Nga Flori Bruqi
Nuk mundi ti mbante lotët as para kamerave kryeministri i vendit Sali Berisha, duke shprehur...
kështu dhimbjen e madhe për 13 viktimat e tragjedisë në Himarë.
Menjëherë pas homazheve të djeshme të bëra nga Berisha në Universitetin e Elbasanit Berisha tha se tragjedia është më e rëndë kur je jashtë vendit.
“Familjarëve, studentëve, të gjithë qytetarëve të Elbasanit iu shpreh ngushëllimet më të sinqerta. Ishte një tragjedi shumë e rëndë dhe zi e madhe, e cila kur je jashtë vendit të vjen dy here me e rëndë,” u shpreh Berisha me lotë në sy.
Në autobusin e rrëzuar në Qafën e Vishës, me targa EL 2274 B udhëtonin 33 studente të degës Gjuhë-Letërsi, Viti i III-të të universitetit Aleksandër Xhuvani të Elbasanit. Nga qendra spitalore e Himarës raportohet për 11 viktima. Mes viktimave dyshohet se është edhe shoferi i autobusit. Të plagosurit në gjendje të rëndë janë nisur me helikopter drejt Spitalit Ushtarak në Tiranë. Dhjetra të tjerë drejt spitalit të Himarës dhe Vlorës. Në Spitalin e Vlorës raportohet mungesa e gjakut për t’u ardhur në ndihmë të plagosurve të aksidentit. Ndërkohë, drejt vendngjarjes janë nisur Ministri i Brendshëm, Bujar Nishani dhe Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit, Hysni Burgaj....
.....
Aksidenti i Himarës është nga ato ngjarje që të lë pa fjalë. Ka disa momente, kur media dhe ndoshta gazetarë të rastësishëm që u bie të jenë në punë ato momente, marrin peshën e përgjegjësisë që media duhet të ketë para opinionit publik në raste të tilla.
Media shqiptare, por dhe shoqëria në tërësi ka një problem me kulturën e vdekjes dhe lajme të tilla shokuese. Të gjithëve na mungon një sjellje profesionistësh që si gazetarë të mos jemi pjesë e korit që vajton, por e njerëzve që informojnë dhe që ndikojmë me informimin në sqarimin e asaj që ka ndodhur dhe asaj që po bëhet. Trasmetimet televizive të momenteve të para ishin thuajse të neveritshme.
Reporterët e gjendur në turnin e dytë raportonin sikur po transmetonin ndonjë ndeshje futbolli ndërkohë që prodhuan boll konfuzion dhe me shifrat e jetëve të humbura. Disa televizione të mëdha vazhduan transmetonin muzikë apo emisionet e programuara pa bërë asnjë gjeste në respekt të shikuesve për ti informuar ata. Të tjera media kopjonin njera tjetrën dhe u bën bezdisëse me fjalën “ekskluzive”, a thua zoti e shkaktoi tragjedinë për tu lëvduar ata që kopjonin pamjet e njëri tjetrit. I vetmi gazetar që filmoi në vendngjarje dhe ai për arsye shumë personale, pasi po kalonte aty, ishte Stavri Marko, dhe ai u citua vetëm nga gazeta Tema e cila i mori raportet, si dhe nga CNN që po ashtu mori fotot e publikuara tek Tema me emrin e tij.
Një kulturë abuziviste me një ngjarje për të cilën nuk kishim faj pse nuk ishim atje ku ndodhi, por kishim faj që rrihnim gjoksin nga Tirana, kush e dinte më mirë c’kishte ndodhur. Nga ana tjetër dhe kur raportohej për zhvillimet e mëtejme nga spitalet, më së shumti raportohej se kush politikan shkoi për vizitë apo kush ngushëlloi se sa për gjendjen kritike të studenteve të lënduara. Biles dhe lajmet për vdekjen e studentes së 12 media e dha duke cituar Nishanin dhe jo drejtorin e spitalit.
Mangësi e madhe është dhe mënyra se si reagon shoqëria. Të gjithë i kap trishtimi dhe dëshira për të ngushëlluar, por ndërkohë ka shumë pak iniciativa me të vërtet ngushëlluese siç mund të jenë dhurimi i gjakut, organizmi për tu qëndruar afër familjeve të viktimave, respekti për viktimat dhe solemniteti i kumtimit për lajmet për ikjen e tyre nga kjo jetë. Nëse media do të fokusohej më shumë në këto aspekte natyrisht që do ta bënte shoqërinë më pak depresive dhe do të ndihmon paska më shumë për të zbutur dhimbjen e familjarëve. Fokusimi tek gjaku, pamjet horror, nxitimi për të thënë kush e gjeti i pari sa vdiqën dhe cilët ministra arritën të parët në vendngjarje është një dimension i frikshëm i mungesës së fort që kemi si shoqëri për kulturën e vdekjes dhe respektin ndaj viktimave.
Një problem i madh ngelet raporti nga vendngajrja për shkaqet e aksidentit. Ministri Olldashi thotë se rruga aty është ende e re dhe në të vërtet ka vetëm tre vjet që është rindërtuar. Për të gjithë ata që e sjellin ndërmend vendin ku është rrëzuar, kemi parasysh standardet e ulëta ët projektit të rrugës në atë pjesë, tatëpjetën me kthesë të fort ndërsa zbret për tek ura dhe mbajtëset thuajse inegzistente të rrugës. Është interesant fakti që autobusi duke zbritur ka qenë jo nga krahu i humnerës por nga krahu i mbrojtur i rrugës dhe duhet të ketë pasur një shkak madhor që ka humbur kontrollin.
