Bota poetike e një femre
Tefik Selimi
Sevdije Rexhepi tashmë ka bërë emër si poete tek ne në Kosovë. Ajo kaherë ka dalë para lexuesve me veprat e para poetike.
Poetja
Sevdije Rexhepi e ka botuar veprën poetike me titull “Baladë mbi
Balad”, e cila vepër është e treta me radhë e saj. Titulli i veprës së
Sevdije Rexhepit është paksa interesantë, për faktin se poezitë e saja
dallojnë nga ato të parat, të cilat, më tepër kanë qenë krijime lirike
intime e personale. Ndërsa, veprat tjera të më vonshme janë krijime
lirike, por në fakt të tipi klasik, por si tërësi, si koncept vëllimi
poetik ngjason me një baladë fort e përjetuar nga vetë autorja, e cila
ka qëndruar një kohtë në një zonë lufte, pra në qytetin iranian që quhet
“Balad”. Dhe, kjo zontë e lufës shtrihet diku 68 km në veri të
Bagdatit. Siç e vërejmë, titulli i veprës është paksa më i përzgjedhur, i
cili të shkon mendja te baladat tona si krijime popullore, por në fakt
është fjala te qyteti Balad, në të cilin autorja ka qëndruar për disa
vite me radhë. Sidoqoftë, ajo me këto krijime poetike sikur ka treguar
talentin e saj prej një krijuese me përvojë, duke na dhënë një vepër
poetike, por më shumë metaforike e simbolike. Kjo krijuese jo vetëm që
ka bërë hapa të guximshëm të hartimit të poezive lirike, por ajo është
prezantuar edhe në disa antologji, si janë: “Mozaik të një portreti”,
Tiranë (2004), “Gjuha e dashurisë poetike”, Tiranë (2006) dhe vepra e
tretë ”Nënës”, Tiranë (2007). Ajo gjer më sot ka botuar këto vepra
letrare: “Simfonia e heshtur”, poezi, Gjilan, 2003, “Orët e mëngjezit”,
poezi, Gjilan, 2004 dhe kjo e fundit “Baladë mbi Balad”, poezi,
Prishtinë, 2010. Siç dihet, përmbledhja në fjalë do të mbetet një
dokument i regjistruar në poezinë tonë, e cila sjell idiolatrinë e
letrave nga një botë e tretë, përkatësisht nga një front i luftës në
qytetin Balad. Është pra një “dokumentar” i shënuar në formën poetike,
formë kjo e preferuar e autores në fjalë, e cila, të gjitha ato
“ngjarje” i ka shënuar dhe i ka “përfolur” si balada. Ato janë rrëfime
të përjetuara, të cilat edhe janë ilustruar me ndonjë “fakt” apo
argument të kësaj kohe të rëndë.Për lexuesin shqiptar, sidomos ata që
jetojnë në Kosovë, nuk është vështirë të kuptohet kjo jetë me “erë e
barotit”, “tym i shpërthimeve e eskplodimeve”, por edhe çfarë do të
thotë “pluhur i shkretërire” dhe “tokë shkretëtirë”, sigurisht kosovaret
e kanë përjetuar këtë “gjendje” lufte të rëndë.E, Sevdije Rexhepi e ka
përjetuar këtë jetë jo vetëm shpyrtërisht, por dhe me sy e ka parë
tymin, shpërthimet e granatimet, pluhurin e dalë nga granatat, ankthin,
gjëmat e njerëzve, njerëz me skamje etj. E, këto “ngjarje” i ka shprehur
me vargjet e saja ashtu qartë, por ato edhe kanë mesazhe lirike duke
treguar detajet e luftës me një gakftoftësi tërë këtë mizori jete të
këtij vendi të largët, Balad. Pra, autorja ka shprehur një lloj jete të
sajën, por kjo jetë e saj në këtë vend është, në esencë, një lloj ditar
jete, ku ajo shpreh revoltën kundër asaj jete, por edhe të asaj
lufte, që në fund autorja me laps lufton kundër asaj jetës. “Në një plan
tjetër, Sevdije Rexhepi ka nxjerrë në pah edhe arsyen e vënies së kokës
nënë gërshërët e rrezikkut permanent. Sa do që ky element është
kamufluar me mënyrën artistike, fenomeni “lakmi” e shpjegon më së miri
të vërtetën mbi verbin estetik dhe letrar të fenomenit “lakmi” ku njeriu
nuk vlen as pesë pare”! Si duket, këto vargje na “rrëfejnë” gjendjen e
zymtë të jetës të lufës, e cila është shqetësuese për jetën e saj. Këto
meditime poetike të Sevdidje Rexhepit janë të ndërtuara më një gjuhë
simbolike, ku vehet në pah mënyra e rrëfimit që del si një zë që duhet
të zgjojë jo vetëm kërshërinë e lexuesit, por të asaj mase, e cila artin
poetik e lexon me përkushtim për ta intrerpretuar si art letrar. Pra,
vepra poetike e Sevdije Rexhepit është mjaft joshëse, si një vepër e
nxjerr nga uni personal që nënkupton vlerën e njeriut tonë, eksiztencën e
tij, si një lloj arsyetimi jo vetëm etik, por si një arsyetim esetik
që e tejkalon vlerën letrare të poezisë. Sidoqoftë, këto poezi të
autores në fjalë, janë poezitë me vlera dhe ato qëndrojnë lart si zë i
së ardhmes së njerëzimit. Ja disa nga poezitë më të mira të saj: “Në
krahët e Atdheut”, “Nga Edeni e gjer në Dardani”, “Do të ndiej aromën e
Karadakut”, “Shqipëri e Tetovë”, “Seç m’u rriten flatrat dhe më shumë”,
Për ty Kosovë”, “Dardani – në kurorë mbuluar”/Liburna del mbi valë/
Naimi Yt ringjallë – Kosovë.../Unë larg teje atdheu im/ Ti afër me
zemër/ Do betesh ajo/ Kurrë më tjetër emër”,Mbulohem me jorgan lashtësie
/ Shrrij këmbët në Babiloni/ Se ëndrrat m’i përkund Iliri” etj. .
Sidoqoftë, ajo mori shumë nga këto “ngjarje”, të cila janë një lloj
ditari i përkryer me shprheje të bukura artistike.
