ugina e Preshevës, (Kosova Lindore) .- Regjion në lindje të Kosovës, përkatsishtë Shqipëria Verilindore. Lugina e Preshevës përfshinë teritorin e komunave të Preshevës në jug, Bujanocit në mes dhe Medvegjës në veri.
Lugina e Preshevës administrativisht ishte ndarë nga Kosova në vitin 1945 prej komunistëve jugosllav në shkëmbim të dy komunave në veri të Kosovës, me Leposaviqin dhe Zubinpotokun, të cilat në atë kohë kishin popullsi shumicë sllave. Qëllimi i kësaj ndarje ishte copëzimi i trungut shqiptar dhe defaktorizimi i tyre, si në aspektin politik, por edhe nacional.
Lugina e Preshevës ka 1249 km2 me 111 000 banorë, dendësi 76 b. km2 dhe me 62% shqiptarë
Kryetari i Lëvizjes së Progresit Demokratik, Jonuz Musliu ka thënë se injorimi i kërkesave legjitime të lidershipit dhe popullit shqiptarë të Luginës për përfshirje në dialogun mes Kosovës dhe Serbisë e imponon bashkimin e Luginës me Kosovën. Nëse një pjese e territorit te Kosovës copëtohet me mbështetje të bashkësisë ndërkombëtare, situata në Luginën e Preshevës, sipas platformës se 14 janarit 2006, do të kërkojë që të bëhet pjesë integrale e Kosovës. Pra, zgjidhja më e mirë, është bashkimi me Kosovën, ka thënë kryetari i Komunës së Preshevës, Ragmi Mustafa. Ndërkohë njëri nga ish komandantët e Ushtrisë Çlirimtare për Preshevë, Medvegjë dhe Bujanovc, Orhan Rexhepi ka përkujtuar se shqiptarët e Medvegjës, Bujanocit dhe Preshevës në trojet e tyre etnike e kanë Referendumin e vitit 1992, pastaj Lufta e Armatosur e UÇPMB-së dhe validiteti i delegatëve shqiptarë të Luginës së Preshevës nuk e lejon të biem në kurthin serb të bëhen pazare në emër të shkëmbimit të territoreve sepse dihet qartë vullneti i popullit tonë nga Lugina e Preshevës e përcaktuar me kohë drejt ribashkimit me Kosovë dhe bashkimin të të gjithë shqiptarëve të ish-Jugosllavisë me Shqipërinë.
Edhe Rexhep Selimi i Vetëvendosjes dhe Nait Hasani i PDK-së, nuk përjashtojnë mundësinë e shpërthimit të një konflikti në Luginë të Preshevës në qoftë se autoritetet serbe ndërmarrin hapa për heqjen e lapidarit të UÇPMB-së.
Deputeti Selimi tha se situata në Kosovën Lindore mund të eskalojë në rast së preket lapidari i UÇPMB-së në Preshevë.
Por, gjithashtu ai tha se nuk duhet të përjashtohet lufta. “Sulmi i Serbisë ndaj lapidarit është edhe sulm ndaj shqiptarëve. Nuk po them e as nuk po thërras për mobilizim, por po e tërheq vëmendjen se situata mund të eskalojë. Po them se lufta mund të ndodh”, tha Selimi.
Deputeti Hasani, tha se shqiptarët e Kosovës janë të gatshëm t’i mbrojnë shqiptarët në Kosovën Lindore. “Jemi të gatshëm t’i mbrojmë të drejtat e tyre edhe me luftë. Do të shkojmë t’i mbrojmë shqiptarët nëse preket lapidari”, tha Hasani në “Rubikon”.
Çuni tha se para se të hyhet në luftë, është dashur që paraprakisht të krijohet një mbështetje madhe politike, pranimin e kulturës, të lashtësisë sonë, por në këtë situatë me këtë ikonografi të paraqitur në media (AKSH) ne po i japim Serbisë një adut që të kthejë situatën mbrapa.
Çuni tha se me këtë rast do të kthehet mbrapa koha, si punktet policore, kontrollet në shtëpi, krijim i tensionit dhe situatës së pasigurisë duke i thënë një ditë sikurse na thoshin neve në Kosovë se duhet të shkoni përtej bjeshkëve të Nemuna, do ti thonë shqiptarëve atje, që të shpërngulen drejt Kosovës apo vendeve tjera me shumicë shqiptare.
Ai tha se ky është skenar i shërbimeve sekrete të Beogradit. Që të gjithë kanë kërkuar që të mbrohen institucionet lokale shqiptare atje
Autoritetet komunale të Preshevës janë duke përgatitur dokumentacionin tjetër të nevojshëm për legalizimin e Lapidarit të Dëshmorëve të UÇPMB-së, ka thënë për Telegrafin, kryetari i Komunës së Preshevës, Ragmi Mustafa. Ai ka theksuar se vazhdimi i proceduarve për legalizim është hapi i vetëm që do të bëhet, duke përjashtuar zhvendosjen ose heqjen e monumentit.
