Zbulohet testamenti i Bin Ladenit, ja amaneti i tij i fundit

Osama Bin Laden ka lënë një trashëgimi personale prej 29 milionë dollarësh.

"26, 6 milionë euro të pasurisë janë të destinuara për ‘xhihadin, dhe dashurinë për Allahun’ ”, thuhet në testamentin e ish-kreut të vrarë të “Al Kaedës”.

Dëshira e fundit e Bin Ladenit është gjetur mes 100 dokumenteve të sekuestruara në Abotabad të Pakistanit, ditën e vrasjes së terroristit.

Dokumentet zbulojnë fobinë e tij për dronet amerikane. Bin Laden kishte zhdukur sim-in e telefonit për të mos u zbuluar, ndërkohë që kufizonte në maksimum vizitën te mjekët.

Terroristi kishte planifikuar t’u jepte një pjesë të pasurisë familjarëve tij, por pjesa më e madhe e parave ishte destinuar për “Al Kaedën”. Dokumentet janë publikuar pas një periudhë të gjatë ekzaminimi nga ana e autoriteteve amerikane.

Fatos Klosi: SHISH-i ndërhyri për të pajtuar, Marjan Rroku u çmend

Ish-kreu i Shërbimit Informativ Shtetëror, Fatos Klosi, rrëfen dijeninë dhe pranon ndihmën institucionale të kërkuar prej tij nga familjarët e Alda Canajt.

Marjan Frroku siç dihet tashmë punonte pranë këtij institucioni dhe ndërhyrja ishte për të zgjidhur një marrëdhënie konfliktuale midis çiftit.

Klosi thotë se për ndërmjetësim mes palëve ka pas qenë caktuar një punonjëse e vjetër.

Klosi shpreh habinë e tij në lidhje me vazhdimësinë e ngjarjes. Marjani sipas tij ishte njeri i kultivuar dhe me kulturë, që nuk do ta zgjidhte një konflikt me forcë.

Klosi tregon se letra e familjes së Aldës i ka shkuar institucionit që ai drejtonte.

“Ky shqetësim ka ardhur dhe ne kemi vendosur një punonjësen tonë që të merrej ekskluzivisht me këtë shqetësim. Vrasja që bëri Marjani nuk ishte një shpërthim që erdhi nga hiçi, ishte një histori e trazuar, një marrëdhënie problematike mes dy të rinjve”- thotë ai.

Sipas ish-kreut të Shërbimit Informativ Shtetëror lidhja e çiftit dihej nga të gjithë, siç dihej dhe nga ai.

“Nuk e di a bashkëjetonin apo jo, por ishte një marrëdhënie që kishte zgjatur dhe në një moment ai u çmend, i doli vetja nga kontrolli dhe përfundoi në vrasjen e dy personave”- thotë Klosi.


*****

Vrasja e Alda Canajt dhe nënës së saj 15 vite më parë është kthyer sërish në qendër të vëmendjes pas rrëfimit nga burgu të autorit të krimit, Marjan Rroku.

Një muaj para vrasjes së kryer nga ish-punonjësi i SHISH-it, nëna dhe babai i Aldës i kanë dërguar një letër Fatos Klosit, në atë kohë kreu i Shërbimit Shtetëror Informativ.

Në letrën e botuar në “Dritare.net” prindërit tregojnë natyrën e marrëdhënies mes Rrokut dhe vajzës së tyre dhe i kërkojnë ndihmë shtetit.

Një muaj më pas, nëna e Aldës, Mbarimja, do të vritej nga Rroku në përpjekje për të shpëtuar të bijën nga plumbat.

 “Zoti Fatos!

Ne që po ju shkruajmë jemi dy prindër të tre vajzave nga Greshnica e Mallakastrës, të dy mësues. Unë Faslliu, drejtor shkolle, gruaja mësuese në Greshnicë. Vajzat i kemi të dyja në Tiranë, të madhen në universitet, viti i tretë gjermanisht, të mesmen viti i dytë italisht. Po ju shkruajmë juve, pasi një punonjës i juaji i SHISH-it, Marjan Rroku, vajzën e dytë, Alda Canaj, e ka rrahur, kërcënuar, i ka nxjerrë edhe pistoletën dhe i ka numëruar në sy plumbat, mbasi i ka thënë se do ta marrë në Itali.

Historia ka nisur në maj 2000, kur ai i ka propozuar dhe vajza ishte 15 vjeçe. Vajza nuk ka pranuar. Në nëntor 2001 e ka kapur vajzën, e ka rrahur, kërcënuar dhe nëse ajo do të thoshte gjë në familje, apo motrës së madhe do të vriste motrën dhe shoqet e saj.

Vajzat kanë denoncuar në polici dhe polici Bim Hoxha (Ibrahim Hoxha), në fillim e ka marrë kërcënimin, pastaj ka mbajtur qëndrim zbutës. Vajzave u është bërë thirrje nga punonjësja juaj, Vera Halili, për të tërhequr denoncimin”, thuhet në letër.

“Besojmë se edhe si mallakastriot, diçka duhet të bëni për ne”, janë fjalët që mbyllin letrën e dërguar më 11 shkurt 2001.

I dënuari me burgim të përjetshëm rrëfen krimin: Si i vrava nënë e bijë

• I intervistuar nga Ardit Gjebrea në qelinë e burgut të Fushë-Krujës, ai rrëfen se si 15 vite më parë bëri diçka që nuk e kishte imagjinuar kurrë

Një i dënuar me burgim të përjetshëm për vrasje të dyfishtë ka rrëfyer për herë të parë se si e kreu krimin para 15 vitesh. Marjan Rroku, dikur punonjës i SHIK-ut dhe ish-student i shkëlqyer i fizikës, qëlloi me armën e shërbimit në mes të Tiranës, një vajzë dhe nënën e saj.

Për herë të parë pas 15 vitesh, ai e ka pranuar krimin për emisionin “E diela shqiptare” të “Tv Klan”. I intervistuar nga Ardit Gjebrea në qelinë e burgut të Fushë-Krujës, ai rrëfen se si 15 vite më parë bëri diçka që nuk e kishte imagjinuar kurrë.

“Në 2001 unë kam bërë diçka që nuk e kisha menduar as unë, as kush më ka njohur. Kam vrarë dy vetë. Ka 3 versione të ngjarjes, por asnjëri nuk është i saktë.

Alda (vajza që u vra) nuk ka qenë e dashura ime, as nuk i kisha vënë syrin për trafik femrash. Ishim tre çuna që dolëm me tre goca. Synimi im ishte të njihesha me atë tjetrën.

Ka qenë rastësi. Nuk kam dashur ta vras Aldën dhe as Mbarimen (nëna e saj). Unë prindërit e Aldës i njihja, i kam takuar disa herë. Ne jemi takuar në fund të vitit 2000, ishte thjesht shoqëri.

Më pas, unë fillova punë stabël te SHIK-u. Ajo pati një dobësi për mua. Por nuk filloi kurrë si lidhje dhe as vazhdoi si lidhje.

Ishte diçka që nuk e shpjegoj dot. Kam takuar të ëmën, i thashë: Çfarë doni nga unë? Ajo më tha se kishte dëgjuar se vajzën do t’ua çoja në Itali. Më thanë: Zhduku nga Tirana se je tallur me vajzat tona.

Atë ditë (ditën kur ndodhën vrasjet) shkova në mëngjes në punë, ndenja një orë. Shoqja e Aldës më dha një letër. E hapa: “As dua t’i shoh sytë, as dua të kem të bëj me ty”.

Duke shkuar në shtëpi, takova të ëmën, mendova t’i jap letrën. I thashë: Mos shkruaj më letra! Ajo më shau dhe më gjuajti me çantë. Kam rënë përtokë dhe sikur të kem pasur një çelës diku në kokë dhe që nga ai moment çdo gjë është e turbullt për mua.

