Dhuna në familje është një fenomen i diskutuar shumë në shoqërinë tonë. Dhuna familjare mund të shfaqet në forma të ndryshme si, keqtrajtimi fizik, seksual dhe psikologjik, izolimit të dhunës sociale ose të privimit nga privilegjet ekonomike. Kjo ndodh mes partnerëve të ngushtë dhe në familje, prek të gjitha klasat shoqërore pavarësisht moshës, arsimit, fesë, gjendjes ekonomike, etnisë ose identitetit kulturorë. Nga studimet e vazhdueshme që janë bërë rastet më të shpeshta të dhunës paraqiten tek çiftet, kryesisht dallohen dy forma të dhunës mes çifteve në familje. Forma e parë, traditat e pabarazisë gjinore ku mashkulli është në pozitë më të privilegjuar në shoqëri. Këto mund të shfaqen në formën e përdorimit sistematik të dhunës si dhe të keqtrajtimit ose nënshtrimit ekonomik, izolimit, kërcënimit dhe formave të tjera të mbajtjes nën kontroll. Në formën e dytë të dhunës brenda çiftit, ndikon më tëpër dinamika me të cilën një grindje apo konflikt del “jashtë kontrollit”,që mund të çojë në forma të lehta të përdorimit të dhunës që rrallë mund të marrin përmasat e dhunës që përbën kërcënim serioz për jetën. Nga statistikat zyrtare rreth 30% e grave shqiptare përceptojnë se janë viktima të kësaj forme. Dhuna në familje zakonisht nuk është një rast i veçuar ajo shpesh bëhet më e ashpër dhe më e shpeshtë me kalimin e kohës, kjo ndodh për shumë arsye që i përmenda më lart. Paraqiten disa forma të ndryshme dhune në familje, ku një person mund të jetë subjekt i më shumë se një forme të tillë. Abuzimi fizik mund të konsistojë si një incident i vetëm ose mund të ndodhë në mënyrë të përsëritur ,duke përfshirë forcën fizike që e lëndon dhe e dëmton partnerin tjetër. Formë tjetër është abuzimi dhe shfrytëzimi seksual ,që përfshin të gjitha format e agresionit seksual, ngacmimit seksual ose shfrytëzimit seksual. Të detyrosh dikë që të marrë pjesë në veprimtari seksuale të padëshirueshme të pasigurtë ose degradues. Një tjetër llojë abuzimi është ai emocional që përfshin sulmet verbale si bërtitjet, këlthitjet, fyerjet, izolim nga shoqëria ose frikësim. Kemi edhe abuzim ekonomik ose financiar që përfshin vjedhjen ose mashtrimin e partnerit. Dhuna në familje është një sjellje e udhëhequr nga nevoja për pushtet dhe kontroll,edhe konsumi i alkoolit dhe i drograve intensifikojnë sjellje të dhunshme ekzistuese. Abuzimi mund të prekë çdo aspekt të jetës së personit të abuzuar, mund të cënojë shëndetin e tyre mendorë dhe fizik , të qenit viktimë e abuzimit mund të shkatërrojë vetëvlerësimin dhe vetëbesimin e një personi. Abuzimi gjithashtu shkatërron dhe atë që nuk viktimizohet drejtpërdrejtë nga ai, por fëmijët që janë dëshmitarë të dhunës në shtëpitë e tyre mund të kenë vështirësi serioze emocionale, zhvilluese dhe në të sjellur. Megjithëse ligji tashmë është përforcuar dhe përcakton që dhuna në familje është e gabuar dhe kategorikisht e papranueshme, dhuna në familje ende mund të konsiderohet nga disa, fatkeqësisht, si një “çështje private familjare”. Në raste të tilla ne nuk duhet të dekurajohemi,duhet të përgatitemi për të këmbëngulur që të drejtat e të gjithve të respektohen, sepse ka shumë njerëz që mund t’ju vijnë në ndihmë.
2013-10-13
Nga Elona Keta-A është e përhapur dhuna në familjet shqiptare?