Ky vendim është marrë të mërkurën gjatë mbledhjes së liderëve institucionalë dhe politikë të Luginës së Preshevës, ku është vendosur që të plotësohet zbrazëtia ligjore që ndërlidhet me ligjshmërinë e vendosjes së lapidarit.
“Ne synojmë që Komuna e Preshevës të jetë komuna e gjashtë të cilës i jepet e drejta për të vendosur për monumentet kulturore dhe historike. Shpresojmë se shumë shpejt do të plotësohet edhe kjo pjesë e infrastrukturës ligjore, e cila është shfrytëzuar nga zyrtarët e Ministrisë serbe të Drejtësisë”, ka thënë Mustafa.
Kryetari i Preshevës ka njoftuar se tash e tutje do të ketë takime të përditshme të liderëve shqiptarë të Preshevës për të reaguar për çdo situatë të mundshme.
“Ne do të përpiqemi që të ruajmë kontaktet me përfaqësuesit ndërkombëtarë në Beograd, sidomos me ambasadorin amerikan dhe atë të OSBE-së, të cilëve do t’ua bëjmë të qartë se kërkojmë që të respektohet integriteti kulturor e historik i shqiptarëve në Luginën e Preshevës. E në këtë kuadër është edhe lapidari i UÇPMB-së”, ka thënë Mustafa.
Përfaqësues ndërkombëtarë dhe ata të Kosovës dhe Shqipërisë kanë bërë thirrje vazhdimisht që çështja të mos polarizohet, por të zgjidhet me mjete politike.
Në këtë kuadër është vlerësuar edhe takimi që kanë pasur të martën liderët shqiptarë me kryeministrin e Kosovës, Hashim Thaçi.
Kryetari i Komunës së Bujanocit, Nagip Arifi ka thënë për Telegrafin se në këtë takim është diskutuar për çështje të ndryshme që ndërlidhen e me situatën në Luginën e Preshevës.
“Kryeministri Thaçi ka apeluar që problemi mund të zgjidhet vetëm me mjete politike dhe ka shprehur gatishmërinë e institucioneve të Kosovës për të dhënë përkrahjen në këtë drejtim”, ka thënë Arifi.
Përfaqësuesit e qeverisë lokale në Preshevë kanë propozuar që lapidari i UÇPMB-së të zhvendoset për 50 metra nga vendi ku është aktualisht, në oborrin e Xhamisë.
“Për ta zhvendosur lapidarin e UÇPMB-së, shqiptarët kërkojnë që të largohet lapidari i Xhandarmerisë serbe në fshatin Luçan të Bujanovcit”.
Në mesnatë ka kaluar afati të cilin ministria serbe e drejtësisë ua kishte dhënë autoriteteve në Preshevë që ta largojnë lapidarin e UÇPMB-së.
Sipas medieve serbe, qytetarët megjithatë janë të tensionuar rreth lapidarit, por edhe për shkak të numrit të madh të ekipeve mediale që janë vendosur në Preshevë.
Sipas Driton Salihut, redaktor në portalin Presheva.com, situata është tensionuar pikërisht për shkak të medieve.
"Nëse deri në mesnatë, atëherë edhe kur është afati i fundit i vendosur për të hequr monumentin në Preshevë, atëherë Ministria e Drejtësisë dhe Administratës Publike, do të paraqesin një kërkesë për procedurë penale kundër shefit të Administratës Komunale të Preshevës", ka thënë mbrëmë ministri i Drejtësisë dhe Administratës Publike të Serbisë, Nikola Selakoviç.
Pronari i kompanisë “Iliq”, Sasha Iliq për OK Radio ka thënë se ai ka kryer vetëm se punën e tij dhe se nuk e ka ditur se kjo pllakë do të vendoset në qendër të Preshevës.
“Një njeri i cili punon me gurë dhe granit nga një fshat i Preshevës ka ardhur deri tek unë dhe më dhënë pllakën për ti gdhendë emrat e njerëzve, vitin e lindjes dhe të vdekjes”.
“Aspak nuk e kam ditur se ku do të vendoset kjo pllakë, përndryshe nuk do të kisha pranuar këtë punë”, ka shtuar Iliq.
Në fund do të dalë që unë jam tradhtarë kombëtar, mirëpo unë vetëm se kam qenë profesionist.
“Tek ne vijnë myshterinj të ndryshëm dhe kërkon të gdhendin gjëra të ndryshme. Unë edhe në emblemën e UÇPMB-së kam shikuar sikur ndonjë shenjë tjetër dhe kam kryer punën sikur që më është thënë. Ai person e ka paguar punën, ka marrë llogarinë fiskale dhe këtu ka përfunduar puna ime”.
“Ku e kanë dërguar, çka kanë bërë me të, unë me të vërtetë nuk e di, pasi kjo nuk është puna ime” ka thënë Iliq për OK Radio, transmeton presheva.com.
