Nga Flori Bruqi : Familjet shqiptare lindin më shumë meshkuj se femra

Në botë po vdesin 79 kombe....

Shqiptarët ishin  populli më i madh në Ballkan, 

u bëmë populli më i vogël

Në botë po vdesin 79 kombe

Forumi Ekonomik Botëror ka publikuar së fundmi raportin e hendekut gjinor 2020, një raport vjetor më i rëndësishmi në nivel global në drejtim të barazisë gjinore. 

Sipas këtij raporti, Shqipëria është një prej vendeve më të barabarta në botë, sa i përket barazisë gjinore. 

Raporti i këtij viti e rendit Shqipërinë në vendin e 20 mes 153 shteteve, që do të thotë në krahasim me vendet e tjera të rajonit, Shqipëria është e para.

Për vendin tonë ky është një përmirësim me 14 pozicione krahasuar me renditjen e vitit të kaluar, ku renditeshim të 34-tit.

 Pikëzimi i Shqipërisë sinjalizon një nivel barazie gjinore në 76%, ndërkohë që vendi i parë në listë, Islanda e ka në 85%, dhe vendi i fundit, Yemeni, në 49%.

Sipas kësaj renditje, të jesh femër në Shqipëri ke një nivel barazie me gjininë tjetër më shumë edhe se në vende si Belgjika, Australia, Portugalia, Shtetet e Bashkuara të Amerikës apo edhe Holanda.
Por sa i përket shëndetit dhe mbijetesës Shqipëria ka bërë hapa prapa, nga vendi i 134-tët në botë, në të 145-tin sot, pra një prej 8 vendeve me rezultatin më të dobët në botë. 

Renditja e dobët në këtë drejtim vjen për shkak të normës së pabarabartë në lindje, mes femrave dhe meshkujve. 

Fakti që familjet shqiptare lindin më shumë meshkuj se femra, e vendos vendin tonë të 147-tin në botë, ndër 153 shtete.

Për 5 vjet nataliteti në Kosovë bie



****

Për 5 vjet nataliteti në Kosovë bie


Kjo ulje për vetëm 5 vjet po konsiderohet shumë e rrezikshme për shtetin e Kosovës, për familjen, ashtu edhe për shoqërinë dhe është ulja me madhe në historinë e Kosovës, të shteteve të Ballkanit dhe Evropës. Faktorët kryesor që po shihen si shkaktar i rënies së natalitetit në Kosovë janë kushtet e vështira ekonomike, ligji i lehonisë, planifikimi familjar, politikat shtetërore dhe migrimi më i madhi në Ballkan dhe Evropë.

Sipas Agjencisë së Statistikave të Kosovës në të gjithat maternitetet në Kosovë, numri i lindjeve ka shënuar rënie çdo vit. Në vitin 2014, janë regjistruar 32,087 lindje, në vitin 2015, janë regjistruar 31,116 lindje, në vitin 2016, janë regjistruar 30,069, në vitin 2017, janë regjistruar 30,025 lindje dhe në vitin 2018, janë regjistruar 22,761.

Për rënien e natalitetit flasin edhe statistikat e Klinikës së Gjinekologjisë në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës, sipas të cilave në vitin 2014 kanë qenë 10 mijë e 307 lindje, në vitin 2015, 9 mijë e 443 lindje, në vitin 2016, 10 mijë e 139 lindje, në vitin 2017, 10 mijë e 161 lindje, në vitin 2018, 9 mijë e 963 dhe në 9 mujorin e vitit 2019, 7 mijë e 256 lindje.

Drejtori i Klinikës së Gjinekologjisë, Jakup Ismajli tha për KosovaPress, se është bërë si një lloj “trendi”, në vendet e zhvilluara ku qiftet vendosin të bëjnë fëmijë sa edhe kanë mundësi t’i mbajnë ata.

“Rënia e natalitetit është një trend i vendeve të zhvilluara, do të thotë edhe në vendet në zhvillim kemi rënie të natalitetit. Kjo për arsye se në rend të parë është planifikimi familjar sepse secili qift bashkëshortor dëshiron të lind fëmijët sa ka mundësi aq sa mund t’i mbajë. Kjo ndryshon nga vendet jo në zhvillim ku secili qift kishte nga 4- 5 fëmijë, kurse në kohën e sotme qiftet bashkëshortore planifikojnë familjen dhe zakonisht bëjnë 1 apo 2 fëmijë. Kjo mendoj se është njëri ndër shkaktarët kryesor të rënies së natalitetit i cili e përfshin edhe vendin tonë Kosovën”, tha ai.

