Olimpia i thoshte shpesh: eTi je si Akili, i denuar nga madheshtia jotee. Jeta e tij u nderlikua kur Filipi, i sapo ndare nga Olimpia, beri nje djale tjeter me gruan e re, Euridieen. Atehere, kur froni per te nuk ishte me aq i sigurte, u largua bashke me te emen ne pallatin mbreteror te Epirit ku festoi edhe martesen e dajes se tij, mbretin i Epirit, te atin e Pirro Burrit (Epirit).
Me pas shkoi ne Iliri per te organizuar nje paraqitje te armatosur kunder te atit, qe kishte nder mend teia linte pushtetin djali te tij te dyte. Pak kohe pas largimit Filipi II vritet dhe Aleksandri u shpall mbret, sepse djali i dyte ishte ende foshnje. Ne ato kushte Aleksandri vendosi te vinte ne jete planin e te atit, per pushtimin e Azise. Per kete i hodhi syte perandorise me te madhe te kohes, Persise.
Kaloi ne Azi me ushtri te vogel, por me e stervitura e kohes. Pushtoi se pari qytet-shtetet e Azise se Vogel, se bashku me Egjiptin. Me pas u perball me Persine, me mbretin Dari III ne tre perleshje. E pare u be ne vitin 331 para epokes sone ne Isos, kunder nje ushtrie dy here me e madhe ne numer. E dyta ne Gaugamel ne vitin 329, pra dy vjet me vone, ku ushtria perse kishte 250 mije njerez ndaj 40 mije te trupave te tij. E fundit ishte ne Granike.
Ne te tre perleshjet Aleksandri pati tre fitore te jashtezakonshme! Perandoria me e madhe e kohes u rrezua nga nje burre i vetem! Pas pushtimit te Persise, Aleksandri u drejtua edhe me ne lindje, drejt Indise, ne kerkim te fundit te botes. Nje pjese e ushtareve mbeten ne ato vise dhe pasardhesit, ndonese kane kaluar 22 shekuj, krenohen me atdheun e tyre te pare. Pushtoi edhe shume vise ne Indi dhe Azine Qendrore, por nuk arriti te realizonte endrren e tij dhe u detyrua te terhiqet. Kjo per arsye se ushtaret e tij u lodhen nga 8 vite lufte te panderprere. Per tei denuar ushtaret, Aleksandri zgjodhi kthimin me te veshtire, ndaj nje pjese vdiqen rruges. Asnje ushtri ne bote nuk kishte vuajtur kaq shume gjate terheqjes, pervee asaj te Napoleonit, prej kthimit nga Rusia me 1812.
Ne kohen kur po pergatiste nje ekspedite te re per te pushtuar tere boten perendimore, temperatura e larte e shtriu ne shtrat dhe pas nente ditesh vdiq, ne vitin 325 para eres sone. Aleksandri i Madh ka mbetur ne kujtese me rinine e perhershme, si stergjysh Akili, idhulli i tij.
Burrat qe kane bere historine ne vitet e mevonshme si: Pirroja Burri i Epirit, Napoleoni arberesh e shume te tjere, e paten Aleksandrin shembull te tyre. Shqiptaret kane te drejte te krenohen me kete hero legjendar. Ai ne flamurin e Maqedonise mbante shqiponjen 2-krereshe, te cilen e mbanin edhe Epiriotet dhe Iliret.
Deri me sot, vleresohet si njeriu qe ka patur pasurine me te madhe te botes. Ai shkeli tre kontinente dhe mbasi u kthye nga India, kishte nje enderr qe te bashkonte Evropen, Azine dhe pjesen veriore te Afrikes ne nje Shtet te vetem. Ai u martua me Roksanen dhe lindi nje djale qe i vuri po te njejtin emer. Ne te gjithe boten qe ai shkeli ndertoj 10 Aleksandri. Ishin qytete te medha per kohen, ne te cilat ai la qyteterimin ilir ne to. Prandaj, ne ato vende ka akoma edhe sot shume fjale ilire.
Po si ta vertetojme me mire qe Aleksandri ishte maqedonas (fis ilir)e Fare e lehte. Shqyrtojme emrin e tij, i cili vjen nga pellazgjishtja e Homerit. Pellazget jane paraardhesit e Ilireve. Tek Iliada, Homeri thote se mbreti Priam (Prij + jam, jam ai qe prij)kishte nje vajze me emrin Kasandra, e cila parashikonte te ardhmen dhe kur do te lindte djali, e ema pa nje enderr, ne te cilen vajza parashikoi qe ai do te shkaterronte gjithe boten nga lufterat. Dhe meqe kjo ishte nje enderr e keqe, djalit ia vune emrin Aleksander.
Pra, Aleksander (a lig ander) nje enderr e lig, e keqe. Pra, emri i tij jep me qarte qe ai vinte jo vetem nga familje me prejardhje pellazge(paraardhesit e Ilireve), por edhe qe emri i tij shqiperohet vetem me Shqipen e sotme dhe me as nje gjuhe tjeter ne bote.