“Mbi përmendoren në Preshevë qëndron flamuri, pse atëherë nuk e maltretojnë atë njeri i cili i ka vendosur ato shenja, po të gjithë fajin e hedhin tek unë i cili jetoj nga kjo punë dhe në karrierën time të gjatë nuk kam pas asnjë njollë”, ka thënë Iliq.
Ai ka thënë se gdhendja e emrave në pllakë ka kushtuar rreth 100 euro.
“Nuk e mbaj në mend se sa ka kushtuar, po me duket se rreth 100 euro. Ajo që flitet se pllaka ka vlerë 3 milionë dinarë dhe se gdhendja është shtrenjtë, kjo është gënjeshtër”.
“Këtë duhet ta thonë njerëzit që kanë paguar dhe që e kanë organizuar tërë këtë gjë. Punoj me shumë gurgdhendës dhe nuk dua që në fund të mbes kriminel shtetërore, pasi ky nuk ka qenë qëllimi im”, ka thënë Iliq.
Studentët e Universiteti të Prishtinës mbajtën sot një marsh protestues në përkrahje të shqiptarëve të Luginës së Preshevës, ndaj të cilëve po ushtrohet një trysni e shtetit serb për të larguar nga qendra e qytetit të Preshevës lapidarin kushtuar luftëtarëve të UÇPMB-së, të rënë për të drejta e liri gjatë luftës me forcat ushtarake e policore të Beogradit.
Protestuesit qëndruan para institucioneve të shtetit të Kosovës me kërkesë për të ndihmuar e përkrahur institucionalisht banorët shqiptarë të Luginës.
Në marsh pati parulla e u brohorit: “Luginë, Kosova është me ty”, “UÇPMB”, “Shqipëri etnike”... Dëgjohej edhe kënga: “Besa besë, besën ta kem dhanë, për Preshevë jetën domë me dhanë”
Lëvizja Vetëvendosje ka kundërshtuar bisedimin e çështjes s veriut në Bruksel me kryeministrin serb Daçiq.
Deputeti Liburn Aliu, ka thënë se Thaçi po shkon n Bruksel pa pasur temë të drejtat e shqiptarëve në Preshevë, Bujanoc dhe Medvegj.
“Prej vitesh Prishtina i heshti ata në emër të veriut të Kosovës, prej vitesh Prishtina i la ata të shpresonin se nëse do të hapej çështja e veriut do të ishte momenti për ta. Dhe shpresa e tillë i bëri ata të jenë të qetë edhe përkundër dhunës që u ushtrua mbi ta. Çdo “raund” i negociatave për ta ishte shpresë se mos Prishtina do ngrinte zërin për ta dhe “raundet” shkonin e vinin e gjendja atje nuk ndryshonte. Të pandryshueshme mbetën shtrëngimet e duarve në negociata, dhe njëkohësisht e pandryshueshme mbetej dhuna mbi popullsinë shqiptare atje. Ndryshonte vetëm struktura e popullsisë. Çdo herë shqiptarë më pak” tha Aliu.
Aliu ka kërkuar që negociatat me Beogradin të kushtëzohen plotësimin e të drejtave të shqiptarëve në Preshevë, Bujanoc dhe Medvegjë.
“Të drejtat e shqiptarëve në Preshevë, Bujanoc e Medvegjë, duhet të jenë kusht për negociata dhe jo temë në negociata. E në këto negociatat e radhës ato madje nuk do të jenë as temë. Thaçi ka prezantuar listën e synimeve në negociatat e radhës dhe në këtë listë asgjëkund nuk shihen as të përmendura të drejtat e shqiptarëve të Preshevës, Bujanocit dhe Medvegjës,. Dhe këtë listë synimesh, ia pranuan edhe liderët e tjerë të partive politike në Kosovë në takimin e fundit”, theksoi Aliu.
Ndërkohë nënkryetari Shpend Ahmeti ka krahasuar rezolutën e Serbisë dhe dokumentit të Republikës së Kosovës. Sipas Ahmetit, Thaçi po i legalizon strukturat ilegale.
“Serbia po kërkon heqjen e institucioneve paralele në Kosovë duke larguar institucionet e Kosovës nga ato komuna. Thaçi do t’ia mundësojë këtë duke hequr fjalën ilegale nga strukturat ilegale. Pra, ato struktura të Serbisë do të mbesin por do të legalizohen në emër të pakos së Ahtisarit. Nga Thaçi, Ashton, dhe Daçiç, vetëm Thaçi mendon se organizimi i brendshëm nuk do të jetë temë. Së paku deklarativisht, sepse jemi të vetëdijshëm se ai e din shumë mirë se çka do të diskutohet atje. Thaçi, Ashton dhe Daçiç, të gjithë e dinë se Lugina e Preshevës nuk do të diskutohet”, tha Ahmeti.