Nuk mbaj mend asgjë. Është një pjesë e jetës time që nuk mund të them që kjo është e vërteta. Vetëm ika, pistoletën e kisha me vete. Mendoja të vrisja veten. Sot e mendoj se nëse do të veproja kështu, do të kisha bërë 10-fish mëkat. Zoti të fal gjithçka”, ka rrëfyer ai.

15 vjet pas vrasjes së dyfishtë, ai thotë se është penduar.

“Nuk më takon mua të vendos kush vjen në këtë botë dhe kush ikën prej saj. Është një histori që nuk kam dashur ta hap më përpara”, shprehet Marjani.

Vrasja e dyfishtë dhe arratia disavjeçare e Rrokut

Ngjarja ka ndodhur në 29 mars të vitit 2001, kur Marjan Rroku vrau në Tiranë gjimnazisten Alda Canaj dhe nënën e saj, Mbarimen. Në atë kohë, krimi tronditi opinionin publik për nga mënyra e ekzekutimit dhe numri i viktimave. Ish-punonjësi i Shërbimit Informativ Kombëtar u dënua nga Gjykata e Tiranës me burgim të përjetshëm për vrasje në rrethana cilësuese të dy femrave.

Pas vrasjes së kryer, Rroku emigroi në SHBA, ku autoritetet amerikane e pikasën disa vite më pas me identitetin e rremë Jeton Mirakaj. Pas 6 vitesh ndjekje, policia amerikane arriti ta prangoste të shumëkërkuarin në zonën e Kuinsit. Marjan Rroku kishte ndërtuar jetën e tij në Amerikë, ku ishte martuar dhe kishte një fëmijë. Menjëherë pas arrestimit në vitin 2010, ai u ekstradua drejt Shqipërisë, ku vijon të vuajë dënimin për krimin e kryer.

Intervista me Marjan Rrokun, eksperti: Ja ku gaboi Ardit Gjebrea

Intervista që Ardit Gjebrea bëri të dielën me Marjan Rrokun, i dënuar me burgim të përjetshëm për vrasjen e dy grave 15 vjet më parë, ka ngjallur reagime në opinionin publik.

Debati lidhet me mënyrën e trajtimit të të dënuarit nga ana e intervistuesit gjatë një hapësire televizive prej një ore.


Sipas Zylyftar Bregut, studiues i komunikimit në institucionet e mbyllura dhe pedagog i Gazetarisë në Universitetin e Tiranës, Gjebrea u manipulua nga Rroku duke u vënë në anën e tij dhe jo të viktimave.

“Trajtimi i autorëve të krimeve është një nga subjektet më të vështira dhe lipset një elegancë dhe kujdes i jashtëzakonshëm; është si të ecsh në tehun e thikës. Gjithmonë është frika se mos ‘përdoresh’ nga i dënuari në funksion të qëllimeve të tij. E nëse i trajtojmë me radhë të gjithë sa më sipër, përfundimi është i qartë: Marjani duket se ia ka dale të manipulojë Arditin!”, shkruan Bregu në “Facebook”.

“Protesta lidhet me atë që në gjuhën profesionale quhet “këndi” i të parit të subjektit, përgatitja paraprake për subjektin, fjalët e zgjedhura, pyetjet e bëra - vijon ai -. Për të mos përmendur kujdesin për balancën apo lëmshin e etikës që krijohet në kësi situatash! Si të mos acarohet audienca, kur gazetari e quan të dënuarin ‘shoku im i dhomës’, ‘një e folur prej shkrimtari’, ‘student i ekselencës’ etj? Madje shkoi deri aty sa tha edhe fjalinë lapidare: ‘Shumë të burgosur kishin filluar të besonin se Marjani është i pafajshëm’. (Kjo fjali mund të jetë vetëm rezultat i një ankete)”.

Sipas ekspertit, “Arditi e lejoi ‘studentin e ekselencës’ që të mos ishte i sinqertë në rrëfimin e tij. Madje mungesa e koherencës ishte e dukshme brenda dy-tri fjalive të njëpasnjëshme! Reagimi, madje edhe i mjaft gazetarëve ka të bëjë me pyetjet e munguara të Arditit, si detyrim ndaj audiencës, ndaj vrasësit të dy femrave të pambrojtura! Gazetari gjithmonë zgjedh të jetë në anën e viktimave! Marjani nuk është një i tillë!”.

****

Vendimi i Gjykates se Larte qe la ne fuqi burgimin e perjetshem per Marjan Rrokun, zbulon disa te paverteta ne rrefimin e tij. Sipas deshmitareve, ne letren qe Alda Canaj i dergoi Marjan Rrokut nuk kishte asnje ofendim. Pervec kesaj ne momentin e vrasjes, Mbarime Canaj nuk e kishte qelluar me çante.


Marjan Rroku i dënuar me burgim të përjetshëm, nuk është treguar i sinqert në intervistën dhënë moderatorit Ardit Gjebrea, nga qelia e burgut të Sigurisë së Lartë në Fush-Krujë.
ABC News ka arritur të sigurojë një kopje të vendimit të Gjykatës së Tiranës, vendim ky që ka mbetur në fuqi edhe në shkallët të tjera të gjyqësorit. Në vendimin 5 faqesh, tre gjyqtaret Medi Bici, Altin Abdiu dhe Elvis Kotini kanë renditur me detaje rrethanat e njohjes mes viktimës dhe të pandehurit, debatet mes tyre, dëshmit e personave të ndryshëm si dhe provat dhe faktet që bindën togat e zeza për dënimin maksimal të ish-agjentit të SHIK-ut.
Duke krahasuar rrëfimin e 42 vjeçarit në emisionin e “Diela Shqiptare” dhe vendimin e gjykatës, konstatohen lehtësisht mashtrimet e Marjan Rrokut para moderatorit Gjebrea.
Por ndryshe thuhet në vendim, ku gjykata bazuar në dëshmi dhe prova thotë se Marjan Rroku kishte miqësi të ngushtë me viktimën për të cilën shfaqte shenja të theksuara xhelozie.
Ish-agjenti i SHIK i tha moderatorit Gjebrea se nuk e kishte prekur me dorë viktimën dhe pjesëtarët e familjes së tij, duke pretenduar se ata e kishin kërcënuar.
Edhe për këtë Marjan Rroku nuk thotë të vërtetën, pasi gjykata ka konstuar se 4 muaj para vrasjes, ish-agjenti e ka rrahur Alda Canaj duke i dëmtuar edhe fytyrën. Pre e dhunës së tij, ka qenë edhe babai i viktimës, i cili është rrahur vetëm një muaj para vrasjes së vajzës 16 vjeçare.
Shkak për vrasjen thotë Marjan Rroku ka qenë një letër fyese që Alda Canaj i ka shkruar ish-agjentit të SHIK-ut.
Por në letrën që gjykata e ka administruar si provë, thuhet vetëm “nuk të shikoj dot me sy, nuk të duroj dot”.
Edhe ditën e ngjarjes, Marjan Rroku pretendon se i ka takuar rastësisht viktimat dhe pasi e ka qëlluar me çantë ai ka reaguar duke i vrarë.
Në vendim, thuhet se i pandehuri përveç se e ka njekur, terrorizuar e dhunuar për 12 muaj vajzën, ditën e ngjarjes është konfliktuar me rojën e shkollës që nuk ka lejuar të hyjë për të takuar 16 vjeçaren pa dëshirën e kësaj të fundit. Më pas ka zbritur në zonën e Zogut të Zi, ku i ka pritur në oborrin e palestrës sportive “Asllan Rusi”, nënë e bij, Mbarime dhe Alda Canaj. Sapo janë shfaqur në oborrin e palestrës, është shfaqur Marjan Rroku i cili ka shkrepur në drejtim të tyre 7 herë pistoletën e punë.
Në vendim, nuk thuhet se ka qëlluar me çantë nëna 16 vjeçarese i cila brenda saj kishte një abone, një shami dhe 330 lekë dhe asnjë send të paligjshëm sic kanë pretenduar avokatët gjatë procesit gjyqësor.
Bazuar në rrëfimin jo të sinqertë të ish-agjentit të SHIK-ut krahasura me arsyetimin e Gjykatës, kjo e fundit ka justifikuar vendimin e dënimit capital për
Marjan Rrokun.