Ismajli shtoi se kishte qenë mirë që shteti të stimulojë lindjet duke zgjatur pushimin e lehonisë dhe duke ndihmuar në rritjen e tyre.

E sociologu Ferdi Kamberi ka thënë se kjo ulje është shumë e rrezikshme si për familjen, ashtu edhe për shoqërinë sepse sipas tij, mos planifikimi familjar dhe shtyrja e martesës, bën që mundësia për pjellshmëri të jetë më e vogël dhe nëse nuk ka natalitet, rritet mortaliteti, atëherë kjo është vetëm barrë për shtetin sepse popullsia plaket dhe nuk ka të rijnë që të punojnë.

Kamberi u shpreh se për ngritjen e natalitetit ndikon edhe aspekti politik, pra nënat e reja duhet të kenë përkrahje nga institucionet shtetërore.

“Ne konsiderojmë që fillimisht do të duhet që të ketë politika popullative për stimulimin e natalitetit nga institucionet përkatëse, pastaj planifikimi familjar duhet të jetë adekuat për shkak se ne e shohim që një pjesë e madhe e qifteve e shtyn planifikimin familjar, pastaj mund të ketë pasoja të ndryshme dhe në këtë drejtim konsiderojmë se një planifikim adekuat mund të rezulton në shtimin e natalitetit, mirëpo ndoshta nevojitet më shumë që të ketë politika konkrete që i stimulon nënat e reja por edhe familjet tjera që të kenë ngritjen e natalitetit”, shtoi Kamberi.

Rënia e natalitetit sipas njohësve të kësaj fushe është gjendje alarmante dhe rrezikon shoqërinë kosovare. Sipas tyre, për të ngritur natalitetin, shteti duhet të investojë më shumë në këtë fushë duke ndihmuar financiarisht në rritjen e fëmijëve.

Kujtojmë se në Kosovë, ligji i punës parasheh që për secilin fëmijë të lindur, nënës t’i takojë pushimi i lehonisë prej një viti, ku gjatë tre muajve të parë të pushimit të lehonisë, pagesa bëhet nga punëdhënësi me kompensim prej shtatëdhjetë për qind 70% të rrogës bazë, pastaj gjashtë muajt në vijim, pushimi i lehonisë paguhet nga Qeveria e Kosovës me kompensim prej pesëdhjetë për qind 50% të rrogës mesatare në Kosovë. Ndërkohë, gruaja e punësuar ka të drejtë, sipas këtij ligji, që ta zgjasë pushimin e saj të lehonisë edhe për tre muaj të tjera pa pagesë.

Gjeografi i njohur, Ami Bout, në analizën e tij për vendet dhe popujt e Ballkanit, thoshte se në gjysmën e parë të shekullit nëntëmbëdhjetë në Ballkan kishte më pak se 900 mijë serbë, kurse shqiptarë ishin mbi 1,6 milion, të cilët shtriheshin në 180 mijë km/katrore hapësirë etnikisht të pastër shqiptare (Elena Kocaqi: “Planet për zhdukjen e shqiptarëve”, f. 174).

Shkrimtari e politikani Ben Blushi, në librin e tij “Hëna e Shqipërisë”, shkruan se në vitin 1800, popullsia serbe në Ballkan kishte 180 mijë banorë, ajo greke 630 mijë, kurse shqiptarë ishin afro 700 mijë. Në vitin 1900 kishte 3 milionë serbë, 2,6 milionë grekë dhe mbi 1,5 milion shqiptarë. Blushi parashikon se në vitin 2100, Shqipëria do të ketë një milion banorë më pak se që ka sot (f. 7-11). Parashikime aspak optimiste.

Nërsa gazetari Adil Fetahu në një shkrim të tij thotë : "Gjatë një ndeje me shokët e mi të gjeneratës së ish-normalistëve të diplomuar në vitin 1961, disa prej të cilëve kanë punuar mbi 40 vjet në arsim, u bisedua me brengosje për rënien rapide të numrit të nxënësve, të cilët regjistrohen në klasën e parë të shkollës fillore, që është tregues real i rënies së shtimit të popullsisë, dhe shprehëm habinë se si asnjë institucion shkencor a shtetëror, madje as mediat apo shoqëria civile nuk merren me analizën e shkaqeve dhe masave që duhet të merren në politikën popullative për ndaljen e këtij trendi negativ", thotë Fetahu.

