Kanë dalë tani, pale, ca gjoja si shkencëtarë, dhe po ti shikosh dalin studiuar në Turqi, të cilët vijnë me idenë që Shqipëria të kthehet përsëri në zonë turke. Kjo është e turpshme. Shqipëria është europiane, Shqipëria ka qënë europiane dhe, pikë. Shqipëria ka qen shtet tipik europian, ashtu siç ishte me principata feudalesh. Europa ka qenë me principata feudalësh në atë kohë. Se ne kujtojme ajo ka qenë si sot me terë ato shtete të ngritura. Italia ka qenë jo e përçarë, por dhjet herë më e përçarë se Shqipëria. Ajo ka qenë me tërë ato mbretëri që ziheshin dhe përgjakeshin me njëra tjetrën” (I.Kadare , Köln më dhjetor 2010-ën ..intervistë )
Para ca kohe u përhap, jo vetëm djepi por dhe kurora e Serbisë është Kosova, por edhe heroi ynë, Skënderbeu është serb. Doli më vonë nje sulm mbi Skënderbeun. Nga mund të jetë sllav ai? Nëna mund të jetë ose është dhe sdo të thotë asgjë . Feudalet e mëparshëm martoheshin ashtu. Dhe as na turpëron fare ne një gjë e tille. Kjo ska të bëjë fare. Po vete më tutje, edhe babai i Skënderbeut mund të ishte sllav, punë e madhe ! Emri i tyre ishte i lidhur vetëm me Shqipërinë. S ka asnjë rëndësi , vetëm idjotët mund të mbahen pas këtyre tezave. E quan historiani Schmidt , Ivan Kastrioti babanë e Skënderbeut , sepse ka gjetur diku ne dokumenta sërbe. ne e morëm me shumë nxehje k`të gjë . Problemi është, ti thuash , more zotëri sërb a ishte sërb Skenderbeu ?- Po pika të raftë ai të braktisi, s’donte të dëgjonte emrin ty ,ai erdhi e u dashurua me një atdhe tjetër, ta zëmë se, në qoftë se ! Ju jeni turpëruar jo ne.
Familja Gjon Kastrioti , Gjergj Kastrioti, janë të lidhur me Shqipërin në mijëra e miliona dokumenta e pikë. Miti ishte i keq, se në vulgun botëror pi ujë kjo gjë edhe sot. Po ne duhet të dinim të shpjegonim, e jo te druhemi se obobo e bëri një zvicerian, gjerman dhe s’duhet kundërshtuar. Ja thua dhe gjermanit dhe austriakut dhe kujdo. Ç´do të thuash me këtë, le që s´ështe e vërtetë, po përse i jep kaq bujë të madhe ?…(I.Kadare ,Köln , 12.12.2010)
Skënderbeu, siç ndodh me personazhet e mëdhenj, mbështjell rreth vetes gjithçka thelbësore që ka të bëjë me kombin shqiptar. Sot, pas 600 vjetësh, ai mbetet personazhi numër një, më aktual se kurrë, i lidhur drejtpërdrejt me problemin themelor të kohës: rikthimin e Shqipërisë në Europë. Ai është programuesi i parë i këtij projekti. Ka 600 vjet që himnizohet për këtë projekt dhe po aq vite që sulmohet pikërisht për të. Në këtë pikë ai është i pamposhtur dhe do të dilte i pamposhtur, qoftë edhe kundër vetë Shqipërisë, në rast se ajo do ta humbte përkohësisht orientimin, siç i ndodhi gjatë komunizmit. Duke e pranuar Skënderbeun si një personazh të madh të saj, Europa ka pranuar në të vërtetë thelbin shqiptar, atë që rastis të jetë më i fortë se Shqipëria fizike. Nuk ishte as pjellë e ndonjë miti, e as e ndonjë besimi fetar. U gjend në qendër të historisë dhe kjo s’është aspak një metaforë. Ideja e mbrojtjes së Europës nga mësymja osmane ishte ideja e parë e kohës. Shumë popuj u rreshtuan për mbrojtjen e saj: ballkanasit, hungarezët, polonezët, austriakët, por Kastriotit i qëlloi të gjendej pikërisht në rrugën e mësymjes së parë, asaj më të tmerrshmes. Arbëreshët e cilësojnë si “të pafat”, ngaqë nuk arriti dot të tërhiqte plotësisht Europën, për të luftuar në Ballkanin Perëndimor. Megjithatë, ai bëri të pabesueshmen: bashkoi aq sa mundi ushtrinë dhe kështjellat e tij me europianët, sidomos me afrimin e fundit të jetës. Do të mjaftonte vetëm ky akt, në të vërtetë kjo ide, për ta bërë të pavdekshëm.