Njazi Muhamedi:“Maqedonia shqiptare”
Aleksandri i Madh, për të cilin grinden grekët dhe maqedonasit prej vitesh, mund të jetë shqiptar. Kjo është përforcuar me një serë faktesh dhe argumentesh në librin e ri të Enciklopedisë “Maqedonia shqiptare”, që doli në botim në fund të vitit 2009 në Maqedoni.
Ky botim në fakt ishte një kundërpërgjigje e studiuesve shqiptarë përballë botimit Enciklopedia Maqedonase, që u botua në shtator dhe shkaktoi zemërim për mbarë kombin shqiptar në botë.
Autori Njazi Muhamedi sqaron në librin “Maqedonia shqiptare” se Aleksandri i Madh, i cili ka lënë gjurmë në historinë botërore edhe 2 000 vjet pas vdekjes së tij, nuk ishte as grek as maqedonas, por me origjinë shqiptare.
Sipas fakteve që nxirren në këtë Enciklopedi, origjina e babait të Aleksandrit , pra e Filipit ishte ilire, ndërsa Olimbia, nëna e Aleksandrit, gjithashtu ishte bijë e prindërve ilirë.
Më tej thuhet se Aleksandri i ngjante shumë nënës dhe dajave të tij nga fisi ilir i epiriotëve. Aleksandri mbante brirët e cjapit, një përkrenare e mbajtur më pas nga Pirroja i Epirit dhe Skënderbeu. Gjuha që fliste Aleksandri me miqtë ishte ilirishtja e vjetër e dialektit gegë, ndërsa greqishten ai e mësoi nga Aristoteli. Një tjetër fakt është se në vitin 1925, kur Shqipëria drejtohej nga Ahmet Zogu, monedhën shtetërore ai e quajti Lek për nder të Aleksandrit të Madh dhe në monedhat e para ishte fytyra e tij. Kur Shqipëria e kishte këtë monedhë, Greqia e Maqedonia nuk e kishin ende.
Këto dhe fakte të tjera pasqyrohen në Enciklopedinë “Maqedonia Shqiptare”. Për momentin nuk ka asnjë koment nga Shkupi apo nga Greqia, të cilat prej 18 vjetësh ndodhen në një konflikt për çështjen e emrit të Maqedonisë, kurse një nga sherret ka të bëjë edhe me origjinën e Aleksandrit.
Aleksandri i Madh (greqisht: Ἀλέξανδρος ὁ Μέγας ose Μέγας Ἀλέξανδρος, Mégas Aleksandros; 356 e.s - 323 e.s), i njohur gjithashtu si Aleksandri i III i Maqedonisë (Ἀλέξανδρος Γ 'ὁ Μακεδών) ishte një maqedonas nga i ati dhe ilir nga e ema
Mbret i Maqedonisë (336-323 e.s). Ai ishte njëri prej komandantëve më të suksesshëm i të gjitha kohërave dhe mbahet se nuk ka humbur asnjë betejë.
Aleksandri mori fronin e Maqedonisë pas vdekjes së babait të tij filip II, i cili kishte unifikuar [6] shumicën e qytet-shteteve të Greqisë nën hegjemoninë në një federatë të cilën e quajti Lidhja e Korinthit. [7] Pas rikonfirmimit të sundimit maqedonas nga rebelimi i jugut, qytet-shtetet greke dhe në skenë një ekskursion të shkurtër por të përgjakshme kundër Macedon verior të fqinjëve, Alexander përcaktuar në lindje kundër Achaemenid Persian Empire, të cilin ai e mundi dhe përmbysi. Pushtimet e tij të përfshine Anatolia, Siri, Phoenicia, Judea, Gazës, Egjipti, Bactria dhe Mesopotamia, dhe ai zgjeruar kufijtë e tij, perandori aq sa Punjab, India. Alexander tashmë kishte bërë planet e para për vdekjen e tij ushtarake dhe zgjerimeve tregtar në gadishullin arab, pas të cilës ai u ushtritë e tij për të kthyer në perëndim (Carthage, Romë dhe të gadishullit iberik). Vizioni origjinal i tij, megjithatë, ka qenë në lindje, në skajet e botës dhe të jashtëm të Detit të Madh, siç është përshkruar nga ana e tij djalëri Tutori mentorin dhe Aristoteli.
Gjatë tërë jetës e ëma e drejtonte në rrugën e lavdisë së përjetshme. Olimpia i thoshte shpesh: “Ti je si Akili, i dënuar nga madhështia jote”. Jeta e tij u ndërlikua kur Filipi, i sapo ndarë nga Olimpia, bëri një djalë tjetër me gruan e re, Euridiken. Atëherë, kur froni për të nuk ishte më aq i sigurtë, u largua bashkë me të ëmën në pallatin mbretëror të Epirit ku festoi edhe martesën e dajës së tij, mbretin i Epirit, të atin e Pirros (Epirit). Më pas shkoi në Iliri për të organizuar një paraqitje të armatosur kundër të atit, që kishte ndër mend t’ia linte pushtetin djali të tij të dytë. Pak kohë pas largimit, Filipi i II vritet dhe Aleksandri u shpall mbret, sepse djali i dytë ishte ende foshnje.
