Po lexoj vëllimin që studion, hulumton, veçon, bashkon, përshkruan, vërteton, daton, polemizon, pohon veprimtarinë e jashtëzakonshme të Dom Ndreut për alfabetin e gjuhës shqipe, që në të vërtetë është një histori krejt e re për themelimin e alfabetit tonë.
Titulli: Mjeda, Studim i plotë, në 8 vëllime (kopertinë e trashë)
Origjinali: Mjeda, Vepra e plotë
Gjinia: Kritikë letrare
Autori: Mentor Quku
Shtëpia botuese: Ilar
Viti: 2005
Fq. 5855
Pesha: 7.61 kg
ISBN: 978-99956-07-98-2
Përmbajtja e librit
Mjeda 1 – Rinia (1866 -1888)
• Pjesa e parë: Origjina, mjedisi
• Pjesa e dytë: Familja
• Pjesa e tretë: Studimet e para në vendlindje
• Pjesa e katërt: Tre muaj aventurë franceze
• Pjesa e pestë: Tre vjet nën diellin spanjoll
• Pjesa e gjashtë: Tre vjet të tjera në Kroaci
• Pjesa e shtatë: Vaji I Bylbylit
• Pjesa e tetë: Në Itali 1886-1887
• Pjesa e nëntë: Viti I mbarë 1888
Mjeda 2 – Albanologu (1888 -1899)
• Pjesa e parë: Albanologu zëmadh
• Pjesa e dytë: Poezitë e Cremonës
• Pjesa e tretë: Mjeda i papranuar
• Pjesa e katërt: Dy ditë në Krakoë
• Pjesa e pestë: Karantinë e plotë në Gorizie
• Pjesa e gjashtë: Rikthim në Krakoë
• Pjesa e shtatë: Faza e dytë e letërkëmbimit mes dy albanologëve
• Pjesa e tetë: Në kërkim të veprës albanologjike të Mjedës
• Pjesa e nëntë: Drejt vendlindjes
Mjeda 3, libri i parë – Alfabeti (1899 -1912)
• Pjesa e parë: Tendencë
• Pjesa e dytë: Bashkimi - Agimi
• Pjesa e tretë: Viti i vështirë 1902
• Pjesa e katërt: Viti 1903 – Viti i ekuilibrave
• Pjesa e pestë: Tekstet e para shkollore të Mjedës me alfabetin e ri
• Pjesa e gjashtë: Mjeda afirmon alfabetin e tij të ri
• Pjesa e shtatë: Drejt Kongresit të Manastirit
• Pjesa e tetë: Një vështrim i ri mbi punimet e Kongresit të Manastirit
• Pjesa e nëntë: Drejt pavarësisë
Mjeda 3, libri i dytë – Liria (1899 -1912)
• Pjesa e parë: Kthimi
• Pjesa e dytë: Mjeda dhe liria
• Pjesa e tretë: Bashkonju
• Pjesa e katërt: Në nënshat
• Pjesa e pestë: Arrestimi nga turqit
• Pjesa e gjashtë: Në Dajç dhe në Grâsh
• Pjesa e shtatë: Era e Kuklit
• Pjesa e tetë: Epopeja kombëtare e Mjedës
• Pjesa e nëntë: Retrospektivë
Mjeda 4 – Identitet (1912 - 1925)
• Pjesa e parë: Retrospektivë
• Pjesa e dytë: Golgota shqiptare dhe Ndre Mjeda
• Pjesa e tretë: Ndre Mjeda dhe komisia letrare
• Pjesa e katërt: Juvenilia
• Pjesa e pestë: Andrra e jetës
• Pjesa e gjashtë: Deputeti
• Pjesa e shtatë: Ligjgatitësi
• Pjesa e tetë: Ora e maleve
• Pjesa e nëntë: Fundi i një kryengritësi
Mjeda 5 – Gjuhëtari (1925 -1937)
• Pjesa e parë: Poeti i internuar në Kukel
• Pjesa e dytë: Shoqëria letrare "Shën Jeronimi"
• Pjesa e tretë: Profesori i Shqipërisë
• Pjesa e katërt: Revista "Leka"
• Pjesa e pestë: Gjuhëtari
• Pjesa e gjashtë: Letërkëmbimi
• Pjesa e shtatë: Si u shua poeti?
