Sips profesor Mehemet Gjevorit, Ahmeti ishte shumë e veçantë, sepse Drenica ende "digjej flakë"..."rrjedhte gjak" nga Lufta Çlirimtare e Drenicës në krye me Shaban Polluzhën dhe Mehmet Gradicën kundër forcave agresive jugosllave.
Si i tillë Ahmet Kalmendi me ndjenjën e zjarrtë rinore të misionarit të arsimit shqip, doli para fëmijve të Drenicës, para prindërve të tyre afër 100% analfabet, të prapambetur, të varfër nga pushteti diskriminues jugosllav.
Nxënësit, prindërit e pritën mësuesin e ri pejan me ngazëllim të madh. Në fillim të detyrës, në fshatin Klinë e Epërme. Me ndihmën e fshtatarëve adaptuan si mësojtore, si shkollë një ndërtesë të vjetër, e cila nuk kishte as derë.
Këtij djaloshi me dashuri të flakët kombëtare herë-herë në mënyrë të ndërdijshme, i kujtohej shkolla e mëparshme në gjuhën serbishte e regjimit pushtues sllav. I kujtohej po ashtu një ngjarje tronditëse që kishte përjetuar në shkollë që në klasën e parë në gjuhën serbishte:
Nikolla Haxhiq, një mësues kriminel e kishte torturuar fizikisht në mënyrë barbare kur e ka parë duke e lexuar revistën e ilustruar për fëmijë (serbisht), "Robin Hud", i cili ka qenë një trim luftëtar kryengritës anglosakson.
Duke e parë Ahmet Kelmendin që lexonte këtë revistë, mësuesi barbar serb e ka përfyturuar si luftëtar i ardhshëm kundër regjimit pushtues ku ai ishte mësues.
Në Klinën e Epërme zhvilloi krijimtarinë në dy fusha të arsimit: mësim me nxënësit e klasës së parë dhe të dytë, duke i përfshirë të gjithë fëmijët e pesë fshatrave. Aktiviteti i tij i dytë vetmohues u shfaq nëpërmjet kurseve kundër analfabetizmit duke mbajtur mësim në këto fshatra.
Në këtë fshat në detyrën e tij ka përjetuar presion shpirtëror të jashtëzakonshëm, po ashtu edhe tortura mizore fizike me mjete dhe mënyra të ndryshme çnjerëzore. Ka qenë i kërcënuar se do të vritet, se do të jetë i ndjekur gjatë gjithë jetës. Ky presion dhe kjo torturë barbare është bërë nga UDB-a (sigurimi shtetëror) me qëllim që Ahmeti të organizonte vrasjen e Halit Sinanit, i cili ka qenë njëri nga bashkëpunëtorët më të ngushtë dhe më të dalluar të Shaban Polluzhës dhe Mehmet Gradicës. Përkundër këtyre presioneve dhe torturave mizore, Ahmet Kelmendi i qëndroi besnik luftës së Drenicës.
Në vendshërbimin e dytë, në fshatin Turiçevc, pas rindërtimit dhe meremetimin të shkollës të shkatërruar nga Lufta e Drenicës, filloi veprimtarinë e palodhshme, qw përfshiu të gjithë fëmijët e moshës shkollore. Si në Klinën e Epërme, po ashtu edhe në Turiçevc, luftoi me vendosmëri kundër padijes, kundër prapambeturisë që e lanë trashëgim pushtuesit e trevave tona.
Me kurset kundër analfabetizmit u dallua jo vetëm në Drenicë, por edhe më gjerë. Si misionar i arsimit shqip, i diturisë dhe kulturës kombëtare, me dëshirë dhe vullnet të madh në Turiçevc ka hapur kursin e Kulturës së përgjithshme duke përfshirë të rinjtë me shkollë fillore dhe ata me dy - tri klasë të mbaruara.
Në një kurs të tillë i vetmi në gjithë Kosovën, ka ligjeruar të gjitha lëndët.
