Të rreptë bijt e Shqipes!
Po vetitë nuk u mungojnë;
Veç të ishin më të arrira;
Armiku ua pa kurrizin ndonjëherë?
Kush e duron si ata mundimin e luftës?
Shkëmbinjt e tyre s’janë më të patundur
Nga ata në çast rreziku dhe nevoje;
Ç’armiq për vdekje, por sa miq besnik!
Kur vendi a nderi i thërret të derdhin gjakun,
Si trima turren ku t’i çojë i pari i tyre.
(Bajroni)
Çdo popull ka imixhin e vetë me të cilin dallohet nga popujt tjerë. Një popull që edukon bijtë e vet në frymën e idealeve që i mbështet, themi se ai popull e njehë veten dhe është nga popujt më të mirë. Mirëpo, nëse nje popull harron idealet dhe bijtë e tij veprojnë në kundërshtim me veten, duke bërë punë të paqarta, ai popull është i gjykuar të zhduket dhe në vend të tij të vjen një popull më i mire se ai. Edhe populli shqiptar ka imixhin e vetë që dallohet nga të tjerët. Për popullin shqiptar kane shkruar shumë udhëpërshkrues. Është kënaqësi kur lexon Bajronin i cili kërkonë të hedhë sy mbi Shqipërin, mandej Xhorxh F. Wiliams e sidomos Shelleys kur popullin shqiptar e thirë me emër përkëdhelës “ALBI”. Opinionet e tyre janë objektive dhe modeste. Shkruajnë për trimërinë, për bukurinë, për zakonet e traditat, për tokën shqiptare, për besën dhe mikpritjen, për gratë...dhe gjithë ne duhet ti kuptojmë ata dhe përshkrimet e tyre. Mirëpo, ata nuk kanë jetuar në kohën kur përgjaket toka shqiptare, kur populli shqiptar bëhet popull i ndaluar, kur i mohoej kultura dhe kur historia iu dhunua. Ata nuk jetuan as në kohën e “MALËSORES” e as në kohën e “BESNIKUT”, ata nuk u ndeshen me tipat fanatik të papërmirësuar që shoqërinë shqiptare e ndajnë në shtresa shoqërore: qytetar e fshatar, të pasur e të varfër. Kurrë të kurrës ata nuk kanë për të kuptuar për dashurin e dy të rinjëve që shndërohet në tragjedi; dashuri kjo që për nga sinqeriteti, shpirtmadhësia e vetëflijimit i ngjan dashurive të mëdha, që dinë ti imagjinojnë mjeshtërit e mëdhenjë të pendës... Ndoshta ata janë takuar me fisnikërinë e nënës shqiptare që di të mjekojë plagët e të varfërit djalë, kur ai është më i lënduar...
Ata nuk e dijnë mentalitetin e shqiptarëve...
●●●
...Ajo shiqohet me respekt dhe zë një vend më të lart se gruaja e Orientit. Një grua mund të shëtitë prej një ane të Shqipëris në tjetrën pa fare dyshimi, bile edhe një burrë që mund të ndodhet me të, nga shkaku i gruas është i sigurt...nuk ekzistojnë kërkund gra më të virtytshme se në Shqipëri. Sidoqoftë, ju besoj fjalëve të ambasadorit Ameriakn Wiliams, por gjthçka ka ndryshuar nga 1914-ta. Tani gjërat rrjedhin më ndryshe, kemi një realitet tjetër. “Civilizimet” e shumë përfolura në ambientin tonë e bëjnë të veten. Qytetërimi kuptohet me ndryshe, kuptohet si pasuri matriale, dukje, shijim i kënaqësive trupore, kuptohet si dëfrim, të jetuarit në qytete dhe ecje nëpër rrugë dhe bulevarde të gjëra, rregullim të flokëve dhe identitet veshjeje. Pra, kemi ndryshime, sot një vajzë nuk mundet të shëtitet vetë nëper qytetin e Prishtinës apo Shkupit nga djemtë që iu hedhin fjalë nga më të ndryshmet...Sot nuk solidarizohemi ndërmjet vete, vajza që në fytyrë ka vënë makiazhë të tepruar shëtitet nëpër qytetin e Prishtinës me një lëng “coca cola” në dorë dhe tallet dhe ofendon nënën që proteston, në dorën e së cilës shihet fotoja e djalit të humbur, që nuk i dihet fati!