Të vërtetat e torturave dhe vrasjeve të Marjan Rrokut"

• Vijon beteja publike me vrasësin e nënës dhe të motrës së saj. Si i kërcënonte, duke iu thënë se: Më mbron Fatos Klosi. Rrëfimet në televizion dhe në “Facebook” të vajzës që iku në Amerikë në kërkim të oficerit të SHIK-ut dhe si marshallët amerikanë i dhuruan prangat e arrestimit të Rrokut

Nga Nikoleta Kovaçi

Rikthimi i një historie krimi (për vendin tonë jo e pazakontë), që ka tronditur 15 vite më parë gjithë opinionin publik, trondit sërish njësoj si atëherë. Tashmë janë një sërë faktorësh që e bëjnë të frikshme, jo vetëm historinë horror të vrasjes së nënë e bijë nga një djalë, i cili ishte i punësuar në strukturën e shpëtimit të vendit, por madje edhe pakuptimësinë e një rrëfimi të një personi që ka vrarë dhe ka vrarë me vetëdije të plotë; në mes të ditës e në mes të Tiranës. E nëse në atë kohë, historia e vrasjes së Aldës dhe nënës së saj, Mbarimes, zëvendësohej shumë shpejt me ndonjë krim po aq horror dhe mizor, që ndër ne shqiptarët nuk ka munguar prej afër dy dekadash, dalja në ekran e Marjan Rrokut, i cili vuan dënimin me burgim të përjetshëm në burgun e Fushë-Krujës, ka ngjallur një betejë të vërtet reagimesh. Po ndërsa qytetarët që përbëjnë opinionin e kësaj historie janë ndarë ekstremist në dy anë, duket se personi i vetëm që vijon betejën me kohën dhe dhimbjen është pikërisht motra e Aldës dhe bija tjetër e Mbarimes, e cila nuk mundi dot ta shpëtonte jetën e Aldës, as me vdekjen e vet. Ornela, e cila prej shumë vitesh jeton në SHBA, në fakt e ka fituar betejën me ligjin dhe vrasësin, por rikthehet sërish në qendër të asaj që është edhe boshti i ekzistencës së saj; të çuarit në fund të drejtësisë për vrasjen e nënës dhe të motrës nga Marjan Rroku.

Kundërpërgjigja

“E hapa këtë faqe për të nderuar kujtimin e motrës dhe nënës sime. Pasi pashë intervistën te “E diela shqiptare” që u dha në TV Klan më 28 Shkurt 2016, vendosa të hap këtë faqe, të tregoj faktet dhe të informoj publikun për të vërtetën e vetme që qëndron pas vrasjes se pamëshirë të Mbarime dhe Alda Canaj. Dua t’ju bëj të ditur njerëzve, se kush është në të vërtet Marjan Rroku; ai nuk është vetëm një vrasës, por një psikopat sadist që i paramendoi dhe në mënyre metodike i arkitektoi këto vepra të ulëta”. Me një mesazh në “Facebook” e nis betejën e mbrojtjes, tashmë të vdekjes së nënës dhe të motrës së saj, Ornela Canaj. Ajo, përveçse di gjithçka, tashmë edhe posedon gjithçka në lidhje me aktin makabër të vdekjes së nënës teksa mbulonte me trup të bijën dhe që plumbat që kalonin në trupin e saj, i morën jetën edhe Aldës 16 vjeç!

Bija dhe motra e viktimave të 15 viteve më parë, i kujton opinionit publik shqiptar gjithçka ka ndodhur për vite me radhë, që nga njohja me Rrokun e deri tani, kur ai në një rrëfim, tregon një tjetër version për ngjarjen, edhe pse tashmë ai e ka të humbur betejën me lirinë e tij, pasi është i dënuar në formë të prerë me burgim të përjetshëm. “Marjan Rroku vendosi të thotë versionin e shpikur të ngjarjeve dhe harroi të përmendte se si çdo mëngjes ai priste motrën time të vogël te dera e jashtme e shtëpisë dhe e përndiqte. Ai e ndalonte çdo ditë Atë rrugës për në shkollë,  dhe kur kthehej nga shkolla, për t'i treguar që ajo ishte e tija dhe ajo nuk duhet t'i drejtonte sytë nga asnjë mashkull tjetër”.

Vrasësi Rroku 

Ornela, në një reagim të saj në faqen që ka hapur enkas për të vërtetën e vrasjes së nënës dhe të motrës së saj, tregon se si ishte në të vërtet personi që qëlloi në oborrin e pallatit të sportit “Asllan Rusi”, në marsin e 2001-shit. “Në moshën 27-vjeçare, Rroku, nën shënjestrën e armës, e ndaloi Aldën e pambrojtur, 16 vjeç, duke e detyruar atë me forcë të vendoste që ose të shkonte me të, ose do të vdiste. Rroku nuk ndaloi me kaq, po qëlloi dhe babanë tim, dhe na vuri në shënjestër të gjithëve si familje, edhe pse ne ndërruam dy shtëpi brenda dy muajsh. Rroku i mori çdo grimcë të jetës sime motre para se ta vriste. Për muaj me radhë familja jonë u përndoq dhe torturua fizikisht dhe mentalisht nga ky kriminel që fshihej nën titullin e tij zyrtar si punonjës i SHIK. Denoncim pas denoncimi në rajonin nr.1 e rajonin nr. 2 të policisë në Tiranë. Gjashtë denoncime të depozituara që pasqyronin 6 episode të ashpra dhune”. Me fjalinë e fundit, Ornela, përveç të vërtetës së asaj dhune brutale që demonstronte njeriu i ligjit, tregon edhe se sa e pafuqishme ishte policia e asaj kohe, për të marrë në mbrojtje një familje që kërcënohej nga oficeri që mbahej me taksat e shqiptarëve!

Kur Marjani na kërcënonte thoshte: Mua më mbron Fatos Klosi

Ornela Canaj, vajza dhe motra e dy viktimave të Marjan Rrokut, ka preferuar të flasë edhe ajo për kamera për të thënë publikisht jo vetrëm të vërtetën mbi fatkeqësinë e familjes së saj por edhe për të hedhur poshtë atë çfarë pretendonte në intervistën e vrasësit të motrës dhe nënës së saj. Në rrëfimin në emisionin “Dritare”, ajo ndalet pikërisht te rruga e saj për gjetjen e këtij personi që i vrau nënën dhe motrën: “Unë shkova në Amerikë sepse e dija që ai ishte atje. E dija që ai fshihej pas një kompanie amerikane dhe më mund të ishte atje. Rudina, ka disa arsye që ishte një dalje e tij. Kije parasysh që kjo nuk është hera e parë që shikoj veprime manipuluese të Marjan Rrokut. Në çdo vend ku kemi qenë ka dalë një histori e ndryshme. Kur dëgjova intervistën, dëgjova për pendimin e Marjanit. Nuk e besoj se ai është penduar. Nëse pendohesh, atëherë pse nuk dërgove një letër, por dole në televizion. Pashë që shumë njerëz shkruanin që ai duhej të kërkonte falje. Ishte një emision mediokër, që nuk është bazuar në fakte, por në pretendimet e një krimineli. Ardit Gjebrea e lakoi emrin tim!”

