Nga Flori Bruqi
Në Teatrin Kombëtar të Kosovës u shfaq premiera e dokumentarit të Asllan Bajramit për gjeneralin e këngës shqipe Dervish Shaqa.-
Dervish Shaqa ishte rapsod i shquar popullor dhe i njohur në të gjitha trevat shqiptare dhe këngët e tij në atë kohë konsideroheshin si një thirrje për çlirim të popullit shqiptar dhe si thirrje kundër shtetit jugosllav. Për këtë arsye, siç tregon edhe filmi i shfaqur, ai edhe ndiqej nga UDB-ja.Kjo e shtyri Shaqën që në vitin 1956 të shpërngulet në Shqipëri, dhe këtë e bëri jo nga frika për jetën e vet, porse për të pasur mundësi që t'i ndihmojë popullit të vet në luftën për liri.
Regjisori dhe skenaristi Asllan Bajrami tha se me anë të këtij dokumentari ka dashur të tregojë shumë të panjohura për Dervish Shaqën, për të cilat populli shqiptar nuk ka qenë në dijeni.
"Publiku shqiptar nuk është në dijeni për madhështinë e rapsodive, kumtit dhe mesazheve që ato përçonin dhe që i këndonte mrekullueshëm Dervish Shaqa.
Por, në radhë të parë kam dashur që, dukezbardhur shumë të dhëna të panjohura për publikun e gjerë, qoftë profesionist, qoftë të thjeshtë, të nxis edhe krijuesit e rinj që t'i futen këtij zhanri, për të nxjerrë edhe të tjera vlera të Dervish Shaqës, të kohës së tij, të bashkë-këngëtarëve dhe të bashkëveprimtarëve për çështjen kombëtare, për çështjen e kulturës sonë të lashtë. Duke e spikatur në këtë formë ne mendojmë që do të krijojmë një vizion të qartë për identitetin tonë të qartë sikurse loti i syrit që jemi shqiptarë. Duhet t'i kultivojmë, duhet t'i avancojmë dhe duhet të arrijmë atje ku duam edhe sipas mesazheve të cilat i përçojnë vetë kënga e Dervish Shaqës", tha Bajrami.
Shaqa, përmes këngëve të tij, e ka shprehur edhe vuajtjen dhe mallin e tij për Kosovën, e këtu nuk kanë munguar as këngët për gruan dhe për dy djemtë e tij.
Sipas Skender Haklajt, i cili rapsodin e ka njohur personalisht, ai edhe pse nuk e ka parë për një kohë të gjatë familjen, kurrë nuk i ka harrur ata dhe ka qenë gjithmonë i dhënë dhe besnik ndaj tyre.
"Dervish Shaqa, përveç këtyre që u tha, ka edhe një sekret, ka një sekret për zonjën, për gruan e tij. Sekreti i tij më i madh është kjo që asnjëherë nuk hoqi dorë nga zonja, nuk hoqi dorë asnjëherë nga mundësia për ta sjellë zonjën në Shqipëri, bashkë me Aliun e vogël, nuk mundi me i sjellë. Unë i di edhe rrethanat pse nuk mundi ai me i sjellë, por më ka porositë, nuk është vendi për me i thënë. Dhe për zonjën, më ka pas lënë një amanet, nët'u dhëntë kur mundësia për me shku, i thu se Dervish Shaqa kurrë nuk të ka tradhtuar dhe ...", tha Haklaj.
Djali i madh i Dervishit, Shpend Shaqa, tha se ndihet i nderuar që është bërë një dokumentar i tillë dhe se tani është arritur qëllimi i të atit, e që ka qenë çlirimi iKosovës.
"Ne këto ngjarje që shpallen në këtë dokumentar, ne të gjitha i kemi ditur, por tash bukur do vite janë bërë, kur po i shohim disa gjëra, disafotografi të babës, disa incizime të babës, e besa edhe po mërzitemi nga pak, por çka me bë. Tash po e gëzojnë Kosovën shqiptarët, siç e ka pas qejf edhe Dervish Shaqa, ta gëzojë shqiptari Kosovën.", tha Shpendi.