Dhe në këtë rast dyshimet e forta drejtohen tek gjendja teknike e autobusëve që nisen për ekskursione me fëmijë dhe studentë, ët cilët në shumë raste janë kthyer në biznese ilegale të sekserëve të shkollave që porosisin autobuza të lirë për 50 euro më shumë në xhepat e tyre. Aksidente të tilla tragjike duhen kthyer në momente të forta reflektimi jo vetëm për të zbutur dhimbjen e familjarëve dhe për të orientuar shoqërinë drejt solidaritetit, por dhe për të bërë reforma të thella në politikat e komunikacionit dhe sidomos ën rregullore të rrepta të transportit publik të fëmijëve, nxënësve dhe studentëve, sa i përket kushteve teknike të mjeteve që udhëtojnë.
Rreptësia me te cilën duhet të kontrollohet nj autobus që raporton fëmijë, nxënës dhe student duhet doemos të jetë e standardit më të lart dhe shoferët që licencohen për udhëtime të tilla, duhet të jenë ët standardit të lart. Pistat më e mundshme e atij aksidenti përveç standardit të dobët të rrugës është gjendja teknike e autobusit dhe ndoshta aftësitë njerëzore të shoferit. Dhe kjo është pasojë e papërgjeshmërisë që ne si shoqëri kemi për jetën e qytetarëve tanë.
Ngjarja e Himarës përsëriti tragjedinë e 22 viteve më parë afër atij vendi ku një autobus me student dhe pedagogë të Institutit Bujqësor të Kamzës humbën jetën së bashku me dy helikopterët që u shkuan në ndihmë. Edhe atëherë Shqipëria u shokua nga përmasa e tragjedisë, por 22 vite më pas, shumë pak mësime kemi nxjerr se si të përballemi me tragjedi të tilla dhe mbi të gjitha si ti shmangim ato.
Aurora
Midis viktimave të tragjedisë së djeshme në Himarë ishte edhe një djalë, Armand Halilaga, nga Kavaja. Ai nuk ishte student i vitit të tretë, Gjuhë-Letërsi të Universitetit “Aleksandër Xhuvani” në Elbasan, por ishte i fejuari i njërës prej vajzave, Besjana Xhenetit po nga qyteti i Kavajës. Në udhëtimin e “ferrit”, Armandi kishte vendosur ta shoqëronte të fejuarën për të kaluar disa ditë së bashku pranë detit të jugut, në qytetin bregdetar të Sarandës.
Sipas fqinjëve ata duheshin shumë edhe pse në një farë mënyrë gjendeshin larg njëri tjetrit, ajo konviktore në godinat e vajzave të universitetit të Elbasanit, ndërsa ai jetonte e punonte në Kavajë. Ishin njohur shumë të rinj dhe pothuajse cdo fundjavë përpiqeshin ta kalonin së bashku. Ose ai shkonte në Elbasan, ose ajo vinte në qytetin e saj… E megjithatë fati nuk ishte në anën e tyre… Ndërsa Armandi ishte mes 11 viktimave të para të aksidentit, fatmirësisht Besjana nuk u lëndua rëndë. Ajo ndodhet në spitalin e Vlorës jashtë rrezikut për jetën dhe ndoshta akoma nuk e ka marrë vesh lajmin e kobshëm të humbjes së dashurisë së saj.
Ndërkaq dy familjet i ka pushtuar zia ..njëra humbi djalin në moshë shumë të re ndërsa tjetra dhëndrin e ardhshëm…
Nene te lutem me lejo,
te shkoj dhe une bashk me to.
nuk eshte shume vec nje nat,
neser do te kthehem prap...
do defrehem te lutem nene,
me ler te ik diten e hene...
nuk do ik pergjithmon,
vec nje dite eskursjon,
te jem dhe une me shoqerin,
se ketu e kam shtepin..
nena shkrete e uruar,
lutja vajzes,
e ka coptuar,,
me mund dhe me sakrifice,
vajzen ne eskursjon ta nise,,
mundesite sishin shume te medha,
qe vajzes ti jepnin shum para,
e nisin ne eskursjon ta cojn
me pengun a do ti mjaftojn....
e nis me dhimbje nena shkret,,,,
se di qe vdekja po e pret,,,
se di qe ai eskursjon i urryer,
ja mer vajzen per mos tja kthyer,,,
nje telefonate pret ajo,
NEN ARRITA MOS U SHQETESO
por nje telefonat mberrin
nga e cila ulerin,,,
nga ai lajm qe ajo mori,
godet me grushta kraharorin,
cjerr fytyren e saj..
dhimbja zemren nis tja caj,,
me fal bija ime,
te rrita me mundime,,,
si sme lajmeroj kjo zemer e shkret
qe sot do nderrosh jet,,
me fal bije qe ste ndalova,
deshiren mami ta plotesova.
shume endrra bije kishe,
por se dija qe e fundit kjo do ishte..
"Ikëm, nuk po mundem ta ndaloj dot”,ka thënë shoferi në momentin që ka....
kuptuar se nuk ishte në gjendje të kontrollonte mjetin.
Dy nga vajzat nga spitali i Vlorës dhe nga spitali ushtarak në Tiranë thanë se teksa hynte në kthesën pas të cilës vjen disheza e lehtë, autobusi ka qenë me shpejtësi dhe ka prekur shkëmbin në krahun e djathtë të rrugës.
Më pas ka vazhduar lëvizja e çrregullt dhe në këtë kohë drejtuesi i mjetit ka frenuar si dhe është përpjekur të mbajë timonin në drejtimin e vazhdimit të rrugës. Në këtë interval kohor, pasagjeret studente kanë dëgjuar britmat e shoferit që ka thënë se nuk po e ndalonte dot mjetin.
Në vendngjarje, në rrugën ku ndodhi aksidenti, janë konstatuar 25 metra gjurmë frenimi në asfalt ,por gjithçka ka qenë e kotë pasi autobusi nuk ka arritur të ndalojë.
Indinjimin dhe dëshpërimin e familjrëve të studenteve që gjetën ...
vdekje tragjike dje,e dyfishon deklarata e vëllait të njërës preja vajzave të palgosura,i cili dëshmon se studentet i kishin kërkuar shoferit tre herë që ai të ulte shpejtësinë e mjetit.
