DJEMTË E LIRISË SË BURGOSUR

Shkruan Rrustem geci-Dortmund



Ese për librin e shkrimtarit, Kadri Rexhaj, „Pikëtakime letrare“


Shkrimtari, publicisti, ish i burgosuri politik, veprimtari dhe patriot i radhëve të para për çlirimin e Kosovës, Kadri Rexhaj, këto ditë doli me libër të ri, „Pikëtakime letrare“. Me këtë libër të eseistikës moderne shqiptare, shkrimtari Kadri Rexhaj, e begaton letërsinë tonë të bukur me një vepër të mirëfilltë. Veçanti të librit, „Pikëtakime letrare“ janë; stili i shkrimit, estetika e kuptimeve, dramaturgjia e përgatitjeve dhe përmbajtja e veprimit për luftë finale. Esetë e shkrimtarit Kadri Rexhaj, janë mesazhe veprimi dhe kulturimi, se ku fshihet e vërteta, dhe pse duhet të luftojmë.

  Mr.sci. Kadri Rexhaj

Jam i dashuruar i së së bukurës, shprehet poeti Rexhaj. Poetikë e kam kokën, shpirtin dhe zemrën. Unë i kam dy të dashur të mishit dhe të gjakut tim, Atdheun dhe motrën e tij, Lirinë. Pa këta të dashur të shpirtit e të mendjes, mua do më merrej goja, do më zihej fryma…Ky libër i botuar nga Radio Kosova e Lirë, i bën nderë edhe botuesit, edhe lexuesit, edhe autorit.

Libri i Kadri Rexhajt, „Pikëtakime letrare“, shtrihet në një hapësirë shkrimesh në 64 ese. Në këtë libër gjeografia e atdheut tonë, hapet përmes krijuesve të vullnetit kryengritës të shqiptarëve për liri, pavarësi, dhe bashkim kombëtar. Që në faqen e parë të librit me ese, „Pikëtakime letrare“, shkrimtari Kadri Rexhaj, zëshëm shpalon dashurinë e tij për artin, për letërsinë, dhe përcaktimin e vetes së tij në beteja.

Për një popull qytetërues si ky i yni, pushtimi ishte poshtërim i rëndë. Prandaj, gishti në këmbëz për Çlirimin e Kosovës ishte i nevojshëm dhe i domosdoshëm. Shkrimet e mia shprehet shkrimtari Rexhaj, para se t´i realizoj si art, i kam konceptuar dhe artikuluar si porosi, thirrje, mobilizim…Unë kujtoj shprehet autori i librit „Pikëtakime letrare“, se me arsim të mirëfilltë gjeopolitik dhe historik, shqiptarët janë në udhë të mbarë që t´i rikthejnë tokat e tyre të humbura.

Fjala kryengritëse në letërsi është ndërgjegjje e shkrimtarit, muziktarit, piktorit, artistit, dhe ndërgjegjje e gjithë patriotëve që përfshihen në luftën për çlirim. Libri i Kadri Rexhës, „Pikëtakime letrare“, është përmbledhje esesh, që nga De Rada i madh e deri tek shkrimtari i zëshëm, Ahmet Qiriqi.

Kadri Rexhaj u lind me 7 shkurt 1949, në Cercë të Burimit. Është magjistër i shkencave filologjike. Është anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës. Veprimtaria krijuese dhe patriotike e shkrimtarit Kadri Rexhaj është e gjerë dhe me taban kombëtar. Shkrimtari Kadri Rexhaj, deri më tash ka botuar këto vepra; 1 . Kosovë, gurrë e bardhë, 2 . Fati i luleve ( monografi për Jusuf Gërvallën ), 3 . Pushkë lajmëtare ( monografi për Edmond Hoxhën ) 4 . Dervish Shaqa ( monografi ), 5 . Pikëtakime letrare, dhe 6. Thirrjet e kohës.

Në këtë libër autori na sjell një portretizim të krijuesve shqiptar. Bardhësia shpirtërore e poetëve shqiptar hetohet edhe në vargjet me plagë betejash dhe luftash. Nuk ka shkronjë shqipe që nuk është përballur me armikun pushtues, dhe me djemtë e lirisë së burgosur. Libri i Kadri Rexhajt, „Pikëtakime letrare“, i takon llojit të eseistikës kryengritëse.

Në çdo betejë shkruan autori, fjala dhe flamuri ishin të parat. Fjala kryengritëse e brezit të autorit Rexhaj, ishte nevojë dhe domosdoshmëri, për të zgjuar masën milionshe të popullit tonë kundër pushtuesit.

Gjërat që kanë ngrohtësinë e diellit unë i pelqej shumë shkruan shkrimtari Kadri Rexhaj. Unë kudo e ndiej këtë tokë, pëshpërimat dhe dhimbjet e saj. Në shpirtin tim prej shkrimtari kurrë si kam bërë strehë marrëzisë. Jeta pa dashurinë e atdheut për mua është e zbrazët dhe e pakuptimtë. Pa idenë krijuese të bashkimit, çdo gjë do mbetet e vogël dhe midis vogëlimave.

Nuk mjafton të jesh nën hije, e të bëhesh shkrimtar. Jeta nën pushtues do që ta bësh dorën grusht. Ambient lufte dhe krengritjesh ishte e tërë jeta ime dhe e brezit tim shprehet shkrimtari, Rexhaj. I frymëzuar nga betejat e poemave të shkrimtarëve të rilindasve tanë, Kadri Rexhaj, në librin „Pikëtakime letrare“, na e jep një peisazh mbresëlënës të letërsisë sonë të bukur. Me kujdesë i kam lexuar ëndrrat e mia, ujqërinë e fqiut armik, të tashmen time të ardhshme, dhe të kaluarën time të tashme.

I frymëzuar nga një grusht i këtillë i popullit kryengritës si dhe nga betejat e poemave të shkrimtarëve dhe rapsodëve tanë më të mirë, me librin „Pikëtakime letrare“, shkrimtari Kadri Rexhaj, na e ka dhënë një dimension të veçantë letrar dhe një tablo me peisazh ndezës të letërsisë sonë të bukur. Uroj autorin Kadri Rexhaj, për këtë libër të mrekullueshëm. Sukses o i nderuari shkrimtar!

