa kulturën e nevojshme juridike e demokratike, njeriu i sotshëm i tranzicionit është ende tejet i nënshtruar dhe i cenueshëm nga çdolloj ndërhyrjeje, qoftë kjo politike, mediatike(sidomos mediatike), por edhe individuale e individëve agresivë që sjellin pasoja të rënda dramatike në jetët e tyre personale e familjare. A ka ndërhyrje më brutale se ajo e emisioneve të ashtuquajtura investigative televizive që ndërhyjnë në jetën personale të jetës së njerëzve, në punët e tyre, zyrat, bizneset, deri shtëpitë e tyre, me pretekstin e zbulimit të paudhësive dhe të ruajtjes së një morali të pastër absurd. Njerëzit që i bëjnë këto janë simbol korrupsioni dhe pjella të mediave të lindura nga korrupsioni e krimi dhe kjo e rrit akoma më tepër absurdin e cenon akoma më ashpër lirinë e sigurinë e individit.

Mund të thuhet se për rreth gjysmë shekulli komunizëm, Shqipëria, u transformua në një laborator të madh social, ku kaviet ishin njerëzit dhe psikologjia e tyre, ku synimi i eksperimentit ishte nënshtrimi i madh në grup, konformizmi, bindja e verbër ndaj autoritetit, paragjykimet social-klasore. Për fat të mirë ky eksperiment i përbindshëm për nga përmasat dhe për nga lloji u ndërpre, ndonëse pas një kohe të gjatë dhe pas sakrificash të panumërta të racës njerëzore. Por gjithsesi jemi ende në një periudhë kur për të dalë në lirinë e vërtetë të individit, mënjanimin e reminishencave të nënshtrimit, duhet një kohë jo e shkurtër rikuperimi, një edukim e kultivim kulture, mbi demokracinë e vërtetë, pavarësinë e të menduarit, lirinë e pavarësinë individuale, e grupore demokratike që ende lënë shumë për të dëshiruar.

Skandalet e lakuriqësisë së Edvinit, norma për shpalljen e listave socialiste

Dokumenti i Gjyqit - Mohimi i djalit, Gregorit nga baba, Edvin Rama
Dokumenti u sigurua nga Mero Baze

Skandalet e lakuriqësisë së Edvinit, norma për shpalljen e listave socialiste

Nuk ka asnjë shpresë që Partia Socialiste të mbajë qendrim e të dënojë lakuriqësitë, fotot nudo, daljet nudo mbi gomar në kodrat e Liqenit apo vizitat në shtëpinë e Myslym Pezës të kryetarit Edi Rama. Grupi parlamentar u kritikua dje pas seancës plenare për Pangon, ndërkohë që Edvini ka kërcënuar se të gjithë duhet t’i kenë parasysh kriteret me të cilët ai do përzgjedhë kandidatët e rinj Skandali me ish-Ministrin e Turizmit, Kulurës Rinisë dhe Sporteve, Ylli Pango, është shndërruar në një boumerang për Partinë Socialiste. Ata deputetë që prej mëse dy vjetësh, nuk kanë mundur të thonë një gjysmë falje për lakuriqësinë e publikuar të kryetarit të tyre, nuk mundën as dje të kapërcenin këtë “pengesë”, për shkak të “barrës” që nga koha e publikimit të fotove nudo të kryetarit të tyre. Ndërsa deputetët socialistë janë munduar dje të përfitojnë ca pikë më shumë nga ky skandal, nuk ia kanë arritur, për shkak të hijes së kryetarit të tyre lakuriq, që endej në sallën e parlamentit. Një sjellje e tillë mësohet se nuk i ka pëlqyer edhe Edi Ramës, i cili ka sharë e fyer deputetët e PS-së, në përfundim të seancës së djeshme të parlamentit.

