Asgje shkencore prof.Shmitt

Flori Bruqi


Cfare ka "zbuluar " prof.Shmitit( me na thane asgje te re)?


....

Turqit fare mire mund ta kene mare emrin nga forma Jovan apo Ivan e ta kene transformuar ne Juvan.

Pavarësisht nga kjo Juvan nuk vie nga Gjon.

Gjoni në bisedat zyrtare me siguri ka përdorë njërën nga gjuhët e atëhershme lingua franka

1. Latinishte
2. Greqishte
3. Sllavishte

Rrjedhimisht edhe emrin e ka përtkhyer, një zakon i pathyeshëm i asaj kohe. Po fole greqisht e ke thanë emnin tand Joanis, i ktheve shpinën grekut e fole me sllav, të pyeti si e ke emrin i ke thanë Ivan, i ktheve shpinën sllavit, të pyeti latini si e ke emrin i ke thanë Johan. Dhe kjo nuk tregon ndonjë dobësi të këtij apo tij personi, por ishte zakon i pathyeshëm, ligj i respektuar i përkthimit të gjuhëve.

Merr shiko pak fjalorin e Frang Bardhit, si e ka përkthyer emrin e mbiemrin e tij për gazep, gjynah të vjen kur e lexon, por në atë kohë kjo ishte diçka normale: Frankiskum Blankum. Pak më poshtë shkruan emrin shqip: Frangu i Bardhë.

Mirepo nuk ngjet dicka e tille. E ketu nuk ka asnje qe te na thote se si do te ishte ne osmanisht transkiptimi i formes Gjon te emrit te tij.
Pikërisht kjo tregon që emri i tij ishte Gjon.

Sepse Shqipëria ka qenë e mbushur me Gjona, dhe askund nuk gjen emrin turk të prejardhur nga Gjoni, sepse turku nuk merrte info nga shqiptari por nga greku...

Sic e thashe historiografia jone per arsye te ndryshme quan edhe Muzaken Gjon, gje qe ka pake gjasa te kete qene realisht emri i nje jugori ortodoks.

Skendebreu nuk ishte jugor. Ishte nga Malësia e Hasit i zbritur më pas në Mirditë, Dibër, Mat, Krujë, dhe më në fund në Itali (djali i tij).



Atëherë duhet të na shpjegosh se pse turqit emrin arnavud e morën nga grekët, dhe jo nga shqiptarët?


Po marre paragrafin ku pas nje analize shume (ç)domethenese jepet konkluzioni i ketij prof. per ta paraqitur Skenderbeun si serb:

"..Sesa të vështirë e kishin klasifikimin etnik të Kastriotëve edhe vetë bashkëkohësit, këtë e dëshmon edhe një element tjetër, fisniku Arbër Muzaki te Gjergj Kastrioti shihte si një njeri me natyre serbe, kurse murgjit serbë në manastirin Hilandar në malin Atos, e quanin atë kullë që kishte blatuar i ati i Skënderbeut, Ivani, "kulla e Arbrit"

Pra brenda nje fjalie, ky intelktual, jep 2 deshmi, qe duken sikur kundershtojne njera tjetren, por ne fakt shohin ne te njejtin drejtim:

1. Kronika e Arber Muzakit e therret Skenderbeun: njeri me natyre serbe
2. Murgjit serbe e quanin kullen e Gjonit(babait te Gjergjit): kulla e Arbrit

Deshmia e pare
Ne nje veshtrim te pakujdesshem, duket sikur provon qe Gjergji ishte serb, por po te thellohesh ne te, do kuptosh se ajo verteton te kunderten.
Pyetja shtrohet: Nese Skenderbeu do te ishte serb per ç'arsye do te cilesohej prej A.Muzakes me natyre serbe?. A nuk kane serbet natyre te tille?
Pse do te epitetohej nje serb per natyre serbe? Pergjigja eshte e thjeshte: Gjergji nuk ishte serb , natyra e tij ishte ne konsideraten subjektive te A. Muzakes nje natyre e tille.

