At Artur Liolin
Kancellar i Kryepeshkopatës Ortodokse Shqiptare në Amerikë dhe Famulltar i Kishës Shën Gjergji, Boston
Është me të vërtetë një kënaqësi e veçantë të shkruash për Dr. Selahedin Velaj.
Personalisht kam pasur fatin ta njoh nga afër Dr. Selahedinin dekada më parë në Nju Jork si miku i ngushtë i prindërve të mi, në atë kohë, kur bashkpunonin për lartësimin e emrit të Kombit Shqiptar në Sh.B.A. dhe në Perëndim.
Respekti i ndërsjelltë në marëdhëniet e tyre më treguan që në fillim vullnetin e mirë dhe meritën e bashkatdhetarëve për të punuar së bashku e për të realizuar gjëra me vlerë.
Mësimet e mara që në moshë të njomë më ushqyen gradualisht konceptin se lartësimi i një populli në gjirin e popujve të tjerë arrihet jo vetëm me fjalë dhe angazhime personale apo me luftime politike, por duke zbuluar rrugë të denja për realizimin e synimeve të përbashkëta.
Më vonë, marëdhëniet me Dr. Selahedin Velaj në Nju Jork, Boston, Washington, kishim privilegjin për të bashkëpunuar për qellime ekumenike në rrënjosjen e frymës vëllazërore midis feve tek bashkathetarët tanë, si dhe për qellime humanitare, në mbrojtjen e të drejtave të njeriut , sidomos në ato vende dhe shkaqe që lidhen me popullin tonë të shumëvuajtur shpesh herë nga keqkuptimi, mosnjohja dhe mënjanëzimi.
Në të gjitha rastet më bëjnë përshtypje sjelljet e tij diplomatike, se në thelb është njeri pa frikë, i drejtë dhe i fisëm, pozitiv dhe krenar.
Vepra dhe përpjekjet e shumanëshme të Dr. Selahedin Velaj-t për mirëkuptim njerëzor, kapërcejnë patriotizmin, sepse ndjenjat e tij burojnë nga zemra dhe nga principe aq sa te thella e të larta, intelektuale e njerëzore, emocionale dhe shpirtërore.
Sa herë Dr. Velaj hyn në ambiente bisede sjell me vete një pasion të gëzueshëm, një vendosmëri të rrallë që e karakterizon dashurinë e tij për cilindo.
Ajo vepër, që për të tjerët duket e pamundur, Dr. Velaj e sheh si sfidë për të fituar.
Dëshpërimin dhe zhgënjimin nuk e gjejmë në fjalorin e tij.
Si atdhetar, si bashkëkombës, si shok, si koleg, si këshilltar, nuk mund të gjejmë një individ me më shumë besnikëri dhe besueshmëri se sa e gjejmë tek Dr. Velaj.
Dr. Anna Kohen, Nju Jork
Me Dr. Selahedin Velaj kam njohje të hershme, që nga viti i largët 1967 kur familja ime pasi u largua nga Shqipëria erdhi në Sh.B.A. Dhe ishte pikërisht, Dr. Velaj dhe Peter Ktona që i pritën familjen time në aeroport. Nuk i di arësyet t'i spjegoj, se si ata komunikuan bashkë me familjen time.
Në atë kohë, ishte hapur shkolla shqipe në Nju Jork dhe ishte pikërisht Dr. Selahedin Velaj që i thotë motrës sime, Aliqi Masri, për t'u regjistruar në atë shkollë.
Edhe pas ardhjes sime në Amerikë, ishte përsëri Dr. Selahedini, të cilit, babai im i kërkoi ndihmë që të më mundësonte për të gjetur ndonjë pune.
I papërtuar si gjithmonë, Dr. Velaj, erdhi në shtëpinë tonë në Brooklyn; ishte shumë i interesuar që të më ndihmonte. Pra që nga ajo kohë, ai ka qenë miku i familjes sonë tek babai dhe më vonë mik i familjes sime të re kur unë u martova, madje ka qenë i vetmi shqiptar i ftuar në dasmën time, kaq shumë ishte i respektuar nga familja jonë.
Dua të theksoj se edhe me krijimin e Organizatës së Gruas Shqiptaro-Amerikane "Motrat Qiriazi" Dr. Selahedini ishte ndër të paktët anëtarë të kësaj organizate, sepse të gjithë mendonin, meqenëse është organizatë e gruas dhe anëtarët duhet të jenë gra. Por ne kemi patur edhe anëtarë meshkuj.
Ka qenë një rast i vështirë, kur organizata jonë humbi fondet, Dr. Velaj e mori vetë përsipër për të ndihmuar organizatën. Nëpërmjet miqve dhe shokëve të tij, ai grumbulloi një shumë dollarësh, duke na i dhuruar ne si organizatë, me të cilat, ne kemi ndihmuar njerëz të tjerë të komunitetit për nevojat e tyre të ndryshme.
Dr. Selahedin Velaj nuk ka munguar, jo vetëm në aktivitetet tona, por edhe në të gjitha aktivitetet dhe tubimet e ndryshme që ka bërë komuniteti ynë.
Për kontributin e tij të madh edhe ne si organizatë e kemi nderuar Dr. Velaj-n me një pllakatë nderi.
Për mua personalisht që e njoh shumë mirë veprimtarinë dhe kontributin e tij që i ka dhënë komunitetit dhe çështjes shqiptare për vite e vite me radhë, për më shumë se gjysëm shekulli, e meriton të quhet Nderi i Komunitetit apo edhe Nderi i Kombit...
Ngrohtësia që na sjellin figura të tilla
Elmira Muja Gazetare, Nju Jork
Dinjiteti nuk konsiston në nderin që ne zotërojmë, por në vetëdijen që ne e meritojmë atë. ( Aristoteli )
Njerëzit që takojmë gjatë jetës sonë, janë njerëz që ne jemi të destinuar t’i takojmë.
Gjithkush vjen në jetën tonë për disa arsye ose një tjetër dhe ne nuk e dimë gjithmonë qëllimin e tyre deri vonë. Ata të gjithë luajnë një rol në jetën tonë.
Disa mund të qëndrojnë për tërë jetën, të tjerët për një kohë të shkurtër.
Njerëzit vijnë e shkojnë në jetë shumë shpejt, por nganjëherë ne jemi me fat kur takojmë një person të veçantë nga mësimet e të cilit mësojmë për jetën, madje diçka më shumë për veten tonë.
Nga shumë njerëz dhe figura të komunitetit shqiptar në USA që kam njohur, e ndjej të domosdoshme dhe një obligim që unë të bashkëbisedoj nëpërmjet këtij shkrimi me lexuesit për këtë figurë.
Dr.Selahedin Velaj, edhe pse vitet kanë rënduar mbi supet e tij, mosha nuk e ka lodhur aspak.
Asnjë rrugë nuk është e gjatë për atë që përparon ngadalë dhe nuk nxiton, dhe asnjë arritje nuk është përtej së arritshmes, për atë që përgatit veten për ta arritur atë .
Realiteti ka formuar tek Dr.Velaj, portretin e njeriut tek i cili janë mishëruar ndershmëria, dinjiteti, bujaria dhe fisnikëria.
Ndershmëria është pasuria e rrallë që dikush mund të zotërojë. Ndershmëria në optikën e tij është kapitulli i parë në librin e diturisë.
Vendi i njeriut nuk është toka, malet, lumenjtë dhe pyjet, por është një parim dhe patriotizmi është besnik i këtij parimi.
Atdhedashuria dhe patriotizmi e kanë ndjekur Dr.Velaj në çdo hap të jetës. E kaluara e tij, ashtu si e shumë shqiptarëve të tjerë ka një histori të vetme. Ajo fillon atje, në Vlorën heroike që ende rri në mendjen e tij, në vitet djaloshare që ëndërronin një Shqipëri të pavarur, etnike dhe pa komunistë.
Zemra e tij gjithmonë ka qenë atje, në djepin e përkundjeve të para.
Dashuria e tij, është ende atje ku ka kaluar fëmijërinë dhe një pjesë të rinisë, atje ku prindërit kanë shpenzuar mundin dhe besimin, shpresën dhe nderin e tyre.