I riu thotë se ka folur me motrëne tij dhe ajo i ka thënë se i krkuan shoferit tre herë aë ai të uli shpejtësinë,por ai nuk kishte frenuar,me pasojë të ndodhi tragjedia.
“Brenda pak sekondash e kanë parë autobusin të rrotullohet dhe të bjerë në greminë. Më pas ajo thotë se ka parë disa vajza të mbetura të vdekura dhe disa të tjera që përpiqeshin të dilnin nga autobusi përmes dritareve”, tha vëllai i njërës prej vajzave të mbijetuara që gjendet aktualisht në Spitalin Ushtarak
Dëshmia më e fundit sjell në dritë edhe përpjekjen e shoferit për të manovruar mjetin.
Makina tragjike ka mbetur e varur në humnerë,por paniku që kapi vajzat,prishi ekuilibrin,me pasojë të gjejndë vdekjen 12 studente dhe shoferi.
Një nga studentet e plagosura në aksidentin tragjik të ditës së hënë, Alma Deda nga Rrogozhina, thotë se autobusi ka mbetur i varur, por vajzat e kanë prishur ekuilibrin në panik e sipër. Duke folur për media, ajo sjell dëshminë e saj për ngjarjen.
Mund të na përshkruani momentin e rrëzimit të autobusit?
Po, e mbaj mend shumë mirë se çfarë ka ndodhur brenda atyre pak minutave. Unë isha në gjumë dhe pas dy minutash, pasi u zgjova, ndodhi gjithçka. U zgjova, u mbështeta në sedilje dhe po prisnim të ndalonim për të ngrënë diçka. Kaluam një kthesë të fortë dhe erdhi kthesa tjetër. Kur, në atë moment autobusi u fut nga ana e kodrës dhe u ndje një përplasje dhe zhurmë e fortë. Reaguam të gjitha duke bërtitur, ndërsa shoferi frenoi, por autobusi nuk ndalej. Autobusi ngeli nga njëra anë në ajër dhe nuk dinim më se çfarë po bënim.
Çfarë bëtë në atë moment?
Shoferi po bërtiste: Bo, bo, çfarë ndodhi. Mos lëvizni, mos dilni para autobusit se do të rrëzohemi, prisni sa tu hap derën, mos dilni para. Qëndroni në fund të autobusit, nuk duhet të peshoni para”. Por ne na kapi paniku dhe të gjitha u turrëm para autobusit pa vetëdije. Po të kishim qëndruar në fund, nuk do të binim. Shoferi u përpoq të hapte derën, por butoni që shtypte nuk po merrte komandë. Ai thoshte: Nuk punon, nuk punon. Ishte çështje sekondash, nuk di ç’të them. Autobusi u rrotullua dy herë derisa u rrëzua në fund.
Mbani mend gjë se ku u gjendët më pas?
Kur kemi rënë, unë dola jashtë autobusit. Me siguri që kam dalë nga xhamat. Unë shpëtova se autobusi u përplas në një vend që ishte si shesh i vogël dhe ngela aty, ndërsa autobusi vazhdoi të rrokullisej më vonë.
Studentja nga fshati Verdovë i Pogradecit i premtoi të fejuarit të saj se...
edhe e vdekur do të gkthhej më datë 23 që të festonte ditëlindjen e tij.
Aurora Molla është varrosur një ditë më vonë për të qenële rpanishme edhe e vdekur në festëne ditëlindjes së të fejuarit, Erjon Maxhari, të cilit i ka rënë të fikët disa herë gjatë ceremonisë. “Nuk mund të festohet në asnjë mënyrë më keq sesa sot ditëlindja ime,” ka thënë Maxhari.
E ëma e vajzës, Shqipja, thotë se ajo kishte thënë se e edhe e vdekur do vinte të festonte ditëlindjen e të fejuarit.
Kurse daja i vajzës, Lutfi Muçka, thotë se Aurora i kishte dhënë një fletore me poezi për ta lexuar. Ai thotë se ka peng që nuk ia botoi poezitë përpara vdekjes. Për GSH ai ka rrëfyer një nga poezitë e saj. Lexojeni më poshtë:
Tani o botë më uro gjumë të ëmbël,
Se do të fle e qetë larg njerëzve,
Hipokritë e llafazanë,
Dhe më duhet të pres të papriturën,
E aq shumëpritur,...
Eglantina Çela
Deklarata e bashkëshortes të shoferit që drejtonte automjetin që mori jetën e 12 studenteve,është...shokuese dhe tregon realitetin tronditës në vendin tonë,pasi duket se psikologjia e rëndë për shkak të varfërisë sjell gjithçka negative.
Eglantina,gruaja e shoferit Pëllumb Çela thotë se bashkëshorti i saj kishte mundësi të hidhej nga makina teksa ishte në ecje,pasi kishte aftësi të madhe në timon,por nuk e bëri këtë për të luftuar deri në momentine fundit që të shpëtonte studentet.
“Pëllumbi ka pasur mundësinë që të hidhej nga autobusi, pasi di të hidhet në ecje. E ka mësuar prej vitesh në praktikë. Kam një jetë në krah të tij dhe kemi katër fëmijë bashkë, dy djem dhe dy vajza. I njoh mirë aftësitë e tij në timon, por edhe si mekanik. Ai nuk është hedhur nga timoni pasi nuk ka dashur të shpëtojë vetëm veten. Ka ndenjur deri në fund dhe ka shkuar drejt vdekjes i sigurt, duke u përpjekur të shpëtojë vajzat,” thotë Eglantina për gazetën Panorama.
Ajo shpreh edhe tmerrin psikologjik të bashkëshortit të saj,i cili punonte vetëm për 200.000 lekë të vjetra në muaj dhe i pasiguruar.
