Nada Zhiti, modelja shqiptare superseksi që po çudit Italinë

 

Është 24 vjeçe dhe që e vogël është shpërngulur në Itali, kur ishte në moshën 6- vjeçare. Ka qenë tifoze e flaktë e futbollit, por është bërë fotomodele. Me një fizik të mrekullueshëm, vajza e cila studion Juridik, po bëhet emër i njohur në mbarë Italinë. E bukur, e ëmbël, miqësore, është kjo bukuroshja shqiptare Nada Zhiti. Në një intervistë për mediat atje, ka thënë se ka frikë të pozojë nudo për shkak të mentalitetit dhe karakterit të shqiptarëve.

 

Nada, na trego si ka filluar aventura juaj si modele…

Nada Zhiti

Pasioni im, sidomos për fotografinë, ka lindur në moshën 16 vjeçe. Unë kam qenë gjithmonë pak iniciatore në këtë drejtim. Në verë kthehesha në Shqipëri për familjen time, këtu kisha një pasion të madh për fotografinë, shpesh bëja fotosesione në plazh. Një herë gjatë fotosesionit në plazh, kisha një propozim nga një djalë, të cilit i thashë “jo”, sepse primare kisha studimet e jo dashurinë. Këto ishin pak a shumë hapat e mi të parë në fushën e modës, ku gradualisht fillova të kuptoj se mund të shpreh diçka përmes trupit, fytyrës, buzëqeshjes etj.

Në provën e parë, keni pasur siklet e drojë?

Kuptohet që kam pasur pak siklet, sepse puna është me kamera dhe aparate fotografike. Kjo nuk është lojë, sepse mund të stopojmë dhe të bëjmë një foto duke buzëqeshur, apo një foto për pasaportë, por fotosesionet janë diçka më shumë: ‘’Unë nuk mendoj, por veproj”.

Çfarë është fotografia për ju dhe çfarë kërkoni nga fotografi gjatë fotosesionit?

Ajo që unë shoh në fotografi, është një gjendje e përcjellë me ndjenja. Ideja e fotografisë, e realizuar sidomos kur jam si subjekt, nuk është se duan të më shohin mua si person i bukur që jam, por unë dua të jap diçka më shumë brenda një fotoje. Nëse fotografi është i humbur, atëherë ne duhet të kuptojmë pse lipset të ket ë b a s h k ë p u n i m mes fotografit dhe modelit. Do të doja që fotosesionet e mia të jenë ato që unë kërkoj. Gjithmonë përpiqem që të shoh nëse kam dhënë diçka të bukur në atë foto, nëse shprehja ime është e vërtetë apo jo e mjaftueshme.

 

Sa e njihni trupin tuaj dhe çfarë marrdhënieje keni me imazhet nudo?

Trupi im është një shprehje se cila jam, shfaq personalitetin tim, duke qenë në gjendje për të standardizuar gjithçka, duke fillu ar nga fytyra ime. Kam një marrdhënie normale, si të gjitha femrat. Ka pasur momente kur jam ndier e bukur, e përkryer, pasi mendoj se bukuria është pasqyrë e një pjese të brendshme. Jam përpjekur gjithmonë për të shmangur rastet e pozimit nudo. Në shoqëri nuk janë gjithmonë vetëm paragjykimet dhe frika, puna është se nëse në të ardhmen në karrierën time mund të kem pasoja prej këtij lloj pozimi.

 

Çfarë ndodh nëse papritur mund të ndaloni modelizmin?

Për fotografi nuk mund të them mjaft. Ndoshta me kalimin e kohës pasioni për fotosesione kalon, nuk e di ndoshta do bëja diçka për të ndryshuar e plotësuar veten time.

 

Ju gjithashtu merreni edhe me aktivitete të tjera, promovoni produkte të ndryshme…

Punoj për ‘’Red Bull’’ që nga viti2010, rastësisht zbulova një punë këtu, një mik më tha se kërkonin një vajzë si modele. Më tha se konkurenca është e lartë, provova dhe fitova, duke qenë se më pëlqen kontakti me njerëz, të punoj në reklama, madje edhe të jem imazh i ndonjë kompanie apo lokali. Jeta është e shkurtër dhe ne duhet të jemi në gjendje që të kemi një bagazh mjaft të madh.

 

Në fund të bisedës sonë mund të na tregoni Nadën pas aparatit?

Unë jam një femër e fortë, kam bërë shumë gjëra të ndryshme si në reklama, studimet për drejtësi që i kam mbaruar… E konsideroj veten një vajzë të bukur, me personalitetin që më lejon të bëj shumë gjëra të ndryshme, asnjëherë nuk jam statike, kështu që unë doja të ndryshoja.

Petraq Kote - Poet i dhimbjes kombëtare...

Petraq Kote ,lindi në Fier më 27 shkurt 1959. Arsimin fillor dhe tetëvjeçar e kreu në vendlindje. Në vitin 1974 – 1978 vazhdoi dhe mbaroi shkollën e mesme ushtarake “ Skënderbej ” Tiranë dhe prej vitit 1979 – 1982 studioi dhe u diplomua në shkollën e lartë të oficërëve “ Enver Hoxha ” sot akademia e Forcave Toksore ‘ Skënderbej ‘ për specialitetin fizkulturë.

Veprat letrare :

1. “ Këngë e Marrë ”,
2. “ Ranë Këmbanat ”,
3. “ Humbja ”,
4. “ Muza ”,
5. “ Këngë e pa rrëfyer ”,
6. “ Këngët e Motmotit ”
7.“ Ngjarje ndër Muzakë ”.
8.“ Mirë se erdhe Lamtumirë!… ”
9. “ Gjerana ”…

10 “ Hija... e Kadaresë “,
11.“ Lasgushi dhe Kosova “,
12. “ Një çast me Migjenin “,
13.“ Kritika Letrare Shqiptare dhe prof. Adriatik Kalluli “,
14. “ Dasma e Kreshbardhës “,
15.“ Diktatura Letrare shqiptare “,
16. “ Poezi që gjëmon më parë se të vetëtijë “,
17.“ Gjuha shqipe dhe akademik Jani Thomai “ ,
 18.“ Qiellëzanat Trillane “  shënime për romanin “ Darka e Gabuar “ të Kadaresë etj.
19.“ Më kujton Kostandin Paustovskin në librin me tregime “ Ngjarje ndër Muzakë – 2 “

Etj.


Përmendorja e Shqipërisë


Mitologjinë e Pellazgjisë, Ilirisë, Shqipërisë,
grekërit
poshtë e firmuan,
edhe shkrimet e shenjta të Moisiut
septuaginta
në emër të tyre janë ! ….

Zot! …
bijtë e tu,
sa herë bënë breza në sytë e tu
bënë lindje të gënjyer,
bënë jetë të gënjyer,
bënë vdekje të gënjyer.

Kur vranë Sokratin,
grekërit nuk vranë Sokratin,
sokrateskën e shenjtë vranë
dhe rritin
gënjeshtrit ose grekërit që atëherë.

Ti, s’ke baltë,
ti, s’ke gurë,
edhe prej lyme të tharë, o pellazgjishqipëri,
Strabonit piedestalin dhe mbi piedestal përmendoren t’i ngresh
se përmendoren tënde ngre atë çast me Hyll,
me Herkul,
që janë bijtë e tu?! …



Kombi rrjedh nga varret

Pasaportën fëmijës
ia jep varri i të parit të tij,
nuk ia jep djepi …

Janë përrenj ata që vdesin.
Lumi i etur “ i rritjes së lirë të kombit ” dhe “ i lirisë në rritje të dheut ”
i pi.
Duke zbritur nga majat e maleve,
kodrave,
rrëpirave,
fushave,
moshën çajnë
dheun vetvete.
Jetën ua shoh rrjedhë.
Vdekjen,
llum në grykëderdhje
për fusha,
male të reja,
shtretër të pahapur.

Ne,
nipërit,
mbesat,
përrenjtë e rinj
përkundemi dhe rritemi në prurjet e freskëta të vijave
pa kaligrafi,
që nisin e shkruhen tek varret,
këto shtëpi kodesh,
që mbajnë Margjinën Shqiptare mbushur
pa vahe,
pa cektina …


Gjithmonë… tre varre…


Te kthes’e lumit që ka vdekur,
një copë shkëmbi
është atje.
E sollën ca fshatarë në motin,
kur bridhte vdekja përmbi dhe’.

Në bregun tjetër ka një gur.
E vunë po ata fshatarë…
…shqiptar ishte dhe “ tradhëtari ”
me trimin, trimërisht qe vrarë.