Çdo përparim shfaqet si ide dhe projekt e më pas realizohet me përpjekjet e individëve. E çfarë përpjeke bëjnë studentet shqiptare, flas për ata të cilat univerzitetin e kuptojnë si vend argëtimi, ata vajza të Univerzitetit të Prishtinës që dijen e kuptojnë ndryshe nga ajo që është, pra në pamjen e tyre, për vajzat e fakultetit Pedagogjik në Shkup që notat i marrin nëpër kafene dhe për disa vajza nga Univerziteti i Tiranës, që iu ritet mendja dhe shkojnë dhe punojnë zanatin e vajzës “solidare” në Itali...
Mbetemi me shpresë se edhe kjo e ka fundin e vetë, femra e ulët dhe injorante, e dhënë pas dëfrimeve dhe shpenzimeve, shtëpin që e ka shndërruar në gërmadhë dhe varrezë do të zëvendësohet me femrën që ka ndriçuar zemrën me besim, kokën me dritën e arsimit dhe edukatës dhe që shtëpinë do ta rindërtojë me moral, ngase ajo është guri themelor i shëndosh edhe i nderit dhe fisnikërisë kombëtare...
●●●
SHQIPËRI, LEJOMË TË HEDHË SYTË E MI
MBI TY O NËNË E RREPTË BURRASH T’EGËR!
Bajron
Bajroni nuk jetonë në kohën tonë, nuk jetoi në kohën e xhaxhit e as në kohën e “skemave piramidale”, kur shqipëria rrezikohej si shtet, e as që përjetoi demokracin shqiptare.
Ai as qe do të dije se edhe kësaj rradhe historia u tregua njerkë për Shqipërin dhe shqiptarët, por kësaj rradhe, jo pafajin e tyre. Sikur nuk mjaftonin dhunimet, torturat, plaçkitjet, keqtrajtimet dhe vrasjet që i bënte pushteti i egër serb në Kosovë, sikur nuk mjaftonte shkelja dhe mohimi i të drejtave të shqiptarëve në maqedoni, sikur nuk mjaftonin hallet e shqiptarëve të Kosovës lindore, Malit të Zi, Çamëris dhe të ndodhë ajo që vë në pikpyetje ekzistimin e Shqipëris si shtet! Ajo që ndodhi më 1997 ishte e tmerrshme. Nuk di si ta quaj, fillim i demokracis apo dhunim i saj. Ajo ishte një ëndërr e keqe. Ëndërra e keqe nuk mbaroi këtu, viti 1998 ishte vit i kobshëm për shqiptarët, mjeshtërit e thikes, serbët, bënin masakrime mbi popullin shqiptar. Nuk shiqonin mënyrat, por zbatonin urdhërat e car Nikolës, që u thonte se sa më shumë shqiptar të rrëmbeni, më të mëdha do të jenë meritat para atdheut... Shqiptarët nën amblemën e UÇK-së mbrojtën nderin dhe luftuan burrërisht deri në çlirimin e Kosovës. Menjëherë pas kësaj shqiptarët filluan ta luftojnë padrejtësinë edhe në kosovën lindore e më pas për të vazhduar edhe në maqedoni. Shteti shqiptar në këtë kohë u merrte se cili politikan duhet të ik nga skena politike. Degjoshim IK BERISHA e IK NANO. Askush nuk i bie në fije politikës apo mentalitetit shqiptar, Berisha e godet Nanon dhe ky largohet, në vend të tij vjene Rama... Kosova u çlirua, por ajo jeton në terr, dy orë me drita e 10 pa drita. Tani shqiptarët përballohen me një sërë sfidash të mëdha. Implemitimi i Marrëveshjes së Ohërit, pavarësia e Kosovës, risocializimi i shqiptarëve në Kosovën Lindore, ishin prioritet i shqiptarëve. Një kohë të gjatë ky proces mbeti pezull. Nuk ishin të bashkuar rreth një platforme. Nga udhëheqësia e UÇK-së u formuan dy parti politike, PDK-ja e Hashim Thaçit dhe AAK-ja e Ramush