Rënia e natalitetit në Kosovë e në Shqipëri

Është një keqkuptim i termit natalitet, madje edhe prej shumëkujt që nuk duhet ta keqkuptonte. Nataliteti ka lidhje të drejtpërdrejt me shtimin natyror të popullsisë, por ai vetvetiu nuk është shtimi. Nataliateti (fr.natalite – lindshmëri) tregon numrin e foshnjave të lindura gjallë në një shtet, krahinë, qytet, gjatë një periudhe të caktuar. 




Zakonisht llogariten lindjet që kanë ndodhur gjatë një viti, apo periudhe më të shkurtër apo më të gjatë, dhe krahasimet behën sa lindje (apo vdekje) kanë ndodhur në 1000 banorë (promila). Por, në shtimin e popullsisë ndikon edhe mortaliteti (vdekshmëria), dhe vetëm kur nataliteti është më i madh se mortaliteti, ka shtim të popullsisë dhe ai shtim është për aq sa është norma e natalitetit më e lartë se ajo e mortalitetit. Sot në shumë vende të zhvilluara të Evropës, mortaliteti është më i lartë se nataliteti, prandaj ato vende nuk ka në shtim të popullsisë. 




Organizata “Human Life”, në raportin e vitit 2011, shkruante se në botë po vdesin 79 kombe, prej të cilave 35 në Evropë, dhe se vetëm Shqipëria dhe Malta kanë normën mbi nivelin e reproduksionit. Fakti se në Evropën e zhvilluar ka rënë nataliteti, e demanton teorinë e cila arsyeton se gjendja e varfër ekonomike po ndikon në rënien e natalitetit te ne, gjë që s’është aspak e vërtetë. Sepse, përkundrazi, është e ditur se mu në vendet më të pa zhvilluara e të varfra të Afrikës, Azisë, Amerikës Latine, nataliteti është më i lartë. Mos e kishim gjendjen ekonomike më të mirë, kur te ne ishte nataliteti më i lartë? Dikush do thoshte se është krijuar vetëdija e popullsisë, që planifikimin e familjes ta bëjnë në pajtim me kushtet ekonomike; të kenë sa më pak fëmijë që të mund t’i rrisin e shkollojnë me standarde sa më të larta. Mua kjo vetëdije më duket e çoroditur, derisa nga ana tjetër mungon vetëdija për rrezikun e vetëzhdukjes së kombit.

Statistikat

Për të vërtetuar problemin e rënies së shtimit të popullsisë në Kosovë e në Shqipëri, po analizojmë të dhënat e statistikave zyrtare të lindjeve e vdekjeve të dy vendeve. Rezultati është dëshpërues. Ndonëse statistikës nuk mund t’i besohet krejtësisht, sepse ajo është vetëm “mbledhje e saktë e numrave (të dhënave) jo të sakta”, megjithatë çdo analizë e fenomeneve shoqërore bazohet në statistikë. Dhe, në qoftë se për numrin e lindjeve e të vdekjeve mund të shprehet dyshim në të dhënat e statistikës, për numrin e nxënësve të regjistruar në klasën e parë apo në klasat e tjera të arsimit bazë, nuk duhet të dyshohet. Dhe, ja se çfarë të dhëna na jep statistika për numrin e lindjeve e të vdekjeve dhe natalitetin në Kosovë e në Shqipëri, në periudhën 2002-2013.

K o s o v a

           Vitet                Lindje                  Vdekje                 Shtimi natyror

2002          36.136                 5.654                          30.482

2003           31.994                 6.417                          25.577

2004          35.063                 6.399                             28.664

2005          37.218                 7.207                             30.011

2006          34.187                 7.479                             26.708

2007          33.112                 6.681                             26.431

2008          34.399                 6.852                             27.547

2009          34.240                 7.030                             27.210

2010          33.751                 7.234                             26.517

2011          34.262                 7.556                             26.706

2012          34.532                 7.839                             26.693

2013          29.459                 7.681                             21.768

Nga norma vjetore e shtimit natyror të popullsisë së Kosovës prej 30.482 që ishte në vitin 2002, ka rënë në 21.768 në vitin 2013, d.m.th. se norma e shtimit është 1/3 më pak se para vetëm një dekade. 

