 |
| Begzad Baliu |
To: Sterkala@yahoogroups.com
From: bbaliu@yahoo.com
Date: Tue, 12 Jul 2011 01:12:56 -0700
Subject: Re: [Sterkala] ...Mërgim mëkatar, mijëra varre bosh ke lënë ti...
Urime Flori
Prej krijuesve, thone lexuesit e tyre, nuk kerkohet te zbulojne
henen, por perditeshmerite tona te thjeshta. Duke lexuar poezite tuaja,
me duket sikur jetova gjallerisht nje pjese te perditeshmerise sone.
Faleminderit per çastet e bukura qe me solle!
Me respekt,
Prof.dr.Begzad Baliu
Nga Flori Bruqi : PORTRETI I NËNËS
nga Flori Bruqi më 2011-07-12 në orën 9:11.PD/Botuar :www.facebook.com/
“Nënë për ta shpëtuar jetën Ty,dhashë lëkurën e do ta jepja edhe shpirtin”(Prof.dr.sci.Mirlin Bruqi)
Nga qytetet e fshatrat e largëta vijnë Banorë(të përkohshëm)në Prishtinë Pleq Plaka Të reja Të rinj Me shporta të vogla në duar Vijnë çdo të diel Vijnë(ndoshta)çdo ditë Te dera e Spitalit Në orën 14 Gumëzhijnë korridoret Nga hapat e tyre Zhurmojnë pavijonet Korridoreve… Zvarritët rrëqanthi vdekja Në dhoma hyn shqetësimi Secili me de(r)t Për të afërmin e vet Kështu çdo të diel Kështu çdo ditë Në orën 14 Burbuqja kurajon Nënën Mirlindi jep lëkurën e vet Për ri(ngjalljen)e Saj Të afërmit shërim i dëshirojnë Të tjerët shpresojnë… Ja dhoma… Ora mbi radio Trëndafilat e freskët Mbi tavolinë Tok(gati) e gjithë familja Babai qëndron e mejton Ndoshta… Kujton profiling e dhëndrrit Ja rrudhat e nënës sime (Kujtoj zënkën e prindërve për mua) Tik-taku i orës Dikur pushon Në orën 4 të mëngjesit Një qetësi… Unë Kam parasysh Profilin e fëmijëve të mi Shoh në sy Profilin e Granitit e Diamantit Mullarët e sanës Në oborrin e braktisur Ja(gati) e gjithë familja Mungon(vetëm fizikisht)Ajo Mungon Nëna ime Në dhoma hyn: Ajri Drita Dashuria Jeta Shokët Shoqet Babai Të dashurit…. **** Dhe një hije Më ndjek pas Shëndijë kohe Profil i Nënës Zjarr i Diellit! NGA FLORI BRUQI :Arti nuk të do të vetmuar...
CIKËL POETIK NGA FLORI BRUQI
1. RREZE DRITE Për Ty nga zemra këtë poezi po e rris asnjë hije muzgu nuk i fus brenda Ti kërkon dritë se ishe dritë siç janë dritë të gjitha nënat Vije Ti çdo mbrëmje duke më pëshpëritur: -Natën e mire bir çelësin mos ia vë derës do të vijë nëna (Gjumin pa ta prishur) me hapa të pranverës Biro të të shoh mos je shpluar kur ike Unë të putha a thua më ke ndjerë ndoshta vetëm koha si rreze drite në mua t’paska mbetur Këtë poezi Nënë nga zemra e shkrova dhe hije azhuri s’i futa Brenda Ti kërkon dritë se ishe Dritë siç janë Drita të gjitha Nënat 2.LAJTMOTIV I SINQERTË U këndoj të thjeshtave të urtave fjalës së dashur dritës së qartë të gjitha ëndrrave më ljtmotiv të sinqertë të gjitha këngëve përherë me krryerresht Femrave Ejani në këngë Nëna dhe motra të dashura gra hyni në këngë në lindëm nga këngët Tuaja nga zëri Juaj morëm këmbë 3.LIRI FJALE Në ditën e takimit me fole më zë tjetër dhe unë çuditërisht prapë erdha nga zemra të të shoh e të puthi si Diellin kopshtin me lule përse qe aq e ashpër Mos vallë në qytetin tend ilirik të ndjekin qentë e tërbuar ndonjë hije nate apo do të mbetesh e mbyllur sal për vete Arti nuk të do të vetmuar as muzikë s’mund të ndjesh një buzëqeshje do të kërkoj prore dhe karafila do të