• Pjesa e tetë: Dy vite polemikë rreth Mjedës
• Pjesa e nëntë: Përjetësia
Mjeda 6, libri i parë – Bibliografia (mbi atë)
• Pjesa e parë: Veprat e Mjedës botuar deri në vitin 1937
• Pjesa e dytw: Veprat e Mjedës botuar mbas vdekjes (1937 – 2012)
• Çmime, vlerësime
Mjeda 6, libri i dytë – Bibliografia (mbi atë)
• Pjesa e parë: Të tjerët mbi Mjedën
• Pjesa e dytë: Mentor Quku për Mjedën
Mjeda 7 – Bashkëkohësit
• Pjesa e parë: Bashkëkohësit për Mjedën
• Pjesa e dytë: Intervista
• Pjesa e tretë: Portrete
• Pjesa e katërt: Kujtime
• Pjesa e pestë: Njoftime
Mjeda 8 – Album
• Firmat e Mjedës gjatë viteve 1887-1898
• Firmat e Ndre Mjedës famullitar 1900-1911
• Firmat e Mjedës, deputet, professor, 1921-1937
• Nëna e Ndre Mjedës, Shkodër, 1903
• Familja Logoreci, Shkodër, 1903
• Emzot Lazër Mjeda (1869-1935)
• Lulishtja Popullore
• Pamje e përgjithshme e Shkodrës
• Jerevia e Milena Krroqi, ku Mjeda kaloi fëmijërinë
• Rruga Krroqej, ku Mjeda kaloi fëmijërinë
• Kolegji Papnor, Shkodër
• Liceu Saverian, Shkodër
• Seminari në Soresina, Itali
Komente mbi veprën
"Jam me mbresat e pashlyeshme të leximit të kësaj vepre dhe në këtë ndërmarrje të madhe jetësore, të pashembullt, së paku në letërsinë tonë të shkruar, ju uroj shëndet e forcë për ta përfunduar sa më shpejt e me dinjitet shkencor. Për mua që kam ndjekur mirë shkrimet tuaja, pothuaj nga ato të parat e deri më sot në korpuse të plota, për Ndre Mjedën, ka qenë trimëri e guxim burrëror i juaji për t'i hyrë teologjisë, filozofisë, fesë kristiane, letërsisë, analizës së tekstit, metrikës, figuracionit letrar, gjuhës, etimologjisë, epistolarit, organizimit të jetës së një prej urdhrave më të vështirë dhe enigmatikë (e pse jo edhe më të përfolur gjatë shekujve), Shoqërisë Jezu, dishepujt e së cilës njohën, përzgjodhën, rritën, kulturuan dhe edukuan fenomenin Mjeda!"
Tefe Topalli
"Mentor Quku, i cili ka vite që studion Mjedën, deri tash ka botuar katër vëllime për Mjedën që Akademia e Shkencave të Shqipërisë apo Instituti i Gjuhësisë dhe Letërsisë nuk i ka pa as në andërr. Po lexoj vëllimin që studion, hulumton, veçon, bashkon, përshkruan, vërteton, daton, polemizon, pohon veprimtarinë e jashtëzakonshme të Dom Ndreut për alfabetin e gjuhës shqipe, që në të vërtetë është një histori krejt e re për themelimin e alfabetit tonë. Drejt me thanë, ndonëse Mjeda është në qendër të vëmendjes, ky libër i kushtohet po aq gjithë veprimtarisë, peripecive dhe përpjekjeve titanike të atdhetarëve shqiptarë për alfabetin që kulmon me Kongresin e Manastirit. Gjithçka është në një vështrim të ri, mbi të gjitha mbi të vërteta të reja. Vepra e tij është madhore, madje universale, sa letrare aq edhe historike, sa arkivore aq edhe shkencore, sa "e vjetër" po aq edhe një risi."