Ai e ka konsideruar se Atdheu nuk është e vetmja gjë për të cilin i ka borxh besnikërinë, është një borxh edhe ndaj drejtësisë dhe njerëzimit.
Patriotizmi nuk konsiston në mbajtjen e flamurit, por në përpjekje që Atdheu të jetë në rrugë të drejtë dhe i fuqishëm.
Lëvizjet e tij në qarqet diplomatike, takime me figura të njohura të poltikës, tregojnë punën e palodhur të Dr.Velaj për çështjen kombëtare.
Tek Dr.Velaj shohim figurën e prindit shembullor. Familja është vendi ku parimet hartohen dhe rrihen në kudhrën e jetës së përditëshme. Ai ka qënë modeli i prindit në jetën e fëmijëve çdo ditë, për të qene nesër dhe përgjithmonë në kujtimet e tyre.
Njohës i tri gjuhëve dhe zotërimi i tyre tregon ngritjen e tij intelektuale dhe kulturore. Përkthimet, nga gjuha angleze, italiane dhe spanjolle, mbeten të pazevendësueshme për lexuesin shqiptar.
Në udhërrëfimin e tij Dr.Velaj është drejtuar nga mendimi se synimet mund të arrihen vetëm nëpërmjet një plani, në të cilin duhet të besojmë me gjithë shpirt, dhe mbi të cilën duhet të veprojmë fuqishëm. Nuk ka asnjë rrugë tjetër për tek suksesi.
Shumica e njerëzve nuk arrijnë qëllimet e tyre, sepse ata nuk i përcaktojnë ato, ose ndonjëherë nuk i konsiderojnë seriozisht ato si të besueshme apo të arritshme.
Në jetën e tij rregulli dhe disiplina kanë vendosur urën ndërmjet qëllimit dhe arritjes.
Në biografinë e tij, që nga ditët e fëmijërisë deri në ditët e sotme, lexojmë dhe mësojmë se jeta është një udhëtim i mbushur me mësime, vështirësi, marra-mendje, gëzime, festime dhe momente të veçanta të cilat përfundimisht të çojnë në destinacion, qëllimin në jetë, se rruga nuk është gjithmonë e qetë, ajo mbart në vete sfida që kërkon mjaft sakrifica, se mundësitë më të mira në jetë janë ato që ne krijojmë.
Sfidat dhe sakrificat kanë testuar guximin e Dr.Velaj, pikat e forta, dobësitë dhe besimin, me të cilat ka përballuar shumë situata të mbushura me plot gëzime dhe dhimbje.
Koha, kurrë nuk nga ngelur pas për Dr.Velaj, gjë që ka bërë të mundur, që kurrë të mos humbasë gjërat e mahnitshme që jeta i ka ofruar.
Ai kurrë nuk ka kthyer kokën prapa, por vetëm ka mësuar nga e kaluara dhe nga eksperienca e fituar ka ditur si të lëvizë përpara, duke u bërë kështu më i fortë, më i fuqishëm.
Kujtimet janë thesare tepër të çmuara që i mban gjallë në shpirt. Nëpërmjet tyre Dr.Velaj sjell nga afër botën që e ka rrethuar në çdo hap.
Nga rrëfimet e tij shohim brenda vetes dhe mësojmë se kush jemi ne që përballë nesh gjejmë një person që e kemi ditur se kurrë nuk ka ekzistuar.
Sytë tanë ndeshin realitetin e një bote, ku koha është aq e çmuar me momente që nuk zgjasin shumë.
Natyra e mirë e njeriut vlen më shumë se dija, më shumë se paratë, më shumë se nderi, që ata zotërojnë.
Albana Lifschin Shkrimtare, Nju Jork
Jetojmë në një kohë të çuditshme kur sheh rreth e rrotull njerëz që kujdesen shumë për "imazhin” e tyre" publik, vetëlëvdohen, vetëkurorëzohen, u bien borive që t’i dëgjojnë të tjerët, i japin vetes të drejtën e "udhëheqësit", intelektualit të “shquar” , e shkelin tokën duke bërë zhurmë.
Në anën krahun tjetër qëndron një pakicë njerëzish të heshtur, modestë, fisnikë, që jetojnë me pulsin dhe hallet e komunitetit, janë të vëmendshëm ndaj tij dhe kontribuojnë shpirtërisht e madje edhe materialisht kur e do puna, pa lëshuar fishekzjarre në qiell.
Në ballë të këtyre personaliteteve të respektuara për kontributin dhe modestinë e tyre, do të dalloja Dr. Selahedin Velaj.
Dr. Selahedinin e kam njohur nëpërmjet gazetës së komunitetit, “ILLYRIA”, me të cilën bashkëpunoj tashmë prej 20 vjetësh .
Më ka ndodhur disa herë që pas ndonjë shkrimi, të kem marrë letër prej Dr. Selahedinit. Më bënte përshtypje ky fakt, pasi personalisht, nuk kisha patur rast të njihesha më parë me të.
Por nuk do të kisha vlerësuar më shumë komplimentet e një miku apo mikeshe për shkrimet e mia, se sa korespondencën me Dr. Selahedin Velaj.
Nga letrat e tij mësova që ai jo vetëm e ndiqte krijimtarinë time,( do nënkuptoja këtu edhe të kolegëve të mi të penës) por letrat në vetvete ishin shkëmbim mendimesh për një temë të caktuar, apo për një problem të caktuar, ishin shprehje direkte e interesimit të tij intelektual dhe patriotik në disa sfera.
Letrat e Dr. Selahedinit më kanë përcjellë imazhin e një intelektuali të preokupuar realisht për komunitetin shqiptar të Nju Jorkut, në përgjithësi dhe për emigrantët e rinj që hynin në këtë komunitet, në veçanti.
Por jo vetem kaq. Edhe pse mbi 60 vjet i larguar nga mëmëdheu, ai vazhdon të mendojë e merakoset për të. Në një nga letrat e tij, shprehte shqetësimin për pastërtinë e gjuhës shqipe në kohën e sotme, kujdesit që duhet të bëjë kushdo që shkruan për evitimin e fjalëve të huaja që kanë 'sulmuar’shqipen, duke e pretenduar përdorimin e tyre si 'kulturë'.
Vitin që shkoi , kur u ktheva nga pushimet në atdhe, gjeta një letër të Dr.Velajt, e cila merrte shkas nga një shkrim i imi tek ILIRIA për një konceptim të drejtë të Kanunit të Lek Dukagjinit në përgjithësi dhe për gjakmarrjen në veçanti , shkrim të cilin ia pata dërguar gazetës që nga Tirana.
Në atë letër të gjatë, Dr.Selahedini ndante pikpamjet e tij të përbashkëta mbi këtë temë dhe përmendte veprën e Yamamotos,’si libri më i mirë që ka dalë në diasporë, këto 20 vitet e fundit’.
Për dekada të tëra jete në komunitetin shqiptar të Nju Jorkut, me gjithë kontributin e tij të madh e të vazhdueshëm, puna e Dr. Velaj-t nuk rresht.
Edhe pas goditjes më të rëndë që mund të pësojë një prind, siç është humbja e fëmijës, Dr. Selahedin Velaj vazhdon të qëndrojë po ai sy i vëmendshëm dhe po ajo zemër bujare, si një nga baballarët e komunitetit.
Angazhimi intelektual, si autor, studiues e përkthyes, ndërthuret me atë prindëror, gjë që do ta theksonin edhe më mirë veçanërisht ata emigrantë që kanë ndjerë nga afër ngrohtësinë shpirtërore, por edhe atë materiale të Dr.Selahedinit për t’i ndihmuar e aftësuar ata për të nisur një jetë të re e të pavarur në Amerikë.
Gjekë Gjonlekaj Publiçist, ish korrespodent i Zërit të Amerikës
Mёrgata shqiptare e pas Luftёs sё Dytё Botёrore ishte shume politike por edhe patriotike. Shumica nuk jetojnё mё.
Ata u larguan nga Shqipёria nё rrethana tepёr tragjike. Kishin njё parandjenjё se Shqipёrinё po e mbulonte terri i Diktaturёs Bolshevike.