Ndërsa në lidhje me faktin se si nisi dhuna ndaj motrës së saj, ajo e kujton çuditshëm kur është përballur me Aldën e nxirë në fytyrë. Vajza që ka hezituar ti thotë emrin e shokut të tyre të përbashkët dhe ndryshimi i denoncimit pasi Alda nga gfrika ka hezituar të tregojë të vërtetën: “Ne të gjithë ishim në shoqëri. Ditën e parë që mësova se çfarë kishte ndodhur, Marjani kishte kërcënuar motrën. Jetonim në konvikt. E gjeta motrën të shtrirë në shtrat, të nxirë dhe të ënjtur. E pyeta se çfarë kishet dhe ajo më tha se ishte përplasur nga një i dehur në rrugë. I dehuri më tërhoqi, ishte me motor dhe më shtyu’, më tha. Shkuam në polici dhe raportuam por kur u kthyem nga policia, motra më tha: -Ai që ma bëri këtë mua, nuk është i panjohur. Është Marjani, punon për SHIK-un, ka pistoletë dhe më tha, që po ju the njerëzve të familjes do t’i vras të gjithë ata. E denoncuam me emër Marjanin, si punonjës i SHIK-ut. Ai vazhdoi mbas këtij denoncimi, u bë dhe më keq. Erdhën na kërkuan të tërhiqnim denoncimin. Emri i Fatos Klosit dëgjohej nga Marjani dhe Sulejmani (shoku). Gjithmonë thoshte se, “mua më mbron Fatos Klosi”. Por mbas gjithë denoncimeve dhe përpjekjeve nuk u mbajt përgjegjësi pas këtyre veprimeve. Motra ime u torturua”.

Ndërsa në lidhje me pendesën e vrasësit të nënës dhe të motrës së saj, Ornela këmbëngul se në fakt ai nuk është penduar se nëse do ishte ashtu, së paku nuk do të sajonte histori të tjera. Motra është dëshmitare e të gjitha përpjekejeve të tij për t`i shpëtuar ekstradimit drejt vendit tonë, po ashtu siç edhe rrëfeu se përse nuk e ka hapur asnjehërë historinë e vrasjes së nënës dhe të motrës nga Marjan Rroku. Ajo është personi që e gjurmoi vrasësin në Amerikë dhe madje edhe ndihmoi hetimin vendas të shkonte tek personi i saktë, ndërsa kujton se: “Doja pak drejtësi për nënën dhe motrën time që kujtimi i tyre të mos përbaltej dhe mendoja që të rrija larg medieve. Pas arrestimit të tij dhe dërgimit për në Shqipëri mendova se gjërat së paku shkuan deri diku në vendin e vet, por ai tashmë mi vrau për së dyti”. Vajza dhe motra e viktimave të fundmarsit të 15 viteve më parë, prej më shumë se 24 orësh vijon betejën në rrjetet sociale pas ridaljes në skenë të vrasësit të njerëzve të saj.

Ja si m’u vranë nëna dhe motra

Nga Amerika, në përgjigje jo vetëm për vrasësin e njerëzve të saj, por edhe për të gjitha ata që besojnë në versionet për atë ngjarje që ka dhënë nga qelia Marjan Rroku, Ornela ka shpjeguar momentet e fundit të asaj ç`ka do të thotë të ndahesh përjetësisht nga nëna dhe motra se t`i ka vrarë një i njohur: “Më 29 Mars 2001, Marjan Rroku gjakftohtësisht qëlloi shtatë plumbat që vranë mamanë dhe motrën time. ‘Ishte një skenë e tmerrshme’, i tha një dëshmitar policisë. Mami që mundohej të mbronte Aldën, duke përdorur trupin e saj si mburojë dhe Alda që përpiqej t’i dilte para mamit që ta mbronte nga plumbat. Pasi jua mori jetën dhe i la të shtrira njëra mbi tjetrën në mes të “Pallatit të Sportit”, u zhduk paburrërisht dhe u fsheh në Amerikë, duke u përpjekur t’i shmangej dënimit për krimin e pamëshirshëm që kreu. U bënë pothuaj 15 vjet që nga dita që i pashë mamin e Aldën për herën e fundit. Ky monstër i ka kushtuar vetëm vuajtje e lot familjes sime. U munduam me ç’kishim të gjejmë drejtësi. Pasi pashë emisionin, ndihem se mami dhe motra ime u vranë, sërish, për herë të dytë”.

Arrestimi i Marjan Rrokut

Për të vënë në pranga Marjan Rrokun, marshallit amerikan Kevin Konolli iu deshën 6 vjet investigim. Pas vrasjes së dyfishtë në 29 mars 2001, Marjan Rroku u arratis në SHBA deri në arrestimin e tij në 2011-ën. Pas vrasjes makabre të Alda Canajt dhe nënës së saj në marsin e 2001, Marjan Rroku arratiset drejt Shteteve të Bashkuara të Amerikës.  Atje ai ndërtoi një jetë të re, ndryshoi emrin, filloi punë dhe krijoi familje. Dhe kjo lumturi për Marjan Rrokun zgjat 10 vjet. Deri kur Kevin Konolli, marshall në SHBA, nis kërkimet për të gjetur të kërkuarin ndërkombëtar Marjan Rroku. Kërkime që zgjatën plot 6 vjet. Kur Konolli filloi kërkimet e tij për Rrokun në 2004, ai nuk kishte shumë të dhëna – vetëm pak zëra që Rroku mund të kishte fluturuar në Shtetet e Bashkuara apo Kanada. Konnolli kishte arsye të besonte se ish-polici i shërbimit sekret shqiptar kishte akses për dokumente false, kështu që edhe nëse ishte duke u fshehur në SHBA, ai presupozonte se ai ishte me emër fals. Konolli u takua edhe me motrën e Aldës. Ai mbajti lidhjet me Ornelën, një rezidente në Virxhinia që tashmë është një qytetare e SHBA-së dhe kuptoi sesa e rëndësishme ishte për familjen e saj që Rroku të çohej përpara drejtësisë.  Një ndihmesë e madhe për marshallin Kevin Konolli për të gjetur Marjanin ishte edhe publikimi i fotos së tij në emisionin “Më të kërkuarit e Amerikës”. Dhe pas një investigimi më të plotë, ai mbërriti në dyert e Rrokut në “Queens County” në mëngjesin e shtatorit të 2011-ës. Pas 10 vitesh arrati, Marjan Rroku arrestohet. I arratisuri jetonte në një apartament me gruan e tij dhe një djalë të ri. Gruaja e Rrokut mesa dukej e njihte atë vetëm nga emri i dytë Jeton “Tony” Mirakaj dhe nuk ishte në dijeni se ai kërkohej për vrasje. Ditën pasi Konolli e arrestoi, ai ndaloi në Virxhinia për të takuar Ornelën. I solli një dhuratë: prangat që përdori kur kishte arrestuar Rroku.

Tanket që do rrethonin vilën e Enver Hoxhës, ja plani

Leonard Veizi

-Një Komitet Partie nuk mund të rrethohej nga tanket, për me tepër vetë godina qendrore e Partisë së Punës. Ky ishte një udhëzim i prerë. Përndryshe cilësimi si një akt “puçi ushtarak” kishte garancinë e plotë. Ndërsa njerëzit që merrnin pjesë në një akt të tillë, jo vetëm cilësoheshin “puçistë”, por merrnin dënime të ashpra deri në ekzekutim. Kjo ishte korniza dhe nëse tentoje të bëje diçka të tillë duhet t’i masje mirë forcat. Përndryshe...

..Petro Çeku, një ushtarak me përvojë dhe ish-komisari i brigadës së tankeve të Vorës, rrëfen se si në vitin 1968, menjëherë pasi trupat e traktatit të Varshavës pushtuan kryeqytetin  e Çekosllovakisë, Pragën, një brigadë tankesh në Shqipëri mori urdhrin të mbronte Komitetin Qendror dhe vetë bllokun e udhëheqjes në qendër të të cilës ishte dhe vila e Enver Hoxhës. Sipas kësaj dëshmie, Llambi Peçini, Abaz Fejzio dhe Hito Çako, ishin njerëzit që dhanë urdhrat se si duhet të vepronte njësia e specializuar e tankeve, në rast të një sulmi nga trupat e traktatit të Varshavës, menjëherë pas denoncimit zyrtar që ishte bërë nga Partia e Punës.

