Oliverta Lila
Shkrimtari mbush sot plot 80 vjeç. Në këtë përvjetor i kushtohet një takim jubilar në Akademinë e Shkencave, ndërsa Universiteti Europian i Tiranës, një libër me intervista të përzgjedhura, ese dhe polemika gjatë 50 viteve jetë si dhe një ekspozitë fotografike
Dritëro Agolli mbush sot plot 80 vjeç. Me pamjen gjysmë të përhumbur pas fjollës së cigares, mendohet një çast e pastaj flet ngadalë. Kjo është pamja që kujtoj nga takimet e fundit me shkrimtarin, që më shumë se kurrë më parë është i pranishëm me mendimin e tij për çështje thelbësore që shqetësojnë shoqërinë shqiptare. Pikërisht këto mendime, thënë prej tij në intervista të shumta, do të vijnë në një botim kushtuar shkrimtarit. Pas titullit “Honoris Causa”, Universiteti Europian i Tiranës boton një libër me intervistat e zgjedhura të Dritëro Agollit ndër vite. Me titullin simbolik: “E kam penën e mprehtë, mendjen e kthjellët”, marrë nga një prej intervistave të tij, pritet që sot të dalin kopjet e para. Janë rreth 50 intervista, polemika e ese që nisin nga viti 1961 deri në ditët e sotme. Libri do të promovohet nesër pasdite, ora 18.00, në UET, shoqëruar me një ekspozitë fotografike kushtuar shkrimtarit me momente të shkëputura nga jeta studentore dhe veprimtaritë ndër vite. Mehmet Gëzhilli, botues e njëkohësisht mik i Agollit, i cili është marrë me përzgjedhjen e intervistave, tregon se ato janë një rrugëtim jo vetëm në jetën e shkrimtarit, por edhe të shoqërisë shqiptare. “Kjo është një sipërmarrje e drejtuesit të UET-së, Henri Çilit dhe stafit të tij për t’ia kushtuar këtë libër shkrimtarit në përvjetorin e lindjes, pas dhënies së titullit. Ndoshta këtë gjë u takonte ta bënin universitetet e tjera ku ai ka dhënë mësim me vite të tëra dhe ka përgatitur shumë studentë. Nuk duhet të harrojmë se Agolli ka pasur një lidhje të ngushtë me studentët, veçanërisht me ata që u ngritën për demokraci në vitin ’90. Në Kongresin X, pasi Dritëro Agolli mbaroi fjalimin, shumë konservatorë ulëritën, por ata që e rrethuan ishin studentët të cilëve u dha mesazhin më të rëndësishëm: mos e harxhoni kot kohën. Për botimin e këtij libri ne kemi rilexuar shumë intervista që Dritëro Agolli ka dhënë në gazeta, televizion e radio, dhe jo vetëm në Shqipëri. Gjetëm fillimisht rreth 250 intervista, nga të cilat seleksionuam 90, për të arritur në versionin përfundimtar të botimit me rreth 45-50 intervista, të cilat pasqyrojnë jetën e shoqërisë shqiptare. Gjen në to një humanizëm të veçantë, ka filozofi, letërsi, art, gjuhë, kritikë shumë të sertë, por nuk ka kurrë hakmarrje dhe urrejtje. Dritëro Agolli e ka thënë gjithnjë fjalën e tij”, - tregon Gëzhilli. Sipas tij, janë kujdesur që të shmangnin intervistat që përsërisnin njëra-tjetrën, për të sjellë në këtë mënyrë një vështrim origjinal mbi shkrimtarin. Pjesë e librit janë edhe rreth 5-6 shkrime polemika të botuara në vitet ’60, të ashpra për kohën. Janë polemika për problemet e artit, letërsisë, ‘Eposin e Kreshnikëve’, për estradën dhe mbi të gjitha për problemin e zhvillimit të letërsisë, ku brezi i viteve ‘60 po ndeshej mes konservatorizmit dhe të resë që po sillte Ismail Kadare, Fatos Arapi, Dhori Qirjazi dhe Dritëro Agolli. Ndërkohë që siç tregon Gëzhilli, intervistat e para të Dritëro Agollit datojnë në vitet 1971-’72. “Janë intervista të bërë nga tre autorë kosovarë, emra të njohur sot si Gani Bobi apo Jusuf Buxhovi. Ata kanë qenë shumë të interesuar të njohin zhvillimin e letërsisë te ne dhe mendimin e Dritëroit për letërsinë kosovare. Pasohen nga intervista të tjera ndër vite. Po në këto intervista shihet edhe brenga e madhe që Agolli ka pasur për Kosovën dhe për luftën e Kosovës. Jo më kot shtëpia e tij u hap për kosovarët që erdhën në Tiranë”, - thotë Gëzhilli. Ai tregon se libri mbyllet me disa vlerësime që i janë bërë shkrimtarit në shtypin botëror nga shkrimtarë të tjerë të njohur, me disa prej të cilëve ka pasur edhe miqësi. Ndërkohë që një tjetër rrëfim për jetën dhe veprën e Dritëro Agollit vjen përmes fotografive të gjetura më së shumti në miq të hershëm të shkrimtarit.
No comments:
Post a Comment