Disa djem shqiptarё iu bashkangjitёn mёrgatёs antikomuniste dhe u vendosёn nё Shtetet e Bashkuara dhe menjёherё filluan aktivitetet e tyre kombёtare e shoqёrore.
Edhe disa prej nesh qё emigruam pak mё vonё iu bashkuam asaj mёrgate. U gjetёm pranё tyre nё festa kombёtare, nё kuvende tё ndryshme dhe nё gёzime e hidhёrime.
Shumica e mёrgimtarёve tё pas Luftës së Dytë Botërore, kishin lindur dhe ishin edukuar nё familje fisnike tё Shqipёrisё.
Kёshtu filloi shoqёrimi im me Zotin Selahedin Velaj.
U njohёm pёr herё tё parё nё Kuvendin e “Vatrёs” nё Boston nё vjeshtёn e vitit 1976. U gёzua shumё kur i tregova se kisha lidhje familjare me ish editorin e “Diellit” Dr.Athanas Gegaj dhe aktivistin Prenkё Grudёn,i cili merrte pjesё nё atё kuvend.
Selahedin Velaj ishte njё personalitet impozant. Merrte pjesё aktive nё demonstrata pёr lirinё e Kosovёs. Ishte antikomunsit i vendosur,sepse kjo familje e kishte pёsuar rёndё nga Diktatura Staliniste e Shqipёrisё .
Menjёherё pas Luftës së Dytë Botërore vёllai i tij Hulusi Velaj u dёnua me vdekje nga regjimi komunist. Ndёrsa vёllai tjetёr Petrit Velaj u dёnuar pothuajse me burgim tё pёrjetshёm.
Petrit Velaj qёndroi nё burgjet komuniste tё Shqipёrisё 37 vjetë.
Pikёpamjet antikomuniste tё Zotit Selahedin Velaj ishin absolute dhe nuk u lёkund asnjёherё siç ndodhi me disa shqiptarё tё tjerё.
Zoti Velaj nuk kishte paragjykime krahinore ose fetare. Ishte bujar.
Ai ishte specialist nё profesionin e tij. Nё kёtё fushё ishte njё ndёr shqiptarёt mё tё suksesshёm nё Amerikё. Kishte krijuar njё rrjet tё gjerё bashkёpunimi me ndёrmarrjet mё tё mёdha tё vendit. Ishte shumё i nderuar nё rrethet e tij shoqёrore amerikane dhe shqiptare. Ai i ndihmonte klientёt e tij.
Ishte gati pёr kontribute gjatё fushatave tё ndryshme, sidomos pёr demokratizimin e Shqipёrisё dhe lirinё e Kosovёs.
Ndihmoi shumё shqiptarё nё Amerikё para dhe pas rёnijes sё diktaturёs. Mbante fjalime dhe botonte shkrime nё shtypin shqiptar. U tregua shumё i kujdesshёm pёr arsimimin e djemve tё tij, Drinit dhe Lekёs.
Vdekja e parakohshme e Drinit e goditi rёndё nё moshёn e tij tё thyer. Por edhe kёtё tragjedi tё madhe familjare e kapёrceu nё mёnyrё dinjitoze.
Zoti Selahedin Velaj bёn pjesё nё plejadёn e atdhetarёve shqiptarё mё tё njohur tё Amerikёs.
Unё personalisht dhe e gjithё familja Gjonlekaj ruajmё kujtime tё bukura nga bashkёpunimi me Zotin Velaj.
E kujtojmё me dashuri e respekt kёtё patriot tё madh shqiptar tё Amerikёs. Dhe me rastin e 100-vjetorit tё Pavarsisё sё Shqipёrisё, Dr.Selahedin Velaj meriton nderime tё larta nga shteti dhe populli shqiptar.
Magjistër Sali Aliçkaj, Nju Jork
Për herë të parë Dr. Selahedin Velaj e kam njohur në tetor të vitit 1992, kur kemi bashkëpunuar për hapjen e Shkollës Shqipe në Nju Jork.
Ai ishte njëri nga anëtarët e kryesisë së këshillit të arsimtarëve.
Bashkë me Dr. Velaj-n edhe një grup tjetër shokësh, u bë e mundur për hapjen edhe të tri shkollave të tjera shqipe; një në Bronx, një në Staten Island dhe një në Brooklyn.
Dr. Selahedin Velaj ishte gjithnjë aktiv dhe ndihmoi në organizimin dhe themelimin e atyre 3 shkollave.
Nga viti 1997 gjendja e shqiptarëve erdhi duke u përkeqësuar, pothuajse në të gjitha trojet shqiptare; veçanërisht në Kosovë, gjendja ishte dramatike.
Dr. Velaj vazhdimisht angazhohej për ta ndihmuar çështjen kombëtare në përgjithësi. Kontribuoi në forma të ndryshme duke biseduar me kongresmenë dhe senatorë amerikanë dhe duke atribuar gjithashtu me sinqeritet për gjendjen në Kosovë dhe, në këtë drejtim, ka patur sukses.
Çështjen kombëtare, Dr. Selahedin Velaj e ka ndihmuar edhe me kontributin e vet edhe materialisht, duke u dërguar ndihma në të holla njerëzve të varfër ekonomikisht, të sëmurë dhe u interesua për shumë shqiptarë emigrantë për t'i punësuar.
Dr. Velaj, nuk kursen asgjë për të ndihmuar pjesëtarët e komunitetit të vet.
Gjithë jetën e tij ka qenë bashkë me popullin e vet dhe është dalluar për patriotizmin e tij, njeri humanitar që disponon virtytet e larta njerëzore.
Dr. Velaj është i sinqertë dhe me këtë veti të tij i pëprvetëson bashkatdhetarët e tij, të cilët e kanë çmuar dhe vlerësuar si të tillë.
Për të gjitha meritat e tij të larta atdhetare, humanitare... Dr. Selahedin Velaj e meriton të quhet Nderi i Komunitetit, pse jo edhe Nderi i Kombit Shqiptar.
Dr. Gani Çelaj Nju Jork
Dr. Selahedin Velaj-n e njoh që nga viti 1986 nëpërmjet intelektualit, të ndjerit Mal Mustafaj.
Në atë kohë, unë erdha si turist. E takova mikun tim Mal dhe u interesova të dija për çështjen shqiptare në Sh.B.A., veçanërisht në Nju Jork.
Zoti Mal, duke më folur edhe për disa bashkatdhetarë të tjerë të nderuar që kanë punuar për çështjen shqiptare më foli edhe për Dr. Selahedin Velaj, i cili m'a krahasoi me figurat e ndritura të Kombit tonë, Noli, Konica.
Që nga ajo ditë, kisha një nxitje në vetvete ta njihja atë njeri për të cilin më foli miku im, pra të njihja Dr. Selahedin Velaj.
Rasti i mirë m'u dha në vitin 1992 me rastin e hapjes së shkollës shqipe në Bronx, ku unë, bashkë me disa intelektualë të tjerë filluam punën.
Vazhdimisht kishim përkrahjen e Dr. Selahedin Velaj-t.
Meqenëse kishte përvojë më parë nga shkollat shqipe të hapura vite më parë, ç'do ditë Dr. Velaj ishte prezent në shkollë. Na jepte mendime dhe sugjerime për punën me nxënësit për vetë faktin se ata, nxënësit shkonin në shkollë në gjuhën angleze.
Gjithmonë për çështjen kombëtare Dr. Velaj ka qenë i kudogjendur dhe i palodhur.
Dr. Velaj, ka qenë përherë sofër e shtruar për të gjithë shqiptarët ngado që vinin nga të gjitha viset shqiptare.
Edhe pse ishte në moshë të thyer, ai angazhoi të gjithë pjesëtarët e famijes së tij për të ndihmuar shqiptarët këtu në Sh.B.A. dhe për të dërguar ndihma në viset shqiptare kudo janë.
Unë personalisht, kam qenë përherë në kontakt me të dhe e kam parë interesimin e tij në ç'do kohë duke u interesuar për shqiptarët që vinin në Sh.B.A. që, sigurisht, kanë qenë pa përkrahje dhe pa mjete materiale.