Në bazë të kësaj veprimtarie që Ahmet Kelmendi e konsideronte të shenjtë, organet kompetente e shpërblyen si mësuesin më të mirë të Kosovës.
Sipas studimeve te Fazli Kajtazit dhe Dr.Mehmet Rukiqit për përhapjen e arsimit dhe diturisë në Drenicë, prej pesë mësuesve të shpallur doajenë, Ahmet Kelmendi ka qenë i pari.
Pas veprimtarisë së suksesshme në Drenicë i kërcënuar dhe i ndjekur, ai duke pritur disa muaj pa punë, i diplomuar në Katedrën e Albanologjisë në Beograd, pranohet në Gjimnazin e Pejës.
Edhe ne këtë institucion të vendlindjes (1954 - 1959) vazhdoi veprimtarinë me përkushtim të jashtëzakonshëm, si misionar i arsimit dhe i edukimit të brezit të ri në frymën e kulturës kombëtare shqiptare.
Kjo veprmitari e këtij arsimdashësit dhe aktivitetet me Grupin Letrar "Çajupi" të cilin e formoi, e kanë shqetësuar drejtorin e Gjimnazit, Firga Jovoviq, cili në zyrën e tij e ka urdhëruar profesorin Ahmet Kelmendi të mos i pranojë në provimin pranues në klasën e parë fëmijët: Enver dhe Mediha Hadri, Skënder Ukella dhe Ahmet Geca, prindërit e të cilëve janë vrarë në Burgun e Pejës më 1949, si armiq të përbetuar të Jugosllavisë Socialiste.
Përkundër urdhërit të drejtorit shovinist Jovoviq, Ahmet Kelmendi fëmijët e përmendur i pranoi si nxënës të rregulltë. I gëzuar dhe krenar për qëndrimin e guximshëm të Ahmet Kelmendit, Mehmet Gjevori shkruan:" Ja ky është rezultat i mosdëgjimit dhe i moszbatimit të urdhërit të UBD-së. Ky është ai fryt, si në shumë raste tw tjera, i protogonistit tim të veçantë Ahmet Kelmendit, he i lumtë!."
Profesor Ahmet Gashi, themelues i Shkencës së Gjeografisë Shqiptare në Shqipëri, i ikur që moti në Shqipëri nga Kosova, nxënësve të Ahmet Kelmendit, po ashtu të larguar nga Kosova në Shqipëri, u ka thënë: "Po ai Ahmet Kelmendi me punën e tij prej pedagogu e paska bërë Gjimnazin e Pejës Normale të Elbasanit"
I guximshëm dhe ithtar i flakët në mbrojtje të origjinës tonë ilire dhe të gjuhës së njësuar
Para nxënësve, studentëve, intelektualëvë të profileve të ndryshme, qytetarëve si dhe në tubime shkencore - në trojet tona dhe jashtë tyre - Ahmet Kelmendi e ka theksuar dhe e ka mbrojtur me argumente shkencore origjinën tonë nga ilirët dhe gjuhën shqipe nga ilirishtja.
Të përmendim në këtë rast, ai ka qenë delegat në Kongresin e Drejtshkrimit të gjuhës shqipe në Tiranë në vitin 1972.
Me hapjen e Shtëpisë së Kulturës në Pejë më 1952, i angazhuar nga njerëzit kompetentë të qytetit, Ahmet Kelmendi paraqitet me kumtesën: "Prejardhja e Gjuhës Shqipe dhe e popullit shqiptar nga Ilirët dhe Ilirishtja". Në këtë solemnitet ka marrë pjesë edhe Dushan Mugosha, funksionar i lartw jugosllav, i cili bashkë me funksionarë të tjerë, ka qenë kundër pikëpamjeve të kësaj kumtese.