Si do të njiheshit me situatën e pushtimit të Pragës nga trupat e Traktatit të Varshavës? 

Nga mesi i ditës, më 22 qershor 1968, erdhi korrieri i repartit dhe pruri letrat e ushtareve, dërguar nga familjarët dhe gazetat e repartit. Unë mora gazetën “Luftëtari” e shpalos në faqen e parë dhe lexova komunikatën e KQ të PPSH ku thuhej: “Bashkimi Sovjetik kryesuese e Traktatit të Varshavës në agimin e ditës së sotme, ndërmori me trupa të blinduara një agresion të hapur ndaj popullit Çekosllovak, anëtare e Traktatit të Varshavës dhe ka pushtuar kryeqytetin, Pragën. Populli çekosllovak e ka pritur me urrejtje dhe indinjatë të thellë invazion. Partia dhe populli Shqiptar e dënojnë këtë agresion të hapur e të pa besë dhe shpallim publikisht se dalim nga Traktati i Varshavës”. Sigurisht ky ishte një lajm i hidhur. Me gazete në dorë, u drejtova atje ku ishte mbledhur efektivi. Lexova komunikatën e K.Q. dhe porosita të mos humbasim toruan, të intensifikonim stërvitjen e të ishim në gatishmëri për çdo detyrë që do të na dilte përpara për mbrojtjen e Atdheut. Ndërkohë më lajmëron oficeri i rojës se më kërkonte në telefon komandanti i brigadës Vangjo Sopi. Ee ndjeva se kjo telefonatë në atë çast, nuk mund të ishte diçka e mire. Me vrap mora të përpjetën për në truprojë, dhe në kufjen e telefonit, dëgjova zërin e komandantit i cili më urdhëroi me sinjalin e koduar të hap zarfin “Nr.1”. 

Çfarë urdhri fshihej në këtë zarf të koduar?

Në fakt unë e dija se ç’donte të thoshte ky sinjal. D.m.th njësia të kalonte në gatishmërinë Nr.1. Formalisht e hapa zarfin, bëra shënimet përkatëse e mblodha veten nga emocionet dhe porosita të jepnin sinjalin e alarmit me të rëna të shpeshta të çangës. Stërvitja u ndërpre dhe efektivi me shpejtësi e rregull të plotë mori pajimet dhe armatimin personal dhe zuri vendet në tank. Ndezën radion, hynë në ndërlidhje me ekuipazhin dhe pritnin detyra të reja. Ndërkohë u dhamë sinjalin të ndiznin motorët. Tanket njëri pas tjetrit dolën nga tuneli dhe u përqendruan një kilometër larg repartit. Në radio u dha sinjali që kolona do të lëvizte në itinerarin: Marikaj, Maminas; katër rrugët e Shijakut, Porti Detar dhe të përqendrohej buzë të detit tek “Currilat” në Durrës. Orientuam ekuipazhet e tankeve për rrugën e lëvizjes, shpejtësia 10-15 km/ore, distanca midis tankeve 10 m, komandimi me radio të brendshme. Në ecje e sipër porositëm këto gjëra: “Kini kujdes se shoferët e tankeve nuk kanë lëvizur asnjë metër në rrugë të asfaltuar, çdo gabim i pa menduar mire, mund të ketë ngjarje të pa parashikuara. Mos harroni se kini te bëni me jete njerëzish. Në tank keni 45predha/85mm, 1000 litra naftë, bateri, bombola me ajër me 14 atmosfere secila, 10.000 fishekë granata me ndezës e armatime të tjera. Përpara keni urën e Shijakut mbi Erzen që ka gjerësinë e tankut.  Të futeni në urë me preçizion, me marshin e parë e gazin minimal, pa lëvizur levat majtas e djathtas. Mbasi të kaloni urën shtoni shpejtësinë”. Desha të theksoj se gjatë lëvizjes në rrugën e asfaltuar e në rrugën e qytetit të Durrësit kishin dalë fëmije nxënës dhe të rritur që na përshëndetnin me dorë të entuziazmuar. Patëm dhe ne emocione dhe e ndjenim veten krenare si ushtarë të popullit, mbrojtjes të Atdheut. Edhe ne i përshëndetnim me dorë lart në shenjë respekti e dashurie ndaj tyre. Pasdite mbërritëm në Currila, , futem tanket në luginë duke i maskuar me mjete rrethanore të terrenit. 

Çfarë detyrash të tjera do të merrte njësia?

Në mbrëmje na lajmëruan në radio se pas pak minutave do te vinte tek ne drejtori i tankeve në Ministrisë e Mbrojtjes, Abaz Fejzo. Por sa mbërriti pyeti: Ku i kini tanket?  “Këtu”, i përgjigjëm. “Pyes ku janë tanket?” foli me tonin e zërit më të lartë.  Dhamë sinjalin dhe komandantët e tankeve dolën në kullë gjysmë figure. Atëherë ai na përgëzoi dhe na tërhoqi mënjane e dha urdhër:  “Në orën 20.30 minuta; dita e sotme do të lëvizni: Currila, Shkozet, do dilni në rrugën e Kavajës, kodrat e Arapaj, Ndroq dhe do përqendroheni te Selita e vogël në afërsi të liqenit të Tiranës”. Përvoja ishte goxha e madhe, por lëvizja natën, me drita të kufizuara nuk ishte e lehte ndaj porositëm që lëvizja të jetë në qendër të rrugës, me shpejtësi 5-10 km/ore, distanca midis tankeve 10 metra, drita të kufizuara, ndërsa ndërlidhja të jetë e pa ndërprerë. Një e pa papritur jo e këndshme na ndodhi në urën e Beshirit, ne hyrje të Tiranës. Parashikimi ynë ishte që tanket t’i kalonim në shtratin e vaut të lumit Erzen. Por bregu i daljes ishte i pakalueshëm. Atëherë vendosëm që të kalojmë në urë, por dhe ajo ishte më e ngushtë se gjerësia e tankut. Situatë e vështirë por detyra duhej që të realizohen në kohën e duhur. Bëmë diçka ndryshe nga ajo e zakonshme. Njërin zinxhir do ta kalonim në tabanin e urës, ndërsa tjetrin në parmakun e saj, Të guximshëm për atë që bëmë, por ja që tanket kaluan njëri pas tjetrit dhe në agimin e 23 qershorit 1968 vendosemi në kodrën me ullinj mbi Kopshtin Zoologjik në afërsi të liqenit të Tiranës. I futem tanket në pozicione, i maskuam, ngritëm çadrat, vendosem rojet dhe pjesa tjetër e ushtareve filloi stërvitjen ushtarake. Pas disa minutash mbërriti një Gaz-69. Në vendin përpara ishte një person i veshur civil. Ai na u prezantua: “Jam drejtori i sigurimit të udhëheqjes”.  Për mua ky njeri nuk ishte i pa njohur. Ai ishte Llambi Peçini. Ai më bëri shenjë me kokë dhe hipa në makinë, duke lëvizur në rrugën me gropa e pluhur e diell të nxehtë qershori, kaluam digën e liqenit dhe dolëm në bulevardin “Dëshmorët e Kombit”. U kthyem në rrugën që te shpinte të shtëpia e Enver Hoxhës, dhe ndaluam te cepi i murit fundor të Bllokut të Udhëheqjes. Pasi kaluam dhe një herë nga fundi në krye të kësaj rruge, Llambi Peçini (i cili u pushkatua në vitin 1983) na tregoi vendet se ku do te vendoseshin tanket tip-62, ndërsa porositi që te porta e hekurit të shtëpisë së Enverit të qëndronte një transportues i blinduar. Por ai nuk e cilësoi si do të ishte ky transportues, i lehte apo i rëndë. Kështu me radhe i piketuam ku do vendosej çdo tank; deri te K.Q. në dalje të bulevardit. Hipëm në makinë dhe kaluam bulevardin e madh, në rrugën e Barrikadave, u kthyem në rrugën e Dibrës dhe ndaluam disa metra larg Kinostudios. Zbritëm në një thellësi kanali, se aty kalonte një urë me dërrasa. Llambi pyeti nëse kalonte tanku në atë urë. Iu përgjigja me një “jo”. “Mirë, - me tha - se do ta bëjmë prej betoni”. Në fakt ajo urë nuk u bë kurrë. Deri këtu ishte udhëtimi ynë dhe u kthyem përsëri në repart. Mendova në ato çaste se Llambi nuk me tregoi të vërtetën dhe isha i bindur se tanket do vazhdonin udhëtimin, në rast nevoje, drejt Dajtit apo në rajonin e tij.