Në këtë film dokumentar, po ashtu shfaqën edhe disa pjesë të këngëve të Shaqës, të patransmetuara ndonjëherë më parë.
Dokumentari i Asllan Bajramit do të shfaqet në RTK nesër në orën 21.30 në kuadër të programit festiv të 28 Nëntorit.
----------------------------------------------------
Dervish Shaqa lindi në Llukë të Epërme të Deçanit më 1912; vdiq më 11 prill 1985. Rapsod i shquar popullor dhe i njohur në të gjitha trevat shqiptare.
Devish Shaqa deri në vitin 1956 jetoi në Kosovë, mirëpo në këtë vit iu desh të lëshonte Kosovën për shkak të përndjekjes nga aksioni i njohur "mbledhja e armëve" që ndërmerrte në atë kohë Sigurimi i Punëve të Brendshme i Jugosllavisë (UDB-ja) kundër shqiptarëve. Ai së bashku me kolegun e tij të këngës Demush Neziri, u vendosën në Rashbull afër Durrësit. Aty e vazhdojë shprehjen e ndjenjave nëpërmjet këngës që për të ishte e vetmja mënyrë e shprehjes së dhimbjes që kishte për familjen dhe vendlindjen që për të ishin të ndaluara. Këtë e shpreh në këngën "Kur ta ktheva Kosove shpinën, e lame borë e gjetëm dimën...".
Dervish Shaqa në Shqipëri e vazhdojë traditën e këndimit të historisë së vendlindjes së tij. Në vargjet e këngëve të tij të përcjelluara me çifteli përshkruhen kullat e gurta të Dukagjinit, figurave kombëtare, patrioteve te devotshëm, trimave, luftëtarëve të atdhëut...
Në Rashbull Dervish Shaqa arrin të themelojë e të udhëheqë grupin e rapsodit. Po me këtë grup në vitin 1968 prezantohet për herë të parë në Festivalin e Folklorit Kombëtar ne Gjirokastër. Që nga kjo kohë së bashku me kolegun e tij rapsodin Demush Neziri prezantojnë një vargë këngësh të cilat për disa gjenerata ende janë të njohura si p.sh.: “Ç`janë këto gjamë që i bjen era”, “Prej Prokuplje deri n`Nish”, “Moj e mira porsi bora”, këngët për Azem dhe Shote Galicën, Nak Berishën e shumë të tjera...
Pjesa më e madhe e regjistrimeve muzikore të bëra nga Dervish Shaqa dhe kolegu i tij gjenden në arkivin e Radio Tiranës.
Përpos këngëve popullore dhe të përpunuar nga ai vetë, për Dervish Shaqën ka kompozuar edhe kompozitori Tish Daija si këngën “Festë të madhe ka sot Shqipëria” që për disa vite ka dominuar në përsëritjen e saj në Radio Stacionin e Tiranës
Populli ku ai kalojë pjesën më të madhe të jetës së tij e mban mend si këngëtar të lindur që këndon për këngën dhe jo për para.
Diskografia
"Oj Kosovë, mos thuaj marova"
“Të shtatë krajlat e rrehin teli”
”Kërsiti pushka, ushtoi mali”
“Kur ta kthyem Kosovë shpinën”
“Kamer Loshi”
“Kurrë Kosovë s'tu da gazepi”
“Isa beg po t'thrret nona”
"Nak Berisha"
"N'verra t'LLukës, e n'qafë t'Morines”
"Haxhe Mustafa"
"Prej Podrimës po vjen haberi"
"Pyet Kosova për nji çikë"
“Kenga e Rexhës”
"Haj medet për Lug t`Baranit”
“N'drrasë të vekut kush po kanë”
“Moj e mira n`derë të stanit”
“E kam pas nji çiteli”
Në Teatrin Kombëtar të Kosovës u shfaq premiera e dokumentarit të Asllan Bajramit për gjeneralin e këngës shqipe Dervish Shaqa.-
Premiera e filmit dokumentarkushtuar rapsodit dhe atdhetarit Dervish Shaqa,me regji dhe skenar të gazetarit të njohur Asllan Bajrami, u shfaq sot në Teatrin Kombëtar të Prishtinës.