Në ato kushte Aleksandri vendosi të vinte në jetë planin e të atit, për pushtimin e Azisë. Për këtë i hodhi sytë perandorisë më të madhe të kohës, Persisë. Kaloi në Azi me ushtri të vogel, por më e stërvitura e kohës. Pushtoi së pari qytet-shtetet e Azisë së Vogël, së bashku me Egjiptin. Më pas u përball me Persinë, me mbretin Dari III në tre përleshje. E para u bë në vitin 331 para erës sonë në Isos, kundër një ushtrie dy herë më e madhe në numër. E dyta në Gaugamel në vitin 329, pra dy vjet më vonë, ku ushtria perse kishte 250 mijë njerëz ndaj 40 mijë te trupave te tij. E fundit ishte në Granikë. Në të tre përleshjet Aleksandri pati tre fitore të jashtëzakonshme! Perandoria më e madhe e kohës u rrëzua nga një burrë i vetëm!
Sipas VMRO-së, maqedonasit, s’kanë lidhje me Aleksandrin!
Për çfarë në të vërtetë luftojnë maqedonasit e tanishëm? A janë ata antikë, apo sllavë? Pse çështja e identiteti është problemi më i madh mes maqedonasve dhe grekëve, janë disa prej pyetjeve që janë sqaruar në një dokument të Organizatës së Brendshme Revolucionare Maqedonase (VMRO) në vitin 1946. Dokumentin e siguruar nga gazeta "LAJM" nga arkivi i VMRO-së që gjendet brenda Arkivit të Shtetit të Maqedonisë, historiani Kiril Ivanov ka dhënë sqarime se cili është identiteti i tanishëm i maqedonasve. Ivanovi në një fjalim të mbajtur më 7 mars 1946 para anëtarëve të organizatës së të rinjve maqedonas të Sofjes me titull "Historia më e vjetër e Maqedonisë" ka dhënë fakte me të cilat sqaron se maqedonasit e tanishëm janë me prejardhje sllave dhe jo antike. "Çka na lidhë neve, maqedonasit e sotëm me atë popullin e humbur që moti?
A mund që ne t’i përkujtojmë pasardhësit e tyre historik? Historia jep përgjigje negative në këtë pyetje. Populli i sotëm maqedonas, i përbërë kryesisht nga fise sllave, të cilat kanë ardhur në Ballkan rreth shekullit të 6-të pas Krishtit dhe nga mbetjet e fiseve të vjetra ilire të cilat po humbeshin, ka fizionomi të tilla etnike, te të cilat, nuk mund ta zbulojmë fizionominë etnike të maqedonasve të lashtë", thuhet në këtë dokument. Kiril Ivanov këtë teori e ka sqaruar më poshtë para rinisë maqedonase të asaj kohe në Sofje të Bullgarisë. "As traditat dhe zakonet e lashta të maqedonasve të tanishëm sllavë nuk i përngjajnë asnjë prej atyre të maqedonasve të vjetër", ka thënë Ivanov. Historiani maqedonas në atë kohë ka bindur rininë në organizatën e të rinjve se "Lidhja e vetme reale historike me ata maqedonas mund ta shohim vetëm në kuadër të aspektit gjeografik dhe në përgjithësi mund të shihen elementet ilire në përbërjen e tyre", thuhet në dokumentin e arkivit të VMRO-së.
Gjithashtu ai ka dhënë sqarime se Maqedonasit nuk janë drejtpërdrejtë pasardhës të maqedonasve antikë. "Kjo është që e bën lidhjen mes tyre në pranueshmërinë historike. Lidhje të përafërt të atillë kanë grekët e vjetër dhe të tanishëm, si dhe mes romakëve dhe italianëve të tanishëm", shkruan në këtë dokument.
Kiril Ivanov në mars të vitit 1946 vazhdon edhe më tutje, duke sqaruar dhe duke shprehur se cilat mund të jenë pasojat historike për këto të pavërteta. "Ta dhunojmë historinë dhe faktet historike me atë që do t’i vendosim maqedonasit e sotëm drejtpërdrejtë si pasardhës të Aleksandrit të Madh, do të thotë jo vetëm që po ndryshojmë të vërtetën historike, por edhe të shndërrohemi në shovinistë qesharak", ka deklaruar para rinisë maqedonase, Ivanov.
Ai ka akuzuar edhe palën greke, të cilën e ka quajtur s’i agresore dhe ndryshuese të historisë. "Mësimi i asaj parahistorie të lashtë të popullit tonë na lidhë me një çelik të padrejtë kundër falsifikuesve të shovinistëve të atij lloji të Haxhi Taksis, i cili për ta arsyetuar rrëmbimin e Maqedonisë lindore dhe jugore nga Greqia, pa turp ‘pohon’ se maqedonasit e lashtë, por edhe të tanishmit janë grekë", thuhet në fund të dokumentin që u lexua më 7 mars 1946 në Sofje.