Kryevepra poetike e Bilal Xhaferrit

Balada çame 

 Esse nga Prof. Dr. Resmi Osmani

Bilal Xhaferri (1935-1986), shkrimtar disident çam, që për ti shpëtuar burgimit, u detyrua të lerë atdheun në vjeshtën e vitit 1969, për të mbrritur në SHBA1. Përveçse prozator, romancier e tregimtar, ishte edhe poet me ndjeshmëri të lartë. Mjeshtër i rrallë i fjalës, që shkroi poezi të frymëzuara, të bukura artistikisht, me gjuhë të zgjedhur dhe finesë, që përçojnë te lexuesi përveç kënaqësisë estetike edhe botën e gjerë shpirtërore mendimin e thellë, brengat, trishtimin, filozofinë dhe humanizmin, dashurinë për vendin dhe njerëzit. Poezitë e tij, me forcën dhe bukurinë e brendshme që kanë, mesazhin që përcjellin, stilin, figurat, metaforat, simbolikën, bëhen pjesë e pashlyeshme e kujtesës, të nxisin përfytyrimin, fantazinë, të bëjnë të mendosh, të meditosh, të ëndërrosh dhe të reflektosh. Vjershat dhe krijimtarinë tjetër, i ka shkruar në vitet 60-të të shekullit të shkuar, në një periudhë kohore të shkurtër, dhe i ka botuar në gazetat dhe revistat e kohës. Romani “Krasta Kraus”,një vepër nga më të arrirat, nuk u lejua të botohej, ndërsa vëllimi i vjershave “Lirishta e Kuqe”, u kthye në karton. Për afro tridhjetë vjet, poezitë bashkë me gjithë krijimtarinë e tij, mbetën të ndaluara dhe u lanë në harresë. Për këtë shkak, Xhaferri mbeti pak i njohur nga lexuesit. Poezitë i janë përmbledhur pas vdekjes, në vëllimin “Eja trishtim” botim i Rilindjes, Prishtinë 1995 dhe tani së fundi në përmbledhjen e plotë të veprave të tij, në Tiranë.


Në një shqyrtim tërësor, poezitë e tij janë më e mirë njera se tjetra, si një diademë, ku çdonjera shndrit me një dritë lbyrëse si një diamant, por guri më i çëmuar i kurorës është “Balada çame”. Edhe sikur kjo baladë të ishte i vetmi krijim i poetit, ai do të hynte në panteonin e poezisë më të mirë shqipe.

* * *

Balada çame,u botua së pari në vitin 1966 në faqen letrare të gazetës “Zëri i Rinisë”. Redaktorit të kësaj faqeje, shkrimtarit të mirënjohur Vath Koreshi, aq shumë i pëlqeu sa e mësoi përmendsh dhe ja u deklamonte shokëve duke ecejakur nëpër korridorin e redaksisë. Në këtë kohë, poeti, ishte tridhjet e një vjeç. Nga ndodhja e tragjedisë çame, kishin kaluar njëzet e dy vjet. Goxha vite. Atëhere, kur ndodhën ngjarjet e kobshme(1944-45), poeti ishte një fëmijë nënëtë vjeçar, por në kujtesën e tij kishin mbetur të gjalla e të pashlyera pamjet e eksodit biblik dhe varganet e muhaxhirëve që linin vendin e tyre. Ato pamje dhe kujtimi i masakrave çnjerëzore të gjenocidit për dëbimin e çamëve nga trojet stërgjyshore, për të dhe çamët, u bënë pjesë e botës së tyre shpirtërore. Por për të si çam, shqiptar e poet, humbja e Çamërisë ishte edhe një tragjedi personale, por njëkohësisht edhe tragjedi e bashkësisë dhe etnosit.

Për poetin, Çamëria ishte dashuria fatkeqe, dashuri e dheut mëmë të humbur, e cila nuk rreshti asnjëherë. Ishte dhembja e shpirtit e pafashitur në kohë, brenga që i trishtonte jetën dhe ëndërrat e neteve të paqeta. Emrin e saj e kishte të ndryrë në zemër si një talisman. Aroma e saj, jetonte në subkoshiencë si kujtim i pavdirë i fëminisë, që nuk iu shqit gjithë jetën. Prandaj për Çamërinë dhe etninë, për të ngjizur poezitë e tij, ai shkriu arin e shpirtit në vargjet e tij më të mira. Ishte ky një detyrim i birit për nënën, një devocion moral e atdhetar, por edhe një mënyrë për të shprehur emocionet dhe ndjenjat që i merrnin frymën. Ishin këto ndijime e përjetime, që ushqyen frymëzimin për të shkruar katër poezi për Çamërinë, ndër to edhe baladën e famshme, e cila është kryevepra e poezisë së tij. Ajo është lirika më e mirë e Xhaferrit, bile, është një nga lirikat më të mira të letërsisë shqipe2. Balada, ka një dramacitet të brendshëm, të njësojtë,por më të fuqishme se drama që ka teksti si piknisje, që është tragjedia çame e humbjes së atdheut. Është kënga elegjiake e humbjes, një klithje drithëruese e shpirtit të poetit. Për ta shprehur më fuqishëm idenë e tij, poeti ka futur një risi, duke ndërthurur baladën me elementët e elegjisë.

Balada është e ndërtuar me njëzet e tre vargje, por ajo është një masë e rëndë dhe e ngjeshur si superyjet, një univers poetik, ku pesha specifike e fjalës në varg, është si gur themeli. Ato lidhen me hallka të arta dhe kanë shkëlqim diamanti edhe kur janë me ngjyrime te errëta. Kësisoj ato rrëfejnë gjithë zezonën rrëqethëse e të tmerrshme të tragjedisë çame. Balada fillon me vargje madhështore,me përmasa qiellore:

Ylberi si një përshëndetje e përlotur lamtumire
U zhduk matanë largësive.
Mbi kreshtat e flakëve,
Nëpër shi......

Është një përjetim apokaliptik në sfondin qiellor ku, në katër vargje sintezë, përzihen në një dinamikë të pazakontë të tre elementet: zjarri, uji, qielli. Ylberi, si një shfaqie eterike, piktakimi i dritës me ujin, që simbolizon bukurinë e çamërisë, por edhe dhimbjen e saj, i përlotur, ngrihet mbi kreshtat e flakëve shkatërruese dhe shiun si një lejtmotiv i trishtimit dhe dhimbjes njerëzore, me nje përshëndetje të dhimbshme lamtumire për atë që ngjet nën harkun e tij, për njerëzit e saj, dhe zhduket larg , për të mos parë mynxyrën, matanë largësive. Lamtumira e vargut të parë, tregon se krahina u humb pa kthim. Humbja është që në krye të herës. Pas këtyre vargjeve, jepet kumti lakonik dhe i kobshëm që shihet nga përjetimi i dhimbshëm i pamjes, me sytë e mendjes së poetit:

Matanë largësive u zhduk e përflakur Çamëria
Dhe të gjitha rrugët tona të shpien në veri.