Mosdistancimi nga fotot nudo të Edi Ramës

Edi Rama, ka zgjedhur dje, që vetë të mos shfaqet publikisht për të komentuar “skandalin” me ish-Ministrin e Turizmit, Kulturës Rinisë dhe Sporteve. Fotot nudo të tij, të publikuara edhe në media, shfaqja e tij nudo mbi një gomar në kodrat e Liqenit Artificial të Tiranës vite më parë, pamja e tmerrshme e barbonit parizien, denoncimet e mëdha për vizitat e natës të Edi Ramës në shtëpinë e Myslym Pezës në Pezë, e kishin marrë peng dje kreun e PS-ës Edi Rama. Shkrimet për bllokimin e marrëdhënieve të tij me 3-4 partneret, përfundimin e tyre në dyert e gjykatave për shkak të dhunës dhe pamundësisë për të ndërtuar një raport bashkëshortor, janë pasuar tashmë me pistën tjetër, atë të Pezës, dhe duket se i gjithë background-i e ndalon Edvinin të dalë vetë si protagonist, pas publikimit të pamjeve televizive. 

Ndërsa Rama, kishte një arsye madhore personale, për të mos i dhënë shkas kundërshtarit t’i risjellë në kujtesë fotot nudo, një gjë të tillë, nuk kanë mundur ta bëjnë as vetë deputetët e PS-së. Të porositur për të mbajtur ndezur sa më shumë debatin në parlament, deputetët e PS-së, nuk kanë mundur të realizojnë këtë “orientim” të kryesocialistit, sepse pamjet nudo të kryetarit të tyre, përpos dëshirës për t’u distancuar, nuk ia mundësonin këtë “luks”. Këta deputetë, që prej më se dy vjetësh nga publikimi i fotove nudo të kryetarit të tyre, megjithëse nën zë nuk kanë lënë gjë pa thënë, dje nuk mundën të artikulonin si duhet denoncimet e tyre për skandalin e ish-Ministrit Pango, sepse këtë gjë nuk kanë mundur ta bëjnë ende sot, për “imazhin” e kryetarit të tyre. Asnjëherë nuk u fol për nxjerrjen e përgjegjësive për shndërrimin e lakuriqësisë në një normë në Partinë Socialiste, një parti tipiisht konservatore, në radhët e Asamblesë së partisë, e as në grupin parlamentar, dhe duket se momenti nuk ka ardhur ende, pasi askush nuk e ka problem që skandalet seksuale mund të plasin në radhët e së majtës; mjaft që ithtari i lakuriqësisë t’i rendisë në listat fituese të kandidatëve për deputetëve. Ky është në fakt lakmusi moral që tregon karakterin e Partisë Socialiste. Prej kësaj pozite force vjen edhe zemërimi i Edi Ramës ndaj deputetëve socialistë. Të detyruar për të bërë detyrën, në emër të mbajtjes gjallë të debatit në sallën e parlamentit, deputetët socialistë, janë sforcuar por nuk kanë mundur të shfrytëzojnë këtë “skandal”, për të përmirësuar imazhin e tyre, por edhe për të “dëmtuar” mazhorancën qeverisëse, për shkak të antikapit që ata kanë si “gur i rëndë mbi shpinë”, që lidhet me disa foto nudo të kryetarit të PS-ës Edi Rama. Apatia e deputetëve socialistë, dje në sallën e Parlamentit, nuk i ka pëlqyer as krysocialistit Edi Rama, i cili mësohet që në përfundim të seancës së djeshme, nuk ka kursyer sharjet dhe fyerjet ndaj deputetëve të partisë së tij. Burime, brenda grupit të deputetëve socialistë, bënë të ditur se, ndërsa për gjatë gjithë seancës së djeshme plenare, në celularët e tyre nuk reshtnin SMS-të “orientuese” të Edi Ramës, duket se ata nuk e kanë përmbushur këtë “detyrim”, përderisa, në përfundim të seancës, kryesocialisti nuk ka lënë gjë pa thënë në adresë të deputetëve të vet.