“Paga ishte 200 mijë lekë të vjetra, por Pëllumbi nuk rrinte dot pa punë. Ishte shumë i urtë dhe nuk bënte fjalë për çështje rroge. Gjithnjë ka qenë punëtor në maksimum, i drejtë dhe i ndershëm,” thotë Eglantina ...
E pyetur se a ishte i siguruar ai, ajo thotë: “Jo, jo, e di unë. Nuk ka qenë i siguruar, sepse e kemi diskutuar edhe punën e pensionit disa herë. Pëllumbi më ka thënë se se nuk i paguheshin figuracionet”.
Pa e kthyer asnjëherë kokën mbrapa.
Emrat e studenteve që i ndau nga jeta në momentin e lulëzimit autobusi tragjik.
1. Denisa Guzi nga Gramshi
2. Ermira Mana nga Elbasani
3. Aurora Molla nga Pogradeci
4. Lindita Kabashi nga Elbasani
5. Joana Debinja nga Lushnja
6. Elsa Daka nga Elbasani
7. Juliana Tola nga Elbasani
8. Armand Halilaga nga Kavaja
9. Pëllumb Çela, drejtuesi i mjetit, nga Elbasani
10. Fabiola Shehi nga Bërxulla Tiranë
11. Eriola Xhoi nga Elbasani vazhdojnë procedurat e verifikimit me familjarët
12. Eranda Baloshi nga Elbasani
13. Dorina Stafa nga Kruja
Po kurohen në Spitalin Ushtarak Tiranë:
1. Kaltra Pollozhani
2. Alma Deda
3. Eranda Bato
4. Antoneta Taçe
5. Doriana Kumria
6. Anisa Çobaj
7. Shegushe Haka
8. Elsa Shtylla
9. Ifsjana Karriqi
10. Mirsie Biba
11. Besjana Dani
12. Briselda Gubere
13. Florije Peci
14. Blerina Çereni
15. Griselda Zeneli
Po kurohen në Spitalin e Vlorës:
1. Elidona Gjinaj
2. Enkela Daja
3. Ticiana Hysa
4. Juliana Kuqi
5. Ergita Opingari
6. Adjola Musaka
7. Liri Hasa
8. Besjana Xheneti
9. Adisa Çela
10. Anisa Hysa
Në gjendje të mirë në Spitalin e Himarës
11. Arta Ballabani
Nga grupi i posaçëm hetimor vazhdojnë hetimet për zbardhjen e shkaqeve të këtij aksidenti të rëndë.
Lista e personave që gjendeshin në autobusin e dytë të cilët...nuk janë përfshirë në aksidentin e rëndë dhe janë në gjendje të mirë shëndetësore:
1. Lubica Kerthi
2. Shpresa Elezi
3. Greta Hoxha
4. Adile Suli
5. Endri Boçi
6. Rozeta Sinani
7. Nertila Gjini
8. Marjola Ahmetaj
9. Nevila Seitllari
10. Rajmonda Kasa
11. Thëllëza Lleshi
12. Daniel Dulellari
13. Daniela Sharra
14. Marsida Memushi
15. Blerina Sallaku
16. Rezarta Hida
17. Adriana Balla
18. Manjola Cepi
19. Olgert Çela
20. Ervin Qarri
21. Orgerta Miraka
22. Antigona Pole
23. Ornela Mullaliu
24. Xhoana Bardhi
25. Matilda Sadiku
26. Migena Handari
27. Fatbardh Shala
28. Valbona Isaku
29. Elona Skeja
30. Arisa Buzi
31. Valbona Belba
32. Lutfie Kola
33. Vojsava Duka
34. Miranda Brahimi
35. Irma Gjuzi
36. Sokol Agolli
37. Mario Lila
Dy vajzat e aksidentit tragjik të Himarës,Florije Peci dhe Eriselda Guberi të cilat ndodhen në...
gjendje të rëndë shëndetësore momentalisht po marrin ndihmën mjekësore në Spitalin Ushtarak, mëngjesin e ditës së nesërme do nisen për kurim në Austri për t’iu nënshtruar mjekimit në klinikat më të specializuara atje. Lajmi u konfirmua nga Ministri i Shëndetësisë, Petrit Vasili dhe ambasadori austriak, Florian Rauning.
“Kemi lajme të mira nga Vlora, 5 vajza kanë lënë spitalin. Është një lajm pozitiv, vajzat e tjera në spitalin e Vlorës vazhdojnë të jenë në një gjendje mjaft të mirë. Edhe në Spitalin Ushtarak gjëndja është e mirë, stacionare, jemi shpresë plotë që ato që nuk kanë komplikacione të tjera do të fillojnë të lënë spitalin.
Problem mbeten dy vajza, për të cilat kemi bashkëpunuar me Ambasadorin e Austrisë dhe sëbashku kemi arritur të kemi një zgjidhje pozitive, trajtimin e tyre në klinika të specializuara në Austri. Në këtë mënyrë hapen mundësi të reja për një trajtim pozitiv dhe shpresëmadh, sepse miqtë e mirë duken në ditë të vështira” deklaroi Vasili.
Në fjalën e tij ambasadori austriak Florian Rauning tha,“Transporti është parashikuar nesër në mëngjes, nëse e lejon statusi i tyre shëndetësor. Ishte një punë intensive këto dy ditë për gjetjen e klinikave të specializuara”.
Nuk mundi ti mbante lotët as para kamerave kryeministri i vendit Sali Berisha, duke shprehur...
kështu dhimbjen e madhe për 13 viktimat e tragjedisë në Himarë.
Menjëherë pas homazheve të djeshme të bëra nga Berisha në Universitetin e Elbasanit Berisha tha se tragjedia është më e rëndë kur je jashtë vendit.
“Familjarëve, studentëve, të gjithë qytetarëve të Elbasanit iu shpreh ngushëllimet më të sinqerta. Ishte një tragjedi shumë e rëndë dhe zi e madhe, e cila kur je jashtë vendit të vjen dy here me e rëndë,” u shpreh Berisha me lotë në sy.