Vazhdimisht ka qenë i interesuar për të punësuar shqiptarët. Gjithashtu Dr. Velaj, ka qenë shumë i interesuar për shkollimin e të rinjve.
Duke e parë edhe gjendjen e vështirë ekonomike të sapoardhurve, Dr. Velaj i ka ndihmuar edhe materialisht, duke ua blerë vetë librat dhe mjetet e tjera mësimore.
Dr. Selahedin Velaj ka dhënë një ndihmë të madhe për Shoqatën Panshqiptare VATRA dhe për gazetën DIELLI, madje edhe në rastet më kritike i ka ndihmuar materialisht. Gjithashtu ai ka ofruar shumë intelektualë për t'u anëtarësuar në Shoqatën Vatra.
E meriton të quhet Nderi i Komunitetit, madje edhe më tepër...
Prof. Sali Bollati
Sekretar i Përgjithshëm i Shoqatës Çamëria, Sh.B.A.
Shumë rrallë mund të njihesh me njerëz të vërtetë që edhe mbas 5o vjetë ndarje nga atdheu të qendrojnë me mëndje dhe zemër gjithmonë pranë tij.
Zotnia shumë i nderuar, Dr.Selahedin Velaj, jo vetëm nga gjuha shumë e pastër shqipe që flet dhe shkruan, por edhe nga veprimtaria e tij e pandërprerë atdhetare, të ngjall një respekt të madh me menyrat se si përpiqet të promovojë dhe t'i përhapi nëpër botë, ato pjesë të çmuara karakteristike shqiptare.
Deri në Japoni, Dr.Velaj ka gjetur kohë dhe miq-profesora universiteti për të bërë të njohur traditat tona.
Dr.Velaj, megjithë moshën e tij, është gjithmonë i ri, jo vetëm me pjesëmarjen por edhe angazhimin e plotë të tij në organizimin e takimeve me intelektualë të nderuar të Diasporës nga të gjitha trojet etnike shqiptare.
Dr.Velaj është gjithmonë i preoekupuar për mbarëvajtjen e shqiptarizmës, që prej Preveze m'Leqet të Hotit, siç ka shkruajtur At Gjergj Fishta .
Kur e kam parë me kostum kombëtar duke prezantuar Kanunin në Japoni, m'u duk si i madhi F.Konica, që e mbante gjithmonë me krenari të qenuritt shqiptar.
I uroj përzemërsisht shëndet, gëzime në familje dhe sukses në vazhdimësinë e të qenurit Nderi i Shqiptarizmës!
Dr. Namik Shehu
Sekretar shkenor i Akademisë Shqiptaro-Amerikane të Shkencave dhe Arteve
Intelektuali i respektuar dhe atdhetari i nderuar , Dr. Selahedin Velaj, përfaqëson me dinjitet, në mënyrë të admirueshme dhe mjaft të ndershme figurën e shquar të personalitetit të njeriut të kulturuar, patriot i flakët , shkrimtar, poliglot, shkencëtar, propagandist, aktivist i flakët i çështjes shqiptare dhe mendimtar i përsosur i Diasporës Shqiptaro-Amerikane dhe më gjerë.
Ai njihet si një emigrant i hershëm politikë i ardhur në Sh.B.A, fillimisht nga Europa dhe Kanadaja dhe mori pjesë aktivisht në demostratat të ndryshme të organizuara për mbrojtjen e çështjes shqiptare dhe të pavarësisë së Kosovës;
Prof. Dr. Agron Fico
Nën-Kryetar i Akademisë Shqiptaro-Amerikane të Shkencave dhe Arteve
I lindur në Vlorën historike dhe me bukuri të pamasë, me Adriatikun përballë, Dr. Selahedin Velaj do të rritej dhe formohej me tipare burrërore dhe pamje fisnike.
Vlora ka një natyrë të mrekullueshme, ku rriten plantacionet e limonëve dhe portokalleve, ullinjve e shumë pemë të tjera.
Në këtë mjedis shumë piktoresk, ku ushtojnë betejat luftarake dhe përshkëndijnë shpatat e trimave që ndeshen me bajlozët e zinj pushtues, do të nanuriset edhe i riu Selahedin Velaj.
Vlora dhe rrethinat e saj janë të njohura në historinë tonë kombëtare, kanë qenë vatra të ndezura për liri kundër pushtuesve turq.
Kryengritjet e njohura të vitit 1847 kundër Tanzimatit (reforma centralizuese) shtratin e patën në krahinën e Vlorës.
Ngjarjet, faktet dhe këngët e shumta i vulosin këto bëma trimërore.
Aty dolën Gjon Leka,Tafil Buzi, Hodo Nivica, Rrapo Hekali, etj. që ndrisin në faqet e historisë shqiptare.
Vlora u bë vendlindja dhe tribuna e Pavarësisë. Aty shtetari i madh, diplomati vlonjat Ismail Qemali ngriti më 28 nëntor 1912 Flamurin kombëtar.
Vlora ka qenë, është dhe do të nderohet si qyteti historik i Pavarësisë.
Një faqe e ndritur e Vlorës është lufta e qershorit 1920 kundër pushtuesve italianë, të cilët trimat vlonjatë i hodhën në det, andaj nga kishin ardhur.
Me armë e priti Vlora, si gjithë Shqipëria, pushtuesin fashist më 7 prill 1939.
Shqipëria u çlirua, por u vendos një regjim antidemokratik dhe antipopullor.
Këto rrethana historiko-politike e detyruan edhe Selahedin Velajn të largohej nga Vlora, duke ruajtur e mbartur me vete dashurinë e prushtë për familjen dhe popullin e tij.
Në rrugën e vështirë të emigracionit ai vazhdoi traditat atdhetare për të përmbysur atë regjim që e detyroi të braktiste vatrën familjare.
Në Amerikë ai, si gjithë shqiptarët, gjeti mundësi të mëdha pune dhe veprimtarie.
Zoti Selahedin Velaj shquhet si nismëtar i mjaft veprimtarive atdhetare, si donator për çështjen kombëtare, për luftën e shqiptarëve të Kosovës kundër pushtuesve serbë.
Dr. Velaj dëshmoi dashuri për kulturën shqiptare duke ndihmuar dhe bashkëpunuar me dijetarin japonez, Prof. Dr. Kazuhiko Yamamoto, i cili i kushtoi Kanunit shqiptar të Lekë Dukagjinit studime të veçanta dhe serioze.
Vetë Dr. Velaj, i veshur me kostum kombëtar, shkoi në Japoni dhe ngriti Flamurin Shqiptar.
Dr. Velaj shquhet për karakterin e fortë, për dinjitetin njerëzor, për ndershmërinë dhe frymën miqësore.
Edhe në humbjen e dhimbshme të të birit, ai manifestoi virtyte të larta burrërore dhe shqiptare, duke fituar nderimin dhe përkrahjen e dhjetëra e dhjetëra miqve shqiptarë dhe amerikanë.
Është kënaqësi intelektuale të takohesh dhe të bisedosh me Dr. Selahedin Velajn, që shquhet për fjalën e mençur dhe realiste, për humorin e këndshëm dhe për respektin civilizues.
Dr. Selahedin Velaj është legjenda e gjallë vlonjate në gjirin e bashkësisë shqiptare në Amerikë, e cila e do, e nderon dhe i uron shëndet, jetë të gjatë dhe të mbarë.
Muhamet Mjeku Publiçist, Nju Jork
Dr. Selahedin Velaj-n e njoha në vitin 1991, atëherë kur filloi botimi i gazetës shqiptaro-amerikane ILLYRIA në New York.
Pak kohë pas daljes së numrave të parë të asaj gazete, ai erdhi për vizitë në redaksi. Nga qëndrimi i tij i dinjitetshëm, përdorimi i fjalëve dhe shprehjeve të zgjedhura, më bëri përshtypje të një burri me kulturë të lartë të shqiptarëve që, në mes të dy luftrave botërore, kishin mbaruar universitetin në Vjenë.