EDVIN RAMA NE GOJE TE PARLAMENTIT

11.3.2009
Plas lufta për moralin në kuvend, mazhoranca akuzon opozitën për lakuriqësinë dhe imoralitetin e Ramës 

Seanca e djeshme parlamentare në diskutimin e lirë të saj është përqendruar në disa çështje të nxehta, sidomos skandali i fundit “Pango”, ku gjithashtu nuk kanë munguar akuzat dhe kundër akuzat mes dy forcave kryesore politike. Pas skandalit me ish- ministrin e Kulturës, Ylli Pango, maxhoranca ka nisur kundërsulm. Ka qenë deputeti i PD, Aldo Bumçi, i cili është hedhur kundër kryetarit të selisë rozë, Edi Rama. Sipas Bumçit, në krye të Partisë Socialiste është antiteza e moralit. “Nuk ka rëndësi a je votues i djathtë apo i majtë, qytetari Edi Rama nuk mund të jetë përfaqësuesi jot, nuk mund të jetë përfaqësuesi i moralit tënd, përfaqësuesi i familjes tende", tha deputeti demokrat Aldo Bumci. Në kundërshtim të akuzës së Bumçit, reagoi deputeti I PS, Marko Bello, duke u shprehur se "unë habitem se si zini në gojë të mbyturin dhe litarin bashkë me të dhe të mos të përpiqeni të mbroni ata që nuk i mbron dot as Perëndia". Por, akuzat e mazhorancës për ta kaluar turpin nga vetja e tyre kanë vijuar me deputetin, Ferdinand Xhaferi. "Liderin tuaj kërkoni ta bëni kryeministër, megjithëse me pamjen e tij lakuriq ka dashur të dhunojë të gjithë gratë, dhe ka dhunuar të gjitha gratë shqiptare", u shpreh Ferdinand Xhaferri. Për të mbyllur këtë debat, reagoi menjëherë deputeti i PS, Erion Braçe, duke u shprehur se nuk ia vlen të merreni me familjet e të tjerëve. Më pas, dje në kuvend nuk kanë munguar edhe replikat midis ministrit të Brendshëm, Bujar Nishani dhe deputetit të PS, Erion Braçe për shpërndarjen e letërnjoftimeve. Sipas deputetit socialist numri i personave pa pasaportë që do kenë prioritet në pajisjen me kartë identiteti, është shumë herë më i madh se ai i listave të ministrisë së Brendshme. Fakt ky që është hedhur kategorisht poshtë nga ministri Nishani, i cili ka kërkuar ballafaqim.
"Pushteti vendor në 11 njësi ka gjetur 13 265 emra, ose 60 për qind të listës që ka sjelle Ministria e Brendshme, të cilët mungojnë në këtë listë", vijoi Brace. Ndërsa, Nishani në kundërshtim të deputetit Braçe deklaroi se deri tani janë shpërndarë mbi 20 mijë e 700 letër njoftime, 80% të të cilave për persona të papajisur me pasaportë. Nishani vijoi se afër 200 mijë shtetas shqiptare, deri më datën 7 mars kanë aplikuar në zyrat e gjendjes civile pranë zyrave të aplikimit. Sipas ministrit, deri tani janë shpërndarë rreth 20 mije 700 letërnjoftime elektronike të prodhuara. Dhe në zyrat e aplikimit janë të gatshme për t’u shpërndarë të gjithë letërnjoftimet e atyre qytetarëve shqiptarë që kanë aplikuar deri në fundin e muajit shkurt. "Është një deklaratë tërësisht e pavërtetë. Jo 10 mijë, 20 mijë, apo 30 mijë, por qoftë dhe një emër. Paraqisni listën emërore qoftë dhe me një emër dhe kjo mbetet lehtësisht e verifikueshme", iu përgjigj Nishani. 
Kuvendi miraton krijimin e Agjencisë për Shoqërinë Civile
Pas debatit, kuvendi miratoi me shumicë votash ligjin për “Për krijimin, organizimin dhe funksionimin e Agjencisë për Mbështetjen e Shoqërisë Civile (AMSHC)”, që synon të kontrollojë mënyrën e përdorimit nga OJF të fondeve që do të jepen nga kjo Agjenci në formën e granteve. Ligji i ri parashikon nxitjen e zhvillimit të qëndrueshëm të shoqërisë civile dhe krijimin e kushteve të favorshme për nisma civile në interes të publikut. AMSHC do të jetë enti publik që zbaton procedurat për shpërndarjen e fondeve në mbështetje të shoqërisë civile. Kjo agjenci udhëhiqet nga përparësitë strategjike të qeverisë për zhvillimin e shoqërisë civile. Në përbërje të saj janë 9 anëtarë, nga të cilët 5 anëtarë përfaqësojnë organizatat e shoqërisë civile dhe 4 anëtarë përfaqësojnë institucionet e administratës publike qendrore. AMSHC-ja do të mbështesë dhe asistojë nisma dhe veprimtari me karakter jofitimprurës të organizatave të shoqërisë civile që janë aktive gjatë vitit fiskal në vijim, me përjashtim të partive e organizatave politike, sindikatave, institucioneve fetare. Opozita e mbështeti ngritjen e kësaj Agjensie, duke e vlerësuar si të rëndësishme për t'i prerë rrugën klientelizmit. Në punimet e seancës së sotme u miratua dhe ligji "Për aderimin e Republikës së Shqipërisë në Konventën e Kombeve të Bashkuara, 'Për kontratat për shitjen ndërkombëtare të mallrave