 Nataliteti ,  paraqet numrin e të lindurve të gjallë në raport me numrin e përgjithshëm të popullsisë në një njësi të caktuar kohore (kryesisht gjatë një viti) në një hapësirë të caktuar gjeografike.

Lista e shteteve dhe teritoreve te ndryshme sipas shkallës së natalitetit. Të dhënat janë marrë nga CIA World Factbook, shtator 2005. 

ranglista e shteteteve të pavarura	ranglista sipas etniteteve.	etniteti	shkalla e natalitetit. (lindje në /1,000 banor)	viti
—	—	Bota	20.15
1	1	Nigeri	51.33	2005.
2	2	Mali	49.99	2005.
3	3	Uganda	47.39	2005.
4	4	Afganistani	47.02	2005.
5	5	Çadi	46.17	2005.
6	6	Siera Leone	46.13	2005.
7	7	Burkina Faso	45.96	2005.
8	8	Angola	45.63	2005.
9	9	Somalia	45.62	2005.
10	10	Liberia	45.61	2005.
11	11	Rep. dem. e Kongos	44.07	2005.
12	12	Malavi	43.49	2005.
13	13	Jemeni	43.07	2005.
14	14	Kongo	43.01	2005.
15	15	Burundi	42.46	2005.
16	16	Guinea	42.01	2005.
17	17	Madagaskar	41.66	2005.
—	18	majota (FR)	41.58	2005.
18	19	Mauritania	41.43	2005.
19	20	Zambia	41.38	2005.
20	21	Sao Tome dhe Principe	40.80	2005.
21	22	Nigeria	40.65	2005.
22	23	Ruanda	40.60	2005.
23	24	Kenia	40.13	2005.
—	25	Rripi i Gazës	40.03	2005.
24	26	Xhibuti	39.98	2005.
25	27	Gambia	39.89	2005.
26	28	Benini	39.58	2005.
27	29	Etiopia	38.61	2005.
28	30	Tanzania	38.16	2005.
29	31	Guinea Bisao	37.62	2005.
30	32	Komoret	37.52	2005.
31	33	Togo	37.17	2005.
32	34	Omani	36.73	2005.
33	35	Haiti	36.59	2005.
34	36	Gaboni	36.34	2005.
35	37	Guinea eku.	36.01	2005.
36	38	Laosi	35.99	2005.
37	39	Mozambiku	35.79	2005.
38	40	Bregu i Fildisht	35.51	2005.
39	41	Maldivi	35.43	2005.
40	42	Sudani	35.17	2005.
41	43	Eritrea	34.78	2005.
42	44	Rep. e Afrikes Qendrore	34.32	2005.
43	45	Kameruni	34.30	2005.
44	46	Butani	34.03	2005.
45	47	Ujdhesat Marshal	33.52	2005.
46	48	Senagali	33.42	2005.
47	49	Тaxhikistan	32.58	2005.
48	50	Iraku	32.50	2005.
—	51	Bregu perendimor	32.37	2005.
49	52	Nepali	31.45	2005.
50	53	Gana	31.12	2005.
51	54	Kiribati	30.86	2005.
52	55	Ujdhest Solomone	30.74	2005.
53	56	Guatemala	30.56	2005.
54	57	Pakistani	30.42	2005.
55	58	Bangladeshi	30.01	2005.
56	59	Paua Guinea e re	29.95	2005.
57	60	Arabia Saudite	29.56	2005.
58	61	Paraguajiј	29.43	2005.
59	62	Belize	29.32	2005.
60	63	Hondurasi	28.87	2005.
61	64	Siria	28.29	2005.
62	65	Zimbabve	28.22	2005.
63	66	Svazilend	27.92	2005.
64	67	Turkmenistani	27.68	2005.
65	68	Timori Lindor	27.19	2005.
66	69	El Salvador	27.04	2005.
67	70	Kamboxha	26.93	2005.
68	71	Libia	26.82	2005.
69	72	Uzbekistani	26.22	2005.
70	73	Ujdh. e Gjelberta	25.33	2005.
71	74	Filipinet	25.31	2005.
72	75	Тonga	25.18	2005.
73	76	Namibia	25.16	2005.
74	77	Nauru	25.14	2005.
75	78	Lesoto	25.12	2005.
76	79	Mikronezia	25.11	2005.
77	80	Nikaragua	24.88	2005.
78	81	Bolivia	23.76	2005.
79	82	Rep. Dominikane	23.51	2005.
80	83	Botsuana	23.33	2005.
81	84	Еgjipti	23.32	2005.
—	85	Samoa Amerikane (SHBA)	23.13	2005.
82	86	Malajzia	23.07	2005.
83	87	Banuatu	23.06	2005.
84	88	Fixhi	22.73	2005.
85	89	Ekuadori	22.67	2005.
86	90	Kirgistani	22.48	2005.
87	91	India	22.32	2005.
88	92	Grenada	22.30	2005.
89	93	Maroku	22.29	2005.
—	94	ujdh. Kaike dhe Turke (B e M)	22.23	2005.
90	95	Panamaja	22.00	2005.
91	96	Tuvalu	21.91	2005.
92	97	Kuvajti	21.88	2005.
93	98	Jordania	21.76	2005.
94	99	Mongolia	21.52	2005.
95	100	Xhamajka	21.25	2005.
96	101	Meksiko	21.01	2005.
97	102	Peru	20.87	2005.
98	103	Kolumbia	20.82	2005.
99	104	Indonezia	20.71	2005.
—	105	Gujana Franceze (Francë)	20.70	2005.
100	106	Azerbejxhani	20.40	2005.
101	107	Lucia e sh.	20.05	2005.
—	108	Ujdh. Mariane veriore (SHBA)	19.51	2005.
—	109	Reinion (FR)	19.26	2005.