Në autobusin e rrëzuar në Qafën e Vishës, me targa EL 2274 B udhëtonin 33 studente të degës Gjuhë-Letërsi, Viti i III-të të universitetit Aleksandër Xhuvani të Elbasanit. Nga qendra spitalore e Himarës raportohet për 11 viktima. Mes viktimave dyshohet se është edhe shoferi i autobusit. Të plagosurit në gjendje të rëndë janë nisur me helikopter drejt Spitalit Ushtarak në Tiranë. Dhjetra të tjerë drejt spitalit të Himarës dhe Vlorës. Në Spitalin e Vlorës raportohet mungesa e gjakut për t’u ardhur në ndihmë të plagosurve të aksidentit. Ndërkohë, drejt vendngjarjes janë nisur Ministri i Brendshëm, Bujar Nishani dhe Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit, Hysni Burgaj....
.....
Aksidenti i Himarës është nga ato ngjarje që të lë pa fjalë. Ka disa momente, kur media dhe ndoshta gazetarë të rastësishëm që u bie të jenë në punë ato momente, marrin peshën e përgjegjësisë që media duhet të ketë para opinionit publik në raste të tilla.
Media shqiptare, por dhe shoqëria në tërësi ka një problem me kulturën e vdekjes dhe lajme të tilla shokuese. Të gjithëve na mungon një sjellje profesionistësh që si gazetarë të mos jemi pjesë e korit që vajton, por e njerëzve që informojnë dhe që ndikojmë me informimin në sqarimin e asaj që ka ndodhur dhe asaj që po bëhet. Trasmetimet televizive të momenteve të para ishin thuajse të neveritshme.
Reporterët e gjendur në turnin e dytë raportonin sikur po transmetonin ndonjë ndeshje futbolli ndërkohë që prodhuan boll konfuzion dhe me shifrat e jetëve të humbura. Disa televizione të mëdha vazhduan transmetonin muzikë apo emisionet e programuara pa bërë asnjë gjeste në respekt të shikuesve për ti informuar ata. Të tjera media kopjonin njera tjetrën dhe u bën bezdisëse me fjalën “ekskluzive”, a thua zoti e shkaktoi tragjedinë për tu lëvduar ata që kopjonin pamjet e njëri tjetrit. I vetmi gazetar që filmoi në vendngjarje dhe ai për arsye shumë personale, pasi po kalonte aty, ishte Stavri Marko, dhe ai u citua vetëm nga gazeta Tema e cila i mori raportet, si dhe nga CNN që po ashtu mori fotot e publikuara tek Tema me emrin e tij.
Një kulturë abuziviste me një ngjarje për të cilën nuk kishim faj pse nuk ishim atje ku ndodhi, por kishim faj që rrihnim gjoksin nga Tirana, kush e dinte më mirë c’kishte ndodhur. Nga ana tjetër dhe kur raportohej për zhvillimet e mëtejme nga spitalet, më së shumti raportohej se kush politikan shkoi për vizitë apo kush ngushëlloi se sa për gjendjen kritike të studenteve të lënduara. Biles dhe lajmet për vdekjen e studentes së 12 media e dha duke cituar Nishanin dhe jo drejtorin e spitalit.
Mangësi e madhe është dhe mënyra se si reagon shoqëria. Të gjithë i kap trishtimi dhe dëshira për të ngushëlluar, por ndërkohë ka shumë pak iniciativa me të vërtet ngushëlluese siç mund të jenë dhurimi i gjakut, organizmi për tu qëndruar afër familjeve të viktimave, respekti për viktimat dhe solemniteti i kumtimit për lajmet për ikjen e tyre nga kjo jetë. Nëse media do të fokusohej më shumë në këto aspekte natyrisht që do ta bënte shoqërinë më pak depresive dhe do të ndihmon paska më shumë për të zbutur dhimbjen e familjarëve. Fokusimi tek gjaku, pamjet horror, nxitimi për të thënë kush e gjeti i pari sa vdiqën dhe cilët ministra arritën të parët në vendngjarje është një dimension i frikshëm i mungesës së fort që kemi si shoqëri për kulturën e vdekjes dhe respektin ndaj viktimave.
Një problem i madh ngelet raporti nga vendngajrja për shkaqet e aksidentit. Ministri Olldashi thotë se rruga aty është ende e re dhe në të vërtet ka vetëm tre vjet që është rindërtuar. Për të gjithë ata që e sjellin ndërmend vendin ku është rrëzuar, kemi parasysh standardet e ulëta ët projektit të rrugës në atë pjesë, tatëpjetën me kthesë të fort ndërsa zbret për tek ura dhe mbajtëset thuajse inegzistente të rrugës. Është interesant fakti që autobusi duke zbritur ka qenë jo nga krahu i humnerës por nga krahu i mbrojtur i rrugës dhe duhet të ketë pasur një shkak madhor që ka humbur kontrollin.
Dhe në këtë rast dyshimet e forta drejtohen tek gjendja teknike e autobusëve që nisen për ekskursione me fëmijë dhe studentë, ët cilët në shumë raste janë kthyer në biznese ilegale të sekserëve të shkollave që porosisin autobuza të lirë për 50 euro më shumë në xhepat e tyre. Aksidente të tilla tragjike duhen kthyer në momente të forta reflektimi jo vetëm për të zbutur dhimbjen e familjarëve dhe për të orientuar shoqërinë drejt solidaritetit, por dhe për të bërë reforma të thella në politikat e komunikacionit dhe sidomos ën rregullore të rrepta të transportit publik të fëmijëve, nxënësve dhe studentëve, sa i përket kushteve teknike të mjeteve që udhëtojnë.
