Në fillim të viteve ’90-të amerikanët kishin pritur një konflikt të armatosur në Kosovë, për të cilin kishin vlerësuar se ishte i pashmangshëm. CIA kishte parashikuar se do të ishte e pamundur të mënjanohej lufta në mes Shqipërisë dhe Serbisë, në të cilën ushtria shqiptare do të dilte humbëse, kurse Serbia në një periudhë të caktuar do të pushtonte territore malore brenda kufirit të Shqipërisë.
Në dokumentin e shpalosur së fundi të CIA-së, të emërtuar “Forcat e armatosura Shqiptare: Të papërgatitura për konflikt me Serbinë”, i cili është hartuar në janar të vitit 1993, analizohen konfliktet e pritura të ushtrisë serbe me kryengritësit shqiptarë në Kosovë dhe aftësia e Shqipërisë për t’u kyçur në luftë. Forcat e Serbisë, sipas vlerësimeve në raport, atëherë ishin të respektuara.
“Në rast të kryengritjes së shqiptarëve Beogradi do të mund të reagonte brenda disa orëve”, thuhet në raportin e CIA-s.
Krahas 25 mijë pjesëtarëve të MUP-it, ushtria jugosllave ka së paku edhe 10 mijë ushtarë të pajisur me rreth 200 tanke, 160 automjete të luftarake dhe 160 lanuses artilerik. Krahas kësaj Beogradi ka edhe 26 mijë ushtarë vetëm 50 kilometra larg Kosovës dhe rreth 75 mijë serbë të moshës ndërmjet 15 i 59 vjeç në Kosovë dhe qindra njësite të organizuara paraushtarake, transmeton raportin e CIA-s. gazeta serbe NOVOSTI.
Përballë shanseve të vogla për fitore në një konflikt me Serbinë, liderët shqiptarë sigurisht që do të drejtoheshin nga vendet e tjera për të kërkuar ndihmë, duke përfshirë këtu vendet myslimane.
Edhe pse thuhet se Irani kishte ofruar dërgimin e “vullnetarëve”, Tirana më parë do të kërkonte ndihmë nga Turqia, thuhet në analizën e CIA-s.
Ankaraja tashmë po stërvit oficerët shqiptarë. Amerikanët gjithashtu ishin frikësuar se përzierja eventuale e Turqisë në luftë do të shtonte tensionet e këtij shteti me Greqinë.
Përkundër dominimit ushtarak të Serbisë, analistët e CIA-s vlerësojnë se konflikti në Kosovë do të ishte i shkurtër. Rreth 25 mijë shqiptarë të aftë për ushtri, thonë se kanë armë të fshehura dhe pa asnjë hezitim do të bënin luftë guerile.
Në një situatë të tillë, analistët e CIA-së kanë parashikuar se ushtria serbe do të sulmonte bazat ushtarake në brendi të Shqipërisë dhe do ta fuste Tiranën në luftë.
-Ushtria shqiptare nuk do të mund të krahasohej me forcat ushtarake serbe relativisht mirë të pajisura me armatim modern (në atë kohë) në rast se konflikti në Kosovë do të përfshinte edhe Shqipërinë fqinje, shkruan në raportin e CIA-s.
“Besojmë se autoritetet shtetërore në Tiranë do të provonin ta mënjanojnë konfliktin e drejtpërdrejtë, por ai sipas të gjitha gjasave do të ishte i pashmangshëm. Tirana sigurisht se do të ndihmonte shqiptarët e Kosovës me furnizim me armatime dhe ushqime, por edhe do të shërbente si korridor për vullnetarët, armatimin, paratë dhe furnizime të tjera nga vende të ndryshme”.
Amerikanët në atë kohë nuk kishin llogaritur shumë në suksesin e ushtrisë shqiptare. E përshkruajnë si të vjetruar, të pastërvitur, pa rezerva të karburanteve, ushqimeve, barnave dhe veshmbathjes. Kurse shumica e tankeve që dispononte kjo ushtri ishin version kinez i tankeve ruse të viteve ‘50, T-54, kurse nëndetëset kanë mundur të zhyten vetëm deri në 10 metra thellësi.
“ nuk ka pretendime territoriale ndaj Shqipërisë, por sigurisht se do ta shfrytëzonte forcën ushtarake që të shkëpus përkrahjen e Tiranës për kryengritësit në Kosovë”, shkruan në skenarin e CIA-s.