—	110	Guam (SHBA)	19.03	2005.
102	111	Brunei	19.01	2005.
103	112	Venezuela	18.91	2005.
104	113	Libani	18.88	2005.
105	114	Emiratet e Bashkuara Arabe	18.78	2005.
106	115	Kostarika	18.60	2005.
—	116	Kalendonia e Re (Fr)	18.49	2005.
107	117	Rep. Jugoafrikane	18.48	2005.
108	118	Guajana	18.45	2005.
109	119	Surinami	18.39	2005.
110	120	Palau	18.37	2005.
111	121	Izrael	18.21	2005.
112	122	Mijanmar	18.12	2005.
113	123	Sh. Nevits dhe Sh. Kits	18.12	2005.
114	124	Bahreini	18.10	2005.
115	125	Bahamet	17.87	2005.
—	126	Monserat (B e M)	17.56	2005.
116	127	Barbuda dhe Antigua	17.26	2005.
117	128	Allzhiri	17.13	2005.
118	129	Vietnami	17.07	2005.
—	130	Polinezia franceze (fr)	16.93	2005.
119	131	Аrgjentina	16.90	2005.
120	132	Brazili	16.83	2005.
121	133	Turqia	16.83	2005.
122	134	Irani	16.83	2005.
123	135	Sh. Visenti dhe Grndini	16.34	2005.
124	136	Sejshelet	16.22	2005.
125	137	Korea veriore	16.09	2005.
126	138	Samoa	15.95	2005.
—	139	Grenlanda (Dan.)	15.93	2005.
127	140	Kazastani	15.78	2005.
128	141	Dominika	15.73	2005.
129	142	Shri Lanka	15.63	2005.
130	143	Mauricius	15.62	2005.
131	144	Katari	15.54	2005.
132	145	Tunisi	15.50	2005.
133	146	Kili	15.44	2005.
—	147	Guadelupe (Fr)	15.42	2005.
134	148	Moldavia	15.27	2005.
135	149	Shqipëria	15.08	2005.
—	150	Antilet holandeze (Hol.)	15.00	2005.
—	151	Ujdh. deviqane (B e M)	14.88	2005.
136	152	Irlanda	14.47	2005.
—	153	Angvila (B e M)	14.26	2005.
—	154	Ujdhesat Deviqane Am. (SHBA)	14.20	2005.
—	155	Мartinik (Fr)	14.14	2005.
137	156	ShBA	14.14	2005.
138	157	Uruguaji	14.09	2005.
139	158	Tajlanda	14.00	2005.
—	159	Ujdhesat Faraone (Dan.)	13.97	2005.
140	160	Zelanda e Re	13.90	2005.
—	161	Sh.Mikelon dhe Sh. Pijer (Fr)	13.83	2005.
141	162	Islanda	13.73	2005.
142	163	Кina	13.14	2005.
—	164	Ujdh Kajmane (В e M)	12.92	2005.
—	165	Portoriko (SHBA)	12.88	2005.
143	166	Barbados	12.81	2005.
144	167	Trinidat Tabako	12.72	2005.
145	168	Tajvani	12.64	2005.
146	169	Кипар	12.57	2005.
—	170	Sh.elena	12.33	2005.
147	171	Australia	12.26	2005.
148	172	Franca	12.15	2005.
149	173	Serbia dhe M i zi	12.12	2005.
150	174	Luksemburgu	12.06	2005.
151	175	Kuba	12.03	2005.
152	176	Maqedonia	12.00	2005.
153	177	Јерменија	11.76	2005.
154	178	Norvegjia	11.67	2005.
—	179	bermudet (B e M)	11.60	2005.
155	180	Danimarka	11.36	2005.
—	181	Aruba (Hol.	11.26	2005.
—	182	Маn (Вe M)	11.18	2005.
156	183	Holanda	11.14	2005.
—	184	Gjiblartari (B e M)	10.87	2005.
157	185	Kanada	10.84	2005.
158	186	bellorusia	10.83	2005.
159	187	Portugalia	10.82	2005.
160	188	B e M	10.78	2005.
161	189	Rumania	10.70	2005.
162	190	Sllovakia	10.62	2005.
163	191	Finlanda	10.50	2005.
164	192	Belgjika	10.48	2005.
165	193	Lihtenshtajni	10.41	2005.
166	194	Suedia	10.36	2005.
167	195	Gruzia	10.25	2005.
168	196	San Marino	10.18	2005.
169	197	Мalta	10.17	2005.
170	198	Spanja	10.10	2005 est.
171	199	Korea jugore	10.04	2005t.
—	—	Unionui Europian	10.00	qer 2005.
172	200	Estonia	9.91	2005.
173	201	Rusia	9.80	2005.
174	202	Zvicrra	9.77	2005.
175	203	Hungaria	9.76	2005.
176	204	Greqia	9.72	2005.
177	205	Polonia	9.72	2005.
178	217	Italia	9.70	2005.
179	206	Bullgaria	9.66	2005.
—	207	Xherzi (Вe M)	9.66	2005.
180	208	Kroacia	9.57	2005.
181	209	Singapori	9.49	2005.
182	210	Japonia	9.47	2005.
183	211	Monako	9.26	2005.
184	212	Çekia	9.07	2005.
185	213	Letonia	9.04	2005.
—	214	gernzi (В e M)	9.01	2005.
186	215	Andora	9.00	2005.
187	216	slloveniа	8.95	2005.
188	218	Austriа	8.81	2005.
189	219	B dhe H	8.75	2005.
190	220	Ukraina	8.67	2005.
191	221	Litvania	8.62	2005.
—	222	Мakao (Kinа)	8.47	2005.
192	223	Gjermania	8.33	2005.
—	224	Hong Kong (Кina)	7.26	2005.