Flori Bruqi
Lugina e Preshevës administrativisht ishte ndarë nga Kosova në vitin 1945 prej komunistëve jugosllav në shkëmbim të dy komunave në veri të Kosovës, me Leposaviqin dhe Zubinpotokun, të cilat në atë kohë kishin popullsi shumicë sllave. Qëllimi i kësaj ndarje ishte copëzimi i trungut shqiptar dhe defaktorizimi i tyre, si në aspektin politik, por edhe nacional.
Harta e Luginë së Preshevës
Ndër të gjitha shtimi i lartë i popullsisë. Këtë regjione karakterizon shkalla e lartë e lindshmërisë, dhe shtimi i lartë natyror. Lugina e Preshevës ka një territor prej 1250 km katror në të cilën jetojnë mbi 100 000 banorë. Me mbi 80 banorë në km katrorë është ndër regjionet me dendësi të madhe të popullsisë.
Numër më të madh të popullsisë ka komuna e Bujanocit, ndërsa dendësi më të madhe ka komuna e Preshevës. Medvegja edhe pse është dy herë më e madhe ka dy herë ma pak popullsi se komuna e Preshevës.
Sipas dy regjistrimeve të fundit komunat e Preshevës dhe Bujanocit tregojnë rritje të popullsisë , ndërsa ajo e Medvegjës tregon ulje për 400 ose rreth 20%.Lugina e Preshevës me potencialet e veta natyrore të kufizuara dhe me numrin e mafh të popullsisë së aftë për puinë paraqitet si krahinë emigruese.
Lugina e Preshevës ka 1249 km2 me 111 000 banorë, dendësi 76 b. km2 dhe me 62% shqiptarë
Komuna e Preshevës ka 264 km2 me 40 000 banorë dendësi 129 b. km2 dhe me 95 % shqiptarë
Statistikat për Preshevën si vendbanim
| Viti | Banorë | Grafiku |
|---|---|---|
| 1948 | 5102 |  |
| 1953 | 5051 | |
| 1961 | 5680 | |
| 1971 | 7657 | |
| 1981 | 11637 | |
| 1991 | 15107 | |
| 2003 | 17899 |
Komuna e Bujanocit ka 461 km2 me 50 000 banorë, dendësi 95 b. km2 dhe me 60 % shqiptarë.
Statistikat për Bujanocin si vendbanim
| Viti | Banorë | Grafiku |
|---|---|---|
| 1948 | 3177 |  |
| 1953 | 3681 | |
| 1961 | 4603 | |
| 1981 | 11789 | |
| 1991 | 17050 | |
| 2003 | 14613 |
Komuna e Medvegjës ka 524 km2, me 21 000 banorë, dendësi 33b km2 dhe me 32% shqiptarë.
Statistikat për Medvegjën si vendbanim
| Viti | Banorë | Grafiku |
|---|---|---|
| 1948 | ||
| 1953 | ||
| 1961 | ||
| 1981 | ||
| 1991 | ||
| 2003 |
Kryetari i Lëvizjes së Progresit Demokratik, Jonuz Musliu ka thënë se injorimi i kërkesave legjitime të lidershipit dhe popullit shqiptarë të Luginës për përfshirje në dialogun mes Kosovës dhe Serbisë e imponon bashkimin e Luginës me Kosovën. Nëse një pjese e territorit te Kosovës copëtohet me mbështetje të bashkësisë ndërkombëtare, situata në Luginën e Preshevës, sipas platformës se 14 janarit 2006, do të kërkojë që të bëhet pjesë integrale e Kosovës. Pra, zgjidhja më e mirë, është bashkimi me Kosovën, ka thënë kryetari i Komunës së Preshevës, Ragmi Mustafa. Ndërkohë njëri nga ish komandantët e Ushtrisë Çlirimtare për Preshevë, Medvegjë dhe Bujanovc, Orhan Rexhepi ka përkujtuar se shqiptarët e Medvegjës, Bujanocit dhe Preshevës në trojet e tyre etnike e kanë Referendumin e vitit 1992, pastaj Lufta e Armatosur e UÇPMB-së dhe validiteti i delegatëve shqiptarë të Luginës së Preshevës nuk e lejon të biem në kurthin serb të bëhen pazare në emër të shkëmbimit të territoreve sepse dihet qartë vullneti i popullit tonë nga Lugina e Preshevës e përcaktuar me kohë drejt ribashkimit me Kosovë dhe bashkimin të të gjithë shqiptarëve të ish-Jugosllavisë me Shqipërinë.
Statusi i Kosovës, integriteti territorial dhe rregullimi i brendshëm i Republikës së Kosovës, nuk do të shtrohen asnjëherë në tavolinën e bisedimeve në Bruksel. Këtë garanci e ka dhënë kryeministri Hashim Thaçi në mbledhjen e Qeverisë.
Ai ka njoftuar kabinetin qeveritar për çështjet që do të diskutohen në takimin e nesërm në Bruksel me kryeministrin e Serbisë Ivica Daçiq, për të cilat pika është konsultuar edhe me liderët e subjekteve politike në Kosovë.
