2021-05-21
Ne nji interviste dhane rrevistes ‘’Hylli I drites’’ Ismail Kadare , lidhun me trajtimin qe I ka ba At Gjergj Fishtes thote;’’ Askush ne Boten e qytetruar nuk te ven para pergjegjsise per kritiken qe I ban nji shkrimtari. Kjo ndodh kur kritika nuk asht tendencioze ndersa te shprehunit e mllefit te ban pergjegjes s’pari para vetes tande e para te tjerve qe e vlersojn prestigjin e vlersuesit ne baze te vlersimit qe u ban te tjerve.Justifikimi tjeter Kaderjan asht ; Ne vitet 60 vlersimi ndaj letersis klasike filloi te zbehet kudo ne bote e une beja pjese ne kto vlersuesa .Kjo e dhane nuk ka si I perket se vertetes sepse vlersimi I letersis klasike asht vulos qysh ne kohen e krijimeve gjeniale te asaj letersie . Nder ato vlersime ban pjese edhe thanja e Viktor Hygoit ;’ Sa ma tej te rrjedh koha aq ma I vogel bahet Bonaparti e aq ma I madh rritet Dante Aligeri ‘’ sepse letersia klasike nuk ishte vetem fryt I epokes se saj por I perjetsise , prandej autoret e pjedestalit te arte te te letersis klasike mbeten yjet e kostelacionit ma te ndritshem letrar , ndaj sheji ma I vogel I perpjekjes me e zbeh vlersimin e asaj letersie do t’bahej njolla ma e madhe e turpit e atyne qe do t’flisnin qofte edhe nji fjale te vetme per zbemjen e vlersimit te letersis klasike. Prandej kjo e dhane e padegjueme kurre para se ta thonte Ismail Kadare nuk do t’duhej perfshi nga intervista ne fjale. Ma tutje thote ; Une e kam ofendue Fishten per mos me e lane ne harrese emnin e tij . Un mendoj se shfajsimi qe mundohet me ba I vetes Kadare me thanjen ; E ofendova qe t’mos harrohet e smadhon fajin e tij sepse ofendimi qe I ka ba Fishtes ka qene nji sulm mllefi e shpifjesh te turpshme . Fjalet ‘’Une e ofendova qe te mos harrohej’’ do te thone se fyemjet e mija jane ma te ransishme se veprat e Fishtes per mos me lane me u harrue emni I tij. Kadare e ka dit mire se njeriu qe mbahet mend ne saje te shamjeve do t’ishte ma mire te mos ishte lind . A mund te mendohet ulja e poetit kombtar deri ne kte ultesi nga nji shkrimtar I njohun qe mendon se me shamjet e tija I ban nder te ofenduemit kaq padrejtsisht? Pergjegja e pyetjes qe I bahet Kadarese per qendrimin e tij kundrejt katolicizmit nuk e justifikon qendrimin e tij ndaj ktij besimi fetar. Pergjegja e tij eshte ‘’Uren me tre harqe e kam vene ne gojen e nje prifti’’.Nese qendrimi I Kadarese ndaj katolicizmit do t’ishte si duhet qene nuk do ti kishte kushtue mirdites e vetmja krahine krejt katolike e mbase ma e perndjekuna ne shqipni rromanin ‘’Prilli I thyer’’ gjate te cilit mirditoret trajtohen ne mnyren ma te pameritueshme apo rromanin ‘’Dosja H qe sipas personazheve te tija nder ta Pjeter Lleshi e Rrok Gera qyteti ‘’N’’ asht shkodra qendra e katolicizmit shqiptar. Ne kte rroman shohim edhe kte fraze ‘’ Ktu flitet shum per mardhanjet e priftave me murgesha’’ . Ne rromanin ‘’Lkura e daulles’prifti I jep malorit kafen per nen gju qe asht mnyra ma nxitse per marrjen e gjakut’’ . Ne rromanin ‘’Gjenerali I ushtris se vdekun prifti qe shoqnon te ashtuquejtunin general te ardhun me te e ven ne skllavri te plote te gjeneralit vetem e vetem per me shpreh dufin e mllefit anti-katolik. E ne rromanin ‘’Kronike ne gur’’ nder shum here qe permend vajzat e shpis publike bashk me to permend edhe murgeshat qe sic dihet qendrimet e tyne njerzore jane krejt te kunderta. Pershkrim te neveritshem shohim per tingujt te kembanave te kishes e per kryqin ne kumbonaren e saj. Gegnishten qe e flasin besimtaret e kater rreligjoneve ne shqipni perfshi kosoven , Kadare e quen gjuha e Krishtit , kte percaktim e konsideroi fyemje te dyfishte -Fyemje ndaj gegnishtes e fyemje ndaj katolicizmit. Un mendoj se e vetmja gje qe ne mos me e shlye fajin krejt e zbut ndjeshem asht kerkesa e ndjeses.Ne vijim te intervistes thote; Poetet tone kombtar Naim Frashri e Gjergj Fishta. Ky percaktim I Kadarese tingllon teper I cuditshem sidomos duke mendu se nji shkrimtar nuk ka si te mos e dije se dy poet kombtar nuk ka asnji vend I botes . Sipas Kadares a vetem shqipnija e ban kete perjashtim? Ne vazhdim Kadare thote ; Poet kombtar nuk esht ma I miri por I caktuar’’ . Poeti I perzgjedhun me I dhan titullin ‘’Poet kombtar’’ asht ai , poezit e te cilit kane vlera te nalta artistike e mesazhe shum te efektshme ne te mire te kontributit ma te dobishem per kombin e tij. E Gjergj Fishta asht nder poetet ma te rralle te Botes qe do ta meritonte titullin poet kombtar edhe vetem per ‘’Lahuten e malsise’’ . Edhe vetem per ‘’Mrizin e Zanave’’ . Edhe vetem per ‘’Anzat e Parnasit’’ . Ngase sejcila prej tyne asht kryevepra e gjinis letrare ne letersin shqipe ne te cilen asht shkrue. Prandej kto kryevepra na bajn me e quejt Fishten Krenaria e Shqipnise e krenaria e poezise. Un I uroj shkrimtarit Ismail Kadare jete sa ma te gjate e sinqeritet sa ma te dlirte ne vlersimet qe e nderojne vlersuesin.
A ISHTE VRASJA E MILLADIN POPOVIQIT NË PRISHTINË E ORGANIZUAR SIKURSE RASTI "PANDA" NË PEJË ?
Nga Ryzhdi Baloku, shkrimtar shqiptar nga Peja Në kohën e fundit është ri-aktualizuar çështja e vrasjes së komunistit Milladin Popoviq, ...
-
Genci Gora NË SHKOLLË TEK SHTRIGA Shkarko falas Begzat Rrahmani VALËT E GURRËS Shkarko falas Mehmet Bislim...
-
Akademik Prof. Kujtim Mateli Pak histori derisa nisa t ë shkruaj librin “E vërteta për Dodonën dhe Epirin” (Pjesa e parë e para...
-
"Zëra nga burime të nxehta" mbetet një libër i veçantë i shkrimtarit Sabri Godo . Ai vjen për të dëshmuar se ka autorë dhe vepr...