2016-02-25

VJENE- 80 vjet, Adem Demaci – Simboli i Lirisë

1 Demaci Vjene
Gjatë historisë njëri nga kryeqendra më të njohura evropiane ishte Vjena. Nga aty dhanë porosi me vlera historike figura madhore kombëtare. Ndrrimkoha na solli në binarët progresiv por jo dhe aty ku synojmë. Nën organizimin e Ambasadës së Republikës së Kosovës dhe personalisht të Ambasadorit të parë në Austri, Dr.Sabri Kiqmari, në kuadër të 100 vjetorit të pavarësisë u promovua kompleti i veprave të tij. Ishte rasti të flisnin veprat e tij letrare, puna e tij madhore. Nga Vjena foli dhe personalisht me zërin e tij frymëzues kohëve.

Çka tha në Vjenë

“Në krijimtarinë time, as edhe një sekondë nuk rreshti të mendoj ndryshe, por vetëm si shqiptar”…. “Pasi dola nga burgu i parë, nevoja ishte edhe më e madhe për të ra në burg. Nëna më tha: “Unë jam nëna e jote e cila do vdes një ditë, por ne kemi nënën më të madhe, Shqipëria e cila nuk vdes kurrë. Unë jam produkti që krijuan, nëna ime, mësuesja Vezire, Bedri Regja, Esat Mekuli, atyre u takojnë meritat.

Në Gänsendor

“Ishte Hasan Prishtina bashkë me Ismail Qemalin dhe patriotët tjerë, të cilët e kuptuan momentin që shqiptarët duheshin të ngiteshin në kryengritje në mënyrë që shqiptarët të mos fundoseshin në rrënojat e perandorisë së kalbur otomaane.

“Heronjtë tanë me armë u treguan serbëve se ne jemi të gatshëm të vdesim për liri siç ishin heronjtë Regjep Mala me shokun e tij Nuhi Berisha, Afrim Zhitia, Bahri Faziu e shumë të tjerë. Ushtria Çlirimtare po farkëtohej nëpër burgje për aksione të vogla e cila dalë ngadalë erdhi dhe filloi ta ngre me vete edhe popullin tonë liridashës shqiptar”

“Kombin tonë e ndanë në gjashtë copë ata që dikur nuk i kishim miq, e sot kemi, por shpirtin tonë liridashës, shpirtin tonë të bashkimit nuk e ndanë asnjëherë. Ky shpirt qëndroj gjithmonë i bashkuar dhe asnjëherë nuk i ndali aksionet dhe përpjekjet që dal nga dalë, pjesë-pjesë të çliroheshin. Sot e festojmë edhe 100 vjetorin e rilindjes së Shqipërisë e cila lindi me gjak e me shpatën e Skënderbeut dhe luftëtarët e Shqipërisë”

Ne veprimtarinë tuaj, nëse nuk është në interes të kombit, këqyr zgjidh diçka tjetër, sepse kombi jeton dhe është sikur një lumë që rrjedh, parandej t’i shërbeni kombit tuaj, nëse doni të jeni edhe evropian të mirë.

Kryesia e LKSh “Aleksandër Moisiu”. Pritje në Hotel “Mozart”, Vjenë

“ Evropa ka nevojë për shqiptarë autentik, për shqiptarë të vetvetes”.

“ Kombi i cili i ka treguar aftësitë e tij duke iu shërbyer të tjerëve, herë si perandor, herë si vezir, zabitllarë, herës si papë, si inxhinier etj.”
“ Marrja me letërsi e art, tregon se ju i keni shumë gjëra të qarta, por në rrugën e juaj do keni detyra gjithnjë e më të mëdha dhe të mos ndaleni para sfidave në rrugën për të krijuar diçka më të mirë”.
“Edhe shteti ku ju jeni, Austria, kur e sheh që ju po punoni për të mirën tuaj, për atdheun tuaj, do jeni në sytë e tyre njerëz të nderuar”.

Thanë për Adem Demaqin:

Dr.Sabri Kiqmai: “Është nder i madh për mua që para jush ta prezantoj z. Adem Demaçin, shkrimtar dhe më shumë se shkrimtar, veprimtar dhe më shumë se veprimtar, por dihet se Adem Demaçi është simboli i lirisë dhe pavarësisë së Kosovës. Krahas gjendjes së rëndë në burg ai kurrë nuk e ndërpreu krijimtarinë letrare. Jam i lumtur që sot para nesh gjendet vepra e përbërë nga dhjetë libra të botuar me përkrahjen e qeverisë së Kosovës”.

Sidonia Kall: “Më vjen mirë që jam këtu me fituesin e çmimit Saharov dhe njërin nga shkrimtarët më të mëdhenj të Kosovës.

Prof. Dr. Shyqyri Galica,. Adem Dema, prirjen e tij krijuese e nis me tregime, madje ende si gjimnazist, për të dal me 1958, me romanin e tij të njohur “Gjarpinjtë e Gjakut”, i cili për dekada me radhë do bëhet një bestseller shumë i kërkuar, veçan nga të rinjtë atdhetarë, vepra më e kërkuar dhe e lexuar nga shqiptarët në ish Jugosllavi.

“Si atdhetar Adem Demaqi e nis veprimtarinë atdhetare për liri dhe bashkim kombëtar, e kjo do t’i kushtoj duke i vuajtur njëzet e tetë vjet në burg të rëndë nëpër kazamatet jugosllave”.


Vdiç shkrimtari dhe avokati i njohur dardan Zeqir Berdynaj (1934-2025)

Zeqir A. Berdynaj, u lind më 6 qershor 1934, në Firzë, ish katundi i Ri i komunës së Pejës.  Shkollën fillore dhe të mesmen e kreu në vendli...