Besnik Dizdari
"Mentor Quku ka kapërcyer mbi një metodikë standarde në zbërthimin e një figure historike, që zakonisht kufizohet me shprehjen stereotipe: "Jeta dhe veprimtaria e x, y, z...". Në punimin e tij gjigant ka ndarë jetën me veprimtarinë, e këto të dyja i ka ndarë po ashtu në të tjera kategori, duke i kushtuar jo pak secilës prej tyre, por edhe një vëllim të tërë, siç është rasti i alfabetit, apo siç do të jetë rasti i vëllimeve të pritshme që do të dalin dy vitet e ardhshme: Atdheu, politikani dhe pleqëria. Tetë do të jenë gjithsej vëllimet për figurën e Mjedës, çka shënon edhe një rekord në lëmin e studimeve në letrat shqipe, si nga volumi ashtu edhe nga përmbajtja."
Ermir Hoxha
Mbi autorin
Mentor Quku ka lindur në Bilisht të Korçës më 20 janar 1939. U arsimua në Shkollën Pedagogjike "Shejnaze Juka" në Shkodër (1951-1954), Institutin e Lartë Pedagogjik në Tiranë (1955-1957) dhe Universitetin e Tiranës, Fakulteti i Shkencave të Natyrës (1960-1963).
Ka qenë mësues në shkollat e Shtiqënit, Brutit dhe Kukësit (1954-1957), në shkollën e mesme "Xheladin Fishta" në Shkodër (1961-1963), në shkollën e Barbullushit (1965-1991), në shkollën e Bahçallekut (1991-1992). Ka qenë drejtor i Muzeut Historik Shkodër (1992-2000) duke organizuar katër seminaret e para "Shkodran në shekuj". Është drejtor i revistës "Kumtari" dhe i gjashtë vëllimeve "Seminari Ndërkombëtar, "Shkodran në shekuj".
Është autor i disa studimeve e botimeve në fusha të ndryshme të dijes si metodikë e dhënies së mësimit, pedagogji familjare, pedagogji shkollore, pedagogji sportive, tekstologji, psikologji të arteve figurative, psikologji sportive, psikologji të moshave, histori, histori arti, letërsi biografike, letërsi për fëmijë, letërsi politike, histori e letërsisë për fëmijë, mitologji, folklor, frazeologji, toponomastikë. Tema qendrore e botimeve të tij mbetet ajo e Ndre Mjedës.
Titulli: Mjeda, Studim i plotë, në 8 vëllime (kopertinë e trashë)
Origjinali: Mjeda, Vepra e plotë
Gjinia: Kritikë letrare
Autori: Mentor Quku
Shtëpia botuese: Ilar
Viti: 2005
Fq. 5855
Pesha: 7.61 kg
ISBN: 978-99956-07-98-2
Përmbajtja e librit
Mjeda 1 – Rinia (1866 -1888)
• Pjesa e parë: Origjina, mjedisi
• Pjesa e dytë: Familja
• Pjesa e tretë: Studimet e para në vendlindje
• Pjesa e katërt: Tre muaj aventurë franceze
• Pjesa e pestë: Tre vjet nën diellin spanjoll
• Pjesa e gjashtë: Tre vjet të tjera në Kroaci
• Pjesa e shtatë: Vaji I Bylbylit
• Pjesa e tetë: Në Itali 1886-1887
• Pjesa e nëntë: Viti I mbarë 1888
Mjeda 2 – Albanologu (1888 -1899)
• Pjesa e parë: Albanologu zëmadh
• Pjesa e dytë: Poezitë e Cremonës
• Pjesa e tretë: Mjeda i papranuar
• Pjesa e katërt: Dy ditë në Krakoë
• Pjesa e pestë: Karantinë e plotë në Gorizie
• Pjesa e gjashtë: Rikthim në Krakoë
• Pjesa e shtatë: Faza e dytë e letërkëmbimit mes dy albanologëve
• Pjesa e tetë: Në kërkim të veprës albanologjike të Mjedës
• Pjesa e nëntë: Drejt vendlindjes
Mjeda 3, libri i parë – Alfabeti (1899 -1912)
• Pjesa e parë: Tendencë
• Pjesa e dytë: Bashkimi - Agimi
• Pjesa e tretë: Viti i vështirë 1902
• Pjesa e katërt: Viti 1903 – Viti i ekuilibrave
