CIA: KUSH DREJTOI PARTINË KOMUNISTE NË SHQIPËRI NË VITET 1941-1961

Shërbimi Inteligjent i shtetit më të fuqishëm në botë, nga viti 1941 deri në vitin 1961, ka skanuar të gjithë aktivitetin dhe fundin e anëtarëve të Byrosë Politike.

Deklasifikimi i dosjes për Shqipërinë në arkivat e CIA-s, 45 vjet më vonë, pikërisht më 26 qershor të vitit 2007, na tregojnë ato çfarë ne, gjatë regjimit komunist, i dinim krejtësisht ndryshe apo që s‘i dinim fare.

ÇFARË NUK DINIM

Ndërsa gjatë regjimit komunist shumë pak veta e dinin arsyen e vërtetë të vrasjes së Mustafa Gjinishit, i cili ishte edhe një nga drejtuesit më të rëndësishëm të Partisë Komuniste, në dokumentet e CIA-s të vitit 1961 shfaqet një e vërtetë krejt tjetër. Sipas dosjes së CIA-s, Mustafa Gjinishi është vrarë nga Liri Gega me urdhër të jugosllavëve. Apo dënimin e Koçi Xoxes. Po, gjithashtu me një saktësi tepër të rrallë janë edhe detajet për çdo drejtues të Partisë Komuniste në periudhën në të cilën ata kanë qenë anëtarë të Komiteti Qendror apo Byrosë Politike, si dhe shkaqet se përse janë përjashtimit e disave prej tyre nga Partia.

LISTA

Në listën e tyre ata kanë futur të gjithë anëtarët e Komitetit Qendror të Partisë Komuniste shqiptare për periudhën 1941-1948, si dhe listën e anëtarëve të Byrosë Politike të viteve 1941-1960. Sipas dokumentit sekret të CIA-s, Komiteti Qendror për periudhën 1941-1948 përbëhej nga 22 anëtarë. Në listën e anëtarëve janë emrat e Enver Hoxhës, Nako Spirut, Qemal Stafës, Ramadan Çitakut etj.

Kurse lista e anëtarëve të Byrosë Politike të viteve 1941-1961 përmban 26 emra. Nga kjo listë të bie në sy se, në 20 vjet, 12 prej anëtarëve të Byrosë Politike, të cilët ishin edhe figura të njohura të Luftës Nacionalçlirimtare, janë përjashtuar ose kanë pasur një fund tragjik, siç është rasti i Liri Gegës, Koçi Xoxes apo Bedri Spahiut.