Haradinaj, kurse në maqedoni Lideri i UÇK-së Ali Ahmeti formoi parti, por në te nuk e gjetën veten të gjithë komandantët...Mardhëniet ndërmjet liderëve politik ishin të ftohura. Ali Ahmeti kishte mardhënie të mira me Ramushin në Kosovë, kurse në shqipëri vërehej simpatija që kishte ndaj Nanos edhe pse Berishën nuk e lë anash. Çuditërisht, kjo dëshmon për mentalitet apo kulturë të dobët politike, ish bashkpuntori i Aliut, Hashim Thaçi, i harron bashkëluftëtarin dhe sillet rreth selisë së PDSH-së së Menduh Thaçit në Tetovë. Bile në zgjedhjet e 2006 ai i ndihmon Menduhit duke dërguar një misionar, Bardhyl Mahmutin ( ardhja e tij në PDSH është mister), i cili hedhte gurë kundër Aliut, saqë luftën e 2001 e quante edhe tradhëti kombëtare. U kërcënua me “LIBRIN E BARDHË”, por ai libër edhe pse që nga viti 2006 ishte gati, ende nuk u botua. Procesi i konsolidimit të plot të demokracisë në shqipëri kërkonte angazhim nga të gjitha subjektet politike në vend. Kurse, në Kosovë mungonte uniteti politik. Por, për fat të mirë, në kohën vendimtare erdhi përkrahja morale, politike dhe matriale nga ndërkombëtarët. U formua “Grupi i Unitetit”, qe kishin për detyrë të formojnë një qëndrim të përbashkët për krijimin e shtetit të pavarur të Kosovës. U organizuan zgjedhje në Kosovë, në të cilat u votua për strukturat e reja udhëheqëse për pushtetin qëndror dhe lokal. Në këto zgjedhje morën pjese te gjitha partite politike që për bazament kryesor programor dhe veprues e kishin idealin e kahmotshëm të shqiptareve – pavarësine e Kosoves si dhe zhvillimin e ekonomis. Fituese doli PDK-ja e ish shefit të UCK-së Hashim Thacit.. Populli i Kosovës edhe kësaj here dëshmoi se di të bëje zgjedhje të lira dhe demokratike. Zgjedhjet ishin për MARSHALLAH, i plotësuan standartet ndërkombëtare edhe pse dikun ka pasur mbushje të kutive…Kurse, në maqedoni atmosfera ishte shumë e nxehtë. Përpjekjet e Forumit Rinor Islam për me i ul në një tavolin Aliun dhe Thaçin për nder të muajit të shenjtë të Ramazanit ( në Iftar) dështuan, ata parlamentin e shndërruan në ring boksi. U tregua kush është më I forti, Menduhi e dërgoi në spital Teutën, kurse zëvendës ministri Refet Elmazi e shqelmonte deputetin plak të BDI-së, Aziz Pollozhanin. Askush se kishte të qartë se çka ndodhte me politikën shqiptare, ministri i Berishës, Mustafaj, kërkonte pavarësi të kushtëzuar, ndërkaq “grupi i unitetit”nuk kishte qëndrim të njejtë, sicili jepte deklarata sipas qejfit të vet. Bisedimet vazhduan e patëm edhe bisedime shtesë 120 ditëshe, më në fund ia arritëm, Kosova shpalli pavarësin. Edhe gjatë festes së këtij momenti, politika bëri të veten, Menduh Thaçi nga selia e tij bënte thirje që shqiptarët të mbyllen nëpër shtëpi, e ta festojne këtë ditë në ambient familjar, kurse Ali Ahmeti(njeriu që rinin ia kushtoi kosovës dhe shqiptarëve) bënte thirje që shqiptarët të dalin dhe të mblidhen në sheshin “SKENDERBEU” në Shkup. E, pra u shpall pavarësia, por në këtë akt nuk morri pjes njeriu që më shume kontriboi për kosovën, Ramush