Përpjekjes së shqiptarëve të Kosovës për liri dhe pavarësi i paraprinë shumë ngjarje që janë të shënuara në historinë e Kosovës së re. Njëra ndër to është deklarata kushtetuese e dy korrikut të vitit 1990 nga legjislatura e fundit të viteve të ’90-ta e Kosovës.
Nën erën e ndryshimeve dhe përmbysjes së komunizmit, që po i udhëhiqte LDK-ja në Kosovë, në krye të së cilës ishte lideri historik dr.Ibrahim Rugova, do ta bënte legjislaturën e viteve të ’90-ta të Kuvendit të Kosovës, që të ndryshonte apo që të përforconte qëndrimet atdhetare.
Kjo ngjarje sot kujtohet pashkëputshëm së bashku me figurën kolosale, presidentin historik të Kosovës Ibrahim Rugova, i cili me formimin e Lidhjes Demokratike të Kosovës hapi rrugën që të zhvillohen proceset e reja demokratike që deri në atë kohë ishin vetëm një ëndërr e shqiptarëve, të okupuar me shekuj.
Tani, kur u bënë 23 vite nga kjo ngjarje e shënuar delegatët e asaj kohe kujtojnë vullnetin, dilemat dhe dramacitetin e situatave, dhe vendimin që pavarësisht rreziqeve që mund të paguheshin me jetë, do të bëheshin pjesë e përmbushjes së ëndrrës shekullore të shqiptarëve.
Presidenti Rugova sa ishte gjallë gjithmonë e promovonte 2 korrikun si ditën e Republikës, duke kërkuar nga bashkësia ndërkombëtare vetëm njohjen formale të saj.