…atëhere lumi ishte gjallë
dhe shkonte detit përkrenar!…

Tre varre janë tani, atje…
dy plaka qajnë, oi … oi
rrëzuar qyqet përmbi gurë…
po kush e qan lumin e zi?!


Nuk e di ç’të ardhme do të le?!


Sa herë që selvi të larta shoh,
e dua edhe më shumë gruan time.

Sa herë që male të lartë shoh,
fusha të paana,
i dua edhe më shumë djemtë, vajzat e mia.

Dhe pastaj më kujtohen gjyshërit,
stërgjyshërit,
baballarët,
që më shumë deshën atdheun …

Dhe për çudi,

Atdheu ( s’u rrit ) u zvogëlua!


Treni që i ikën dhimbjes


M’u kujtuan trarët e nderit të shtëpisë,
që traversa për hekurudhën
e jetës u vendosën;

edhe gjyshja me gjyshin,
që trenin e besimit tërhiqnin
mbi të cilin familja jonë e madhe udhëtonte.

Pastaj,
si babai dhe nëna i ndërruan një stacion,
një jetë …

Dhe tani që trenin e familjes sime të zhurmshme
unë tërheq,
më vjen të zihem me trarët që kalben,
çatinë që pikon
dhe jetën që mbaron në një jetë …


Plepi i tharë, gargujt dhe shkrimtari


Si kockë e shkulur nga qimiteri,
anë udhe është një plep i tharë,
ca garguj, ulur ndër degë, atje
mallkojnë të lodhur rrugën e marrë.
Një bufe strehë-rënë në rrëzë që i ngrihet
të vetëm brenda
ka një shkrimtar
edhe ai si gargujt me gotë shan brengën,
oh,
rrugë pa rrugë
në rrugën e marrë.
Shikon përpjetë,
kërkon t’u flasë,
dhëmballë e mendjes e shtrëngon,
sa shumë mundohet …
eh, më në fund,
truri i kafshuar
gojën liron.
… kanë qënë ca mote o zogj të zezë
kur shpirti i mirë sundonte dhenë …

pastaj mallkon vitet që shkel
dhe gojën kyç
e më s’rrëfen …


A s’vjen prej larti malli duke qar?!...


Ai malë që hekuros re nga shpirti të zbardhura
e nga shpirti të nxira,
kalon mbi shpinën time të shtypur matan lumit të mendjes
e rrëzohet…
O, fusha ime që shtrohe për Inën Adriatikase
në qafën e puthur
të lindjes së diellit më me sy në botë,
përse litarët e frikës nuk i këput që unë të të dua edhe më cart?!


Ti nuk e shikon këtë ujë kur dheut i arratiset ç’formuar
a s’i vjen prej larti
Mallit duke qar?!...


Kau i plakur, lesa e ugarit dhe korbat


Sa herë festojmë ditëlindjen,
të zeztë ne,
ditëvdekjen festojmë…

Lesën e ugarit heq kau i plakur,
sterrin e korbave
mbi lesë që qajnë,
shkon mjeti i vjetër dhe shtyp dherishten,
zogjtë nga shtëpivdekja me thonj e mbajnë.
Sikur heq jetën mbi zvarrishte
çapit me thundra kafshë e gjorë …
zinxhiri i zisë
jo, nuk i shqitet,
çdo hallkë me sqep
ngordhja bën kor.

Dhe kur e lodhur kafshë e ligur,
diku
në fund are sapo qëndron,
reja e zezë e korbërisë
në çast e vret,
e gllabëron …

… fshatarët e rinj pa lavdi


Shkoj për në fatin tim të lindjes …
Dhjetëra vjet në çantën e shpinës
me pluhur,
me re,
me mjegull shqisash veshur.

Dikush m’a fsheh parjen !…

Mbi supe s’kam lavdi, thjesht kam pluhur,
pluhur natyre,
zëra të ndotur
dhe shikime të pista.
Për fat të keq
edhe vuajtjen,
pse miqtë i kam të zgjuar
dhe armiqtë budallenj!

Kur të arrij në fshat do ta shkund veshjen,
por
po e gjeta gjallë të dashurën,
se kujt tjetër t’i shfaqem pa këto re dhe pastër?!
Oh,
nuk mund ta kapërcej
poshtë pragut të fshatit
kështjellën ku dikur i mbrohesha armiqve të zgjuar;
paskan vënë
patjetër
poshtë kështjellës
edhe varrin e dashurisë time!

Një korb po më thotë se ka vdekur edhe varri,
mirë s’e kuptoj!
Kthehem …
i kthyer mbrapsht, si xhaketë e vjetër
tek rrobaqepësi qorr.

Burra që rrëzohen …


Mbështetem tek dita,
Rrëzohem;
mbështetem tek nata,
përsëri rrëzohem.

Edhe avionët e urrejtjes
mbushur me urrejtës
hyjnë në qiellin e shpirtit tim dhe rrëzohen mbi sofra që kanë uri,
e garderobë që kanë të ftohtë

Dita mbështetet tek trëndafilat e bardhë,
ndërsa nata ende s’po gjen një vend ku të mbështetet;
trëndafilat e zez ende s’janë
… prandaj nuset mbajnë në dorë trëndafila,
kanë ditën aty,
mbështetur
dhe burra që bien përherë …

Ti erdhe përgjysmë …


Ti erdhe tek unë në gjysmë të jetës,
gjysma tjetër të pat mbetur diku …
siç vjen gjysm’e gjelit nga përralla e vjetër,
siç vjen sirena nga deti blu.

Ti erdhe tek unë me gjysmë mendje,
në gjysmë shtrati u shtrive ti,
gjysmën e trupit më fale mua,
gjysmën tjetër se kujt s’e di!

Ti erdhe tek unë me dëshirën përgjysmë,
në ardhjen e plotë s’ishe veç ti
dhe kështu pra ndodhi gjysmë ndodhja,
o vashë, sirenë, gjysmë dashuri! …


Varre jemi apo njerëz?!...



Me ndjenjën e zjarrit ndezur mbi fytyrën time mangall
dhe tërmetit në gjoks
hyra në turneun e fundit kombëtar të miss – eve,
që fare mirë mund të quhet turneu kobëtar i erosit
me opus pentagramesh
pyes:
Me dorë i keni bërë
o, nëna këto vajza
o, skllave të burrave tuaj varre?!

Miss -e dhe shtëpi të fshehta kurvash mbijnë në dheun tim
çdo kohë
dhe vaj më vaj ...

Kala bukurie që rrëzohen nga gropat e qejfit
që u llokoçiten në rrëzë të kofshëve nga peshku penis
me epitaf të pashkruar
“ varre sperme ”

pa kryqe
edhe prej mendjeje.

Me ndjenjën e hirit në fytyrën time vatër e shuar
dhe tërmetit në gjoks,
me këngët e motrave qyqe
për një kufomë që vjen sa herë rinia vjen,
pyes veten
varre jemi apo njerëz ???


Qyteti pa mend


Në hartën e qytetit,
hiri guerril hodhi shenja të reja topografike:
edhe plumbat,
granatat,
edhe predhat,
thikat,
politikat
e gjaku
shënoi përrenjtë e tij,
krojet …
O Zot … që pihen!
Edhe veteranët
i ngritën prapë përmendore gënjeshtrës.

Mendja?!
Oh, mendja
nuk ishte në qytet atë kohë …

Në hartën e qytetit
mendja e ka vendin bosh.

Kam frikë se dikur, kur mendja të jetë në prani,
s’do të ketë më vend për mendjen në qytet
e atëhere lindjen e diellit
do ta shoh në krahët e korbave - mëngjes.


Pa kapak


Kapaku i kokës sime rroklli pa zhurmë tatëpjetën shqiptareske,
një macehistori
tenxheren ku jeta ushqimin më përgatiste
lëpin.
Kush e thirri Pele’ pështymtarin,
po rrënjët e pemëgjuhëve ç’dreq lopate i nxjerr?
Qan fëmija, qan ...
Afërdita e braktisi,
qan se e la edhe baba Ankizi. 1)
Enea
të ngecurën shqipe në pëlhurë
përse e le?
Ujin e qetë
urren i shëmtuari pse fytyrën bukur ia portretizon.
Tiranasi kohën
pse është gjendur idiot!
Në ç’gjumë sheh ëndrra Muzaka i Angjelinës
shqiptarët pse bredhin kaq gjerë
dhe me këngë në buzë
për kufij që mbyten?!

Iliri mirazhmadhe
po marr lumenjtë dhe përrenjtë e tu
të punoj xhamadanë dhe takije të ujta …
… pa kapak koka ime.