dhuroj e puthje të ngrohta Mos hesht as mos ik lulebore sigurisht ti do të qesh një ditë dhe lufta mes unit tend e urrejtjes do të çmend ty të tërën vetëm jam dhe pres të vish… 4.QYTETI KU TË PRITA U ndala ballë Spitalit të Prishtinës hipa si Orfeu në altar dy vargje të ti them më zërin e shterur nga shqetësimi Dhe unë e pashë qytetin tend më një dallendyshe fola me beso dhe ikem të dytë e më tepër ike ti Unë prapë jam aty ku më ke lenë në Sallën e kuqe të Pallatit të Rinisë vallëzoj më hijet nuk e di cilën ta përkdhel Ti nuk je retë mbi qytet me nevrikosin dhe shiu më lag bashkë me vargjet Një ditë në një orë dilë e takohemi kiamet nuk bëhet nuk bëhet as qyteti det I mërzitur rri i fyer jam pres dashurinë tënde e të fle mbi gjinjtë e tu Mbi buzët e tua të zë një ëndërr të kërkoj t’i ha aat sy me vargje Po vargjet nuk kanë faj që ti nuk i ndjen asnjë grime mos ik mos u fsheh e as zërin mos e ndërro!… 5. AKUARELI I DIELLIT Iku Tetëmbëdhjetë vjeçare E bukur S… Si hëna pesëmbëdhjetë Në fletore shkroi vjershën Për Mëngjesin në Prishtinë I pëlqyen soliterët e lartë Dhe shtëpitë plot blozë Tjegullat e çative të ulta Me myshqe të venitura Shtegu i fushës kujtonte nënën Më këmbë t’amputuar Dhe Agimin e madh pas shiut Që lëkundin pemët në zgavra Në Prishtinë.. Ajo me gishtin tregues vizatoi Në xhamat e ateles Profilin e babait plak-Metë Pastaj e fshiu me dorë Dhe dorën e puthi Kur u kthye në vendlindje Vuri pëlhurën pas një karroje me sanë Në kalldrëm… Dhe vizatoi dridhshëm një rrugicë fshati në muzg Në agimin e azhurtë Hapi dritaren Rrotulloi çuditshëm Lindjen e Diellit Hijet në vetminë e rrugës Dallëndyshet Një pikë vesë Në mbremjën e majit Ngriti penelin Dhe e ngjeu në Akuarelin e Hënës Pikturoi rrugën Me baltë të Strellcit Durakun plak Kopshtet me dardhë Fshatarët e vyer Me drapërinj në duar Shtëpi me dyer të rënda Strehë me borë Hapësira bojë gushëpëllumbi Hga fshatrat malorë… 6. MENDIM I KREDHUR Shpirti i Saj Një lëndinë Qershori Selvitë ndanë rrugës Trupin e saj imitojnë E dua atë Era viteve Buzët do t’ia vyshkë Reliefin e kuq të mollëzave VIzat e rudhave do t’ia prishin Por Megjithatë e dua Sot Kur me të jam i dritëzuar Në shpirtin e përjetshëm Jam i rrethuar edhe më njomësi Edhe me rrudha Nga pranvera e syve Margaritarë të Saj 7.REKUEM I PËRLIGJUR Prej gjakut e zemrës s’mund të dalë siç u dogjën të tjerët s’dua të digjem ç’donin ziliqarët në kopshtin e Edenit mollën e Eridës në dorë që më lanë ditë pas dite prej zemërimit të përligjur nga trishtimi Zeusi s'e fal Prometeun pa ia treguar fshehurisht intrigën dashuritë digjen e përvëlohen sa fort brenda çdo ëndrre vuan zemra vetë udhë u deshën që djajtë të risjellin poshtërimin e zbritur nga Olimpi i lartë të lënë shtrëgatën... e të vrasë njerëzinët edhe lotët kur djegin shpirtin së brendshmi më ngjan se më hiqet i rëndi mallëngjim një këngë ilirishte përftohet fshehtësire e vjen një kohë letargjie me gjëmimë 8.SHPRESA TË DJEGURA Me çantë mbi shpinë të mbushur plot mall rrëzë supi rripat e saj fort të shtrënguar të rrezikuar frikshëm endeni nëpër vargmale nëpër dhëmbë fatziun fajtor duke mallkuar Shikimi i nënëmadhes si shqiponjë pas e