Pas dy mbledhjeve të mbajtura (1952 - 1957) me gjuhëtarët e dëgjueshëm, u vendos që gjuha letrare shqipe të jetë kosovarishtja. Siç me tregonte i shqetësuar profesori Ahmet, në planin diskriminues të Jugosllavisë ishtë paraparë që të formohen dy gjuhë: a) šiptarski za šiptare u Jugoslaviji (gjuha shqipe për shqiptarët në Jugosllavi), dhe b) albanski za albance u Albaniji (gjuha shqipe për shqiptarët në Shqipëri).
Si pasojë e kësaj politike ka qenë në plan të Jugosllav të formohen dy popuj dhe dy kombe: šiptari dhe albanci.
Në një plan të tillë shfaqet ndjenja shqiptarofobe, frika nga bashkimi kombëtar i shqiptarëve në viset e tyre, synimi reaksionar për të kthyer të kaluarën e errët. Edhe sot e kësaj dite, pas Pavarësisë së Kosovës me të drejtë të Gjyqit Ndërkomëtar, Serbia nuk heq dorë nga Kosova duke e konsideruar krahinë të Sërbisë. Përkundër qëndrimeve reaksionare, në Kosovë, më 1968, u pranua njëzëri Projekti i "Rregullave të drejtshkrimit të shqipes", botuar në Tiranë më 1967, ku Ahmeti ka qenë pjesëmarrës më aktiv me shkrime.
Origjinën e kombit tonë nga ilirët dhe gjuhën shqipe nga ilirishtja vazhdoi ta mbronte edhe atëherë kur u punësua në Redaksinë e Gazetës Rilindja (1960 - 1964), pas presioneve dhe para përjashtimit në Pejë si nacionalist. Në këtë gazetë filloi të shkruante kundër kosovarishtes, gjuhës të vendosur në dy mbledhjet e përmendura të dirigjuara me dhunë të regjimit jugosllav, në krye me Dushan Mugoshën.
Në "Rilindje" së pari si lektor, gazetar dhe redaktor, ka luajtur një rol të rëndësishëm. Në këtë shtëpi botuese ka pasur përkrahje nga drejtori i saj Ymer Pula, i cili e ka njohur veprimtarinë atdhetare të Ahmet Kelmendit në Drenicë.
Gjuhën standarde shqipe e kultivoi edhe në TMK ku themeloi Qendrën e Kulturës së Gjuhës Ushtarake Shqipe. Në Universitetin Ushtarak të TMK-së, ky pedagod i palodhshëm, ligjwroi lëndën: "Kulturë e Gjuhës Ushtarake Shqipe", me gradën ushtarake major, që nga fillimi i vitit 2004.
Pas veprimtarisë së suksesshme në arsimin fillor dhe të mesëm, misioni i profesor Ahmetit vazhdoi me përkushtim të madh edhe në Universitetin e Prishtinës: Në Shkollën e Lartw Pedagogjike, në Fakultetin e Arteve, Fakultetin e Edukimit. Duhet përmendur angazhimin e madh të këtij arsimdashësi për hapjen e Degës së Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe më parë në Gjilan, në vitet 1967 - 1970, dhe më vonë edhe në Shkollën e Lartë Pedagogjike në Prishtinë. Me përvojën e tij të madhe e të gjatë, prej arsimit fillor deri në atë universitar, në ligjeratat dhe konsultat me studentët, rëndësi të posaçme i kushtonte gjithmonë gjuhës standarde shqipe, si në të shkruar ashtu edhe në të folur si dhe potenconte vazhdimisht leximin sa më shumë të librave. Para nxënësve dhe studentëve ishte edhe edukator. Atyre u fliste se pa arsim, edukatë kulturë, nuk mund të përparoj një popull. I lexonte para studentëve vargjet e poetit të madh botëror, poetit indian, nobelistit, Rabindranat Tagora, i cili në poezinë e tij e madhëron arsimin, shkollën:
"O Arsim, o Hyjneshë e Njerëzimit
O Shkollë o Faltore e Njerëzimit!"