(Statikë e huazuar nga wikipedia, https://sq.wikipedia.org/wiki/Nataliteti)

Shkrimtari Qerim Pllana-Toplica, kohë më parë shkroi një shkrim lidhur me shpërnguljen e shqiptarëve nga trojet etnike  dhe thotë : " E kam thënë me një koment të radhës: “Në mungesa të ndërgjegjes politike, historia përsëritet fare lehtë. Duket se thënia në fjalë daton pikërisht me shpërnguljet e mëdha të arbëreshëve për në Itali. Atje kur dikur shtriheshin dy popujt (jo fise) ilirë; japigët dhe mesapët. Se “politika është si era, mos të raft kah dera, se s`te del më pranvera”, mbase daton më vonë, me shpërnguljet, (ndjekjet e popullit shqiptar) muhaxhirëve nga Sanxhaku i Nishit. Të ndjekur nga molla e kuqe drejt jugut për në Kosovë, botën arabe të nënshtruar nga e “sëmura e Bosforit”, në Siri, Libi, Egjipt, Kosovë, Shqipëri, Bullgari, Greqi etj. Politika prore është rrjetëzim gënjeshtrash, pra dy shprehje sinonimi, të cilat lidhën me ndjekjen e popujve, “rrfije”, lufta për krijimin e territoreve të pastra me asimilim dhe spastrim territori me forcës, dhunë dhe gjenocid. këtë shqiptarët e përjetuan gjatë periudhës 1844-1877-78, fatkeqësisht edhe gjatë viteve 1997-1999, po si boshnjakët, kroatët etj. Shpërngulja e muhaxhirëve nga trojet e tyre etnike ndodhi shpejt dhe në mënyrë të rrufeshme, ngjashëm me programin “potkoj” të vitit 1998-99. Brenda një muaji, u ndoqën afro 400.000 shqiptarë nga Sanxhaku i Nishit, respektivisht Vilajeti i Kosovës. Soldateska serbe në radhët të cilës kishte elementë oficerësh rusë, nga 14-15 dhjetori deri më 15 janar të vitit 1877-1878, ndoqi mbi 90 për qind të shqiptarëve nga katër-pesë krahinat e Serbisë së sotme lindore, të cilat bënin pjesë kryesisht në territorin e Sanxhakut të Nishit, ish-Vilajetin e Kosovës më qendër në Shkup.