... ndoshta kam marrë formën e librit!

e di
nesër
është edhe oronim i asaj që s’vjen
e sot
baladë me vargje Dhoqinë
ose Shqipëri në gjëmë nëne
që edua sa qaj...

më rritën në formë pushke
në duart e atdheut
të vrisja armiq...
kisha vrarë miq!
armiqtë s’u dukën më këtej
ata të largëtit
... mbiu fara e tyre ndër ne
nëna ime i ngjante grasos
më mbulonte të mos më ndryshkëte gjaku
po kur vitet antigradë në rrugë me atdheun më lanë
na pastroi me lotët e nderit e na futi në gjoksin – depo

se nëna ime është edhe nëna e atdheut tim

një mijë e nëndëqindë e nëntëdhjetë e shtata
më shiti
tani
unë s’kam as nënë
as atdhe
as depo
nëna vdiq
atdheu u roit
depua u shemb

në liqenin mëngjes të syve të mi
janë varri
lëvizjet e Brovnit
gërmadhat

të uritur më përdor kushdo
thonë se vras armiq...
por po filloj të shoh me sytë e mi të fushës
se pylli shqiptar qenka prerë nga sopatat e gjuhëve cirilike
plumbat e mi internacionalë
ndoshta kam marrë formën e librit!...

se m’u kujtua gjaku i shtëpisë sime të mesjetës
vjedhur
s’e mora kurrë ndër vjedhësit turq
s’kisha kohë
vrisja miq
ndaj sot kam raporte unë
ku sipërfaqet e mia të egra ballkanike
janë terminale të butësive të arta
pa gropa
pa qivure
pa harta.


... vdekje artistike

i ulur në shkallën e parë të amfiteatrit “ Botë “
shoh tragjeditë e fundit të saj
pa Shekspir
pa Eskil...

ulen lotët e parë
gjaqet e parë
shikimet e fundit...
e në mua amfiteatri vdes.

zogjtë

ia kushtoj nënë sime Kalije Kote ( Dumi ) ose judeshës Noemi
në 70 vjetorin e lindjes

ajo është arrë
ka degë merakun të hapur si krahë
pretë zogjtë e kohrave
këngët e kënduara në zërat e rinj
edhe mua
kthehem nga fluturimet e shëmtuara të ekzistencës
pa sqep...
pastaj bëhet qiell mbushur me re malli
dhe s’resht shiu

vjeshtën që shkoi
e rrëzoi stuhia e gjakut
ne
lindjet e saja konvertuar në pemë
u turrëm duke u rikthyer përsëri në zogj
me shpëtimin sqep
pastaj qielli ynë u mbush me re trishtimi
çurgoi kimera cicërimash
dhe pse katër
nuk ia mbuluam dot qiellin me drurë të vetëtimur
të trazuar
të nëpërkëngur

i vumë një pemë të re mbështetëse
si rruga Ypsilon e plazhit të Semanit
Afërditën
nusen e dashurisë dhe të vëllait tonë
e ngritëm... pa një degë
pa një ligjërimë të pyllit
pa një hije ku prehen dashuritë e kujtimit “ Todi “
me diejtë e vdekur

ishte dikur zogë edhe nëna jonë
me pemë
nënën e saj...
dëgjon këngë
oh këngët
tremben nga fletët e librave të mi
e shkojnë e ulen në buzët e vajzave ( zogëzave )
mësueseve të reja të këngëve të atdheut tim...

kam një mall përgjysmë
s’kam duar
ma zbërtheni gojën ta them


Është vlerësuar nga kritika, krijues, miq e lexonjës të tij brenda dhe jashtë kufijve kombëtarë:

Vragu i Petarqit -metaforë kombëtare 

… Petraq Kote është poet i dhimbjes kombëtare shqiptare.Është në erudit i poezisë shqipe.Poezitë e tij janë rrebele ,çdo varg i tij është kombëtar.Vargu i tij është metaforë sociale. janë metafora sociale...
/Mr.Sci.Flori Bruqi/


Atdheu lakuriq në një poezi pa stoli

Petraq Kote rri zgjuar mbi vargje, ritme, figura, metafora… Ai vjen nga Apollonia e lashtë e Ilirisë, ku ngahera janë përkundur arti dhe poezia. I përket qerthullit të krijuesve të sotëm fierakë, që me veprat e tyre konkurrojnë lirshëm në tregun e vlerave të letërsisë kombëtare. Poezia e Petraqit është poezi e një shpirti të rrebeluar, që s’pajtohet dot me gjendjen në të cilën është katandisur atdheu i tij. Ai urren dogmat e të gjitha llojve, që kufizojnë lirinë njerëzore dhe proteston zëshëm kundër tyre.
Kote është mjeshtër i peizazhit myzeqar, të cilit i jep një dimension universal.Vargu i tij është i gjallë, dinamik, përplot tension emocional.. Në vargjet e këtij libri buçet zëri i një poeti që ka unin e vet; një zë thellësisht njerëzor e burrëror, që përballë së rëndomtës, absurdit e banales, vë ëndrrën për një botë më të mire e më njerëzore, ku njerëzit do të jenë njerëz e jo varre.
Kemi të bëjmë me një poezi që komunikon direk me jetën dhe njerëzit e jo me vargje libreske, çfarë ka shumë në kohën tone. Në vend të skemave e kallëpeve letrare, Kote preferon fjalën e gjallë e të frymëzuar poetike, ku nuk mungojnë gjetjet interesante, ritmi dinamik dhe figurta, here- here, surreale./Prof. dr.Agim Vinca/
…


...Vetëagjimi i poetit është i ndërgjegjshem

Janë disa vargje, që poeti i ruan për vete e s’i nxjerr në dritë, ngaqë i vlejnë më shumë atij, sesa lexuesit… Gjatë këtyre pesëmbëdhjetë vjetëve, që e shkruaj poezinë, midis vargjeve magnetike që nuk shkëputen lehtë prej vetes, do veçoj:
“ Zgjohu poet … zgjohu poet / autopsinë t’i bësh kohës së vet! ” . Shprehem pa frikë se vetëzgjimi i poetit është tejet i ndërgjegjshem, tejet qytetar, në këtë libër dhe fryma e distikut të mësipërm të shoqëron nga poezia e parë deri tek më e fundit…/Alfred Mehmeti/
…

Poezitë janë thellësisht origjinale 

Petraq Kote shkruan poezi të fuqishme që i burojnë nga thellësia e shpirtit. Ato të tronditin,të emocionojnë, janë të freskëta dhe thellësisht origjinore…/Halil Jaçellari/




Përgatiti për Floripress:Flori Bruqi

Gani Xhafolli : A rren princesha

Shkruan  Flori Bruqi 


Gani Xhafolli  u lind në fshatin Drenofc, afër Prishtinës, më 25 nëntor 1942. Punoi në arsim: në Drenofc, Barilevë, në Lipjan dhe në Magure, si mësues.

 Në Radiotelevizionin e Prishtinës/RTP/ prej vitit 1979 ishte redaktor në programin për fëmijë.





Në vitin 1990 pushtetarëte shtetit Jugosllavë e largojnë me dhunë nga puna së bashkume 1340 punëtorë të RTP-së. Xhafolli ka të kryer Akademinëpedagogjike në Prishtinë.

Jeton dhe vepron në Prishtinë.

Deri më tash ka botuar këto vepra letraro-artistike:


1. TE PORTA E EDHAVE.
2. ZOG SHIU (poezi) 1979.
3. ËNDRRA NË SHUPLAKË (poezi) 1981.
4. ZOGJËT FLUTUROJNË MBI LULE (poezi) Tiranë,1984.
5. VJERSHEN S’E ZË GJUMI (poezi) 1985.
6. LULE MA JEP DORËN (poezi) Shkup,1986.
7. KROI THËRRET DALLËNDYSHET (poezi) 1987.
8. SHTËPIA ME KULM TEPOSHTË (roman) 1988.
9. PLESHTI HA ME DY LUGE (poezi) 1990.
10. KUQ E ZI (poezi) Cyrih, Zvicër,1990.
11. LEJLEK I SYRIT (poezi) Shkup, 1992.
12. PO (roman) Shkup, 1996 (i shpërblyer me çmimin e dytë).
13. TË DUA (roman i shpërblyer me çmimin e parë,1997).
14. NUSE NËN MOLLË (dramë) 1997.
15. GJEOMETRIA E SYRIT (poezi) 1999 ( e shpërblyer për veprën
16. GISHTI IDIOT (poezi) 2000.
17. PRINCESHA E VOGËL (poezi) 2000.
18. SHTEPIA ME KULM TEPOSHTË (roman) Shkup, 1999 (ribotim) .
19. DIELLI ME TRI DRITARE (monogra letrare) 2000.
20. NË GOJË TE GJARPRIT (roman) 2000.