Komiteti Qendror në vitet 1941-1942, pozita në Parti

Enver Hoxha Sekretar i Parëi i PKSH

Koçi Xoxe, anëtar e Byrosë Politike deri në shtator 1948, u ekzekutua në qershor 1949
Tuk Jakova është përjashtuar nga Byroja Politike në vitin 1951, në vitin 1955, në qershor, përjashtohet edhe nga Komiteti Qendror dhe nga të gjitha postet
Bedri Spahiu është larguar nga Byroja Politike në vitin 1946, por është riemëruar përsëri në vitin 1948, për t’u përjashtuar përfundimisht në vitin 1951. Në vitin 1955, në qershor, përjashtohet edhe nga Komiteti Qendror dhe nga të gjitha postet.
Nako Spiro, anëtar i Byrosë Politike, vetëvritet në nëntor të vitit 1947
Liri Gega, në nëntor të vitit 1944 përjashtohet nga Komiteti Qendror dhe në vitin 1956 ekzekutohet për komplot kundër shtetit
Kristo Themelko, në shtator të vitit 1948 kritikohet, dhe në nëntor 1948 përjashtohet nga Komiteti Qendror
Ramadan Çitaku përjashtohet nga Komiteti Qendror në nëntor të vitit 1948 dhe kritikohet rëndë në vitin 1949
Ymer Dishnica largohet nga Byroja Politike në vitet 1943-1944, përjashtohet nga partia në vitin 1947
Kadri Hoxha, arrestohet në mars të vitit 1947 dhe më vonë ekzekutohet
Qemal Stafa, vritet në një përpjekje me karabinierët në vitin 1942
Pandi Kristo largohet nga Byroja Politike në shtator–nëntor të viti 1948, dhe më vonë përjashtohet edhe nga partia.
Në maj-qershor të vitit 1949 arrestohet Sejfulla Malëshova largohet nga Byroja Politike, dhe nga Komiteti Qendror në shkurt të vitit 1946. Përjashtohet nga partia në vitin 1947
Hysni Kapo, anëtar i Byrosë Politike.
Mustafa Gjinishi në gusht të viti 1944 vritet me urdhër të jugosllavëve, ekzekutohet nga Liri Gega.
Liri Belishova është zgjedhur anëtare e Komitetit Qendror në nëntor të vitit 1948, dhe është përjashtuar nga partia në vitin 1960.
Gogo Nushi, anëtar i Byrosë Politike.
Mehmet Shehu largohet nga Komiteti Qendror në shkurt të vitit 1948 dhe rizgjidhet përsëri anëtar i Komitetit Qendror dhe anëtar i Byrosë Politike në shtator-nëntor të vitit 1948. Zgjidhet kryeministër në vitin 1954.
Nesti Kerenxhi përjashtohet nga Byroja Politike dhe partia në nëntor të vitit 1948, u akuzua si mbështetës i Xoxes.
Pëllumb Dishnica, kritikohet në shtator të vitit 1948 dhe përjashtohet nga Komiteti Qendror në nëntor 1948.
Xhoxhi Blushi, kritikohet në shtator të vitit 1948, përjashtohet nga Komiteti Qendror në nëntor të vitit 1948.
Koço Tashko, ministër i Bujqësisë, në shtator të vitit 1960 përjashtohet nga partia

Byroja Politike në vitet 1941-1961

1. Enver Hoxha 1941- ...
2. Koçi Xoxe, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1941 deri në 1948. Ekzekutohet në vitin 1949
3. Tuk Jakova, anëtar i Byrosë Politike nga 1941 deri në vitin 1951. Përjashtohet nga Byroja Politike në vitin 1951 dhe nga partia në vitin 1955
4. Nako Spiro, anëtar i Byrosë Politike nga 1941 deri në vitin 1947. Vetëvritet në vitin 1947
5. Bedri Spahiu, anëtar i Byrosë Politike në vitet 1941-1946 dhe 1948-1951. Përjashtohet nga partia në vitin 1955
6. Liri Gega, anëtare e Byrosë Politike në vitet 1941-1944. Përjashtohet në vitin 1944 dhe ekzekutohet në vitin 1956
7. Kristo Themelko, anëtar i Byrosë Politike nga 1946 deri në vitin 1948. Përjashtohet në vitin 1948
8. Ymer Dishnica, anëtar i Byrosë Politike në vitet 1941-1943. Përjashtohet nga Byroja Politike në vitin 1943 dhe nga partia në vitin 1947
9. Pandi Kristo, anëtar i Byrosë Politike deri në vitin 1948. Burgoset në vitin 1949
10. Sejfulla Malëshova, anëtar i Byrosë Politike në vitet 1944-1946. Përjashtohet nga Byroja Politike në vitin 1946 dhe nga partia në vitin 1947
11. Hysni Kapo, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1946
12. Mustafa Gjinishi, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1943 deri në vitin 1944. Ekzekutohet në vitin 1944
13. Gogo Nushi, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1947
14. Nesti Kerenxhi, anëtar i Byrosë Politike në vitet 1947-1948. Përjashtohet nga Byroja Politike në vitin 1948
15. Mehmet Shehu, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1948
16. Liri Belishova, anëtare e Byrosë Politike në vitet 1948-1960. Përjashtohet nga Byroja në vitin 1960
17. Spiro Koleka, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1948
18. Manush Myftiu, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1956
19. Rita Marko, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1956
20. Ramiz Alia, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1960
21. Haki Toska, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1961
22. Adil Çarçani, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1961
23. Kadri Hazbiu, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1961
24. Koço Theodhosi, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1956
25. Petrit Dume, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1961
26. Pilo Peristeri, anëtar i Byrosë Politike nga viti 1952