Edvin Kristaq Rama Rama zbulon planin belg: Si do ta bëja sheshin “Skënderbej”

Në publikimin e tretë të librit të tij, Rama i përkushtohet Tiranës dhe qendrës së saj. Për herë të parë qëkur u zhvillua konkursi dhe është miratuar projekti i sheshit të Tiranës, kreu i PS shpreh gjithë konceptin e tij për këtë projekt të madh. Ish-kreu i Bashkisë së Tiranës “zbardh” idenë e projektuesve, të studios belge të projektimit “51N4E” për të përfshirë në sheshin e ri të Tiranës pjesë nga gurët e Shqipërisë, por dhe të rikonceptimit të Pazarit të Vjetër të Tiranës. Kryesocialisti bën një përballje mes gjendjes në të cilën ndodhen aktualisht Muzeu Historik, Pallati i Kulturës, Teatri i Kukullave dhe idesë së tij dhe projektit belg se si duhet të ishin këto institucione dhe ambientet përreth tyre, se si do t’i kthehej shkëlqimi Pallatit të Kulturës për kulturën, Teatrit të Kukullave, por dhe pjesës poshtë monumentit të Skënderbeut. Rama ironizon me figura artistike të gjitha ndërhyrjet që kanë ndodhur në disa nga institucionet simbol të historisë së kryeqytetit shqiptar, si Lidhja e Shkrimtarëve, Shtëpia e Oficerëve apo dhe Shtëpia e Ministrisë së Brendshme, duke akuzuar për ndërhyrje pa kriter ish-ministrin socialist Spartak Poçi dhe ish-ministrin demokrat të Kulturës, Ylli Pango, që sipas tij, vetëm kanë shkatërruar arkitekturën e këtyre ndërtesave.
… Tirana do të kishte një nga qendrat më të bukura në Europë. Të kuptohemi këtu, ndër më të bukurat për nga autenticiteti i saj dhe eklektizmi estetik i grumbullimit të godinave të qendrës që janë një dëshmi unikale e fazave historike të ndërtimit të një shteti, gjë që s’e gjen askund tjetër me larushinë që formëson kufijtë e sheshit “Skënderbej”, të cilët u kuadratuan mrekullisht prej arkitektëve belgë të studios “51N4E” në pragjet e një katrori tredimensional, ku pika qendrore është edhe kulmi i një piramide të ulët në lartësinë e njeriut që bëhet qendra e gravitetit të hapësirës së dikurshme totalitare të marshimeve pushtuese, paradave çlirimtare, protestave zhurmuese, lutjeve lehtësuese e rrëmujës së përditshme stresuese.