Etj.

Në dorëshkrim Gani Xhafolli ka këto vepra letrare:

MOLLA NË ARKIVOL (roman për të rritur).PRINCI PA KOKË (poemë me ilustrime kolazh nga autori).PLUS TRI ( përmbledhje me poezi për fëmijë).2 vëllime me poezi për të rritur.1 vëllim me pjesë skenike për fëmijë.1 roman për fëmijë: GISHTI ME SHTATË GERMA dhe 5 dorëshkrime tjera në korrigjim.

Autori i shquar Gani Xhafolli shpeshherë në regjimin mo-nist publikonte shkrimet e tij me pseudonimin Ylber Sokoli: Autori Xhafolli u nderua me këto shpërblime:LEJLEK I SYRIT, Shpërblimi (çmimi) kulturor “IsmailQEMAIL VLORA” nga Shoqata Mbarëshqiptare në Shqipëri, Tiranë.

Romani “PO”, është shpërblyer tri herë si vepër më e mirë në trojet shqiptare. Romani:” TE DUA”, fitoi shpërblimin e parë në konkursin letrar të LSHK në .

Jurinë profesionale : RexhepHoxha, Ymer Elshani dhe Arif Demolli. Vëllimi poetik”GJEOMETRIA E SYRIT”, u shpall librimë i mirë nga Lidhja e Shkrimtarëve të Kosovës

Më 1997, në Manifestimin tradicional për Ditën Ndërkombëtare të Fëmijëve, fitoi Çmimi letrar “Vehbi Kikaj”, juria shpalli librin më të mirë, romanin “PO”.Gani XHAFOLLI , është autor i më tepër se 100 shpërbli-meve në konkurse letrare, me poezi dhe tregime për fëmijë sidhe me pjesë skenike.Loja skenike “ LULJA PALESTINEZE “e përgatitur  nga Trupa Teatrale e Komunës së Gjilanit, është shfaqur parashikueseve më tepër se 40 herë.

Regjisorja prishtinase Melihate Qena ka dramatizuar lojënme kukulla të Romanit “Po”në Teatrin: DODONA,Prishtinë.Gani XHAFOLLI është redaktor dhe recensent i 100 veprave letrare për fëmijë dhe për të rritur.

Është fitues i PENËS së artë të revistës “Pionieri”.

Në RTP ka realizuar më tepër se 200 emisione si dheserialet televizive “POSTA – POSTA” ; NE NË TV “;ALO ALO 67.Gani XHAFOLLI në vitin 2001 është zgjedhur sekretari LSH të Kosovës.Librat dhe shkrimet e tij janë të përkthyera në shumë gjuhë: Arif Bozaxhiu, Bajram Rogovali, Hasan Merxhani, Enver Baki.(turqisht); Mirko Gashi dhe Ismet Markoviq-Plavnik (kroatisht).

Shkrimet e Xhafollit janë të përkthyera në shumë gjuhë të tjera,si maqedonisht, jevge (Ali Krasniqi), në polonisht, në slloven-isht, anglisht etj.Gani Xhafolli është origjinal në fushën e poezisë si dheromaneve për fëmijë tek ne. Shkrimet e Xhafollit dallohet nga tëgjithë shkrimtarët e tjerë.

 Mjaft interesante është toponomastikae librave të tij. Toponomastika shtrihet në tërë Dardaninë, qënga Toplica gjer në skajet e Çamërisë. Edhe gjuha e romanevetë Xhafollit është krejt origjinale.Gjuha, e Xhafollit është sa poetike aç edhe simbolike, përplot figura dhe reflekse e ndriçime origjinale dhe sugjestive
(SHTËPIA ME KULM TE POSHTË) cili tërheq vëmendjenpër shumë aspekte të reja, sidomos në punë të procedimitstilistik; i cili krijoi romanin e vërtetë të ri në letërsinë tonë përfëmijë.

Sa i përket poetikës së këtij romani e që kërkon një shkoq-itje më të hollësishme, vërehen disa risi që nuk i hasim më parënë prozën tonë për fëmijë, sidomos në aspektin e procedimit,teknikës së rrëfimit, të relacionit të syzheut dhe fabulës, pozitës së narratorit, organizimit jo të rëndomtë gjuhësor, etj.

Xhafolli pa dyshim se thyen disa konvenca, kallëpe tipiketradicionale të prozës sonë për fëmijë, duke treguar për mundësitë e reja në këtë lëmë, jo vetëm sa i përket procedimit, pasurimit të teknikës së rrëfimit me përdorimin e modeleve e të formave të ndryshme të shprehjes letrare...

Libri i poezive “Gjeometria e syrit” në tekstet e tij poet-ike shquhet për një interpunksion të veçantë me elemente tëshenjëzimit të ideve të shumta, që vargu si mikrostrukturë etekstit, si dhe teksti në tërësi i japin mundësi semantike. Libri Gjeometria e Syrit është një klithje metazike e shqiptarit të plagosur...

Marrë në përgjithësi, libri me vjersha “Gjeometria e Syrit” pasuron poezinë më të re, sidomos në formën e vargëzi-mit, që herë-herë pretendon të duket tepër moderne, por edheme qasjen origjinale dhe të transponimit krejt të mëvetësishëm.Gani Xhafolli është poet i risive.

Ai di t’i këndojë, në mënyrëne vet, dashurisë për atdhe, por edhe intimes.

Poezia e G. Xhafollit për shumë aspekte është specifik.

Gjeometria e syrit kapërthen dhe e lë të hapur unazën ehistorisë sonë që nga antika deri në ditët e sotme, kur “kemiharruar si dukemi kur dridhemi”.

Gani XHAFOLLI me përmbledhjen e vet “TE PORTAE EDHAVE”, dëshmoi se ka aftësi dhe fuqi ta çojë përpara poezinë shqipe për fëmijë, së paku në një intonacion specifik,të cilin nuk e kishim më parë.Bota poetike e Gani Xhafollit është e kamur dhe e larmi-shme.
 Shkrimtarja e ndjerë Hida Halimi dhe Gani Xhafolli pas pranimit të çmimit: “RRAPI”, për vepër jetësore.

Preokupimet e tij janë karakteristike, kurse mënyra eshprehjes poetike ka një intonim të mëvetësishëm dhe si e tillë veçohet nga krijimet e niveleve të ndryshme të autorëve tanë.

Gani Xhafolli është emër që premton shumë. Me përmbledhjene parë: Te porta e edhave, ai jo vetëm që startoi me sukses nëfushën e letërsisë, por edhe solli risi në formë e tematikë.Në vargjet e këtij libri vërejmë atë orientimin e ngulmimittë autorit drejt shprehjes dhe vargut modern.

http://www.scribd.com/doc/64538117/39/Kush-eshte-Gani-Xhafolli

AH TA KISHA NJË KALË TË ARTË Ah ta kisha një kalë të artë që fluturon përmbi lule dhe mbi pyll dhe një mollë të Çamërisë isha nisë drejt kah Prekazi MESAZH DJALIT NË BERLIN Mbille një lule Shqiponje Dhe rrite Çdo mbrëmje Dhe çdo mëngjes thuaj JE E ATDHEUT dhe sille në OBORR TË ADEMIT në oborr të ADEMIT buzëqeshje syri EDHE LUGËN E MERR MALLI Edhe gotat shumë Mërziten Kur askush nuk pi çaj dhe në kuzhinë shpesh i shohin ëndërr gishtat edhe lugën e merr malli për një dorë që është larg nga dritaret dhe nga dhomat FAQJA BËHET SHUMË E BUKUR Nuk ka më mirë Se dikush Të përqafon Dhe të jep pemë Edhe lule E ti rritesh Faqja bëhet shumë e bukur edhe vetullat DORË ME KATËR GISHTA Piruni është dorë me katër gishta e luga vetëm me një gisht janë motër e vëlla LOTI Loti është krua I syrit Kur mërzitet I lag faqet I bukur është Kur rrjedh Për një kumbull ULET SEPSE E KA MOTËR Kur YLBERI ha pemë Qeni i vogël FIFI E kqyrë Sytë i ka të bukur + qafën KUR FLUTURA i thotë Ulu Ulet Sepse e ka motër MUND TË BËHEMI EDHE NUSE Krahët e fluturave janë Piktura Me ngjyra Janë të bukura kur pinë Ujë + kur fluturojnë E vajzat i lajnë faqet Te kroi e THONË Mund të bëhemi edhe nuse LETËR PJESHKAVE Ju jeni të bukura Ju jeni të ëmbla Edhe për vjersha Edhe për këngë Jeni edhe skulptura Nëpër degë Jeni të mira Edhe për gjyshe KUR HËNA BËHET NERVOZE Je e mirë Kur luleve U merr erë Dhe i pyet A DONI UJË Më pëlqen HËNA Kur bëhet nervoze E më thotë Nuk të kam kurgjë Sepse është lule E vogël Gani Xhafolli

