Qypi me florinj qe me la babai

Perparim Kapllani 

 Sa here e kam mallkuar veten pse linda i varfer dhe pse pikerisht une duhej te isha protagonist i Brezit te Humbur?! Pse duhej te me binte llotaria pikerisht mua per te marre rrugen e mergimit dhe pse me doemos une shqiptari duhej te hapja doren e me frike te zbuloja letren me vrimen e zeze...Po kam provuar ``Super 7``, ``649``, lloto te tjera dhjetra milione dollareshe..., duke mallkuar fatin tim sterre te zi: ``Te marrte dreqi qe nuk te la breke ne b.... Punon si kale, per te bere nje fare kompensimi...Nejse...Nja dy detaje personale: Babai qe 19 vjeçar u be komunist. Punoi tere jeten per 2500 leke te vjetra ne muaj, gjersa nderroijete ne vitin 1977 ne moshen 43 vjeçare. Pasuria qe me la pas??? ``Asgje``,kam peshperitur shpeshhere me vete, ``asgje``. Gjithnje kam menduar se nuk me ka lene as edhe nje qindarke te vetme, por ndersa shfletoj librin ``Historia e Qeparoit``te Janko Palit, shqiptarit te nderuar nga Himara, kuptoj per here te pare ne jeten time se e kam patur krejtesisht gabim. Ashtu si biri fatlum i Jankos, Petraqi, edhe une paskam patur nje ``qyp me florinj``, te fshehur ne nje valixhe te vjeter dhe te pluhurosur ne qytetin e Elbasanit, ne nje valixhe te mbushur me doreshkrimet e tim eti dhe librat e tij te vyer qe nuk u botuan kurre. Shfletoj librin e babait te Petraq Palit e me duket sikur Jankoja, ky plak fisnik dhe flokebardhe nga Himara, eshte babai im dhe Petraqi vete une, qe i mbledh nje çike e nga nje çike kursimet e mia e nxjerr per here te pare ne drite librat e pabotuar te tim eti. Babai zemerbardhe Janko ishte ai qe hapi shkollen shqipe ne Himare. Ai qe la Francen, ashtu si babai im Mosken dhe u kthye ne atdhe ne vitin e mbrapshte 1960. Simbioze e çuditshme ndodh thelle qenies sime...Perzierje kohesh, njerezish, ngjarjesh, vitesh...Metamorfoze universale qe me ngerthen te terin. Kimera, ajo kafshe hibride, qenie mitologjike me trup dhie dhe koke luani, e me bisht gjarperi e ka marre emrin nga Himara. ``Njihet nje skulpture ne historine e artit e quajtur si Kimera etruske, e derdhur ne bronx``, shkruan Moikom Zeqo, autori i parathenies se librit. Me duket sikur shoh Zeusin shqiptar te Kerauneve ose ndryshe te Malit te Vetetimave, tek mban ne duar vetetimat, Zeusin paragrek, jo ate te Olimpit te Greqise.... Shfletoj librin e Janko Palit e me duket sikur degjoj magjistricen Ircea, tek porosit Odiseun te ruhet nga sirenat. Me duket sikur gurgullon ne veshet e mi perroi i Himares, qe ka patur emrin "Feniks", emrin e shpendit pra, qe rilindte nga hiri. Ul koken dhe pi uje ne Burimin e Argjente te perandoreve bizantine...Aty eshte shpella e Polifemit, birit te Posejdonit, ciklopit me nje sy dhe zotit ngadhnjimtar te detit. Vete deti legjende me vete...Biri i Dyrrahut, te cilin e vrau gabimisht Herakliu dhe e hodhi trupin e tij ne det, i dha vete detit emrin e tij ``Jon``, ketij nipi te dinastise se mbreterve ilire te Durresit. Legjendat himariote ngerthehen me ato elbasanase, me Skampinin e vjeter dhe te lashte, rrapin e Bezistanit,``Ujit qe lahet vete``, ``Spaikorret``, Burimin ku piu uje kali i Skenderbeut,Selviat e Namazgjase, qe gjermanet nuk munden t`i hidhnin dot ne ere, karakaftet e Krastes...., zot i madh!!! Me kap nje ngasherim i brendshem dhe buza me dridhet...Atdheu im eshte kaq larg dhe afer! Ato gricma floriri me sperkasin te terin....Hap syte dhe i verbuar nga gezimi dhe entuziazmi zbuloj se babai im, babai i Petraqit,baballaret tuaj, baballaret tane, baballaret e atyre na kane lene per trashegim secilit nga nje qyp te mbushur perplot me florinj: qypin e mbushur me legjendat e pavdekshme te ATDHEUT! Lavduem qofshin legjendat e baballareve! Amen!