Një ditë para takimit të katërt në Bruksel me kryeministrin e Serbisë, Ivica Daçiq, me ndërmjetësimin e Baroneshës Catherine Ashton, kryeministri i Kosovës Hashim Thaçi shprehu qëndrimin se edhe në këtë takim do të respektohet plani i Ahtisaarit dhe Kushtetuta e Kosovës. Para kabinetit qeveritar, kryeministri Thaçi tha se statusi dhe integriteti territorial nuk do të vihen asnjëherë në tavolinën e bisedimeve.
“Edhe në takimin e nesërm të udhëhequr nga baronesha Ashton ne do të respektojmë në plotni propozimin e Ahtisaarit, Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës, Rezolutën e Kuvendit të Kosovës dhe marrëveshjet e arritura në Bruksel. Në asnjë mënyrë nuk do të bisedojmë për statusin e Kosovës, për tërësinë territoriale, për organizimin e brendshëm të Kosovës”, u shpreh Thaçi, shkruan Express.
Ai përmendi pikat me të cilat do të paraqitet Kosova në këtë takim, e për të cilat është konsultuar edhe me liderët e partive politike në Kosovë. Kryeministri Thaçi tha se është e domosdoshme që në fund të këtij procesi Kosovës t’i sigurohet anëtarësimi në OKB dhe t’i hapet rruga e sigurt për anëtarësim në NATO dhe BE.
Kreu i Qeverisë foli edhe për situatën në Luginën e Preshevës, duke thënë se atje ekziston Marrëveshja e Konçulit që duhet të respektohet në përpikëri:
“Situatat që nuk janë në interesin e askujt të evitohen përmes një procesi të dialogut, të kontakteve të drejtpërdrejta të rregullta. Secili entitet ka identitetin e vetë që duhet ta respektojë dhe që duhet të nderohet nga të gjithë dhe në asnjë rrethanë mos të krijohen situata me kosto të panevojshme”, tha ai.
Thaçi shprehu besimin e plotë se liderët politikë në Preshevë, Medvegjë dhe Bujanoc do ta tejkalojnë me urtësi këtë situatë. Situata në Luginën e Preshevës është rënduar një ditë para takimit ndërmjet kryeministrit të Kosovës dhe atij të Serbisë në Bruksel. Ky i fundit ka paralajmëruar kohë më parë se do ta heq lapidarin e dëshmorëve të UÇPMB-së në Preshevë, një ditë para takimit të radhës në Bruksel.
Ai ka njoftuar kabinetin qeveritar për çështjet që do të diskutohen në takimin e nesërm në Bruksel me kryeministrin e Serbisë Ivica Daçiq, për të cilat pika është konsultuar edhe me liderët e subjekteve politike në Kosovë.
Një ditë para takimit të katërt në Bruksel me kryeministrin e Serbisë, Ivica Daçiq, me ndërmjetësimin e Baroneshës Catherine Ashton, kryeministri i Kosovës Hashim Thaçi shprehu qëndrimin se edhe në këtë takim do të respektohet plani i Ahtisaarit dhe Kushtetuta e Kosovës. Para kabinetit qeveritar, kryeministri Thaçi tha se statusi dhe integriteti territorial nuk do të vihen asnjëherë në tavolinën e bisedimeve.
“Edhe në takimin e nesërm të udhëhequr nga baronesha Ashton ne do të respektojmë në plotni propozimin e Ahtisaarit, Kushtetutën dhe ligjet e Kosovës, Rezolutën e Kuvendit të Kosovës dhe marrëveshjet e arritura në Bruksel. Në asnjë mënyrë nuk do të bisedojmë për statusin e Kosovës, për tërësinë territoriale, për organizimin e brendshëm të Kosovës”, u shpreh Thaçi, shkruan Express.
Ai përmendi pikat me të cilat do të paraqitet Kosova në këtë takim, e për të cilat është konsultuar edhe me liderët e partive politike në Kosovë. Kryeministri Thaçi tha se është e domosdoshme që në fund të këtij procesi Kosovës t’i sigurohet anëtarësimi në OKB dhe t’i hapet rruga e sigurt për anëtarësim në NATO dhe BE.
Kreu i Qeverisë foli edhe për situatën në Luginën e Preshevës, duke thënë se atje ekziston Marrëveshja e Konçulit që duhet të respektohet në përpikëri:
“Situatat që nuk janë në interesin e askujt të evitohen përmes një procesi të dialogut, të kontakteve të drejtpërdrejta të rregullta. Secili entitet ka identitetin e vetë që duhet ta respektojë dhe që duhet të nderohet nga të gjithë dhe në asnjë rrethanë mos të krijohen situata me kosto të panevojshme”, tha ai.
Thaçi shprehu besimin e plotë se liderët politikë në Preshevë, Medvegjë dhe Bujanoc do ta tejkalojnë me urtësi këtë situatë. Situata në Luginën e Preshevës është rënduar një ditë para takimit ndërmjet kryeministrit të Kosovës dhe atij të Serbisë në Bruksel. Ky i fundit ka paralajmëruar kohë më parë se do ta heq lapidarin e dëshmorëve të UÇPMB-së në Preshevë, një ditë para takimit të radhës në Bruksel.