Haradinaj, bile për inate politike, siç e kemi zakon, familja e tij nuk u nderua që të marrë pjes në kuvend gjatë aktit të shpalljes…Nejse, për këtë gjest jo demokratik ka kush të jape përgjegjësi...Shqipëria bënte hapa të mëdha drejt NATO-së. Berisha kur erdhi në pushtet e shiste shqipërin për një euro, për me tërheq investime të huaja, por ai arriti ta bëje “Fuqi bërthamore”, sa edhe ngjarja tronditëse e Gërdecit e dëshmoi këtë. Tragjedia e Gërdecit nuk ndikoi në aspiratat e shtetit shqiptar që të pranohet në NATO bashkë me Kroacin. Kurse maqedonia dështoi, e menjëherë që u caktuan zgjedhje të parakohshme. Ende pa nisur kampanja vetëm filluan incidentet, vetëm se Menduh Thaçi kishte paralajmëruar se do të ndodhte kasaphane. Sulme, thyerje, rrahje, atentate, demolime kishim gjatë kampanjës, kurse vrasje dhe mbushje të kutive gjatë ditës së zgjedhjeve. Ishte tmerr, shqiptari vret shqiptarin… unë nuk e kuptoj këtë politik, nuk di të tjerët çfarë mendimi kanë…por të gjithë e dimë se punët nuk lëvizin në mënyrën e duhur. Përderisa Naser Osmani, nga parlamenti e pshur qeverin e Kosovës, përderisa Fatmir Limaj vrapon që ta grushtoj, në vend se të bëje një punë të mire e ta mësoje se gjendet në parlament dhe nëse ka nevojë për me pshurë le të shkoje në WC, apo le ti veje pampers që parlamenti dhe qeveria mos të laget…upsss harrova, por çfarë ka në gepek???, kjo është një fjalë që ditëve të fundit dëgjohet në Kosovë, ngase një shofer i një funksionari qënka përfshirë në narkomafinë shqiptaro-serbe dhe se u kap me drogë në territorin e serbisë…
Po të ishte gjallë Bajroni dhe ta lexonte këtë ese, do të habiteshte me këte mentalitet të shqiptarëve, me kulturën politike të shqiptarëve, me vajzat shqiptare, me prindin që e lëndon vajzën për hirë të mentalitetit të tij të “ngritur”, me politikanin që nuk di ku ta kryej nevojën, që parlamentin, qeverinë e ka shndëruar në WC publike…
Ndoshta edhe Bajroni do të kishte qejf të kryente nevojen, bile edhe të madhen, se nuk na ka mbet asgjë përveç “njerëzve të mëdhenjë” që po na udhëheqin.
Pra, nëse ai do të më përsëriste:
SHQIPËRI, LEJOMË TË HEDHË SYTË E MI
MBI TY O NËNË E RREPTË BURRASH T’EGËR!
Unë do ti thoja, ngadal:
NË KOHË TË RINIS, MORRA CA PLAGË TË RËNDA
NGA MENTALITETI I DIKUJT I NGRITUR
SOT SHQIPTARIN NUK MUND TA NDËRTOJË
SI MA KA ËNDA.
Nga Agim Jakupi
http://floart-press.blogspot.com/2009/02/politika-dhe-mentaliteti-i-shqiptarit.html
I ndjeri Ismail Kadare, ose shkrimtari që i zgjati jetën regjimit komunist
Kërko brenda në imazh Nga Flori Bruqi Ismail Kadare (28 janar 1936 - 1 korrik 2024) ishte akademik, politikan, ish-deputet i Kuvendit Popull...
-
Genci Gora NË SHKOLLË TEK SHTRIGA Shkarko falas Begzat Rrahmani VALËT E GURRËS Shkarko falas Mehmet Bislim...
-
Akademik Prof. Kujtim Mateli Pak histori derisa nisa t ë shkruaj librin “E vërteta për Dodonën dhe Epirin” (Pjesa e parë e para...
-
"Zëra nga burime të nxehta" mbetet një libër i veçantë i shkrimtarit Sabri Godo . Ai vjen për të dëshmuar se ka autorë dhe vepr...