ndjek klithma djemsh mbetur ikona nëpër pragje një dashuri e braktisur shpirtin tuaj e djeg lot që mundin burrërinë e shkasin mbi faqe Gra zemërngrira presin në ankth zhytur veten mallkojnë që nëna s’i bëri dot djalë motra kërthinj prej trishtimit të mbytur dhimbje e pamatur që gjunjëzon dhe djajtë Mërgim mëkatar, mijëra varre bosh ke lënë ti nënat kobzeza, që s’kanë një gur ku të qajnë vejusha të pafat ngado mbjellë si tulipanë të zinj fëmijë që prindërit në prehër dot s’i mbajnë Emigrant, fjalë mizore që s’di të falësh kurrë dete lotësh mbush e mallin kudo ti e mbjell zemra nënash me gozhdë mbërthyer në mur kujtimi përcaktor njerëzish që tonelata dhimbjesh sjell...! në shpresat e djegura vret dhe qan trishtimi... ....zemra nënash me gozhdë mbërthyer në mur kujtimi....dete lotësh mbush e mallin kudo ti e mbjell, zemra nënash me gozhdë mbërthyer në mur kujtimi, përcaktor njerëzish që tonelata dhimbjesh sjell...! në shpresat e djegura vret dhe qan trishtimi... I dashur Flori, Vetëm ky pesëvargësh mahnitës do të ishte i mjaftueshëm që autorin e tij, edhe sikur të mos kishte shkruar asgjë tjetër poetike, ta rendisje në listën e poetëve me frymëzin hyjnor në letësinë shqipe. Ky pesëvargësh i përcjell lexuesit një mesazh aq të fuqishëm për thelbin e jetës së emigrantit, ashtu si edhe katërvargshi i dhimshëm i Ndre Mjedës: Në kombe t' tjera, n' dhena t' tjera, Ku shkoj jetën tash sa mot, Veç për ty m' rreh zemra e mjera E prej mallit derdhi lot. Përmes jush, e përshëndes me gjithë zemër zotin Zef Pergega, për analizën e shkëlqyer që i ka bërë poezisë suaj në shkrimin me titull "Një syth shpirti në akuarelin e një kosovari". Ju uroj me shpirt. Prof.dr.Eshref Ymeri ************* …brenda syrit poetik të Flori Bruqit NJE SYTH SHPIRTI NE AKUARELIN E NJE KOSOVARI ZEF PERGEGA Nanat janë krijesa e krijesave njerëzore. Asnjë hije muzgu me fluturim korbash nuk zë vend në shpirtin e tyre. Stoicizmi human dhe krenar është sfida e natës. Ata linden prej dhimbjës dhe dhimbjës së rritjës i kënduan gjithë jetën. Me këngë e thurin djepin e dashurisë dhe me shallin e ylberit i shërojnë ethet e forta. Asnjë art nuk mund ta shëmbë tempullin e shënjtë të tyre. Nanat janë bota e qiellit dhe e tokës dhe krah u japin foshnjave të bëhen ëngjëjt e jetës. Sa herë ngjitësha shkallëve të drunjta të kullës së vjetër, nana ime që thurte bukur çorape me luledele apo me degë ulliri, pa më parë me therriste me emër. Me njihte nga hapat e ngjitjës…Ndërkohë që arti i sotëm e ka shpërfillur fytyrën dhe visarët e shpirtit të nanës dhe është mbërthyer si rriqën ne kërthizën e vibrimeve nudo, ngrihet një bir kosovari i lindur në vatren e lisit të tamlit dhe lisit të zjarrit, një flori-florë poetike mbi kurorë të gurrës së parë me emrin njerëzor Flori që me pathosin e tij të vlugut e ngre simbolikën e nanës mbi rrezët e dritës asaj drite që ajo i përket. Rastësisht e me saktë në mënyrë periodike e lëxoi krijimtarinë e këtij poeti dhe si anija që e hedh spirancen në molon e ankorimit ma mbajti vështrimin një cikel poetik e këtij fisniku të fjalës së lirë. Duke lëxuar poezinë “Rreze drite” njeriu dhe në mënyrë të veçantë emigranti s’ka