Filmi shqiptar “Streha mes Reve”, premierë në “Tallin Black Nights”

Nga Flori Bruqi 

Aktori i njohur shqiptaro-francez 

Arben Bajraktaraj nga Isniqi i Deçanit(Kosovë)

https://www.youtube.com/watch?time_continue=2&v=G8OpI3yT7JA

Besniku është një bari i vetmuar dhe musulman i devotshëm, i pafat në dashuri. Ai jeton në Alpet e Shqipërisë së Veriut, biri i një nëne katolike, dhe i një babai ish komunist. Atje lart, katolikët dhe musulmanët jetojnë në paqe mes tyre, madje edhe pas zbulmit të Besnikut që xhamia e vjetër e fshatit ka qënë dikur kishë dhe është ndarë mes dy feve në të kaluarën e largët.Vdekja e babait ish komunist sjell ndryshime të mëdha që vënë në rrezik ekuilibrin në familjen me besime të ndryshme fetare të Besnikut, ndaj ai detyrohet të marrë një vendim të rëndësishëm për jetën e tij.

Regjia: Robert Budina

Skenari: Robert Budina

Aktore: Arben Bajraktaraj, Esela Pysqyli, Bruno Shllaku,Irena Cahani, Muzbajdin Qamili, Osman Ahmeti, Suela Bako.

Kohezgjatja: 83 min

Kompania: Era Film

“Streha mes Reve”, filmi i dytë me metrazh të gjatë i skenaristit dhe regjisorit shqiptar Robert Budina, do të ketë premierën e tij botërore në Konkurrimin Zyrtar të Festivalit të Filmit Tallin Black Nights.

Sipas gazetës “Shqip”, ai vjen si njē financim i Qendrës Kombëtare të Kinematografisë në bashkëprodhim me RTSH. I themeluar në vitin 1997, Tallin Black Nights Film Festival është zgjeruar së shumti duke u kthyer në një prej festivaleve më të mëdhenj të Europës Veriore dhe një ndër platformat më të përqendruara rajonale të industrisë së filmit, duke mirëpritur më shumë se 1000 të ftuar dhe përfaqësues të fushës dhe më shumë se 160 gazetarë nga e gjithë bota.

Përgjatë ditëve të tij shfaqen rreth 250 filma të gjatë dhe më shumë se 300 filma me metrazh të shkurtër dhe të animuar duke shënuar një publik prej më shumë se 80 mijë vetësh çdo vit.

 Në vitin 2017 festivali është mbuluar në 71 gjuhë të ndryshme të botës me një mesatare të mbullimit mediatik prej 1.1 miliardë njërëz.

Në vitin 2014 festivali ka marrë akreditimin e FIAPF për realizimin një konkurrimi zyrtar ndërkombëtar çka e ka futur atë në të ashtuquajturën Kategoria A e festivaleve të filmit, ndërmjet 14 të tillëve në gjithë botën. Por më e rëndësishmja ai cilësohet së bashku me Festivalin e Kanës, Venecias dhe Berlinale si ndër 4 më të rëndësishmit në përzgjedhjen e filmave të konkurrimit kryesor. Ndaj përzgjedhja e fimit të regjisorit Robert Budina, në kategorinë zyrtare të këtij Festivali sjell me vete edhe mundësinë e madhe për kinematografinë shqiptare për të qënë pjesë e rëndësishme e industrisë së filmit në Europë dhe në botë.

“Doja të realizoja një film intim, personal të realizmit magjik në kufijtë e përrallës ku koha ka ndaluar dhe historia jonë mund të ketë ndodhur, ndodh, ose do të ndodhë. Kjo ngjarje nuk mund të ndodhte veç mes malesh dhe natyrës së vërtetë, virgjërisë, bukurisë, pastërtisë, qetësisë, aty ku e ka origjinën njëriu dhe ku ka lindur historia e tij”, është shprehur regjisori Robert Budina, i cili e ka xhiruar atë në Luginën e Valbonës dhe Dragobisë.