Filmi pasqyron jetën dhe veprimtarinë e Dervish Shaqës, si dhe sakrificat e shumta të tij, përfshirë edhe braktisjen e familjes për të mërguar në Shqipëri.
Dervish Shaqa ishte rapsod i shquar popullor dhe i njohur në të gjitha trevat shqiptare dhe këngët e tij në atë kohë konsideroheshin si një thirrje për çlirim të popullit shqiptar dhe si thirrje kundër shtetit jugosllav. Për këtë arsye, siç tregon edhe filmi i shfaqur, ai edhe ndiqej nga UDB-ja.Kjo e shtyri Shaqën që në vitin 1956 të shpërngulet në Shqipëri, dhe këtë e bëri jo nga frika për jetën e vet, porse për të pasur mundësi që t’i ndihmojë popullit të vet në luftën për liri.
Sipas Skender Haklajt, i cili rapsodin e ka njohur personalisht, ai edhe pse nuk e ka parë për një kohë të gjatë familjen, kurrë nuk i ka harrur ata dhe ka qenë gjithmonë i dhënë dhe besnik ndaj tyre.
Djali i madh i Dervishit, Shpend Shaqa, tha se ndihet i nderuar që është bërë një dokumentar i tillë dhe se tani është arritur qëllimi i të atit, e që ka qenë çlirimi i Kosovës
Dervish Shaqa ishte rapsod i shquar popullor dhe i njohur në të gjitha trevat shqiptare dhe këngët e tij në atë kohë konsideroheshin si një thirrje për çlirim të popullit shqiptar dhe si thirrje kundër shtetit jugosllav. Për këtë arsye, siç tregon edhe filmi i shfaqur, ai edhe ndiqej nga UDB-ja.Kjo e shtyri Shaqën që në vitin 1956 të shpërngulet në Shqipëri, dhe këtë e bëri jo nga frika për jetën e vet, porse për të pasur mundësi që t'i ndihmojë popullit të vet në luftën për liri.
Regjisori dhe skenaristi Asllan Bajrami tha se me anë të këtij dokumentari ka dashur të tregojë shumë të panjohura për Dervish Shaqën, për të cilat populli shqiptar nuk ka qenë në dijeni.
"Publiku shqiptar nuk është në dijeni për madhështinë e rapsodive, kumtit dhe mesazheve që ato përçonin dhe që i këndonte mrekullueshëm Dervish Shaqa.
Por, në radhë të parë kam dashur që, dukezbardhur shumë të dhëna të panjohura për publikun e gjerë, qoftë profesionist, qoftë të thjeshtë, të nxis edhe krijuesit e rinj që t'i futen këtij zhanri, për të nxjerrë edhe të tjera vlera të Dervish Shaqës, të kohës së tij, të bashkë-këngëtarëve dhe të bashkëveprimtarëve për çështjen kombëtare, për çështjen e kulturës sonë të lashtë. Duke e spikatur në këtë formë ne mendojmë që do të krijojmë një vizion të qartë për identitetin tonë të qartë sikurse loti i syrit që jemi shqiptarë. Duhet t'i kultivojmë, duhet t'i avancojmë dhe duhet të arrijmë atje ku duam edhe sipas mesazheve të cilat i përçojnë vetë kënga e Dervish Shaqës", tha Bajrami.
Shaqa, përmes këngëve të tij, e ka shprehur edhe vuajtjen dhe mallin e tij për Kosovën, e këtu nuk kanë munguar as këngët për gruan dhe për dy djemtë e tij.