Kryeministri i Serbisë, Ivica Daçiq, ka thënë se nuk do të marrë pjesë në raundin e ardhshëm të bisedimeve me kryeministrin e Kosovës, Hashim Thaçi, nëse autoritetet në Preshevë nuk heqin përmendorën e Ushtrisë Çlirimtare të Preshevës, Mevdegjës dhe Bujanocit.
Ai ka thënë se afati i fundit për heqjen e saj nga Presheva është 17 janar 2013.
“Përmendoren do ta heqin vetë shqiptarët. Nëse ata nuk munden ose nuk duan, atëherë do ta largojë qeveria. Nuk do të shkoj në Bruksel nëse ajo përmendore nuk hiqet”, ka thënë Daçiq për gazetën beogradase “Blic”.
Ai po ashtu ka thënë se përmendorja paraqet provokim, me të cilin "ka tendenca të tregohet se autoriteti i Serbisë nuk kontrollon pjesë të territorit të saj".
Ky është skenar i BIA-së së Sërbisë ...
Paraqitja e AKSH-së është negative, dhe ajo po bëhet në kohën kur në bisedime, ajo po luan në anën e Serbisë, kanë vlerësuar tre deputetë të Kuvendit të Kosovës në një debat.
Serbia po provokon, jo shqiptarët, prandaj shqiptarët në bazë të konventave e kanë të drejtën e mbrojtjes, ka deklaruar Nait Hasani.
Edhe Rexhep Selimi i Vetëvendosjes dhe Nait Hasani i PDK-së, nuk përjashtojnë mundësinë e shpërthimit të një konflikti në Luginë të Preshevës në qoftë se autoritetet serbe ndërmarrin hapa për heqjen e lapidarit të UÇPMB-së.
Ndërsa, ish komandanti në Koshare kolonel Anton Çuni ka bërë thirrje për maturi duke e cilësuar si të gabuar kërcënimin e AKSH-së, sikurse kanë menduar që të gjithë folësit në debat, se po mundohet të krijohet një baraspeshë nga Serbia në bisedime, që ajo ti bëjë thirrje bashkësisë ndërkombëtare që Kosova të shpërbëjë struktura armiqësore të saj si AKSH-ja duke i barazuar me strukturat ilegale dhe kriminale në veri.
Deputeti Selimi tha se situata në Kosovën Lindore mund të eskalojë në rast së preket lapidari i UÇPMB-së në Preshevë.
Por, gjithashtu ai tha se nuk duhet të përjashtohet lufta. “Sulmi i Serbisë ndaj lapidarit është edhe sulm ndaj shqiptarëve. Nuk po them e as nuk po thërras për mobilizim, por po e tërheq vëmendjen se situata mund të eskalojë. Po them se lufta mund të ndodh”, tha Selimi.
Deputeti Hasani, tha se shqiptarët e Kosovës janë të gatshëm t’i mbrojnë shqiptarët në Kosovën Lindore. “Jemi të gatshëm t’i mbrojmë të drejtat e tyre edhe me luftë. Do të shkojmë t’i mbrojmë shqiptarët nëse preket lapidari”, tha Hasani në “Rubikon”.
Çuni tha se para se të hyhet në luftë, është dashur që paraprakisht të krijohet një mbështetje madhe politike, pranimin e kulturës, të lashtësisë sonë, por në këtë situatë me këtë ikonografi të paraqitur në media (AKSH) ne po i japim Serbisë një adut që të kthejë situatën mbrapa.
Çuni tha se me këtë rast do të kthehet mbrapa koha, si punktet policore, kontrollet në shtëpi, krijim i tensionit dhe situatës së pasigurisë duke i thënë një ditë sikurse na thoshin neve në Kosovë se duhet të shkoni përtej bjeshkëve të Nemuna, do ti thonë shqiptarëve atje, që të shpërngulen drejt Kosovës apo vendeve tjera me shumicë shqiptare.
Ai tha se ky është skenar i shërbimeve sekrete të Beogradit. Që të gjithë kanë kërkuar që të mbrohen institucionet lokale shqiptare atje
Ky vendim është marrë të mërkurën gjatë mbledhjes së liderëve institucionalë dhe politikë të Luginës së Preshevës, ku është vendosur që të plotësohet zbrazëtia ligjore që ndërlidhet me ligjshmërinë e vendosjes së lapidarit.
“Ne synojmë që Komuna e Preshevës të jetë komuna e gjashtë të cilës i jepet e drejta për të vendosur për monumentet kulturore dhe historike. Shpresojmë se shumë shpejt do të plotësohet edhe kjo pjesë e infrastrukturës ligjore, e cila është shfrytëzuar nga zyrtarët e Ministrisë serbe të Drejtësisë”, ka thënë Mustafa.