Jugu i atdheut, i përfshirë nga flakët u humb.Mbeti, ashtu i masakruar matanë largësive, jashtë trojeve të dheut amë. Përsëritja dy herë e fjalëve matanë largësive rrëfen për një humbje pa kthim. Etnia humbet trojet dhe tkurret. Çamët, të vrarë, të masakruar, të shpronësuar, marrin arratinë, drejtohen për në veri, në Shqipëri. Pas këtyre dy vargjeve kontestues e disi deklarativë, vjen shpërthimi emocional:

Ulërin era e Mesdheut mbi trojet e lashta epirote,
mbi të shtrenjtat ton troje stërgjyshore.
Në kullotat e braktisura kullosin rrufetë.
Ullishtat e pavjelura gjëmojnë si dallgë nëpër bregore.
Dhe kudo toka çame,
Mbuluar nga retë,
Rënkon e mbytur në gjak e në lot,
E mbetur shkretë,
Pa zot.

Ulërima e erës, rrufetë që “kullosin” në kullotat e braktisura, retë e zymta që mbulojnë tokën e mbytur në gjak e në lot, janë pamje rrëqethëse, si në një kataklizmë, një paralelizëm i egërsisë së forcave natyrore me egërsinë e të keqes njerëzore, që shfaqen në tokën e lashtë epirote. Këtu, bashkëkohësia, ajo që po ndodh dhe lashtësia jepen si e drejta historike që ndeshet me padrejtësinë. Në vargjet e mësipërme me metaforat e fuqishme, rrëfehet se toka çame është kthyer në banjë gjaku, e mbytur në gjak e lot, ka mbetur e shkretë e pazot, pa jetë, pa mbrojtje. Fjala e shkretë, është fataliteti i braktisjes tmerruese të vendit. Por përse gjithë kjo gjëmë kolektive?
Na e tregojnë drejtimin plumbat, që fërshëllejnë në errësirë.

Na e ndriçojnë rrugën flakët
Që gjithë tokën e kanë përpirë.....

Shkaktarët e kësaj tragjedie të rëndë nuk etiketohen, mbi ta nuk vihet gjishti, nuk flitet për lukuntë e dala nga shpellat barbare shovene. Janë ata, dora që shkreh armët prej nga dalin plumbat vrastarë që vërshëllejnë në errësirë, është dora e tyre që mban urën e ndezur të zjarrit, flakët e të cilit kanë përpirë gjithë tokën. Janë grekët. Poeti nuk e thotë por të gjithë e dinë. Më në fund ja dhe mbyllja e baladës:

Pas shpinave tona
Përplas tufani dyert e shkallmuara të shtëpive
Dhe rrugët zgjaten e zgjaten në veri.
Ne, popull muhaxhir, ecim nëpër shi.....
Lamtumirë Çamëri!

Dyert e shkallmuara simbolizojnë shkatrrimin e shtëpive, të jetës ndenjëse të banorëve autoktonë, shtëpi të shkatrruara, pa njerëz, pa frymë, pa jetë, të braktisura, të mbetura shkretë. Të tilla janë edhe sot e kësaj dite: rrënoja të vithisura, në një peizazh të trishtuar, gri, të vulosura me damkën barbare të djegies shkatërrimit dhe braktisjes. Vargu:” Ne, popull muhaxhir, ecim nëpër shi” jep të gjallë imazhin e varganit njerëzor të shpërngulur dhunshëm, të eksodit të popullatës së një krahine, e cila me vuajtje e mjerim, merr e lemerisur arratinë drejt së panjohurës, por të vetmes shpresë,Shqipërisë.
Balada hapet me vargjet e lamtumirës që Çamëria i jep popullit të saj dhe mbyllet me lamtumirën që bijtë i japin asaj,që tashmë nuk janë tjetër veç muhaxhirë. Një gjetje sa artistike dhe historike,që përkon me atë realitet të dhimbsur e të hidhr. Me këto dy lamtumira, duket si një braktisje pa shpresë,një ndarje pa kthim. Këtë humbje, këtë braktisje që i ngjason një eksodi biblik, poeti e pëjeton në qënien e vet emocionalisht e me një ndjeshmëri të lartë në çdo qelizë të trupit të tij. Por e përjeton edhe si një tragjedi kolektive. Veten, unin, e përfshin dhe e shkrin në vargun “ne popull muhaxhir”. Aty është edhe ai, poeti elegjik dhe vuajtës.

Balada kur u botua, por edhe sot, ishte një kujtesë dhe rekuiem artistik për Çamërinë, por tingëllon edhe si një sfidë që i bëhej qeverisë së atëhershme. E tillë ajo mbetet edhe për qeveritë dhe politikën e tanishme. Një kujtesë historike e ngritur në art për një problem që kërkon zgjidhje.
Për hir të vlerave të saj të spikatura, bukurisë artistike, toneve epiko-lirike, fuqisë emocionale dhe mesazhit që përcjell, kjo baladë është deklamuar nga autorë të shquar në tubime dhe veprimtari të komunitetit çam, ndërsa kompozitori Edmond Zhulali i ka muzikuar vargjet e saj në një këngë epike, të cilën me aqë ndjenjë e këndon këngëtarja Enkeleida Arifi.


1. Në SHBA botoi revistën “Krahu I Shqiponjës” ku përfshiu shumë krijime letrare dhe publicistike të vetat.

2. Shala Kujtim ”Poezia e Bilal Xhaferrit”. Rilindja 2001

“Smajl Kelmendi ‘Një gjurmë intelektuale përgjatë një jete’”

Pejë : Promovohet monografia për intelektualin Smajl Kelmendi



“Smajl Kelmendi ‘Një gjurmë intelektuale përgjatë një jete’”, është monografia e autorëve Naim Kelmendi e Skender Mulliqi, e cila u promovua para shumë të pranishmëve në ambientet e teatrit “Istref Begolli” në Pejë.

Recensenti i monografisë, Valdet Hysenaj, para të pranishmëve tha se ky libër nderon jetën , veprën dhe vlerat e një intelektuali dhe veprimtari të çështjes kombëtare, siç është Smajl Kelmendi.