Rreptësia me te cilën duhet të kontrollohet nj autobus që raporton fëmijë, nxënës dhe student duhet doemos të jetë e standardit më të lart dhe shoferët që licencohen për udhëtime të tilla, duhet të jenë ët standardit të lart. Pistat më e mundshme e atij aksidenti përveç standardit të dobët të rrugës është gjendja teknike e autobusit dhe ndoshta aftësitë njerëzore të shoferit. Dhe kjo është pasojë e papërgjeshmërisë që ne si shoqëri kemi për jetën e qytetarëve tanë.
Ngjarja e Himarës përsëriti tragjedinë e 22 viteve më parë afër atij vendi ku një autobus me student dhe pedagogë të Institutit Bujqësor të Kamzës humbën jetën së bashku me dy helikopterët që u shkuan në ndihmë. Edhe atëherë Shqipëria u shokua nga përmasa e tragjedisë, por 22 vite më pas, shumë pak mësime kemi nxjerr se si të përballemi me tragjedi të tilla dhe mbi të gjitha si ti shmangim ato.
Aurora
Midis viktimave të tragjedisë së djeshme në Himarë ishte edhe një djalë, Armand Halilaga, nga Kavaja. Ai nuk ishte student i vitit të tretë, Gjuhë-Letërsi të Universitetit “Aleksandër Xhuvani” në Elbasan, por ishte i fejuari i njërës prej vajzave, Besjana Xhenetit po nga qyteti i Kavajës. Në udhëtimin e “ferrit”, Armandi kishte vendosur ta shoqëronte të fejuarën për të kaluar disa ditë së bashku pranë detit të jugut, në qytetin bregdetar të Sarandës.
Sipas fqinjëve ata duheshin shumë edhe pse në një farë mënyrë gjendeshin larg njëri tjetrit, ajo konviktore në godinat e vajzave të universitetit të Elbasanit, ndërsa ai jetonte e punonte në Kavajë. Ishin njohur shumë të rinj dhe pothuajse cdo fundjavë përpiqeshin ta kalonin së bashku. Ose ai shkonte në Elbasan, ose ajo vinte në qytetin e saj… E megjithatë fati nuk ishte në anën e tyre… Ndërsa Armandi ishte mes 11 viktimave të para të aksidentit, fatmirësisht Besjana nuk u lëndua rëndë. Ajo ndodhet në spitalin e Vlorës jashtë rrezikut për jetën dhe ndoshta akoma nuk e ka marrë vesh lajmin e kobshëm të humbjes së dashurisë së saj.
Ndërkaq dy familjet i ka pushtuar zia ..njëra humbi djalin në moshë shumë të re ndërsa tjetra dhëndrin e ardhshëm…
Nene te lutem me lejo,
te shkoj dhe une bashk me to.
nuk eshte shume vec nje nat,
neser do te kthehem prap...
do defrehem te lutem nene,
me ler te ik diten e hene...
nuk do ik pergjithmon,
vec nje dite eskursjon,
te jem dhe une me shoqerin,
se ketu e kam shtepin..
nena shkrete e uruar,
lutja vajzes,
e ka coptuar,,
me mund dhe me sakrifice,
vajzen ne eskursjon ta nise,,
mundesite sishin shume te medha,
qe vajzes ti jepnin shum para,
e nisin ne eskursjon ta cojn
me pengun a do ti mjaftojn....
e nis me dhimbje nena shkret,,,,
se di qe vdekja po e pret,,,
se di qe ai eskursjon i urryer,
ja mer vajzen per mos tja kthyer,,,
nje telefonate pret ajo,
NEN ARRITA MOS U SHQETESO
por nje telefonat mberrin
nga e cila ulerin,,,
nga ai lajm qe ajo mori,
godet me grushta kraharorin,
cjerr fytyren e saj..
dhimbja zemren nis tja caj,,
me fal bija ime,
te rrita me mundime,,,
si sme lajmeroj kjo zemer e shkret
qe sot do nderrosh jet,,
me fal bije qe ste ndalova,
deshiren mami ta plotesova.
shume endrra bije kishe,
por se dija qe e fundit kjo do ishte..
"Ikëm, nuk po mundem ta ndaloj dot”,ka thënë shoferi në momentin që ka....
kuptuar se nuk ishte në gjendje të kontrollonte mjetin.
Dy nga vajzat nga spitali i Vlorës dhe nga spitali ushtarak në Tiranë thanë se teksa hynte në kthesën pas të cilës vjen disheza e lehtë, autobusi ka qenë me shpejtësi dhe ka prekur shkëmbin në krahun e djathtë të rrugës.
Më pas ka vazhduar lëvizja e çrregullt dhe në këtë kohë drejtuesi i mjetit ka frenuar si dhe është përpjekur të mbajë timonin në drejtimin e vazhdimit të rrugës. Në këtë interval kohor, pasagjeret studente kanë dëgjuar britmat e shoferit që ka thënë se nuk po e ndalonte dot mjetin.
Në vendngjarje, në rrugën ku ndodhi aksidenti, janë konstatuar 25 metra gjurmë frenimi në asfalt ,por gjithçka ka qenë e kotë pasi autobusi nuk ka arritur të ndalojë.
Indinjimin dhe dëshpërimin e familjrëve të studenteve që gjetën ...
vdekje tragjike dje,e dyfishon deklarata e vëllait të njërës preja vajzave të palgosura,i cili dëshmon se studentet i kishin kërkuar shoferit tre herë që ai të ulte shpejtësinë e mjetit.
I riu thotë se ka folur me motrëne tij dhe ajo i ka thënë se i krkuan shoferit tre herë aë ai të uli shpejtësinë,por ai nuk kishte frenuar,me pasojë të ndodhi tragjedia.
“Brenda pak sekondash e kanë parë autobusin të rrotullohet dhe të bjerë në greminë. Më pas ajo thotë se ka parë disa vajza të mbetura të vdekura dhe disa të tjera që përpiqeshin të dilnin nga autobusi përmes dritareve”, tha vëllai i njërës prej vajzave të mbijetuara që gjendet aktualisht në Spitalin Ushtarak
Dëshmia më e fundit sjell në dritë edhe përpjekjen e shoferit për të manovruar mjetin.