CURRICULUM VITAE  First name: Gani Last name: Xhafolli Date of birth: November 25th, 1942 Place of birth: Drenofc Village, Kosova Postal address: Rruga e Drinit No 33, Prishtina Phone: 044 18 52 23; +381 239 105 E-Mail: ganixhafolli@hotmail.com BACKGROUND:  Pedagogical Academy (1979) in Prishtina PROFESSIONAL EXPERIENCE: 1979-1990 - Editor of Radio-Television of Prishtina, Program for Children; 1994-2000 - Editor-in-Chief of “ZANORE” (Vowel) magazine; 2000-2004 - Editor of the Publishing House “Zef Serembe”; 1992-2004 - Chairman of the literary club “Hilmi Rakovica”; 1996-1998 - Editor of “Doruntina” literary magazine; 2001-2004 - Vice President of Kosova League of Writers LITERARY WORK: Poetry: “At the gate of the kids”, Rilindja, 1977, Prishtina “The Rain-Bird”, Rilindja, 1979, Prishtina “Dreams on the palm of the hand”, Rilindja, 1981, Prishtina “Birds fly over flowers”, N. Frasheri, Tirana, 1984 “The verse can’t sleep”, Rilindja, 1985, Prishtina “Give me your hand, flower”, Skopje, Flaka e Vellazerimit, 1986 “Read and black, druck art”, Zurich, Switzerland, 1990 “The stork of the eye”, Flaka e Vellazerimit, Skopje, 1992 “The fountain calls the swallows”, Rilindja, 1985, Prishtina “The idiotic finger”, Zef Serembe 2001, Prishtina “The little princess”, Zef Serembe, 2003, Prishtina “The geometry of the eye”, Rilindja, 1998, Prishtina “The flea eats with two spoons”, Rilindja, 1990, Prishtina “I am a small king”, Zef Serembe, 2003, Prishtina “The prince without the head”, Rozafa, 2004, Prishtina “The syntax of the tear”, Zef Serembe, 2004, Prishtina Novels: “The home with the roof downwards”, Rilindja, Prishtina, 1984 “Yes”, Asdreni, Skopje, 1996 “I love you”, Rilindja, Prishtina, 1997 “In the mouth of the snake”, Renesansa, Prishtina, 2000 Plays: “The bride under the apple”, Gutemberg, Prishtina, 1997 Monography: “The sun with three windows”, Zef Serembe, Prishtina, 2001 Awards: Golden Pen, Pionieri Magazine, 1984 The Cultural Albanian-wide “Ismail Qemal-Vlora” Award, Tirana, Albania Second Prize for the novel “YES” in the Literary Contest of Asdreni, Skopje, 1996; First Prize for the novel “I Love You”, Rilindja, 1996; First Prize for the novel “Geometry of eye”, for the best work for the Annual Traditional Gjakova Litterary Meeting (2000) of Kosova League of Writers The Prize for the best work “Vehbi Kikaj”, Podujeva, 1998, for the novel “I love you”) DORA E VOGËL KA TJETËR BUKURI Kur të rritet Dora e vogël ka tjetër bukuri kur të rritet vetulla e butë ka tjetër ngjyrë syri i ëmbël ka tjetër buzëqeshje është princ i kaltër KUR KËSULKUQJA E HA UJKUN Përrallat janë me mjaltë Kur në mbrëmje i tregon Zemra E dora nuk i harron lulet Pa ujë E hëna qepë xhaketë me Ngjyra E gjyshja i puthë katër Faqe Pak para se të nisen Ëndrrat Përrallat janë të mira Kur në çdo fjalë ka mjaltë E rriten duart e buta PËRRALLAT janë të mira Kur edhe Kësulkuqja e ha U J K U N LIRISË I PËLQEN DORA Lirisë i pëlqejnë Duart e buta Me lule Dhe nënat që i mbushin Djepat me diell Liria I pëlqen çdo zogu Dhe çdo syri U pëlqen këmbëve dhe të Gjitha faqeve Liria e ka aromën e dashurisë Lirisë I pëlqejnë dora e bardhë Që skruan për hënën dhe vajzat Që rriten të lira I pëlqen loja me përqafime Çdo ditë NIP E KA AKULLIN Dimëri e do borën Sepse e ka motër Vera e do shiun Sepse e ka vëlla Bora është vjershë E bardhë Që fluturon shkurt Në SHKURT Gjysh e ka dimrin Nip e ka akullin POETI I THOTË: FLUTURO Është mirë çdo fjalë Të ketë liri Të banon edhe në vershë Edhe nëse nuk është e bukur Poeti e ujitë me sherbet Dhe e bën të mirë si nuse I jep krah Dhe i thotë: fluturo e fluturo LOJË ËSHTË EDHE RRENA Lojë është edhe biseda E gishtit me gisht Dhe përqafimi I dorës Me dorë Lojë është edhe rrena Dhe vrapimi me shkop Në vend të kalit Lojë është edhe një vajzë Shumë e vogël kur bëhet Nuse Lojë është edhe rrena Kur rrenë rrenë syri NË BLLACË E KISHTE LAGUR LOTI Të marten u shkundën Plakat Një ditë më vonë E vizatova diellin Me katër dritare Të enjtën i shkrova Letër një zogu Që kishte ikur Gjatë luftës prej korbave Në BLLACË E KISHTE Lagur LOTI ËSHTË MOTËR E PROZËS Poezia e bukur është Kopsht me pemë Është dallëndyshe shiu Është flutur me ngjyra Është edhe zog bore Është edhe mollë me aromë Poezia është motër e prozës Merre për dore dhe rritu

Alarmi, në Shqipëri trafikohen 700 fëmijë në vit

 

Shqipëria nuk është një vend i sigurt për fëmijët. Studimet më të fundit tregojnë se brenda një viti trafikohen rreth 700 fëmijë shqiptarë brenda dhe jashtë vendit. Kjo do të thotë se këta vogëlushë shfrytëzohen për punë të rënda, lypje, prostitucion apo edhe transplant organesh. Situata konsiderohet alarmante nga shoqatat në mbrojtje të të drejtave të fëmijëve, të cilat i bëjnë apel Qeverisë që të marrin masa parandaluese. Statistika prej 700 fëmijësh pre e shfrytëzimit, është rezultati i një raporti të koalicionit “Bashkë për kujdesin tërësor të fëmijëve”, i cili gjatë prezantimit të shifrave, publikoi edhe intervistat (anketimet) e dhjetëra fëmijëve, të cilët kanë treguar me gojën e tyre se janë shfrytëzuar të paktën njëherë në jetë nga familjarët apo të afërmit e tyre. “Ka raste dhe të fëmijëve të cilët janë të përfshirë në trafikimin për arsye seksuale, megjithatë pjesa më e madhe e fëmijëve janë ata që përfshihen në lypje, fëmijët që jetojnë në rrugë, shesin kanaçe, janë ata që jetojnë në zona joformale. Fenomen që është në rritje sot janë fëmijët që largohen për në Kosovë, apo vende të tjera, ku nuk ka nevojë për viza, pasi atje mbledhja e kanaçeve është shumë më fitimprurëse se këtu”, tha Daniela Shkalla, përfaqësuese e koalicionit “Bashkë për kujdesin tërësor të fëmijëve”. Të gjithë fëmijët e intervistuar janë fëmijë që u përkasin grupeve vulnerabël, ku dominojnë më shumë ata romë. Një pjesë e tyre janë rehabilituar tashmë nëpër qendra të ndryshme sociale në vend. Megjithatë ka dhe nga ata fëmijë, të cilit janë rikthyer në rrugë për të përfituar para duke lypur apo mbledhur mbeturina, pasi vetë familjarët e tyre nuk i kanë lënë në këto qendra për t’u riedukuar. Sipas studimeve të organizatave të ndryshme, bashkë edhe me Save the Children, rezulton se ashtu si në shumë vende të botës trafikimi i fëmijëve edhe në Shqipëri, vazhdon të jetë në nivele të larta, çka e rendit atë në biznesin tretë fitimprurës, për shkak të të ardhurave të mëdha që krijohen nga ky fenomen. Ndërkohë që rrjetet e ndryshme të shfrytëzimit të fëmijëve në shumë raste shpëtojnë pa u ndëshkuar. Kjo falë mungesave dhe hapësirave të shumta boshe që lë legjislacioni shqiptar në fushën e mbrojtjes së të drejtave të fëmijëve. Ky është përfundimi i nxjerrë nga organizatat të cilat theksojnë se qeveria duhet të bëjë më shumë për të përmirësuar këta tregues që në vend janë në përmasa alarmante, teksa zhvillohen çdo ditë e më shumë në ilegalitet të plotë, duke shfrytëzuar fëmijët e moshave të vogla si dhe grupet e rriskuara.