“Në retrospektivë sot, do të ravizohet personaliteti dhe vepra e tij. Do të ravizohet shtegtimi jetësor me rrjedhë motesh, të atij promotori të denjë të luftës për ekonomi, humanizëm, drejtësi dhe liri”, thotë Hysenaj.



Autori i monografisë, Naim Kelmendi, sqaroi se ideja për një monografi jetësore e të karrierës për intelektualin e atdhetarin Smajl Kelmendi ishte e kamotshme, por u arrit të realizohet në 10 vjetorin e vdekjes së tij.

Promovimi i librit kushtuar Smajl Kelmendit

01:56

“Ishte ndër të parët ai, që i kundërshtoi publikisht ato masat e ish pushtetit okupator, dhe kështu ja çjerri maskën atij regjimi se në Kosovë ishte instaluar për ta shkatërruar ekonominë e Kosovës dhe jo aspak për tjetër qëllim”, deklaron ai.


Në vazhdim të këtij tubimi promovues, i organizuar mjaft mirë, u shfaq edhe filmi dokumentar prej 20 minutave i cili i kushtohej jetës dhe veprës së Smajl Kelmendit që nga ditët e rinisë studentore e deri te aktivitetet e tij politike në kuadër të LDK-së dhe takimi i tij më presidentin historik Dr. Ibrahim Rugova.
Po ashtu këtij tubimi ia shtoi mallin dhe i dha frymë emocionuese tek të pranishmit ishte këngëtari dhe aktori i Ansamblit Folklorik Autokton “Rugova” , Shaban Lajqi i cili mjaft bukur e këndoi këngën kushtuar veprimtarit dhe atdhetarit Ismajl Kelmendi.

Po sjellim poezinë kushtuar Smajl Kelmendit nga poeti: 


Naim KELMENDI - PAS NESH


Të gjitha janë fjalë,
 që pështyhen që nuk hahen, 
që hahen më bukë me dashuri, 
që më në fund ikin avullohen, 
vijnë pasardhësit e gërmojnë,
 epope të moralshme fjalësh..


Ish-kryetari i Komunës së Pejës, Ali Lajqi, e kujton Smajl Kelmendin si njeri përkrahës të lëvizjes kombëtare për liri dhe pavarësi të Kosovës.

“Një njeri po ashtu, përkrahës i lëvizjes sonë kombëtare për liri e pavarësitë Kosovës, edhe para vitit 81 e pas saj,por edhe gjatë periudhës 90’të e këtej, dhe sigurisht përgatitja e tij profesionale bëri që në kuadër të vendosjes së tij si drejtor për zhvillim ekonomik, ishin atribute pa të cilat nuk mund të kalohej dhe u emëruar drejtor për zhvillim ekonomik në një kohë mjaftë të vështirë”, shprehet Lajqi.

Në fund të promovimit të Monografisë, është shfaqur edhe një film dokumentar për jetën dhe veprën e Smajl Kelmendit.

Cikël poetik nga Mimoza Legisi (Madri Lene)Magjia e mendimeve...

Mimoza Legisi 

-----------------------------------------------------------------------------------

Kërkomë në Vargje

Unë nuk jam një oratore

e di që bukur nuk di të flas

nëse mbi sy më sheh një lot

kërko nje fletë rreth e përqark

do jetë e lagur...ndoshta

dhe jo e bardhë

mbi të shpirti është derdhur

dìsa fjalë janë vënë në radhë

mos prit që vargjet të rimohen

e ndoshta kuptim për ty nuk kanë

vetëm lexoje kur je në heshtje

do e kuptosh sa shumë më ngjajnë

nëse do jem buzë-perëndimit

gjithmonë hap bllokun tim te shkruar

aty do gjesh heshtjen e mbrëmjes

dhe atë cka kam menduar

dhe nëse larg do jem një ditë

do shkruaj mbi qiell mbrëmjeve të vona

të kthehem pas nuk do të mundem

stuhitë që ranë shumë na larguan

nëse mureve do të ngelin

shkronjat e trazuara të emrit tim

ta dish... s'do mundesh t'i bashkosh

nje shpirt i vrarë s'rrugëton në kthim!

Kuq e Zi në Beograd

Ç'po rënkon sonte Serbia

mbledhur është në Beograd

emri Shqipe po e tmerron

kokë më kokë janë shkrehë në vaj

nuk po munden të besojnë

djemt e Shqipes ne mes i kanë

e skanë shance të guxojn

të përmendë emrin shqipëtar

o Serbi o dorë mizore

paske qëlluar shpirt katran

me 20 shqiptar e humbe luftën

në shtëpin tënde në Beograd

një shtet të tër e ngrite në këmbë

në Beograd i grumbullove

të sulmonin dhe me gurë

djemt e Shqipes s'i frikësove

një flamur nga qielli zbriti

Ismail edhe Adem

në mes jush fort brohoritì

kuq e zi zjarr për atdhe

nuk u deshën gur as plumba

në Serbi me ju pushtuar

vec një Shqiponjë dykrenare

në qiellin tënd duke fluturuar

o Serbi moj e pabesë

gjarpërinjte i ke simbol

as në gjumë s'do jesh e qetë

kuq e zi do ëndërrosh.

Këngë-vajë mbi liqen

I vura ëndërrat në varg

pranë liqenit kristal-mbledhur

lulet pranë meje lulëzuan

qielli mbi mua buzëqeshi

u enda me këmbët e zbathur

drejt fushës se lojës bylbylave

të mbaja vënë nën gushë

aromën e bukur trëndafilave

në rrugën e shtruar kalldrëme

s'kish ferrë asgjëkundi e as guriçkë

përpara shtrihej horizonti

e ëndërrat shikonin pafundësinë

i ëmbël ishte burimi

tek pihej mbi gjethen mëllagë

poshtë blirit që shuante etjen

shumë fjalë u thanë...sa u thanë

kur ëndërrat kërkonin mëngjesin

të sillte me vete një këngë

cdo herë një notë mungonte

gjersa u kthye në vajë

dhe ylbejtë mbi liqen po ashtu

buzëqeshnin pas shiut të rënë

cdo mbrêmje buzë-bregut në heshtje

dëgjohet tek qan nje hënë

do nisem një ditë a një mbrëmje

të rrëfehem mbi gurin e lulkuqeve

tek këmbët më stërkal buz-liqeni

do me lagë një vesë mbi buzë

do flejë mbi shtratin e natës

ndoshta nuk do flejë...kush e din

pranë meje do ulet dhe hëna

te nisim këngën-vajë mbi kujtim

Lexome

Lexomi vargjet rrugeve te gurta

neper kalldreme do i rendis

gjithkund, ne gure ferra do duken

gjemba askund s'do te radhis.