Deshmia e dyte.
Kjo deshmi ndryshe nga e para eshte nje deshmi e drejteperdrejte. Kulla e Gjonit(dhe per pasoje dhe e bijve te tij) therritej prej vete serbeve : KULLE ARBRE. Por kullen nuk e bejne vetem guret, ate e bejne para se gjithash njerezit e saj, ata i japin emrin kulles, dhe keta njerez i dhane asaj emrin e Arberit.

Akademiku Shmit, erdhi ne Shqiperi, per te Shmit(izuar) figuren e Gjergjit, per ti hequr popullit legjenden, frymezimin, por ai Smujti. Me ate shqipen e cale, na provoi se shume po investohet, per te shkaterruar cdo gje te mire ne te cilen shqiptaret akoma besojne si heronjte, historine. Ne sherbim te tij u vu dhe nje tjeter pseudointelktual, i shituri Ardian Klosi. Ai perktheu librin ne nje kohe rekord , dhe me paturpesine me te madhe i sugjeroi Ministrise se Arsimit te rishkruante tekstet shkollore te historise.

Pse i jane versulur Skenderbeut?
Sepse figura e tij eshte si pike referimi, si qender identiteti, burim frymezimi. Ai eshte jete per racen tone. Ai eshte pika e lidhjes se historise sone, aq shume te neperkembur. Me shkaterimin e tij, shkermoqet identiteti yne i periudhes mesjetare atehere kur mungonin kombet dhe gjithe evropianet ishin nje race, nje familje e krishtere, qe flisnin shume gjuhe por qe nuk i benin ata te ndryshem etnikisht. Me shkaterimin e tij shkaterohet Pirroja dhe Aleksandri qe ai i njihte per pasardhesit e tij. Me shkaterimin e tij pervetsohen dhe simbolet Zeusiane, prej disa te tjereve dhe pikerisht te atyre qe i kishin braktisur ato me kohe.



Te them te drejten une aspak nuk pajtohem me etimologjine qarkulluese te emrit Jovan.

Jovan, eshte forme popullore iliro-shqipe e emrit te rrenjes latine [Jov:] dhe se nuk ka as lidhje te larget me emrat si Gjon e Gjin e Gjergj, e sidomos me format tjera te gjuheve nelidhje me emrin John.

Emri Jovan eshte padyshim rezultat i modifikimit semantik te rrenjes se emrit Jovus, ne gjuhen shqipe duke aplikuar prapashtesen e saj ~an e cila vecon/blaton atributin cilesor te rrenjes se fjales qe ne varsi nga natyra semantike e vet rrenjes ne raste mund te shenjoje edhe perkatesi ose origjine..., etj.

Por t'i kthehemi emrit diskutabil Jovan sa me shkurt. -Rrenja dhe njeherit emri i pervecem:

Jov = Zot;
Jov + an = Zoteri

Ky emer i standardizuar ne gjuhen e popullit ne qarkullim dhe latinishten vulgare u be emer i deshiruar dhe mjaft i popullarizuar ne mesjeten e hereshme. Kjo forme, (Jovan) ne latinishte mori edhe nje prapashtese te re dhuke dhuruar emrin Jovanus; Qe ne italishten e hereshme shume shpejte kaloi prej Jovani, (duke qene se ata gjithnje i theksojne emrat ne menyre te shquar) ne formen e shkruar me standardin e ri: Giovanni.

