Nga Fritz RADOVANI:
“ÇILJA DEREN
ATIJ QË TROKET !”
Don Injac GJOKA (1918 – 1979)
1946 – DOSJA NR. 852...
■Mësuesi
Don Alfons Tracki krenohej me nxanësit Shqiptarë, ndersa nxanësit e Tij, me
veprat e veta nderonin Mësuesin, Edukatorin e Martirin e Kishës së Shqipnisë,
Trackin!
Një
rresht Martirësh të Trackit ishin Ata, që ngritën Permendoren e Tij në Shqipni,
po edhe në Breslau, qytetin e Tij të dashtun që e sakrifikoi per Atdheun e Dytë
Shqipni.
■Një
nder Martirët e Shkodres së vjeter, që jetoi dhe punoi nen shembullin e
Mësuesit të vet, ishte edhe Don Injac Gjoka, jetim pa prind në moshë të vogel
dhe me një gjendje të pakandshme shndetsore, që nuk Ju nda gjithë jeten. U
emnue në Bogë, po 1944, e gjeti në Mazrrek, ku mbas Janarit 1945 i kerkoi streh
Mësuesi i vet Tracki dhe Ndoc Jakova, të dy të larguem dhe të kerkuem nga
ardhja e brigadave shfarosëse partizane në Veri.
■Me
21 Mars 1946, plot 70 vjetë perpara arrestohet dhe torturohet si pak kush nga
forcat e kriminale të Ndjekjes, të etëshme per Gjak Meshtarësh Katolik
Shqiptarë. Ishte njëfarë togerit Bashkim Kasoruho, që kishte marrë përsiper me
zbatue porosinë jugosllave:
“...
Të zhdukni Shllakun, dhe të shkatrroni kulm e temel çerdhen e Klerit Katolik në
Shkodër, me në krye Françeskanët!” Shkruen At Daniel Gjeçaj O.F.M.
■Nga
hetimet e bame nder muejt e parë të vitit 1945, të cilat shenohen me mjaft detaje
në Dosjen nr. 852, dhe që asht nder dosjet e plota (të pakta të Arkivit Min.
Mbrendshme në Tiranë), që kam lexue me kujdes në vitin 1998, mbasi jo vetem kam
njoh Don Injacin, po kujtimet e Figurës së Tij si model i persosun i një
Kleriku që të lente mbresa vetem me paraqitjen e Tij, shikimin dhe pervujtninë
Shpirtnore që e karakterizonte, po Ajo që më ka ba pershtypje ishte qendresa e
pashoqe e Tij, perballë torturave e urisë së pashoqe që Don Injac Gjoken, e ka
ndjekë deri në diten e vdekjes, me 12 Nandor 1979...
■Kleriku
Don Injac Gjoka, jo vetem pranon strehimin e Don Alfonsit në qelen e vet, po
ajo që zemron tejmase hetuesin e Tij, asht “mbrojtja që Don Injaci i ban
Mësuesit të vet, tue vue në dukje punen baritore dhe kulturore që Tracki, ka ba
nder fshatrat e humbuna të Velipojës, po edhe ndihmesen e Trackit nder komandat
gjermane, per me evitue çdo vrasje apo shfarosje gjermane ndaj “partizanëve”
që, rrezikonin fshatrat Shqiptare... me veprat e tyne shpesh të qellimta, per
me vazhdue si në Jug “luftën civile partizane”.
■Don
Injac Gjoka dënohet me 8 vjetë burg, në bazë të ligjit nr. 21, datë 15 Dhjetor
1944, Neni 1, per strehuesit e kriminelëve të “luftës”, gjithmonë me shpresë se
vdes shpejtë.
1967...
■Viti
i zi i pranverës së 1967, apo i t’ ashtuquejtunit “Revolucion Kulturor i tipit
kinez”, kishte trokitë pothuej nder të gjitha dyert’ e Klerikëve Katolik
Shqiptar, dhe pothuej të gjithë paperjashtim i kishin dhanë një pergjegje
diktatorit ideator të “Revolucionit”, tue ua percjellë qendrimin e vet
burrnorë, me skilen anadollake Ramiz Alia, një nga ata që zbatuen me perpikni
vendimet e terroristit Enver Hoxha, kunder Klerit Katolik.