Pickime dhimbje maxhije!

nga Fran Buzhala


ESSE





Pickime dhimbje maxhije ,po i mëson vetit kodin! Në të gdhirë trokitën në derë, ëndrra ime ende s´ka përfunduar, duhet të largohuni nga çerdhja që zogu te mësoi te fluturoi...“Moment i kthjesllsis” pse ma përgjon jetën time. Unë jam një pemë qe flas, nga fuqia e shpirtit nuk plaket kurrë. Mora rrugën e shërimit qielli me zbriti në tok , e kam pranuar me shumë lot vdekjen tende , po ti s’kishe pas vdekur...Magjistari u shfaq me një vizion nga një Shpirt djallëzor i natës. Përrallat fantastike kanë marr mendjen, na vëzhgojnë çmendurit. Te ai gur do ta ndal dhimbjen tende do të rezistoi urrejtjeve, aty ku fjala e juaj mbron pragun. Një zog i vogël po përpiqet te fluturoi, për një moment me zëri gjumi me një moll të kuqe në gojë ndihem i zhveshur e shpifur. Një vogëlush i vogël ti ka ngulur sytë, po të pret këtu larg te një lis i burgosur me jetën nga dallgët e detit që po paralajmëronin edhe një stuhi tjetër. Bëhuni gati edhe një herë të provosh botën e dhimbjeve të harruara. Në postën ajrore mergerimtaret i dërgojnë një puthje, i pushton një dëshirë shumë të fort. Dikush i kërkoi maxhin e atyre të thashethemeve, i ëmbël si një përbindësh. Nuk duam qe edhe arti të ketë përkthyes të gabuar nga politikani i magjisë në krizë nervore. Udhëtime shpirti me ulërime primitive a është larguar ende mallkimi? Unë s´kam fjetur qe 2000 vjet. Nëse me besoni duhet te jemi të kënga ne at kohë edhe ne ketë kohë, te përralla e gomarit me kostume majmunesh. Çka the more gomar kur su mbushe mend! Gomar mbete dhe vazhdon të bëhesh shok shtratit të vdekjes, për çdo histori me dy versione. Mallkimet kanë shumë mënyra, koha po zemërohet nga këto mallkime...! Ta gjejmë thesarin e mallkimeve te Kujtesa se paku nuk e din se janë vdekur. Zëri saj s’mund të flas me botën tuaj, bota e atyre do te falënderoi këtu te ai gjaku Kastriotit qe na mbajti gjallë. Jam i humbur tingëllon si çmendur, toka jon po vdes, bota jon e pa shpresë po pret vetëm pranverën to shoh një Pëllumb i vdekur të pragu i shtëpisë. Zgjohu o pëllumb është pranvera, duroi dhimbjet nga shpirti i të harruarit, janë horrat mashtrues thesar të ngritur më ligësi. Ata vajtojnë tërë kohën do ta marrin botën ton në dorë. Po te falim ne këta horra do te gënjejmë, sepse shpirti si fal. Pse ju njerëzve po ju pengoni ti afrohemi dritës, një ushtri me shpirtra qe feston tërë kohen, aty ku po zbaviten shpirtrat gënjeshtari natyrë, është një klub për zemrat e vetmuara.



Ne jemi një shpirte i ngjashëm për monedhat ilire!


Ne jemi një shpirte i ngjashëm për monedhat ilire, një njeri tha: jam bërë një gurë i forte me pëlqen qe kam miq te vdekurit! Shum miq çmenden se kanë dritaren e fantazive, Kan shokët e vdekur të luftës fantazmat e tyre...Loja torturues nga një fantazmë e krisur prej xhelati, nga truri i shpërblyer prej ferrit kamxhikut. Bota e shpirtrave po behet me fortë, diçka po i pengon për te kaluar ne boten tjetër, me marr territorin me veti Tha: Një fantazmë problematike kam udhëtuar ne çdo cep të botës duke mbajtur sekrete deri te gjethi i fundit qe po binte ne tok tha: Kure te bie gjethi fundit kësaj peme s’do të ekzistoi më, S’do ti shoh me ata gur qe gjendeshin pran lisave me dhimbjen e dhimbjeve...dallgët e detit sa e nxirrnin jashtë edhe një fantazmë që ishte mbytur gjatë arratisjes duke marr rrugën e perëndimit, sikurse kisha parë këtë fytyrë të kësaj fantazme gjatë viteve te 90,ta me një shikim si mu drejtua: Përshëndetje Mik, aje aty? Oh, po u përgjigja me buzëqeshje, gëzohem. E ndihesha veten të gjallë brenda kësaj fantazme kur rrëfente nga frika, shqetësimi, urrejtja, egoizmi, paaftësia për të u përshtatur me realitetin. Këtë lloj përkujdesje se gjeta kurrë si te Nëna ime ku do qe me dërguan dallgët e detit. E ndihesha vetën shumë të ligë ku do edhe në Shqipëri, pak me u sëmur kisha frik se po vdes se kërkush s´ka me kujdes për mua, me falje ndër lutje më kërkua Nënës falje, se at lloj dashurie se gjeta kërkund si te Nëna, andaj një dit mos me kujtua me duket se po tradhtoi. Ishim të vegjël jemi rrit fukarenj vazhdonte dhe jam krenare kur hanim të gjithë në një pjatë, vazhdonte të rrëfimin e vuajtjeve kësaj radhe një mike ku komunikonim në internet, duke i shtrydhur sakrificat, si behëm tash me gjakun e dikujt tjetër. Jetojmë në mizori, edhe pse jam në botën e largët, ku edhe buzëqeshja blihet me para, edhe shfrytëzimin e dikujt, me gjakun e dikujt ku me i kënaq epshet e pasanikeve, në Shqipëri më këta virus ekstrem nga paraja që është bërë prostitutë. Vazhdo rrëfimin i thash, pyetje shumë e çuditshme me tha heshti! Isha shumë me fat pasi bëra dëshmitarë i një ngjarje të veçantë, për këto tensione qe ushqehen nga shqetësimet nga fenomenet e ikjeve te kohëve..si duket fantazma, e mikja ime ishin nga veriu i Shqipërisë, nga i vend ku me kishte rrëfyer gjyshi edhe mua për prejardhjen e familjeve gjatë sundimeve të perandorisë Turke ku la hakmarrje imponime këto pasoja po i vuan me shekuj populli ynë. kështu vazhduam me fantazmën,miken time nga veriu, dhe unë kosovari, dis herë me ngacmoi me këtë fjalë kosovari, me ngacmime dhimbje maxhije, drejtë shërimit shpirtëror. Ndër kohë vazhdoja të lexoja te Libri që botoi Kadare në vitin 2006 "Identiteti evropian i shqiptarëve - sprovë"pjesë e të cilit u botuan edhe nga gazeta Shekulli ka shkaktuar një polemikë në mes të tij dhe Rexhep Qosjes. Kështu përderisa Kadare e karakterizon identitetin shqiptar si të krishterë - perëndimor, një identitet. Qosja në librin e tij të quajtur "Realiteti i shpërfillur", thotë se identiteti shqiptar është një miks i atij perëndimor dhe lindor, krishterë dhe mysliman, e ndan kombin në dy identitete. Zogjtë e bjeshkëve kreshnike nuk çajnë, i kam qmuar prindërit e mijë edhe gjatë pushtimeve, edhe kur isha në izolim i vetmuar duke kënduar mistereve në pushtim pa deshmitarë?! "Ne duhet të mësohemi: në kryqëzimet më të rëndësishme të rrugëve të jetës sonë, nuk ka asnjë tabelë treguese." Ernest Hemingway

Si duhet të komunikojnë politikanët ?