Prandaj eshte e kote te kerkojme ("zbulojme" sic kane zbuluar) lidhje mes emrave: GJON; JOHN nga njera ane, dhe JOVAN; GIOVANNI, nga ana tjeter.
Ka dallim te madh midis asaj se si duhet te ishte, dhe si eshte - pra faktit. Ideja e germimeve etimologjike nuk eshte te zbulohen rregullat si duhet te kishte bere per hir te te berit shkence, por te gjendet origjina e fjales duke shpresuar qe rregullat e zbuluar te evoimit jane respektuar ne me te shumten e rasteve.

f.170
“Maqedonet e Lashte” Gandeto
John, pershembull, nje emer i rendomte ne Amerike, behet Johan ose Johannes ne Europen qendrore e veriore, Jovan ne France, Juan ne Spanje, Giovani ne Itali, Yoannis ne Greqi, ose Jonche ne Europen Lindore”

GIANI, GIANINI, GIANINO: Nga GIANNI, shkurtim i Giovanni, qe do te thote Miresi e Zotit ne Hebraisht.

Kete e gjeta ne internet dhe te jep nje ide te plote se sa variante kemi nga ky emer.

Histori:
Ne periudhen Anglo-Saksone te historise Engleze, John ishte nje emer i ralle, fetar. Perdorej ralle jashte kishes Ortodokse Lindore. U be popullor pas kryqezates se pare.

Shqiptimi: Jon.

Shkurimet:
Breton: Yannic, Yannig, Yannick
Czech: Hanus, Janek, Jano, Janko, Janík, Janecek, Janicek, Nusek.
Danish: Heming.
Dutch: Joop.
English: Jack, Jenk, Jenkin, Jockin, Johnnie, Johnny.
French: Jeannot.
German: Hansi.
German (Low): Hanke, Henning.
Italian: Nino.
Polish: Janek, Janik, Janko, Janusz.
Scottish: Jock, Seonaidh, Seocon.
Spanish: Juanito, Chan.
Swedish: Jösse.
Welsh: Siencyn, Sionym.

Alternativet: Johne, Johen.
Arabic: Yahya, Hanna.
Basque: Yon.
Belgian: Jehan.
Breton: Yann.
Catalan: Joan.
Cornish: Jowan.
Croatian: Ivan.
Czech: Jan.
Danish: Hans, Jens, Zane, Jantzen, Johan, Joen.
Dutch: Hans, Jan, Jen.
Estonian: Johan.
Finnish: Hannu, Jani, Johan, Jouni, Juhana, Jukka, Jussi.
Flemish: Jan.
French: Jean, Yan.
Gaelic (General): Eoin.
Galician: Xoán.
German: Han, Hans, Hannes, Jan, Johan, Johann, Johannes.
German (Low): Johan.
Greek: Ioannes, Ioanni, Ioánnis, Joannes, Yannis.
Hawaiian: Iana, Ioane, Iwana, Kana, Keona, Keoni, Huanu.
Hungarian: János.
Icelandic: Jón.
Irish Gaelic: Seán, Sean, Eoin, Keon.
Irish (Anglicized): Shan, Shane, Shaun, Shaughan, Shawn, Shayne.
Italian: Gian, Gianni, Giannino, Giovani, Giovanni, Jovanni, Jovanny, Jovany.
Lapland: Jofan.
Latin: Johannes.
Lithuanian: Jõnas.
Manx: Eoin.
Norwegian: Johan, Johannes.
Polish: Han, Hans, Hanz, Iwan, Jan.
Portuguese: João.
Romanian: Ion.
Russian: Ivan, Evamder.
Scandinavian: Hans.
Scottish Gaelic: Ian, Ean, Seathan, Ion, Eòin.
Scottish (Old): Iain, Iaian.
Serbian: Jovan, Jawan.
Spanish: Juan.
Swedish: Jon, Johan, Jöns, Jens.
Turkish: Iahaja.
Ukrainian: Iwan, Ivan.
Welsh: Eoghan, Evan, Evann, Evon, Evyn, Euan, Euen, Ianto, Iefan, Ievan, Ieuan, Ifan, Ioan, Iwan, Owain, Owen, Owein, Owin, Owyn, Siôn, Sioni, Sionyn, Yevan.