2011-07-15

Fehmi Berisha:“Vala e solli nimfë”



image Fehmi Berisha



“Fehmi Berisha me librin e tij të parë me poezi Vala e solli nimfë”, hynë në shtëpinë e poetëve, pa frikë, dera për këtë talent është e hapur.
Pas disa dekadash vuajtje e burgosje nga sistemi titisto-milloshevian, Fehmiu vjen në këtë dekadë të re, si një poet serioz.”

Nga Fatime Kulli

Vëllimi me poeziVala e solli nimfë” i autorit Fehmi Berisha përmban në lëndën e tij përmbledhëse 70 poezi, të cilat kanë në strukturën tekstore formë e strukturë të ndryshme. Po çfarë më grishi mua që i ndjeva këto poezi, gjatë kohës kur i lexoja e rilexoja disa herë?! Poezitë e Fehmi Berishës, janë të ndjera, komunikuese sepse brenda gjendjeve poetike, gjallon filozofia jetësore, atdhedashëse dhe njerëzore.
Shprehjet poetike, pothuajse në tërësinë e librit Vala e solli nimfë” kanë një lidhje të sistemuar artistike, ku metaforat “luajnë” si peshku i artë në ujë, në shërbim të themelit poetik. Libri me poezi është i ndarë në dy kapituj. Kapitulli i parë është një kështjellë e ngritur me gurë poetik, duke pasqyruar dhimbjen e sakrificën për të mbajtur të pastra rrënjët dhe identitetin e kombit të tij.  Autori në këto poezi ka përshkruar një rrugëtim të gjatë dhimbjesh, qëndrese, për t’u mos u shpërfytyruar si njeri, këndon dhimbjen për lirinë e cunguar, me vargjet:
“Këngën e brengës me lot lirie,
Prangat kërcëlluan si heshta
Thellë në asht,
E kënga nuk u ndal...”
 (poezia Kënduam mbi eshtra””
Duke mos iu shkëputur boshtit rrënjor poetik të
librit Vala e solli nimfë”, perceptimi im për këtë lloj poezie, qëndron koncepti autorial në pasqyrimin e vetvetes. Kohëzimi poetik i Fehmi Berishës, lëviz në qëllim në vetvete: E shkuara nuk e fshin të shkuarën. Këtë e vërejmë tek poezia “Dua të kërcej vallen e Osman Takës”
Ja sprova:

“Ngjeshur në fijen më të hollë të kujtesës
Lëviz me dhembje nën ullirin plak
Afrohem pranë rrënjëve të tij,
Degët e thyera kullojnë gjak…”

Pra, nëpërmjet shprehjes sentencë: “Mungesa e së shkuarës, mjegullon të ardhmen”, autori shëtit nëpër njollat e murrme të historisë, ku ngjyrat janë shpërbërë në koleksionin e heshtjes... aty ku dëgjohet kënga e Çelo Mezanit, poeti Berisha shprehet poetikisht: “Dua të kërcej vallen e Osman Takës...”
Po kështu mund të vlerësojë poezitë, “Kur Këndon Dea”, “Dua një Kostum”, “Bukurinë e kafshojnë...”, “Ndër dhëmb urie”, e të tjera, ku autori nëpërmjet  simbolikave, elementëve bazë të poezisë artistike  ndërton një muze antik me poezi refleksive, historike, atdhetare. Si urëlidhëse përdor këto poezi, për zgjimin e ndërgjegjes njerëzore, për të mbrojtur këto vlera historike kombëtare. Këto ndjesi poetike i realizon tek poezia “Atdheu im djepit përkundur që në lashtësi”, me forcë artistike të ndjesive sublime, si një përkushtim të madh, idealin ndaj  Atdheut. Përmbajtja poetike është ligjëruar mjaftë mirë, mes dy kohëve, gjatë aktit poetik.
Poezia e Berishës (në kapitullin e dytë) zhytet si nëndetëse brenda karakterit poetik, për shkak të nuancave dhe lëvizshmërisë së gjendjes shpirtërore në aktin e krijimit lirik, me një me një tematikë të larmishme, në shumë këndvështrime. Veçoj në këtë kapitull poezitë: “Emrin e saj, vara në qerpik”, “Desha të bëhem harfë”, “Ëndërr e këputur”, “Unë gjysma ime”, “Më vjen si imazh zjarrdashurie”
e tjerë.Shpirti poetik i autorit Berisha, aktualisht emigrant në Zvicër, rreket me prekë çdo detaj poetik, nga ngjarjet apo ëndrrat e jetuara ose jo,  krijuar mes dy kohëve,
Jeta e poetit pasqyrohet në pasqyrën e botës së brendshme shpirtërore, dëshirave poetike, zhgënjimeve, intimiteteve, në çdo poezi,  ku të gjitha detajet e bëjnë atë, më tërheqës, më interesant, më fisnik. Autori, duke rendur nga përditësia tek abstraksioni, duket se e ndien veten më mirë. Këtë e konstatoj tek disa poezi, ku simbolika e metaforat dalin në pah, pothuaj spontanisht, si një improvizim i pritshëm dëshiror.
Poezitë  të veshin emocione, herë të bardha e herë të hirta, si gjetje refleksive, që vjen si diskurs socio-linguistik, duke na dhuruar një mozaik të bukur, të ndjeshëm poetik.
 Tek poezitë më të realizuara, autori Berisha, krahas spontanitetit të rrëfimit, ka ditur të krijojë dhe mënyrën, gjuhën vetshpallëse të ndjenjave të tij. Ndaj nuk mund të kalojnë pa rënë në sy poezi të tilla si: “Emrin e saj, vara në qerpik”, “Desha të bëhem harfë”, “Ëndërr e këputur”, “Unë gjysma ime”, e tjerë.P.sh: tek poezia Më vjen si imazh zjarrdashurie”. Në këto poezi, efekti tingëllor me brendinë e mendimit poetik, janë në një sintezë ëndërrore për dashurinë e jetën...
Poeti i ka qëndisur vargjet i ka qëndisur vargjet në formë të mrekullueshme artistike. Në këtë poezi, poeti pasqyron një botë shpirtërore të shprehur me artin e fjalës, me një ndjenjë të fortë INTIME, duke na “imponuar” të dëgjojmë melodinë poetike, të luajtur shumë bukur, në shilarësen e shpirtit poetik.Fehmi Berisha me librin e tij të parë me poezi Vala e solli nimfë”, hynë në shtëpinë e poetëve, pa frikë, dera për këtë talent është e hapur. Pas disa dekadash vuajtje e burgosje nga sistemi titisto-milloshevian, Fehmiu vjen në këtë dekadë të re, si një poet serioz.
Poezia vlerësohet nga vlera dhe mesazhi që përcjell autori, e jo nga sasia.
Ky libër tregon se autori, ka arritur të krijojë një model të vetin për përzgjedhjen e fjalës, në strukturimin e vargjeve, me simbolika dhe metafora artistike që zbukurojnë këtë libër, ku shëmbëllen shenja të mirëfillta arti letrar, me një forcë të brendshme të mendimit filozofik për dashurinë dhe jetën.

I ndjeri Ismail Kadare, ose shkrimtari që i zgjati jetën regjimit komunist

Kërko brenda në imazh Nga Flori Bruqi Ismail Kadare (28 janar 1936 - 1 korrik 2024) ishte akademik, politikan, ish-deputet i Kuvendit Popull...