• Pjesa e pestë: Tekstet e para shkollore të Mjedës me alfabetin e ri
• Pjesa e gjashtë: Mjeda afirmon alfabetin e tij të ri
• Pjesa e shtatë: Drejt Kongresit të Manastirit
• Pjesa e tetë: Një vështrim i ri mbi punimet e Kongresit të Manastirit
• Pjesa e nëntë: Drejt pavarësisë
Mjeda 3, libri i dytë – Liria (1899 -1912)
• Pjesa e parë: Kthimi
• Pjesa e dytë: Mjeda dhe liria
• Pjesa e tretë: Bashkonju
• Pjesa e katërt: Në nënshat
• Pjesa e pestë: Arrestimi nga turqit
• Pjesa e gjashtë: Në Dajç dhe në Grâsh
• Pjesa e shtatë: Era e Kuklit
• Pjesa e tetë: Epopeja kombëtare e Mjedës
• Pjesa e nëntë: Retrospektivë
Mjeda 4 – Identitet (1912 - 1925)
• Pjesa e parë: Retrospektivë
• Pjesa e dytë: Golgota shqiptare dhe Ndre Mjeda
• Pjesa e tretë: Ndre Mjeda dhe komisia letrare
• Pjesa e katërt: Juvenilia
• Pjesa e pestë: Andrra e jetës
• Pjesa e gjashtë: Deputeti
• Pjesa e shtatë: Ligjgatitësi
• Pjesa e tetë: Ora e maleve
• Pjesa e nëntë: Fundi i një kryengritësi
Mjeda 5 – Gjuhëtari (1925 -1937)
• Pjesa e parë: Poeti i internuar në Kukel
• Pjesa e dytë: Shoqëria letrare "Shën Jeronimi"
• Pjesa e tretë: Profesori i Shqipërisë
• Pjesa e katërt: Revista "Leka"
• Pjesa e pestë: Gjuhëtari
• Pjesa e gjashtë: Letërkëmbimi
• Pjesa e shtatë: Si u shua poeti?
• Pjesa e tetë: Dy vite polemikë rreth Mjedës
• Pjesa e nëntë: Përjetësia
Mjeda 6, libri i parë – Bibliografia (mbi atë)
• Pjesa e parë: Veprat e Mjedës botuar deri në vitin 1937
• Pjesa e dytw: Veprat e Mjedës botuar mbas vdekjes (1937 – 2012)
• Çmime, vlerësime
Mjeda 6, libri i dytë – Bibliografia (mbi atë)
• Pjesa e parë: Të tjerët mbi Mjedën
• Pjesa e dytë: Mentor Quku për Mjedën
Mjeda 7 – Bashkëkohësit
• Pjesa e parë: Bashkëkohësit për Mjedën
• Pjesa e dytë: Intervista
• Pjesa e tretë: Portrete
• Pjesa e katërt: Kujtime
• Pjesa e pestë: Njoftime
Mjeda 8 – Album
• Firmat e Mjedës gjatë viteve 1887-1898
• Firmat e Ndre Mjedës famullitar 1900-1911
• Firmat e Mjedës, deputet, professor, 1921-1937
• Nëna e Ndre Mjedës, Shkodër, 1903
• Familja Logoreci, Shkodër, 1903
• Emzot Lazër Mjeda (1869-1935)
• Lulishtja Popullore
• Pamje e përgjithshme e Shkodrës
• Jerevia e Milena Krroqi, ku Mjeda kaloi fëmijërinë
• Rruga Krroqej, ku Mjeda kaloi fëmijërinë
• Kolegji Papnor, Shkodër
• Liceu Saverian, Shkodër
• Seminari në Soresina, Itali
Komente mbi veprën
"Jam me mbresat e pashlyeshme të leximit të kësaj vepre dhe në këtë ndërmarrje të madhe jetësore, të pashembullt, së paku në letërsinë tonë të shkruar, ju uroj shëndet e forcë për ta përfunduar sa më shpejt e me dinjitet shkencor. Për mua që kam ndjekur mirë shkrimet tuaja, pothuaj nga ato të parat e deri më sot në korpuse të plota, për Ndre Mjedën, ka qenë trimëri e guxim burrëror i juaji për t'i hyrë teologjisë, filozofisë, fesë kristiane, letërsisë, analizës së tekstit, metrikës, figuracionit letrar, gjuhës, etimologjisë, epistolarit, organizimit të jetës së një prej urdhrave më të vështirë dhe enigmatikë (e pse jo edhe më të përfolur gjatë shekujve), Shoqërisë Jezu, dishepujt e së cilës njohën, përzgjodhën, rritën, kulturuan dhe edukuan fenomenin Mjeda!"