Lexomi vargjet, fushave te gjera

arome lulesh do kundermojne

ne manushaqe e trendafila

ngjyre dashurie do te lulezojne

Lexome, brigjeve lexome

kur te shetisesh naten me hene

ne vale vargjet do i dergoje

prane teje perla do zene vend

Ndoshta s'do jene dhe aq me vlere

s'do jene Nerude, as Esenin

brenda do kene te madhen ndjenje

ndoshta me lot do te mbushen syte

Do me lexosh Alpeve te larte

ne bore te bardhe majave do jem

rreth teje ftohte nuk do te sjell

vec fjale te embla dhe bardhesi

Hidhi syt shpesh nga galaktika

yjet ne vargje do i shikosh

e di, qe fort pena te shkruan

dhe vargjet bukur do mi lexosh

Kthe koken mbremjeve ne horizont

ndoshta do te dukem ty ai djell

shpejt do te zhdukem ne erresire

vargjet e mia rreth do te ndrijne.

Magjia e mendimeve

Te mendova neteve te gjata

kur debora binte fjolle-fjolle

qendroja prane dritares e heshtur

me ore, e ore pa e kuptuar

luaja me mendimet...endrrat...kujtimet

e ndjeja pulsin te kendonte emrin tend

ashtu,embel...gezueshem...permallshem

udhetonte mes ujvares se dhimbjes

krijuar nga mungesa Yte

mungesa e fjaleve...shikimeve

qe shkriheshin magjishem ne hipnotizim.

”Pritem”.. Esee ( meditim )

Nga Mimoza Rexhvelaj :

Dielli ka rënë pingul mbi kokën e tharë që nxierr avuj. Ashtu në heshtje numëronte pikat e shiut që binin nga qepallat por nuk arrinin të preknin tokën e djegur nga zhegu.......
Avullonin duke u berë njësh me avujt e hapsirave boshe.... Dicka kërkonte ,dicka gërmonte të gjente, në brëndësinë e shpirtit. Në një lëmsh ndjenjash ngatërruar si gardhe jevgu. Sapo mbyll një vrimë, hap gojën një tjetër shteg dhe fija e rrjedhës e humb kuptimin logjikë.

Me thonjtë e lyer me ngjyra ylberi, por të çjerrur mjerisht nga nervat e tendosura ne pritjen e harrimit. Pritje e lodhshme pa një cadër, pa një hije për të strukur sytë. Supet e zhveshura kane ndërruar ngjyrë. E bardha e qumështit qe harruar në një tjetër stine...
Një ngjyrë e djegur në të kuqe rënkonte gojëshqyer mbi lëkurën e brishtë. Trupi si trung i prerë vazhdon të qëndrojë pa lëvizur duke rënduar mbi gurin memec, që psherëtimave nuk mori guximin t,i thoshte të pakten hesht !
Asgjë....Prit të pres....Asgje....
Dielli në rrugën e vetë të përcaktuar në koordinata, pak nga pak po mbërrin në puthjen e ëmbel të malit...
Flakëroi nga rrezet që zunë të flenë përtej qiejve. Në errësirë të plotë hëna u stolis dhe doli për të treguar stolite e reja, të stiluara enkas për sezonin . Gurët e diamantit shkëlqenin dhe mbushnin me dritë hapsirën bosh...
Etja i ka shkretuar buzët e ngjyra u qe harruar. Barku i boshatisur nga pritja kendon një refren vdekjeje që dhe ajo vetë u zgjua në heshtje e trembur nga simfonia e tingujve stonatur...
U përpoq të ngrihej por më kot, asnjëren gjymtyre nuk e komandonte dot....
Rrobat e mbledhura ishin po aty, në gjumë ...po aty dhe valixhja e pritjes mbeshtetur mbi gurin që ishte lodhur e nuk e mbante më peshën që rëndonte mbi supet e tij, të kalitura nga koha...
…..në pamundësi për të kryer një transplant të zemrës vec ashtu mund të shpresonte të gjente rrugën e kthimit. Nga ku u nis me ide te qarta se përrallat përfundojnë të lumtura, të paktën kështu i kishin thënë.
Ndoshta qe faji i këti guri të ftohtë që i ngatërroi punët dhe filli u bë lëmsh. Ngatërruar mes shpirtit, mëndjes dhe zemrës, secili në teoritë e veta nga më të cuditëshmet që janë dëgjuar.

Deri në lajthitje të cmendurise ,duke shkelur dhe limitet e vena nga ligjet e pathena por që sundojnë duke cunguar lirinë e shpirtit,duke krijuar barriera, shpella, humnera, sketerra ne pafundësi....
Nuk e kuptoj pse njeriu e prangos vetën me një deshirë të madhe dhe me pëlqim të plotë, sikur është Zot dhe bota jane ëngjëjt që murmurisin fjalë, fjalë qe vijnë e ngulen si gjëmba dhe lundrojnë nëpër mish dhe ke frikë t’i heqësh sepse nuk e dinë si do të reagojë e “madhërishmja” botë.
Kur e shikon trupin me vrima për ajrosje dhe format nuk jane gjithmonë ato që pretendojmë. Fundja abstraktja është në modë. Ndjeu një drithërim si një valë e ngrohtë qe tundi trupin, u duk si një shkëndi shprese , të paktën cikli i jetës do të vazhdonte...
Në vetmi të plotë, e harruar në rrugën e humbur që kthimi ishte më i vështirë se vdekja mbante shternguar nje premtim "pritëm".....


http://floripress.blogspot.com/2011/12/mimoza-cufaj-rexhvelajjetim-barkthare.html

Mimoza Cufaj Rexhvelaj:...jetim barkthare ne shekullin e ri..

Poezi nga Aulona Goxhaj - Monstra ne shpirtin tim

Aulona Goxhaj u lind ne Prill 1983 ne qytetin e Fierit. Qe ne femijeri ajo kishte nje pasion te vecante per fjalen e shkruar, pasion i cili u rrit edhe me teper me kalimin e viteve. Vazhdoi gjimnazin "Janaq Kilica" ne qytetin e lindjes, ku perkrahja e miqeve edhe e mesuesve e shtyn te shkruaje gjithemone e me teper. Ne vitin 2000 si shume te rinje e te reja te tjere, ajo u largua per ne Shetet e Bashkuara te Amerikes ku jeton edhe sot. Ajo vazhdon studime dhe kualifikime te reja drejt nje te ardhmje me te mire.