Në filmin “Streha Mes Reve”, interpreton aktori me famë ndërkombëtare, Arben Bajraktaraj (i njohur për: Taken, Harry Potter dhe Deathly Hallows) në rolin kryesor, atë të Besnikut. Filmi tregon historinë e Besnikut, një bari që vuan nga një çrregullim mendor, i cili po kujdeset për të atin, një ish komunist, në një fshat në Shqipërinë malore të Veriut. Atje ku fetë e ndryshme kanë gjetur një mënyrë për të bashkëjetuar paqësisht, Besniku është një musliman i devotshëm, nëna e tij ishte katolike dhe vëllai i tij u kthye në besimin ortodoks në Greqi.

Edhe pas zbulimit se xhamia e vjetër e fshatit ishte një kishë dhe se ndërtesa ishte në të vërtetë e ndarë nga dy fetë në të kaluarën, qetësia e jetës së përditshme mund të ruhet vetem me ndihmën e Besnikut.

 Megjithatë, pas vdekjes së babait të tij, ndryshimet drastike kërcënojnë familjen e Besnikut dhe bariu është i detyruar të krijojë rrugën e tij.

Filmi është financuar nga QKK dhe prodhuar nga producentja Sabina Kodra (Era film) në bashkëprodhim me RTSH dhe Cristian Nicolescu, Rumani (Digital Cube). 

Streha mes Reve u xhirua nga Drejtori i fotografisë së Radu Jude, Marius Panduru (i cili gjithashtu ka xhiruar filmin “Album”, triumfues në festivalin e filmit të Sarajevës në 2014), montazhier Ştefan Tatu (Wolf) dhe Kompozitor Marius Leftărache. Kasti filmik përbëhet po ashtu nga Esela Pysqyli, Irena Cahani, Bruno Shllaku dhe Osman Ahmeti dhe të drejtat ndërkombëtare trajtohen nga Distribucioni Gjerman i Pluto Film. 

Filmi do të ketë premierën në Shqipëri në datën 13 Dhjetor 2018.


*****

  

“Streha mes reve”mbërrin në shtëpi. Pas premierës në festivalin e kategorisë A në Tallin “Black Nights”, ku u prit mjaft mirë nga kritika, ky film i drejtohet audiencës për të cilën është krijuar që në krye të herës, shqiptarëve.

Me një atmosferë që të sjell ndërmend realizmin magjik, mes bjeshkëve të Valbonës, personazhet e atyshëm janë një realitet më vete.

“Vë theksin tek publiku shqiptar, sepse ne bëjme filma për Shqipërinë dhe duhet të jemi prezent patjetër. Është një formë arti pak e vështirë, që duhet të mendosh, që futesh në ndjesi të thella dhe të mos rrish në sipërfaqe. Por Brenda nesh qëndron një e mirë e madhe dhe une këtë jam përkjekur ta them, shpresoj që ta kem komunikuar”, thotë regjisori Robert Budina.

Toleranca fetare, qetësia e jetës së përditshme dhe tradita familjare janë element shqiptarë, që “Streha mes reve” përçon.

“Është një provim i vështirë për në audiencë shqiptare, pasi ata e dinë më mirë se tëgjithë se çfarë është ky realitet. Me çfarë mesazhesh, me çfarë ndjesish. Ne jemi përpjekur shumë fort që ta sensibilizojmë audiencën që të vijë dhe të shohë një pjesë të Shqipërisë”, deklaroi producentja Sabina Kodra.

Në rolin kryesor është Besniku, një bari që vuan nga çrregullimi mendor e që nëpërmjet tij, filmi na fut në një botë meditative. Që merr akoma më shumë kuptim nën interpretimin e Arben Bajraktarajt, i njohur si “Marko ngaTropoja” në filmin Taken.

“Personazhi i Besnikut është një personazh shumë i veçantë, atipik. Ndoshta sepse më solli një cep të fëmijërisë. Rreziku i vetëm ishte të mos kisha kompasion me emocionet që më solli. Të ruaja distancën. Të jem në gropën e vërtetësisë së personazhit”, tregon aktori.

Tashmë Bajraktaraj vjen si një shqiptar i mirë, megjithëse sipas tij aktori nuk paragjykon asnjë rol: “Për imazhin le të merren politikanët. Sepse ne merremi me punën tonë që kemi punën e kulturës, kemi punën e krijimit”.