Kryetari i Preshevës ka njoftuar se tash e tutje do të ketë takime të përditshme të liderëve shqiptarë të Preshevës për të reaguar për çdo situatë të mundshme.
“Ne do të përpiqemi që të ruajmë kontaktet me përfaqësuesit ndërkombëtarë në Beograd, sidomos me ambasadorin amerikan dhe atë të OSBE-së, të cilëve do t’ua bëjmë të qartë se kërkojmë që të respektohet integriteti kulturor e historik i shqiptarëve në Luginën e Preshevës. E në këtë kuadër është edhe lapidari i UÇPMB-së”, ka thënë Mustafa.
Përfaqësues ndërkombëtarë dhe ata të Kosovës dhe Shqipërisë kanë bërë thirrje vazhdimisht që çështja të mos polarizohet, por të zgjidhet me mjete politike.
Në këtë kuadër është vlerësuar edhe takimi që kanë pasur të martën liderët shqiptarë me kryeministrin e Kosovës, Hashim Thaçi.
Kryetari i Komunës së Bujanocit, Nagip Arifi ka thënë për Telegrafin se në këtë takim është diskutuar për çështje të ndryshme që ndërlidhen e me situatën në Luginën e Preshevës.
“Kryeministri Thaçi ka apeluar që problemi mund të zgjidhet vetëm me mjete politike dhe ka shprehur gatishmërinë e institucioneve të Kosovës për të dhënë përkrahjen në këtë drejtim”, ka thënë Arifi.
Përfaqësuesit e qeverisë lokale në Preshevë kanë propozuar që lapidari i UÇPMB-së të zhvendoset për 50 metra nga vendi ku është aktualisht, në oborrin e Xhamisë.
“Për ta zhvendosur lapidarin e UÇPMB-së, shqiptarët kërkojnë që të largohet lapidari i Xhandarmerisë serbe në fshatin Luçan të Bujanovcit”.
Në mesnatë ka kaluar afati të cilin ministria serbe e drejtësisë ua kishte dhënë autoriteteve në Preshevë që ta largojnë lapidarin e UÇPMB-së.
Sipas medieve serbe, qytetarët megjithatë janë të tensionuar rreth lapidarit, por edhe për shkak të numrit të madh të ekipeve mediale që janë vendosur në Preshevë.
Sipas Driton Salihut, redaktor në portalin Presheva.com, situata është tensionuar pikërisht për shkak të medieve.
"Nëse deri në mesnatë, atëherë edhe kur është afati i fundit i vendosur për të hequr monumentin në Preshevë, atëherë Ministria e Drejtësisë dhe Administratës Publike, do të paraqesin një kërkesë për procedurë penale kundër shefit të Administratës Komunale të Preshevës", ka thënë mbrëmë ministri i Drejtësisë dhe Administratës Publike të Serbisë, Nikola Selakoviç.
Pronari i kompanisë “Iliq”, Sasha Iliq për OK Radio ka thënë se ai ka kryer vetëm se punën e tij dhe se nuk e ka ditur se kjo pllakë do të vendoset në qendër të Preshevës.
“Një njeri i cili punon me gurë dhe granit nga një fshat i Preshevës ka ardhur deri tek unë dhe më dhënë pllakën për ti gdhendë emrat e njerëzve, vitin e lindjes dhe të vdekjes”.
“Aspak nuk e kam ditur se ku do të vendoset kjo pllakë, përndryshe nuk do të kisha pranuar këtë punë”, ka shtuar Iliq.
Në fund do të dalë që unë jam tradhtarë kombëtar, mirëpo unë vetëm se kam qenë profesionist.
“Tek ne vijnë myshterinj të ndryshëm dhe kërkon të gdhendin gjëra të ndryshme. Unë edhe në emblemën e UÇPMB-së kam shikuar sikur ndonjë shenjë tjetër dhe kam kryer punën sikur që më është thënë. Ai person e ka paguar punën, ka marrë llogarinë fiskale dhe këtu ka përfunduar puna ime”.
“Ku e kanë dërguar, çka kanë bërë me të, unë me të vërtetë nuk e di, pasi kjo nuk është puna ime” ka thënë Iliq për OK Radio, transmeton presheva.com.
“Mbi përmendoren në Preshevë qëndron flamuri, pse atëherë nuk e maltretojnë atë njeri i cili i ka vendosur ato shenja, po të gjithë fajin e hedhin tek unë i cili jetoj nga kjo punë dhe në karrierën time të gjatë nuk kam pas asnjë njollë”, ka thënë Iliq.
Ai ka thënë se gdhendja e emrave në pllakë ka kushtuar rreth 100 euro.
“Nuk e mbaj në mend se sa ka kushtuar, po me duket se rreth 100 euro. Ajo që flitet se pllaka ka vlerë 3 milionë dinarë dhe se gdhendja është shtrenjtë, kjo është gënjeshtër”.