-Ushtria serbe do të ndiqte guerilasit kosovarë në Shqipëri, madje edhe do të pushtonte kalimet malore në anën shqiptare të kufirit. Do të vinte deri te konflikti i dy ushtrive, kurse superioriteti i ushtrisë serbe shpejt do të vinte në shprehje dhe sipas të gjitha gjasave do të lansonin sulme ajrore ndaj bazave të guerilëve në Shqipëri.
- ↑ 6 More Yugoslavs Sentenced For Ethnic Rioting in Kosovo
- ↑ Kosovo, One Year After the Riots.
- ↑ Sabrina P. Ramet, Angelo Georgakis. Thinking about Yugoslavia: Scholarly Debates about the Yugoslav Breakup and the Wars in Bosnia and Kosovo, str. 153, 201. Cambridge University Press, 2005. ISBN 1397805218
- ↑ [Jasna Dragović-Soso, Saviours of the Nation?: Serbia's Intellectual Opposition and the Revival of Nationalism, str. 132-135. C. Hurst & Co, 2002. ISBN 1850655774
- ↑ Sabrina P. Ramet:The three Yugoslavias: state-building and legitimation, 1918-2005 str. 345
- ↑ Yugoslav Groups Hold Rival Demonstrations
- ↑ Ilija T. Radaković: BESMISLENA YU-RATOVANJA 1991-1995
- ↑ YUGOSLAV REGION LOOKS AT LOYALTY
- ↑ Slovenia Defies a Warning From Belgrade
- ↑ Yugoslav Police Check Cars To Stop Protest by Serbians
- ↑ Bosanska knjiga 1. Izdavač na internetu institut genocid.ba
- ↑ Ilija T. Radaković: BESMISLENA YU-RATOVANJA 1991-1995
- ↑ NSDD archive
- ↑ Stratforov memorandum procurio na wikileaksu MMF je dijelom kriv za rat u Jugoslaviji
- ↑ Beth J. Asch, Courtland Reichmann, Rand Corporation. Emigration and Its Effects on the Sending Country. Rand Corporation, 1994. (str. 26)
- ↑ Douglas S. Massey, J. Edward Taylor. International Migration: Prospects and Policies in a Global Market. Oxford University Press, 2004. (str. 159)
- ↑ Misha Glenny, "The Massacre of Yugoslavia," New York Review of Books, January 30, 1992
- ↑ [1]
- ↑ Upheaval in the East: Yugoslavia; Yugoslavia on the Brink
- ↑ Upheaval in the East: Yugoslavia; Yugoslavia on the Brink page 2
- ↑ Feuds Crippling Yugoslav Economy
- ↑ 22.022.1 Boris Delić: Izbjeglice žrtve etničkog inžinjeringa
- ↑ ODLUKU o proglašenju Amandmana LXIV. do LXXV. na Ustav Socijalističke Republike Hrvatske
- ↑ Serb Minority Seek Role in a Separate Croatia
- ↑ Roads Sealed as Yugoslav Unrest Mounts
- ↑ EVOLUTION IN EUROPE; Serbia Suspends Government of Albanian Region
- ↑ Slovenes Vote Decisively for Independence From Yugoslavia
- ↑ Financial scandal rocks Yugoslavia
- ↑ Ilija T. Radaković: BESMISLENA YU-RATOVANJA 1991-1995
- ↑ 30.030.1 Bogić Bogićević: ČOVJEK KOJI JE REKAO "NE"
- ↑ Rezolucija o zaštiti Ustavnog poretka Republike Hrvatske
- ↑ Jolting Yugoslavia, a Region Widens Its Autonomy
- ↑ Belgrade Sends Troops to Croatia Town
- ↑ Akademik Dušan Bilandžić postao hrvatski Savo Štrbac?
- ↑ Priznanje Buliću i Bilandžiću
- ↑ Dušan Bilandžić: Kameleon za sva vremena
- ↑ (engleski)Dr. Gerard Toal and Dr. Carl Dahlman (2007). "Sukob vlada:Raspored i povrat Bosne i HercegovineS:"(PDF). pristupljeno na 30. 09. 2007.. "Ali za razliku od zahtjeva bosanskih Srba o demografskoj dominaciji i samoodređenju, hrvatski nacionalisti su tražili kako dobiti teritorij na većinom povijesnim zahtjevima za zapadnom Hercegovoinom, i teritorij kojim bi povećali južni dio Hrvatske uključivanjem većeg dijela južne Bosne.Ti su planovi razmatrani 1991 od strane Tuđmana i Miloševića u Karađorđevu te je dogovorena prividna podjela BiH.Za tu prigodu ,Milošević je zahtijevao većinu istočne i zapadne Bosne, a Tuđman je bio voljan odustati od Hrvatskih krajeva sjeverne Bosne za njegove interese. Između tih teritorija bi se smjestila muslimanska tampon država."