Debati me Hito Çakon

Duke folur për rrethimin nme tanke të Sekisë qendrore të Partisë së Punës, Petro Çeku  thotë: “Rrethimi i Komitetit Qendror mbeti një imagjinatë se realisht tanket nuk u vendosen aty, sipas projektit të përcaktuar më parë. Kjo detyrë që na ngarkuan për të gjithë ne ishte sa e vështirë por dhe me përgjegjësi që kërkonte maturi, durim, përvoje në punë, arsyetim dhe veprime kolektive. Menjëherë me komandantet e tankeve dhe shoferët organizuam rikonjicionin e terrenit duke përcaktuar vendin që do kishte çdo tank dhe vendin e transportuesit te blinduar. Do të shoqëronim transportuesin në itinerarin e lëvizjes e cila munde të kryhej ditën por edhe natën. Nga kjo detyrë kuptuam se ne ishim vënë në dispozicion të Gardës së Republikës. Në orën 20.00 mora fonogramin se duhej të ndodhesha në një nga zyrat e Gardës. Aty ishin disa oficerë që nuk i njihja, vetëm se takova komisarin e batalionit të takeve që kishte ardhur nga Elbasani në dispozicion të Ministrisë së Brendshme. Në këtë takim me oficerët erdhi Drejtori Drejtorisë politike në Ministrinë e Mbrojtjes Hito Çako (i cili u pushkatua në vitin 1975) Ai u ul në karrige dhe fjala e parë që tha ishte: “Shpëtuam sot”, të cilën e përsëriti edhe në ditët në vazhdim kur do të kishim takime me të. Kjo na bëri që ne të shikonim njëri-tjetrin në sy, por dhe Hiton njëkohësisht duke menduar se çfarë kishte ndodhur që ishin ngritur në alarm njësitë e ushtrisë në Tiranë. Pas kësaj ai na njoftoi: “Nga Komiteti Qendror unë jam caktuar komandant i mbrojtjes së qytetit të Tiranës”. Por ai nuk bëri të ditur se cili ishte caktuar komisar për mbrojtjen e qytetit. Pasi na dha disa detyra urdhëroi që të nesërmen në 24 qershor 1968, ora 10°° te ishim në piken me të lartë të ndërtesës së Universitetit të Tiranës. 

Shpërthehen portat e Liqenit Artificial

“Disa nga shokët, mes tyre dhe unë, bënë pyetje bënë pyetjen: “Në rast se bombardohet e shkatërrohet diga e Liqenit ne nuk mund të kryenim detyrën?” Hitoja u mendua pak, tundi kokën, por nuk më ktheu përgjigje. Në mesnatë tek diga e liqenit erdhën dy veta, te cilët u munduan të vinin në lëvizje mekanizmin e hapjes së portës së digës, por duket se ajo nuk funksionoi dhe u larguan. Pasi kishte kaluar mesnata më njoftojnë me fonogram se në agim do të dëgjonim një shpërthim, por se s’duhet të shqetësoheshin nga kjo gjë. Shpërthimi u krye, u hap porta dhe uji vërshoi me tërbim poshtë në përrua, për 92 orë pa pushim për të zbrazur ujët e liqenit. Këtu duhet të sqaroj se kërkesa nuk ishte për të derdhur ujin e liqenit por për të ndërtuar një urë të përkohshme poshtë digës, me qëllim që të kalonin tanket në rast emergjence”, rrëfen Petro Çeku. 

Detyra

Blindimi i Tiranës, mitraloza në çdo tarracë

Në vazhdim të rrëfimit të tij Petro Çeku thhotë: “Mbërritëm të nesërmen në tarracë e universitetit. Nga e majta dhe e djathta ishin përgatitur dy pozicion me thasë rëre ku ishin vendosur dhe dy mitraloza kundërajrorë. Hito na u drejtua: “I shikoni këto dy pozicione? “Po”, - u përgjigjem. “Në afate kohore sa më të shkurtër në pallatet pesë katëshe në Tiranë, do ndërtoni pozicione e të vendosni mitraloza  kundërajrorë një ose dy grykeshe. Të përgatiten sirenat e alarmi së bashku me fabrikat e uzinat në Tirane me veprime mekanike dhe elektrike”.  Në takimin e mbrëmjes i bëra dy kërkesa: “Mbushësit e tankeve nuk kanë aftësi të plotë për të bërë qitje kundërajrore me mitralozin e tankut dhe shoferët nuk kanë bërë asnjë orë guidë natën me ndriçim rreze infra të kuqe”. Ai urdhëroi të bëhej qitje tokësore dhe shoferët të bënin guidë natën. Gjatë kësaj kohe një mujore i vetmi urdhër i tyre ishte që në çdo tank përveç prozhektorit ekzistues të vendosej dhe një tjetër në krah të tij, por plafoni të luhej me bojë të kuqe. Ndërsa transportuesi i blinduar duhet të kishte ngjyrën e bardhë si sinjal njohjeje”.

Alarmi me sirena

“Në Tiranë ishin bërë prova alarmi nëpër blloqe e lagje, por radhën e kishte i gjithë qyteti. Ne javën e dytë të korrikut kur qytetarët kishin dalë për kënaqësinë e tyre në bulevard, në kinema, teatër a estrade, në ora 20,30 minuta, pasi kishte rënë errësira, sirenat të vendosura kudo në pallate ushtuan me gjithë fuqinë e tyre për rrezik ajror. U fikën të gjitha dritat e Tiranës. U krijua një situatë alarmante, pasigurie, e rrëmuje nga përplasjet e turmave të njerëzve. Mbas sorollatjeve e pasigurisë mundën të futen nëpër pallate e bodrumet me të afërta. Më në fund qyteti ra ne qetësi dhe pas një gjysmë ore u ndezën dritat. Ngritja në gatishmëri e reparteve ushtarake në Tiranë e rrethinat e saj kishte disa arsye: Shqipëria përfundimisht nuk bënte pjesë në Traktatin e Varshavës,  ndaj u bë e domosdoshme që të ishim të kujdesshem, vigjilentë e në gatishmëri luftarake, për evitimin e ndonjë aventure ndaj vendit tonë. Nga ana tjetër Shqipëria u dha sinjalin B.Sovjetik e anëtarëve të Traktatit të Varshavës; pse jo edhe vendeve të NATO-s; se ne s’kishim frike, nuk na zini në bafasi, dhe ishim të fortë se kishim një popull ushtar. Pas një kohe në gjendje gatishmërie të larte pasi kaloje rreziku njësitë e repartet u vendosën në vendet e tyre të përhershme të kohës së paqes kurse efektivi tankist me gjithë tanke u inkuadruan në Gardën e Republikës Shqipërisë”.

