Rënia e Murit të Berlinit (video) – John F. Kennedy: Ich bin ein Berliner 26 Qershor, 1963
“Ich bin ein Berliner”, është shprehja e famshme e shqiptuar në gjermanisht nga Presidenti i SHBA John F. Kennedy më 26 Qershor 1963 në Rudolph Wilde Platz përpara Bashkisë së Schöneberg-ut, që asaj kohe ishte selia e bashkisë së Berlinit Perëndimor, përpara 450 mijë gjermanëve, 22 muaj pas ndërtimit nga sovjetikët të Murit të Berlinit për të ndaluar masat e emigracionit drejt Gjermanisë Perëndimore. VOAL e sjell të gjithë fjalimin e President Kennedy në shqip me rastin e 26 vjetorit të rrëzimit të Murit të Berlinit.
——-
Unë jam krenar që kam ardhur në këtë qytet si mik i kryetarit të nderuar të bashkisë suaj, që ka simbolizuar në gjithë botën shpirtin luftarak të Berlinit Perëndimor. Unë jam krenar që po vizitoj Republikën Federale me Kancelarin tuaj të shquar i cili për shumë vite është duke udhëhequr Gjermaninë drejt demokracisë, lirisë dhe progresit. Për të ardhur këtu jam në shoqërinë e miku tim Amerikan, Gjeneralit Clay, që ka qenë në këtë qytet gjatë momenteve të mëdha të krizës dhe do të vijë përsëri nëse është e nevojshme ndonjëherë.
Dy mijë vjet më parë mburrja më krenare do të qe të deklaroje se je qytetar romak (civis Romanus sum). Sot, në botën e lirë, mburreja më kryelartë është të thuash: “Jam një Berlinas” –“Ich Bin Ein Berliner.”
E vlerësoj përkthyesin që është duke përkthyer gjermanishten time.
“Ka shumë njerëz në botë që me të vërtetë nuk e kuptojnë – ose të paktën ashtu thonë, se cili është ndryshimi midis botës së lirë dhe botës komuniste. Le të vijnë ata në Berlin. Ka disa që thonë se ‘komunizmi është e ardhmja’. Le të vijnë ata në Berlin. Janë disa në Europë e gjetiu që thonë se për ta është e mundur të bashkëpunosh me komunistët. Le të vijnë ata në Berlin. Dhe janë disa të tjerë që thonë se, po, është e vërtetë se komunizmi është system i djallit, por të lejon që të bësh progress ekonomik. Lass’ sie nach Berlin kommen. Le të vijnë ata në Berlin.
Liria ka shumë vështirësi dhe demokracia nuk është një sistem i perfekt, por ne kurrë nuk kemi ndërtuar mure që t’i mbajmë njerëzit tanë të rrethuar, të izoluar e të ndarë. Ne nuk jemi të detyruar kurrë që të ndërtojmë mure per t’i penguar njerëzit tanë që të lëvizin lirisht.
Dua t’ju them, në emër të bashkatdhetarëve të mi, të cilët jetojnë shumë milje larg në anën tjetër të Atlantikut, që janë shumë larg nga ju, por ata janë krenarë, sepse ndajnë me ju, edhe në distancë, historinë e këtyre 18 viteve. Unë nuk di asnjë vend, asnjë qytet, që paçka se është i rrethuar për 18 vitesh, jeton me vitalitetin, forcën, shpresën dhe vendosmërinë e qytetit të Berlinit Perëndimor. Ndërsa ky mur është demonstrimi më i qartë dhe i gjallë i dështimeve të sistemit komunist, që e sheh e gjithë bota dhe që ne nuk e pranojmë me asnjë çmim, ashtu si tha edhe Kryetari juaj i bashkisë, ky mur është një shkelje dhe ofendim jo vetëm ndaj historisë, por edhe kundër njerëzimit, sepse ndan familjet, ndan burrat dhe gratë, vëllezërit dhe motrat, ndan një popull që dëshiron të jetë i bashkuar.
E vërteta e këtij qyteti është e verteta e Gjermanisë dhe paqja e vërtetë në Evropë nuk mund të jetë e sigurt kurrë, për deri sa njërit prej katër gjermanëve i mohohet e drejta elementare e njeriut të lirë, që është e drejta të ketë mundësi të vendosë vetë për fatin e tij.
Gjatë këtyre 18 viteve paqe dhe mirëbesim, ky brez dhe kjo gjeneratë e gjermanëve ka fituar të drejtën të jetë e lirë, ku përfshihet edhe e drejta e bashkimit të familjeve dhe kombit të tyre në një paqe afatgjatë e të qendrueshme, me vullnetin e mirë të të gjithë njerëzve. Ju jetoni në një ishull të mbrojtur të lirisë, por jeta juaj është pjesë e së tërës. Atëhere lejomëni, si një miku juaj që jam, t’ju kërkoj t’i ngrini sytë e të shihni përtej rreziqeve të së sotmes, shpresat e së nesërmes, përtej lirisë të qytetit të Berlinit, dhe lirisë të Gjermanisë, për lirinë dhe progresin në të gjithë botën, përtej këtij muri ditën me paqe dhe drejtësi, përtej nesh, vetes sonë për të gjithë njerëzimin.
Liria është e pandashme. Dhe kur një njeri i vetëm është i skllavëruar, asnjë nuk është i lirë. Kur të gjithë të jenë të lirë dhe ne shpresojmë që të vijë ajo ditë kur ky qytet të bashkohet në një, edhe ky vend, edhe i gjithë kontinenti i Europës në një botë me paqe dhe me shpresë. Kur më në fund ajo ditë do të vijë, dhe do të vijë patjetër, banorët e Berlinit Perendimor do të shfaqin në mënyrë të përmbajtur kënaqësinë se ishin në vijën e parë të frontit për gati dy dekada
Të gjithë njerëzit e lirë, kudo qofshin, ngado ku jetojnë, janë qytetarë të Berlinit, dhe prandaj, edhe unë si një qytetar i lirë, ndihem krenar dhe e them me mburrje: “Ich bin ein Berliner”. – Se unë jam një Berlinas. /Shqipëroi Elida Buçpapaj