Sipas Skender Haklajt, i cili rapsodin e ka njohur personalisht, ai edhe pse nuk e ka parë për një kohë të gjatë familjen, kurrë nuk i ka harrur ata dhe ka qenë gjithmonë i dhënë dhe besnik ndaj tyre.
"Dervish Shaqa, përveç këtyre që u tha, ka edhe një sekret, ka një sekret për zonjën, për gruan e tij. Sekreti i tij më i madh është kjo që asnjëherë nuk hoqi dorë nga zonja, nuk hoqi dorë asnjëherë nga mundësia për ta sjellë zonjën në Shqipëri, bashkë me Aliun e vogël, nuk mundi me i sjellë. Unë i di edhe rrethanat pse nuk mundi ai me i sjellë, por më ka porositë, nuk është vendi për me i thënë. Dhe për zonjën, më ka pas lënë një amanet, nët'u dhëntë kur mundësia për me shku, i thu se Dervish Shaqa kurrë nuk të ka tradhtuar dhe ...", tha Haklaj.
Djali i madh i Dervishit, Shpend Shaqa, tha se ndihet i nderuar që është bërë një dokumentar i tillë dhe se tani është arritur qëllimi i të atit, e që ka qenë çlirimi iKosovës.
"Ne këto ngjarje që shpallen në këtë dokumentar, ne të gjitha i kemi ditur, por tash bukur do vite janë bërë, kur po i shohim disa gjëra, disafotografi të babës, disa incizime të babës, e besa edhe po mërzitemi nga pak, por çka me bë. Tash po e gëzojnë Kosovën shqiptarët, siç e ka pas qejf edhe Dervish Shaqa, ta gëzojë shqiptari Kosovën.", tha Shpendi.
Në këtë film dokumentar, po ashtu shfaqën edhe disa pjesë të këngëve të Shaqës, të patransmetuara ndonjëherë më parë.
Dokumentari i Asllan Bajramit do të shfaqet në RTK nesër në orën 21.30 në kuadër të programit festiv të 28 Nëntorit.
----------------------------------------------------
Dervish Shaqa lindi në Llukë të Epërme të Deçanit më 1912; vdiq më 11 prill 1985. Rapsod i shquar popullor dhe i njohur në të gjitha trevat shqiptare.
Dervish Shaqa në Shqipëri e vazhdojë traditën e këndimit të historisë së vendlindjes së tij. Në vargjet e këngëve të tij të përcjelluara me çifteli përshkruhen kullat e gurta të Dukagjinit, figurave kombëtare, patrioteve te devotshëm, trimave, luftëtarëve të atdhëut...
Përpos këngëve popullore dhe të përpunuar nga ai vetë, për Dervish Shaqën ka kompozuar edhe kompozitori Tish Daija si këngën “Festë të madhe ka sot Shqipëria” që për disa vite ka dominuar në përsëritjen e saj në Radio Stacionin e Tiranës
Populli ku ai kalojë pjesën më të madhe të jetës së tij e mban mend si këngëtar të lindur që këndon për këngën dhe jo për para.
Diskografia
"Oj Kosovë, mos thuaj marova"
“Të shtatë krajlat e rrehin teli”
”Kërsiti pushka, ushtoi mali”
“Kur ta kthyem Kosovë shpinën”
“Kamer Loshi”
“Kurrë Kosovë s'tu da gazepi”
“Isa beg po t'thrret nona”
"Nak Berisha"
"N'verra t'LLukës, e n'qafë t'Morines”
"Haxhe Mustafa"
"Prej Podrimës po vjen haberi"
"Pyet Kosova për nji çikë"
“Kenga e Rexhës”
"Haj medet për Lug t`Baranit”
“N'drrasë të vekut kush po kanë”
“Moj e mira n`derë të stanit”
“E kam pas nji çiteli”