Ajo hapësirë u dorëzohet e gjitha qytetarëve, tribuna e ngritur në kohën sovjetike për ofiqarët vendas e dinjitarët e huaj që i drejtoheshin turmës së Njeriut të Ri, zhduket e ia lë vendin një të përpjete të butë që lidh për njerëzit e zakonshëm sheshin pedonal me anën tjetër të Pallatit të Kulturës, barku i të cilit hapet për t’u kthyer në një foyer publik, ku këmbësorët venë e vijnë mes hapësirës së paanë të shëtitjes, takimeve, argëtimit të fëmijëve, uljeve në bar e mbi gurë rrotull Skënderbeut si në pjerrësitë e kalldrëmta të shumë shesheve europiane dhe hapësira tregtare të dyqaneve, restoranteve, librarive, zyrave, agjencive, kinkalerive, kafeneve, kinemave, që plani francez i parasheh si ringjallje bashkëkohore e Pazarit të Vjetër në sipërfaqen e gropës së mbuluar të Hajdinit. “Piramida” e ulur në bojën e njeriut i jep sheshit “Skënderbej” një jehonë historie, duke ruajtur një lidhje konceptuale me të shkuarën që integron e rivlerëson të gjitha godinat e vjetra përreth, por njëkohësisht e ripërmason në dimensione, duke shmangur boshin monoton të rrafshinës së sotme e krijuar kushte optimale për një shikim që në asnjë pikë s’është njësoj, variacion urbanistikisht gjenial që pasurohet me kalldrëmin e shtruar në shesh mozaik gurësh nga të gjitha zonat e Shqipërisë e trevat ku jetojnë shqiptarë, me sistemin e nëndheshëm të ujit të shiut që mblidhet në një rezervuar nën tokë e pastaj shtrihet në rrjetin intensiv të tubacioneve prej kah uji del për të vetëlarë sheshin, duke u derdhur nëpër të katër tatëpjetat e buta të tij, ose për të kërcyer lart duke krijuar shatërvan lodrues në lartësira të orkestruara sipas dëshirës e nevojave të rastit nga dora e njeriut. Të gjitha rrugët hyrëse në sheshin “Skënderbej” mbushen nga pishat e larta të llojit ekzistues në bulevardin “Dëshmorët e Kombit”, që hijeshojnë me një kurorë të gjelbër hapësirën e madhe kuadratike dhe hijezojnë zonat hapësirat kufitare mes godinave që shohin nga sheshi, duke krijuar një mikroklimë të re, pastruar dhe freskuar ajrin e ngrohtë që ngrihet lart nën shtysën e ujërave, ndërsa vetë godinat riprogramohen duke nisur nga Pallati i Kulturës ku sot i vetmi oazë jete me dalje në shesh ka mbetur Teatri i Operas. Pallati i Kulturës, nisur me gurin e themelit të vënë nga Nikita Hrushovi, nën buzagazin vesh më vesh të shokut Enver Hoxha e hosanatë e turmës së ekzaltuar prej pranisë së Vëllait të Madh ardhur nga Moska, ruhet në dukjen e tij si paja e madhe e martesës shtetërore të kohës së Perandorisë Komuniste, por u afrohet qytetarëve si një hapësirë e rifituar aktivitetesh publike e kulturore, kollonada e lartë riorganizohet si hapësirë publike, ndriçohet së brendshmi për t’u dhënë natën mundësi njerëzve ta jetojnë riprogramimin e saj dhe, nga ana tjetër, për ta vizituar së jashtmi të gjithë fasadën e gjatë me një siluetë të errët vertikalesh ritmike që i bëhet perde sheshit “Skënderbej”.
Muzeu i vjetër Historik, që lëngon si gërdallë barkzbrazur, gjynah e turp pas njëzet vjetësh nga rënia e komunizmit dhe Realizmit Socialist, ku hyjnë e dalin veç materiale e arna të një pavijoni të shëmtuar të gjoja antikomunizmit, që në fakt ngjan si dy pika ujë me pavijonet e propagandës komuniste për nga qasja hagjiografike ndaj historisë e për nga estetika vulgare e totalitarizmit, e ku mbahen në një sallë të veshur me dërrasat e modës së fundit të kombinatit të vdekur të drurit “Misto Mame” ca simpoziume e konferenca të mekura shkencore, përkujtimore, mortore që flasin vetë për degradimin e jetës kulturore në një batak përshpirtjesh të mbytura, riprogramohet si një hapësirë e gjallë e trashëgimisë kulturore e historike, integruar me pjesë të jetës kulturore bashkëkohore, duke u pastruar tërësisht nga hagjiografizmi e nga reliktet, fotografitë e skenografitë