Në një bisedë të shkurtër Dr. Velaj shfaqi një ineresim të jashtëzakonshëm për prezantimin në gazetë të kulturës shqiptare në SHBA.
Duke u nisur nga interesimi im për këtë intelektual, Dr. Velaj më tregoi historinë e familjes dhe përplasjet e tij, pas braktisjes së dhunshme të Shqipërisë në vitin 1945.
I entuziazmuar për punën që bëhej brenda stafit të kësaj gazeta, në një kohë kur Kosova ndodhej në një situatë tejet dramatike dhe Shqipëria para demokratizimit, pas një regjimi të gjatë diktatorial, zoti Velaj shprehi një gadishmëri për të bashkëpunuar me gazetën Illyria.
Nga kjo bisedë me zotin Velaj, vërejta një përmallim të tij për Shqipërinë, të cilën nuk e kishte parë me dekada të tëra.
Në përfundim të asaj vizite, ky burrë i gjatë, me pamje prestigjioze dhe kulturë, sipas përshtypjeve të para të mia, më tha: " Duhet të punojmë shumë, kudo që ndodhemi, për çështjen kombëtare se përballë kemi dy armiq të egërr e të padinjitetshëm: serbët dhe grekët".
Nga ai takim, para njëzet vjetësh, e deri më sot, Dr. Velaj-n e bëra mik të madh dhe, ç'ka dua të them, e admiroj për energjinë, invencionin, guximin dhe dashurinë që shpreh ndaj atdheut dhe kombit.
Pak vjet pas përfundimit të luftës, me zotin Velaj kam qenë në Kosovë dhe në takim me njerëz të penës dhe politikës la një përshtypje të jashtëzakonshme. Edhe sot kur shkoj atje, më pyesin për të.
Dr.Velaj është një intelektual i rrallë i komunitetit tonë shqiptaro-amerikan që ka ndërmarrë aksione të shumta për çështjen e Shqipërisë dhe Kosovës.
Asnjëherë, në asnjë moment, s' ka pushuar për ta ngritur problemin shqiptar në Washington dhe në qarqe të tjera. Më thoshte: "Ne duhet ta bëjmë punën tonë, para grekëve dhe serbëve".
Ky burrë fisnik me ndjenjë të thellë atdhetare, bëri çdo gjë që ishte e mundur edhe për ruajtjen e vlerave të kulturës shqiptare: ruajtjen e gjuhës shqipe, të traditave dhe zakoneve ndër bashkëkombasët tanë.
Dr. Velaj, duke pasur karakter human- ka ndihmuar familje, individë, institucione, shumë intelektualë të ardhur nga Shqipëria dhe Kosova dhe me këtë ka treguar
shpirtmadhësinë e tij prej personaliteti të admiruar.
Kam qenë me fat që e njoha dhe u bëra mik i tij.
Sulltana Begeja
Është në nderin tim të shkruaj për doktorin e nderuar, akademikun, njeriun me vlera të rralla atdhetare, të urtin, të palodhurin, Selahedin Velaj.
Unë Dr. Selahedinin e njoh shumë vite të shkuara, që kur ishim të rinj, në Vlorë. Bashkë kemi qenë në shkollën fillore.
Ai vjen nga një familje e njohur dhe e respektuar vlonjate.
Në Vlorë, Dr. Velaj kreu shkollën tregëtare. Që nga ajo kohë, e mbaj mend atë njeri të zgjuar, i etur për të mësuar dhe për të lexuar, i dashur me të gjithë njerëzit...
Edhe pasi erdhi këtu në Sh.B.A. përveç punëve të shumta që kishte dhe preokupimeve familjare, Dr. Selahedin Velaj gjithmonë ishte i etur për shkollim dhe ia ariti asaj që donte të bënte.
Dr. Selahein Velaj ka meritën e madhe, sepse ai kurrë nuk heshti për gjërat më të rëndësishme të Kombit tonë.
Kishte një mall, një dashuri për Shqipërinë, për Vlorën, për të gjithë njerëzit.
Me iniciativën dhe ndihmën e tij, janë hapur shkollat shqipe në Nju Jork,
Kam një jetë të tërë që e njoh Dr. Selahedinin. Edhe pse vitet ikin, jeta ndryshon dhe mosha bën të vetën, në mendjen dhe kujtesën time mbetet po ai Selahedin, i urti, atdhetari i zjarrtë që nuk pushoi asnjeherë për shqetësimet dhe hallet e popullit të tij. Energjik nëpër demostratat dhe tubimet e ndryshme për mbrojtjen e çështjes shqiptare.
I uroj ditë të bardha në jetën e tij.
Selahedin Velaj është nder për të gjithë neve, nderi i komunitetit tonë...
Beqir Sina Gazetar, publiçist, Bensonhurst, Brooklyn, New York
Dr Selahedin Velaj, intelektuali vlonjat, patriot e atdhetar, veprimtar i shquar në më shumë se pesë dekada në Diasporë.
Kur bie fjala të flasësh për dikë në diasporë, sidomos ai që është pjesë e diasporës së vjetër, asaj diaspore që luajti rolin e shtetit shqiptar në Amerikë gjatë periudhës kur vendi ynë ishte i sunduar nga diktatura komuniste, i izoluar totalisht nga bota e jashtme, duhet të dish mirë:" Se kush është ky person, nga vjen ky njeri, ç'farë prejardhje ka, pse është arratisur dhe si është arratisur, cili ka qënë kontributi i tij në diasporë për çështjen kombëtare dhe çfarë reputacioni ka ai në komunitet"
Dr Selahedin Velaj-n, si mbiemër e kam njohur qysh në interrnim, vendi ku unë u linda dhe u rrita. Mbasi edhe disa nga anëtarët të familjes Velaj - kaluan me xhaxhain tim edhe ata kalvarin e stërmundimeve të rregjimit të Hoxhës, në burgjet e tmerrshme të diktaturës.
Vëllai i tij Petrit Velaj u arrestua vetëm e vetëm se kishte "një faj - ishte anëtari një familje të njohur patriote dhe fisnike nga Vlora" e futën pa gjyq në burg dhe e mbajtën rreth 37- vjet, dhe qëndroi në një birucë me xhaxhain tim - Musa Sina.
Kur erdha në Amerikë kur në Shqipëri ndodhën ndryshimet e mëdha, m'u dha rasti të lexoj dhe të më tregojnë shumë për Dr. Velaj-n si i thërrasin miqtë, shokët dhe kolegët e tij. Mirëpo m'u dha rasti t'a takoj dhe t'a njohë personalisht. Pesëmbëdhjetë vjet si gazetar i njërës prej gazetave më të mëdha shqiptare në Diasporë, pata rastin t'a ndjek nga afër në çdo aktivitet në dobi të çështjeve kombëtare, ku Dr. Velaj nuk mungonte asnjëherë.
Madje disa herë vetë Dr. Velaj do të ishte organizatori dhe udhëheqës i disa veprimtarive që kanë lënë gjurmë në komunitet. Ai udhëhoqi si kryetar lidershipi i emblemës "Kryetari i të tre besimeve fetare" çka simbolizonte edhe këtu në mërgim atë lidhjen e fortë dhe bashkjetësën e veçantë në botë që kanë besimet fetare tek shqiptarët.
Dr Selahedin Velaj-n, e dallon jo vetëm sensi intelektual e patriot i shquar në Komunitetin Shqiptar të Amerikës, por ai është edhe autor i disa librave dhe përkthimeve.
Dr Velaj është dalluar në përkthimin dhe sponsorizmin e librit të Prof. Dr. Kazuhiko Yamamoto, me titull: "Struktura Etike e Kanunit dhe Nënkuptimet e saj Kulturore". Libri ka rreth 290 faqe dhe është i shkruar në dy gjuhët - anglisht dhe shqip. Libri u përkthye dhe u përgatit për botim, nga Dr Selahedin A. Velaj, nga një shtëpi botuese amerikane me redaktor Prof. Dr Tomorr Plangarica dhe me kopertinë e faqosje të firmës"Melosi Desing".