Aktualisht z. Lahi eshte Kandidat per Doktor Shkencash ne fushen e Komunikimit Politik

- Master ne shkencen e Komunikimit Europian Politik, Universiteti i Amsterdamit ,Hollande
- Studime pasuniversitare ne Shkolla Studimeve Politike, Keshilli i Europes (Tirane/Strasburg)
- Studime pasuniversitare per Marredhenie Nderkombetare dhe Diplomaci, Akademia Diplomatike Shqiptare
- Diplome universitare per “Gazetari”
- Trajnime per gazetari investigative ne Britani, France, Itali, Norvegji, Hollande, e Shqiperi

Pedagog ne Universitetin e Tiranes

Drejtor i Qendres Nderkombetare per Strategji Fushatash

Keshilltar per Fushatat Elektorale gjate Zgjedhjeve te 2011

Drjetor i Pergjithshem / Informacioni i SHTV

Gazetar i TV KLAN

Ka punuar per Departamentin Amerikan te Mbrojtjes (DTRA), OSBE /ODIHR, dhe disa organizma te tjere nderkombetare

Libri i pare i botuar eshte “COMMUNICATING POLITICS” botuar dhe shpërndarë në shumë studiues në shumë universitete në botë si në Universitetin e Florides, të Amsterdamit, LSE, Leeds etj.

Ne perpunim mbetet libri i dyte “NDIKIMI NE POLITIKE” ku ka ne fokuse komunikimin politik, reklamimin politik, spin – doctors (keshilltaret) dhe roli i tyre ne transformimin e mesazhit politik. Kapituj te tjere te ketij libri flasin per teknikat e krijimit te nje fushate elektorale te suksesshme ; roli i sondazheve , fokus grupeve ne percaktimin e nje strategjie triumfuese elektorale; sa e demton apo e ndihmon demokracine ”Marketingu Politik”.

Libri i trete qe pritet te dale ne Dhjetor 2012 flet per suksesin ne komunikim i pare tashme ne nje funksion me praktik sesa teorik (krahasuar me dy librat e pare). Per me teper analizon marredheniet mes meshkujve dhe femrave ne pikpamjen e komunikimit.


e-mail: rezartlahi@yahoo.com

Mobile contact: +355 69 54 82 582

Del në treg libri me autor Rezart Lahi, 'Communicating Politics': një guidë me ide dhe teori për mënyrat më të suksesshme të strategjive në fushata...























Rezart Lahi

TIRANE - Vështirë të bësh përcaktime prej fillimit, se ç’na sugjeron e në ç’kontekst shkruhet. Megjithatë një libër, mbetet kuriozitet për vëmendjen e publikut, aq më tepër kur vjen në një profil jo letrar. Në këto raste nuk mund të jesh relativ si në librat artistik, pasi për brendinë sugjerohen “leksione” përvojë dhe analizë. Kjo veçon edhe autorin, që për publikun e gjerë rezervon pak ose aspak njohje.

Communicating Politics e sjell Rezart Lahin në vëmendjen e lexuesit me një tjetër profil. E ka nisur rrugëtimin me gjurmë gazetareske, ndërsa ka ndërruar kah duke u përqëndruar tek politika. Ish Drejtor i Përgjithshëm në Shijak TV, momentalisht pedagog i Shkencave Politike në Universitetin e Tiranës, i sjell botës së librit, punën e tij të fundit. Dimensionet e librit, tregojnë qartë përmbajtjen e një retorike universale, që merr shpjegim nga autori. Ndër të tjera autori na tregon përmbajtjen e librit, arsyen pse vendosi të sillte diçka të tillë tek lexuesi dhe pasionin e nxehtë për politikën.

Z. Lahi, ju tashmë keni botuar një libër studimor të komentuar gjerësisht nga emrat më në zë akademikë nga universitete prestigjoze në botë. Cila është e veçanta e librit ?

Rezart Lahi: E konsiderova të domosdoshme të trajtojmë komunikimin politik në Shqipëri dhe nga ana shkencore pra duke e studiuar per shembull se kush ka me sukses në fushatë, një gjuhë radikale apo fushata ku shmangen përplasjet me kundërshtarin. Pavarësisht se një libër shkencor përmban gjëra mjaft të thjeshta të jetës politike në vend. Pavarësisht se ne ankohemi shpesh për llojin e politikanëve që kemi, studimet treguan se të paktën në aspektin e komunikimit, ata ndryshojnë pak ose aspak me të gjithëpolitikanët e vendeve në zhvillim. Nga kjo pikë kemi zhvilluar dhe modelin teorik ku me pak fjalë niveli i demokracisë ndikon në mënyrën sesi flasin politikanët. Nëse Berisha, Rama apo Meta do ishin në një tjeter ambjent politik, fjala vjen në Gjermani apo Hollandë nuk do kishin mbijetuar gjatë politikisht, ose do ishin përshtatur me rolin e tyre në ato nivele demokracie. Pra do kishin reaguar ndryshe ndaj presionit të shoqerisë civile, ndryshe ndaj skandaleve për korrupsion apo konflikt e interesi apo edhe akuzave të pafaktuara.

Në vend të një formimi të mëtejshëm në gazetari ju zgjodhët një Master për komunikimin politik në Universitetin e Amsterdamit. Pse kjo zgjedhje?

Rezart Lahi: Pyetje e bukur, mendoj që gazetaria dhe masteri që kam përfunduar janë një ndërthurje e mirë mes komunikimit dhe politikës, pasi e shoh një problem shumë serioz mungesën e komunikimit politik në Shqipëri. Unë mendoj që nevojitet një eksperiencë shkencore për komunikimin mes politikaneve dhe ekzistojnë hapësirat e tregu për një gjë të tillë. Më tej do shtoja që dhe zgjedhjet janë çështje pasionesh. Interesin tim ndaj politikës e shoh shumë afër natyrës time.

Libri flet edhe per marketingun politik dhe spotet elektorale.Si është niveli i tyre në Shqipëri?

Rezart Lahi: Marketingu politik i afrohet shumë atij komercial, pra bën kërkim tregu për të kuptuar se çfarë kërkojnë më shumë klientet (pravotuesit) dhe përshtat strategjinë e vet me to. Në Shqipëri është vënë re një “Amerikanizim” i fushatave elektorale ku PD duke patur një lider mjaft jetëgjatë politikisht i kanë dhënë më tepër vëmendje arritjeve dhe projekteve, ndërsa PS kafoksuar fushatat tek kulti i individit pra tek lufta kundër Berishës dhe tek imazhi i Ramës si një menaxher i suksesshëm. Kanë qënë dy strategji të ndryshme që PD dhe PS kanë përdorur pas zgjedhjeve te 2005.

Cili është efekti dhe impakti i këtij libri?

Rezart Lahi: Libri përmban ide dhe teori mbi mënyrat më të suksesshme të strategjive mbi fushatat.Të dhënat e tij mund të jenë një guide absolutisht tepër e rendësishme për çdo të apasionuar pas politikës, militant politik, profesionistë të komunikimit e strategjive te marketingut.

….Por libri është në anglisht?

Rezart Lahi: …dhe kjo jo pa arsye. E para ky libër është botuar dhe shpërndarë në shumë studiues në shumë universitete në botë si në Universitetin e Floridës, të Amsterdamit, LSE, Leeds etj. Per pasojë një shpërndarje e tillë në shumë vende do të thotë që gjuha duhet te ishte anglisht. Gjithsesi se shpejti një version më i zgjeruar i këtij libri do të vijë në Shqip.

A do të këtë për lexuesin një libër të radhës me të njëjtën tematike?

Rezart Lahi: Po sigurisht, nuk do të ndaloj ketu, pasi kam në proçes dy libra Ndikimi në Politikë dhe Sekretet e Komunikimit të cilët do të vijnë për lexuesin në vitin 2012-të.

Koha per ndryshimin

Arroganca e pushtetit sidomos në mandatin e dytë qeverisës ka qënë një rrufe që shpesh ia kemi parë dritën para se ti degjonim zhurmën e humbjes së zgjedhjeve elektorale. Tashmë sholla e këpucës së drejtuesve të administratës po trashet duke shkelur përditë mbi dëshirën e shumë shqiptarëve për të patur ca zyrtarë që të shërbejnë dhe jo që sillen si rrugaçë, agallare e zotër të kësaj toke.

Nuk ka socialist, demokrat apo jo-politikë-dashës që nuk i shtërgon grushtat e mbllaçit si çamçakiz sharjet nën zë, për presionin, gjobvënien, sorollatjen apo në më të mirin rast indiferencen e shumë zyrtarëve që garojnë me njëri tjetrin kush ka futur më shumë shuka lekësh të zhubrosura në xhep.