Tefe Topalli
"Mentor Quku, i cili ka vite që studion Mjedën, deri tash ka botuar katër vëllime për Mjedën që Akademia e Shkencave të Shqipërisë apo Instituti i Gjuhësisë dhe Letërsisë nuk i ka pa as në andërr. Po lexoj vëllimin që studion, hulumton, veçon, bashkon, përshkruan, vërteton, daton, polemizon, pohon veprimtarinë e jashtëzakonshme të Dom Ndreut për alfabetin e gjuhës shqipe, që në të vërtetë është një histori krejt e re për themelimin e alfabetit tonë. Drejt me thanë, ndonëse Mjeda është në qendër të vëmendjes, ky libër i kushtohet po aq gjithë veprimtarisë, peripecive dhe përpjekjeve titanike të atdhetarëve shqiptarë për alfabetin që kulmon me Kongresin e Manastirit. Gjithçka është në një vështrim të ri, mbi të gjitha mbi të vërteta të reja. Vepra e tij është madhore, madje universale, sa letrare aq edhe historike, sa arkivore aq edhe shkencore, sa "e vjetër" po aq edhe një risi."
Besnik Dizdari
"Mentor Quku ka kapërcyer mbi një metodikë standarde në zbërthimin e një figure historike, që zakonisht kufizohet me shprehjen stereotipe: "Jeta dhe veprimtaria e x, y, z...". Në punimin e tij gjigant ka ndarë jetën me veprimtarinë, e këto të dyja i ka ndarë po ashtu në të tjera kategori, duke i kushtuar jo pak secilës prej tyre, por edhe një vëllim të tërë, siç është rasti i alfabetit, apo siç do të jetë rasti i vëllimeve të pritshme që do të dalin dy vitet e ardhshme: Atdheu, politikani dhe pleqëria. Tetë do të jenë gjithsej vëllimet për figurën e Mjedës, çka shënon edhe një rekord në lëmin e studimeve në letrat shqipe, si nga volumi ashtu edhe nga përmbajtja."
Ermir Hoxha
Mbi autorin
Mentor Quku ka lindur në Bilisht të Korçës më 20 janar 1939. U arsimua në Shkollën Pedagogjike "Shejnaze Juka" në Shkodër (1951-1954), Institutin e Lartë Pedagogjik në Tiranë (1955-1957) dhe Universitetin e Tiranës, Fakulteti i Shkencave të Natyrës (1960-1963).
Ka qenë mësues në shkollat e Shtiqënit, Brutit dhe Kukësit (1954-1957), në shkollën e mesme "Xheladin Fishta" në Shkodër (1961-1963), në shkollën e Barbullushit (1965-1991), në shkollën e Bahçallekut (1991-1992). Ka qenë drejtor i Muzeut Historik Shkodër (1992-2000) duke organizuar katër seminaret e para "Shkodran në shekuj". Është drejtor i revistës "Kumtari" dhe i gjashtë vëllimeve "Seminari Ndërkombëtar, "Shkodran në shekuj".
Është autor i disa studimeve e botimeve në fusha të ndryshme të dijes si metodikë e dhënies së mësimit, pedagogji familjare, pedagogji shkollore, pedagogji sportive, tekstologji, psikologji të arteve figurative, psikologji sportive, psikologji të moshave, histori, histori arti, letërsi biografike, letërsi për fëmijë, letërsi politike, histori e letërsisë për fëmijë, mitologji, folklor, frazeologji, toponomastikë. Tema qendrore e botimeve të tij mbetet ajo e Ndre Mjedës.