“Këtë duhet ta thonë njerëzit që kanë paguar dhe që e kanë organizuar tërë këtë gjë. Punoj me shumë gurgdhendës dhe nuk dua që në fund të mbes kriminel shtetërore, pasi ky nuk ka qenë qëllimi im”, ka thënë Iliq.
Studentët e Universiteti të Prishtinës mbajtën sot një marsh protestues në përkrahje të shqiptarëve të Luginës së Preshevës, ndaj të cilëve po ushtrohet një trysni e shtetit serb për të larguar nga qendra e qytetit të Preshevës lapidarin kushtuar luftëtarëve të UÇPMB-së, të rënë për të drejta e liri gjatë luftës me forcat ushtarake e policore të Beogradit.
Protestuesit qëndruan para institucioneve të shtetit të Kosovës me kërkesë për të ndihmuar e përkrahur institucionalisht banorët shqiptarë të Luginës.
Në marsh pati parulla e u brohorit: “Luginë, Kosova është me ty”, “UÇPMB”, “Shqipëri etnike”... Dëgjohej edhe kënga: “Besa besë, besën ta kem dhanë, për Preshevë jetën domë me dhanë”
Lëvizja Vetëvendosje ka kundërshtuar bisedimin e çështjes s veriut në Bruksel me kryeministrin serb Daçiq.
Deputeti Liburn Aliu, ka thënë se Thaçi po shkon n Bruksel pa pasur temë të drejtat e shqiptarëve në Preshevë, Bujanoc dhe Medvegj.
“Prej vitesh Prishtina i heshti ata në emër të veriut të Kosovës, prej vitesh Prishtina i la ata të shpresonin se nëse do të hapej çështja e veriut do të ishte momenti për ta. Dhe shpresa e tillë i bëri ata të jenë të qetë edhe përkundër dhunës që u ushtrua mbi ta. Çdo “raund” i negociatave për ta ishte shpresë se mos Prishtina do ngrinte zërin për ta dhe “raundet” shkonin e vinin e gjendja atje nuk ndryshonte. Të pandryshueshme mbetën shtrëngimet e duarve në negociata, dhe njëkohësisht e pandryshueshme mbetej dhuna mbi popullsinë shqiptare atje. Ndryshonte vetëm struktura e popullsisë. Çdo herë shqiptarë më pak” tha Aliu.
Aliu ka kërkuar që negociatat me Beogradin të kushtëzohen plotësimin e të drejtave të shqiptarëve në Preshevë, Bujanoc dhe Medvegjë.
“Të drejtat e shqiptarëve në Preshevë, Bujanoc e Medvegjë, duhet të jenë kusht për negociata dhe jo temë në negociata. E në këto negociatat e radhës ato madje nuk do të jenë as temë. Thaçi ka prezantuar listën e synimeve në negociatat e radhës dhe në këtë listë asgjëkund nuk shihen as të përmendura të drejtat e shqiptarëve të Preshevës, Bujanocit dhe Medvegjës,. Dhe këtë listë synimesh, ia pranuan edhe liderët e tjerë të partive politike në Kosovë në takimin e fundit”, theksoi Aliu.
Ndërkohë nënkryetari Shpend Ahmeti ka krahasuar rezolutën e Serbisë dhe dokumentit të Republikës së Kosovës. Sipas Ahmetit, Thaçi po i legalizon strukturat ilegale.
“Serbia po kërkon heqjen e institucioneve paralele në Kosovë duke larguar institucionet e Kosovës nga ato komuna. Thaçi do t’ia mundësojë këtë duke hequr fjalën ilegale nga strukturat ilegale. Pra, ato struktura të Serbisë do të mbesin por do të legalizohen në emër të pakos së Ahtisarit. Nga Thaçi, Ashton, dhe Daçiç, vetëm Thaçi mendon se organizimi i brendshëm nuk do të jetë temë. Së paku deklarativisht, sepse jemi të vetëdijshëm se ai e din shumë mirë se çka do të diskutohet atje. Thaçi, Ashton dhe Daçiç, të gjithë e dinë se Lugina e Preshevës nuk do të diskutohet”, tha Ahmeti.
Me djegien e flamurit që simbolizon partinë greke Agimi i Artë, dhjetëra të rinj nga jugu i Shqipërisë kanë protestuar ndaj deklaratave antishqiptare të kësaj force neonaziste.
Forumi Djemtë e Gjirokastrës, Labërisë, Përmetit e Sarandës ,u mblodhën para memorialit të Ali Pashë Tepelenës, duke dënuar racizmin e ekstremistëve helene.
I njëjti tubim është organizuar edhe në qytetet e Delvinës dhe Gjirokastrës.
Ndërkohë, të rinjtë e këtij forumi janë solidarizuar edhe me shqiptarët në Preshevë, duke thëne se do tu gjenden në krah nëse serbët do të prishin lapidarin e dëshmorëve në këtë zonë.
Flori Bruqi
No comments:
Post a Comment