sesi të mos ngrohet nga këto rreze dhe të na kujtojë që sado që jemi larg shpinë kthyer, nana kurrë s’e harron birin apo bijen e saj. Që ajo të mos rrijë duke pritur mbas dere nga këto mbrapështi, Flori Bruqi si një thurës vargjesh me mbjellje zambaku e tredofilesh në ballkonin dhe kopështit të mevehtësisë së Kosovës, shkëput nga trungu i shpirtit një petale meraku prej vazos së kujdesit të nanës drejt adresës tonë, si pëllumbi që këkon bregun… “…Natën e mirë bir Çelësin mos ia vë derës Se do të vijë nana Gjumin e paprishur Me hapat e pranverës Mos je shpluar Kur ike…!” Poeti Flori Bruqi e ka thënë me një ndjenjë të thellë atë që shumëkush e ka harruar madje e ka mbraktisur nga shpirti këtë kumt njerëzor. Këtë thesar që rrjedh në lumin e turbulluar të jetës, Flori e nxjerr nga fundi si varken e mbytur. Shumë i kanë kënduar nanës që ngjajnë me tinguj nostalgjie, por motivi i autorit në fjalë ka atë rreze drite që nuk shterr në shpirtin e nanës pavarësisht se koha po i josh brezat me harresën dhe përzierjen e gjakut. Bash kur hollohet e ndryshohet gjaku aty nana loton me sytë nga qielli për pak shpresë dhe respekt për prinderit. Lajmotivi i poetit Flori Bruqi ka eren e theut të parmëndës dhe e lëron vargun në ngohtësinë e qiellit pa patur nevojë të marrë miell hua, por gruri i arës së tij piqet me afsh trualli. Shpirti poetik me të cilin ka rrethuar tokën e mushtit të vargjeve bashkë me fantazinë dhe dhuntinë rri në dritaret e një kalaje, si zogu që sjell lajmin e begatisë, lidhur guret me metafora dhe ushqyer me qumështin e zanave të kthyera përseri pas shumë motësh ikjesh ndër valë. Poeti kosovar u këndon atyre që nënçmohet, atyre që shkelen me të padrejtë, atyre që u flet puna dhe dikush ua mohon me guna, I këndon urtisë, mençurisë së popullit të tij, bekimit të ballit dhe nderit të nëpërkëmbur. Ai i thërret nanat, vashat të vijnë në këngë se me këngë janë rritur djepat e trimërisë se pa ata djepa Kosova do të ishte përseri e shtypur ndaj dhe poezia e tij “Lajtmotiv e sinqerte” është një zgjim dhe një kurajo, nje hov dhe një tingull i ri në piskamë se prej tyre ne morëm këmbë… “…Ejani në këngë Nana dhe motra Ne lindëm nga këngët tuaja Nga zëri juaj Morëm këmbë…!” Para vargut të Flori Bruqit të ndizet një qerpik ngadhnjimi. Ai të fton qetësiht pa tamburante në vargun e rrëzeve të perëndimit për ta përjetuar poezinë nga vitrina e pastër e dritës që ndizet në pishtar. Edhe pse politikisht ka ardhur liria ne Kosovë, shpirti i vashës e përjeton atë me trishtim. Të lehurat e natës nëpër zgavrra përgojimesh të paragjykuara me kurtha e gracka dashurie dhe poeti i vemëndshëm e shkoqit këtë ndjesi, mbasi ai nuk i duron njollat e zeza në bluzën e bardhë të transparences së virtytit njerëzor dhe pyet në poezinë “Liri fjale” “…Mos vallë në qytetin tënd ilirik të ndjekin qentë e tërbuar Ndonjë hije nate…?!” Flori Bruqi, si në jetë dhe në krijimtari nuk thyhet nga pushteti i prangave të pritjës dhe as nuk e kapin ethet e padurimit edhe kur e ndjen vetvlimin në damarë. Me krah dallendyshe ngjit muret e heshtura, ku jeta merr serume të hidhura e ai ulet në karriken e sallonit të pallatit të ëndërrave