Brigada 36 e tankeve mori “Flamurin Luftarak”

Petro Çeku thotë se; Lufta e Ftohtë mes Shqipërisë dhe BS, nisi në vitin 1961 pasi u përkeqësuan mardhëëniet si në fushën politike ideologjike, ekonomike e ushtarake dhe u prenë marrëdhëniet diplomatike. Më tej ai vazhdon: “Në këto kushte tepër të vështira për vendin u deshën të merreshin disa masa të karakterit strategjiko-ushtarak, si fortifikimi i kufirit dhe në tërësi e brendësi të territorit të vendit, tunelizimi i teknikës dhe efektivit, rritjen e gatishmërisë luftarake, aftësimin e strukturave të ushtrisë e krijimin e njësive të reja tokësore, detare e ajrore. Përparësi të veçante iu kushtua krijimit të njësive e reparteve tankiste. Në këtë kontekst në muajt e parë të vitit 1968, u krijua Brigada e 36 tankiste dhe u vendos në rajonin Karec (Maminas), Marikaj e Gerdec (Vorë). Organizimi e drejtimi me përkushtim i kuadrit, bëri të mundur që të kompaktësoheshin shtabet e komandat e reparteve, dhe u përvetësuan e detyrat funksionale në tanke, në stërvitje, në gatishmërinë luftarake, në përmbushje te misionit për mbrojtjen e Atdheut e të Popullit. Një eveniment i rëndësishëm për efektivin e Brigadës së tankeve në Vorë ishte data 7 qershor 1968, sepse pikërisht atë ditë Presidiumi i Kuvendit Popullor do t’i dorëzonte brigadës flamurin luftarak. Flamurin e mori në dorë komandanti i Brigadës Vangjo Sopi, i cili u ul në njërin gju, puthi Flamurin dhe bëri betimin para ushtareve e kuadrove të saj. Efektivi shpërtheu në: “Urra urra, urra” të fuqishme, që krijuan jehone në fushat e luginat e asaj zone të gjelbëruara nga ullinjtë. Tani njësia ishte më e motivuar se mbante në dorë Flamurin luftarak, simbol i shenjtë i atdhedashurisë dhe që nuk do të dorëzohej kurrë deri në vdekje. Ishim të përfshirë nga krenaria dhe entuziazmi, gëzimi dhe emocione e ditëve të kaluara. Kuadrot si përherë dhe atë ditë. Më 22 Qershor 1968, mbërritën në repart, bëmë formalitetet e asaj dite, dhe mandej efektivat u nisen për në fushat e stërvitjes e në poligonet e qitjes”. 

Brigadës së tankeve në Vorë, në datë 7 qershor 1968, Presidiumi i Kuvendit Popullor i dorëzonte flamurin luftarak

Pyetjet

“Si pjesëmarrës i drejtpërdrejtë i këtij formacioni luftarak me detyrë teje të rëndësishme operacionale-strategjike, për largimin e Enver Hoxhës, familjes së tij, por dhe të një pjese të udhëheqjes, me transportues të blinduar me duket se ishte thjesht një formalitet. Po përse mendoj kështu? Qëndruam 35 ditë në një vend të gjelbëruar e asnjë ushtarak nga Ministria e Brendshme apo e Mbrojtjes nuk erdhi të kontrollonte vendosjen, përgatitjen luftarake, përvetësimin e detyrës së dhënë, moralin e ushtarakëve e probleme të tjera. Lodhja, pagjumësia, vapa përvëluese korrikut, ushqimi i thartuar; dhe teshat e trupit që s’u ndërruan asnjëherë vetëm se kishin dhënë një urdhër që të mos largoheshim asnjë minute nga vendi i dislokimit. Përveç kësaj shtroj pyetjen: Përse udhëheqja e Partisë, nuk e zbuloje aktin armiqësor të rrethimit të K.Q ato ditë, por ju deshën 6 vjet për të denoncuar shkelësit? Në atë kohë nuk i shpëtonte asgjë syrit vigjilent të partisë, se në bllokun e udhëheqjes nuk kalonte as miza e jo të vendoseshin tanke e transportues të blinduar”.

Rrëfimet në përvjetorin e vdekjes: Si u bë mik me “armiqtë e klasës”

Hyqmet Zane

56 vjet më parë, një truk i Sigurimit eliminoi fizikisht një njeri të dëgjuar për bëmat e tij në kryeqendrën e antikomunizmit, në Shkodër. Them fizikisht, sepse legjenda për Hilmi Seitin jeton edhe sot në Shkodër, çamin e jashtëzakonshëm. Një funksionar i Sigurimit të Shtetit, që në vend të ishte armiku, ishte miku për shumë kundërshtarë të regjimit. Për Hilmi Sieitin dëgjova rreth 20 vjet më parë nga Lutfi Sejko, me prejardhje nga Filati, një ish i përndjekur politik si pjesë e të ashtuquajturit grup armiqësor i Teme Sejkos dhe Tahir Demit. “Në Shkodër e respektonin dhe njihnin si Bacë Hilmija”, më tregoi filatasi Sejko, i cili kishte qenë dëshmitar në shumë nga ngjarjet që tregonte për Hilmi Seitin. Më ka rastisur shpesh të dëgjoj fjalë të mira nga shkodranë për Hilmiun, edhe pse kanë kaluar kaq shumë vite që nga vdekja e tij e mistershme. Kanë kaluar 55 vjet që nga ajo ditë prilli kur pasi ishte kthyer nga Tirana dhe pas një bisede me sekretarin e parë në Shkodër, ndërroi jetë. Lajmi mori dhenë dhe funerali i këtij burri të Çamërisë ka qenë i madh dhe i veçantë. Sot me të drejtë mund të themi se ajo që ndodhi me Hilmi Seitin ishte prologu i një gjenocidi të ri që do të zbatonte Sigurimi i Shtetit dhe udhëheqja e asaj kohe ndaj çamëve dhe çdo personaliteti të kësaj krahine, që pa diskutim kishin kontribute dhe ishin djem nga familjet më të mira të Çamërisë.


Në këtë përvjetor të ndarjes nga jeta, djali i Hilmi Seitit, që fatkeqësisht nuk e njohu fizikisht babanë e tij, se ishte motak, tregon se emri i tij e ka shoqëruar gjatë gjithë jetës.

“Babanë e kam parë për vite të tëra vetëm në fotografi: i pashëm, i thjeshtë, sy të zgjuar dhe autoritarë. I vogël e shikoja në ëndërr. Dëgjoja për babanë nga të panjohur, që më përqafonin. E kërkoja, më tregonin. Pyesja nënën time. Më tregonte sa humor kishte, sa i dashur ishte. Të gjithë (rreth meje)tregonin. Vitet kalonin, por njerëzit nuk reshtnin, tregonin…”, thotë i biri Agimi. “Si të quajnë? Çfarë e ke Hilmi Seitin? Ka qenë burrë! E ka dasht gjithë Shkodra… Mori vesh se filani donte të arratisej… E thirri… i tha shko të fillosh punë…”. Me dhjetëra histori, njerëzish të thjeshtë, ai vazhdon t’i dëgjojë edhe sot. Nuk besoj të jenë të shumtë ata njerëz të cilët duke mos e njohur babanë e tyre të gjallë, ta kenë njohur aq mirë në marrëdhënie me të tjerët dhe në punën e tij. Një punë mjaft delikate. Përballje me njerëzit, eprorët, me veten. I rritur jetim, larg shtëpisë, ndër ata çamë të mitur të ndihmuar nga paria e Çamërisë për të shkuar në shkollë. Nëpër konvikte, në luftë, në internim, në luftë me jetën, i vetëm dhe njëkohësisht me shumë shokë e miq, por që në asnjë çast nuk pranonte hipokrizinë.