Politika, prandaj bashkë me diplomacinë nuk janë dhe nuk u treguan as nuk u dëshmuan të vërteta, mbrojtëse, por as autoktone si mëmë, por për shqiptarët vazhdojnë të jenë njerka. Politika e shteteve borgjeze evropiane ndaj shqiptarëve bëri hilet më të shëmtuara. Fatkeqësisht akoma kjo politikë e mbështjellë me një diplomaci mashtruese, e mjegulluar dhe jo e drejtë vazhdon të jetësohet edhe sot e kësaj dite. Shembulli konkret me veriun e Mitrovicës dhe nga ana tjetër me Kosovën lindore, respektivisht luginën e Preshevës. Politika dhe diplomacia e huaj nuk është transparente ndaj shqiptarëve, sepse mohon bashkimin e një kombi të ndarë me dhunë, okupime dhe me ndjekje tiranike, ushtarake politike me diplomacinë ndërkombëtare. Kjo nuk ka se si të fshihet, të mbetet si çështje abstrakte, përderisa në tërë territorin e hapësirës kombëtare gjeografike të shqiptarëve, ka mospajtime me politikën e brendshme të atyre të cilët kanë pranuar devijimin e vërtetë të luftës, politikës dhe të diplomacisë aktuale nënshtruese, servilë e dëgjues nga faktori i jashtëm ndërkombëtar dhe elementë të tjerë nacionalistë dhe shovinistë serbë, maqedonas, madje malazezë dhe në veçanti të politikës së “Megala Idea” greke, “Agimi i Artë” etj. Jugosllavia e radhës për hapësirën shqiptare, edhe më e rrezikshme! Një jugosllavi tjetër e radhës për shqiptarët do t`ishte edhe më e rrezikshme. E vërteta sado që është e hidhur, ajo është pjesë e filozofisë, ekzistimit, bashkimit dhe zhvillimit, të çdo kombi në botë dhe për shqiptarët në Ballkan. por kombi shqiptar s`mund të jetë komb i vërtetë, meqë është i ndarë në katër-pesë shtete, i coptuar, pa të drejta elementare kombëtare, politike dhe ekonomike. Pra, e vërteta sado e hidhur të jetë, është shumë më e drejtë se sa një projekt tjetër politik-diplomatik dhe taktik i përgatitur tinëzisht për rikrijimin, kthimin dhe formimin e një Jugosllavie tjetër të radhës. Shqiptarët nëse edhe kësaj radhe tradhtohen, gabojnë, apo i futën kësaj loje, ata do të rrezikohen të humbin në numër, territore tjera etj.

Gjatë mbretërisë SKS të viteve 1918-1928 dhe dy jugosllavi të tjera 1928-1945 dhe 1945 1991, respektivisht 1999, shqiptarët humbën pjesë tjera territoresh, numër të madh banorësh, më në fund duke përjetuar gjenocid dhe etnocid të turpshëm. Me një Jugosllavi tjetër të radhës, kombi shqiptar mund të zhdukët si popull dhe si komb. Në këtë lojë shumë të rrezikshme falimentimi, përfshihen të gjithë ata, të cilët përqafuan në mënyrën banale politikën titiste-rankoviçiste, së fundmi tiraninë fashiste milosheviçiane, pa asnjë privilegj, të gjitha në dëm të hapësirës kombëtare. Prandaj, duhet të luftohet me çdo kusht një projekt i tillë, nga kushdo që u imponohet shqiptarëve në cilindo pjesë të tyre. Në Kosovë, Maqedoni, në veçanti në Shqipëri, për ëndrrën e një Jugosllave tjetër të gjukanoviçve, daçiçëve, tupurkovskëve, vllasistëve, kompanisë të ljubojeviçëve, djallit e t`birit! Prapë për të vazhduar ndrydhja dhe tkurrja e territorit dhe popullsisë në hapësirën shqiptare!K pra është projekti i ringjallur i Jaltës, për përfshirjen e shqiptarëve, (atëherë, Shqipëria si republika e shtatë) në ish-Jugosllavinë titiste, (1945-1991), por që s`pati sukses. Tani janë zgjuar prapë jugo-nostalgjikët e Jugosllavisë së radhës...