Poezine ajo e shkruan ashtu sic ia thote shpirti...duke e fiksuar ne kohen e vet ashtu bukur cdo gje qe ndjen tek vetja apo e konsataton si madheshti ose dobesi te kohes, te individit etj...!

Libri i saj i pare me titullin "Monstra ne shpirtin tim" u botua ne Tirane ne fillim te vitet 2006. Ky liber eshte nje deshmi e nje lufte te brendshme shpirterore me monstrat e dyshimit, tundimit, mekatit, dhimbjes e zemerimit. Nje perpjekje e saja per ti mposhtur monstrat e saj vetjak!

Pervec fjales se shkruar, nje pasjon tjeter i Aulones eshte arti figurativ. Ajo eshte thjesht nje amatore qe perpiqet te shpreh dicka nepermjet vizatimeve / pikturave te thjeshta me pastel, lapes apo bojra vaji e uji. Gjithesesi ajo perpiqet gjithemone e me teper ta permiresoj artin e saj, qofte ai letrar apo figurativ.



Disa poezi te shkeputura nga libri "Monstra ne shpirtin tim"



Monstrat ne shpirtin tim



Sy monstrash me veshtrojne ne sy.

E dhembet gjigant me kafshojne.

une prap e shoh monstrin ne sy

sado thelle dhembet meshojne.



Sy monstrash me veshtrojne ne sy

e aviten fshhtas nen retinen e zeze

reshkasin nen te mite sy

e une marre fryme, edhe vetem pres.



Sy monstrash me veshtrojne ne sy

e une ndjej putra qe thelle me cajne

me rrjedhin lot nga te mite sy

kerkojne shpirtin te ma perlajne.



Sy monstrash me veshtrojne ne sy

e monstrat renkojne, befas kelthasin

rrezellin nje e qeshur ne te mite sy

ne shpirtin tim, monstrat humbasin!





Per ty.......



Une zgjas doren kerkoj ndihme

dhe ti je gjithemon aty

je aty nese qaj

nese kam nevoj per ty



Edhe gjej tek ty nje mik

edhe gjej tek ty nje shok

gjej tek ty pakez paqe

kur s'ka me ne kete bote.



Ti me fal ngrohtesi,

me mbyll plagen qe me dhemb

ti me merr ne perqafim

e tret dhimbjen qe me tremb



Dhe s'e di pse je sic je

dhe gjej paqe vec tek ti

e te gjej gjithemon atje

kur ne shpirt kam vetmi



Edhe shkrihen horizontet

ngjyrat ndizen vec tek ti

dhimbja me tek une s'bertet

se je aty ta qetesosh ti.







Nostalgji



Neonet jane dehur

me drite kete nate

kete nate te heshtur

ku gjithecka fle

dhe yjet shtegtojne

te verber atje larte

mes galatikave te arta

te mbeshtjell nga re.

Nate qe nota heshtje

hedh mbi pentagram

e pemet marrin fryme

ne te shurdheten qetesi

e une kam deshire ta nis ku e lam

megjithese sonte s'mundem

sepse mungon ti!





Dyer



Kam frike te hap dyert e shpirtit

sepse jam mbytur aty per kaq kohe

Tani kaloj prane, i afrohem

por deren s'e hap dosido



Ulem me gjunjet tek kraharori

e strukem aty ne erresire

Mbyll syte e s'beje asnje zhurem

e fshehur ne nje paqe te shtire



S'bej asnje pyetje - C'rendesi kane pergjigjet

Mbyll veshet me gishtrinj qe me dridhen

e ne perhumbje veshtroj yjet

e hijet qe nga nje mur tek tjetri hidhen.



S'dua ti hap dyert e shpirtit

te kesaj bote te brisht, te hidhur

qe mashtron me flutura te bukura

pastaj me kthetra te mban te lidhur.



S'dua ti a hap dyert shpirtit

por endem rrugeve te qullta pa emer

e ndaloj befas e trembur

Portat pas mbyllen - tani gjendem ne zemer.









Nje nate pa gjume, une dhe hija jote



Nje nate pagjume, une edhe hija jote

prap dosido ndihem krejt vetem

Si nje krijes e huaj jo prej kesaj bote

ndersa yjet nen peshperimat e mia treten.



Po eci ngadal e po shkaterroj hapa

hapat qe hodhe kur vije drejt meje

Po marre fryme lehte e ne intervale te gjata

po coptoj kujtimet qe mora prej teje.



Shkel kujdesshem mbi dyshemen e ftohte

ja ketu, tamam ketu, ti me the te dua,

Shkarraviz hicin qe s'e harroj dot

e fshij me gishtrinj, e gervish me thua.



Ketu krejt papritur nje dite erdhe ti

e une te veshtroja mbeshtetur tek ky mur

ti me pe ne sy, ne syte e mi te zi

e the: S'a te dua s'do ta dish dot kurre.



Une ngerdheshem lehtas teksa te kujtoj

ngre pakez vetullat edhe mbyll syte

gjithecka qe ti the s' mundem ta harroj

dje se me gezonte, sonte se me mbyt.



Befas pyes veten: Sonte cfare po ben?

Teksa rrotull vjen ne kete dhome te ftohte

vjen e shkon e iken prap je ne nje vend

cudi se si as dhimbjen se braktis dot sot!

Thanë për librin "Diademë 2" të Flori Bruqit

Mirëmëngjes Flori!

Urime për librin Diademë Letrare, miku ynë! Është bukur të kesh kurajo dhe të guxosh për ta thënë të vërtetën si drita e diellit.Është trimëri ta shkruash atë të vërtetë të hidhur që na mundon e që na vret pak e nga pak. Është mëkat të mos e pasqyrosh ashtu siç duhet realitetin, se kjo të shtyn të jesh bashkëfajtor me shkaktarët e problemeve sociale si pasojë e politikave të mbrapshta që po e grryejnë shoqërinë!
Suksese Flori! Mos të shteroftë pena kurrë!
Vilhelme Vranari

-Vlorë 21-12-2014




Nepe Peraj: Po nisem nga mendimi i nje poeti ,filozofi dhe politikani te njohur,Isuf Luzaj ,i cili thote:"I pari urdher i ligjit njerezor, eshte te mesosh te mendosh,i dyti ligj eshte ,te realizosh gjithcka ke menduar...kurre nuk gabon ai qe i ka matur mire gjerat ...nuk terhiqet pas,nuk mbetet ne balte....vetebesimi ne vetevete eshte nje ngritje morale"...Urime vellacko dhe suksese!

https://www.facebook.com/nepe.peraj?fref=ufi



Ferit Lamaj Libër interesant, lexohet me një frymë. I shkruar me kulturë dhe profesionalizëm të mirëfilltë.