Eshte fiks. Madje nuk mban më. Hiç. Ndoshta sllogani më i gjetur në komunikimin politik të demokratëve ka qënë “Koha për ndryshim”. Lindi në fund të mandatit të dytë të Nano-s. U përkrah. Kishin të drejtë. Administrata, ashtu si dhe tani, po lulëzonte në hajdutë e të paaftë. Por një lider që ka toleruar apo qoftë edhe ushqyer këto situatë, kur sheh që batërdia e ushtarëve të tij po i kërcenon pushtetin, sjell një ndryshim duke i kërcënuar ato në emër të pushtetit.

Gjëja që çalon më shumë tek shteti ynë është vetë shteti Në këtë kohë ndërrimesh qeverish rreth e rrotull , ky ekzekutiv duhet të merret me së pari me vetveten. Sa e pamundur është që të rikthehet konkureshmëria në administratën publike?. Kemi një administratë ku nuk gjen për be një drejtues të viteve të fundit që të ketë fituar një konkurs pune më një konkurencë të ndershme. Sa efiçentë do jenë këta njerëz që janë emëruar si zyrtarë pasi kanë ngjitur postera, janë miku i X, kusheriri I Y , kanë vjedhur një grusht votash apo janë dashnorë/e të mirë? A kanë kurajon këta njerëz që të na thonë një konkurs të vetëm ku fituesi nuk është I paracaktuar. Një të vetëm? Asnjë?

Perse duhet Departamenti i Administratës Publike të organizojë konkurse dhe të kemi qindra njerëz të burime njerëzore që paguhen të punësojnë në mënyrë të pandershme.

Kot që nuk I bien shkurt e të punosojnë drejtorat ke të duan, thjeshtë me emrime si një biznes privat …asgjë sdo ndryshonte. Të paktën do kursenim ca lekë nga ato dreq taksash tona që s’lëmë vend pa i përmendur dhe sa më shumë i përsërisim aq me tepër harxhohen ne njoftime gazetash dy muaj pasi vendi është zenë.

Të paktën që SOT duhet të fillojë konkurimi t ndershëm. Të paktën që sot duhet të fillojë penalizmi, shkarkimi e arrestimi I gjithë atyre ‘zotërucëve’ të administratës që vjedhin dhe rrjepin çdo copë mish që i del përpara. Efektet janë katër pas masash të tilla urgjente:

 a) Hiqet rrjeta më e fortë e abuzuesve

b) Pjesa tjetër tulaten dhe mendohen dy herë para se të bëjnë presion për rryshfete,

c) krijohen vende te reja për konkureshmëri,

d) rikthehet pak nga pak besimi I nje shteti ligjor dhe administrate të besueshme. E mundur?

Po. E Mundshme. Vështirë. Pasi ajo rrjeta kryesore është ai grup që është emëruar nga vetë ata që duhet të bëjnë këtë reformë.

Si behet teknikisht?
1) Ndërtimi së pari i disa kritereve të qarta dhe me një standart të punësimit në institucion shtetëror.
 2) Vlerësimi i dyfishtë në dy komisione të ndara për çdo candidature.

3) Ngritja e një task force për të monitoruar rastet e abuzimit të secilit punësim që nga ky moment e pas.
4) Ndërtimi i një sistemi të plotë transparence online ku çdo vend punë publikohet të paktën një muaj para konkursit dhe nëse nuk është publikuar shtyhet vetë konkursi.

5) Proçesi I fundit do jete ai i ankimimit që shqyrtohet deri ne kthimin e vendimit të mëparshëm.
6) Rritjen e masave ndëshkuese deri ne vepër penale eleminimin e padrejtë të konkureshmërisë në punësimin e administratës publike.

Kjo gje duhet te ndryshoje. Jo se më përpara nuk duhej por sepse tashmë gjella është trashur shume dhe po shkojmë në arrogancë ndëshkuese. Kjo sepse po zhgënjen rëndë gjithë atë rini që patën kurajo të ktheheshin në Shqipëri kur të gjithë i këshillojnë të mos kthehet se ky vend nuk bëhet më, të kthyer me besimin e ndërtimit të një administratë të re me koncepte europiane, me vullnet amerikan e kembëngulje gjermane.

Kjo gjë duhet të ndryshoje sepse kjo pjesë intelektuale e përgatitur që janë gati të konkurojnë por jo të përlyhen në llucën e borxheve për punësime është më mirë të jenë brënda sistemit se jashtë tij. Në fund të fundit brënda tij janë më të vlefshëm dhe më pak të dëmshëm. Jashtë tij………………

Libri i Politikes – Dera e Partise

Lëvizja e beftë Rames për një hapje të partisë habiti shumëkënd. Duke parë sesa u mundua për 6 vjet ta mbyllte dyert dhe të monopolizonte çdo qelizë të parties, ftesa për të gjithë të larguarit ky ndryshim e kapërcim tipik për Ramën ngjau i fortë dhe mediatikisht interesant.

Rama u mirëkëshillua apo e kuptoi mire se nuk duhet konkuruar me levizje radikale pa ide e strategji por me alternativa përkundrejt çdo lëvizjeje të qeverisë. Per here te pare gjate “presidences” se Rames , PS do te kete nje program qe do mund ta prezantoje, debatoje dhe shpjegoje me qetesine e perditshme cdo qytetari (permes medias).

Nese kjo pikpamje e vonuar do te lihej per 30 ditët e zhurmës se fushates elektorale nuk do kishte kohë të mjaftueshme qe programi te kuptohej e bluhej në kokën e seciles mendje te ftohte dhe racionale. Ajo që nuk duhet të vonojë ai është që ky program të bie në duart e çdo shqiptari që tani duke filluar që nga publikimi i tij on-line.

PS duhet të shpjegojë me avash pse mendon se ka altërnativë më të mirë se Berisha dhe jo  pse Berisha qënka e keqja e madhe.

Duhet të shpjegojë si do të bëjë që të mos dështoje e për më tepër të ketë sukses me taksën e pershkallëzuar (qe do eficence te larte ne mbledhjen e saj) kur dihet niveli militantesk dhe aspak professional i administratës publike.

Duhet të shpjegojë se si do të ketë rotacion politik për të sjellë figura të pastra dhe jo ato ish-ministra ku ska akuzë për korrupsion me të cilën nuk janë përlyer dhe shfrytëzime seksuale ku nuk janë ndotur.

Kalimi i një programi majtas llogjikisht duhet të sjellë edhe ndryshimin mediatik të përfaqësimit. Pra idetë politike për një taksë të vogël për të varfrit dhe të lartë për të pasurit duhet ta prezantojnë ekonomistë apo politikanë që njihen si të majtë dhe jo individualitete të tipit Ngjela, Zogaj apo Ndoka.

Pra kalimi i PS nga “pertej te djathtës e të majtës” në një pozicion qartësisht social duhet të shoqërohet me një mesazh që përsëritet deri në limite se kemi tashmë një përplasje politike shtresash dhe jo individesh.
Nga kjo rrjedh që komunikimi politik I Ramës duhej te theksoj se tashme duhet te kete nje perplasje mes politikave sociale (PS) kunder atyre që mbështeten në vetrregullimin e tregut (PD) dhe jo ne batuta të tipit “Fajin e ka Saliu” “Kurrë më”. Për pasojë strategjia e komunikimit  do zhvendosej nga një përplasje imazhi “Sala kunder Edit” ne konkurim pikpamjesh mbi mbështetjen ndaj kompanive te mëdha apo familjeve te vogla.

Pas debatit mbi taksat, PS do mund te zhvilloje idetë sociale duke venë në pikëpyetje se sa e ka demtuar apo permiresuar liberalizimi “akut” sistemin e shendetësisë, arsimit apo dhenia e çdo pasurie shtetërore në duart e ca kompanive privatë që në ca raste rrisin cilesine e ne te tjera ne mos abuzojnë të paktën investojmë në “shkaterrimin” e sistemeve shtetërore.

Lista e debateve te ceshtjeve duhet te mbeshtetet mbi “marketingun politik” pra cfare prek sensibilitetin e klientit (politikisht te votuesit) të shndërrohet në tryeze alternativash. Ketu ka vend të flitet që nga çështja e importit të plehrave e deri tek drejtesia mbi çdo padrejtesi.

Në çdo sektor një “qeveri hije” me “ministra” të tillë, që kundër vepron dhe monitoron çdo shkrese apo projekt të ekzekutivit do të fliste më një opsion zgjidhjeje “alla majtas” duke e shndërruar përplasjen politike në mundesi zgjedhjeje.

Kreu i PS duhet të luftojë shumë që kjo lëvizje të mos ngjajë si ecejaktet që ai bëri disa herë pas humbjeve elektorale por si ide që do prodhojnë një alternative qeverisjeje për të mirën e secilit shqiptar.