Ideali Ynë
PO TË ISHE GJALLË,JUSUF GËRVALLA !
Mikut, poetit, luftëtarit
dhe dëshmorit- Jusuf Gërvalla!
1.
Ah, po të ishe gjallë
e midis nesh, Jusuf Gërvalla
për ti bërë shtatë netë në Dubovik
në atë kullë që i ra territ si pirg drite
me dyer të ngjyera si pranvera,
sa do ta gëzonim Loken,
sytë e stisur nga dhembja
do t`ia mbushnim njomësi-
pikëllimi i ndarjes sate e ka lodhur vëlla,
gjyshi do të na mësonte, përsëri
si maten shekujt me orën e dashurisë...
Paj, edhe gitarës do t`ia ngjisnim
at tel të shkretë, këputur në mesudhë
trollit tonë dhembjet për t`ia qarë
deri në mëngjesin e purpurtë!
2.
Jusuf, vëlla,
nuk e di çka do të bënim në dimër
pa këngët tua,
pa fjalët që shkrinë damarët e dheut;
a do të kishim pranverë ndër fushat tona
a do të cicëronin maleve zogjtë e mendimit,
mbi plepat e vetmuar a do të zbriste
ndonjë dallëndyshe me fletë...
paj, edhe ashtu të vonuar e kemi pranverën,
mezi u rriten lulëkuqet në këngë,
mezi u përplasen ujëvarat e fjalëve;
tashmë, shelgjet buzë përroit
ngjyrën e vargjeve tua e kanë marrë,
ndër livadhet e egra bari ndihet i lënduar
sa herë e dridhë malli për ty!
3.
Po të ishe gjallë, do të niseshim përsëri
rrugës që ke ecur dikur me libër në dorë,
do t`i përqafonim blirët me kurora të buta
faqet do t`i lanim te kroi në mes të fshatit-
ai që nuk ka ngrirë në dimër, as shterruar në verë,
dhembjet trollit do t`ia lanim burrërisht
sepse vetëm ai e ka mësuar të vërtetën e shekujve
vetëm ai e di sa e thellë është rrënja e bimës sonë,
çka pëshpërit damari ynë kur vie nëpër tokë
për të freskuar dheun me dëborën e bjeshkëve!...
4.
Po të ishe gjallë, bre Jusuf Gërvalla,
edhe më mirë do t`i mësoje nënëloket tona
brumin e lirisë të gatuajnë në pogaqe dielli
ta pjekin pastaj në një çerep prej dheu
dikund në oborret tona
e kreshnikëve të Dukagjinit forcën t`ua përtërijnë!
5.
Pastaj, kur të bie muzgu i parë
me një këngë të re t`i zgjonim stinët e fjetura,
burrat t`i ushtronim deri në ag
bajlozin e mallkuar ta shtrijnë për dhe
e në temelet e vjetra ta ndërtojmë
atë shpëpi që pate nisur atëherë
me dritare të mëdha, ballë për ballë diellit!
6.
Sa herë i drejtohem portretit tënd
si të ishe gjallë kërkoj të mi dëftosh
të gjitha lojërat që luhen prapa kurrizit tonë,
edhe atëherë kur druhem se nuk e di
ku është fshehur kokrra midis kapuçash!
Lotët më shkojnë kur s`ta dëgjoj zërin,
mendoj se ke marrë inat e s`më përgjigjesh,
nuk guxoj të shtrihem as për një çast para teje,
më duket se më qorton me vetullat e mbledhura,
"nuk kemi kohë të çlodhemi", sikur më thua
e dridhem nga shqetësimi
i viteve të vjedhura ndër plagë!
7.
Në çdo skutë të dheut të marr me vete
bashkë me gdhenlën e një lisi dukagjinas,
habiten kur i shohin ata që nuk dinë
sa e thellë është fuqia e trollit tonë,
sa e çuditshme natyra e kësaj dhembje
që të përcjell kudo, edhe përtej botës
dhe vetëm ajo të jep shkas
të jesh ai që duhet të jesh;
habiten, sepse nuk e dinë magjinë e fjalës
lidhjet e saj me nëntokën-
atë dhe mbi të cilin kemi nxjerrë
fletët e para të frymimit!
8.
Kur ma prekin Kosovën
më zënë gurët e bjeshkëve tona
e gjëmoj si t`i kisha nëntë plagët e Gjergjit!
Asnjë mjek nuk e di rrënjën e kësaj sëmundje
diagnozat e gabuara më mundojnë,
e të thërras në ndihmë Jusuf, vëlla,
që t`më japësh forcë ta shkruaj vargun-
një varg që nuk i nënshtrohet të keqes;
që s`i trembet plumbit edhe kur e nxjerr i paudhi
ai që mallkuar e ka qumshtin e nënëlokes
e fyer trollin e të parëve
sa të mos e pranojë dheu!
9.
Nuk u mbaj inat as kur më godasin fshehtas,
e di se vjollcat dalin midis therrash
dhe u mjafton përmasa e vet
për të kundërmuar pranverën,
"lulet paskan vetëm fatin tënd"-
të këputen papritur, aq dhimshëm,
kjo i shndërron në kurorë të blertë-
në kujtim të pashuar bukurie!
10.
Kur të shoh në pankarta
mas kolonën pas teje.
Shpesh dyshoj se të mbajnë
ata që s`të duan,
ata që mbi emrin tënd e rrisin veten
e nuk dinë asnjë varg nga vjershat tua,
as ç`lajme sillte lajmtari i parë...
ndaj moti ngatërruar i kanë
anët e horizontit!
11.
Atëherë rebelohem
e mbushem vrerë,
orvatem t`i bie
rrotul të keqes,
t`ia mas konturat e ta zbuloj
ku fshihet fara
e kësaj stine të ligë!
12.
Por, kur kthej sytë
e veneroj nipat tu-
hallkën e tretë të gjakut,
gëzohem që ta përtërijnë emrin,
që mbajnë nëpër duar
flakadanin e fjalëve tua
ani se i ramë rreth e rrotull botës
e u kthyem, kaq vonë,
në themelet e kullës së braktisur!
13.
Tash, zgalemi i fjalëve tua
nuk është i vetmuar nëpër qiell,
çdo qelizë e jona po niset kah dielli
por, vetëm ty të kemi
kanuashë të verdhë-
lajmëtarin e parë të gjelbrimit!
14.
Një ditë, sërish do të mblidhemi
te pema që po piqet
me hovin e mendimit-
besoj se i kemi gjetur shkronjat
që deshifrojnë
gjuhën e dheut
ndaj kemi zgjuar pranverën-
të vdekurit e të gjallët nëpër vargje!
5.
Ajo shishe gjak
që kishim në damarë
mjafton ta kryejmë
deri në fund këngën tonë,
sofra e shtruar
po na pret në vendlindje
ani se ke dalur në at qytet të panjohur,
era e misrit, o vëlla,
t`asaj bime të vonë-
të pavdekshëm do ta mbajë
fluturimin e fundit!
__________
-Kjo poemë e bukur ështe marrë nga libri poetik «Gjuha e dheut tim», Albin, Tiranë, 1999
