Nga Armand Maho.
Këto ditë doli nga shtypi libri “Zëra të mbijetesës” të autorit Nebil Çika ( i Riu) publicist i njohur për publikun shqiptar. Libri, botim i Institutit për Studimin e Krimeve dhe Pasojave të Komunizmit në Shqipëri, është përmbledhje e dhjetëra intervistave që autori ka zhvilluar gjatë emisionit të tij të njohur “Rrno për me tregue” në Shijak TV , një pjesë e tyre janë botuar në mënyrë periodike edhe nga gazeta “Metropol”.
Libri hapet me një parathënie të shkëlqyer të shkrimtarit të njohur disident Visar Zhiti , ish i burgosur politik i komunizmit dhe sjell në mënyrë të drejtpërdrejtë dëshmitë e viktimave të krimeve të komunizmit, dëshmitar okular, por edhe studiues të njohur të kësaj fushe. Ngjarje e personazhe vijnë në këtë botim ashti siç kanë ndodhur dhe të mbledhura bashkë japin një pamje të qartë të asaj çfarë ka ndodhur në këtë vend gjatë diktaturës komuniste, por edhe pasojat e saj në jetën shqiptare edhe 20 vjet pas rënies de juro. Për herë të parë kemi një denoncim të drejtpërdrejtë të krimeve komuniste në Shqipëri në biseda të drejtpërdrejta e të pacensuruara një lloj “hapje e dosjeve” dhe zbardhje e krimeve dhe autorët e tyre.
Libri hapet me një parathënie të shkëlqyer të shkrimtarit të njohur disident Visar Zhiti , ish i burgosur politik i komunizmit dhe sjell në mënyrë të drejtpërdrejtë dëshmitë e viktimave të krimeve të komunizmit, dëshmitar okular, por edhe studiues të njohur të kësaj fushe. Ngjarje e personazhe vijnë në këtë botim ashti siç kanë ndodhur dhe të mbledhura bashkë japin një pamje të qartë të asaj çfarë ka ndodhur në këtë vend gjatë diktaturës komuniste, por edhe pasojat e saj në jetën shqiptare edhe 20 vjet pas rënies de juro. Për herë të parë kemi një denoncim të drejtpërdrejtë të krimeve komuniste në Shqipëri në biseda të drejtpërdrejta e të pacensuruara një lloj “hapje e dosjeve” dhe zbardhje e krimeve dhe autorët e tyre.
Ashtu si emisioni edhe libri synon zbardhjen e një prej periudhave më të errëta të historisë së popullit tonë, mbajtja në errësirë e së cilës shihet nga autori, por edhe nga shumë prej të intervistuarave si problem parësor për ngërçin e zgjatur të pothuaj demokracisë shqiptare. Përveç dëshmive ekskluzive e dokumenteve një pjesë të publikuara për herë të parë ky libër vjen nga e kaluara në aktualitet duke ndjekur e treguar gjendjen sot të viktimave dhe xhelatëve. “Kush ishin dhe ku janë sot persekutorët?”, pyet pothuaj në çdo bisedë të intervistuarit autori Çika, duke bërë kështu të mundur publikimin e emrave të autorëve të krimeve nga drejtuesit më të lartë të regjimit komunist deri tek torturuesit ekspertët, dëshmitarët apo spiunët e Sigurimit të Shtetit. Përgjigjet në shumë raste janë befasuese pasi një pjesë e mirë e tyre janë ende pjesë e politikës, drejtësisë, shërbimit sekret, policisë e të tjera institucione të shtetit shqiptar.
Autori ka zgjedhur që të mos mbajë vet një qëndrim me qëllim që nëpërmjet pyetjeve dhe dëshmive lexuesi të krijojë një mendim të pavarur për diktaturën komuniste dhe raportin e sajë me zhvillimet aktuale politike e sociale në Shqipëri. Libri është vetëm një pjesë e intervistave të realizuara në emisionin “Rrno për me tregue“ të ideuar e drejtuar nga autori në “Shijak TV”, por i mjaftueshëm për të përcjellë tek publiku një realitet historik, politik e shoqëror ashtu siç ka ndodhur. Libri duket i vlefshëm edhe për studiuesit, pasi sjell dëshmi, prova e fakte nga një periudhë me pak mundësi dokumentimi të plotë të krimeve të diktaturës komuniste, një periudhë e gjatë historike, studimi i të cilës është penguar seriozisht edhe nga mungesa e vullnetit të politikës, një pjesë e mirë e të cilës ndodhet në konflikt interesi, për të mundësuar zbardhjen e plotë të sajë.
Si përfundim mund të themi si ky libër përbën një nga përpjekjet e rralla serioze për të mbajtur në kujtesën e shqiptarëve atë që ka ndodhur me ta vetëm dy dekada më parë e që kërcënon të kthehet në mënyra nga më të ndryshmet edhe sot.
Autori ka zgjedhur që të mos mbajë vet një qëndrim me qëllim që nëpërmjet pyetjeve dhe dëshmive lexuesi të krijojë një mendim të pavarur për diktaturën komuniste dhe raportin e sajë me zhvillimet aktuale politike e sociale në Shqipëri. Libri është vetëm një pjesë e intervistave të realizuara në emisionin “Rrno për me tregue“ të ideuar e drejtuar nga autori në “Shijak TV”, por i mjaftueshëm për të përcjellë tek publiku një realitet historik, politik e shoqëror ashtu siç ka ndodhur. Libri duket i vlefshëm edhe për studiuesit, pasi sjell dëshmi, prova e fakte nga një periudhë me pak mundësi dokumentimi të plotë të krimeve të diktaturës komuniste, një periudhë e gjatë historike, studimi i të cilës është penguar seriozisht edhe nga mungesa e vullnetit të politikës, një pjesë e mirë e të cilës ndodhet në konflikt interesi, për të mundësuar zbardhjen e plotë të sajë.
Si përfundim mund të themi si ky libër përbën një nga përpjekjet e rralla serioze për të mbajtur në kujtesën e shqiptarëve atë që ka ndodhur me ta vetëm dy dekada më parë e që kërcënon të kthehet në mënyra nga më të ndryshmet edhe sot.