Mimoza Legisi  Shume urime i nderuar Z. Flori Bruqi . Talenti dhe profesionalizmi juaj eshte i pacmuar. Me shume Respekt per ju Mimoza Durres!





Agron Shele Stilistika dhe mesazhi i fuqishem shprehes ne vepren letrare te z Bruqi eshte modeli me i mire i trajtesave dhe subjekteteve te sotme letrare shqipe!

Flori Bruqi ju uroj suksese në fushën letrare. E njoh kontributin tuaj aq të vlefshëm dhe vetëm mbarësi ju uroj.

Përparim  Hysi

	Shkruan: Rexhep SHAHU
	Klubi i poezisë njofton se hyri në shtyp në Prishtinë libri i 34 i Flori Bruqit LIBRI I 34-t I FLORI BRUQIT - “DIADEMË LETRARE II”         Librin e autorit Flori Bruqi, "Diademë letrare II"mund ta shkarkoni falas në sektorin „Literaturë“ (E falënderojmë përzemërsisht autorin)
Që në krye të këtyre shënimeve për librin e fundit (i 34-ti), “Diademë Letrare II”, të gazetarit, shkrimtarit, kritikut e studiuesit shkencor Flori Bruqi, po e them se nuk do ta ndjek traditën e pahijshme të shkrimeve që bëhen për autorë apo për libra të ndryshëm, ku shkruesit e shkrimeve prezantuese, promovuese apo analizuese, në vend që të flasin rreth autorit e librit që marrin në dorë, fillojnë e rrëfejnë, keq e shumë keq, për dijet e tyre të mangëta, për bëmat e tyre të bëra keq, të pabëra apo të ëndërruara e të pamundura, që shpalosin erudicionin e tyre të mangët e shterpë, që gjejnë rast të nxijnë faqe letre, në gazeta, revista a në libra të huaj, për me folë për veten e tyre e përrallat që kanë dëgjuar kafeneve dhe rrallë, fort rrallë, flasin ndonjë fjalë që s’thotë asgjë për librin e autorin e librit që marrin në dorë apo marrin përsipër ta trajtojnë, duke shpalosë një krekosje acaruese, një padije të thellë e një servilizëm të pështirë ndaj autorit për të cilin duan të flasin, nga ndonjë qëllim jashtëletrar ose për shkak të rrethanave të caktuara, të dyshimta, që shtojnë pabesueshmërinë e artikujshkruesve dhe dëmtojnë e cënojnë autoritetin e librit e të autorit të librit për të cilin nxijnë faqe kompjuteri apo letra të bardha.              Në të shumtën e rasteve, krahas padijes e servilizmit, këto lloj shkrimesh i prodhon ndonjë interes i ngushtë çasti dhe pandershmëria e atyre që shkruajnë.             Them që në krye shënime, pasi është e vështirë t’i klasifikoj këto radhë apo fjalë në ato që njihen si rregullat e qarta të klasifikimit për shkrimet kritike që bëhen për libra të ndryshëm që botohen.        Them është e vështirë sepse ky libër i Flori Bruqit çelet pikërisht me një shkrim të gjatë profesional mbi kritikën letrare dhe kriteret që janë caktuar për të bërë një kritikë, shkrim që e trajton kritikën letrare në thellësi që në fillimet e saj, duke krahasuar e ballafaquar përvoja të ndryshme të huaja e vendase për kritikën dhe kritikën letrare.             Unë e kam të vështirë ta bëj kritikën e kritikës. Thjeshtë po e përshëndes këtë libër të 34 të Flori Bruqit, si një kontribut me vlerë në letrat shqipe, si “një libër që i shtohet mendimit kritik për letrat shqipe” siç shkruan poeti dhe shkrimtari Izet Duraku.             Në këtë libër te Flori Bruqit shfaqet gjeografia e gjërë e tematikës që ai trajton, gjeografia e gjërë e interesave të tij letrare, e autorëve dhe veprave që analizon e merr në shqyrtim. Dhe gjithmonë po flasim për atë që ai ka shkruar, për atë që është në libër dhe jo për ato gjëra, fjalë e qëndrime që mungojnë në libër dhe autori nuk i ka marrë në trajtim në këtë vëllim të dytë të librit të tij “Diademë Letrare II”, por që i gjenden të botuara në organe të ndryshme të shtypit të shkruar a të medias elektronike.              Në Diademë Letrare II, Flori Bruqi ka guxuar të merret me tema të rënda, me autorë të përmasave të mëdha, të cilët me ndikimin e tyre në letrat shqipe e më gjërë në fushën e letrave në shkallë europiane e botërore, janë rrezatues e imponues, janë “të frikshëm” për t’u marrë me to, apo për t’u afruar pranë tyre.              Pas një trajtimi të gjërë e të thellë të kritikës letrare, çfarë është e pse është ajo, si është, ku është e si duhet e mund të jetë në letrat shqipe, kur fillon e si fillon, si është lëvruar e si ka evoluar, Flori Bruqi na paraqet Frojdin me tërësinë e tij dhe të zgjidhjes së enigmave që ky shkencëtar ka bërë për njerzimin.              Flori Bruqi i krijon lehtësi e komoditet lexuesit edhe jo profesionist që ta kuptojë e të bindet për ndikimin e madh që pati në botë e në fushën e letrave Frojdi si psikologu që me tezat e tij u bë i pashmangshëm dhe imponues për t’iu referuar gjithkush që merret me letrat, kritikën letrare dhe laboratorin e krijuesit apo studiuesit shkencor.             Me durim e vullnet të spikatur studiuesi Flori Bruqi analizon tëresinë e veprave kritike të Ibrahim Rugovës dhe ndikimin që ai pati në historinë e letrave shqipe, duke qenë ndër të parët që i drejtoi kamerat dhe interesat letrare e shkencore nga shkenca letrare perëndimore për ta avancuar kështu kritikën dhe studimet letrare të autorëve shqiptarë dhe për t’u shkëputë nga shkolla lindore, term ky thjeshtë konvencional, ashtu siç ishte perëndimor edhe shkrimtari i parë modern i letrave shqipe, Pjetër Bogdani, të cilin Rugova e ka studiuar dhe analizuar në tërësi e në thellësi edhe si artist edhe si filozof paraprijës i modernitetit shqiptar.              