Makina tragjike ka mbetur e varur në humnerë,por paniku që kapi vajzat,prishi ekuilibrin,me pasojë të gjejndë vdekjen 12 studente dhe shoferi.
Një nga studentet e plagosura në aksidentin tragjik të ditës së hënë, Alma Deda nga Rrogozhina, thotë se autobusi ka mbetur i varur, por vajzat e kanë prishur ekuilibrin në panik e sipër. Duke folur për media, ajo sjell dëshminë e saj për ngjarjen.
Mund të na përshkruani momentin e rrëzimit të autobusit?
Po, e mbaj mend shumë mirë se çfarë ka ndodhur brenda atyre pak minutave. Unë isha në gjumë dhe pas dy minutash, pasi u zgjova, ndodhi gjithçka. U zgjova, u mbështeta në sedilje dhe po prisnim të ndalonim për të ngrënë diçka. Kaluam një kthesë të fortë dhe erdhi kthesa tjetër. Kur, në atë moment autobusi u fut nga ana e kodrës dhe u ndje një përplasje dhe zhurmë e fortë. Reaguam të gjitha duke bërtitur, ndërsa shoferi frenoi, por autobusi nuk ndalej. Autobusi ngeli nga njëra anë në ajër dhe nuk dinim më se çfarë po bënim.
Çfarë bëtë në atë moment?
Shoferi po bërtiste: Bo, bo, çfarë ndodhi. Mos lëvizni, mos dilni para autobusit se do të rrëzohemi, prisni sa tu hap derën, mos dilni para. Qëndroni në fund të autobusit, nuk duhet të peshoni para”. Por ne na kapi paniku dhe të gjitha u turrëm para autobusit pa vetëdije. Po të kishim qëndruar në fund, nuk do të binim. Shoferi u përpoq të hapte derën, por butoni që shtypte nuk po merrte komandë. Ai thoshte: Nuk punon, nuk punon. Ishte çështje sekondash, nuk di ç’të them. Autobusi u rrotullua dy herë derisa u rrëzua në fund.
Mbani mend gjë se ku u gjendët më pas?
Kur kemi rënë, unë dola jashtë autobusit. Me siguri që kam dalë nga xhamat. Unë shpëtova se autobusi u përplas në një vend që ishte si shesh i vogël dhe ngela aty, ndërsa autobusi vazhdoi të rrokullisej më vonë.
Studentja nga fshati Verdovë i Pogradecit i premtoi të fejuarit të saj se...
edhe e vdekur do të gkthhej më datë 23 që të festonte ditëlindjen e tij.
Aurora Molla është varrosur një ditë më vonë për të qenële rpanishme edhe e vdekur në festëne ditëlindjes së të fejuarit, Erjon Maxhari, të cilit i ka rënë të fikët disa herë gjatë ceremonisë. “Nuk mund të festohet në asnjë mënyrë më keq sesa sot ditëlindja ime,” ka thënë Maxhari.
E ëma e vajzës, Shqipja, thotë se ajo kishte thënë se e edhe e vdekur do vinte të festonte ditëlindjen e të fejuarit.
Kurse daja i vajzës, Lutfi Muçka, thotë se Aurora i kishte dhënë një fletore me poezi për ta lexuar. Ai thotë se ka peng që nuk ia botoi poezitë përpara vdekjes. Për GSH ai ka rrëfyer një nga poezitë e saj. Lexojeni më poshtë:
Tani o botë më uro gjumë të ëmbël,
Se do të fle e qetë larg njerëzve,
Hipokritë e llafazanë,
Dhe më duhet të pres të papriturën,
E aq shumëpritur,...
Eglantina Çela
Deklarata e bashkëshortes të shoferit që drejtonte automjetin që mori jetën e 12 studenteve,është...shokuese dhe tregon realitetin tronditës në vendin tonë,pasi duket se psikologjia e rëndë për shkak të varfërisë sjell gjithçka negative.
Eglantina,gruaja e shoferit Pëllumb Çela thotë se bashkëshorti i saj kishte mundësi të hidhej nga makina teksa ishte në ecje,pasi kishte aftësi të madhe në timon,por nuk e bëri këtë për të luftuar deri në momentine fundit që të shpëtonte studentet.
“Pëllumbi ka pasur mundësinë që të hidhej nga autobusi, pasi di të hidhet në ecje. E ka mësuar prej vitesh në praktikë. Kam një jetë në krah të tij dhe kemi katër fëmijë bashkë, dy djem dhe dy vajza. I njoh mirë aftësitë e tij në timon, por edhe si mekanik. Ai nuk është hedhur nga timoni pasi nuk ka dashur të shpëtojë vetëm veten. Ka ndenjur deri në fund dhe ka shkuar drejt vdekjes i sigurt, duke u përpjekur të shpëtojë vajzat,” thotë Eglantina për gazetën Panorama.
Ajo shpreh edhe tmerrin psikologjik të bashkëshortit të saj,i cili punonte vetëm për 200.000 lekë të vjetra në muaj dhe i pasiguruar.
“Paga ishte 200 mijë lekë të vjetra, por Pëllumbi nuk rrinte dot pa punë. Ishte shumë i urtë dhe nuk bënte fjalë për çështje rroge. Gjithnjë ka qenë punëtor në maksimum, i drejtë dhe i ndershëm,” thotë Eglantina ...
E pyetur se a ishte i siguruar ai, ajo thotë: “Jo, jo, e di unë. Nuk ka qenë i siguruar, sepse e kemi diskutuar edhe punën e pensionit disa herë. Pëllumbi më ka thënë se se nuk i paguheshin figuracionet”.
Pa e kthyer asnjëherë kokën mbrapa.