qesharake, të vjetra e të reja, që e kanë kthyer në një panair banal kthinash, kioskash e hapësirash pa asnjë vlerë, kuptim e lidhje, dhe duke u riorganizuar për të ndërtuar një udhëtim jetësor nga shtresa e parë e objekteve origjinale arkeologjike në hyrje, te zona më e madhe në Shqipëri e tregtimit të librit shqip në mjedisin e katit të fundit, ku shkohet duke kaluar me një rend të studiuar mirë përmes shëmbëlltyrave më të vyera të kulturës etnografike, veprave më përfaqësuese të artit bizantin, një koleksion permanent origjinalesh të Realizmit Socialist, kombinuar me dëshmi autentike të terrorit totalitar, të ndërthurura me dhoma projeksionesh filmime, burime të aksesueshme për publikun të informacionit të thelluar dixhital, pika shitje të botimeve e suvenireve nga udhëtimi brenda muzeut, kënde relaksi e bare të vogla, një sallë konferencash moderne dhe po ashtu një mjedis ekspozitash të përkohshme, si dhe një bibliotekë dixhitale e gjithçka gjendet e shkruar në gjuhën shqipe, së bashku me një restorant shik ushqimesh tradicionale. Kështu, hiri i zymtë deprimues që ndërhyn brenda vetes ajo godinë kthehet në një vlerë të shtuar për kryeqytetin e në një aksesor të lëmuar të sheshit “Skënderbej” ku qytetarët, familjarët, fëmijët, të moshuarit, vizitorët, turistët mund të kalojnë orë mundësish të larmishme e jo vetëm të konsumojnë bukurinë dhe qetësinë pa makina të katrorit të bukur kurrizkalldrëmtë.
Pa harruar zonën ekskluzive të fëmijëve që projekti parashikon para Teatrit të Kukullave, katandisur sot në një shëmbëlltyrë të turpeve të bëra në këtë vend me objektet e trashëgimisë kulturore, shtuar me tulla e llaç mbi çatinë e sojme që është prerë pas qafe nga një volum i dalë si depo drithi dhe kioskëzuar me zyra kambizmi e kuzhina qoftesh të rrethuara me një gjelbërim katundesh ku mungojnë vetëm kallamishtet, meazallah se ia lanë qeveritë Bashkisë së Tiranës ta bënte atë teatër xhevahirin e vogël të qendrës, po e rrënuan si s’ka më keq, siç kanë rrënuar dhe godinën e ish-Klubit të Ministrisë së Brendshme, një tjetër perlë arkitektonike e mbuluar me pluhurin e llumtë të viteve, mbi të cilën Spartak Poçi, ministri socialist që thuhej se shkatërroi dyzet banda, ngriti në ballinën e ndërtesës së kohës së Italisë, si të ishte në fushë Kamzën e orëve më të para, pa projekt as minimumin e kujdesit në ndërtim, një kat tek tullë pa leje sot e gjithë ditën të pasuvatuar, dhe kur pastaj Ylli Blu i Kulturës, ministri që mbulonte pikërisht funksionin e kujdestarit qeveritar për monumentet e trashëgimisë kulturore, i bashkëngjiti anash me kartonxhes një kapanon për zyra, si shqelm i fundit ndaj hijes imponuese të asaj ngrehine në mes të Tiranës – e njëjta gjë ndodhi dhe me godinën sharmante të dikur Shtëpisë së Oficerëve, ndërtuar qysh më 1935-n nga Ahmet Zogu, e cila shërbeu më pas si Lidhje e Shkrimtarëve dhe Artistëve dhe pastaj lëngoi vite të tëra në ca konflikte pronësie mes artistësh të mbetur pa lidhje me shtetin e shtetit të mbetur pa artistë të lidhur, ndërsa Saliu e bëri ministri për kulturë, e ia prenë fytin me kartonxhes duke e ndarë përgjysëm në dy kate sallën e jashtëzakonshme kubëlartë, ndërsa së jashtmi e sheqerosën me emrin monumental të dikasterit prej pleksiglasi të kuq mbi tarracë e me ca vetrata surrogato prej shtëpie lojrash fati apo diskoje, njëlloj si vitrazhet fshatarake të vendosura nga dizenjatorët e Jozefinës në derën e zyrave të Kuvendit ku duhet të kalosh për të përshkruar korridorin që të çon tek Shkëlqesia e saj dora vetë.