Pasi paraqet, siç e përmendëm Ibrahim Rugovën me gjithë plotninë e tij si kritik e studiues i epërm i letërsisë që shërben si model për pasuesit me po atë fuqi e lartësi si politikan i pambërritshëm e i papërsëritshëm i kombit shqiptar, Flori Bruqi sjell vështrimin e tij për Krist Malokin – dijetarin shqiptar të Gracit të Austrisë, këtë aristokrat modern të letrave shqipe, i cili me fuqinë e argumentit e të dijës së thellë u rri si kurorë letrave shqipe dhe shërben si model i vështirë e “arrogant” për pasardhësit për shkak të dijeve, fuqisë dhe elegancës në analiza. Pak dihet për Krist Malokin për shkak edhe të nënvleftësimit a lënies mënjanë me dashje nga politika dhe shkenca letrare zyrtare e udhëhequr nga politika dhe për shkak edhe të skrupulozitetit të tij e të raportit të tij të pakompromis me të vërtetën gjatë analizimit të letërsisë apo të çfarëdo fenomeni shoqëror apo letrar.             Flori Bruqi kalon nga Dante Aligeri te Ismail Kadare i shtyrë nga mesazhet e mëdha që përcjell letërsia e madhe e autorëve që kanë fuqi rrezatuese e unifikuese për letërsinë e tyre kombëtare. Ferri ferr mbetet si dje, sot e nesër.              Qëndresa si vlerë kombëtare e shqiptarëve apo si ëndërr e dëshirë e përhershme e shqiptarëve në shumë vepra të Kadaresë, dimrat si stinë e dimrat si vuajtje për shqiptarët, si metaforë në letërsinë e Kadaresë, urat e kështjellat, besa e mbajtja e fjalës së dhënë, janë qëmtime, gjetje e pohime që Flori Bruqi i lehtëson për lexuesin e pangeshëm a dembel të letërsisë së Kadaresë dhe i paraqet me gjuhën e studiuesit në “Diademë Letrare II”.             “Princin shqiptar të kinemasë”, Bekim Femiun, këtë artist të përmasave botërore, këtë Uliks a Odise shqiptar, këtë patriot shqiptar që bëri për shqiptarët më shumë se divizione e taborre bashkë duke pohuar kudo skenave botërore se ishte shqiptar dhe nuk guxuan t’ia ndërrojnë asnjë germë të emrit asnjëherë, që edhe me vdekjen e vet dhe derdhjen e hirit të trupit të tij në Lumbardhin e Prizrenit i shërbeu Kosovës e shqiptarëve, Flori Bruqi e bën pjesë të librit të tij “Diademë Letrare II”, jo për shkak të librit me kujtime që ka shkruar Bekim Femiu, por për shkak se gjithë jeta e vepra e tij ishte në shërbim të artit e ishte art.             Edhe poeti, shkrimtari, këngëtari e patrioti idealist Jusuf Gërvalla është vështruar në tërësinë e tij nga Flori Bruqi me dashuri e konsiderata për artin e jetën e tij në shërbim të Kosovës e të çeshtejs shqiptare.             Nga “Diademë Letrare II” mësova se Jakov Mile, autori i librit “Raca Shqiptare”, mik i Migjenit, patriot i thekur shqiptar, kishte qenë ministër bujqësie në Shqipëri dhe u ndjeva me turp që nuk e kam ditur kur është dashtë me e ditë për me ia vendosë portretin krahas portreteve të gjithë ministrave të tjerë të bujqësisë të Shqipërisë të ekspozuar në mjediset e Ministrisë së Bujqësisë në Tiranë.              Flori Bruqi edhe për shkak të doktorimit të tij e të shkollimit në në fushën e shkencore të Defektologjisë, është njohur në thellësi me veprën e Jakov Miles, me thëniet e kundërthëniet, me tezat e kundratezat dhe është përfshirë edhe vetë në debatet shkencore e jo shkencore mbi librin e bujshëm “Raca Shqiptare”. Vështrimi për këtë vepër e këtë çeshtje zë vend të rëndësishëm në këtë pjesë të dytë të Diademës Letrare.             Në “Diademë Letrare II” ndërthurën të vjetrit me të rinjtë, të huajt me shqiptarët, të gjallët me të vdekurit e gjallë, shkrimtarët që jetojnë në Kosovë, në Shqipëri, në Diasporë, ata që shkruajnë shqip e ata që shkruajnë për tema shqiptare në gjuhë të huaj dhe ndërthurën mes tyre natyrshëm Aleksandër Xhuvani studiues, gjuhëtar e veprimtar i kulturës kombëtare, Naim Kelmendi poet e publicist, Shefqet Dibrani publicist e poet, Amiko Kasaruho autoritet i rrallë moral i shqiptarëve që shkroi tmerrin e diktaturës komuniste të Shqipërisë që e provoi në kurriz dhe përktheu mrekulli nga letërsia botërore në gjuhën shqipe, shkrimtari Mehmet Kajtazi me korpusin e veprave të tij, Ramiz Kelmendi me kontributet e tij të shumta, Kadrush Radogoshi me jetën e veprën e vet, Engjëll I. Berisha me poezitë e tij, Jakov Xoxa, Sterjo Spase, Haki Stërmilli, Foqion Postoli si katër shkrimtarë të fillimeve të letërsisë së ndërprerë në Shqipëri para diktaturës dhe në fillimet e saj si dhe dhe kompozitori i njohur Rexho Mulliqi që mbetet krenari dhe emblemë në krijimtarinë muzikore shqiptare në Kosovë.             Një libër është si një godinë. Flori Bruqi kishte aq shumë material e lëndë të parë për libër sa nuk mjaftojnë tre – katër libra 300 faqësh për ta përfshi gjithë materialin e lëndën e parë në dispozicion. Shpresojmë se autori do të “ndërtojë” libra të tjerë me shkrimet e shumta që ka të shpërndara gjithandej nëpër website e organe të ndryshme shtypi. Rexhep Shahu              Tiranë, shtator, 2014