Emrat e studenteve që i ndau nga jeta në momentin e lulëzimit autobusi tragjik.
1. Denisa Guzi nga Gramshi
2. Ermira Mana nga Elbasani
3. Aurora Molla nga Pogradeci
4. Lindita Kabashi nga Elbasani
5. Joana Debinja nga Lushnja
6. Elsa Daka nga Elbasani
7. Juliana Tola nga Elbasani
8. Armand Halilaga nga Kavaja
9. Pëllumb Çela, drejtuesi i mjetit, nga Elbasani
10. Fabiola Shehi nga Bërxulla Tiranë
11. Eriola Xhoi nga Elbasani vazhdojnë procedurat e verifikimit me familjarët
12. Eranda Baloshi nga Elbasani
13. Dorina Stafa nga Kruja
Po kurohen në Spitalin Ushtarak Tiranë:
1. Kaltra Pollozhani
2. Alma Deda
3. Eranda Bato
4. Antoneta Taçe
5. Doriana Kumria
6. Anisa Çobaj
7. Shegushe Haka
8. Elsa Shtylla
9. Ifsjana Karriqi
10. Mirsie Biba
11. Besjana Dani
12. Briselda Gubere
13. Florije Peci
14. Blerina Çereni
15. Griselda Zeneli
Po kurohen në Spitalin e Vlorës:
1. Elidona Gjinaj
2. Enkela Daja
3. Ticiana Hysa
4. Juliana Kuqi
5. Ergita Opingari
6. Adjola Musaka
7. Liri Hasa
8. Besjana Xheneti
9. Adisa Çela
10. Anisa Hysa
Në gjendje të mirë në Spitalin e Himarës
11. Arta Ballabani
Nga grupi i posaçëm hetimor vazhdojnë hetimet për zbardhjen e shkaqeve të këtij aksidenti të rëndë.
Lista e personave që gjendeshin në autobusin e dytë të cilët...nuk janë përfshirë në aksidentin e rëndë dhe janë në gjendje të mirë shëndetësore:
1. Lubica Kerthi
2. Shpresa Elezi
3. Greta Hoxha
4. Adile Suli
5. Endri Boçi
6. Rozeta Sinani
7. Nertila Gjini
8. Marjola Ahmetaj
9. Nevila Seitllari
10. Rajmonda Kasa
11. Thëllëza Lleshi
12. Daniel Dulellari
13. Daniela Sharra
14. Marsida Memushi
15. Blerina Sallaku
16. Rezarta Hida
17. Adriana Balla
18. Manjola Cepi
19. Olgert Çela
20. Ervin Qarri
21. Orgerta Miraka
22. Antigona Pole
23. Ornela Mullaliu
24. Xhoana Bardhi
25. Matilda Sadiku
26. Migena Handari
27. Fatbardh Shala
28. Valbona Isaku
29. Elona Skeja
30. Arisa Buzi
31. Valbona Belba
32. Lutfie Kola
33. Vojsava Duka
34. Miranda Brahimi
35. Irma Gjuzi
36. Sokol Agolli
37. Mario Lila
Dy vajzat e aksidentit tragjik të Himarës,Florije Peci dhe Eriselda Guberi të cilat ndodhen në...
gjendje të rëndë shëndetësore momentalisht po marrin ndihmën mjekësore në Spitalin Ushtarak, mëngjesin e ditës së nesërme do nisen për kurim në Austri për t’iu nënshtruar mjekimit në klinikat më të specializuara atje. Lajmi u konfirmua nga Ministri i Shëndetësisë, Petrit Vasili dhe ambasadori austriak, Florian Rauning.
“Kemi lajme të mira nga Vlora, 5 vajza kanë lënë spitalin. Është një lajm pozitiv, vajzat e tjera në spitalin e Vlorës vazhdojnë të jenë në një gjendje mjaft të mirë. Edhe në Spitalin Ushtarak gjëndja është e mirë, stacionare, jemi shpresë plotë që ato që nuk kanë komplikacione të tjera do të fillojnë të lënë spitalin.
Problem mbeten dy vajza, për të cilat kemi bashkëpunuar me Ambasadorin e Austrisë dhe sëbashku kemi arritur të kemi një zgjidhje pozitive, trajtimin e tyre në klinika të specializuara në Austri. Në këtë mënyrë hapen mundësi të reja për një trajtim pozitiv dhe shpresëmadh, sepse miqtë e mirë duken në ditë të vështira” deklaroi Vasili.
Në fjalën e tij ambasadori austriak Florian Rauning tha,“Transporti është parashikuar nesër në mëngjes, nëse e lejon statusi i tyre shëndetësor. Ishte një punë intensive këto dy ditë për gjetjen e klinikave të specializuara”.
Viktimat e tragjedisë:
1. Denisa Guzi, 21 vjeç, banuese në fshatin Mashan, Komuna Kodovjat, Gramsh
2. Ermira Mana, 22 vjeç, banuese në fshatin Shelcan, Elbasan
3. Aurora Molla, 21 vjeç, nga fshati Vërdovë i Pogradecit
4. Lindita Kabashi, 21 vjeç, banuese në fshatin Shtërmen, Komuna Gostime, Elbasan
5. Joana Debinja, 22 vjeç, nga fshati Çermë Sektor, Komuna Tërbuf, Lushnjë
6. Elsa Daka, 22 vjeç, nga Elbasani banuese në fshatin Kuqan
7. Juliana Tola, 21 vjeç, banuese në fshatin Mirak, Librazhd
8. Fabiola Shehi, 22 vjeç, nga Bërxulla Tiranë
9. Eriola Xhoi, 28 vjeç, nga Elbasani
10. Eranda Baloshi, 22 vjeç, banuese në fshatin Katundi i Ri Bradashesh, Elbasan
11. Dorina Stafa, 21 vjeç, nga Kruja
12. Armand Halilaga, 23 vjeç, nga Kavaja