Siç thotë Profesor Mehmet Gjevori " në tërë jetën dhe veprën e tij kemi një zbatim më të plotë e më rigoroz të Porosisë të Shenjtorëve të Rilindjes sonë Kombëtare...të etnoshqiptarizmës, gjithnjë me një moto e me një program:
TË BASHKIMIT GJITHËKOMBËTAR.
Nëntë ish nxënësit e tij të Gjimnazit të Pejës, në veprën e përmendur të Mehmet Gjevorit shprehin respekt të thellë ndaj profesorit të tyre Ahmet Kelmendi, të cilët ndër të tjera theksojnë: " Me përkushtim më të madh na mësonte për rilindwsit shqiptarë.
Duke shprehur konsideratë të thellë për dijen dhe njohuritw që kanw marrw në bankat e shkollës, ata e konsiderojnë profesor Ahmetin, mbi të gjitha, si udhërrëfyes për zhvillimin intelektual e sidomos kombëtar. Me ndjenjë krenarie thonë se e tërë gjenerata e tyre vazhdoi studimet e gati dhjetë nga ata u bënw profesor Universiteti.
Edhe ish nxënësit, ish studentët e gjeneratave tjera nuk e harrojnë profesorin e tyre. Ekrem Kryeziu, profesor i Fakultetit të Arteve, regjisor, dramaturg, i falemnderohet në këtë mënyrë: " Profesor Ahmet Kelmendi ishte sa hijerëndë, aq edhe i dashur; sa qortues, aq edhe nxitës i energjive tona krijuese.
Përveç veprimtarisë që përmendëm Ahmet Kelmendi është edhe autor i teksteve Shkollore nga Gjuhësia. Ai, ndër të tjera, me kolegët e tij prof. dr. Latif Mulaku dhe prof. Mazllum Hasimja ka publikuar katër gramatika të gjuhës shqipe, dy për shkolla fillore dhe dy për shkolla tw mesme.
Profesor dr. Eqrem Çabej ia ka pas besuar profesorit Ahmet Kelmendi të bëj përgaditjen për botimin e kompletit të veprave të tij. Kësaj pune ai iu përvesh me ndjenjën e admirimit dhe dashurisë ndaj shkencëtarit tonë. Gjashtë vëllimet e para të kompletit janë përgaditur me përkushtim të madh dhe i ka redaktuar me gjuhëtarët tanë të njohur: Sylejman Drini dhe Mehmet Gjevori.
Mirëpo punën më të madhe, siç shkruan profesori Gjevori, e ka bërë Ahmet Kelmendi. Sipas porosive të profesor Çabejt u angazhua të bëj edhe një punë tejet të mundimshme: përgaditjen për botim të vëllimit të shtatë të kompletit që ishte cikli i ligjëratave të profesorit Çabej të mbajtura në Kursin për studentët të Shkallës sw Tretë të Fakultetit Filologjik në Prishtinë 1972 -1973.
Dispensën të këtyre ligjeratave, botuar nga ky fakultet, profesori Ahmet e ngriti në vëllim shkencor me burimet e nevojshme të veprave dhe studimeve që i mblodhi nëpër bibloteka dhe institucione tona dhe në ato ndërkombëtare, që albanologu ynë i madh vetëm i kishte përmendur.
Profesor Ahmeti mblodhi dhe botoi një vepër tejet të rëndësishme për kulturën tonë kombëtare: "Histori e Gramatologjisë Shqiptare I" (1635 - 1944) të profesor Jup Kastratit (1980).
Në këtë vepër janë përmbledhur 99 gramatika të autorëve shqiptarë dhe të huaj. Profesori i Zagrebit, akademik Radoslav Katiçiq ka thënë se popujt të tjerë, edhe më të zhvilluar, nuk kanë një vepër të këtillë të historisë së gramatologjisë.
Pas një veprimtarie ta gjatë gati shtatëdhjetëvjeçare profesori Ahmet Kelmendi si misionar i arsimit shqip dhe i gjuhës sonë standarde, mbetet një ndër personalitetet më të shquara të kombit tonë.