■Komiteti
i PPSh së Shkodres, kishte ngarkue edhe ai disa mbeturina të mbetuna që nga
koha e Haxhi Qamilit, po që me veprimet e veta nuk i lane asgja mangut atij,
tue pasë gjithnjë busullen e tyne drejtuese “shokun” Ramiz, i cili ato ditë
flinte e zgjohej sa tek drejtori i Institutit Pedagogjik Mihajl Prifti, sa tek
Jup Kastrati, apo tek Xhemal Dini dhe Musa Kraja, që kishin marrë në duertë e
veta edhe drejtimin e Degës së Mbrendshme në Shkoder, ku kriminelët Feqorr
Shehu, Xheudet Miloti, Kasem Troshani, Ali Xhunga, Shyqyri Qoku, Dhimiter
Shkodrani, dhe kuadrot Faik Minarolli, Sheuqet Muçi, etj., zbatonin me
perpikmeni arrestimet, kontrollet e bibliotekave, të Kishave dhe qelave të
Klerikëve Katolik, tue i shpronsue, shtetizue dhe plaçkitë deri tek qylymat e
dhomave.
Nder
thirrjet e para antikatolike per “Revolucionin Kultural” u arrestue At Gegë
Lumaj, ashtusi, në 1945 kur Prekë Cali, u rrethue nga forcat partizane e
jugosllave në Selcë...
U
vazhdue me Don Mark Hasin, At Pjeter Mëshkallen, në Institutin Pedagogjik,
ndersa ■Don Injac Gjoka, u thirr në Shtëpinë e Pionjerit të qytetit, në qender
të Serreqit, krejt perballë Kishës Katedrale e mbulueme me “Fletë – Rrufe” dhe
e dyllosun... Ishte ulë në një stol dhe po priste fillimin e mbledhjes, po si
gjithmonë krenar dhe i paperkulun.
■Nuk
priti shumë, dhe Don Injaci filloi Ai para drejtuesit të mbledhjes pyetjet e
veta: Pse më keni kerkue në këte mbledhje? – Pergjigju, i tha drejtuesi, Pse
kryeni sherbime Fetare ju Don Injac, kur e dini që nuk duhet ?
–
Don Injaci, i tha: Perëndia më ka caktue me kenë Misionar i Fesë, si doktori i
mirë që nuk ngurron me mjekue, ashtu edhe Misioni em më kerkon me kenë Doktor i
Shpirtit per ata që m’ kerkojnë ndihmë! “Çilja deren atij që troket!” ka thanë
Krishti. Edhe unë, do t’ Ua çili! Këte ua kam thanë edhe kur ishe në burg, këte
po ua tham prap! Unë jam e kam me kenë i vendosun deri në vdekje!” Mbledhjen
Don Injaci e mbylli me këto fjalë:
–
“I vorfen kam le, i vorfen jam e, i vorfen due të vdes, due T’i perngjas
Krishtit!”
(Nga
proces – verbali i mbledhjes, i ruejtun dhe i publikuem nga Dr. Pjeter Pepa.
2004)
■Ashtusi
vendosi, ashtu e mbylli jeten e vet!
■Në
darkë, si pernatë, u drejtue nga furra ku kishte vendin e fjetjes, mbrenda
furrës, aty vazhdoj lutjet e veta, po jo, si i “vorfen në Shpirtë”, po si nder
ma të dijtunit dhe ma të pasunit e Kishës Katolike në Shqipni! Ky ishte Martiri
Don Injac Gjoka!
■As
sot, as kurrë, nuk ka nderim ma të Madh, se me u rreshtue me Martirët e Mëdhej
të Kishës Katolike në Shqipni, Martirizue prej Gjenodit komunist të viteve 1944
– 1991.
Melbourne,
Prill 2016.