rinore pasi shiu e ka bërë qull fletoren e vargjeve pa e ndjerë shterrjen kur shkruan poezinë “Qyteti ku të prita” “…Unë jam aty ku me ke lënë Vallëzoi me hijet E nuk di cilën të përkedhel Pres dashurinë tënde Mbi buzët e tua të zë një ëndërr…!” Një poezi e veçantë me një gurrë me metafora dhe me një kopësht me krahasime është ajo me titullin “Akuareli i diellit” Ajo iku në moshë të njomë, pa pasaportë e pa adresë. Ndoshta pa mësuar mirë emrat e malit, lendinës, lumit e bregorës që jetës i japin blegerime. Nxori në rrugë në atë shteg të ngushtë nga gjoksi i paprekur fletoren me vjersha dhe shkroi për mëngjesin e Prishtinës, të vetmin kujtim mori më vete nga majat e ikjës dhe ai ngushtim shpirti e tokë i kujtoi nanen. Në xhamat e retinës vizatoi portretin e baces plak dhe pastaj e fshiu me dorë dhe dorën e puthi me bekimin e vetvetës. Eshtë gjaku që ndjen gjakun, e kush me bukur se Flori Bruqi e përcjellë këtë penelatë, si visari me i çmuar i shqiptarit e i kosovarit. Dikur ajo vashë u kthye ne vendlindje. Autori nuk u bën thirrje dallendysheve të kthehen, por ai nga një kënd i syrit të tij vëzhgon fluturimin e tyre nga qielli që u laguan dhe e stolis tablonë kur vasha e ngjeu penelin në akuarelin e hënës në mbrëmjen e majit dhe pikturoi rrugen. Kishte çelur pranvera e kthimit. Ky motiv është thënë nga Flori Bruqi në mënyren me mjeshtrore. Në fshat vasha që kishte ikur, por atdheu i ishte mbledhur galuc si një gur në zemër e në shpirt, me të cilin ajo kuvendoi gjithë kohën e largimit duke gjetur në ato themele hijet e vetmisë dhe të heshtjës dhe me tej melodinë e draperit në duat e fahtarëve të tokës së saj. Flori është i dashuruar pas së bukurës, ai e ushqen atë që të mos vyshkët dhe të mos shkilet. Madje ai është një triumf rrënjësh që larton trungun e inditetit njerëzor. S’ka gjë më të bukur kur femra e ruan feminitetin e saj sa edhe pemet kërkojnë ti ngjajnë. “…Shpirti i saj Një lëndinë qërshori Selvitë ndanë rrugës Trupin e saj imitojnë…!” Ndesha një krahasim që e vellon se tepërmi stofen e vargun dhe e llamburit mesazhin tek poesia “Mendim e kredhur” Nuk e di nëse ky poet me një fizionomi të konturuar në brumin e farës kombëtare ta këtë provuar mërgimin. Ai me nota trishtimi e vizaton portretin e shekullit që ndau familjen duke u çirrur nëpër tribuna e konferenca për liri e lëvizje të lirë. Sa nana e motra mbetën pa burra, pa fëmijë e autori thotë se nuk paten një gur ku të qajnë! Vejusha pa fat me prehera të thatë. Djepa që nuk lidhën dhe as nuk zgjidhen. Kënga Nina-nana e ngrirë në mure të akullta dhe siç thotë Flori, në shpresat e djegura vret e qan trishtimi. Tonelata vujtjesh që mbytën mbi dallgët e mërgimt mekatar dhe poeti i dhimbshur thotë: “…Shikimi i nënëmadhës si shqiponjë/ Pas e ndjek/ Klithma djemsh/ Mbetur ikona nëpër pragje…!” Në akuarelin e dritës së shpirtit të tij që rri në pëllëmbë të vargjeve, një ditë në Amerikë dallova ylberizimin e figurave letrare dhe artistike të këtij poeti që e shikoj si kurore magjike mbi ballë të tokës kosovare për t’ia zbukuruar fytyren lirisë dhe gjithçka që është shqiptare. zefpergega434hotmail.com Detroit 25 Qershor 2011 ******* |