Po le të rikthehemi tek Teatri i Kukullave, që sipas projektit kthehet në identitet e lidhet me katrorin e sheshit përmes ishullit të pishave krah Bankës së Shqipërisë, duke ofruar një hapësirë çlodhëse nën hije për gjyshërit e prindërit, teksa fëmijët mblidhen, hyjnë e dalin në teatër ose luajnë në mjedisin e arreduar me një zonë rëre e lodrash të dizajnuara apostafat për atë hapësirë si skulptura funksionale, ndërsa Xhamia e Et’hem Beut lidhet me sheshin me një qilim gurësh me ngjyra që ornamentojnë me arabeska trotuarin në krah të tempullit e shtrihen në të gjithë gjatësinë përballë, duke prekur shkallët e Pallatit të Kulturës e krijuar zonën e faljeve brenda territorit të çliruar njëherë e mirë nga makinat. Pjerrësia e lehtë e sheshit kthehet në një amfiteatër natyral, i cili mbushet me njerëz deri te kulmi i “piramidës” së ulët që qendër të katrorit, për lutjet e ditëve të shënuara kur besimtarët myslimanë mblidhen bashkë aq të shumtë në numër sa as Xhamia e Re s’i mban dot të gjithë brenda. Kurse në anën lindore të qilimit natyral, aty ku sot është rruga me asfalt, ndërtohet një kopsht pemësh të lulëzuara që bëhen sfond i bukur vegjetal për besimtarët, e një hyrje – dalje e hijezuar në lindje mes sheshit “Skënderbej” e parkut deri te sheshi i monumentit “Partizani i Panjohur”, i cili mobilohet me skulptura e krijon po ashtu pika ekspozimi të përkohshëm të krijimeve të artit në natyrë. Po të ketë qëlluar të shohësh skemën e propozuar nga të rinjtë danezë të studios “BIG”, që fituan konkursin e Xhamisë së Re dhe Muzeut të Tiranës e Bashkëjetesës Fetare, s’e ke të vështirë të më japësh të drejtë nëse të them se do të kishim një ndër xhamitë më të bukura të Europës dhe një shesh publik mes xhamisë e muzeut të ri që do të thithte si magnet njerëzit, për të shijuar aromën e një bote të ëndërrt mes tempullit fetar, historisë së qytetit tonë dhe të gjitha pemëve e bimëve të përmendura në Kuran, që sipas idesë fituese, do të mbilleshin rreth e rrotull. Do të hyjnë vërtet në gjynah me Tiranën, kur thonë të vjetrit, në qoftë se do t’ia mohojnë qytetit atë xhevahir të emëruar kurorë.
Arena e gjelbër pas monumentit të Skënderbeut mundëson hyrje-daljen jugore të këmbësorëve nga qyteti i makinave në këtë hapësirë jete cilësore urbane në zemër të qytetit, krijon mundësinë e koncerteve rinore, shfaqjeve të teatrit të rrugës, takimeve masive të të rinjve mbi tapetin e barit të kuruar enkas me teknologjinë e fushave të blerta të stadiumeve. Hotel “Tirana” përballë del në shesh përmes një tjetër ishulli të gjelbër dhe rikonceptohet në fasadë e në volumet e pasme që e zëvendësojnë atë centralin e shëmtuar elektrik në mes të qytetit me një zonë komerciale të klasit të parë, e cila hapet në kufirin e Unazës së Vogël, ashtu siç jetësohet cilësisht edhe parku i pasmë i Muzeut të Vjetër Historik që lidhet me pesëmbëdhjetëkatëshin me një tjetër ishull pishash, ku bëhet hyrje-dalja veriore e sheshit “Skënderbej”. Në anën përballë Pallatit të Kulturës katrori i këmbësorëve kufizohet me një ndërtesë bashkëkohore që mbyll zbrazëtinë e lënë nga zgjatimi i shpifur i platformës së monumentit të zhdukur të Enver Hoxhës dhe ngrihet me kolona mbi një hapësirë publike kalimi që bëhet hyrje-dalja perëndimore e sheshit “Skënderbej”. Parkingjet nëntokësore në parkun “Rinia”, në sheshin “Avni Rustemi”, në fund të bulevardit “Zogu i Parë”, garantojnë lehtësisht suportin e prurjeve njerëzore në shesh, ashtu siç Unaza e Vogël dhe një menaxhim i kualifikuar i qarkullimit në Tiranë përmes kuptimit të së vërtetës së thjeshtë, shkencërisht të verifikuar, se nuk është mungesa e rrugëve, po mungesa e rendit ligjor që e ka vështirësuar lëvizjen në Tiranë, bëjnë plotësisht të prekshëm të gjithë potencialin e jashtëzakonshëm të projektit frymëmbajtës të studios së famshme belge “51N4E” për zemrën e ripërtërirë të kryeqytetit shqiptar…
(Kjo copëz është shkëputur ekskluzivisht për lexuesit e www.edirama.al dhe janë të lutur të gjithë ata që do ta shkëpusin për botim për shtyp, që ta botojnë bashkë me këtë shënim)