Djali tregon se pas viteve ’90, u shkrua periodikisht në gazeta të ndryshme dhe e vërteta mbi vdekjen e babait filloi të kristalizohet dhe të përputhet me dyshimin e hershëm të nënës. “Mësuam që Hilmi Seiti ishte kritikuar rëndë për zbutje të luftës së klasave. Mësuam që, zyrtarisht, Hilmi Seiti “nuk gjente gjurmë të veprimtarisë armiqësore të klerit në Shkodër”, megjithëse kjo i ishte kërkuar që në fillimet e viteve ’50”, thotë Agimi. “Ridëgjuam, atë që dinim, që me gjithë profesionin specifik që kishte zgjedhur, ndryshe nga shumë drejtues të lartë të Sigurimit e Policisë, Hilmi Seiti kishte ditur të bënte dallimin ndërmjet mjerimit dhe ideve. Babai im, gjeneral-major Hilmi Seiti e kishte zgjedhur rrugën e tij dhe si njeri me integritet dhe me një inteligjencë të rrallë u përpoq të bënte më të mirën në atë mori djallëzish e mizorish gati mesjetare të kohës. Por ai nuk mund të bënte çmenduri. E vetmja çmenduri që bëri im atë ishte që nuk e shiti Çamërinë, që nuk mundi të pranonte tezën antishqiptare se çamët, ky popull kaq i zgjuar, vital dhe patriot, ishin në shërbim të Greqisë. Eliminimi i tij ishte pa dyshim vepër e kupolës drejtuese të shtetit komunist dhe i hapi rrugën jo vetëm realizimit të “komplotit çam”, por edhe spastrimit të brezit intelektual e të shkolluar çam që me aq kujdes e vështirësi ishte formuar nga paria dhe familjet aq punëtore të Çamërisë. Kjo qe goditja e radhës dhe më e ndyra që merrte popullsia atdhedashëse çame, por që këtë herë i vinte nga nuk e priste dhe për më tepër e etiketonte si të pabesë”, thotë Agimi.

Agim Seitit i ra në dorë rastësisht libri “Ditari i kujtimeve të mia”, i shkruar nga Gjokë Vata. Një miku i tij, shkodran, Anton Daka, biri i një familjeje të nderuar që iu privua jeta në liri në kohën e diktaturës, si babait të tij, Nikolla Daka, e takoi dhe i tregoi për këtë libër, brenda të cilit autori flet me shumë respekt për gjeneral Hilmi Seitin. “U befasova dhe e lexova menjëherë, aq më tepër kur mora vesh se autori ishte i verbër. Problemet që kam edhe unë vetë me sytë, më bëjnë të besoj e të respektoj më shumë këtë kategori njerëzish që u mungon gjëja e shtrenjtë e jetës”, tregon Agimi, i cili ka përzgjedhur disa paragrafë nga ky libër, ku flitet për çamin-gjeneral Hilmi Seiti.

Fragmente nga libri

Çudi – foli Marku, – edhe autoritetet e këtij mut shteti mundohen me e nxanë piska njani-tjetrin. Mantho Bala të njeh shumë mirë, por e zemëron përkrahja që të jep Hilmi Seiti. Sado e vogël qoftë shpresa e luftës së karrierës mundohen me e shfrytzue. Këta e luftojnë njani-tjetrin me bërryla të padukshëm e nënkambca të pahetueshme. Pak me i shkit kamba Hilmi Seitit, mundohen me ia nxanë kryet me derën edhe me përkrahjen që të kanë dhënë ty. Jo ma mund të pyes kush si po shket Hilmi Seiti. Kur shkitën ma të rrangut, po ky?.

***

Ia tregova Hilmi Seitit sjelljen e autoriteteve me ty, ai ma priti: “Nuk është në nderin e luftës së klasave përndjekja e Gjokës”. Këto fjalët e ma të plotfuqishmit të Shkodrës po t’i hapnin dykapakësh dyert e të gjithave institucioneve e me çka pava në të po të jep dorën me u ngjitë shpejt e shpejt aty nga u shkite.”

***

Filip Gjergji u ka dhanë rrugë fjalëve të Hilmi Seitit e ato janë përhapë ma shpejtë se do përhapeshin me një trasmetim radiofonik. Arsyetimet e gjeneral Hilmisë, pranohen në mënyrë të pakundërshtueshme nga të gjitha autoritetet e qytetit, prandaj qëndrimi i Hilmisë ndaj meje është ba qëndrimi i të gjithëve ose asht e shtime.

***

Disa kangë e valle gjatë shfaqes u duartrokitën ngrohtësisht nga publiku. Përgëzimin e parë në skenë ma dha Hilmi Seiti. Në çastin e shtrëngimit të dorës duartrokitjet e publikut shpërthyen ma të fuqishmet. Këto duartrokitje synonin dy qëllime: me më shprehë përgëzimin ma të ngrohtë e dëshirën e rehabilitimit tim. Shembullin e Hilmi Seitit kush e dashtë e kush pa dashtë e ndoqën të gjithë autoritetet e pranishme. Veprimit tim muzikor iu akordue çmimi i parë i festivalit. Ky çmim, – tha Hilmi Seiti, – duhet me përmbushë angazhimet që kam marrë me emrin tand. Ky angazhim do t’u japë zemër përpjekjeve të mia me ta hapë rrugën drejt ngjitjes, ndonse ecja mund të jetë e ngadaltë, qëllimi do arrihet siç dëshirojmë.

***

“Mark Tatiqi më tha: Në popull ka nisë me u folë keq për ty. Dhania e dorës e Hilmi Seitit interpretohet si bamja e lëshimit të ndytë që të hapë rrug’n e favore të spiunit. Përgojimi i gojëkëqijve ma shndërron gëzimin në vuajtje e në krahin e këtij përgojimi ka nisë me ndejë edhe dyshimi im, mos vallë përkrahja e Hilmi Seitit lidhet me ndonjë kushtëzim politik? Prenk Jakova më tha: – shtrëngoju fort për duart e Hilmi Seitit, thashethemsat i kanë me u dëfrye thashethemet e tyne. Hilmi Seitit i ka ardhë te hunda ky numër i të rekrutumve e jo ma me të përfshi edhe ty në ta. Ti nuk i ke kushtet me shërbye në atë soj rekrutimi”.

***

“Si me përpikmërinë e çdo takimi arrita pak para orarit me hi te Hilmi Seiti. Më mori përdore dhe shkuam bashkë në zyrën e tij.

Më ke gjetur në një valë befasish me punë, – filloi ai, – prandaj më duhet të flas shkurt e shkoqur. Je duke bërë disa gabime të pafalshme, megjithatë po mos t’i falja nuk do të thërrisja këtu. Megjithatë, ta dish mirë këtë, unë jam një e shteti është shumë. Ti e të gjithë e dimë mirë, unë nuk jam ai njësh i mrekullirave të shtetit, jam i privilegjuari i kryerjes së detyrave që më ngarkojnë. Avokat mbrojtës i atij që e sulmon vet veten nuk mund të bëhem. Unë të kam thirrur që të të porosis që t’i pushosh sulmet kundër vetes tënde. Këtij shteti nuk janë të zotët t’i bëjnë gjë jo ti e shokët tuaj, por sikur të luanim mendsh as unë e kolegët e mij. Shteti ynë është kampi socialist e kampi socialist është shteti ynë. E ke zhytur veten nën sipërfaqen e ujit dhe po s’e nxorre dorën në sipërfaqen e tij, unë s’kam si ta kap dorën e të nxjerr në breg. Ju veriorët keni një thënie

“tepria ka mrekullinë”. Ti si verior a e respekton këtë si thënie? I vetmi shans shpëtimi i yti është të luftosh armiqtë e tu të shtirur si miq dhe në këtë luftë mua më ke përkrah”.

***

“Në orën 10 padreke u nisa në Fushë-Arrëz. Me të arritë në Pukë shoferi ndali makinën e më ftoi me pi një kafe me të. Sapo hymë në kafene nji klient pyeti tjetrin me za të ngadaltë:

– Si shpjegohet kjo vdekje e Hilmi Seitit kaq e menjëhershme?

U drodha i tanë.

– Hilmi Seiti?- e pyeta shoferin si të mos priste kureshtja me pyet kënd ma tej. E mashtroi komunizmi mendova, e vuni mish e shpirt në shërbim të atij mashtrimi. Sjellja me mue e disa të tjerë qe shenjë pendimi. Ndoshta ai shenjë është ba shkaktar i vdekjes. Bamirsia e tij ndaj meje m’u jep shkas lutjeve të mija për të. E nëse lutjet janë të papranueshme, lutjet nuk dënohen”.