- ↑ Police Storm Protest in Belgrade; 2 Dead
- ↑ LEADER OF SERBIA DEFIES YUGOSLAVIA ON FEDERAL RULE
- ↑ Uskrs na Plitvicama 1991.
- ↑ 2 Yugoslav Factions Blaming Each Other For Deaths in Clash
- ↑ Balvan revolucija
- ↑ Croatia Votes for Sovereignty and Confederation
- ↑ New Crisis Grips Yugoslavia Over Rotation of Leadership
- ↑ DECIPHERING THE BALKAN ENIGMA: USING HISTORY TO INFORM POLICY
- ↑ Serbian Enclave Reluctant To Allow Visit by Outsiders
- ↑ 47.047.1 47.2 Brutal Impasse: The Yugoslav War A Special Report.; Yugoslav Ethnic Hatreds Raise Fears of a War Without an End
- ↑ Vreme 9. december 1991 War, Crime and the Military Law
- ↑ časopis Vreme september 1991 (internet izdanje 30.9.1991 Vreme News Digest Agency nomer 1 nad 2)
- ↑ A STATEMNT AR THE SEVENTH BIENNIAL MEETING OF THE INTERNATIONAL ASSOCIATION OF GENOCIDE SCHOLARS
- ↑ Muhamed Filipović: Deset godina nezavisnosti BiH , BH dani 1.04.2002
- ↑ December 23, 1991 Vreme News Digest Agency No 13
- ↑ UN Srebrenica Report point 492
- ↑ Political Quarterly, 1994, stranica 22
- ↑ Lee Bryant:The Betrayal of Bosnia str.25
- ↑ Sabrina P. Ramet:Thinking about Yugoslavia
- ↑ Awaiting Referendum, Vreme 27.1. 1992.
- ↑ Another Serbian State, Vreme 13.1. 1992.
- ↑ Mediji i rat: Kako je “Politika” izveštavala 1992. godine (2)
- ↑ JOVICA STANISIC AND FRANKO SIMATOVIC INDICTED BY THE ICTY FOR CRIMES AGAINST HUMANITY AND WAR CRIMES
- ↑ Zvornička operacija planirana u Beogradu
- ↑ Confirming Split, Last 2 Republics Proclaim a Small New Yugoslavia
- ↑ Serbs Hold 5,000 Hostages Fleeing the War in Bosnia
- ↑ Ilija T. Radaković: BESMISLENA YU-RATOVANJA 1991-1995
- ↑ Istraživanje: Građani bivše SFRJ žive lošije nego prije 20 godina
- ↑ Prema statistici iz filma Težina lanaca.
- ↑ Gospodarenje i gospodari
Vidi još[uredi - уреди]
- Nastanak Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca
- Kraljevina Jugoslavija
- SFR Jugoslavija
- Hronologija raspada SFRJ
- Jugoslovenski ratovi
- Udruženi zločinački poduhvat
Vanjski linkovi[uredi - уреди]
- Bora Radović: Jugoslovenski ratovi 1991-1999 i neke od njihovih društvenih posledica.
- Jake Lowinger: Jugoslavija se raspala zbog mjera MMF-a, nacionalizmi su tek posljedica
- Information and links on the Third Balkan War (1991-2001)
- Wiebes, Cees. Intelligence and the War in Bosnia 1992-1995, Publisher: Lit Verlag, 2003
- http://srebrenica.brightside.nl/srebrenica/
- Dr. R. Craig Nation. "War in the Balkans 1991-2002."
- "Yugoslavia: the outworn structure" (CIA) Report from November 1970
- Operaton Storm
- Yugoslav wars na Projektu Open Directory Strategic Studies Institute, 2002, ISBN 1-58487-134-2
- Ilija T. Radaković: BESMISLENA YU-RATOVANJA 1991-1995
- Izveštaj CIA o Jugoslaviji (1990)