Në një artikull të shkruar për promovimin e këtij libri, kam shkruar në gazetën Bota Sot: "Meqenëse këto lloj aktivitetesh kanë marrë një rritje të madhe në bashkësinë shqiptare, në SHBA-s, atëhere lexuesi, vet-natyrëshëm është i interesuar të dijë edhe diçka më shumë; se kush është autori ose kush është figura e librit, e cila, ka nxitur ose frymëzuar autorin të shkruaj ose përkthyesin e përgatitësin e tij ?
Lexuesi, me këtë rast patjetër kërkon të dijë, se cila, është jeta e tij në mërgim, por edhe andej nga ka ardhur.
Ç'trashëgimni i ka lënë vepra dhe jeta e tij në diasporë, atë të shqiptarëve në trojet e tyre etnike, të andej e këtej kufirit shqiptaro-shqiptarë ?
Pra, më thjesht, mendoj se duhet thënë me këtë rastë se, ai është Dr Selahedin Velaj, që nga vitit 1945 jeton e punon në SHBA.
Dr. Velaj me arratisjen, la në Shqipëri familjen e tij që i ra mbi kurriz për më se gjysëm shekulli, saga e vujtjeve të mëdha, të shkaktuara ato prej rregjimit komunist, enverian.
Vëllai i tij Petrit Velaj e futën pa gjyq në burg dhe e mbajtën rreth 37- vjet, vetëm e vetëm se nuk pajtohej kurrë me rregjimin enverian.
Vëllai më i madh i tij Hulusi, i cili, në atë kohë ishte nëndrejtor i Bankës Kombëtare në Vlorë, u akuzua nga ai rregjim si bashkëpuntor ose kolaboratorist me amerikanët dhe, për këtë akuzë, u pushkatua në moshën e 38- vjeçare.
E gjithë familja, u internua dhe u persekutua në kampet famëkeqe të rregjimit enverian.
Ndërkohë, nuk do t'a harrojë kurrë djalin e tij, i cili vdiq aksidentalisht në moshën e tij më të bukur, i ndjeri Drini Velaj, që, megjithëse i lindur e i rritur në Amerikë, fliste shqip, fliste me aq dashuri për Shqipërinë dhe krenari për familjen e tij dhe babain e tij Dr Velaj. "Është një kënaqësi e madhe, që të flasë sot, për baban tim, tha ai, në një aktivitet që organizohej në Komunitetin tonë në Nju Jork, i cili, është njëri prej atyre shqiptarëve, që shumë vjet më parë mori rrugën e stërmundimëshme, në kohën e "borës së madhe" atje. Babi im, tha i ndjeri Drini, në botën e lirë, j'u përkushtua me shumë punë, pergjegjësi e nderëshmëri, familjes, e kombit të tij.
Gani Përrolli New Jersey
Doktorin e nderuar Selahedin Velaj e njoh si një burrë me dinjitet, të urtë dhe të sjellshëm.
Dr. Velaj është një njeri me ndjenja të shëndosha kombëtare që ka guximin të shprehë dhe të mbrojë të drejtat legjitime të kombit tonë, që janë: E drejta e bashkimit të trojeve shqiptare dhe të popullit shqiptar në një shtet të përbashkët.
Unë, bashkë me Dr. Selahedin Velaj, kemi marrë pjesë në delegacionin e organizuar nga shoqata VATRA për kthimin në vendlindje të eshtrave të Faik Konicës, sipas amanetit të tij.
Në atë ceremoni madhështore që u organizua në Tiranë më 2 maj, 1995, ku, përveç delegacionit tonë, morën pjesë të gjithë intelektualët dhe qeveritarët e vendit dhe një shumicë e madhe e banorëve të kryeqytetit, Tiranë, ku presidenti i asaj kohe, zoti Sali Berisha, në fjalën e tij, e përmblodhi atë ngjarje të rëndësishme me këto fjalë: "Konicën në atdhe nuk e solli vdekja, por pavdekësia".
Këtu në Diasporën Shqiptare të Amerikës, Dr. Selahedini gjatë gjithë jetës së tij është treguar burrë me virtyte dhe njeri i traditës dhe tolerancës, njeri i nderuar që di të respektojë të tjerët. Gjithmonë i ka dashur të gjithë shqiptarët e mirë pa dallime partiake dhe krahinore.
Pas çlirimit të Kosovës Dr. Velaj ka udhëtuar atje për të përgëzuar dhe uruar vëllezërit dhe motrat e një gjaku...
E kam për nder, ta quaj mik, Dr. Selahedin Velaj, këtë burrë të nderuar dhe të respektuar të Diasporës Shqiptare.
Rita Saliu Poete Rodhe Island, Sh.B.A.
Atdhetarët shqiptarë edhe pse të emigruar nuk e shuajtën frymën kombëtare.
Një ndër emigrantët e larguar shumë vite të shkuara nga atdheu është edhe Dr. Selahedin Velaj.
E madhe është zemra e Dr. Selahedin Velaj-t sa herë e kërkoi atdheu Shqipëria, Kosova, Çamëria.
Me punen e tij të palodhur, humane dhe atdhetare, ai ishte gjithmonë atje për ta ngritur zërin e Tij.
Përkushtimi i Dr. Velaj-t është i pakontenstueshëm, sepse edhe njerëzit e mëdhenj nuk munden nga njëherë të fshefin lotin karshi dhimbjes kombëtare.
Sa herë e kërkoi atdheu ai ishte atje, për të senzibilizuar, informuar, për gjendjen tonë të vërtetë, sidomos në këto vite gjenenocidiale të Dardanisë sonë të lashtë.
Dr. Velaj ka qenë gjithmonë analist dhe ambasador i traditës shqiptare, një penë e fortë e stërholluar.
Kurdoherë që e kam takuar, kam komunikuar me Dr. Selahedinin jam mbushur me ide dhe ideale, veçmas me ngrohtësinë tipike të një atdhetari kombëtari të rrallë.
Dr. Velaj vepron me sy, zemër dhe duar hapur, që të jetë afër me kombin kudo.
Pena ime është shumë e vogël të shkruaj për Dr. Selahedin Velaj, i cili mori rrugën e shtegëtimit kombëtar, me spektër vlerash të pakapshme, gjithmonë me konsideratë njerezore dhe kombëtare.
Balli krenar i Dr. Selahedin Velaj do rrjedhë si ligjërim brezash.
Unë si shqiptare jam krenare që njoh figura të tilla si Dr. Velaj dhe mendoj se duhet të nderohet në të gjitha nivelet tona kombëtare e instuticionale.
Lumturi Oruçi
Me Dr. Selahedin Velaj njihemi familjarisht qysh para 46 vjetëve.
Njohja jonë e ka lidhjen, kur bashkëshorti im Hamdi Oruçi dhe Dr. Velaj kanë qenë anëtarë të Shoqatës Panshqipatre VATRA, të cilët, menjëherë, sapo erdhën në Amerikë u anëtarësuan. Kanë punuar dhe kanë dhënë shumë për Vatrën.
Në vitin 1967 Dr. Selahedin Velaj shkoi në Romë, Itali, bashkë me disa atdhetarë të tjerë, në përurimin e një sheshi në Romë, me emrin e Heroit tonë Kombëtar, Gjergj, Kastrioti Skënderbeu.
Dr. Selahedin Velaj gjatë gjithë jetës së tij ka qenë njeri aktiv, aktivist i kudogjendur mes shqiptarëve për çështjet e ndryshme shqiptare.
Gjithashtu, dua të përmend se, me iniciativën e tij, u bë e munduar hapja e shkollës shqipe në Nju Jork.
Dr. Selahedin Velaj mbetet njeri i nderuar dhe i respektuar për të gjithë ne që e njohim punën dhe veprimtarinë e tij atdhetare. Ai mbetet nderi i shqiptarizmës...
Tomë Mrijaj Shkrimtar, Nju Jork
Aktivistin e çështjes atdhetare Dr. Selaudin Velaj e njoha para 30 vitesh, kur për herë të parë mbërrita ne SHBA. Ishte viti 1978, kur Kisha Katolike “Zoja e Këshillit të Mirë” në Park Ave Bronx, NY, kremtonte përurimin e Kishës së re; në mes të pranishmëve ishte edhe z. Velaj.