Pse të mos thuhet haptas e vërteta, se jugo-nostalgjia për një Jugosllavi tjetër troket dhe përkrahet edhe në hapësirën kombëtare shqiptare?! Nga politikanë shqiptarë të rinj dhe të vjetër, të shitur për një grusht pushtet. Në këtë lojë është kah noton politika dhe diplomacia e të ashtuquajturës “Kosova e Re”! Pas kësaj ideje politike-diplomatike perfide, fshihet Brukseli, Beogradi, sidomos Moska me BE-Brukselin, OKB-ja etj. Ka adhurues dhe në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, SHBA, të cilët e kundërshtuan gjatë shkapërderdhjen e ish-Jugosllavisë titiste, nga e cila u çliruan, por e pësuan me gjenocid boshnjakët, kroatët me ta dhe shqiptarët. Jugosllavizmi nostalgjik për një Jugosllavi të radhës nuk ka përfunduar! Përkundrazi, po ringjallët dhe në trojet dhe territorin mbarëkombëtar shqiptar. Traktati i paqes mund të jetë njëri nga nismat serioze për një “Jugosllavi tjetër të radhës”, si fatkeqësi e mundshme e përsëritur në këto territore akoma të pushtuara. Ç`u duhet shqiptarëve dhe një eksperiment i tillë ogur, me një grup me sllavo-serbet, malazezët, maqedonasit madje më grekët?! Teoria se Shqipëria ka tolerancë zero me fqinjët sipas z. E. Rama, ka dy kuptime, por është dhe ndjellakeqe, shprehje huliganizmi, pikërisht ide për një “bashkësi të tillë” të radhës, pra politikë përulëse, mashtruese nënshtruese etj., për hir të ndërkombëtarëve, BE-së etj. Sali Berisha, Hashim Thaçi dhe Ali Ahmeti u deklaruan për një Evropë të bashkuar madje i pari pranoi Shqipërinë si republikë të shtatë (7). Por kurrsesi s’e pranuan bashkimin kombëtar...

Mbase zotërinjtë, Edi Rama dhe Ilir Meta, janë me të dyja, BE-në, brenda saj me Jugosllavinë e radhës në kuadër të po kësaj Evrope, për shqiptarët prapëseprapë të nënshtruar në hapësirën e tyre të sfiduar...! S`ka bashkim kombëtar me këta njerëz, nëse përkrahin “bashkësinë gjashtë-shtetesh në një Jugosllavi tjetër të radhës brenda “Evropës të bashkuar politikisht”! Z. Moisiu, ish-President i Shqipërisë, për politikanët aktualë të djeshëm dhe të sotëm e tha të vërtetën! Me këtë garniturë politike s`ka komb të bashkuar. Prandaj, shqiptarët me tërë fuqinë, duhet të kundërshtojnë projektin në fjalë, duke mos e pranuar një projekt të tillë gjashtë “shtete” të varura prapë nga Serbia në Ballkan. Shqiptarët prapë me një kurorë me sllavët akoma të pa-bashkuar me gjysmën e territoreve të pushtuara! projekti faktik, real historik politik dhe diplomatik, i popullit shqiptar, mbetet vetëm bashkimi kombëtar. Reagimi i menjëhershëm i Tiranës ndaj një projekti të tillë politik, është i drejtë, pozitiv dhe shumë i mirëpritur. Të thuhet e vërteta jo vetëm për Berishën, i përzier në këtë marifet tepër të rrezikshëm për shqiptarët dhe Shqipërinë! Le të jetë mësim për të tjerët..", thotë Pllana.