2020-10-27
4 sindromat e Covid të gjatë, ose gjendja e atyre që nuk shërohen kurrë
Shërimi i Covidit nuk është gjithmonë aq i lehtë sa leximi “negativ” në rezultatin e një tamponi. Disa njerëz, madje edhe ata me infeksion të lehtë, vazhdojnë të përjetojnë simptoma dobësuese për shumë javë, ose edhe muaj pasi sëmundja përfundon zyrtarisht.
Këto “pasoja” nga Covid-19 janë aq të larmishme dhe të ndryshme sa që i shpëtojnë një përkufizimi të vetëm mjekësor. Duke përdorur të dhënat dhe dëshmitë e mijëra pacientëve që janë në këtë gjendje, Instituti Kombëtar Britanik për Kërkime Shëndetësore NIHR) ka propozuar një klasifikim më të saktë të formave të ndryshme të Covid-19 të gjatë që do të ndihmojë për t’u përqëndruar në pamjen klinike të atyre që janë në këtë gjendje.
Sipas Institutit britanik të kërkimit, për përkufizimin e covidit të gjatë, janë katër sindroma që mund të fshihen, dëmtimi i përhershëm i disa organeve të prekura nga infeksioni i ri i koronavirusit; sindroma e kujdesit pasintensiv, një sindromë e lodhjes post virale dhe qëndrueshmëria e simptomave të vërteta të covidit.
Për pacientët e shëruar vetëm në letër mund të jenë dëmtime në disa organe, si mushkëritë, zemra ose truri; ose pasojat fizike, njohëse dhe psikologjike të përballjes me javë, duke filluar me dobësi, atrofi të muskujve, çrregullim të stresit post-traumatik. Sëmundja e tyre mund të lidhet gjithashtu me lodhjen që shpesh shoqërohet me infeksione virale (pasojë e një përgjigje të tepruar imune), apo edhe të varet nga simptomat – siç janë vështirësitë e frymëmarrjes – të cilat mund të jenë qetësuar, pa u zhdukur plotësisht.
Studimi lexon se një pacient me covid të gjatë mund të përjetojë gjithashtu dy sindroma të ndryshme në të njëjtën kohë, dhe se simptomat mund të luhaten në ashpërsi (duke u zvogëluar derisa të zhduken pothuajse dhe më pas të përsëriten) ose në vend, duke përfshirë organe të ndryshme kohë pas kohe (mushkëri , zemra, lëkura, truri, muskujt, ligamentet, veshkat, sistemi gastrointestinal). Një nga përfundimet e raportit është pikërisht fakti që Covid-19 nuk është një sëmundje lineare që gjithmonë ka një fillim, një fazë akute prej dy javësh dhe një fund, por një gjendje që mund të ketë një model vale si ai i përshkruar.
Raporti “Të jetosh me Covid-19” u përpilua pasi studioi dhjetëra dëshmi të pacientëve me covid-e të gjata dhe u përqëndrua në përvojën e 14 pacientëve të regjistruar në grupin më të madh të covid-eve të gjata në Facebook, i cili ka më shumë se 20,000 anëtarë. Sipas shkencëtarëve që e shkruajnë atë, ekzistojnë përvoja të forta të covid-it të gjatë në njerëz të moshave dhe prejardhjeve të ndryshme: nuk mund të themi se ata që kanë një rrezik të ulët të zhvillimit të formave të rënda të covid-it janë edhe më pak të rrezikuar nga covid-i i gjatë.
Studimet e fundit tregojnë që një pjesë e rëndësishme e pacientëve me Covid-19 vazhdojnë të përjetojnë një ose më shumë simptoma edhe muaj pas shërimit. Hulumtimi paraprak në Korenë e Jugut zbuloi se 91.1% e 65 personave që u shëruan nga Covid vuanin nga të paktën një efekt afatgjatë, kryesisht lodhje ose mungesë përqendrimi. Një studim tjetër i 120 pacientëve me Covid-19 në Francë tregoi se 55% ishin ende të lodhur pas 100 ditëve të pranimit në spital dhe 42% treguan vështirësi në frymëmarrje. 34% kishin ende humbje të kujtesës, 28% luftuan për t’u përqendruar dhe 30% fjetën
-
Genci Gora NË SHKOLLË TEK SHTRIGA Shkarko falas Begzat Rrahmani VALËT E GURRËS Shkarko falas Mehmet Bislim...
-
Akademik Prof. Kujtim Mateli Pak histori derisa nisa t ë shkruaj librin “E vërteta për Dodonën dhe Epirin” (Pjesa e parë e para...
-
"Zëra nga burime të nxehta" mbetet një libër i veçantë i shkrimtarit Sabri Godo . Ai vjen për të dëshmuar se ka autorë dhe vepr...