Më vonë takimet tona u shpeshtuan në raste dhe aktivitete të ndryshme me profil atdhetar dhe kulturorë, ku ai gjithnjë ishte një pjesëmarrës aktiv.
Disa herë jemi takuar në zyrat e Komitetit “Shqipnia e Lirë”, e cila asokohe drejtohej nga Prof. Rexhep Krasniqi dhe ndihej në shpirtin e tij patriotik preokupimi për trojet etnike shqiptare.
Z. Selahedin Velaj, shquhet për një humor të hollë dhe krijon një atmosferë të këndshme për të gjithë.
Në zyrën e Mons. Dr. Zef Oroshit jemi takuar disa herë. Gjatë bisedave të lira me tematikë të ndryshme, tek ai shihej preokupimi për fatin e keq të Shqipërisë, që ishte nën sundimin komunisto-ateist dhe atë të Kosovës nën sundimin e kolonizatorëve shekullore serb.
Sikurse gjatë dekadave që kanë kaluar ashtu edhe në ditët tona, Dr. Velaj, është po ai njeriu energjik, i etur për të ndihmuar çeshtjen e Atdheut për të integruar Kosovën dhe Shqipërinë në strukturat bashkëkohore përkrah shtetëve përparimtare të botës. Ai gjithnjë flet dhe shkruan edhe për çeshtjen delikate të Çamërisë.
Kudo dhe kurdoherë e kemi në mesin tonë z. Velaj, në promovimin e librave të rinj të komunitetit tonë, tek diskuton dhe jep opinione pozitive për studiuesit e rinj, duke i nxitur ato në punën e tyre të vlefshme, për të mirën e kulturës dhe historisë së kombit tonë në trojet etnike shqiptare...
Mimoza Dajci Bashkëpunëtore e medias shqiptare, Nju Jork
Me Dr. Selahedin Velaj kam patur rast të njihem në veprimtaritë e ndryshme që
organizon komuniteti ynë në New York.
Nga bisedat e kumtesat e ndryshme të tij, jemi prezantuar njëherësh me intelektin, fisnikërinë e urtësinë e një njeriu me zemër të madhe.
Ai shquhet si antikomunist, patriot, dhe një personalitet me
vizion të gjërë përsa i përket demokracisë, lirisë e të drejtave të
njeriut.
Cilitdo që i jepet rasti të qendrojë pranë Tij, apo të bisedojë me
atë, ka se çfarë të mësojë e të përfitojë në jetë, veçanërisht në emigracion.
Dr. Selahedin Velaj është enciklopedist dhe njeri me vlera të rralla. Personalisht ndihem e privilegjuar që jam duke hedhur pak rreshta në këtë përmbledhje biografike për Dr. Selahedin Velaj, këtij burri të madh të Diasporës Shqiptare.
Zymer Neziri, Instituti Albanologjik i Prishtinës
Takimi im i parë me Dr. Selahedin Velaj ka qenë në Prishtinë
Kishte kaluar gati një shekull robërie nën sllavët e Jugut. Vazhdimi i jetës në liri, pas masakrave, dhunimeve dhe djegieve të shumë katundeve dhe të qyteteve tona, por, edhe vazhdimi i jetës së studimeve albanologjike. Vazhdimi i punës së Seminarit Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare. Ardhja e studiuesve nga të gjitha viset e botës. Madje edhe Japonia e largët, profesor Kazuhiko Jamamoto dhe e shoqja. Bashkë me ta edhe i nderuari Dr. Selahedin Velaj.
Ishte viti 2005, muaji gusht. Bëmë biseda nga më të ndryshmet, jo vetëm për Kosovën e Shqipërinë, për Japoninë e SHBA-në, po edhe për ndihmën amerikane gjatë shekullit XX, me peshë të madhe historike. Për kujtim kam edhe një fotografi nga ai takim i paharrueshëm. Aty jemi së bashku me prof. Kazuhikon, të shoqen e tij, Dr. Selahedinin dhe Dr. Gustavo Loria nga Kosta Rika në tarracën e hotelit të vjetër të Prishtinës.
Ishte kënaqësi të takosh Dr. Selahedinin, njeriun që krijoi emër në SHBA. Emër i dalluar në komunitetin shqiptar dhe amerikan. Emër i veçantë edhe ndër intelektualët shqiptarë në Amerikë për çështjen shqiptare, për çështjen e Kosovës. E kujtoj me respekt të veçantë...
Astrit Tota Skenograf, Nju Jork
Doktor Selahedin Velaj është me origjinë nga Vlora heroike, qyteti në të cilin u vendos edhe gjyshi im, Halil Tota me familje ne vitin 1914, (Kryeplaku i Fshatit Borsh) kur grekërit dogjën, vranë dhe përzunë borshiotët nga fshati i tyre.
Doktor Selahedin Velaj ishte i ri në moshë dhe mbartte idera me veprimtari nacionaliste.
Ai erdhi në Amerikë mbas Luftës së Dytë Botërore, si emigrant politik; duke qendruar kurdoherë mjaft afër, me hallet e vëllezërve të tij shqiptaro-amerikanë në Sh. B. A.; veçanërisht në New York, Boston, Çhikago, Philadelfia, Washington dhe shtetet përreth tyre, gjithashtu
Ai është angazhuar nëpër tubimet patriotike për Shqipërinë dhe shqiptarët; i kudo ndodhur edhe nëpër aktivitete e manifestime gëzimesh e hidhërimesh shoqërore e familjare.
Dr. Selahedini shquhet ndër shokë për kontributet e dhëna në shëndetësi dhe arsimin shqiptar.
Për çlirimin e Kosovës dhe për ndihmesa të ndryshme e të pa numërta që vazhdon të japë me kontribute financiare për hallexhinjtë, për botime librash etj.
Në disa vite, ka dhënë mësimet e Gjuhës Shqipe; Mësues i dashur dhe i respektuar nga mjaft të rinj shqiptaro-amerikanë të lindur në Amerikë.
Librat e shkruara nga Dr. Velaj, janë me tematikë patriotike, shoqërore dhe artistike.
Artikujt e botuara nëpër gazeta të ndryshme dhe diskutimet e ngrohta shoqërore të Dr. Velaj-t, janë pritur kurdoherë mirë dhe me me nderime, të cilat janë berë shembuj të bukur për të gjithë emigrantët shqiptarë në Amerikë..
I uroj shëndet të mirë, gezime familjare dhe suksese nëpër angazhimet e tija të mëtejshme.
Shaqir Foniqi Publiçist, Prtishtinë
Emrin e Dr.Selahetin Velaj-t për herë të parë e kisha dëgjuar, dikur para dymbëdhjetë vjetësh nga kolegu dhe miku im Muhamet Mjeku, publiçist.
Gjithashtu, po nga z.Mjeku kisha patur edhe rastin që Dr.Velaj-n ta takoja në Prishtinë, sapo përfundoi lufta, pra më 1999, diku në fundvitin e '99-ës.
Miku im Muhamet Mjeku më kishte folur me konsideratë për Dr.Velajn dhe për këtë u binda edhe vetë, që në kontaktin e parë me të, i cili, sikurse shumë bashkëkombas tanë të mërgatës, kishin zbritur turravrap në Kosovën e lirë, për të cilën kishin punuar aq shumë dhe tashti për ta prekur lirinë aq shumë të munguar dhe aq shumë të dëshiruar, të fituar me luftën tonë dhe mbeshtjetejen e miqve tradicionalë, të udhëhequr nga SHBA!
Me t'u parë me Dr. Selahedin Velaj, mu kujtua thënia emblematike e Nolit: "Mbahu nëno, mos ki frike, se ke djemtë në Amerike'!
Një burrë hijerëndë, sikurse thuhet, fisnik e pak tradicionalist, korpulent e vigjilent, i fjalës dhe i besës, i vullnetit dhe i shpresës.
Dr.Velaj, me emocine po përjetonte gjithçka dhe po mundohej ti bëhej i tëri sy e vesh për të parë dhe për të dëgjuar drama nga më të ndryshmet, por edhe për tu gëzuar që ato katrahura, tashmë po bëheshin të kaluara.