Dhuna në familje është një fenomen i diskutuar shumë në shoqërinë tonë. Dhuna familjare mund të shfaqet në forma të ndryshme si, keqtrajtimi fizik, seksual dhe psikologjik, izolimit të dhunës sociale ose të privimit nga privilegjet ekonomike. Kjo ndodh mes partnerëve të ngushtë dhe në familje, prek të gjitha klasat shoqërore pavarësisht moshës, arsimit, fesë, gjendjes ekonomike, etnisë ose identitetit kulturorë. Nga studimet e vazhdueshme që janë bërë rastet më të shpeshta të dhunës paraqiten tek çiftet, kryesisht dallohen dy forma të dhunës mes çifteve në familje. Forma e parë, traditat e pabarazisë gjinore ku mashkulli është në pozitë më të privilegjuar në shoqëri. Këto mund të shfaqen në formën e përdorimit sistematik të dhunës si dhe të keqtrajtimit ose nënshtrimit ekonomik, izolimit, kërcënimit dhe formave të tjera të mbajtjes nën kontroll. Në formën e dytë të dhunës brenda çiftit, ndikon më tëpër dinamika me të cilën një grindje apo konflikt del “jashtë kontrollit”,që mund të çojë në forma të lehta të përdorimit të dhunës që rrallë mund të marrin përmasat e dhunës që përbën kërcënim serioz për jetën. Nga statistikat zyrtare rreth 30% e grave shqiptare përceptojnë se janë viktima të kësaj forme. Dhuna në familje zakonisht nuk është një rast i veçuar ajo shpesh bëhet më e ashpër dhe më e shpeshtë me kalimin e kohës, kjo ndodh për shumë arsye që i përmenda më lart. Paraqiten disa forma të ndryshme dhune në familje, ku një person mund të jetë subjekt i më shumë se një forme të tillë. Abuzimi fizik mund të konsistojë si një incident i vetëm ose mund të ndodhë në mënyrë të përsëritur ,duke përfshirë forcën fizike që e lëndon dhe e dëmton partnerin tjetër. Formë tjetër është abuzimi dhe shfrytëzimi seksual ,që përfshin të gjitha format e agresionit seksual, ngacmimit seksual ose shfrytëzimit seksual. Të detyrosh dikë që të marrë pjesë në veprimtari seksuale të padëshirueshme të pasigurtë ose degradues. Një tjetër llojë abuzimi është ai emocional që përfshin sulmet verbale si bërtitjet, këlthitjet, fyerjet, izolim nga shoqëria ose frikësim. Kemi edhe abuzim ekonomik ose financiar që përfshin vjedhjen ose mashtrimin e partnerit. Dhuna në familje është një sjellje e udhëhequr nga nevoja për pushtet dhe kontroll,edhe konsumi i alkoolit dhe i drograve intensifikojnë sjellje të dhunshme ekzistuese. Abuzimi mund të prekë çdo aspekt të jetës së personit të abuzuar, mund të cënojë shëndetin e tyre mendorë dhe fizik , të qenit viktimë e abuzimit mund të shkatërrojë vetëvlerësimin dhe vetëbesimin e një personi. Abuzimi gjithashtu shkatërron dhe atë që nuk viktimizohet drejtpërdrejtë nga ai, por fëmijët që janë dëshmitarë të dhunës në shtëpitë e tyre mund të kenë vështirësi serioze emocionale, zhvilluese dhe në të sjellur. Megjithëse ligji tashmë është përforcuar dhe përcakton që dhuna në familje është e gabuar dhe kategorikisht e papranueshme, dhuna në familje ende mund të konsiderohet nga disa, fatkeqësisht, si një “çështje private familjare”. Në raste të tilla ne nuk duhet të dekurajohemi,duhet të përgatitemi për të këmbëngulur që të drejtat e të gjithve të respektohen, sepse ka shumë njerëz që mund t’ju vijnë në ndihmë.
I ndjeri Ismail Kadare, ose shkrimtari që i zgjati jetën regjimit komunist
Kërko brenda në imazh Nga Flori Bruqi Ismail Kadare (28 janar 1936 - 1 korrik 2024) ishte akademik, politikan, ish-deputet i Kuvendit Popull...
-
Genci Gora NË SHKOLLË TEK SHTRIGA Shkarko falas Begzat Rrahmani VALËT E GURRËS Shkarko falas Mehmet Bislim...
-
Akademik Prof. Kujtim Mateli Pak histori derisa nisa t ë shkruaj librin “E vërteta për Dodonën dhe Epirin” (Pjesa e parë e para...
-
"Zëra nga burime të nxehta" mbetet një libër i veçantë i shkrimtarit Sabri Godo . Ai vjen për të dëshmuar se ka autorë dhe vepr...