Zemra po i bëhej mal dhe syri pishë. Kureshtja e tij e bënte edhe me insistues dhe dëshironte që, në çast ta vizitonte çdo cep të Kosovës, por prioritet e kishte Prekazin legjendar!
Uragani Velaj, kudo që shkonte mbante shënime dhe më vonë i botonte në formë udhëpërshkrimi, apo reportazhi në gazetën Ilyria që botohet në Amerikë.
Me elegancë dhe pasion kishte pikasur gjithçka, madje u gëzova kur dëgjova që në fejtonet e tij, kishte zënë vend edhe emri im, natyrisht për të mirë!
Respekti per të në sytë e mi u bë edhe më i theksuar, kur nga miku im, Muhamet Mjeku mësova se Dr.Velaj kishte përkthyer në anglisht Kanunin e Lekë Dukagjinit, i cili edhe sot konsiderohet si Kushtetuta e parë e (pa)shkruar e shqiptarëve.
Lidhur me këtë projekt të tij, unë dhe kolegja ime, Fitnete Tuda kishim zhvilluar dy biseda me Dr.Vleja-n për RTK, madje me ndihmën e tij unë përgatita edhe një emision dokumentar për Kanunin, ku edhe ai ishte pjesë e emisionit me kontributin e tij të vlefshëm.
I gatshem që të zëjë çdo gjë që ofron çasti, Dr. Velaj po shpaloste historinë e vet intersante.
Më vonë, Dr.Velaj, kishte ardhur sërish në Prishtinë në seminarin ndërkombëtar për gjuhën, kulturën dhe letërsinë shqiptare, i cili tash e tridhjetë vjetë mbahet në gjysmën e gushtit ne kryeqytetin e Republikes se Kosovës, në Prishtinë.
Dr. Velaj kishte ardhur bashkë me përkthyesin e Kanunit ne gjuhën japoneze, Dr.Kazuhiko Jamamoto, me të cilin, po ashtu kisha zhvilluar një bisedë të gjatë, me mbështetjen e Dr.Velaj-t.
Pra, kështu unë e njoha dhe e portretizova Dr. Selahedin Velaj-n.
Mendoj, se është një shkrim modest për aktivitetin dhe punën e tij prej kolosi.
I uroj shëndet dhe jetë të gjatë e plot vullnet.
Gjeto Turmalaj Poet Connecticut, Sh.B.A.
Me Dr. Selahedin Velaj, jam njohur kur erdhëm familjarisht në Amerikë.
Njohja jonë ka qenë edhe koincidencë edhe për vetë faktin , sepse jetojmë në të njëjtin shtet, Connecticut.
Që në pamje të parë, Dr. Selahedini të jep përshtypjen e një burri të nderuar, fisnik. Në bisedë me të dallohet inteligjenca e tij, kultura, atdhedashuria, patriotizmi që e karakterizon atë njeri.
Kam dëgjuar nga anëtarët e tjerë të Komunitetit tonë këtu në Sh.B.A. sidomos ata që e kanë njohur vite më parë të flasin me fjalët më të mira dhe me respekt për Dr. Selahedinin.
Edhe unë vetë kam qenë i pranishëm në disa aktivitete që zhvillohen në komunitet dhe kam njohur nga afër Dr. Selahedinin. Ai është gjithmonë aktiv, i papërtuar, diskuton me inteligjencë, duke i dhënë edhe shpesh herë humor bisedës.
Është gjithmonë aktiv dhe i gatshëm të ndihmojë njerëzit në nevojë.
Kam dëgjuar se Dr. Velaj ka qenë nismëtar i hapjes së shkollës shqipe në Nju Jork vite më parë. Ky akt, si edhe të tjerë si ky, e lartësojnë figurën e nderuar të Dr. Selahedinit.
Me dhimbje e kujtoj kur humbi djalin ne tij, Dr. Drini Velaj dhe, ashtu siç ndjeu dhimbjen e madhe për humbjen e djalit të tij, atë dhimbje e ndjemë të gjithë. Madje, dua të them se nga ajo dhimbje, unë shkruajta një elegji për të ndjerin Dr. Drini Velaj.
Dr. Selahedin Velaj mbetet përherë nderi i komunitetit tonë në Sh.B.A.
Adem Belliu Producent i Televizionit "Kultura Shqiptare", Nju Jork
Kur erdha në Amerikë në vitin 1994 pak emra dëgjoja nga emigrantët e suksesshëm, që kishin kontribuar shumë për Komunitetin Shqiptar të Amerikës dhe për çështjet e ndryshme shqiptare.
Një ndër ata emra ishte edhe Dr. Selahedin Velaj.
Më vonë, kur m'u dha mundësia të njihem nga afër në aktivitetet e ndryshme që zhivlloheshin në komunitet, pash tek ai njeri se ende vazhdonte të ruante traditat dhe cilësitë e vlonjatëve, patriotizmi: intelekti, kultura e tij e lartë dhe ajo që dua të veçoj, është, e folura pastër e gjuhës shqipe edhe pse ka gati 60-të vite larguar nga mëmëdheu ynë.
Dr. Selahedin Velaj është burrë i nderuar në Komunitetin tonë. Duke dëgjuar nga ata që e kanë pas njohur nga afër, mëson më tepër për atë burrë të nderuar, që gjithë jetën e tij në emigracion ka punuar me përkushtim për mbrojtjen e çështjes shqiptare dhe Pavarësinë e Kosovës.
Njeriu që e ka dhënë shembullin e tij personal duke iu gjendur pranë komunitetit në aktivitete të ndryshme.
Ruaj respektin e madh për Dr. e nderuar Selahedin Velaj, sepse ai vërtet është nderi i komunitetit tonë...
Akademik Mark Krasniqi, Prishtinë
Dr. Selahedin Velaj-n e kam njohur para disa vitesh në Prishtinë, atëhere, kur erdhi për të parë Kosovën.
Ai interesohej për çdo gjë, për popullin e Kosovës, për gjendjen e tij politike, kulturore, ekonomike e tjera. Biseduam nja dy orë duke pirë nje kafe në bahçen e hotelit, "Grand'.
Zotëri Velaj ditën e nesërme herët do kthehej për në Amerikë, kështu që nuk kishte mundesi të qendronte më shumë për ta parë Kosovën ashtu siç dëshironte në çdo skutë të saj.
Unë pata në çantën time disa libra, ndër të cilat edhe nje referatin tim që e kisha paraqitur në Bruksel në Senatin belg më 1992.
Ia dhashë atë referat Dr. Velajt, për të parë diçka më tepër për situatën dhe problemin e përgjithshëm të Kosovës.
Mbas nja dy javëve, Dr. Velaj më mori në telefon; më falenderoi për atë referat dhe shprehu habinë e tij të madhe, si kam guxuar të shkruaj në atë kohë një gjë të tillë kundër politikës antishqiptare të Serbisë dhe si munda ta bëj publike, madje në një forum të rëndësishëm në një shtet tjetër...
Gjithashtu, midis të tjerash, Dr.Selahedin Velaj më tha se, referatin tim "Kosova sot", e ka përkthyer në gjuhën angleze dhe do të ma dërgonte shpejt, por një mik i tij, një intelektual japonez, i cili e ka lexuar përkthimin, ka shfaqur dëshirën që ta përkthente edhe ai në gjuhën e tij japoneze, nëse e lejoja unë.
Kuptohet, do t'i isha shumë mirënjohës atij intelektuali japonez. Sigurisht, e lejova të bëhej përkthimi, madje, nëse kishte mundësi, të përkthehej sa më shpejt të jetë e mundur. Le të informohet bota për të drejtat tona dhe për padrejtësine e Serbisë e të Greqisë ndaj shqiptarëve...
E vlerësoj, e respektoj, Dr.Selahedin Velaj, që me përkthimin e referatit tim në gjuhën angleze ka dhënë një kontribut të vlefshëm për të njohur më mirë të drejtën e Kosovës që të jetë shtet i lirë e sovran në trojet e veta shekullore, në kuptimin e plotë të fjalës.
